Temel İletişim Becerileri

Öğretim Elemanı : Bülent Turan

(Kariyer Merkezi Birim Müdürü)
KARİYER İÇİN
BECERİLER
•BECERİLER:
• İş yaşamında başarı için gerekli
becerileri tanımlamak için iki kavram
kullanılıyor: Hard Skills ve Soft Skills. İş
dilinde de bu şekilde kullanılan bu
kavramları aslında teknik ve ince
beceriler şeklinde de adlandırabiliriz.
•-Teknik Beceriler(Hard Skills)
•-İnce Beceriler(Soft Skills)
 TEKNİK BECERİLER(HARD SKİLLS)
• Belirli bir alana özgü görev ve sorumlulukları yerine
getirmenizi ve üstesinden gelmenizi sağlayan
becerilere denilmektedir.
• Bu beceriler genellikle araçların,ekipmanların veya
yazılımların kullanımı gibi belirli görevlere ve süreçlere
odaklanır.
• Kişinin işini yapabilmesi gereken, ölçülebilir ve
kanıtlanabilir yeteneklerin toplamıdır.
 İNCE BECERİLER(SOFT SKİLLS)

• Soyut ve ölçülmesi zor olan becerileri tanımlar. Kişisel

ve kişilerarası beceriler olarak da ifade edebiliriz.
• Soft skills, sizin kişisel alışkanlıklarınızın çalışma
biçiminizi nasıl şekillendirdiği ve iş hayatında, insanları
pozitif anlamda nasıl etkilediğinizle ilgilidir
• Soft Skills Neleri İçeriyor?
• Mesleğimiz ne olursa olsun nasıl çalıştığımız, teknik detaylar bir
yana bırakıldığında oldukça önemlidir. İnsanlarla kurulan ilişki,
geliştirilen iletişim becerileri yaptığınız işi daha değerli kılar. Bu
anlamda geliştirdiğiniz ya da geliştirmekte olduğunuz dinleme,
anlama, konuşma üçlüsünü içeren iletişim becerileri, zaman
yönetimi, empati yeteneği, problem çözme, takım çalışması,
sorumluluk alabilme, liderlik becerileri bu kapsama girer.

• İşe alım ve mülakat profesyonelleri değişimlere ayak uydurabilen,

fark yaratabilen ve yalnızca teknik bilgi barındırmayan adayların
peşinde olduğu için bu kriterlere oldukça önem vermekte. Bu
becerilerin adaydaki varlığı potansiyel bir başarının habercisidir.
• Mentorluk Yeteneği
• Liderlik Yeteneği
• Zor İnsanlar ile Başa Çıkabilmek
• Zor ya da Beklenmeyen Durumlar ile Başa
Çıkabilmek
• Network Kurma Yeteneği
• Sabır
• Anlayış ve Pozitif Yaklaşım
• İş Ahlakı
 EN ÖNEMLİ SOFT SKİLLS’LER

