Professional Documents
Culture Documents
حةمةد
ِؤمان
كورتة ر
ٖةوييَش2005 -
ضاثي دووةّ
1
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
2
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
4
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
5
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-1-
ناتيَو باونِ وةفاتى نشد َٔ ،تةَةمن دةطاآلٕ بوو . .دايوء خوػـوء بشايـةى
بــةو َووضــةية دةريــائ نــة يةباونُــةوة بؤَــإ بــةديَُابوو . .ئاَيٓــةى دايهــِ
ئافشةتيَهى وسديًةو باسيوء الواصٖ،ةسدوو ػاْى نةَيَو خشاو نةواْـةي ،،بـةسدةواّ
يةضوء نشاطيَهى ساةػباو يةبةس دةناٖ ،ةس يةدواى َشدْى باونُةوة دطةسةيـةنى
صؤس دةنيَؼآء ثةجنةناْى بةدوونةو صةسد ٖةيَطةسااوة،تةْاْةت يةْيَو ثيَدةفيؼذا
بــةس يــةوةى بٓــووآ ،دطــةسة دةنيَؼــآْ . .يطــاسى خوػــهِ تــا ثــؤىل ػةػــى
طةسةتايى خويَٓذوة ،ئيذى يةْةبووْىء ْةداسى َايَةوةَإ،خويَٓذْى ديَٗيَؼـت. .
َٔ نة يةنـةؾء ٖـةواى ـةّء ثـةراسةى ٖـةراسىء بـيَ باونيـذا خـؤّ ْاطـيوةو
تةوسة بووَة ،سةص دةنةّ يةخويَٓذٕ بةسدةواَبِء واصٖيَٓإء داْيؼنت يةَايَـةوة
دادّ ْادا.
ساؤرى ػـةممة بــوو . .نشاطــةْيًىء قةَيظــة طــجيةنةّ ثؤػــى ،ئــةونشاغء
قةَيظةى دووطايَة يةبـةسى دةنـةّ ،نـةنتيَبء دةفتـةسةنامن ْايـة بـٔ ٖـةْطألء
بةسةو قوتاخباْة ٖةْطاوَٓا ،وةنو داسى داسإ نؤآلْـة تـةْ ء باسيهةنـةّ تشتـة
بةس ،ضاوةنامن خظتبووة بةسثيَء نةومتـة برينشدْـةوة يـةو ريـإء َةستةطـاتةى
ئيَُةى تيا دةريائ(( :دةبيَ َشؤظ تا نةى بـيَ دةطـةآلتبآ؟! ئـةى ئيَُـة تانـةى
ئاوا بةتشغء يةسص رياْى ْةبووْىء قوسابةطةسى ببةيٓة طةس؟! ْاْ . .ابيَ دةطـت
يةخويَٓذٕ ٖةيَطشّ تا بةئاواتةنامن دةتةّ . .سـةص دةنـةّ بضـُة نؤييَـز تـا يـةدوا
ساؤردا بتوامن بةو َووضةيةى وةسيذةتشّ ياسَةتيةنى بضوونى َايَةوةى ثيَ بـذةّ.
.بيَطوَإ باسى ئابووسيؼُإ باػرت دةبيَٖ . .يواى بشاّ يةثةلاْطـةى تـةنٓيهى
َووطــأل دةخويَٓــآ ،ئــةويؽ خويَٓــذٕ تــةواو دةنــاو دادةَــةصسآء َووضــةيةى
وةسدةتشآ ..دةبيَ خؤّ بطؤساّ ،ديَِ خؤػيبَء ضيرت بري يةْةبووْى ْةنةَةوة)).
6
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
طاتآ ديَِ خؤؾ دةبووء ثاػإ دةنةومتة تيَـزاوى ةَـةوة (( :باػـة ئـةوة
ضووَة نؤييَز ،ئةدى ضؤٕ َةطشةفى ضواس طاو بةساآ نةّ؟! ٖيواى بـشاّ بـةو
ْةبووْيية دووطايَى ثةلاْطاى بؤ تةواوْةبيَ ،دا َٔ ضـؤٕ ضـواس طـاو تةواونـةّ
نــة بةدووطــاو نشاطـيَهِ يةبــةسدابيَء ديَــِ ْيَــت بةػــويَٓى خشاثــذا بـشاؤّ ْــةوةنو
ثيَآلوةنةّ بذساآ؟!)).
يةتــةو خــؤدا َؼــتء َــشاّ بــوو ،بيََاتــا يــةسايَى ساؤيؼــتٓةنةّ ،طــةسّ
ٖةيَٓابشاى . .يةْاناو طةسّ بةسصنشدةوة ،نوسايَو بةسةو ساووّ ٖات ،خةسيهبوو ثيَـو
بهةوئ . .نوساةنة :باآل بةسصى ساةْ ئةمسةس،ضاو ساةػى بـشؤ ػـةيتاْى ،يةنـةّ
دــاس بــوو يةوتةساةنــةى ببيــِٓ ،واديــاس بــوو ئــةويؽ قوتــابى بــوو ،ضــوْهة ضــةْذ
نتيَبيَهى ثيَبوو بةثةية سيَطةى دةبشاى َٔ . .نةَآ ثةػؤناّ ،ئةو بةثةجنةنةيَةى
ديَؤثة ئاسةقةناْى ئةّ الو ئةوالى ْيَوضـةواْى وسدو خـاؾ نـشد ،صيـاتش ثةػـؤناو
يةتةو دوويَةى َٔ ،دووآلو ثيَؼى تشمت . .طةسجنيَهى ثـشا يـةساىء تـووسايِ دايـيَ،
ييَــوى خــؤّ نشؤػــتء ْاوضــةوامن تــشر نــشد ،خــوئَ تيَضايــة تؤْــاّ ،يةػــةسَإ
طووسٖةيَطةسااّ . .بةتووساةييةوة خؤّ ييَى الداو سايَطانةّ بؤى ضؤو نشدو ساؤيؼت.
بةدةّ سايَوة صجنريةى برينشدْةوةّ بـةدواى ئـةونوساةوة ثضـشا ثضـشا بـوو ،نةومتـة
تيَــزاوى برينشدْةوةيــةنى قوويَــةوة ،برينشدْةوةيــةى َيَؼــهُى دةسصى ئــارٕ
دةنشد.
واْــةى يةنــةّ دةطــتى ثيَهــشدَ ،اَؤطــتا طـوٖاّ ٖاتــة ثؤيةنــةَإء نضــة
قوتابييةنى تاصةى يةتةو بوو ،نضةنة بةنةيةؾ دةّء ضاويَهى ساووخؤؾء ئيَظو
ي دةضـوو يـةخيَضاْيَهى طوونى ٖـةبوو ،ضـاوةناْى صيتـىء وسياييـإ دةْواْـذ ،ثـ َ
دةويَةَةْذبآ ،قةَيعء نشاطيَهى ثشاو ثوختى يةبةس بوو يةتةو ثيَآلويَهـى دـوإ
يةٖةَوو ئةو قوتاخباْة بطةسااباى ،ثيَآلويَهى ْايابى تشت ْةدةدييـةوة ..نضـةنةى
ثيَٓاطاْذئ (( :قوتابياْى بـة اسيَض :ئـةّ قوتابييـة تـاصة ٖـاتووةْ ..ـاوى ْظـاسة،
دةبيَ ٖةطت بة ةسيبى ْةناو ضاوتإ ييَبآء ٖاوناسى بهةٕ)) .نة دةطتى بؤَٔ
دسيَزنشدو ساووى بةالى ئةودا طووسااْذ (( دةىٓظـاس تيـإ بضـؤسة دواوةو الى ئـةو
قوتابيية داْيؼة)).
7
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
10
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-2-
بةساابواسدْى تؤوة دةبةْة طةس ،واثيَِ وتى ،خؤت تووػى طةسيَؼةو تيَـزاوى وا
َةنــة ،خــةسيهى خويَٓذْةنــةتبى تــةييَ تــةييَ باػــرتة ٖــةسْا دوو ساؤرى دى
ضوويةنؤييَز يةويَذا خةيَهيَهى بـآ ػـوَاس ٖةْـة ثةيوةْـذيإ دةتـةو ببةطـتى،
ٖةسْا نةبووية َاَؤطتا ئةو سةية خةيَو بةَةَٓووْيةوة داواى دةطتت دةنا)).
وضــاْيَو نشاونــح ييَهــذلإ ْــؤساى ،ئــةو دساى بــةو بيَذةْطيــةداو دةَطةسَاْــة
تيَٗةيَضؤوة (( :بؤ قظة ْانةى بؤ؟! ػةسَِ ييَ َةنةو يـيَِ َةتشطـيَ ،طـوْٓةتى
ريإ واٖاتووة دسةْطبآ ياصوو ،ض نوسا ،ض نض ٖةطت بةخؤػةويظـتى َـشؤظ دةنـا
بةتايبــةت سةتــةصى بةساَبــةسىء ٖ ـةس يةوقؤْا ــةدا واديَتــة ثيَؼــةوة ثــرت خــؤى
بٓاطيَ)).
ْةَتواْى بةستةى ئةوقظاْة بطشّ ،ضـوْهة بةَيَؼـو نـةيٌء ػـةنةت بـووّ،
يةديَةوة تشياّ ،خؤّ ػًهشدو يةباوةػى ْةسّء تـةسَى تواَـةوةٖ ،ةْظـهِ دةداو
طةسو قزى ػيَواوّ بةسااطت وضةخ بةبةس ٖةْظهةوة ساادةتةنى ،ضـاوامن بيَـضاسىء
سانيإ دةْواْذ وةنو ػةم ػةقة دةيةسصيِ . .بةٖيَُٓى قزى طةسضـاواْى الداّء
ديَٓةسّء َيٗشةباْة طةس صةْؼتى نشدّٖ (( :ةى ػيَتة ئةوة بـؤ دةتـشى؟! دةى
قظةّ بؤبهة؟! ئةوةى يةديَتةبؤَى بذسنيَٓة ،ئاػهشا نشدْى ْٗيَٓيـةنإ ئؤخـزٕء
ئاساَيت ثيَ دةبةخؼآ يةوةى ْٗيَٓيـةنإ بـةداخشاوى يـةْاخي خـؤت تةقـةت
بهةىء خؤتى ثيَ ئاصاس بذةى . .دةبًَيَ دةى؟! ئةى َٔ خوػهت ْيِ؟!)).
