‭Fili 102‬
S
‭YUNIT 1: FILIPINO BILANG WIKA AT LARANGAN‬
‭Filipino Bilang Wikang Pambansa‬
‭ ng Filipino ay itinuturing na wikang pambansa ng Pilipinas.‬
A ‭ang wikang pambansa sa Pilipinas ay Filipino‬
‭Ipinakita sa kasaysayan ang proseso ng pagtanghal nito bilang‬
‭opisyal na wika ng bansa. Mula sa pagiging batayan ng Wikang‬
‭Pambansa noong 1937 hanggang sa pagiging Filipino ayon sa‬
‭Konstitusyon ng 1987, ipinapakita nito ang pag-unlad at‬
‭pag-evolve ng wikang ito. Ang Filipino ay hindi lamang isang‬
‭wika kundi simbolo rin ng pagkakaisa at identidad ng mga‬
‭Pilipino.‬
‭●‬ ‭Noong Disyembre 30, 1937, ipinroklama ang wikang‬
‭Tagalog bilang batayan ng Wikang Pambansa sa‬
‭Pilipinas.‬
‭●‬ ‭Ang proklamasyon ay batay sa Saligang Batas ng‬
‭1935 na nagtakda ng pagpapaunlad at pagpapayaman‬
‭ng wikang pambansa.‬
‭●‬ ‭Noong 1940, ipinag-utos ang pagtuturo ng Wikang‬
‭Pambansa sa lahat ng paaralan sa bansa.‬
‭●‬ ‭Batas Komonwelt Blg. 570 noong 1946 ang nagtakda‬
‭ng Wikang Pambansang Pilipino bilang opisyal na wika‬
‭ng bansa.‬
‭●‬ ‭Sa Kautusang Pangkagawaran Blg. 7 noong 1959,‬
‭itinawag na "Pilipino" ang Wikang Pambansa.‬
‭●‬ ‭Ayon sa Konstitusyon ng 1987, ang wikang pambansa‬
‭ay tinawag na "Filipino" bilang nucleus ng Pilipino at‬
‭Tagalog.‬
‭ ng Artikulo XIV ng Konstitusyon ng 1987 ay nagtatakda‬
A ‭na sumasagisag ng pagiging tunay na Pilipino at tatak‬
‭ng Filipino bilang wikang Pambansa ng Pilipinas.‬
‭●‬ ‭Layunin nitong itaguyod ang paggamit ng Filipino‬
‭bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at wika ng‬
‭pagtuturo sa sistemang pang-edukasyon.‬
‭●‬ ‭Sa Seksyon 6, itinatadhana na ang wikang Pambansa‬
‭ng Pilipinas ay Filipino, at ito ay dapat payabungin at‬
‭pagyamanin alinsunod sa umiiral na mga wika sa‬
‭Pilipinas.‬
‭●‬ ‭Ayon sa batas at sa maaaring ipasya ng kongreso, ang‬
‭Pamahalaan ay dapat magkaroon ng hakbang upang‬
‭itaguyod ang paggamit ng Filipino bilang midyum ng‬
‭opisyal na komunikasyon at wika ng pagtuturo sa‬
‭sistemang pang-edukasyon.‬
‭●‬ ‭Sa Seksyon 7, ang mga wikang opisyal ng Pilipinas ay‬
‭Filipino, at sa kawalan ng ibang itinatadhana ng batas,‬
‭Inggles. Ang mga wikang panrehiyon ay pantulong na‬
‭mga wikang opisyal sa mga rehiyon at magsisilbi‬
‭bilang pantulong ng mga wikang panturo.‬
‭●‬ ‭Dapat itaguyod nang kusa at opsyonal ang paggamit‬
‭ng Espanol at Arabic.‬
‭●‬ ‭ a Seksyon 9, ang Kongreso ay dapat magtatag ng‬
‭isang Komisyon ng Wikang Pambansa na binubuo ng‬
‭mga kinatawan ng iba't ibang mga rehiyon at disiplina.‬
‭Layunin nito ang pagpapaunlad, pagpapalaganap, at‬
‭pagpapanatili ng mga pananaliksik sa Filipino at iba‬
‭pang mga wika.‬
‭○‬ ‭Ang probisyon ay malinaw na itinatadhana na‬
‭at ito ay dapat gamitin lalo na sa larangan ng‬
‭edukasyon at transaksyon sa pamahalaan.‬
‭○‬ ‭Bagamat may iba't ibang wika sa Pilipinas,‬
‭mananatili ang Filipino bilang pantulong na‬
‭wika sa mga kontekstong kultural at‬
‭panrelihiyon.‬
‭Papel ng Komisyon ng Wikang Filipino (KWF)‬
‭●‬ ‭ ng Komisyon ng Wikang Filipino (KWF) ay itinatag‬
A
‭upang magbalangkas ng mga patakaran, plano, at‬
‭programa para sa pagpapaunlad, pagpapayaman,‬
‭pagpapalaganap, at preserbasyon ng Filipino at iba‬
‭pang wika sa Pilipinas.‬
‭●‬ ‭Layunin ng KWF na ganyakin ang mga iskolar at‬
‭manunulat na itaguyod ang wikang Filipino sa‬
‭pamamagitan ng pagbibigay ng insentibo tulad ng mga‬
‭grant at award.‬
‭●‬ ‭Hinihikayat din ng KWF ang paglalathala ng iba't ibang‬
‭orihinal na obra, teksbuk, at materyales na reperensiya‬
‭sa iba't ibang disiplina gamit ang Filipino at iba pang‬
‭wika sa bansa.‬
‭●‬ ‭Ang wikang Filipino ay susi sa mabisang‬
‭komunikasyon at daan sa pagkakaisa ng sambayanan,‬
‭ng pagkamakabansa.‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang papel ng wikang Filipino sa‬
‭pagpapalaganap ng demokrasya sa Pilipinas dahil ito‬
‭ang nagbibigkis sa adhikain ng sambayanang Pilipino.‬
‭●‬ ‭Sa kabuuan, ang wikang pambansa ay nag-uugnay sa‬
‭iba't ibang pangkat ng mga Pilipino at ito rin ang wika‬
‭ng pananaliksik para sa pagyabong ng karunungan at‬
‭karanasan ng mga gumagamit nito.‬
‭Filipino Bilang Wika ng Bayan at Pananaliksik‬
‭●‬ ‭ ilipino ay itinuturing na wika ng bayan at ng‬
F
‭pananaliksik sa Pilipinas.‬
‭●‬ ‭Ipinagdiriwang ito sa konteksto ng paggamit ng wikang‬
‭Filipino sa larangan ng pananaliksik.‬
‭●‬ ‭Layunin nito ay hikayatin ang paggamit ng wikang‬
‭Filipino sa mga akademikong gawain tulad ng tesis at‬
‭disertasyon.‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang pagpaplano ng wika sa pag-unlad ng‬
‭Filipino bilang isang larangan at sa lipunang Pilipino.‬
‭1‬
 ‭●‬ ‭ aggamit ng Filipino sa pananaliksik ay naglalayong‬
P ‭●‬
‭mapanatili at mapayaman ang wika tungo sa‬
‭pag-unlad ng bansa.‬
‭Filipino Bilang Wika ng Bayan at Pananaliksik‬ ‭●‬
‭●‬ ‭ anuel L. Quezon binanggit ang pangangailangan ng‬
M ‭pagkakakilanlan, kultural na literasi, at patuloy na‬
‭sariling wika para sa Pilipinas sa Pagdiriwang ng‬
‭Buwan ng Wika.‬
‭●‬ ‭Ang wika ay mahalaga sa pagpapahayag ng‬ ‭●‬
‭damdamin, opinyon, at impormasyon.‬
‭●‬ ‭Wikang nauunawaan ng lahat ay mahalaga sa‬
‭komunikasyon, pagkatuto, at pagtatanggol sa‬
‭pagkatao.‬ ‭●‬
‭●‬ ‭Batas at patakaran sa bawat bayan at institusyon ay‬
‭gabay sa tamang kilos at asal ng mamamayan.‬
‭●‬ ‭Konstitusyong 1987 nagtatakda ng paggamit ng‬ ‭●‬
‭Filipino at Ingles, pati na rin sa iba't ibang wika, para sa‬
‭pagpapahayag ng batas.‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang wikang pambansa para sa pakikilahok‬ ‭●‬
‭ng mamamayan sa usaping pang-nasyonal.‬
‭●‬ ‭Wikang pambansa ang daan para sa pakikisangkot sa‬
‭gobyerno at pagpapalakas ng kapangyarihang politikal.‬
‭●‬ ‭Wika ay may malaking papel sa kaayusan at pag-unlad‬
‭ng lipunan, ayon kay Dr. Pamela Constantino ng‬
‭Filipino Bilang Larangan at Filipino sa Iba't ibang Larangan‬
‭Unibersidad ng Pilipinas.‬
‭●‬
‭ ahalagahan ng Wikang Filipino sa Pagkakaisa ng‬
K ‭○‬ ‭Layunin: Pagpapayabong ng wika sa‬
‭Sambayanan‬
‭●‬ ‭ inabi ni Vitangcol III (2019) sa kanyang artikulo na‬
S ‭●‬
‭ang wikang Filipino ay nagbubuklod sa lahat ng‬
‭Pilipino saan mang dako ng mundo sila naroroon.‬
‭●‬ ‭Wikang Filipino ang tanging nagbubuklod sa bawat isa‬
‭ng mga Pilipino sa panahon ng malawakang‬
‭pangingibang bansa.‬
‭●‬ ‭Ang wikang Filipino ay simbolo ng kulturang‬ ‭●‬
‭pinagmulan at sandata ng mga Pilipino sa panahon ng‬
‭paglayo sa kanilang bayan.‬
‭●‬ ‭Sa wikang Filipino nakaugat ang mga adhikain na‬
‭nagbibigay lakas laban sa mga hamon ng bansang‬
‭umaalipin.‬ ‭●‬
‭●‬ ‭Sa panahon ng pandemya, ang wikang Filipino ang‬
‭ginagamit ng mga Pilipino upang maiparating ang‬
‭kanilang hinaing at pangungulila sa abang bayan.‬
‭Wikang Filipino sa Larangan ng Edukasyon‬ ‭Kahalagahan ng Intelektwalisasyon ng Wikang Filipino‬
‭‬
● ‭ ng wikang Filipino ay wika rin ng edukasyon.‬
A ‭●‬
‭●‬ ‭Sa paglulunsad ng K to 12 Basic Education‬
‭Curriculum, isinaalang-alang ang pangangailangan ng‬
‭lipunan, global at lokal na pamayanan, kalikasan, at‬
‭pangangailangan ng mamamayan.‬
‭ atay sa Gabay Pangkurikulum, isasama ang Filipino‬
B
‭bilang disiplina sa wika upang malinang ang‬
‭kakayahang komunikatibo, replektibo/mapanuring‬
‭pag-iisip, at pagpapahalagang pampanitikan ng mga‬
‭mag-aaral.‬
‭Layunin nito ang pagkakaroon ng pambansang‬
‭pagkatuto upang makaagapay sa mabilis na‬
‭pagbabagong nagaganap sa daigdig.‬
‭Isa sa mga pamantayan ng programa ay ang paggamit‬
‭ng wikang Filipino para sa pag-unawa at‬
‭pagpapaliwanag ng mga kaalaman sa araling‬
‭pangnilalaman.‬
‭Layunin din ang paggamit ng angkop na salita sa‬
‭pagpapahayag ng sariling kaisipan, damdamin, o‬
‭karanasan nang may paggalang sa kultura.‬
‭Ang wika ay naging pinakamahalagang sandata para‬
‭sa bagong henerasyon sa pag-unawa ng kasaysayan‬
‭at pangyayari tungo sa kalayaan.‬
‭Nagbukas ito ng maraming kaalaman sa iba't ibang‬
‭larangan at patuloy na maglalaro ng malaking papel sa‬
‭iba't ibang anyo ng pananaliksik para sa mas malawak‬
‭na pagbabago sa edukasyon at lipunan.‬
‭Modelo ng Paglinang ng Wika:‬
‭○‬ ‭Ayon kina Haugen (1972) at Ferguzon (1971).‬
‭pamamagitan ng intelektwalisasyon.‬
‭Intelektwalisasyon ng Wika:‬
‭○‬ ‭Elaborasyon ng wika bilang kasangkapan ng‬
‭kultura.‬
‭○‬ ‭Pagpapahayag ng pagbabago at pag-unlad‬
‭sa kabihasnan, lalo na sa agham at‬
‭teknolohiya.‬
‭Epekto sa Pagsulong ng Bansa:‬
‭○‬ ‭Paggamit ng wika sa mga makabagong‬
‭pangangailangan at gawain.‬
‭○‬ ‭Tumutok sa industriyalismo at pag-unlad ng‬
‭bansa.‬
‭Kahalagahan ng Paggamit ng Wika:‬
‭○‬ ‭Mahalaga sa pagpapalawak ng kaalaman at‬
‭pag-unlad ng kultura.‬
‭○‬ ‭Nakatutok sa mga paksang may kinalaman sa‬
‭agham, teknolohiya, at industriyalismo.‬
‭Paggamit sa Iba't ibang Larangan:‬
‭○‬ ‭Layunin: Pagpapaunlad ng kaisipang Filipino‬
‭sa pamamagitan ng paggamit ng Filipino sa‬
‭iba't ibang larangan.‬
‭2‬
 ‭○‬ ‭ indi lamang pag-unlad ng wikang Filipino‬
H ‭○‬
‭ang hangad kundi pati na rin ng kaisipang‬
‭Filipino.‬
‭●‬ ‭Pag-unlad ng Wika:‬
‭○‬ ‭Ang wika ay mabilis na uunlad kapag‬
‭ginagamit sa iba't ibang aspeto ng buhay‬
‭tulad ng tahanan, lansangan, edukasyon, at‬
‭pananaliksik.‬
‭○‬ ‭Pagiging bahagi ng edukasyon at‬
‭pananaliksik ay nagpapalakas sa pag-unlad‬
‭ng wika.‬
‭●‬ ‭Refereed Journals sa Filipino:‬
‭○‬ ‭Maraming refereed journal tulad ng HASAAN,‬
‭Daluyan, Malay, at iba pa na naglalathala ng‬
‭mga pananaliksik at artikulo sa Filipino.‬
‭○‬ ‭Layunin: Pagtataguyod ng komunikasyon at‬
‭pagbabahagi ng kaalaman sa disiplinang‬
‭Araling Pilipino.‬
‭●‬ ‭Pangkalahatang Epekto:‬
‭○‬ ‭Ang mga mananaliksik ay nagtataguyod ng‬
‭paggamit ng wikang sarili at pagbuo ng‬
‭sariling komunidad sa disiplinang Araling‬
‭Pilipino.‬
‭○‬ ‭Layunin: Pagpapalakas ng komunikasyon at‬
‭pagtutulungan sa pag-unlad ng larangan.‬
‭Epektibong Saliksik sa Wikang Filipino‬
‭●‬ ‭Paggamit ng Wikang Filipino:‬
‭○‬ ‭Ayon kay Virgilio Almario, mas epektibo ang‬
‭saliksik kapag nasa wikang Filipino.‬
‭○‬ ‭Kaugnay ng pagdiriwang ng Buwan ng‬
‭Wikang Pambansa na nagtataguyod ng‬
‭temang "Filipino, Wika ng Pananaliksik."‬
‭●‬ ‭Layunin ng Pagdiriwang:‬
‭○‬ ‭Nakatuon sa paggamit ng wikang Filipino sa‬
‭larangan ng pananaliksik.‬
‭○‬ ‭Hangarin na mas mapalakas ang paggamit ng‬
‭Filipino sa mga saliksik, lalo na sa tesis at‬
‭disertasyon.‬
‭●‬ ‭Hikayatin ang Paggamit ng Wikang Filipino:‬
‭○‬ ‭Mahalaga na ang bawat unibersidad ay‬
‭magtulak sa paggamit ng wikang Filipino sa‬
‭mga pananaliksik.‬
‭○‬ ‭Layunin: Pagpapalakas ng epektibong‬
‭komunikasyon at pag-unlad ng pananaliksik‬
‭sa pamamagitan ng wikang Filipino.‬
‭Pagpaplanong Pangwika sa Pag-unlad ng Filipino‬
‭●‬ ‭Dalawang Antas ng Pagpaplanong Pangwika:‬
‭○‬ ‭Antas Makro:‬
‭■‬ ‭Nakatuon sa mandatoring‬
‭asignaturang Filipino sa Kolehiyo.‬
‭Antas Maykro:‬
‭■‬ ‭Nauukol sa aktwal na‬
‭implementasyon ng patakaran sa‬
‭bawat lugar.‬
‭●‬ ‭Layunin ng Pagpaplanong Pangwika:‬
‭○‬ ‭Pag-unlad ng Filipino bilang larangan at iba't‬
‭ibang larangan.‬
‭○‬ ‭Mahalaga sa pagpapalakas ng wika at kultura‬
‭ng bansa.‬
‭●‬ ‭Kontribusyon ni Flores (2015) at San Juan (2019):‬
‭○‬ ‭Pinalalim ang pag-unawa sa dalawang antas‬
‭ng pagpaplanong pangwika.‬
‭○‬ ‭Layunin: Pagtutok sa implementasyon ng‬
‭patakaran sa paggamit ng Filipino sa iba't‬
‭ibang larangan.‬
‭ UNIT 2 : FILIPINO SA HUMANIDADES, AGHAM‬
Y
‭PANLIPUNAN ATIBANG KAUGNAY NA LARANGAN‬
‭ ITWASYONG PANGWIKA SA HUMANIDADES AT AGHAM‬
S
‭PANLIPUNAN‬
‭●‬ ‭ a pagtuturo ng humanidades at agham panlipunan,‬
S
‭mahalaga ang paggamit ng wikang Filipino bilang‬
‭wikang panturo.‬
‭●‬ ‭Ang paggamit ng wikang Filipino ay nagbibigay ng‬
‭pagkakataon sa mga mag-aaral na maunawaan at‬
‭maipahayag ang kanilang mga kaisipan at kaalaman‬
‭sa mas mabisang paraan.‬
‭●‬ ‭Ito rin ay nagbibigay ng pagpapahalaga sa sariling‬
‭wika at kultura ng mga Pilipino.‬
‭●‬ ‭Ang paggamit ng wikang Filipino sa pagtuturo ay‬
‭nagbibigay ng mas malalim na pag-unawa sa mga‬
‭konsepto at ideya sa larangan ng humanidades at‬
‭agham panlipunan.‬
‭●‬ ‭Ito ay nagbibigay ng oportunidad sa mga mag-aaral na‬
‭maipahayag ang kanilang mga saloobin at opinyon‬
‭nang mas malaya at mas mabisa.‬
‭ ARANGAN NG HUMANIDADES‬
L
‭Ang larangan ng Humanidades ay umusbong bilang reaksiyon‬
‭sa iskolastisismo sa panahon ng mga Griyego at Romano kung‬
‭saan inihahanda ang tao na maging doktor, abogado at sa mga‬
‭kursong praktikal, propesyonal at siyentipiko.‬
‭LAYUNIN :‬
‭“hindi kung ano ang gagawin ng tao,‬
‭kundi kung paano maging tao”.‬
‭ UMUBUO SA LARANGAN NG HUMANIDADES‬
B
‭Sa larangan ng Humanidades, ang Pilosopiya at Panitikan ay‬
‭bumubuo ng mga pangunahing disiplina.‬
‭Estratehiya at metodolohiya sa pagtuturo sa larangan.‬
‭3‬
 ‭●‬ ‭ nalitikal na lapit: Paghiwa-hiwalayin ang mga bahagi‬
A ‭ agsusuri, o eksperimento upang maipakita ng detalyado ang‬
p
‭ng isang konsepto o isyu.‬ ‭mga hakbang na kailangang sundan.‬
‭●‬ ‭Kritikal na lapit: Pagsusuri at pagbibigay ng opinyon‬ ‭e. Pagkalap ng datos bilang ebidensya at suporta sa tesis: Ang‬
‭batay sa lohika at katwiran.‬ ‭proseso ay naglalaman ng mga konkretong hakbang o yugto na‬
‭●‬ ‭Ispekulatibong lapit: Pagsasaliksik at pagsusuri ng‬ ‭sinusuportahan ng mga datos o ebidensya upang maipakita ang‬
‭mga posibleng kahihinatnan o implikasyon.‬ ‭wastong paraan ng paggawa ng isang bagay.‬
‭PAMAMARAAN AT ESTRATEHIYA‬ ‭f. Analysis ng ebidensya gamit ang iba't ibang lapit: Ang‬
‭1. Impormasyonal‬ ‭proseso ay maaaring magamit ang lapit sa pagsusuring‬
‭2. Imahinatibo‬ ‭kwalitatibo, kuantitatibo, argumentatibo, deskriptibo, at‬
‭3. Pangungumbinse‬ ‭etnograpiko upang maipakita ng detalyado ang mga hakbang‬
‭na isinasagawa.‬
‭ ARANGAN NG AGHAM PANLIPUNAN‬
L ‭g. Pagsulat ng sulatin gamit ang wastong paraan: Ang proseso‬
‭Ang Agham Panlipunan ay isang larangang Akademiko na‬ ‭ay isinusulat sa malinaw, organisado, at lohikal na paraan‬
‭pumapaksa sa tao – kalikasan, mga‬ ‭upang maipakita ng mabuti ang mga hakbang na kailangang‬
‭Gawain at pamumuhay nito, kasama ang mga Implikasyon at‬ ‭sundan.‬
‭bunga ng mga pagkilos nito bilang‬ ‭h. Pagsasaayos ng sanggunian at talababa: Ang proseso ay‬
‭Miyembro ng lipunan.‬ ‭nagbibigay ng tamang pagtukoy sa mga sanggunian at talababa‬
‭na ginamit sa pagsulat ng proseso upang mapatunayan ang‬
‭katotohanan ng bawat hakbang na isinagawa.‬
‭Epekto ng solusyon sa pamamagitan ng lohikal na paliwanag:‬
‭Mga Disiplina sa Larangan ng Agham Panlipunan:‬ ‭Ang proseso ay nagtatapos sa paglalahad ng solusyon sa‬
‭ ng mga disiplina sa larangan ng Agham Panlipunan ay‬
A ‭pamamagitan ng isang produkto, proseso, o solusyon na‬
‭nagtutok sa pag-aaral ng tao, kalikasan, gawain, pamumuhay,‬ ‭nagpapakita ng epekto ng solusyon sa isang isyu o suliranin sa‬
‭at implikasyon ng mga ito bilang miyembro ng lipunan.‬ ‭pamamagitan ng lohikal na paliwanag.‬
‭Bawat disiplina ay may kaniya-kaniyang paksa at metodolohiya‬
‭sa pag-aaral ng iba't ibang aspeto ng lipunan at kultura.‬
‭ asaysayan at Tungkulin ng Pagsasalin sa Pagsulong ng‬
K
‭ .‬
1 ‭ osyolohiya‬
S
‭Filipino:‬
‭2.‬ ‭Sikolohiya‬
‭3.‬ ‭Lingguwistika‬ ‭●‬ ‭ ng pagsasalin ay nagmula sa salitang Latin na‬
A
‭4.‬ ‭Antropolohiya‬ ‭Translatio na translation naman sa wikang Ingles.‬
‭5.‬ ‭Kasaysayan‬ ‭Metafora o metaphrasis ito sa wikang Griyego na‬
‭6.‬ ‭Heograpiya‬ ‭Pinagmulan ng salitang Ingles na metaphrase o‬
‭7.‬ ‭Agham Pampolitika‬ ‭Salitang-sa-salitang pagsalin.‬
‭8.‬ ‭Ekonomiks‬
‭9.‬ ‭Area Studies‬ ‭Layunin ng Pagsasalin:‬
‭10.‬ ‭Arkeolohiya‬ ‭1.‬ ‭Magdagdag ng mga impormasyon.‬
‭11.‬ ‭Relihiyon‬ ‭2.‬ ‭Pambansang kamalayan.‬
‭3.‬ ‭Mapagyaman ang kultura.‬

