W temacie są Turcy i wojny z nimi a natomiast Kozacy to są przedstawiciele. Właściwie
mieszkańcy , które nazywane są Ukrainą i to właśnie te ziemie ukraińskie były atakowane przez Tatarów Chanatu krymskiego. Natomiast Tatarzy byli poddanymi sułtana tureckiego no i Tatarzy atakują Kozaków, Kozacy - Tatarów więc dochodzi do wzajemnych kontaktów. Ci Kozacy zamieszkują województwo Bracławskie oraz Kijowskie są to województwa które na podstawie unii lubelskiej zostały wcielone do Rzeczypospolitej więc czyli unia lubelska rok1569. Oczywiście czyli generalnie mamy tereny kozaków które są bezpośrednio zależne od Polskiego Króla. Tereny te o których powiedziały nazywane są Ukrainą. Ukraina to jest teren który jest najeżdżanie przez tych Tatarów czyli te 2 województwa i pas taki pomiędzy Kozakami a Tatarami taki właściwie to bardzo z rzadka zamieszkiwany ponieważ było terenem niebezpiecznym nazywany był Dzikimi Polami czyli takimi które no są terenem do przejścia jednej czy drugich wojsk tak żeby jedni i drudzy siebie wzajemnie mogli z dalszej odległości wypatrzeć poprzez wysyłanie na czaty swoich ludzi. Przez ten teren płynął Dniepr na którym odbywa się żegluga no i oczywiście transport towarów. Niestety było dosyć mocno utrudniony ponieważ były tam tak zwane progi skalne. Progi skalne które nazywane były porochami. One utrudniały te manewry na tej rzece dlatego też obszary które były położone za tym idzie tymi polami nazywane były tak zwanym Zaporożem czyli słowo się wzięło od porochów za prochami czyli generalnie są to tereny które były za ten Dnieprem i one były stopniowo przez kozaków powolutku zasiedlane. Kozacy jako że zasiedlali te tereny i sąsiadowali z Turkami chcąc nie chcąc z senatem Tatarskim czyli tym krymskim generalnie musieli sami sobie zorganizować taką jednostkę jakby wojskową wojenną dlatego też oni powoływali taką osobę ta która stała się jakby hetmanem kozackim on miał pod sobą tak zwanych katamaranów czyli takich dowódców pomniejszych wojskowych i oni generalnie mieli pilnować tego żeby te granice były w miarę możliwości przez kozaków strzeżone. Decyzje u samych kozaków podejmowała taka rada takiej elity kozackiej taki jakby starszyzna i ona jakby podejmowała decyzje dotyczące działań zaczepnych wojennych ale też podczas tych działań odwetowych na Tatarów kiedy trzeba było ich zaatakować więc generalnie atak za atak no i ta rada takie decyzje musiała podejmować. Stolicą kozaków była Sicz. Sicz natomiast generalnie ona miała mieć podobny charakter ona była takim bardzo dobrze obwarowanym obozem kozackim. Te najazdy tatarskie o których mówiłam one były dla kozaków ale też dla całej Rzeczypospolitej bardzo ciężkie dlaczego dlatego że co prawda Tatarzy byli poddanymi sułtana ale no nie dużą niezależność przy okazji ale musieli mu jak już odpłacać więc bardzo często oni porywali w Jasyr czyli w niewolę ludzi pochodzenia chrześcijańskiego i generalnie chodziło o to żeby jak najwięcej tych ludzi uprowadzić żeby mógł sprzedać albo w niewolę albo uczynić z nich późniejszą piechotę takich janczarów o których jeszcze będziemy sobie mówili. Bo oni byli bardzo dużej części pochodzenia jednak które były porywane za młodego wieku i byływychowane przez takich bardzo mocno ortodoksyjnych wiatr muzułmanów którzy uczyli ich takiego posłuszeństwa wobec sułtana i jakby bezgranicznej