يةْاخـــةوة ســـةصّ نـــشد ٖةسضـــى صووة ئـــةوةى يـــة ناْطـــاى دةسومنذايـــة
بيتةقيَُٓةوة ،ريةمت داية بـةس خـؤو سـريغ تشمتـى ،بـةدةّ ساػـتٓى فشَيَظـهى
دسػتةوة ،دةَِ ٖةيَيَٓاْ (( :يطاس ،ضيت ثيَبًَـيَِ وضـيت ييَبؼـاسَةوة؟! ئـةوةى
َٔ دووضاسى بووَة بـةداسآ ريـاْى ئابًؤقـة داوّء يـةّ ْيَوةْـذة وةنـو ديَواْـةّ
ييَٗــاتووة . .يةطــةسةتاى دةواَــى ئةَظــاو ْضيهــةى َاْطيَــو دةبــوو ضــووبووَة
قوتاخباْة ،ساؤريَهيإ ساووبة ساووى نوسايَو بووَـةوة خـةسيو بـوو بةيـةى بهـةوئ،
نوساةنة يةنةجماس بوو بيبيِٓ ،بةتيَجةسابووْى نات ساؤراْة دةَبيٓى،طـةسةتا ٖـيض
تشْطيــةنِ ثيَٓــةداو تيَـشاواْيِٓ بــؤى وةى ٖةسيــةنيَهى تــش بــوو نةبةنؤآلْــة دووسو
دسيَزةنةى َايَى َاّ عةصيض دةساؤيي ،ئيَظتاؾ ْاصامن بؤضى نوساة ئـةو نؤآلْـةى
13
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
طــآ طــاو ث ـيَؽ ئــةَشاؤ ٖةطــتِ ثيَهــشدووة ،بــةآلّ ئــةوةى َــٔ صؤس يــةوةى تــؤ
بةطويَرتة ،ضاْيية تؤ ٖيَؼتا ئةو نوساة بةتةواوى ْاْاطى ،نةضى َٔ دةَٓاطىء
طةس ػيَتاْة تريؤدةى داوى ئةػكى بووّ ،بـآ ئـةوةى بـضامن ضـؤٕ دةطـتِ بـةو
خؤػةويظتية نشدو ضؤْيؽ نؤتايى ثيَٗات)).
بةبضةيــةنى طــاصتاس وبــآ باناْــة ومت (( :باػــة نوساةنــةت دةْاطــى؟! نــآ
بوو؟! توخوا تة اس ثيَِ ْـة َييَى ،بـضامن دةيٓاطـِ يـإ ْـا؟ بـةخوا الى نـةغ باطـى
ْانةّ)).
ضاوَإ بشايية يةنذىْ. .يطاس بةساوخظـاسيَهى تيَـو تشػـاى ،ساةْطيَهـى ٖيَٓـاو
بشدو َاْذواْة صَاْى تةسااْذ (( :داباطى بهةّ يا ْةنةّ ٖيض يةبابةتةنـة ْـاتؤساآ
ضوْهة ئةوةى َٔ تةَظيًيةى بوو ،يةى نةغ ثايَةواْى بوو ئةويؽ خـؤّ دةطـتِ
ثيَهشدو ٖةس خؤّ نؤتاييِ بةتةَظـيًةنة ٖيَٓـا . .ئةونةطـة خضَـى خؤَـإ بـوو،
ئيظُاعيًى ثووسّ ئايؽ)).
دةَِ بةؾ بؤوة،بةطةس طوساَاْةوة ثشطـيِ(( :ضـى ىىىـى؟! ئيظـُاعيًى
ثووسّ ئايؽ؟! ئاخش ئةو ئيَظتا رْى ٖيَٓاوة)).
قظــةنةى ثيَــربايِء بةٖاْهــة ٖاْــو (( :بــةيَيَ . .بــةيَيَ ئةوئيظــُاعيًة بــوو
نةئيَظتا رْى ٖةيةووةختة َٓايَى ْؤبةسةيإ ضاو بـةدوْيا ٖـةيَيَٓآ . .تـؤ ٖيَؼـتا
ضاوت بةٖةَوو ػتآ ْةدةػها ،ئيظُاعيٌ صوو صوو بةدواى ٖيوا دةٖاتة َايَُإ،
بةدسيَزاو يةو ٖاتٓة بةسدةواَةيذا ،ديَِ ضووة طةسىء نةومتة داوى خؤػةويظـتى،
وايًيَهشدّ ٖؤتشيبِ،تةس ٖةفتـةى دـاسآ دوودـاس ْةٖاتايـة َايَُـإ ،دةػـًَةراّء
يةْاخةوة تشاّ دةتشتٖ،ةس ديـاس ْةبوايـة صؤسّ يـةدايهِ دةنـشد بةيةنـةوة بضـيٓة
َايَى ثوسوّ ئايؽ ،ييَتى ْاػاسَةوة ضاوةساوإ بووّ ،باوةسايؼِ وابوو ئيظـُاعيٌ
بةسااطتى خؤػى دةويَِء ساؤرآ دآ داواّ بها ،وةييَ ئةفظووغ ثاؾ ضاوةساواْى
دووطاو ،بؤ دواداس رْى ٖيَٓا. .دا تؤ ضؤٕ باوةسا بةنوساآ دةنةى ٖيَؼـتا ْـاصاْى
ْاوى ضيية؟!)).
15
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
16
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-3-
17
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
سؤر :ضواسػةممة
سيَهةوت 3/25 :بوو
ٖةتاوى بةٖاس بةٖـةَوو تيؼـوء ساووْـانى خؤيـةوة دةسو دةػـتى داتشتبـوو،
ثــيَؽ ٖـــاتٓى َاَؤطـــتا بـــؤ ثؤيةنـــةَإ ،يـــةرووسةوة َـــٔء ْظـــاس بةيةنـــةوة
داْيؼـتبووئ الثـةساةى قظةوباطـى دوْياَــإ ٖةيَـذةداوة . .ئيَظـتاؾ ْـاصامن بــؤ
ئةوةْذة ديَِ بة ْظاس خؤػبوو ،نضـيَهى طـادةو طـاناس ،طـةسةسااى تـةوسةبووْى
يةخيَضاْيَهى دةويَةَةْذ ،يووتبةسصى وَاْاى تـةوسةيى ْـةدةصاْى ضـيية ،صؤس دـاس
بةثيَهةْيٓةوة ديَى دةداَةوةو ضاوى ييَـذا دةتـشمت(( :تةالويَـز تيـإ بـاوةسا بهـة
دةويَةَةْذى ٖيض يـةصةتء خؤػـيةنى واْييـة وةى خـةيَو تيَيطةيؼـتووٕ ٖـةَوو
ػــتيَهة . .بةختــةوةسى تــةوسةتشئ تةجنيٓــةو دةويَةَةْــذى دةسووْــى َشؤظــة،
ثيَويظتة َشؤظ يةدواى بةدةطتٗيَٓاْى بةختةوةسى بطةساآ)).
ئةو ساؤرة واْةى يةنةّ تةواو بوو ،صةْطـى ضـووْة دةسةوة ييَيـذا ،بةيةنـةوة
ضوويٓة تؤساةثاْةنةو دةطتُإ ْابووة دةطتى يةنذىْ . .ظاس بـةدةّ ثياطـةوة
نةَآ ضاوةناْى ٖةيَطًَؤظى (( :ئةسآ دةصاْى ئةَشاؤ ضةْذى َاْطة؟!)).
بآ ئةوةى خبةدًيَِ ،وةآلَيِ دايةوة (( :بيظتء ثيَٓذى َاْطة)).
بشيظهةيةى يةضاواْى ٖةيَظا ،ثـاؾ تـاوآ بيَـذةْطى ،يةطـةسى ساؤيؼـت(( :
ئةى بةياْى ،دووبةياْى بظتء سةوتى َاْطة ،نةواتة دةصاْى ضى ساوو دةدا؟!)).
يةديَوة طشى ،قاَهِ يةصاسَٓاو يـةفهشإ سااضـووَّ ،اوةيـةى بـريّ نـشدةوة،
يــةْاناو ومت (( :ضــى ساوودةدا؟! دةصامن ٖــيض ساوو ْــادات ضــوْهة ساؤرى ٖةيٓيــةو
سؤرى ٖةيٓى دةواّ ْيية)).
دةَطةسَاْة تآ ٖةيَضؤوة (( :دةْة ْةتضاْى . .سااطتة بيظت ء سةوتى َاْ
ساؤرى ٖةيٓية ،بةآلّ ئةو ساؤرةيادى يةدايهبوومنة ،خؤت دةصاْى َٔ يةَايَةوة نضى
بضــوىءتاقاْةّ . .بــاونِ ٖــةَوو طــايَيَ يــةو ساؤرةدا ئاٖــةْطيَهى بضــهؤآلْةّ بــؤ
طاصدةدا ،دا ئةَظاو ديا يةطاآلْى ثيَؼوو َٔ ييَشةنةغ بةتةواوى ْاْاطِء تؤ
يةنةّ بشادةسى َٓى ،بؤية دةبآ تؤ يةنةّ نةغ بيَيتة َايَُإ)).
بةصةسدةخةيةنى بةَة ضاوة ،باوةػِ ييَـذا (( :ثـريؤصة . .ثـريؤصة تياْةنـةّ،
18
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
درياى نشدْةوةى دةستانة ،طةسّ ٖةيَرباى . .ئةوةى بةو ضاواْة بيٓـيِٖ ،ـةستيض
بريّ بـؤى ْةدةضـوو وابةساَبـةس نو اسيَـو وةطـتاوّ ،نو اسيَـو سؤر ْييـة ْةيةتـة اسيَِء
ضةْذ َاْطيَهة ديَى سفاْذووّ ،صَامن يةدةَذا بووة تةالػـة داسيَـوْ ،ـةَضاْى ئـةوة
خةوْــة يــا سااطــتى . .نوساةنــة ػاتةػــهةو توػــاد بةٖــةس ضــواس دةوسةى خــؤى
ساواْــىء بةسةطــشةتةوة ضــاوةناْى وةى تــةيشيَهى طــةس ييَؼــيَواو ْةيــذةصاْى
تةَاػاى نويَِ بها؟! ئةوةى ئاواتى بـؤ دةخواطـت وا يةبـةس دةَـى وةطـتاوة..
دةطــتِ بــؤ دةّء ضــاوّ بــشد ،ويظــتِ قظــةيةى بهةّٖ،ــةسدووييَوّ يــةصسئ ،ئــةو
ييَواْةى ةسقى طووساويَهى خةطت ببووٕٖ ،ـةس ٖاتـة طـةس صاسّْ(( :ـا ..ئيَـشة
ٖةوةٖ..ةوْييةْ . .ا . .دياسة ٖةيَةّ نشدووة)).
ساووّ وةسضـــةسخاْذ بـ ـشاؤّ . .ئةوبةدووضـــاوى ثـ ـشا يةػـــةسَى ػـــةٖوةتء
خةَتيَضاوةوة طةيشى نشدّ(( :فةسَوو نيَتإ دةويظت؟!)).
دةَِ ػةسَى ييَـذةتها ،بةثةػـؤناويةوة (( :بـيَ صةمحـةت ئيَـشة َـايَى ْظـا
سْيية؟! ْظاس ئةمحةد؟!)).
دةطت ء ثةجنة طـجية خشثٓةنـةى ٖةيَتةناْـذ(( :بـةيَيَ ،بـةيَيَ خؤيـةتى. .
َايَى ْظاسة . .فةسَوو فةسَوو ٖةيَهؼآ)).
ْظاس بةتةْطةتاويةوة بةسةو الَإ اسىذاو يةدووسةوة باْطى سااديَـشا(( :اْـضاس
ئةوةنآيــة؟! تةالويَــزة؟!)) بــةخيَشٖاتٓيَهى تــةسَى نــشدّء ئــةَ و ئــةوالى
يةنــذلإ َــاض نــشد ،بةديكــةوة يةدًــةنامن سااَــا ،نــؤيَيَ نةيفظــاص بــوو(( :ئــةيَآل
نةدواْى . .بشاوا ْانةّ،ئةوة تؤى؟! فةسَوو فةسَوو ،وةسة رووسةوة)).