‭Uri ng Pagsasalin‬
‭Proseso:‬ ‭1.‬ ‭Pagsasaling Pampanitikan‬
‭ . Pagtukoy sa genre o anyo ng sulatin: Ang proseso ay isang‬
a ‭2.‬ ‭Pagsasaling Siyentipiko-teknikal‬
‭uri ng sulatin na naglalarawan o nagpapaliwanag ng mga‬
‭hakbang o yugto sa pagbuo o paggawa ng isang bagay.‬
‭b. Pagtukoy o pagtiyak sa paksa: Ang paksa ng proseso ay ang‬
‭Maikling Kasaysayan ng Pagsasalin‬
‭paglalarawan ng mga hakbang o yugto sa pagbuo o paggawa‬
‭ng isang bagay o produkto.‬
‭c. Paglilinaw at pagtiyak sa paksang pangungusap: Ang‬ ‭Espanya:‬
‭paksang pangungusap ng proseso ay naglalaman ng‬
‭pangunahing ideya o layunin ng pagsusulat ng proseso.‬ ‭●‬ ‭ a Espanya, ang pagsasalin ay may malalim na‬
S
‭d. Pagtiyak sa paraan ng pagkuha ng datos: Ang proseso ay‬ ‭kasaysayan na nagsimula noong panahon ng‬
‭maaaring kumuha ng datos sa pamamagitan ng pagsasaliksik,‬ ‭kolonyalismo.‬