• Stres Yönetimi
• İletişim becerileri
• Takım çalışmasına yatkınlık
• İnsanlar ilişkileri kuvvetli
• Sunum Yeteneği
• Satış Yeteneği
• Yönetim Becerileri
Soft Skill’leri Geliştirmek İçin Neler
Yapılabilir?
• Bu becerileri geliştirmek için öncelikle kendinizi
tanımanız iyi olabilir. Hangilerinde iyisiniz, hangi
sosyal becerileriniz üzerinde çalışmanız daha iyi
olabilir?
• Geliştirmek istediğiniz becerileri belirledikten
sonra öncelikle konuyla ilgili uzmanlar tarafından
yazılmış kitapları alıp okuyabilir, internet
araştırmaları yaparak farklı uzmanların bu konuyla
ilgili tavsiyelerini deneyebilirsiniz.
• Kulüp, dernek gibi ilgilendiğiniz bir alanda çalışan
ekiplerle bir araya gelerek iş hayatına atılmadan bu
becerilerinizi güçlendirmek için fırsatlar
yaratabilirsiniz.
• Kendinize bir mentor, bir rol model bulup sizi
yönlendirmesini ve motive etmesini rica edebilir, destek
isteyebilirsiniz.
• İş hayatına atılmadan ya da kendinizi geliştirmek için
soft skill’lerinizi değerlendirmeniz ve uygun
gördüklerinize yoğunlaşmanız iyi olabilir. Sizin
güçlendirmeniz gereken sosyal ve kişisel becerileriniz
hangileri?
TEMEL İLETİŞİM
BECERİLERİ
 İletişim Nedir?
• Kariyerinize profesyonel anlamda en fazla katkıda
bulunacak olan özelliğiniz nedir sizce? Bilgisayar
becerileriniz, iki dil bilmeniz veya bölümü birincilikle
bitirmeniz mi? Sanırım hiçbiri değil. Mülakata girdiğiniz
andan itibaren, tüm iş hayatınız iletişim üzerine kurulu.
• Günün neredeyse tamamını iş arkadaşlarıyla,
müşterilerle ve üçüncü kuruluşlarla iletişim kurarak
geçiyoruz. Plan yapmak için, ilişki kurmak için,
problemlere çözüm bulmak için, fikir sunmak ve
geliştirmek için, tartışmak için, pazarlamak için…
• İletişim dediğimiz olay sadece iki dudağımız arasından
dökülen kelimeler değildir.
 ETKİLİ İLETİŞİM
• Kişilerin etkili bir şekilde iletişim kurabilmeleri için bazı
önemli noktalara dikkat etmeleri gerekmektedir.
Bunlar;
• Kendini tanımak
• Kendini açmak ve kendini doğru ifade etmek
• Karşımızdakini etkin ve ilgili dinlemek
• Empati kurabilmek (kendimizi karşımızdaki kişinin
yerine koyabilmek)
• Hoşgörülü ve önyargısız olmak,
• Eleştirilere karşı açık olmak,
• Beden dili, göz kontağı, hitap, ses düzeyi vb.
kurabilmek…
 EMPATİ NEDİR?
• Empati kısaca, karşımızdaki kişinin yaşadıklarını
anlamak, kendimizi onun yerine koyarak düşünmek,
onun duygu durumunu paylaşmak ve hissettiklerini
bir nebze de olsa anlamaya çalışmak olarak
özetlenebilir.
• Empatinin TDK sözlük anlamı kişinin kendisini
başka bir bilincin yerine koyarak söz konusu
bilincin duygularını, isteklerini ve düşüncelerini,
denemeksizin anlayabilme becerisidir.
 EMPATİ NASIL KURULUR?
• Empati kurmak için şu üç ana kurala uymak gerekir.
Bunlar;
• 1-Karşımızdaki kişinin yerine tam anlamıyla kendimizi
koyabilmek ve olaylara onun gözüyle bakarak tarafsız
bir şekilde değerlendirmek.
• 2-Karşımızdaki bireyin neler hissettiği noktasında tüm
duygu ve düşüncelerini iyi analiz ederek doğru yönden
değerlendirmek ve gerçek anlamıyla hissedebilmek.
• 3-Karşımızdaki kişinin tüm duygu ve düşüncelerini
anladığımızı ona hissettirerek doğru bir şekilde ifade
etmek.
EMPATİ YAPABİLMEK İÇİN NELER GEREKLİ?
• Empati kurabilmek için bazı özelliklere sahip olunması
gerekir. Bunlar;
• Öncelikle çok iyi bir dinleyici olmak, empati kurmanın
ilk şartıdır diyebiliriz. Eğer dinlemeyi bilirseniz ve
karşınızdaki kişiye de bunu hissettirebilirsiniz, onun
durumunu daha iyi anlayabilir ve böylece ona daha
kolay destek olabilirsiniz.
• Empati kurmanın ikinci şartı ise sabırdır. Karşınızdaki
kişiyi sabırla dinlediğinizde sinirlenmez ve daha ılımlı
davranırsınız. Böylece iletişim gücünüz daha da
güçlenir.
• Yapılan psikoloji araştırmalar neticesinde, sıcak
kanlı, güler yüzlü ve samimi kişilerin empati
duygularının daha fazla geliştiği yönündedir.
• Bu nedenle bu kişilik özelliklerine sahip olan
kişilere insanlar daha fazla güven duygusu
besleyerek sorunlarını daha rahat ifade etmektedir.
 İYİ BİR DİNLEYİCİNİN ÖZELLİKLERİ
• Dikkatini karşısındaki kişiye verir.
• Konuşmacıyı sözünü kesmeden dinler.
• Göz teması kurar.
• Son sözü söylemek için çabalamaz.
• Dinlerken vereceği cevabı düşünmez.
• Yargılamadan, suçlamadan dinler (önyargılı değildir).
• Duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır.
• Dinlerken başka bir işle meşgul olmaz.
• Konuşmacının sözlerine olduğu kadar sözsüz mesajlarına da
dikkat eder.
• Konuşmacının duygu ve düşüncelerine anladığını gösteren
sözlü ifadelerde bulunur.
 İLETİŞİMDE YAPILAN HATALAR
• Emir vermek
• Tehdit etmek
• Uyarmak
• Konuyu saptırmak
• İsim takmak
• Sınamak
• Öğüt vermek
• Eleştirmek
• Yargılamak
• Nutuk çekmek
• Suçlamak
• Alay etmek
 İLETİŞİM TÜRLERİ