ي تيـإ ٖـةس يـةدآى ػةقاويَهِ بؤ ثيَؼةوة ٖاويَؼـتْ . .ـضاس وةى بتيَهـى بـ َ
خؤى وةطتابوو ،ضاوى ييَ ْةتشوناْذّْ ،ظاس بةصةسدةيةنى واتا داسةوة وتـى(( :
نضآ ية بريّ ضوو بةيةنرتتإ بٓاطيَِٓ . .تةالويَز خإ ئةَـة بشاَـةْ ،ـاوى ْـضاسة
وةنو صؤس داس بؤ ّ باغ دةنشدى قوتابييةو طايَيَو يةَٔ تةوسةتشة)).
نــةساووى بــةالى ْــضاس وةستيَــشاا(( :ئةَــةؾ تةالويَــزةو يةقوتاخباْــة يةنــةّ
بشادةسَة)).
َٔ وْضاس يةتةَاػانشدْى يةنذى صؤس بيَ ػةسَاْة دةَاْشاواْية يةنرتْ .ظـاس
21
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
22
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-4-
آبوسة)).
يةْاخةوة وسوراّ ،ػةسَيَهى نوػٓذة دايطشمتْ ،ةَضاْى ضى ثيَ بًَـيَِ ،دةَـى
ثشطــــياسّ تيَهــــشدو بةْةسَةثيَهةْيٓيَهــــةوة ومت (:داضــــى بــــووة؟! يةضــــيت
ببووسّ؟!)).
تـــةسيل بـــؤوة ،بشيظـــهةيةى يةضـــاواْى ٖةيَظـــا ،بةنضيةنـــةوة طـــةيشى
نشدّءضــاوىجشا تًــةيىتيَربايِء بةثضشاثض ـشايةنةوةٖ (( :ـــٖ . . . .ــاٖ. .ــا يةبــةس
ئةوةى ساؤ . .سؤراْآ ساوو بةساووى يةنذى بووبيٓةوة)).
يةئاطتى خؤّ وػو بووّ ،طةسّ بةًَذا ػؤسانشدةوة ،ثاؾ بيَذةْطى تاويَو،
بةدةّ خةْذةوة ومتْ(( :اٖ . .ةس بةخةيايَت داْةيةت ،وابضاْة ٖيض ْةبووة)).
ْـــضاس بـــةدةّ ٖةيَـــذاْى ثةسداخـــة ػـــةسبةتةنة ،نةوتـــة ػـــةٕء نـــةوى
بريةوةسييةناْى ،يـة ْاخـةوة دةنـوآلو تاَـةصسؤ بـوو يةطـةسةداوى ئـةّ باطـةوة
دةستاى قظةو وتويَزّ يةتةآل بهاتـةوة ..دةسفـةمت ثـيَ ْـةدا ،بـةوسدى طـةيشيَهيِ
نشدو قزى طةس الضاوامن الداو بةٖيَُيٓةوة (( :بةياسَةتيت تا الى ْظاس دةضـِ)).
بةضةْذ ػةقاوآ خؤّ تةياْذة ْظاسْ . .ضاس وةنو ثةيهةسيَهى بيَ تيـإ يـةديَوة
ضــةقي بــوو ٖةطــتى بــةدؤساإء داساوخــاْى خــؤى دةنــشد ،دوودوء سااساايىجــةنى
خظتبووْ ،ةيذةصاْى بةقظةنامن نةيفظاصبآ يإ ئةوةتة ثةػيَوو دو ْاخؤؾ . .
سامء تووساةيى يةطةسو طيُاى دياس بووٖ ،ـةْطاوى بيَـضاسى ٖـةيَيَٓاو بـةسةو رووسى
ْٗؤَى طةسةوةٖةيَهؼا ،يةويَؽ بـةْيَو رووسةنـةدا دآء دةضـآء يةبـةس خؤيـةوة
ئاخء ئؤف ٖةيَذةنيَؼآ.
ثيَؽ بةنؤتا ٖاتٓى ئاٖةْطةنة ،بةتةوطةوة طةيشيَهى طـةعاتى طـةس ساؤخـى
ثةجنةسةنــةّ نــشد ،فظــفؤسةناْى وةى خًؤسبووْــةوةى دةْهــة َــؤسى بضــووى
تيؼهيإ دةداوة ،طةعات :ػةؾء ْيوى ئيَواسةى ْيؼاْذا . .بة ٖيَُٓـى دةطـتِ
تةياْذة ئةو دياسيية ضهؤيَةى بةسى وةخت بؤّ ئاَادةنشدبوو ،صةسدةخةْةيـةنى
خاوى وةى ٖةَيؼةّ نةوتة طـةس ييَـوو دياسييةنـةّ دايـة دةطـتى(( :تياْةنـةّ
ْظاس يةْاخةوة ثريؤصباييةنى تةسّء توساى ئةويادةت ييَ دةنةّٖ ،يواداسّ ٖةَوو
دةّء ناتء طايَيَهت خؤػىء بةختةوةسى بآ)).
24
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
ثيَيذا دةساؤّ بةسدةواّ ئةو تةآلويَزة دةبيِٓ . .بةتيَجةسا بووْى نـات ،ضـووة بـةس
ديَِ بةسااطتى خؤدويظتء سةصّ دةنشد ساؤرآ دابآ قظةى يةتةيَذا بهةّ ،بـضامن
ْاوى ضيية؟! خةيَهى نويَيةء ثؤىل ضةْذة؟! نةضىبواس ْةساةخظـا تائـةو ساؤرةى
ٖاتة َايَُإ . .ناتيَـو دةستانـةّ ،ييَـى نـشدةوة ،بـةبيٓيٓى ضـاو ئةبًَـةم ،دةَـِ
بةؾ بؤوة ،ػاتةػهة بـووّ ،واَـذةصاْى ئةونضـة دياسييةنـةو يةئامساْـةوة بـؤّ
دابــةصيوة . .ئةفظــووغ قــةت بةخــةيايَِ دا ْــةدةٖات تةالويَــز بــشادةسى تــؤبيَء
يةقوتاخباْةيةنـــذا يةيـــةى ثـــؤٍء يةطـــةس يـــةى ساةسًةبةيةنـــةوةبٔ . .دائـــةو
تةالويَزةى دةَيَهة عةودايَيِ وخؤدذةوآ ،بة ٖاتٓى بؤَايَُـإ ،ئـؤقشةو ئـاساَيِ
يةبةس بشااوةْ . .اصامن ضيبهةّ؟!)).
ْظــاس يــةريَش ييَــوةوة دةبًَُيَٓــآء نــةصَاْى ديَٓيَتــة تــؤْ (( :ــضاس بــريت يــةخؤ
نشدؤتةوة؟! َةبةطتِ ئةوةية تةالويَز ٖـةَإ ئةوٖةطـتةى ٖةيـة وةنـو تـؤ ئـةو
ٖةطتةت بةساَبةسى ٖةيةو خؤػت دةوآ؟!)).
ْضاس ئاٖيَهى قوويَى ثشا بةطيةناْى ٖةيَذةَزآْ (( :اصامن بًَيَِ ضـى؟! تةالويَـز
نة ضاوة بةَة ضاناْى ٖةيَذةبشاآ َٔ ،دةضُة دوْيايةنى تـشةوةٖ ،ـةسناتيَو ساوو
بةساووى يةى دةبيٓةوة ،واى دةخويَُٓةوة ثيَهـةوة بـةبيَ دةْطـى قظـة دةنـةئ،
َٔ يةدووسو ئةويةدووس بةضاو يةيةنذى دةتةئ بةتايبةت نةػـةثؤىل ْيطانامنـإ
ئاسااطــتةى يــةنرت دةنــةئ ،دةصامن خؤػــيِ دةوآء ئــةو خؤػةويظــتية ثــاىء
بيَطةسدةو دسؤْيية . .ضيت ثيَ بًَيَِ :ئةونضة دواْىء خؤػىء بوارْةوةى رياْيَـو
بةَٔ دةبةخؼآ ،تائيَظتا نةغ ئةو خؤػيةى بـةَٔ ْةبةخؼـيوة ،بؤيـة قـةبوو
ْانةّء بؤنةغ ْيية ئةو خؤػةويظتيةّ ييَ بظةْآء ييَُى صةوتها ،ضـوْهة َـٔ
تريؤدةى داوى عةػكيَو بووَة ،بةواصٖيَٓإ ييَـى ،ػـيَت دةمبء دةآـة ديَواْـة. .
تهات ييَ دةنةّ دةبيَ تؤ يةّ ٖةويَةدا ياسَةتى دةسَبى ،دةبيَ بةونضة بًَيَى. .
ئا . .بةيَيَ . .بةيَيَ دةبيَ بةياْى ثيَى بًَيَى َٔ ،يةَة صياتش ْاتوامن ضـاوةساواْبِ،
تيَطةيؼتى؟!)).
ْظاس بةديَظؤصييةوة ثيَى دةيَيَ( :ئـاخش تـؤ بـريت يـة ْ .) . . .ـضاس قظـةنةى
ي دةيَـيَِ ٖـةس ئةوةيـة ْ،ـةصيادْ ،ةنـةّ يـة يةدةّ دةقؤصيَتةوة (( :ئيَظتا ضيت ثـ َ
28
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
29
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-5-
َٔء ْظاس بةياْيةنةى وةنو ٖةس ساؤريَهى دى ،يةقوتاخباْة بةيةنطةيؼـت. .،
وةىلَ ئةوةى يةطةسوطيُاى ئةوةَذا بةديهشد ،ديا يةٖةس ساؤريَهى تش يةوة دةضوو
ْٗيَٓيةنى صؤسى يةْاخا ٖةيَطشتيبَ،ئةو ْٗيَٓية ضيية؟! نـةى ئاػـهشاى دةنـا؟!
ْاضاس َاّ ضاوةساواْى نًيًى دةَيبِ دةستاى ئةو ْٗيَٓيةّ ييَهاتةوة.
واْةى يةنةّ تةواو بوو ،صةْطى ضووْة دةسةوة ييَيذاْ . .ظـاس دةطـتى ْايـة
طةسػامنء بةبضةيةنى طـاص تـاسةوة وتـى(( :سـةص دةنـةّ ٖيَٓـذآ قظـةو ػـتى
تايبةتت يةتةٍَ باغ بهةّ)).
بةثةػــؤناوى سووّ بةالىــذا وةسضــةسخاْذ (( :ػــتى وةى ضــى ؟! بــؤ ،ضــُا
ػتيَهى واتشْ ساوويذاوة َٔ ييَى بيَ ئاتامب؟!)).
طةسى بادا(( :بيَطوَـإ . .بـةآلّ بادـاسآ بضـيٓة دةسةوة ،يـةوآ قظـةت بـؤ
دةنةّ)).
دووديَى نشَآى نشدّٖ ،ةطتِ بةٖةراْيَهى دةسووْى تةواو نشد ،تشثة تشثى
ييَذاْى ديَِ بةسةو صيادىء يةوةوة ئةْذيؼةّ ساووةو ديٗـاْيَهى بـةسفشة ساؤيـى(( :
ٖةبيَء ْةبيَ َةبةطتى ْظاس يةّ قظةنشدْة ،دسناْـذْى ثةيوةْـذى خؤػةويظـتى
ْيَوإ َٔء ْضاسة ،يةَة برتاصآ ٖيضى ديهة ْيية)).