‭4‬
 ‭●‬ ‭ ng mga Espanyol ang unang nagdala ng pagsasalin‬
A ‭Mga tungkulin ng Pagsasalin sa Pagsusulong sa Filipino:‬
‭sa Pilipinas upang maipamahagi ang kanilang mga‬
‭1.‬ A ‭ ng Filipino ay hindi lamang para sa pangkaraniwang‬
‭paniniwala at kaalaman.‬
‭usapan kundi maaari ring gamitin sa mas mataas na‬
‭●‬ ‭Sa panahon ng kolonyalismo, ang mga Espanyol ay‬
‭antas ng diskurso.‬
‭nagsagawa ng pagsasalin ng mga aklat, karamihan ay‬
‭2.‬ ‭Ang Filipino ay patuloy na umuunlad sa pamamagitan‬
‭ukol sa katesismo, upang mabilis na maipalaganap‬
‭ng mga gawaing pagsasalin.‬
‭ang Kristiyanismo sa Pilipinas.‬
‭3.‬ ‭Ang Filipino ay nagiging imbakan ng mahahalagang‬
‭●‬ ‭Ang pagsasalin ng mga akdang pampanitikan tulad ng‬
‭kaalaman sa iba’t ibang larangan.‬
‭tula, dula, maikling kwento, at nobela ay naging‬
‭4.‬ ‭Ang pagsasalin ng mga akda ay nagbubukas ng daan‬
‭mahalaga sa pagpapalaganap ng kultura at edukasyon‬
‭para mas mapanatili ang paggamit ng Filipino sa‬
‭sa bansa.‬
‭akademya, lalo na sa mga kolehiyo at unibersidad.‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang papel ng pagsasalin sa‬
‭5.‬ ‭Ang pagsasalin ng mga akda ay dapat na maayos,‬
‭pagpapalaganap ng wika at kultura, pati na sa‬
‭angkop, sapat, at wastong paraan ng pagsulat.‬
‭pagpapalawak ng kaalaman at kamalayan ng mga tao.‬
‭6.‬ ‭Pagsasaayos ng sanggunian at talababa sa mga‬
‭ginamit na sulatin ng ibang may akda.‬
‭Estados Unidos:‬
‭●‬ ‭ ng Estados Unidos ay may mahalagang papel sa‬
A
‭kasaysayan ng Pilipinas, partikular sa larangan ng‬ ‭ UNIT 3: FILIPINO SA AGHAM, TEKNOLOHIYA,‬
Y
‭edukasyon at kultura.‬ ‭INHENYERIYA, MATEMATIKA, at IBA PANG KAUGNAY NA‬
‭●‬ ‭Noong ika-10 ng Disyembre 1898, pumirma ang‬ ‭LARANGAN:‬
‭Estados Unidos at Espanya sa Kasunduan sa Paris,‬
‭na naging simula ng pagwawakas ng pananakop ng‬
‭Espanya sa Pilipinas.‬ ‭Dr. Fortunato Sevilla III:‬
‭●‬ ‭Ang pagsakop ng Estados Unidos sa Pilipinas ay may‬ ‭●‬ ‭ i Dr. Fortunato Sevilla III ay isang Academican at‬
S
‭layunin, kabilang ang pagpapalaganap ng edukasyon‬ ‭Professor Emiritus sa UST.‬
‭at kultura.‬ ‭●‬ ‭Gumamit siya ng wikang Filipino sa kanyang klase sa‬
‭●‬ ‭Maraming akdang pampanitikan tulad ng tula, dula,‬ ‭kemistri sa kolehiyo ng Agham noong kanyang‬
‭maikling kwento, at nobela ang isinalin sa Filipino mula‬ ‭panahon.‬
‭sa iba't ibang wika, na nagpayabong sa edukasyon na‬ ‭●‬ ‭Pinuna niya na mas malaya ang pagtatanong at mas‬
‭hatid ng Estados Unidos sa bansa.‬ ‭buhay ang talakayan sa pamamagitan ng paggamit ng‬
‭●‬ ‭Ang Estados Unidos ay nagdala rin ng iba't ibang‬ ‭wikang Filipino dahil hindi lahat ng estudyante ay‬
‭kaalaman, kultura, karanasan, at kasaysayan mula sa‬ ‭magaling sa pagsasalita ng Ingles.‬
‭iba't ibang lahi sa mundo sa Pilipinas.‬ ‭●‬ ‭Ang kanyang pagtuturo at paggamit ng wikang Filipino‬
‭ay nagpapakita ng kanyang suporta at pagpapahalaga‬
‭sa paggamit ng sariling wika sa larangan ng agham at‬
‭Hapon:‬
‭edukasyon.‬
‭●‬ ‭ ng Hapon ay may mahalagang papel sa kasaysayan‬
A
‭ng Pilipinas, partikular sa larangan ng kultura at‬ ‭ GA BANSANG MAUNLAD SA AGHAM AT TEKNOLOHIYA‬
M
‭teknolohiya.‬ ‭GAMIT ANG SARILING WIKA‬
‭●‬ ‭Ang mga Hapones ay nagdala ng kanilang kultura at‬ ‭1.‬ ‭Hapon‬
‭tradisyon sa Pilipinas, na nagdulot ng pagbabago at‬ ‭2.‬ ‭Korea‬
‭pag-unlad sa iba't ibang aspeto ng lipunan.‬ ‭3.‬ ‭Taiwan‬
‭●‬ ‭Sa larangan ng teknolohiya, ang mga Hapones ay‬ ‭4.‬ ‭Tsina‬
‭nagdala ng mga bagong ideya at konsepto na‬ ‭5.‬ ‭Germany‬
‭nakatulong sa pag-unlad ng bansa.‬ ‭6.‬ ‭Pransya‬
‭●‬ ‭Ang pagsasalin ng mga Hapones ng kanilang mga‬ ‭7.‬ ‭Espanya‬
‭akdang pampanitikan at teknikal na literatura ay‬
‭nagdulot ng pagpapalawak ng kaalaman at kamalayan‬
‭ng mga Pilipino.‬
‭●‬ ‭Ang ugnayan ng Pilipinas at Hapon sa larangan ng‬
‭pagsasalin ay nagdulot ng pagbabago at pag-unlad sa‬
‭kultura at teknolohiya ng dalawang bansa.‬