Sözlü İletişim

Yazılı İletişim

Sözsüz İletişim/Beden Dili

 Sözlü İletişim
• Toplumsal yaşamın her alanında ve özellikle meslek
yaşamında herkesin kullanmak zorunda olduğu bir
iletişim türü olarak karşımıza çıkmaktadır.
• Yüz yüze görüşmeler, sözlü bilgilendirme, hitaplar,
telefonla yapılan görüşmeler, eğitim kursları, resmi
konuşmalar ve uyum programları gibi çeşitli biçimde
sözlü iletişim kurulur. Sözlü iletişimin en önemli unsuru
dildir.
• Bir tarafın konuşan diğer tarafın dinleyen rollerini aldığı
bu iletişim yapısında, konuşanın ifade etmeye çalıştığı
duygu, düşünce, tutum ve bilgilerin dinleyen tarafından
anlaşılması gerekmektedir.
 ↔SÖZLÜ İLETİŞİMİN ÖĞELERİ

• Söyleniş Tarzı: Vurgu, Tonlama

• Ses Tonu
• Vurgu
 YAZILI İLETİŞİM
• Bazen uzakta bir yakınımıza ulaşmak isteriz. Bazen
de duygularımızı konuşarak doğru anlatamıyorsak
farklı yollarla ifade etmemiz gerekebilir.
• Ya da resmi bir işimiz vardır, onunla ilgili bir evrak
iletmemiz gerekir. İşte, örneklerini
çoğaltabileceğimiz iletişim kurma türlerinden biri
de yazılı iletişimdir.
• Yazılı iletişim, konuşabileceğimiz ortamların
bulunmadığı veya konuşamadığımız durumlarda
kullandığımız iletişim türüdür.
• Herhangi bir konuda duygu, düşünce, izlenim ve
görüşlerin, kurallarına uygun olacak şekilde
kullanılarak kağıda yazılarak dökülmesi demektir.
Günümüzde kullanılan pek çok yazılı iletişim
yöntemleri mevcuttur.
• Geçmişten bugüne iletişim türleri gelişerek devam
ettikçe, yazılı iletişiminde kullanım alanları bu
gelişmeden etkilenerek değişmiştir. Eskiden
mektup ve telgraf yazılı iletişimde sıklıkla
kullanılıyordu.
 Sözsüz İletişim/Beden Dili
• Sözsüz iletişim yoluyla; elbiseler, mekan kullanım,
kelimelerin vurgulanış biçimi, jest ve mimikler, göz
hareketleri ve göz teması mesaj iletimine yardımcı olur.
• Kişilerin çeşitli iç ve dış uyarıcılara karşı sözü
ifadelerinin yetersiz kaldığı durumlarda bazı vücut
hareketleriyle ifadelerini destekledikleri iletişim
türüdür.
• Bir kişinin jest, mimik, el kol hareketi gibi beden
hareketleriyle söze ihtiyaç duymadan kendisini ifade
edebildiği sözsüz iletişim yapıları aslında bebeklikten
itibaren sürekli kullanılmaktadır
 SÖZSÜZ İLETİŞİMİN İŞLEVLERİ