ػةسّ دايطشمت ،طشى بووّ ،طاتآ طةسّ بةطةس طـيٓةَذا نـةوت . .ئـةويؽ
يــةريَشةوة َةنشباصاْــة طــةيشى دةنــشدّء بــضةى دةٖاتــآ . .يــة طووضــيَهى
تؤساةثاْةنة وةطتائْ ،ظاس بةَـةنشةوة ئاسااطـتةى خـؤى بـةالدا تـؤسايِء ضـاوى
بةَة ضاى تيَـربايِ (( :تةآلويَـز تيـإ بةسااطـتى ديَدؤػـبووّ بةبيظـتٓى ئةوثةيعـة
ْاطهاْةى ْضاسى بشاّ نة يةَةسا تؤوة بؤى باغ نشدّ،نضـيَهى َيٗشةبـإء ػـؤخ،
بشاوا بهة ئةو بشايةّ تابًَيَى ديَجاىء ٖةطت ْاطهة ،بةتويَشةى ئةو قظـاْةى الى
َٓى ئاػـهشا نـشد ،بـي ئةْـذاصة تـؤى خـؤؾ دةوآء تـةْٗا ئـةوةى يـةئاقاسى دا
بوةتة َايةى ثشطياسو طةسطوساَإ ،تةّء َزى ٖةيَويَظتى تؤية بةساَبةسىٖ ،ـةس
30
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
يةو ساواْطةوة َٓى سااطجاسدووة سااى تـؤ بضاْـآ ضـيية؟! ئايـا تـؤؾ ئـةوت خـؤؾ
دةوآ يــإ ْــا؟! ئــةوة يةاليــةى ،نةضــى يةاليــةنى تــشةوة تــةس بــة ػ ـيَوةيةى
يةػ ـيَوةنإ ديَــت يةٖةَبةسىــذا تــةسدى تــشتيبَ وييَــى ساةجنــابى ،ث ـيَِ خؤػــة
سااػهاواْة ثيَِ بًَيَى تا سايَيهةّ ئةويؽ ئةو ٖةقيكةتة بضاْآء ْةتواْآ ضـيرت بيَتـة
طةسسايَتء بةو سايَيةدا بشاوا نةتؤى ثيَذا دةساؤى)).
بةػجشصةيةنى تيَهةو بةصةييًيء وةساةغء ةَطيٓاْة ،وةآلَيِ دايةوةْ (( :ـا.
ْ .اْ . .ظاس تيإ قةت ساؤرآ يةساؤرإ ئةوةى خواسو خيَضىء ْاسايَهية يةساةوػتء
دووآلْةوةو ٖةيَظونةوتى ئةو بشايةمت ْةديوة ،بةآلّ.)). . .
خؤى بؤْـةتريا ،قظـةنةى يـةدةّ قؤطـتُةوة (( :بـةآلّ ضـى ؟! ثـيَِ باػـة
ي بًَـيَِ :ئـةو بشايـةّ ٖـةستيض ْاساواْيَتـة نةطـيَو دـٌء بـةستى بـةْشخي ئةوةت ث َ
ثؤػــيبآ يــا يةبــةس دــواْى يــا ئــةوةى خؤػــى دةوآ ئــيً بةضةػــٓى خؤَــإ
خاْةدإء دةويَةَةْذبيَْ . .ةخيَش بةثيَضةواْةوة،سةص بـةَشؤظى طـادةو ئاطـايىء
دوء دسووْيَهى وةى تؤ دةنا)).
بــةّ قظــاْة طـشاى نــشدّ ،بــةدواى دةساواصةى ٖــةيَٗاتٓيَو دةتــةسااّ ،بــة دةّ
ٖةْاطــةيةنى قوويَــةوة طــةسّ ٖــةيَرباى ،فشَيَظــو بةضــاوة صيتةنامنــذا فــواسةى
بةطت ،ويظتِ ثشا بةدةَِ ٖاواسنةّ ،دةْ ٖـةيَرباّ ،ئـةوةى يةْااـذا ثـةْطى
خواسدؤتةوة ،بيَ ثةسوا دةسى برباّ . .بةقوساتى ْووطاوى ثشا يةٖةْظهةوة ،ضـاوّ
دايآْ ( :ظاستيإ آبوسة ْاتوامن ييَتى بؼاسَةوة ،ئةَة ٖةقيكةتة َٔ ْضاسى بشامت
خؤؾ دةوآء ٖةس يةو وةختةى ْاطـيوَة ،بـةداسآ ٖةطـتء بـريو ٖؤػـى ئـايَؤص
نشدووّ ،ضيَزى خؤػةويظتى طةساثاى رياْى تؤسايوّ . .صؤسّ نشدو نؤػـا ،صؤسّ
ٖةويَــذا تشْطــى بةقوتاخباْــةو خويَٓذْةنــةّ بــذةّء بةٖــةس نًؤدــآ بيَــت ئــةو
يةيادنةّء يةٖضسو صةيِٓ دا بيظشاَةوة،نةضى ْةَتواْى)).
* * *
ْظاس دةضيَتةوة َاو . .ئةوةى يـةدةَى َٓـى دةبيظـتآٖ ،ـةَووى بـؤ ْـضاس
دةتيَشايَتــةوة ْ. .ــضاس ػاتةػــهة دةبـيَ وث ْــى ساآ خؤػــهشدٕ يةبــةسدةّ ريــإء
تؤسااْيَهى تاصة دادةْآ نة بةٖؤى ئةوةوة ثةسدةى ْيَوامنإ البباو يةطـةسةداوى
ئةو خؤػةويظتية ،دسيَز بةثةيوةْذييةنامنإ بذةئ.
31
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
خويَٓذْى ئةو طايَة نؤتايى ٖات . .طيَ َاْطى ٖاوئ بةطةسضـووٖ ،ةَذيظـا
دةستاى قوتاخباْة نشايةوةٖ،ةَوو ئةو َاواْة طةسَةطت ،ئاتاّ يـة دةوسوبـةسّ
ْةَابوو . .يةنرت بيٓ،ء تفتوتؤو تؤسايٓةوةى ْاَةنامنإ ،ثةيوةْـذى ْيَوامنـاْى
توْذو تؤو نشدبوو. .خؤػةويظتى ٖةس يةنةَإ بؤ ئةوى دى ساؤر بـةساؤر صيـادى
دةنــشد ،ضــوْهة ٖــةسدوونُإ ثــؤىل ػةػــةَى ئاَــادةيى بــووئ ،بةيَيَُٓاْــذا
تاضاسةْووطى خويَٓذْى ئةو طـايَةَإ يةبـةسدةّ داٖـاتوو باػـيبَ ،صيـاتش تشْطـى
بةخويَٓذٕ بذةئ . .يةوَاوية ساؤريَهيـإ تـاصة تضْطـى خؤسةتـاوى بـةيإ بـايَى
بةطةس ػاس نيَؼابوو ،بةياْييةنى دياواص ،بةدسيَزايى بشايٓى ئةو سايَطةيـةى ييَيـةوة
دةضــووَة قوتاخباْــةْ ،ــضاسّ ْــةبيٓى ..خــؤّ يــةتووسة ْــةبشد ،ديَــى خــؤّ بــةوة
دةداوة (( :ساةْطة ئةو بةياْيية ٖيَؼـتا يةخـةو ٖةيَٓةطـتابيَ يـا تـاصة بةخةبـةس
ٖاتووةو ٖيَؼتا ْاْى ْةخواسدووةو ْةخؤى تؤسايوة بيَتة قوتاخباْة)).
نةتةيؼــتُة قوتاخباْــةو ضــووَة ثؤيةنــةّ ،بيٓــيِ ْظــاسيؽ دياسْييــة ،ديَــِ
داخوسثــا ،تشط ـيَهى ديَجــشوئَ ْاخيٗةراْــذّ (( :ئــااااا ى خــؤ ئــةويؽ ْــةٖاتووة.
.خوايــة تيــإ ٖةسبــةخيَشى بطيَـشاى ،دةبــآ ٖــيض ساوويٓــةدابيَ؟!)) طــةساثاى ئــةو
ساؤرةّ بــةسااسايى ءب ـيَ ئــؤقشةيى بــشدة طــةس . .يــةدووةّ ساؤردا بــةثاى خةَــةوة
نؤآلْةنةّ بشاى،بةٖةطتء ْةطتةوة ْيطاّ تشتة ئةَ و ئةوالى خؤ ،ديظإ ْـضاسّ
ْةبيٓيةوةو ْظاسيؽ ْةٖاتبووة قوتاخباْة. .نةومتة ثؼى خواسدْةوةو ختـووسةى
ٖةصاسو يةى ػتِ يةدةسووٕ ساطها (( :بضُة َايَيإ؟! ْةضِْ . .ا ،بـؤ َـٔ دـوإ
ْيية بضُة َايَيـإ ْ ..ـاْ . .اضـُة َايَيـإ ،واضـانة ثشطـياس يةوقوتابيـةى ْضيـو
َايَيإ بهةّ)).
بةتةوطــةوة خــؤّ تةياْــذآء ثشطــياسى ْــةٖاتٓى ْظــاسّ ئاسااطــتة نــشد. .
قوتابييةنةبة بضةيةنى طاصتاسةوة وتـى (( :سااطـتى ،يـةٖؤى ْـةٖاتٓى بيََاتـاّ،
بةآلّ ئةوةْذة دةصامن ئةوةيةى دوو ساؤرة َيواْيَهى صؤسيإ ٖـاتووة . .خوايـاسبيَ
يةضووْةوةّ بؤ َاو ،ية سايَى خؤَذا ثشطياسى ئةوت بؤ دةنةّ)).
بةْةٖاتٓى يةطيَيةّ ساؤرةدا ،ثةطـتىء ْيطـةساْى ٖيَٓـذة بـيَ تاقـةتى نـشدّ،
بةداسآ وسووراّ ،بريو ٖؤػِ دةّ بوو ،بةٖةْاطةيةنى طاسدةوة خـؤّ دةخيًـى
ٖةَإ نضةنةى دويَٓآ نشدو بةتاطةوة تويَِ بـؤى سااديَـشا ٖـةوايَيَهى ديَدؤػـهةسّ
32
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
ثيَ ببةخؼآ ،نةضى ئةوٖةس ْةيٗيَٓاو ْةيربد صَاْى تةسااْذ ( :ببـووسة . .دويَٓـآ
ٖيَؼتا دًـةناْى بـةسّ داْةنةْـذبوو ،طـةسثيَيى ضـووَة َايَيـإ وثشطـياسى ديـاس
ْــةبووْيِ ييَىهــشدٕٖ ،ةيَبةتــة نيَؼــةيإ يةتــةو خضَيَهيــإ ٖةيــةو ْظــاس خــؤى
دووساؤرة بةطةفةس ضووةتة طًيَُاْى)).
بةّ ٖةوايَة ديَـِ داْةنـةوتء ديَـِ ئـاوى ْـةخواسدةوة . .خـةّء ثـةراسة وةى
تــةَيَهى ض ـشاو خةطــت تــةَاسؤى دابــووّ ،بشاياسَــذا ثــاؾ تــةواو بــووْى دةواّ،
طــةسداْى َايَــةوةيإ بهــةّ ،نةضــى ْظــاس يــةصةْطى ضــووْة دةسةوةى واْــةى
دووةَذا ثةيا بوو . .بةبيٓيٓى ئؤخزٕء ْةختآ ٖيَوس بووَةوة . .يةتيَشااَامن بـؤى،
َاتء َةيووييةنى صؤسى ييَ بةدى دةنشا ،يةنظةس تيَطةيؼتِ ئةونيَؼةيةى بؤيـإ
دسوطــت بــووة ،نيَؼــةيةنى تــةوسةو قوويَــة نــةيَهى دةطــت ي ـيَ داْــى ْييــة. .