‭5‬
I‭NTELEKTWALISASYON SA WIKANG FILIPINO SA‬ ‭○‬ ‭Pagdedevelop ng estandardisadong wika.‬
‭LARANGANG SIYENTIPIKO-TEKNIKAL:‬ ‭i.‬ ‭Ito ay proseso ng pagkakaroon ng‬
‭istandardisasyon o malawakang‬
‭pagtanggap at paggamit ng isang‬
‭Siyentipiko-Teknikal:‬ ‭pormal na bersyon ng wika na‬
‭●‬ ‭ aglalaman ng mga disiplina tulad ng Agham,‬
N ‭ginagamit bilang opisyal na wika ng‬
‭Teknolohiya, Inhenyeriya, at Matematika.‬ ‭isang bansa o lugar na maaaring‬
‭●‬ ‭Layunin ay magbigay solusyon sa mga teknikal na‬ ‭gamitin sa mga akademikong‬
‭problema gamit ang siyentipikong pamamaraan at‬ ‭usapin.‬
‭teknolohiya.‬ ‭○‬ ‭Kasama dito ang pagbuo ng mga tuntuning‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang malinaw at tuwirang pagsulat para‬ ‭panggramatika, bokabularyo, at pagbigkas.‬
‭maiparating ng maayos ang mga konsepto at‬ ‭○‬ ‭Sa prosesong ito, itinatag at pinananatili ang‬
‭impormasyon.‬ ‭mga karaniwang paraan ng isang wika.‬
‭●‬ ‭Paggamit ng Filipino bilang wika ay nagbibigay daan‬ ‭○‬ ‭Corpora‬
‭sa mas malalim na pag-unawa at pagpapahalaga sa‬ ‭-‬ ‭Ito ay koleksyon ng mga teksto na‬
‭mga konsepto at terminolohiya sa larangang ito.‬ ‭kinabibilangan ng iba’t ibang genre‬
‭tulad ng mga aklat, dyaryo, at iba pa.‬
‭ oong Dekada 60's at Dekada 80's may mga diksyunaryo‬
N ‭Ginagamit ito para sa pag-aaral ng‬
‭sa agham na nailimbag, ito ang;‬ ‭wika.‬
‭1.‬ ‭(Ang Talahulugan Pang-Agham: Ingles-Filipino) ni Jose‬ ‭○‬ ‭Register‬
‭Sytangco, isang manggagamot mula sa UST‬ ‭-‬ ‭Ito ay ang mga terminolohiyang‬
‭2.‬ ‭(English-Filipino Vocabulary for Chemistry) nina‬ ‭ginagamit na hindi pangkaraniwan‬
‭BIenvinedo Miranda at Salome Miranda, kapwa‬ ‭sa pang-araw-araw na pag-uusap.‬
‭propesor sa UP‬ ‭2.‬ ‭Ekstra-linggwistiko:‬
‭○‬ ‭Pagbubuo ng Creative Minority/ Significant‬
I‭NTELEKTWALISASYON‬ ‭Others.‬
‭Nabanggit ni San Juan et al., (2019) na ayon kay Gonzales‬ ‭i.‬ ‭Ito ay isang grupo ng mga indibidwal‬
‭(2005), ito ay ang "pagpaksa ng mga ideya sa pinakamataas na‬ ‭na may malaking impluwensiya sa‬
‭lebel sa akademya"‬ ‭isang partikular na larangan o‬
‭●‬ ‭Ang intelektwalisasyon sa wikang Filipino sa larangang‬ ‭disiplina.‬
‭siyentipiko-teknikal ay naglalayong pagyamanin at‬ ‭ii.‬ ‭Sila ang mga eksperto, iskolar, o‬
‭palawakin ang paggamit ng Filipino sa mga teknikal na‬ ‭intelektwal na gumagamit ng‬
‭usapin at konsepto.‬ ‭estandardisadong wika sa kanilang‬
‭●‬ ‭Ito ay tumutukoy sa pagpapalalim ng kaalaman at‬ ‭mga gawaing pang-akademiko.‬
‭pag-unawa sa mga siyentipikong at teknikal na‬ ‭○‬ ‭Sa konteksto ng intelektwalisasyon ng wika,‬
‭terminolohiya sa Filipino.‬ ‭ang mga "significant others" o "creative‬
‭●‬ ‭Ang pagsasalin ng mga salitang siyentipiko at teknikal‬ ‭minority" ay ang mga taong nagsisimulang‬
‭sa Filipino ay nagpapalawak ng kaalaman at‬ ‭gumamit ng mga teknikal na bokabularyo,‬
‭nagbibigay-daan sa mas maraming Pilipino na‬ ‭terminolohiya, at mga estilo o retorika, at‬
‭maunawaan ang mga konsepto sa larangang ito.‬ ‭nagpapalaganap nito sa pamamagitan ng‬
‭●‬ ‭Sa pamamagitan ng intelektwalisasyon sa wikang‬ ‭pagsulat, paglalathala, at pagtuturo.‬
‭Filipino, mas nagiging accessible at inclusive ang‬ ‭i.‬ ‭Sila ang mga taong nagpapayaman‬
‭pag-aaral at pag-unawa sa mga siyentipikong at‬ ‭at nagpapalawak sa gamit ng wika‬
‭teknikal na larangan para sa mas maraming indibidwal.‬ ‭sa iba't ibang larangan ng kaalaman.‬
‭●‬ ‭Ang pagtutok sa intelektwalisasyon sa wikang Filipino‬
‭sa larangang siyentipiko-teknikal ay nagpapakita ng‬ ‭Disiplina sa Larangan ng Agham‬
‭pagpapahalaga at suporta sa paggamit ng sariling wika‬
‭sa pag-unlad at pagpapalawak ng kaalaman at‬ •‭ Siyensiya/ science mula sa salitang latin na SCIENTIA >‬
‭kasanayan sa larangang ito.‬ ‭karunungan. Higit na kilala ng mga Pilipino sa tawag na Agham.‬

•‭ Agham - sistematikong pag aaral gamit ang sistematikong‬

‭ roseso sa Pagtatamo ng Intelektwalisasyon ng Wika sa‬
P ‭pamamaraan.‬
‭Akademya:‬
‭1.‬ ‭Linggwistiko:‬

