CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Gv: Phạm Thị Ngọc Anh

Chương
SỨ MỆNH LỊCH SỬ

2 GIAI CẤP CÔNG NHÂN

 I

Quan điểm cơ bản của

chủ nghĩa Mác-Lênin về
giai cấp công nhân và sứ
mệnh lịch sử thế giới của
giai cấp công nhân
 I II

Quan điểm cơ bản của chủ Giai cấp công nhân và

nghĩa Mác-Lênin về giai cấp
việc thực hiện sứ mệnh
công nhân và sứ mệnh lịch sử
thế giới của giai cấp công nhân lịch sử của giai cấp
công nhân hiện nay
 I II III

Quan điểm cơ bản của chủ
nghĩa Mác-Lênin về giai cấp
công nhân và sứ mệnh lịch sử
thế giới của giai cấp công nhân
Giai cấp công nhân và việc Sứ mệnh lịch sử
thực hiện sứ mệnh lịch sử của
giai cấp công nhân hiện nay
của giai cấp công
nhân Việt Nam
hiện nay
 I
QUAN ĐIỂM CƠ BẢN CỦA CHỦ NGHĨA
MÁC-LÊNIN VỀ GIAI CẤP CÔNG NHÂN
VÀ SỨ MỆNH LỊCH SỬ THẾ GIỚI CỦA
GIAI CẤP CÔNG NHÂN
 Khái niệm và đặc điểm của
1 giai cấp công nhân
a. Khái niệm giai cấp công nhân
 Phương diện
Kinh tế - xã hội
 Những người lao động trực tiếp hay gián tiếp

#1 vận hành các công cụ sản xuất có tính chất công

nghiệp ngày càng hiện đại và xã hội hoá cao.
“Các giai cấp khác đều suy tàn và tiêu vong
cùng với sự phát triển của đại công nghiệp;
còn giai cấp vô sản lại là sản phẩm của bản
thân nền đại công nghiệp”
 Những người lao động không có tư liệu sản
#2 xuất, phải bán sức lao động cho nhà tư bản
và bị nhà tư bản bóc lột về giá trị thặng dư.
 Phương diện
Chính trị - xã hội
 Sản phẩm xã hội của quá trình
#1
phát triển tư bản chủ nghĩa.
 Ciai cấp công nhân có mẫu thuẫn
#2 đối kháng với giai cấp tư sản.
 Định nghĩa
Giai cấp công nhân
“Giai cấp công nhân là một tập đoàn xã hội, hình thành và phát
triển cùng quá trình phát triển của nền công nghiệp hiện đại, họ lao
động bằng phương thức công nghiệp ngày càng hiện đại và gắn
liền với quá trình sản xuất vật chất hiện đại, là đại biểu cho phương
thức sản xuất mang tính xã hội hóa ngày càng cao. Họ là người làm
thuê do không có tư liệu sản xuất, buộc phải bán sức lao động để
sống và bị giai cấp tư sản bóc lột giá trị thặng dư; vì vậy lợi ích cơ
bản của họ đối lập với lợi ích cơ bản của giai cấp tư sản. Đó là giai
cấp có sứ mệnh lịch sử phủ định chế độ tư bản chủ nghĩa, xây dựng
thành công chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sản”
b. Đặc điểm giai cấp công nhân
 1

Lao động bằng phương

thức công nghiệp, quá
trình lao động mang
tính chất xã hội hóa cao.
 1 2

Lao động bằng phương Là sản phẩm của bản

thức công nghiệp, quá thân nền đại công nghiệp,
trình lao động mang tính là chủ thể của quá trình
chất xã hội hóa cao. sản xuất vật chất hiện đại.
 1 2 3

Lao động bằng phương Là sản phẩm của bản Có tính tổ chức, kỷ luật
thức công nghiệp, quá thân nền đại công lao động, tinh thần hợp
trình lao động mang tính nghiệp, là chủ thể
của quá trình sản
tác và tâm lý lao động
chất xã hội hóa cao.
xuất vật chất hiện đại. công nghiệp. Là giai cấp
cách mạng và có tinh
thần cách mạng triệt để.
 Nội dung sứ mệnh lịch sử
2 giai cấp công nhân
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân là lãnh
đạo nhân dân lao động đấu tranh xóa bỏ chế độ
tư bản chủ nghĩa, xoá bỏ mọi chế độ áp bức bóc
lột và xây dựng xã hội mới – xã hội xã hội chủ
nghĩa và cộng sản chủ nghĩa văn minh
Nội dung kinh tế
• Nhân tố hàng đầu của
lực lượng sản xuất xã
hội hóa cao
• Đại biểu cho quan hệ
sản xuất mới, tiên tiến
nhất dựa trên chế độ
công hữu về tư liệu sản
xuất
• Đại biểu cho phương
thức sản xuất tiến bộ
nhất thuộc về xu thế
phát triển của lịch sử
xã hội
Nội dung chính trị - xã hội
• Tiến hành cách mạng chính
trị để lật đổ quyền thống trị
của giai cấp tư sản.
• Cải tạo xã hội cũ và tổ chức
xây dựng xã hội mới
Nội dung tư tưởng, văn hóa
Tập trung xây dựng hệ giá trị
mới: lao động; công bằng;
dân chủ; bình đẳng và tự do
 Những điều kiện quy định và