بةػيَٓةيى ثشطياسى ئةو دوانةوتٓةّ ييَى نشد ْ(( :ظاس تيإ ئةوض خيَـش بـوو ئـةو
ضةْذ ساؤرة دياس ْةىبووى؟ بةسااطتى ةسيبيِ دةنشدى)).
ٖــةَوو وةآلَةنــةى يةضــةْذ وػــةيةنذا نــؤنشدةوةَ(( :يوامنــإ ٖــةبوو. .
ْةخؤؾ بووّ ،بؤّ ْةنشا بيَِء ٖيضى تش)).
يةريَشةوة بةَؤْى يةْظاس سااَاّ ،ثـيَِ بةدـةستى خؤَـةوة ْـا ثشطـياسى ثـرتى
يةباسةوةبهةّ ،وةييَ قوساتِ تريا ،دةتووت تةآلػةداسيَ بةسى تةسووى تشتـووّ. .
ٖةفتةيــةنى ساةبــةم دوسوو ْضيــو ٖــيض بــاغء خواط ـيَهى ْــضاسّ ْةبيظــت،دواى
ئةوٖةفتةية دووبـاسة ْظـاس بـضس بـؤوةْ . .اساةسةتيـةنى قيَـضةومن بـووة َيـوإ،
بةبيَضاسييةوة ٖاْاّ بشدةوة بةسٖةَإ قوتابيةنةىذاسى ثيَؼوو . .ئـةو طـةسةتاى
ضةْذ قظةيةنى ٖةيـةمء بةيـةقى بةتواجنـةوة تيَطـشمت ،صؤس بةوقظـاْةى ديَطـشإ
بووّ ،بةْيُضة تووساةييةنةوة ثشطـيِ (( :باػـة تـؤ بـؤ ئـةّ قظـاْة دةنـةى؟!
طوودى تؤ يةَةدا ضيية؟!)).
ي نـشدّ(( :نضـى بـاؾ خـؤت يـةتيًَى َـةدة . .بـؤ ْانـة ْظـاس خيَظةيةنى يـ َ
قظةى بؤ ْةنشدبي؟! يةبيَ خةبةسإ نةػـهةى طـةآلوات ،ضـُا ثيَـى ْـةتوتووى
يةوَاواْة بشانةى رٕ ديَٓآ؟!)) تشرلةوة ،يةديَوة طـشا بـووّ ،دةتطـؤ يـةباْيَهى
بــةسص بةسدساوَةتــةوة ،يةديَــةوة بــةخؤّ وت (( :رٕ ؟! رْٗيَٓــإ؟! رْٗيَٓــاْى
ضىىىى؟! يةْضاس برتاصآ نيَى تشيإ َاوة رٕ بيَٓآ؟!))
33
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
36
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-6-
ساؤرى ثاػــرت بــةديَى ث ـشا خــةّء دــةخاسةوة يةتــةو خــؤدا سيَطانــةّ بــةسةو
قوتاخباْــة ثيَضــاوة ،داخيَهــى بــآ ػــوَاس تيــاْى تشتبــووّ ،يــةْاناو ْــضاسّ ي ـيَ
دةسنـــةوت ،بةػـــةسَةصاسى دةْطيَهـــى ثـــشا يةنشاوصاْـــةوة(( :بـــةياْيت بـــاؾ
تةالويَزخإ)).
بةواقى وساَاوةوة يـةدآى خـؤّ ضـةقيِ ،ضـاويَهى خةفـةتاوى يـ َيًَِ دايـآ،
ويظتِ بةطـةسيا ٖةيَؼـاخيَِ وتيَـش دٓيَـوى بهـةّٖ ،ـةس ضـةْذ سقيَهـى نـتء ثـ اش
دايطشمت ،ساووّ طووس ٖةيَطةساا ،بةآلّ نة ساووة ثشا ئاصاسةنـةى ئـةوّ دى ،ديَـِ ْـةسّ
بؤوة ،ساقةنةّ خيَشا تةْييةوةٖ ،ةطتِ نشد تةصووى طاسدى تاطةس ئيَظهامن نـاسى
نــشد ،وستــةّ يةدةَــةوة دةسْــةٖاتء دسيَــزةّ بــةوسايَشةوةداْ . .ــضاس ،تاطــابوو،
ويظتى دةطت ٖةيَرباآء قظةيةى بهـا ،وػـة يةتةسووىـذا ضـةقى بـوو . .ناتـآ
تةيؼــتُة قوتاخباْــة ،ئــةو سؤرةّ بةديَتــةْطىء دووسة ثــةسيَضى وةى َاْطشتٓــآ
يةقظةنشدٕ بةساآ نشدْ ،ظاس سةوطةيَةى يةبـةس بشاابـوو ،بـةدةّ ثاسااْـةوة ،سايَـى
ثيَطشمت(( :تها دةنةّ تويَِ ييَ بطشة باباطى نيَؼةنةت بؤ بهةّ)).
ي تاقةتييـةوة ضـاوّ ٖـة َيرباى ،يةْاوضـةواْى سااَـاّ (( :دواى ئـةوةى نـاس بةب َ
يةناس تشاصا؟! تاصة دواى ضى؟! تةس باطى بهةى يإ ْاْ ،اصامن باطـى ضـيِ بـؤ
دةنةى ، ،ية..)). . .
داضًَةنى ،توْذ دةطتى ْاية طةسييَوامنءقظـةنةى يـةدةّ قؤطـتُةوةَ(( :ـٔ
يةٖةْذآ ػت ٖةم بةتؤ دةدةّ،بـةآلّ ٖةْـذآ ػـت ٖةيـة ثيَويظـتة بيضاْـى. .
داسآ تويَِ ييَ بطشة ،بضاْة ضى دةيَيَِ؟!)).
صةسدةخةْةيـــةى ،ييَـــوة باسيهـــةنامنى نؼـــإ ،بةٖةيَجةيةنـــةوة(( :ضـــىى
دةيَيَــى؟! ئةوةْــذةى بيــضامن ْــضاسى بــشات بةدةطــتطرياْةو دةطــتطرياْةنةى
يةٖةوييَشة ،دواى تـةواو بـووْى خويَٓـذٕ دةيطواصيَتـةوة . .ئيـذى يـةوة بـرتاصآ،
ػتى تاصة ضى ٖةية؟!)).
37
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
39
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-7-
بـــةياْى ساؤرى ثاػـــرت ،بةْظـــاسّ وتَ (( :ـــٔ ئـــةَشاؤ دواى دةواّ يةتـــةيَت
ديَُةوةَاو ،دةَةوآ ضاوّ بةْضاس ى بشات نةوآٖ،ةْذآ قظة ٖةيـة سـةص دةنـةّ
يةتةيَىذا يةن ى بهةَةوة)).
ْظ ـاس تةصوويــةنى خؤػــى بةيةػــي داٖــات ،بةخؤػــشايَيةوة (( :بــةٖاتٓت
بةختةوةس دةمب)).
واْةى ثيَٓذـةممإ خويَٓـذ ،يةتةسااْـةوة ثـيَِ بةدـةستى خؤَـةوة ْـا ،ضـووَة
َايَيإ . .يةويَؽ يةيةى يةروسةنإ ضاوةسايَى ٖـاتٓى ْـضاس بـووّ نـةتاصة يـةدةواّ
دةتــةسااوةْ . .ــضاس ثيَــى ْايــة رووسةوةَٓ ،ــى بيٓــى ،بةساوويــةنى خؤػــةوة
بةثريَةوةٖات ،وةييَ ئؤقشةى يةبـةس ٖـةيَطريابوو ،بـةصَاْيَهى ػـةٍء ػـًؤقةوة
بةخيَشٖاتٓى نشدّ (( :بـ ..بـ . .بة .بةخـ . .بةخيَشبيَى ،طةسضاوإ)) دةطـتيَهِ
بةْاوضةوامنذاٖيَٓاو يةريَش ييَوةوة(( :خؤػبى)).
يــةى دوودــاس بةبةسدةممــذا ٖــاتء ٖةيَويَظــتةيةنى نــشد ،بــةوسدى طــةسجنى
دةَوضــاويذاّ ،ويظــتِ يةنظــةس بضــُة ْــاوةخٓى ٖاتٓةنــةّ ،قظــةيةى ييَــشةو
قظةيةى يةوآْ ،ضاس بةدةْطيَهىدةَاوةيةوة طونة نؤنةيةنى بؤنشدّ(( :تةالويَز
تيإ دةصاْى دويَٓآ ػةو بة ايًةى تؤوة بووّٖ ،ةس خةومن ثيَوة دةبيٓيت ؟!)).
قظــةناْى ْيطــاى ساثـيَض نــشدّ ،بةْاصيَهــةوة ثـيَِ ووتٖ(( :ــةى بـيَ وةفــاَ . .ــٔ
خؤػةويظتيِ بةبشراْطى ضاوةنامن دةثاساطت ،نةضى تـؤ بةدةطـتىدؤت ئـاتشت
يةوخةسَاْةى ئةػل بةسدا ،ئيذى ئةو ثةيَحء بياْووة ضيية بؤَى ديَٓيةوة؟!)).
دةطت ء ثةجنة خٓذي ْةنةَى ،بةْاطهى توػى (( :يةدةوسى ضاوت تةسايَِ
تةالويَز تيإ ،بـشاواّ ثيَبهـة ئـةّ َةطـةيةية بةدةطـت َـٔ ْـةبووة . .يـةئريادةو
ويظتى َٔ بةدةس بووةٖ ،ةيَةنـة ييَـشة ٖةيَـةى تةوسةنامناْـةو بـة َـريات بؤَـإ
َاوةتةوةْ . . .اصامن قوساى نآ بهةّ بةطةسى خؤَا؟! سوو يةنوآ بهةّءطةسى
40
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
ناطِ بـؤ نـوآ ٖـةيَطشّ؟! خؤػـِ ْـاصامن بـؤ دةسبـاص بـووٕ يـةّ نيَؼـةية ،سايَطـة
ضاسةضيية؟!)).
ئةوةْذةى بريّ ٖيَٓاو بشدْ ،ةَذةصاْى ْةبةساةقىْ ،ةبةْةسَى يةتةيَى بـذويَِ،
دووباسة تيَٗةيَضؤوة (( :بشاوا بهةتياْةنةّ بةقةد ٖةَوودوْيا خؤػِ دةويَى . .ض
دةنةى تةبينةت دةسَاْى ْييةَ . .ـٔ ئـةو نضـةّ ْـاوآ ،ثةلاْيؼـت دةدةَـآ
تؼت وصةى خؤّ خبةَةتةسا تا َايَةوةَإ سااصيهةّٖ ،ةسضـى صووة َـٔء ئةونضـة
دةطتُإ يةيةى بهةيٓةوة)).