miłości do niego oddania całego swojego życia. Właściwie dlatego też ci Tatarzy no musieli w jakiś sposób być zatrzymani a to było praktycznie niemożliwe ponieważ tak powiedziałam wcześniej Kozacy będą graniczyć z tymi Tatarami więc Polacy musieli w sumie generalnie coś z tym zrobić tylko co zrobić z tym żeby tych kozaków w jakiś sposób wyciszyć. Będzie prowadzony rejestr kozacki. Teraz idziemy sobie do samego problemu tatarskiego jakim byli ewidentnie muzułmanie dla Rzeczypospolitej jak już mówiłem te pytania były dużym problemem więc ci magnaci na wschodzie Rzeczypospolitej musimy sobie też w dużej mierze samodzielnie radzić z tymi informacjami więc albo organizowali takie specjalne wyprawy można powiedzieć że na tereny Tatarskie odwetowe tak podobnie Kozacy ale bardzo często oni prowadzili rozmowy z sułtanem obdarowywali go dosyć pokaźnej liderami aby ten tych Tatarów przez jakiś czas mógł powstrzymywać no ale to nie trwa wiecznie. Ci Tatarzy prędzej czy później i tak samodzielnie będą chcieli atakować tereny Rzeczypospolitej a atakują jak już mówiłam wcześniej przy pomocy też między innymi tej armii greckie czyli janczarów. Janczarzy to była taka doborowa właściwie piechota tak powiedziałem oni byli wychowani w duchu islamu tego posłuszeństwa wobec sułtana. Janczarzy byli uzbrojeni w łuk tak widzimy tutaj wiesz taki karabin skałkowy mielisz tyle czyli kindżał- sztylet i mieli jeszcze jatagan czyli taki jakbym specjalny rodzaj szabli która no generalnie na polu walki odgrywała też dosyć dużą rolę a przypominam że nowożytności powoli odchodzi się od miecza a idzie się w kierunku szablii szaleństwo wiele grzesza o wiele łatwiej można z nią wykonywać pewne manewry no i szybciej przede wszystkim lata przed nosem przeciwnika więc generalnie była ona o wiele bardziej przydatna natomiast no musimy pamiętać że ona nie była obosieczna jak to miecz tylko generalnie ona była ostra tylko z jednej strony tej zaokrąglonej najczęściej. Jakie były przyczyny wojen polsko tureckich bo do nich sobie teraz będziemy przechodzili. Tych przyczyn oczywiście jest kilka przede wszystkim to ekspansja turecka w Europie czyli generalnie ona naruszyła takie bezpieczeństwo naszych dotychczasowych stref w Europie podchodzą pod nasze granice i naprawdę jak widzimy na całej praktycznie długości granicy południowej jesteśmy sąsiadem imperium osmańskiego więc prędzej czy później te wojny i tak musiały nadejść jak widzimy na mapie tam jest też Mołdawia a o Mołdawię to my walczyliśmy już wcześniej ja tylko przypominam że no ale ten poprzedni powinniście pamiętać ze mieliśmy taką wyprawę na Mołdawię organizowaną przez Jana Olbrachta która była nieudana ponieważ tamtejszy hospodar już od początków właściwie to wieku piętnastego coraz szerzej uśmiechał się do sułtana niż do polskiego króla i stał się jego lennikiem więc te wyprawy Polskie na Mołdawię też przyczyniły się do wybuchu tej wojny o czym mówiłam na początku lekcji że były te wzajemne najazdy tatarsko kozackie na siebie i one są kolejną przyczyną. Mamy 3 przyczyny i ostatnią rzeczą jest to że Rzeczpospolita udzieliła wsparcie Habsburgom w tak zwanej wojnie trzydziestoletniej to jest takim elementem dosyć mocno charakterystycznym ja o tym mówiłem przy okazji lisowczyków którzy byli wysłani pod Wiedeń tamtejszym ówczesne oczywiście na początku w jako siedemnastego