‭6‬
‭ . Biyolohiya - pag aaral ng buhay at mga nabubuhay na‬
1 ‭ . Pagbuo ng Hipotesis:Sa hakbang na ito, nilalagyan ng‬
‭organismo.‬
‭ . Kemistri - komposisyon ng mga substance, properties, mga‬
2
‭reaksyon at interaksyon sa enerhiya at sa sarili ng mga ito.‬
‭ . Pisika - property at interaksyon ng panahon, espasyo,‬
3 ‭kung ito ay tama o mali.‬
‭enerhiya at ibpa.‬
‭4. Heolohiya - pag aaral ng mga planeta sa kalawakan.‬
‭ . Astronomiya - pag aaral sa kaganapan na nangyayari sa‬
5
‭labas ng daigdig.‬
‭6. Matematika - pag aaral sa lohika.‬
‭Mga Disiplina sa Larangan ng Teknolohiya.‬
‭ eknolohiya > (Griyego - techne) > sining/ kakayahan/ craft. (‬
T
‭Logos o salita).‬
•‭ Information Technology - pag aaral at gamit ng teknolohiya‬
‭kaugnay ng pagbibigay at paglilipat ng impormasyon, datos at‬
‭pagproseso.‬
•‭ Inhinyeriya - nagmula sa salitang kastila > ingenieria /‬
‭ingeniera. Ito ay pag aaral sa aplikasyon ng mga prinsipyong‬
‭siyentipiko, matematika, at praktikal na karanasan upang‬
‭makabuo ng disenyo at mapagana ang mga estruktura o‬
‭makina ayon sa sistematikong proseso o pamamaraan.‬
3
‭posibleng sagot o paliwanag ang‬
‭problema base sa nakalap na impormasyon.‬
‭ . Pagsubok ng Hipotesis: Dito sinusubukan ang hipotesis sa‬
4
‭pamamagitan ng eksperimento o pagsusuri upang matukoy‬
‭●‬ ‭Konklusyon: Resulta Sumusuporta sa‬
‭Hipotesis‬
‭●‬ ‭Konklusyon: Resulta Di-sumusuporta sa‬
‭Hipotesis‬
‭ ng isang mabuti at magaling na teknolohiya ay dumaraan‬
A
‭naman sa sumusunod na proseso:‬
‭ . Disenyo/Solusyon sa Problema:Ito ang hakbang kung saan‬
1
‭tinutukoy at isinusulong ang mga ideya at konsepto para‬
‭malutas ang isang problemang teknikal gamit ang teknolohiya.‬
‭ . Mga Tanong (Ano? Bakit? Paano?):Sa yugtong ito, tinutukoy‬
2
‭kung ano ang kailangan, bakit mahalaga ito, at paano ito‬
‭magagawa gamit ang teknolohiya.‬
‭ . Mga Ebidensya:Ito ang pagkakalap ng mga datos at‬
3
‭impormasyon na maglalatag ng batayan para sa pagbuo ng‬
‭solusyon.‬
‭ . Mga Argumento:Sa hakbang na ito, ipinapakita ang mga‬
4
‭benepisyo at potensyal na epekto ng solusyon sa pamamagitan‬
‭ng lohikal na paliwanag.‬

‭ .Konklusyon/Produkto/Proseso/Solusyon:Sa huling hakbang,‬

‭ ilipino sa Pagsulat sa Agham, Teknolohiya,Inhenyeriya,at‬
F ‭inilalahad ang solusyon sa pamamagitan ng isang produkto,‬
‭Matematika‬
‭ adalasang nakasulat sa paraang paglalahad, paglalarawan at‬
K
‭pangangatwiran ang mga teksto sa disiplinang ito at naglalaman‬
‭ng mga paktuwal at produkto ng mga eksperimento,lalo na ang‬
‭mga teksto sa Agham at Teknolohiya. Maliban sa‬
‭Matematika,posibleng ang isang termino ay ginagamit sa isa o‬
‭higit pang akda at posible ring ang mga salitang ito ay‬
‭magkaroon ng magkapareho o magkaibang kahulugan.‬
‭ alawang metodo ng kadalasang ginagamit sa ganitong uri‬
D ‭ang mga hakbang na kinakailangan para sa masusing‬
‭ng pagsulat o pananaliksik:‬
5
‭proseso, o solusyon na inilatag bilang resulta ng pananaliksik at‬
‭pagbuo ng teknolohiya.‬
‭ etodong IMRaD ang kadalasang ginagamit sa Siyensiya at‬
M
‭Teknolohiya‬
‭ ng Metodong IMRaD ay isang istrakturang pang-organisa ng‬
A
‭sulating siyentipiko at teknikal. Ito ay nagbibigay ng maayos na‬
‭pagsusuri at presentasyon ng impormasyon sa isang‬
‭sistematisadong paraan. Sa bawat bahagi nito, isinasagawa‬
‭pagsusuri ng isang pag-aaral.‬

‭ . Paghayag ng Problema:Dito tinutukoy ang isyu o suliranin na‬

1 ‭ . Introduksyon - Ipakilala ang problema, motibo, at layunin ng‬
1
‭pag-uusapan sa pagsusulat.‬ ‭pag-aaral.‬

‭ . Pagkolekta ng Impormasyon: Ito ang pagkuha ng mga datos‬

2 ‭ . Metodo - I-larawan ang mga modelo, panukat, at iba't ibang‬
2
‭o impormasyon na makakatulong sa pagsulat at pag-unawa sa‬ ‭aspeto ng eksperimento o pag-aaral. Tukuyin ang mga sangkot‬
‭problema.‬ ‭na bahagi tulad ng disenyo ng pag-aaral, respondente, at iba‬
‭pa.‬

‭7‬
 ‭ . Teknikal na Talumpati o Papel na Babasahin sa‬
7
‭ . Resulta - ipinapakita ang resulta ng pag-aaral gamit ang tsart,‬
3 ‭Komprehensya - Pagsasalaysay ng teknikal na impormasyon sa‬
‭graph, at iba pang graphic organizer. Hindi lamang i-present‬ ‭harap ng madla.‬
‭ang resulta, kundi binibigyan din ng pagsusuri o interpretasyon.‬
‭ . Report ng Isinagawang Gawain (Performance Report) -‬
8
‭ . Analisis - isinasagawa ang masusing pagsusuri ng mga‬
4 ‭Paglalarawan ng performance o resulta ng isang tiyak na‬
‭resulta ng isinagawang pag-aaral. Ito ay mahalaga upang‬ ‭gawain o proyekto.‬
‭maunawaan ang kahulugan ng mga datos at makagawa ng mga‬
‭konklusyon.‬ ‭ roseso, Layon at Kahalagahan ng Pagsasaling Siyentipiko‬
P
‭at Teknikal.‬
‭ . Diskusyon - I-diskusyon ang kahalagahan ng resulta at ang‬
5
‭mga implikasyon nito. BiniBuod ng natuklasan at ang potensyal‬ I‭nilahad ni Alamrio (1997) ( ayon kina San Juan et al .,) ang‬
‭na kontribusyon sa lipunan.‬ ‭mga panukalang hakbang sa pagsasalin na ayon sa praktika ng‬
‭Unibersidad ng Pilipinas . Isinasaad dito sa gabay na inilabas‬
‭ng UP Sentro ng Wikang Filipino.‬
‭Ilang Kumbensyon sa Pagsulat:‬
‭ abilang dito ang :‬
K
‭ . Gumagamit ng "atin," "kami," "tayo" - Sa pagsulat sa‬
1 ‭1. Pagtutumbas mula Tagalog/Pilipino o mula sa katutubong‬
‭siyentipiko at teknikal, ito ay nagbibigay ng obhetibong tono at‬ ‭wika ng Pilipinas.‬
‭iniiwasan ang personal na tono.‬ ‭2. Panghihiram sa Español.‬
‭3. Panghihiram sa Ingles;pagbabago sa baybay o pananatili ng‬
‭ . Hindi pasibo kundi aktibo - Ito ay nagbibigay diin sa‬
2 ‭orihinal na baybay sa Ingles.‬
‭kahalagahan ng aktibong pagsulat upang ipakita ang layunin o‬ ‭4. Paglikha‬
‭gawain ng manunulat.‬

‭ . Nasa pangkasalukuyan - Ang pagsusulat sa‬

3
‭pangkasalukuyan, tulad ng matematika, ay nagbibigay-linaw at‬ ‭ atangiang Dapat Taglayin ng Isang Tagasalin ng mga‬
K
‭tiyak na impormasyon.‬ ‭Tekstong Siyentipiko at Teknikal:‬
‭1.‬ M ‭ alawak na Kaalaman sa Tekstong Isasalin: Mahalaga‬
‭ . Maraming drowing - Sa mga sulating tulad ng kemistri, ang‬
4 ‭na mayroong malalim na pang-unawa at kaalaman sa‬
‭paggamit ng maraming dibuho o drawing ay nagbibigay ng‬ ‭paksa ng tekstong isasalin.‬
‭visual na representasyon sa impormasyon.‬ ‭2.‬ ‭Mayamang Imahinasyon: Kakayahan na mailarawan‬
‭sa isipan ang mga kasangkapan o proseso ng‬
‭Ilang Halimbawa ng mga Sulatin:‬ ‭eksperimento, lalo na sa mga teksto sa Agham at‬
‭Teknolohiya.‬
‭ . Teknikal na Report - Detalyadong ulat na naglalaman ng‬
1 ‭3.‬ ‭Katalinuhan: Kakayahan na mapuna ang mga‬
‭impormasyon tungkol sa isang teknikal na aspeto o proyekto.‬ ‭nawawala o malalabong bahagi sa orihinal na teksto.‬
‭4.‬ ‭Kakayahang Makapamili at Makapagpasya sa‬
‭ . Artikulo ng Pananaliksik - Masusing pag-aaral na isinulat‬
2 ‭Pinakaangkop na Terminolohiya: Mahalaga ang‬
‭upang ilahad ang mga natuklasan at resulta ng pananaliksik.‬ ‭kakayahan na pumili ng tamang terminolohiya mula sa‬
‭literatura ng larangan o sa diksiyonaryo.‬
‭ . Instruksyunal na Polyeto o Handout - Dokumento na‬
3 ‭5.‬ ‭Kasanayan sa Pagsasalin: Kakayahan na gamitin ang‬
‭naglalaman ng mga tagubiling teknikal o impormasyon upang‬ ‭pinagsasalinang wika nang may kalinawan, katiyakan,‬
‭gabayan ang mambabasa sa isang gawain o proseso.‬ ‭at bisa.‬
‭6.‬ ‭Karanasan sa Pagsasalin sa mga Kaugnay na‬
‭ . Report Panlaboratoryo - Pagsusuri ng mga eksperimento o‬
4 ‭Larangan o Disiplina: Mahalaga ang karanasan sa‬
‭gawain na isinagawa sa laboratoryo.‬ ‭pagsasalin sa iba't ibang larangan o disiplina upang‬
‭maging epektibo at maaasahan ang tagasalin ng mga‬
‭ . Plano sa Pananaliksik - Detalyadong outline o plano ng‬
5 ‭tekstong siyentipiko at teknikal.‬
‭isinasagawang pananaliksik.‬