يضِ ييَ ٖةيَيَٓا ،بةْةْةصانةتةوة َٔ (( :ئـةوة ضـةْذ ساؤرة خةَيـــــَهى ساةؾ
ديَِ دةتوػآٖ . .ااااْانا بتواْى َايَةوة سااصيهةى؟! ضييإ ثيَ دةيَيَـى؟! دةيَيَـى
َٔ ئةو نضةّ ْاوآ ،بةْةعةيتى دةنةّْ ،ايطوصاَـةوةو يةْؤرةْـذا نضـيَهى ديهـةّ
خؤؾ دةوآ؟! ئايا باونت بةَةسااصى دةبآ؟! ئةى ٖةيَويَظتى َاَت بةض ئاقاسآ
دةساوا؟!ْاصامن توْاٖى ئةو ثووسة بةطتةصَاْةت يةطةس ئةّ نيَؼـة ضـيية بـةدوو
َٓذايَــةوة تــةآلم بــذسآ؟! تيَٓاتــةّْ ،ــاصامن ئةَــةض برينشدْةوةيةنــة و تــؤ ض
بةػةسيَهى؟!)).
وةنــو تــريآ ْــاخي بظــُِ ،بةطــةسنؤْةوة دسيَــزةّ ثيَــذا (( :خــةتاى نــةغ
َةتشةٖ . .ةَوو خةتاى تؤية . .ئيَظتا خةيايَت خاوة بتةوآ بةّ قظـة فيؼـاوء
ٖةيةمء بةيةقاْة آدةيَةتيَٓى . .خؤ ئةواْيؽ ٖيَٓـذة َٓايَهـاسةْ ،تـؤ بةئاطـاْى
نآلويإ بٓيَية طةسو ثيَيإ ساابويَشى؟! ئةَة نـةى سايَـة؟! ئةوةػـت يةبريْةضـآ
تــؤ قوتابىءبةودةسطــةتشاْةى ػةػىضاْظــتى ضــؤٕ دةتــواْى منشةيــةنى بــاؾ
بيَٓى؟!)).
ْضاس وػو ٖةآلت ،ثشا بةتةسووى قيزاْذى (( :نضآ ئةوة تـؤ ٖـاتووى دةسدّ
تيُاسنةى ،خةَةنامن نةّ نةيةوة؟! يا ٖـاتووى طـةسنؤْةّ نـةىء ثـيَِ بًَيَـى
ئةَــة ٖةيَةناْتــة؟! َــٔ وا بــؤت دةسايَظــِ دةيَـيَِٖ :ةيَــةّ . .ئــةى باػــة بــؤ تــؤ
ْاثشطىْ ،ايَيَى ئةَة تؼتى تاوإء بةصَى باوىء َاَتة بؤيإ داْـاوى . .خؤصتـة
واّ ْــةدةبيٓى ،ديَــِ خؤػــبوو ديــذةْيت خــةّء ئاصاسةنــامن طــوونذةنا ،بــةآلّ
بةداخةوة)).
41
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
تائيَشة بةطة بةغ. .تهايـة واصّ يـيَ بيَٓة،ضـيرت ْاَـةوآ بتبيـِٓ ،قظـةت يةتـةآل
بهــةّ ..ئيَُــة دواى نــآلوى بــابشدوو نــةوتووئ َ،ةسايَــة بؤيــةى بب،،نةواتــة
باضيذيهة دةسد ْةدةيٓة يةنرت ،با يةوةْذة بوةطتآ)).
ْــضاس ٖيَــوس بــووةوة(( :ب ـشاواّ ثيَبهــةّ يةسةدــةتاْا ئاتــاّ يــةخؤ ْــةبوو،
ْةَضاْى . .بةآلّ ثيَِ بًَيَ :تؤ بؤضى يةَٔ ْاتةى ،بؤ ،بؤ؟!)).
قظةنةيِ يةدةّ قؤطتةوة (( :نيَؼةنإ ئاييَشةوة طةس ٖةيَذةدةٕ . .فةسَوو
َٔء تؤ يةّ ساؤرتاسة ْةتواْ ،يةطةس ػتيَو سايَو نةوئ ،ئةى يةدواساؤر ضؤٕ سايَـو
دةنةوئ؟! تؤ صوو ٖةيَذةضىء تووساةى ،وا ضانة ٖـةس يةنـةَإ بـةسايَى خؤىـذا
بشاوا ،تؤ دةططرياْى خؤت يةبةس َـٔ يةقيظـةخؤ َـةدة . .بـؤ َٓـيؽ ،باطـٓذامن
بطاتآ،خوا تةوسةية)).
طيُاى ْضاس ساةْطى َشدواْى ييَ ْيؼتبوو ..سريغ دايطشت،بةضةْذ ٖةْطاوآ
ييَِ ْضيو بؤوة ،بةوسةيةنى ساووخاوةوة ْةسااْذى (( :باػة ئةى دو ؟! ئـةى ئـةو
دةسووٕ؟! ئةى ئةو خؤػةويظتية تةوسةى يةْيَوامنإ خويكـا بووٖ،ـةَوو ئةواْـة
ض ييَ دةنةى؟! ثيَت خؤػة بةباضٔ ؟! ديَـت دةتواْـآ يـةبريّ نـا؟! ئـةى َـٔ
ضؤٕ يةدواى تؤ ػيَت ْةمبء بةدةػـتآْةنةوّ؟! تـؤ َٓـت فيَـشى خؤػةويظـتى
ريإ نشد . .ناتيَو تؤّ ْاطى،واَذةصاْى تاصة يـةدايو بووَـة ،ئيَظـتاؾ دةتـةوآ
ئاوا طووىء طاْا دةطبةسداسى يةنذى ب،؟!)).
خؤّ طشى نشد . .تاطاّ ،ويظتى بؤ يةنةجماس دةّ بيَٓتة دةَِ ..ثةيةقارةّ
ثيَهـــةوت ،سةْطـــى دةّء ضـــاوّ طـــووس ٖةيَطـــةساا . .بةػــًَةراوييةوة ثــيَِ وت:
((دووسنةوة . .بآ ئةدةبى ْةنةى . .دةى دووسنـةوة . .واصّ ييَبيَٓـة ،ئـةوة
دوا دــاسة ثيَــت دةيَ ـيَِ بــةيٓى َٔءتــؤ تــةواو . .يةوطــاتةوة َــٔء تــؤ ٖيضــُإ
يةْيَوإ ْةَا َٔ . .خواسافيض)).
ْضاس وةنو ثةيهةسيَهى بيَطيإ،دةَى بوو بةتةيَةى تةقيوو ،يةديَوة ضـةقى،
َٓــيؽ وةنــو ساةٖيًََــةى بــاسإ فشَيَظــو يةضــاوّ دةٖاتــة خــواس ،بــةدةّ تشيــاْى
وسبةتةوة ،رووسةنةّ دآ ٖيَؼتء تةسااَةوة َاو.
43
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-8-
نات خيَشاا دةساوا . .ساووداوةناْيؽ يةديَى خؤيإ دةَيَٓٓةوة .ية صاسى يةى
يةدةطــتة خوػــهةناْيِ بيظــت توايــة ْــضاس ئــةو َاواْــة دوويَــةى ثيَهــةوتووة،
ريةتى داوةتة بةسخؤ ،بةنًؤدآ وةى ٖةسَشؤظيَو ئاصاداْة بـريو بؤضـووْى خـؤى
دةسدةبشاآء ضيذى ْايةوآ يةريَش دةطةآلتى بشاياسى باوى وَاَى آيَٓيَتـةوة ،بـؤ
ئةو َةبةطتةخؤى دةتةيةْيَتة نضـة دطـطرياْةنةى وبـيَ ثـةسوا ثيَـى دةيَيَـى(( :
دةبيَ آبووسى َٔ ،يةبةس ئةوةى ديَِ بةنضيَهى تشةوةيةو خؤػـِ دةوآ ،سـةص
ْانةّ بتطواصَةوة)) .يةاليـةنى ديهـةوة صؤس يـةباونى دةنـا نـة ٖـيض ضـاسةيةنى
ْييــة دةبـيَ دةطــت يةونضــة بهاتــةوة ،ئاَادةػــة بـيَ بةساَبــةس تــةآلقى بــذا تــا
ثووسةنةى يةَايَة َيَشد آيَٓيَـتةوةو َايَى ييَ تيَو ْةضآ.
َاَى طةسةتا َةْذيَهى ديَتـؤقئَ بـوو ،بـةئاَاْى خـواى بـةسصةفت ْـةدةبوو،
ي
نشدبووية تـةساةالورآ(( :ئةَةػـتيَهى َةسايَـةْ . .ـابيَْ. .ـانشآ . .ضـؤى دةبـ َ
خوػهُإ بةبةالؾ بؤ خـةيَهيبآء ٖـيض ثـاسةو ثووييَـو وةسْـةتشئ؟!)) دوادـاس
ًَُ ْيَهة تيز دةبآء بةبشاةثاسةيةنى نةّ،ديَتة ريَش باسةوة.
ْضاس خةَيَهى رةٖـشاوى نوػـٓذةتشى دةئايَيَتـة دوء َيَؼـوء ٖـةَوو ػـتيَهى
يةبري دةباتةوةو يـةتؤساةثاْى ئةونيَؼـةية دةطـت بـةتاو دةَيَٓيَتـةوة ،ئـةويؽ
يةدةطتذاْى َٔ بوو ،طايَيَو بةطةس ئـةو دابشااْـةى ْيَوامنـإ تيَجـةساى،دووسو ْضيـو
ٖــيض ػــتيَهُإ يةَــةسا يةنــةوة ْــةصاْىَ . .ــٔ طــةسنةوتواْة قؤْــا ى ػةػــى
ئاَــادةييِ بــشاىء يةنؤييــزى ثــةسوةسدةى َوؿــأل –بةػــى صَــاْى ئيٓطًيــضى
وةسترياّْ .ظاس يةثةلاْطةى ٖوْةسة دواْةناْى ٖةييَش ْاوى دةسضووْ . .ضاسيؽ
بةٖؤى ئةونيَؼةَة نيَؼةىًةقاضى ئاآلبووْ ،ةيتواْى ثؤىل ػةؾ برباآ..
خويَٓذْى نؤييز بةْـةبووْى تـةييَ صةمحةتـةَ ،شؤظـى بةدـةستى دةوآ خـؤى
يةبةسدابطشآ. .بةٖةس ساةصايةتء نوَةيةَةستيةى بوو ،تواْيِ قؤْا ى يةنةّ برباّ،
44
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
ضــاوّ ،ناتــآ يةطووض ـيَهى تؤساةثاْةنــة ضــةْذ نةط ـيَ بةيةنــةوة وةطــتابووئ
بامسإ يةو قوتابية تاصاْة دةنشد نةطةسةتاى ئةَظاو وةسترياوٕء ٖيض ْاصأْ. .
ثشاتــاو طــةسّ ٖــةيَرباى ،تــةجنيَهِ بةسضــاو نــةوت ئــةو ْائوَيَذاْــةو بةدووضــاوى
تووساةوة ئاتشباسامن دةنا ،وضاْيَو ييَـذلإ ْـؤساى ،ساةْطـو ساووّ تـشرو ئايَؤطـها،
بةسضاوّ ييٌَ بوو وائةو خةيايَة ثشا ػةسَة يةخؤ دةتةنٓيَِ ،خةيايَِ ٖـةيَفشاى ((:
ئاى خواية تيإ ئةَة خةوْة ياخةياو؟! يأَ ضاوّ سايَؼهةو ثيَؼهة دةنا؟! ئـا،
خؤيةتىْ ،ضاس بووْ . .ضاس ض دةنا ييَشة؟! ض ئيؼى ٖةية؟! نـآ تةياْذوويةتيـة
ئيَشة؟!)).
