МОРФОЛОГИЈА – ИМЕНКА - БРОЈ

Двочлена граматичка категорија: .......................................................................................

Специфики:
СОПСТВЕНИТЕ ИМЕНКИ се јавуваат само во еднина, СО ИСКЛУЧОК:

а)...................................................................................................................................................
..........................................................................................................................................
пр.: Во нашата група има тројца Гоцевци.
или:
б) ......................................................................................................................................
пр.: Денес одам кај Митревци

Дел од ОПШТИТЕ ИМЕНКИ немаат форми за број:

А) Именки што не се јавуваат во множинска форма (Singularia tantum)

- Дел од апстрактните именки што означуваат поим што не може да се изброи
- пр.: .......................................................................................
- Збирните (колективните) именки, кои со својата форма означуваат едно
множество:
- пр.: ..................................................................................
- Материјалните именки:
- пр. .....................................................................................
Б) Именките кои означуваат целина во рамките на која може да се изделат два
идентични дела (Pluralia tantum)
пр.: .................................................................................................................

ВИДОВИ МНОЖИНА
ТРИ вида: обична - збирна - избројана
1. ОБИЧНА МНОЖИНА
Означува:...................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
2. ИЗБРОЈАНА МНОЖИНА
Означува:..................................................................................................................................
3. ЗБИРНА МНОЖИНА
Означува:...................................................................................................................................
 ОБИЧНА МНОЖИНА:
МНОЖИНСКИ НАСТАВКИ КАЈ ИМЕНКИТЕ ОД МАШКИ РОД
–И: најпродуктивна, најчсто се додава на целата еднинска форма, најчеста кај:
1) .............................................................................................................................................
пр.: професори, компјутери, прозори, наставници, трофеи
2) ............................................................................................................................................
пр.: коњи, мажи, дни, знаци
-ОВИ/-ЕВИ – ОВЦИ/ЕВЦИ: најчеста кај:
1) ...................................................................................................................................
пр.: ............................................................
денови - ......., знакови -......... / кралеви-кралови, кошови-кошеви
ИСКЛУЧОК:
пр.: човек-луѓе (суплетивна форма)

МНОЖИНСКИ НАСТАВКИ КАЈ ИМЕНКИТЕ ОД ЖЕНСКИ РОД

–И: најчеста кај:
1. ................................................................................................................................
................................................................................................................................
пр.: .......................................................
ИСКЛУЧОК (стари двоински форми)
рака – раце / нога - нозе

МНОЖИНСКИ НАСТАВКИ КАЈ ИМЕНКИТЕ ОД СРЕДЕН РОД

-А: се додава кај именките со завршок на –О, и тоа:
1) .... .....................................................................................................................

пр.: место-места, село-села, палто-палта, но: биро-бироа, табло-таблоа

2) ...................................................................................................................................
пр.: бироа, пликоа, решоа
-ИЊА: .............................................................................................................
пр.: пиле-пилиња, поле–полиња, море-мориња, срце-срциња, име-имиња
*Со проширена основа се јавува множинската форма РАМЕНА (од рамо)
*Стари двоински форми се ОЧИ и УШИ
ЗБИРНА МНОЖИНА

Наставките за образување форми за ЗБИРНА МНОЖИНА се заеднички за сите

три рода.
-је / -ја / -ишта
-је: ...............................................................................................
-ја: ..................................................................................................
-ишта: ..............................................................................................
Општо земено:
А) ...................................................................................................
Б) ...................................................................................................
В) ........................................................................................................

ИЗБРОЈАНА МНОЖИНА

Наставките за образување форми за ИЗБРОЈАНА МНОЖИНА се заеднички за

сите три рода.
Посебни форми имаат само именките од м.р., што во еднина завршуваат на
согласка.
Тие образуваат избројана множина со додавање на наставката –А
пр.: .......................................................................
Од оваа група се изземени именките што означуваат лица, бидејќи за нив постојат
одделни форми
пр.: ..........................................................................
Формите за избројана множина
се: ............................................................................ ...................................................................
......................................................................................................................................................
..................................................................................:
- А) број: 2 дена, 3 бода
- Б) прилози: толку дена, колку леба, неколку весника
*...............................................................................................................................
*................................................................................................................................

ТРЕБА ДА ЗНАЕТЕ

1) Кои именки во македонскиот јазик по правило немаат множинска форма и

зошто е тоа така
2) Кои именки се познати под името плуралија тантум и како се објаснува
отсуството на еднинска форма кај нив
3) Врз основа на што се разликуваат трите вида множина
4) Каде се среќава наставката –а во врска со категоријата број и дали е оваа
наставка само еднинска
5) Која збирномножинска наставка е најфреквентна и зошто, а која е
најмалку застапена