3 thực hiện sứ mệnh lịch sử của

giai cấp công nhân
 Ðiều kiện khách quan quy định sứ
a.
mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
 #1
Do địa vị kinh tế của giai
cấp công nhân quy định
Giai cấp công nhân là giai cấp gắn với lực lượng sản
xuất tiên tiến nhất dưới chủ nghĩa tư bản và lực lượng
quyết định phá vỡ quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa
Giai cấp công nhân do không có tư liệu sản xuất nên
phải bán sức lao động của mình cho nhà tư bản và bị
nhà tư bản chiếm đoạt giá trị thặng dư.
 #2
Do địa vị chính trị - xã hội
của giai cấp công nhân
quy định
Giai cấp công nhân là giai cấp tiên tiến nhất.
Giai cấp công nhân có ý thức tổ chức kỷ luật cao
Giai cấp công nhân được trang bị lí luận của chủ nghĩa
Mác Lenin - lí luận cách mạng khoa học và tiến bộ.
Giai cấp công nhân có bản chất quốc tế
 Điều kiện chủ quan đề giai cấp công
b.
nhân thực hiện sứ mệnh lịch sử
 Sự phát triển của bản thân giai cấp công nhân
#1 cả về số lượng và chất lượng
 Đảng Cộng sản là nhân tố chủ quan quan trọng
#2 nhất để giai cấp công nhân thực hiện thắng lợi sứ
mệnh lịch sử của mình
Quy luật chung cho sự ra đời của Đảng Cộng sản
là sự kết hợp giữa chủ nghĩa xã hội khoa học, tức
chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân
 II

GIAI CẤP CÔNG NHÂN VÀ VIỆC

THỰC HIỆN SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA
GIAI CẤP CÔNG NHÂN HIỆN NAY
1 Giai cấp công nhân hiện nay.
 Những điểm tương đối ổn định so
a. với thế kỷ XIX
 Phát triển mạnh cả về số
lượng và chất lượng

Chủ thể của quá trình

sản xuất công nghiệp
hiện đại mang tính xã
Lực lượng sản xuất hàng hội hóa ngày càng cao
đầu của xã hội hiện đại
 Những biến đổi và khác biệt của giai cấp
b.
công nhân hiện đại
Xu hướng “trí tuệ hóa” tăng nhanh
Xu hướng “trung
lưu hóa”
Giai cấp công nhân giữ vai trò
lãnh đạo và Đảng Cộng sản
trở thành Đảng cầm quyền
 Thực hiện SMLS của giai cấp

2 công nhân trên thế giới hiện nay.

(Sinh viên xem giáo trình tr. 69 - 71)
 III
SỨ MỆNH LỊCH SỬ CỦA GIAI CẤP
CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY
1
Đặc điểm của giai cấp
công nhân Việt Nam
 #1

Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời trước giai cấp tư
sản vào đầu thế kỷ XX
 #2

Trực tiếp đối kháng với tư bản thực dân Pháp

 #3

Giai cấp công nhân Việt Nam gắn bó mật thiết với
các tầng lớp trong xã hội
 #4

Lực lượng chính trị tiên phong, có truyền thống yêu

nước, đoàn kết và bất khuất chống xâm lược
Những nét chính của giai cấp công nhân
Việt Nam trong giai đoạn hiện nay
#1 Tăng nhanh về cả số lượng và chất lượng
#2 Đa dạng về cơ cấu nghề nghiệp
#3 Nắm vững khoa học – công nghệ tiên tiến
 Thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
#4 nhân Việt Nam trong bối cảnh hiện nay
 Nội dung sứ mệnh lịch sử của giai
2 cấp công nhân Việt Nam hiện nay
a. Nội dung kinh tế
 1

Nguồn nhân lực lao động

chủ yếu tham gia phát
triển nền kinh tế thị
trường hiện đại, định
hướng xã hội chủ nghĩa
 1 2

Nguồn nhân lực lao Phát huy vai trò và trách

động chủ yếu tham gia nhiệm của lực lượng đi
phát triển nền kinh tế thị đầu trong sự nghiệp đẩy
trường hiện đại, định mạnh công nghiệp hóa,
hướng xã hội chủ nghĩa
hiện đại hóa đất nước
 1 2 3

Nguồn nhân lực lao Phát huy vai trò và Thực hiện khối liên minh
động chủ yếu tham gia trách nhiệm của lực công – nông – trí thức
phát triển nền kinh tế thị lượng đi đầu trong sự
trường hiện đại, định nghiệp đẩy mạnh
hướng xã hội chủ nghĩa công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước
b. Nội dung chính trị - xã hội
Nêu cao trách nhiệm tiên
phong, đi đầu, góp phần củng
cố và phát triển cơ sở chính trị -
xã hội quan trọng của Đảng
b. Nội dung văn hóa, tư tưởng
Xây dựng và phát triển nền
văn hóa Việt Nam tiên tiến,
đậm đà bản sắc dân tộc
Xây dựng con người mới
xã hội chủ nghĩa, giáo dục
đạo đức cách mạng, rèn
luyện lối sống, tác phong
công nghiệp, văn minh,
hiện đại, xây dựng hệ giá
trị và con người Việt Nam,
hoàn thiện nhân cách
 Phương hướng và một số giải pháp

3 chủ yếu xây dựng giai cấp công

nhân Việt Nam hiện nay
(Sinh viên xem giáo trình tr. 80 - 84)