ٖةسيةنــةَإ ي ـةديَوة تاطــائَ . .ــٔ ٖيضــِ بــؤ ْــةَا دطــة يــةبيَ دةْطــىء
تشثةناْى ديَِ بةتوساتش ييَيإ دةدا ،دووباسة ئةْذيَؼةّ بؤ ئةوطـاتاْة ٖـةيَفشاى نـة
يةنوآلْى َاّ عةصيض يةنذلإ دةدىء طةيشى يةنُإ دةنشد . .ئةَـة تـريآ بـوو
قةمتا ى بشيٓى ساابشدووَى صاَذاس نشدةوةْ. .ـضاس ٖةْاطـةيةنى قـوويَى ٖةيَهيَؼـاو
بةثةية ثشوصآ ئةو ػويَٓةى دآٖيَؼـت . .طـةسّ بةطـةس طـيٓطُا ػـؤسانشدةوة،
ديكةمت دا خةيَهةنة طةيشى يةنرت دةنةٕ ،ديَِ داخوسثا ٖ . .اوسايَهامن بةتواجنةوة
ضاويإ تيَربايِء ث سيإ ييَذاّٖ(( :اااا،ئـةوة دايةـةت يةضـى داوة؟! دةى بًَـيَ. .
دةى بائيَُةؾ ػتيَهى يةباسةوة بضاْ.))،
َةضــةنِ ٖــةيَرباى ،بيٓــيِ طــةعات رَيَــشو دةقيكــة رَيَشةنــةّ ييَهرتاصاوٕ،بـيَ
باناْــة ومت (( :نــةَآ ديَــِ تةْطة،ســةص دةنــةّ تــةْٗا مب . .بةياسَــةيتإ)) ث ـيَِ
ٖةيَيَٓاو ساووةو باخضةنة ًَِ ْا . .يةوآ يةطةس يةى يةنوسطيةنإ داْيؼتِ ،وةنو
ػيَت نةومتة ضاوتيَشاإ . .بةدواى نآ؟! بةدواى ْـضاس . .ئةوةْـذةى ضاوػـًبوو
بةَ و بةوالى خؤّ بشاوامن ،ئةوّ ْةدييةوة . .ديَٓةوايى خؤّ نـشد (( :ئـاى نـوساة
خؤ ئةوة ْضاس بوو ..باػة دةبيَ ييَشة ضيبهات ؟! نآ ٖيَٓاويةتـة ئيَـشة؟! ْانـا
ْاوى ييَشة ٖاتبيَتةوة؟! ْا . .باوةسا ْانةّ . .ئاى خوايةتيإ ئيَظتا ضـيبهةّ؟!
ومت ئةوة يةبريّ نشدو تاٖةتاية يةنؤيَِ بؤوة،نةضى يةَةودوا ديَتةوة بةسضـاوّ. .
ْا . .باوةساْانةّ)).
يةاليةى ديَِ دةتوػشا بةوٖاتٔ وديتٓةى ْاساةسةت دةبووّ ،نةضى يةاليـةنى
46
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
47
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-9-
ٖةيَبضساناو دةَِ ٖةيَيَٓا (( :دوإ توآ بطشة . .وابضامن ٖيض قظةيةى ْةَاوة تـا
قظةى يةطةس بهةئ . .تهاية سايَِ بةسدة ،بشاؤّ)).
ْضاس نةوتة دةخايةمت (( :دةطتِ داَيَٓـت ،ئـةوةى َـٔ نـشدّ ،تـؤ َةيهـة. .
داواى ييَبوسدمن ٖةية ،دةَةوآ يةى دوو قظةت ثآ بًَيَِ ،بةغ ٖةطـتِ يـيَ سااتـشة
بضاْة ضى دةيَيَِ . .بةٖةقيكةت ئةَة توصةس ْيية َٔء تؤى تيا دةريَ،؟!)).
يضيَهِ ييَ ٖةيَيَٓا ،ئاوسايَهى ضةخء ساطتِ دايةوة (( :توصةسى ضىء تةساَاػـى
ضى؟! ثيَِ خؤػة بضاْى تؤ واٖةيَٓةخةيَتيَى نةتةَاػات دةنةّ ،ئةوة سـةصّ يـيَ
نــشدووى ء وةنــو ثيَؼــإ خؤػــِ دةويَــى؟! ْــاٖ . .ــةستيضاو ٖــةستيض َــٔ ئــةو
تةالويَزة ْيِ تؤ يةنةسنوى ْاطيووتة َٔ . .ئيَظتا َشؤظيَهى ئاصادو طةسبةطـتِ،
ٖيض ػتآ ْاصامن تةْٗا ئةوةْذةى بيضامن ،يةْاخـةوة ساقـِ ييَتـةْ ،اَـةوآ بضـُت
ببيِٓ)).
بةّ قظاْة ػًَةرا ،نةوتة دةّ دووآلْذْٕ ،ةختآ خؤى ٖيَٓـاو بـشد ،خـؤى
تيغ نشدةوةْ (( :اْ . .ا ،سااطت ْييـة . .تـؤ ضـاوةناْت واْـايَيَ ،يـةداسإ صيـاتش
َٓت خؤؾ دةوآَٓ ،يؽ وةنو تؤّ َٔ . .بةَـة سااصيـِ بًَـيَِ بـةيَيَ خـةتاى َـٔ
بوو ،بةآلّ ئيَظتا)). . .
وةى خؤّ يةبةس ئاصاسيَهى صؤسدا تشتبـآ ،ثـرت تيَريااَـاّ ْ،ةَٗيَؼـت قظـةنةى
تةواونات ،قؤوء باطهِ ييَ ٖةيَهشدو بةتووساييةوة بةطةسيِ دا ْةسااْذ(( :ضـىى؟!
ئيَظتاضــى؟! ئيَظــتا رْــت ٖيَٓــاوة ،دــا يــا ئةوةتــة َٓــذايَت ٖةيــة يــاخود ئــةو
دةططرياْةت تةآلقذاوة ،يةَةبرتاصآ ػتى تاصة ضىى ٖةية؟!))
ْــضاس طــةسى خظــتة ْاوٖــةسدوو يةثيةوةَ،اْذواْــةو بــةتؤصآ ٖيَوسبووْــةوة:
((ْةخيَش . .تؤ يةَٔ ْاتةى َٔ ،دةططرياْةنةّ تةآلقذا،ئيظـتا ئـةوةى نيَؼـةية
ْيُة . .باػة ؟!)).
بةسريطةوة بضةيةنى دةطتهشدّ بؤ ْاية طةسييَو (( :ئةى َـٔ ضـى دةيَـيَِ؟!
طــةسباسى ٖــةَوو ئةَاْــة ،بيَطوَــإ ثووسةنةػــت بــةدوو َٓذايَــةوة تةآلقــذساوة،
واْييةى)).
بةوثةساى باوةسا بووْةوة ،بةٖيَُٓىء يةطـةس خـؤ وةآلَـى داَـةوة ْ((:ـةخيَش
49
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
خؤػبةختاْة ئةو تةآلم ْـةدسا . .ئـةو يـةَايَى خؤيـةتى ،دووسو ْضيـو ثةيوةْـذى
بةونيؼاْةوةْةَا))
ضـــاوّ بشاييةضـــاوى ،بةتووساييـــةنى صؤسةوة ٖـــاواسّ نـــشد (( :دةى طـــةسا
يةئــةقًَت .ئيٓذــا دةيَيَــى ضــى؟! باػــة ضــيبهةّ؟! تــةآلقت داوة ْ،ــةداوة ئــةوة
ثةيوةْذى بةَٓةوة ْيية َٔ . .ئةوةْذة تةَزةو طاويًهة ْةَاوّ خةفـةت خبـؤّ
،ثؼى خبؤَةوة. .،تويَؽ بةوة ْادةّ ئايا تـؤ رٕ ديَٓـى يـا ْـاٖيَٓى يـا تـةآلقى
دةدةى ،ئةَاْة ثةيوةطنت بةرياْى تؤوة . .تها دةنةّ واصّ ييَبيَٓة ،ئةطتةَة
َٔء تؤ داسيَهى ديهة بتواْ ،خةْىء خؤػى وةى داسى دـاسإ ثيَهـةوة قظـة
بهةئ ،تيَ تةيؼتى؟! َٔ رياْى تايبةتى خـؤّ ٖةيـة ،قةبويَٓانـةّ نـةغ ييَُـى
تيَهذات يا ييَُى صةوتها)).
يــةٖيَهشاا تــوسزء تــؤو ٖــةْطاوى دصاْــةَٓاو تيَجــةسايِْ .ــضاس بةديَؼــهاوييةوة
وةنو بيٓايةنى تةوسة يةريَش تةَةيَةنةى بشاؤخآ ،صؤس تيَهضوو ،وسوراْ ،ةيـذةصاْى
ساووبهاتة نوآء طةسى ناطى بؤ ناّ َةْضو ٖةيَطشآ؟! َٓيؽ بيَ دةطـةآلتاْةو
طووىء طاْا بةسةو باخضةنة دا ٌ بووَةوة ،التةسيو يةطةس نوسطيةى داْيؼتِ،
فشَيَظهةناْى ضاوّ دةياْويظـت بيَٓـة خـواسةوة ،خـؤّ تـشتء بـةبآ دةْطـى يـة
يةْاخةوة نةومتة نةفء نويَى تشيإء فشَيَظو ساػنت.
ي دةتـشمت، ْضاس ػيَتء ٖاس ببوو،ضةْذ دـاسيَهى ديهـة ٖاتـة ثيَؼـِ و اسيَـى ثـ َ
بــةدةْطيَهى ْضَــى ث ـشا بةصةييــةوة دةيــوت (( :خؤػــتِ دةوآْ . .ــاتوامن ييَــت
دابشايَِ ،خؤػتِ دةوآ)).
ٖــةووء تواْانــاْى يــةسااصيهشدْى ديَــى َٓــذا ب ـيَ ٖــودة بــوو ،خــؤّ يــةتووسة
ْـةدةبشد ،واّ ْيؼــإ دةدا ديَـِ بــةنوسايَهى تشةوةيـة ئــةويؽ ْـاوى ئةمحــةدةو
يةٖةَإ بةػى ئيٓطًيضى داية ،ئةمحةد ٖةْذة تيًَؤنة بوو ،بـةو ثيَهـةْ ،وبـضةو
خةْذةى بةدةَيةوة دةخةْيُةوة ،وايذةصاْى ئةوة دوْيا نؤتايى ثيَٗات َٔ،بـؤى
ػ ـيَت وػــرب بووَــةو خؤػــِ دةوآ ،واؾ ْةبوو،ضــوْهة ئةوطــيٓاسيؤية ت ـةْٗا
يةدرى ْضاسو بؤ ئاصاسداْى دةسووْى ئةوبوو.
ئةمحــةد دةيضاْــى ْــضاس يــةدةوسّ دةتــةسايَءبؤّ طــوتاوة ،صوو صوو ديجشطــى:
50
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
51
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-10-
53
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
-11-
ثشا يةتشغ ء راْةوة ٖاواسّ نشدآ (( :نوساة وةسة آبـةوة ،ديَـِ تـةقىْ . .اَـةوآ
ييَشةمب)).