książę siedmiogrodu czyli Gabor Betlejem musiał odejść od oblężenia Wiednia więc to generalnie miało spowodować też te pogorszenie stosunków polsko tureckich a to był rok 1600 1619 więc wojny wybuchną bardzo bardzo szybko. I to co powiedziałam przed chwileczką czyli to oblężenie Wiednia właściwie to odejście od tego wrażenia poprzez wysłanie lisowczyków na tereny siedmiogrodu było tak jakby bezpośrednią przyczyną do wojny. Zbierali przez dłuższy okres czasu i my o tym doskonale wiedzieliśmy więc postanowiliśmy ich troszeczkę ubiec ale to nie wszystko będzie szło po nasze niestety myśli mamy rok 1620 wojska Rzeczypospolitej oczywiście musiałyby przekroczyć granicę z Mołdawią liczyliśmy na to że mołdawianie staną po naszej stronie a okazuje się że niekoniecznie oni staną po stronie tureckiej więc w tym samym czasie kiedy Polska przekroczyła granicę mołdawską od strony Mołdawii oczywiście Północnej to od strony południowej tą granicę mołdawską przekracza armia turecka i 1620 roku dochodzi do bitwy pod cecorą jak się okazuje do bitwy nie byliśmy chyba aż tak dobrze przygotowani pomimo tego że dowodził nami Stanisław żółkiewski gdzie jego aura tego zwycięstwa cały czas na pewno się na polu walki unosiła to było za mało o wiele liczniejszą armię wystawił Turcy zadali nam ciężką klęskę pod Cecorą kiedy polskie oddziały zaczęły się wycofywać uciekać z pola walki Turcy wraz z mołdawianami dogonili polskie jednostki i większość z nich została wycięta został zabity również nasz wielki hetman Stanisław żółkiewski także niestety jest to klęska. Kolejny rok to jest oblężenie twierdzy choć ma właściwie to bitwa pod Chocimiem bo to nie było w twierdzy tylko było to na polach chocimskich i tam Polacy rozłożyli taki duży warowny obóz oczywiście trzeba było ten obóz dobrze przygotować do walki ponieważ Turcy wystawili do tej bitwy prawie 100000 swoich a my mieliśmy około 60000 swoich wojsk więc generalnie co prawda bitwa została zakończona sukcesem ponieważ odparliśmy atak turecki natomiast niestety w trakcie tej bitwy ciężko ranny został kolejny nasz wielki hetman czyli Jan Karol Chodkiewicz i on w wyniku tych ran które poniósł na polu walki umrze więc drugi hetman w bardzo krótkim czasie stracił życie i to jest taki bardzo duży cios dla wojsk polskich ponieważ to jak wiemy oni doprowadzili do zwycięstwa zarówno Chodkiewicz pod Kircholmem jak i Żółkiewski pod Kłuszynem więc generalnie straciliśmy 2 wielkie legendy miały wielkie można powiedzieć że poważanie wśród wojsk naszych husarskich w 1621 roku czyli w tym samym zostaje podpisany pokój hetmański wchodzimy generalnie granice się nie zmieniają na tronie jak włodawskim mają zeznawać książęta którzy będą przychylili Turcji a Polakom nic do tego to jest takie postanowienie i ostatnie postanowienie jest takie że Polska właściwie Rzeczpospolita obojga narodów ma powstrzymywać najazdy kozackie a sułtan najazdy tatarskie na ziemie polskie także te postanowienia miały być przez dłuższy czas respektowane jak się okazuje respektowania będą ale będą respektowane w sumie to przez około 50 lat bo później ten pokój niestety ale będzie znowu przez Turków złamany to oni nas atakują w drugiej połowie siedemnastego wieku ale o tym będziemy sobie mówić dopiero przy okazji tematu opanowaniu Jana Trzeciego Sobieskiego na tą chwilę to jest wszystko dziękuję.