‭ . Katalogo - Listahan ng mga item na may kritikal na‬

6 ‭SIYAM NA URI NG PAGSASALIN (Virgilio Enriquez):‬
‭impormasyon, lalo na sa larangan ng siyensya at teknolohiya.‬ ‭1.‬ ‭Saling-Angkat/Direct Borrowing:‬

‭8‬
 ‭○‬ ‭ anghihiram ng mga ideya o salita mula sa‬
P
‭ibang wika at paggamit nito ayon sa orihinal‬
‭na kahulugan.‬
‭○‬ ‭"Persepsyon" mula sa Latin "perception."‬
‭2.‬ ‭Saling-Paimbabaw/Surface Translation:‬ ‭Yunit 4: Rebyu sa mga Batayang Kaalaman sa Pananaliksik‬
‭○‬ ‭Pagsasalin batay lamang sa tekstong isasalin.‬
‭○‬ ‭"Reaksyong abnormal" sa "abnormal‬ ‭Pananaliksik‬
‭reaction."‬
‭3.‬ ‭Saling-Konseptwal/Conceptual Translation:‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na naglalaman ng konsepto at‬ ‭Mga Batayang Kaalaman sa Pananaliksik:‬
‭diwa ng orihinal na teksto.‬
‭●‬ ‭ ananaliksik ay isinilang nung magsimulang‬
P
‭○‬ ‭"Interaksyong sosyal" sa "social interaction."‬
‭magtanong ang sinaunang tao hinggil sa mga tanong‬
‭4.‬ ‭Saling-Kontekstwal/Contextual Translation:‬
‭na hinahanapan nila ng kasagutan.‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na binibigyang-diin ang konteksto‬
‭‬
● ‭Nagsimula pa kay Galileo Galilie noong 1500.‬
‭at sitwasyon ng orihinal na teksto.‬
‭●‬ ‭May papel na ginagampanan sa pagpapalawak ng‬
‭○‬ ‭"Kumperensya ng internasyonal" sa‬
‭kaalaman at datos ng mananaliksik.‬
‭"international conference."‬
‭‬
● ‭Katangian ng pananaliksik ay sistematik at kontrolado.‬
‭5.‬ ‭Saling-Direktibo/Directive Translation:‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang pagpili ng impormasyon at pagsusuri sa‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na may layuning magbigay ng‬
‭mga ito ng malalim.‬
‭direktiba o instruksyon.‬
‭●‬ ‭Pananaliksik ay isang siyentipiko at obhetibong‬
‭○‬ ‭"Pamatid-uhaw" para sa "refreshments."‬
‭pag-aanalisa ng mga datos.‬
‭6.‬ ‭Saling-Ekspresibo/Expressive Translation:‬
‭●‬ ‭Layunin ng pananaliksik ay preserbasyon at‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na naglalaman ng damdamin at‬
‭pagpapabuti ng kalidad ng pamumuhay ng tao.‬
‭ekspresyon ng orihinal na teksto.‬
‭●‬ ‭Pagpili ng paksa ng pananaliksik ay dapat may sapat‬
‭○‬ ‭"Sumpong" para sa "temper" o "tantrum."‬
‭na sanggunian at limitadong saklaw.‬
‭7.‬ ‭Saling-Evaluatibo/Evaluative Translation:‬
‭●‬ ‭Mahalaga ang paggamit ng Filipino bilang wika sa‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na may layuning magbigay ng‬
‭pananaliksik sa pagpapahayag ng mga konsepto at‬
‭pagsusuri o pagtatasa.‬
‭impormasyon.‬
‭○‬ ‭"Pamutat" para sa "appetizer."‬
‭8.‬ ‭Saling-Interpretatibo/Interpretative Translation:‬
‭ ng pananaliksik ay isang siyentipiko at obhetibong‬
A
‭○‬ ‭Pagsasalin na naglalaman ng interpretasyon‬
‭pag-aanalisa ng mga datos gamit ang pinaka epektibong‬
‭o pagsasalaysay ng orihinal na teksto.‬
‭metodo at teorya upang makabuo ng mabisang paglalahat‬
‭○‬ ‭"Mahay" at "pagsinabtanay" ng Cebuano.‬
‭hinggil sa isang partikular na suliranin. Layunin nito ang‬
‭9.‬ ‭Saling-Kritikal/Critical Translation:‬
‭pagpapabuti ng kalidad ng pamumuhay ng tao sa pamamagitan‬
‭○‬ ‭Pagsasalin na may layuning magbigay ng‬
‭ng:‬
‭kritisismo o pagsusuri sa orihinal na teksto.‬
‭1.‬ ‭Pagdiskubre ng bagong kaalaman hinggil sa mga batid‬
‭○‬ ‭"Balarila" para sa "grammar."‬
‭nang penomena.‬
‭2.‬ ‭Paghanap ng solusyon sa mga suliraning hindi pa‬
‭ alitang Medikal na Isinalin sa Filipino ng Philippine‬
S ‭ganap na nalulutas ng umiiral na mga pamamaraan at‬
‭Council for Health Research and Development:‬ ‭impormasyon.‬
‭3.‬ ‭Preserbasyon at pagpapabuti ng kalidad ng‬
‭ .‬ ‭Asthma - Hika‬
1 ‭pamumuhay.‬
‭2.‬ ‭Ringworm - Buni‬ ‭Ang pananaliksik ay may mga katangian tulad ng sistematik,‬
‭3.‬ ‭Bile - Apdo‬ ‭kontrolado, at etikal. Ito ay isang proseso ng paghahanap ng‬
‭4.‬ ‭Tendon - Litid‬ ‭obhetibong sagot sa mga katanungan ng mananaliksik at‬
‭5.‬ ‭Blister - Paltos‬ ‭naglalayong mapaunlad ang kaalaman at ma-verify ang umiiral‬
‭6.‬ ‭Sperm - Punlay (punla + buhay)‬ ‭na kaalaman. Ang pag-aaral ng pananaliksik ay naglalayong‬
‭7.‬ ‭Telephone - Hatinig (hatid + tinig)‬ ‭magbigay ng solusyon at impormasyon upang makatugon sa‬
‭8.‬ ‭Chemistry - Kapnayan (sangkap + hanayan)‬ ‭pangangailangan ng tao at ng lipunan.‬
‭9.‬ ‭Mathematics - Sipnayan (isip + hanayan)‬
‭Ang pagsasalin ng mga salitang medikal sa Filipino ay‬
‭nagpapakita ng pagtangkilik at pagpapahalaga sa sariling wika‬
‭sa larangan ng kalusugan at medisina.‬