ْضاس وةى ٖةطت بةدؤسة بيَضةوةسيةى بهاو ديَى بطوػشآ ،توْذ سااطت بـؤوة،
ضــاوة ثشانيٓــةناْى تيَ ـربايِء طــةستةبةقةى قظــاْى ػــهاْذَ (( :ــٔ ْةػ ـيَتِء
ْةدسؤصمنْ. .ةَشؤظيَهى بآ وةفاو بيَ طيفةتيؼِ ريةمت ْةبيَ َٔ ..تـؤّ بـؤ ئيَـشة
ٖيَٓاوة ْاتبةَـةوة ،تيَطةيؼـتى؟! ضيؼـت يةدةطـت دآ ،قظـووسىُةنة،ئةودا
بائةمحةد بيَ بتباتةوة)).
بآ ئةوةى تؤصقايَيَو يةساةوتى خؤ بهـةوّ ،دةسوْـيِ خشؤػـاْذ . .وةى يـاسى
بةتياْى بهةّ ،تـووساةتش بةطـةسيِ ْةسااْـذ ( :طـةسّ بـةدةستاى تـةييَ خؤصتـةو
بشياياْذا نشد . .ئيَظتا سايَى بووّ تؤ بؤضى َٓت ٖيَٓاوةتة ئيَشة؟ ! بةغ يةبـةس
ئةوةى ئةمحةد خؤدى دةوآ . .ئاى نة ديَهشَآء خؤثةسطتى . .بٓؤساآ بٓـؤساآ
ضةْذ سةص دةنا تةْٗا رياْي خؤى خؤػيبَ . .ثيَِ خؤػـة ضـاى بضاْـى ،ئةمحـةد
نوسايَهى سيَوء ثيَهة . .بةوةفايةو ْاصاْآ دسؤ بهات))؟
بــةّ قظــاْة ٖةساطــإ بــووَ ،اوةيــةى خــةسيهُا ،وةنــو خةفــةتيَهى تــاصةّ
خظتبيَتة ٖةْاوييةوة ،تةييَ بريةوةسى تايَِ بـة بريٖيَٓـاوة ،بـةداخء صووخـاويَهى
تايَةوة ٖاتة ثيَؽ ء ٖةسدوودةطـتى تـشمتْ (( :ـةخيَش َـٔ دسؤصٕ ْيِ،تـؤ يـةَٔ
دسؤصْرتى َ. .ـٔ دةصامن سيظـا يةنوآيـةو نيتـا يةنوآيـة؟! تـؤ ئةمحـةدت
خؤؾ ْاوآ ،تةْٗا يةساقى َٔ قظةى يةتةو دةنةى ،بة دةَيةوة ثيَذةنةْى. .
تــؤ يــةَٔ بــرتاصآ ْــاتواْى نةطــى تــشت خؤػــبوآء ْــاتواْى ئــةو سااطــتية
بؼاسييةوة)).
ثشا ضاوّ ئاوبوو،بةثةػؤناويةوة(( :واْيية َٔ. .ئيَظتا ض تؤّ خـؤؾ ْـاوآ.
.وةآل ٖةس ئةوتؤَةتة َابوو بيدةيتة ثايَِ)).
ْضاس ًََضةًََضيَهى نشدو تيَٗةيَضؤوة (( :باوةساْانةّ . .تؤ ْاتواْى ٖةس قظةؾ
بهةى ،تةسَٓت خؤؾ ْةوآ . .فةسَوو ئةى بؤضى ناتـآ يةنؤييَـز ديـاس ْـةمب،
بةضاوت بةدواّ دةتةسايَى ،نـةَٓيؽ دةبيٓـى خـؤت يةخـةتى تيَـزى دةدةى . .
ديَٓياّ بةدو َٓت خؤؾ دةوآ)).
56
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
بةَـة تاطــةس ئيظــهامن نــاسى نــشد ،ديَــِ نوتــة نــوتى بــوو ،تًيَٓــة ساةػــةنامن
ئةَظةسو ,ئةوطةس ثيَهشدٕ ،ضوْهة ٖـةَوو قظـةناْى ساطـت بـوو ،يةدةسووْـةوة
ئاصاسيإ داّ . .دةطتِ يةدةطتى دةسنشدو بةدةّ تشياْةوة ييَـى دوسنةومتـةوة:
(( واصّ ييَ بيَٓة . .توخوا بةطة ،يةَة صياتش ضيرت ئاصاسّ َةدة)).
ئــةو الفــاوةى صؤس دةَيَهــة بــةصؤسداسى يةْااــذا ثــةْطى خواسدبؤوة،بــةصؤس
ْةَذةٖيَؼــت ػــةثؤو بــذاو بشاػــآ ،يــةّ طــاتةدا ثاْتــايى ضــاوةنامنى داثؤػــى،
فشَيَظو يةدواى فشَيَظو سيَطةى دةبشاى ،دةْطى تشيامن دةسضوو.
ْــضاس ٖةطــتيَهى سااتــشتٖ ،ةْاطــةيةنى قــوويَى ٖةيَُــزى . .صاْــى ئــاصاسى
ثيَطةياْذوّ ،طةسى دوْياى يـيَ ويَـو ٖاتةوة،بةضـاويَهى ثـشائيَؽء ئـاصاس طـةيشى
نشدّ ،بـةدةْطيَهى تـشاو ثـ اش يةخشَـةوة نةوتـة ٖـاواسو فيةـإ (( :صؤس طوثاطـى
ئةوديَة بةصةييةت دةنةّ ..بضاْة تةالويَز قظةنامن سااطتة بؤية بةستـةى ْـاتشى. .
بةساطــتى َــٔء تــؤ يــةنُإ خــؤؾ دةوآ ،بــةآلّ تــؤ سايَطــة بةوخؤػةويظــتية
ْادةى؟! ٖةقى تؤية َٔ ،يةنةّ ساؤر دسؤّ نشدو ٖةيَةّ نـشد بـةآلّ ئيَظـتا ثيَـى
ييَ دةْيَِء بةيَيَٓت دةدةَآ دسؤ ْةنةّء ٖةيَةى وا دووبـاسة ْةنةَـةوة،داوات يـيَ
دةنةّ تةْٗا يةنذاسى دى خؤدت بوآ .تؤ بةغ ئـةجماسة بـةديَى َـٔ سااصيبـة،
ٖةستيض ٖيضت ييَ ْاػاسَةوة وٖةستيض ٖةيَةى وا دووباسة ْانةَةوة)).
ويظتى دةطتِ بطشآء نةَآ ٖيَوسّ بهاتةوة ،ييَى دووسنةومتةوة . .نتء ثـشا
وسػةى بايةنى طاسد سايضًَةناْذّ ،ثؼوويةى بيَ دةْ بووّ ،بةطـةسيِ ػـريااْذ:
(( داوات ييَ دةنةّْ ،ضيهِ َةنةوة)).
يةطةس تشيةو صاسى خؤ بةسدةواَبووّ . .بةتويَبيظت بـووْى قظـةناْى ئـةو،
تًَجةى تشيامن صياد دةبوو.
خةّء ثةراسة ٖيَٓذةى تـش ديَـى ْـضاسى داتـشت ،بـةٖيَُٓى ٖاتـة تةْيؼـِء
داْيؼت دةطتى ٖيَٓـاو بةتوْـذى دةطـتى توػـيِء بـةقوساتى ثـشا يةٖةْظـهةوة
وػةى ْاطوء خؤػى ثـشا يةطـؤصى بـةتويَُا ضـشثاْذ (( :دةى تياْةنـةّ ،توخـوا
قظــةيةى بهــة . .بــةغ بطــشىَ ،ــٔ تــؤّ بــؤ ئيَــشة ْــةٖيَٓاوة ئــاصاست بــذةّ. .
دةَـةوآ تيَُبطــةى ،بضاْــى َٓــيؽ َشؤظِ،خؤػـتِ دةوآء ئيــذى بةستــةى ئــةوة
57
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
ْاتشّ ٖةس يةدووسةوة تةَاػاتهةّ . .دةَةوآ قظةّ بؤ بهةى بؤضى بةَٔ سااصى
ْى؟! بؤ خؤػةويظتى ديَِ قةبوو ْانةى؟! توخوا قظـةى ْاػـرييِٓ ثـيَ بًَـيَ. .
ييَُذة . .ضيت يةديَذايةو ٖةسضى نةفء نويَى ْاوةوةت ٖةية ٖةَوويِ ثيَذاسايَزة،
بةغ َةتشيآ)).
ئةػلء ئةظ ،يةْيَوامنإ نةوتة بايَةفشانآ . .سووّ بةالدا طـووسااْذ ،بةستـةى
قظةناْيِ ْةتشت ،خؤّ ْاية ئاَيَضى تةسَىء تشياْةنـةّ ٖيَٓـذةى دى بـةتوساتش
نشد.
ْـــضاس بـــةٖيَُٓى صَـــاْى تةسااْـــذ (( :بةطـــة تياْةنـــةّ . .آبـــووسة صؤسّ
ئاصاسداى)).
ووسدةوسدةتشياْةنــةّ ٖيَــوس بــؤوة ،بةضــُهى نشاطــة طــجيةنةّ ،فشَيَظــهة
خبووساةنةّ طشاىء بةدةّ ٖةْظهذاْةوة سااصى ديَِ بؤى سايَؼتْ(( :ضاس تيإ خؤػِ
دةويَىْ . .اتوامن بيَ تؤ ٖةيَهةّ ،يةو سؤرةوةى ييَو دابشااوئَ ،ـٔ ٖةسبـةئاصاسةوة
دةريَِ . .تياْة دةصاْى َٔ صؤس دةتشطيَِ؟!)).
بةتاطةوة وتى (( :يةضى دةتشطي؟!))
بـــةدةّ صةسدةخةْةيـــةنى تةػـــةوة ومت (( :ئاطـــؤى دوا سؤر يةبةسضـــاوَإ
ساووْة،بةآلّ ٖيَؼتا يةتؤ دةتشطِ سؤريَبآ واصّ ييَ بيَٓى يإ وةى يةنةجماس ػتآ
ببيَـة ٖؤو بةْاضاسى واص يةيةى بيَٓ.))،
ْضا سدةطتى بةطةسطةسّ داٖيَٓاو بةقوويَى تةَاػاى نشدّ (( :ديَٓيا بةَةتةس
تأل ،وةئةتيٓا ٖيض نةطيَو ْاتواْآ داسيَهى دى ْيَوامنإ تيَهذاو ييَهُاْهاتـةوة..
تؤؾ تةس سااصى بى َٔ ئةّ ثيَٓر ػةممة دةضُةوة َاو ،بةباوىء دايهِ دةيَيَِ بؤ
وةستشتٓى دةطتى تؤ ،بؤ خواصبيَٓيت بيَٓة َايَتإ)).
يةخؤػيا بضةّ يةييَو ْةدةبؤوة.ئةويؽ بةطؤصو نةيفظاصيةوة بؤى دةساواْـيِء
ٖةس خؤى ْةتشتَ ،اضيَهى نتء ثشاى تةسّء تةساى طةسنويَُةى نـشدّ . .قيضـيَ
خؤّ ييَى الداو بةتاطةوة (( :تياْة دسةْطة ،بابشاؤيٓةوة؟!)).
ْضاس توونى طةسى يةنجاسضـة بـوو بـووة ئـاو .ػـةسّ دايطـشت ،بةئةدةبـةوة:
((آبووسة)) .بةضشثةثةيةنةوة ومت (( :ثيَِ خؤؾ ْيية ٖةيَةبهةئ)).
58
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
59
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد
سوثاس ءثيَزانني
ػاخةوإ
60
شاخةوان عةلى خؤشةويستى كضيَك لةزنكؤدا
حةمةد