• Duyguları İfade Etme: Duygular, yüzün ifadesi, el

hareketleri ve sesin tonu ile ifade edilir.
• Kişiler Arası Tutumların İletişimini Sağlama:
İletişimin akışında düzenleyici etkiye sahiptir. .
• Sözlü İletişimi Destekleme ve Tamamlama: Sözsüz
iletişim, sözel ifadelere ekstra anlam katar,
zenginleştirir.
• Zıtlık Oluşturma: Örn: Acil olarak dışarı çıkması
gereken birinin saatine bakıp zamanı kontrol
ederken, karşısındakine «tabi oturup konuşabiliriz»
demesi.
• Tekrarlama: Sözlü ifadeyi vurgulamak veya
netleştirmek. Örn: Televizyona dokunma derken
işaret parmağını kaldırarak sallaması.
• Yerine Geçme: Sözsüz öğeler, konuşmanın yerine
geçebilir. Örn: Evet demek yerine baş sallamak.
↔
• Vurgulama: Sözel ifadelerin bazı yerlerinde
vurgulayıcı rolü üstlenir. Örn: Sesin birden
yükselmesi.
• Kimlik Tanımlama: kişinin giydiği, yediği, içtiği gibi
şeyler kişilere kimlik belirleme olanağı sağlar. Örn:
Takım elbise giymesi onun resmi bir yerde
çalıştığını düşündürür.
• Ritüeller: Bazı adetlerin yerine getirilmesinde de
kullanılır. Örn: kutlama ya da karşılama sırasında
tokalaşmanın yapılması
 BEDEN DİLİ
• Konuşulan ve yazılan dilin yanında jestler ve mimiklerin
hatta giyilen kıyafetin bir dili vardır. Sözsüz iletişimin
bir unsuru olan beden dili sözlü iletişimde sürekli
kullanılır.
• Sözsüz iletişimin öğesi olan beden, konuşanın
duygularını göstermektedir.
• İlk izleniminizi yaratmak için ikinci bir şansınız
olmayacaktır. İnsanlar üzerinde yarattığımız ilk izlenim
ise 30 saniye içinde oluşur.
• Bu süreyi bilinçli olarak kullanmak, karşımızdakiler
üzerinde istediğimiz izlenimin doğmasına imkan
verir. Bu izlenim iş görüşmelerinde de geçerlidir.
Beden dili konusunda hiçbir fikre sahip
olmadığını düşünen bir kişi dahi,
karşılaştığı kişinin merkezini (göğüs
açıklığını) kullanma biçimine bakarak,
farkında olarak veya olmayarak bundan
sonuçlar çıkartır.

Örneğin omuzları düşük, kolları ve elleri

yana sarkık, başı öne eğik bir kişiyle
karşılaştığında, bu kişinin hayat
enerjisinin zayıf, hayatından veya içinde
bulunduğu durumdan hoşnut olmayan bir
insan olduğunu düşünürüz.

Gerçekten de bu duruş, çekingen, kapalı

ve kendisini güven içinde hissetmeyen
kişiye ait bir beden duruşudur.
 BEDEN DİLİNİN ETKİNLİGİNİ ARTTIRMAK

• Kolları ve bacakları çaprazlamadan sergilenen açık ve dik

bir duruş
• El sıkışırken dengeyi gözetmek ve elimizi yukarıdan aşağıya
doğru uzatmak
• İçten bir gülümseme
• Güçlü ama meydan okumayan bir göz teması
• Yere sağlam basan ve karşımızdakine tüm bedenimizle
birlikte dönen ayak uçları
• Konuya ve kişiye duyduğumuz ilgiyi göstermek için
konuşurken muhatabımıza doğru eğilmek
• Her anlamda eşit olduğumuzu göstermek için göz seviyesini
eşitlemek
• Dinler pozisyondayken başımızı hafifçe yana yatırmak