‭9‬
"‭ THE PURPOSE OF RESEARCH IS TO SERVE MAN, AND‬ ‭●‬ ‭ tikal: Ang pagiging etikal sa pananaliksik ay‬
E
‭THE GOAL OF RESEARCH IS TO THE GOOD LIFE"‬ ‭mahalaga upang panatilihin ang integridad ng proseso.‬
‭Dapat iwasan ang paglabag sa karapatan ng ibang tao‬
‭ ng kasabihang ito ay nagpapahayag na ang layunin ng‬
A
‭na maaring masangkot sa pananaliksik, tulad ng mga‬
‭pananaliksik ay maglingkod sa tao at ang layunin nito ay‬
‭repondante o mga awtor ng sangguniang gagamitin.‬
‭makamit ang magandang buhay. Sa pamamagitan ng‬
‭pananaliksik, sinusuri natin ang mga isyu at hinahanap natin‬
‭ang mga solusyon upang mapabuti ang kalidad ng buhay ng‬ ‭Layunin ng Pananaliksik‬
‭tao. Ang pag-aaral at pagsasagawa ng pananaliksik ay‬
‭naglalayong magdulot ng positibong epekto sa buhay ng tao at‬ ‭ ng pangunahing layunin ng pananaliksik ay ang preserbasyon‬
A
‭sa lipunan sa pangkalahatan.‬ ‭at pagpapabuti ng kalidad ng pamumuhay ng tao, ayon kay‬
‭Bernales et al. (2018). Ang mga sumusunod ay ilan sa mga‬
‭layunin ng pananaliksik:‬
I‭ba't Ibang Kahulugan ng Pananaliksik Ayon sa mga‬ ‭1.‬ ‭Makadiskubre ng bagong kaalaman hinggil sa mga‬
‭Eksperto‬ ‭batid na penomena.‬
‭2.‬ ‭Makahanap ng solusyon sa mga suliraning hindi pa‬
‭1.‬ ‭Clarke at Clarke (2005):‬
‭ganap na nalulutas ng umiiral na pamamaraan at‬
‭○‬ ‭Ang pananaliksik ay isang maingat,‬
‭impormasyon.‬
‭masistematiko at obhetibong imbestigasyon‬
‭3.‬ ‭Mapabuti ang umiiral na mga teknik at makadebelop‬
‭na isinasagawa upang makakuha ng mga‬
‭ng bagong instrumento o produkto.‬
‭balidong katotohanan, makabuo ng‬
‭4.‬ ‭Makatuklas ng hindi pa nakikilalang substance o‬
‭konklusyon at makalikha ng mga simulaing‬
‭elements.‬
‭kaugnay ng inilahad na suliranin batay sa iba't‬
‭5.‬ ‭Mas maunawaan ang kalikasan ng mga datos ng‬
‭ibang larangan o disiplina.‬
‭substances at elements.‬
‭2.‬ ‭Nuncio, et al. (2013):‬
‭6.‬ ‭Lumikha ng batayan ng pagpapasya sa iba't ibang‬
‭○‬ ‭Ayon sa kanila, ang pananaliksik ay isang‬
‭larangan tulad ng kalakalan, industriya, edukasyon, at‬
‭lohikal na proseso ng paghahanap na‬
‭pamahalaan.‬
‭obhetibong sagot sa mga katanungan ng‬
‭7.‬ ‭Ma-satisfy ang kuryosidad ng mananaliksik.‬
‭mananaliksik na nakabatay sa suliranin at‬
‭8.‬ ‭Mapalawak o ma-verify ang umiiral na kaalaman.‬
‭metodo ng pag-aaral tungo sa produksiyon ng‬
‭9.‬ ‭Mapaunlad ang sariling kaalaman.‬
‭maraming kaalaman at kasanayan upang‬
‭10.‬ ‭Mabatid ang lawak ng kaalaman ng mga mag-aaral sa‬
‭makatugon sa pangangailangan ng tao at ng‬
‭isang partikular na bagay.‬
‭lipunan.‬
‭3.‬ ‭Aquino (1994):‬
‭○‬ ‭Sa pananaw ni Aquino, ang pananaliksik ay‬ ‭Katangian ng Pananaliksik‬
‭isang sistematikong paghahanap sa‬
‭mahahalagang impormasyon hinggil sa isang‬ ‭ yon kay Bernales et al. (2018), ang pananaliksik ay may mga‬
A
‭tiyak na paksa o suliranin.‬ ‭sumusunod na katangian:‬
‭1.‬ ‭Sistematik:‬
‭○‬ ‭Ang pananaliksik ay may sinusunod na‬
‭ ahalagang Aspeto ng Pananaliksik: Sistematiko, Matalino,‬
M ‭proseso o magkakasunod-sunod na mga‬
‭at Etikal‬ ‭hakbang tungo sa pagtuklas ng katotohanan,‬
‭solusyon ng suliranin, o anumang layunin ng‬
‭Ang pagkalap ng impormasyon sa pananaliksik ay dapat na:‬
‭pananaliksik.‬
‭●‬ ‭Sistematiko: Ito ay kailangan upang masiguro na ang‬
‭2.‬ ‭Kontrolado:‬
‭lahat ng datos na makakalap ay tama at maasahan.‬
‭○‬ ‭Lahat ng baryabol na sinusuri ay dapat‬
‭Ang pagsunod sa isang pinaghandaang proseso at‬
‭maging konstant. Hindi dapat baguhin, at ang‬
‭pagtupad sa mga hakbang ay mahalaga upang maging‬
‭anumang pagbabago sa asignatura o‬
‭epektibo ang pananaliksik.‬
‭pinag-aaralan ay dapat maiuugnay sa‬
‭●‬ ‭Matalino: Ang pagiging iskolar ng mananaliksik ay‬
‭eksperimental na baryabol na mahalaga sa‬
‭mahalaga. Dapat may sapat na kaalaman sa paksang‬
‭pananaliksik.‬
‭pag-aaralan, kaya sa pagpili at pagsusuri ng‬
‭3.‬ ‭Empirikal:‬
‭impormasyon, at kayang magbigay ng malalim na‬
‭○‬ ‭Mahalaga na ang mga pamamaraan na‬
‭pagsusuri at pangatwiranan sa halaga ng ginagawang‬
‭ginagamit sa pananaliksik, pati na rin ang‬
‭pananaliksik.‬
‭mga datos na nakalap, ay dapat maging‬

‭10‬
 ‭ atanggap-tanggap at may batayan sa‬
k ‭Pagpili ng Paksa ng Pananaliksik‬
‭katotohanan.‬
‭Mga Kasanayan sa Pananaliksik‬
‭ a larangan ng pananaliksik, mahalaga ang mga sumusunod‬
S ‭sangguniang pagbabatayan upang mapalalim‬
‭na kasanayan:‬
‭1.‬ ‭Iba't Ibang Yugto at Proseso:‬
‭○‬ ‭Ang pananaliksik ay may iba't ibang yugto at‬
‭proseso na dapat sundan upang maging‬
‭epektibo at maayos ang pag-aaral.‬
‭2.‬ ‭Kognitibong Kakayahan sa Pagbasa at Pagsulat:‬
‭○‬ ‭Mahalaga na ang mananaliksik ay mayroong‬
‭magandang kognitibong kakayahan sa‬
‭pagbasa at pagsulat upang maunawaan at‬
‭maipahayag ng maayos ang mga‬
‭impormasyon at konsepto sa pananaliksik.‬
‭3.‬ ‭Bihasa sa Gawaing Pananaliksik:‬
‭○‬ ‭Dapat ang isang mananaliksik ay bihasa sa‬
‭gawaing pananaliksik upang maging‬
‭matagumpay sa pag-aaral. Ang pagiging‬
‭bihasa ay naglalaman ng kaalaman sa mga‬
‭pamamaraan, teknik, at proseso ng‬
‭pananaliksik‬
‭Katangian ng Maka-Pilipinong Pananaliksik‬
‭ yon sa aklat nina San Juan, et al. (2019) na inisa-isa ni‬
A ‭na kaalaman sa napiling paksa upang maging‬
‭Sicat-De Laza (2016), ang mga katangian ng maka-Pilipinong‬
‭pananaliksik ay ang mga sumusunod:‬
‭1.‬ ‭Paggamit ng Wikang Filipino at Katutubong Wika:‬
‭○‬ ‭Ang maka-Pilipinong pananaliksik ay‬
‭gumagamit ng wikang Filipino at mga‬
‭katutubong wika sa Pilipinas upang makabuo‬
‭ng komunikasyon at pag-unawa sa mga‬
‭paksang malapit sa puso at isipan ng mga‬
‭mamamayan.‬
‭2.‬ ‭Pagpili ng Paksang Naaayon sa Interes at‬
‭Kapaki-pakinabang sa Sambayanang Pilipino:‬
‭○‬ ‭Ang maka-Pilipinong pananaliksik ay‬
‭isinasaalang-alang ang pagpili ng paksang‬
‭naaayon sa interes at kapaki-pakinabang ng‬
‭sambayanang Pilipino upang maging‬
‭makabuluhan at may pakinabang ang‬
‭pag-aaral.‬
‭3.‬ ‭Komunidad bilang Laboratoryo:‬
‭○‬ ‭Ang komunidad ay itinuturing na laboratoryo‬
‭ng maka-Pilipinong pananaliksik kung saan‬
‭maaaring isagawa ang mga pag-aaral at‬
‭pagsusuri na may layuning makatulong at‬
‭makapagbigay ng kontribusyon sa lipunan.‬
‭ a pagpili ng paksa ng pananaliksik, mahalaga ang sumusunod‬
S
‭na mga hakbang:‬
‭1.‬ ‭May Sapat na Sanggunian:‬
‭○‬ ‭Pumili ng paksa na may sapat na‬
‭at mapalawak ang kaalaman sa nasabing‬
‭paksa.‬
‭2.‬ ‭May Limitadong Saklaw:‬
‭○‬ ‭Pumili ng paksa na may limitadong saklaw‬
‭upang maging epektibo at makatotohanan‬
‭ang pag-aaral. Ang pagiging limitado ng‬
‭saklaw ay makakatulong sa masusing‬
‭pagsusuri ng datos at impormasyon.‬
‭3.‬ ‭Magdulot ng Bagong Kaalaman:‬
‭○‬ ‭Ang napiling paksa ay dapat magdulot ng‬
‭bagong kaalaman, maging ito man ay bago o‬
‭luma, upang makatulong sa pagpapalawak ng‬
‭kaalaman at pag-unawa sa nasabing‬
‭larangan.‬
‭4.‬ ‭Sistematikong at Siyentipikong Paraan:‬
‭○‬ ‭Gagamitin ang sistematikong at siyentipikong‬
‭paraan sa pananaliksik upang masagot ang‬
‭mga inilahad na suliranin nang may‬
‭kahusayan at kredibilidad.‬
‭5.‬ ‭May Sapat na Kaalaman:‬
‭○‬ ‭Mahalaga na ang mananaliksik ay may sapat‬
‭epektibo at makabuo ng makabuluhang‬
‭konklusyon sa pananaliksik.‬
‭Pagpili ng Batis ng Impormasyon‬
‭ a pagpili ng batis ng impormasyon para sa pananaliksik,‬
S
‭mahalaga ang sumusunod na mga hakbang:‬
‭1.‬ ‭Tiyakin na ang mga Sanggunian ay Isang Akademiko:‬
‭○‬ ‭Ang mga sanggunian ay dapat maging‬
‭akademiko upang magbigay linaw sa iba't‬
‭ibang miyembro ng akademikong komunidad‬
‭tulad ng mga mag-aaral, guro, at iskolar.‬
‭Dapat ang pagtalakay sa paksa ay obhetibo,‬
‭batay sa katotohanan, datos, at ebidensya‬
‭nang hindi pinapakialam ng personal na‬
‭opinyon o damdamin ng tao.‬
‭2.‬ ‭Tukuyin ang Uri ng Sanggunian:‬
‭○‬ ‭Mahalaga ring tukuyin ang uri ng sanggunian,‬
‭kung ito ay nakalimbag o online. Halimbawa‬
‭ng mga uri ng sanggunian ay aklat, journal, at‬
‭artikulo na may kredibilidad at mayroong‬
‭sapat na batayan sa pagsasagawa ng‬
‭pananaliksik‬
‭○‬ ‭WEB PAGE UNIFORM RESOURCE‬
‭LOCATORS;‬
‭11‬
 ‭○‬ .‭edu- nabibilang sa institusyong pang‬
‭edukasyon o akademiko‬
‭○‬ ‭hal. academia.edu‬
‭○‬ ‭.org- ang hanguan ay isang organisasyon‬
‭○‬ ‭hal. digital compass.org‬
‭○‬ ‭.com- nabibilang sa komersyo o bisness.‬
‭○‬ ‭hal. gmail.com‬
‭3.‬ ‭Alamin kung ang Sanggunian ay Primarya o‬
‭Sekundarya:‬
‭○‬ ‭Primaryang Sanggunian: Nagbibigay ng‬
‭direktang katibayan tungkol sa paksa ng‬
‭pananaliksik, kabilang ang orihinal na‬
‭ebidensya tulad ng panayam,‬
‭awtobiyograpiya, talaarawan, bahagi ng‬
‭akademikong sulatin, kinalabasan ng‬
‭eksperimento, at mga legal at historikal na‬
‭dokumento.‬
‭○‬ ‭Sekundaryang Sanggunian: Nagbibigay ng‬
‭impormasyon mula sa iba't ibang pag-aaral,‬
‭pananaliksik, o datos na hindi direkta galing‬
‭sa orihinal na pinagmulan, kabilang ang aklat‬
‭na nagtasa at naglahad ng mga sintesis mula‬
‭sa primaryang sanggunian at artikulo sa‬
‭journal.‬
‭ ARAPHRASE‬
P ‭○‬ ‭Kasama rin dito ang pagtataya o ebalwasyon‬
‭- pagsasalin ng ideya ng orihinal na teksto sa mabisa at‬
‭malinaw na pananalita na hindi nababago ang tunay na‬
‭kahulugan.‬
‭PARAPHRASING‬
‭-nakatutulong upang mas mapabilis ang pagbibigay kahulugan‬
‭sa binasang teksto. Sa pagsulat ng paraphrase inilalagay ang‬
‭pinagkunan ng orihinal na teksto (APA Style)‬
‭Abstrak:‬
‭●‬ ‭Maikling buod ng artikulo o ulat na inilalagay bago ang‬
‭instruksyon.‬
‭●‬ ‭Karaniwang ginagamit sa akademikong pagsulat tulad‬
‭ng tesis, papel na siyentipiko, teknikal lektyur, at mga‬
‭report.‬
‭●‬ ‭Bahagi ng tesis o disertasyon na matatagpuan sa‬
‭unahan ng pananaliksik pagkatapos ng title page o‬
‭pahina ng pamagat.‬
‭●‬ ‭Naglalaman ng Introduksyon, mga kaugnay na‬
‭literatura, metodolohiya, resulta, at konklusyon.‬
‭Elemento ng Abstrak:‬
‭○‬ ‭Introduksyon: Nagpapaliwanag ng layunin at‬
‭kahalagahan ng pananaliksik.‬
‭○‬ ‭Literatura: Mga naunang pagaaral o akda na‬
‭may kaugnayan sa paksa.‬
‭○‬ ‭Metodolohiya: Hakbang na ginamit sa‬
‭pagaaral.‬
‭○‬ ‭Resulta: Nagpapakita ng mga natuklasan o‬
‭impormasyon mula sa pananaliksik.‬
‭○‬ ‭ onklusyon: Kabuuan o implikasyon ng mga‬
K
‭natuklasan.‬
‭Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Abstrak (Ayon kay‬
‭Gervacio, 2020):‬
‭●‬ ‭Lahat ng nakasulat sa abstrak ay dapat nakapaloob sa‬
‭kabuuan ng papel.‬
‭●‬ ‭Hindi isinusulat sa abstrak ang detalyadong‬
‭pagpapaliwanag para hindi humaba.‬
‭●‬ ‭Iwasan ang paggamit ng sariling opinyon sa pagsulat‬
‭ng abstrak.‬
‭●‬ ‭Gumamit ng malinaw at direkta na mga pangungusap;‬
‭iwasang maging maligoy.‬
‭●‬ ‭Maging obhetibo sa pagsulat at ilahad lamang ang‬
‭mga pangunahing kaisipan.‬
‭●‬ ‭Gawin itong maikli ngunit komprehensibo upang‬
‭madaling maunawaan ng babasa ang pangkalahatang‬
‭kahulugan.‬
‭Rebyu sa Pananaliksik‬
‭●‬ ‭Ayon kay SAN JUAN ET, AL (2019):‬
‭○‬ ‭Ang rebyu ay isang uri ng pampanitikang‬
‭kritisismo na layunin suriin ang isang akda‬
‭batay sa nilalaman, istilo, at anyo ng‬
‭pagkakasulat nito.‬
‭ng akda batay sa personal na pananaw ng‬
‭mambabasa na nagbibigay ng rebyu.‬
‭○‬ ‭Gumagamit ang mga nagsusulat ng panunuri‬
‭sa rebyu upang magbigay linaw sa nilalaman‬
‭ng akda upang madaling maunawaan ito ng‬
‭mambabasa.‬
‭Presentasyon at Publikasyon ng Pananaliksik‬
‭●‬ ‭ indi kumpleto ang isinagawang pananaliksik kung‬
H
‭hindi ito naibahagi sa mga akademikong journal.‬
‭●‬ ‭Ang pagkakabuo ng pananaliksik ay kasing halaga ng‬
‭pagbabahagi nito sa pamamagitan ng PAG-THALA O‬
‭PRESENTASYON.‬
‭●‬ ‭Layunin ng pagbabahagi ang pataasin ang kamalayan‬
‭ng taong pinag-uukulan ng pananaliksik.‬
‭Akademikong Publikasyon‬
‭●‬ ‭ yon kay De Laza (n.d.), hindi kompleto ang ginawang‬
A
‭pananaliksik kung wala itong publikasyon.‬
‭●‬ ‭Maaaring ilathala ang pananaliksik, buod, pinaikling‬
‭bersyon, o isang bahagi nito sa pahayagan‬
‭pampahayagang pangkampus, conference‬
‭proceedings, monograph, aklat, o sa referred research‬
‭journal.‬
‭12‬
 ‭●‬ ‭ inakatanggap at balidong paraan sa akademikong‬
P
‭publikasyon ay mapasama sa isang referred research‬
‭journal sa anumang larangan ng pananaliksik.‬
‭●‬ ‭Ang nabuong pananaliksik ay dumadaan sa peer‬
‭review, isang proseso kung saan ang manuskrito o‬
‭artikulo ay dumadaan sa screening o serye ng‬
‭ebalwasyon bago mailimbag ang journal.‬

I‭nisyal na Hakbang ng Paglalathala sa Isang Research‬

‭Journal‬
‭ .‬ P
1 ‭ umili ng angkop na journal para sa iyong pananaliksik‬
‭2.‬ ‭Basahin ang mga pamantayan ng journal at magbasa‬
‭ng mga back-issue‬
‭3.‬ ‭Rebisahin ang pananaliksik batay sa pamantayan ng‬
‭journal‬
‭4.‬ ‭Ipabasa at iparebyu ang artikulo sa iba at muling‬
‭rebisahin‬
‭5.‬ ‭Ipasa sa journal ang pananaliksik at antayin ang‬
‭feedback‬

‭Presentasyon ng Pananaliksik‬
‭ yon kay De Laza (n.d.), ang presentasyon ng pananaliksik ay‬
A
‭isang bahagi ng ginawang pananaliksik na mahalaga sa mga‬
‭lokal, pambansa, at pandaigdigang kumperensiya. Layunin nito‬
‭ang pagpapalitan ng kaalaman sa pamamagitan ng‬
‭pampublikong gawain tulad ng kumperensiya at iba pang‬
‭mahalagang gawain na dapat linangin sa loob at labas ng‬
‭akademya.‬

‭Mga Gabay sa Rebisyon‬

‭●‬ ‭ a pamamagitan nito, natuklasan ng mananaliksik ang‬
S
‭kahinaan ng ginawang pananaliksik, pagkakamali sa‬
‭padron gramatika at sistematisasyon ng ideya.‬
‭●‬ ‭Nagagamit ang kakayahan sa paraphrasing sa‬
‭pagwawasto ng ideya, napapalakas at napapalalim‬
‭ang argumentong nabuo sa pananaliksik.‬
‭●‬ ‭Naglahad ng mga gabay si De Laza, (n.d.) sa‬
‭pagrerebisa ng sulating pananaliksik.‬

‭Mga Gabay sa Rebisyon:‬

‭ .‬ T
1 ‭ ukuyin ang pangunahing punto ng papel pananaliksik.‬
‭2.‬ ‭Tukuyin kung sino ang mga magbabasa ng‬
‭pananaliksik at kung ano ang mga layunin nito.‬
‭3.‬ ‭Tasahin ang iyong mga ebidensiya.‬
‭4.‬ ‭Panatilihin lamang ang mahahalagang punto ng‬
‭pananaliksik.‬
‭5.‬ ‭Pakinisin ang gamit na wika sa kabuuan ng‬
‭papel-pananaliksik‬

‭13‬