16.02.

2024

ÜNİTE 4
ULUSLARARASI
PAZARLAMADA ÜRÜN

Giriş

Pazar bölümlendirmesi ve pazar hedeflemesinden sonra

pazarlama programlarının hazırlanmasına genelde mamul
planlaması ile başlanır. Mamulün stratejik bir karar
değişkeni olarak önemi; işletmenin tüm pazarlama
faaliyetlerinin esasını oluşturması, fiyat, tutundurma ve
dağıtım kararlarını şekillendirmesi nedenine dayanır.

1
 16.02.2024

Mamul, işletme yöneticileri ile tüketiciler ve potansiyel

tüketiciler arasında köprü fonksiyonu görür. Çünkü tüketici,
işletmeyi çıktı olarak kendisine sunulan mal veya hizmet
biçiminde algılar. Tüketici de oluşturulacak mamul imajının
nasıl olacağı konusunda işletmeyi yönlendirir.

Uluslararası Pazarlamada Mamul Özellikleri

Renk: Renklere olan tüketici tepkileri değişik ülkelerde

önemli farklılıklar gösterebilir. Bir rengin diğerine tercih
edilme nedenleri arasında; tüketici zevkleri, geleneksel ve
dinsel etkenler rol oynar. Örneğin, İslâm ülkelerinde yeşil
kutsal bir renk iken Güneydoğu Asya’da beyaz rengin kutsal
anlamı vardır. Buna karşın beyaz renk Çin’de matemi
simgeler. Rengin öneminden ve özelliklerinden habersiz bir
pazarlamacı önemli yanlışlar yapabilir.

2
 16.02.2024

Tat ve Koku: Tat ve koku ile ilgili tüketici alışkanlıkları ve

tercihleri de renkler gibi ülkeler arasında farklılıklar
gösterebilir. Örneğin, Amerika’da milyonlarca ailenin her
sabah kahvaltısını oluşturan mısır gevreği (Corn-flakes)
Türkiye’de halkın damak zevkine uymadığı için pek tercih
edilmez. Diğer taraftan Hacı Kokusu, müslüman ülke ve
tüketiciler dışındakilere pek cazip gelmeyebilir.

Boyut: Ürün boyutları ile ilgili farklı tercihler; halkın kilo,

boy ve şekil ortalamalarını aksettirebileceği kadar
ortamdaki ve kullanım şeklindeki farklılıklardan da
kaynaklanabilir. ABD’de süt ambalajlarının Avrupa’daki süt
ambalajlarına göre neredeyse iki misli büyük oluşu tipik bir
ailenin ABD’de daha çok süt içmesinden kaynaklanmaktadır.

3
 16.02.2024

Dizayn ve Stil: Dizayn ve stille ilgili tüketici tercihleri de

araştırılmalı ve ürün ona göre şekillendirilmelidir. Örneğin,
mobilyada sadece biçim ve düz hatları tercih eden Kuzey
Avrupa’ya karşın Ortadoğu pazarları görkemli, yuvarlak
hatlı ve işlemeli eşyalardan hoşlanmaktadır.

Hammadde: Kullanılan hammaddeyle ilgili tüketici tercihleri

de farklılık gösterebilir. Örneğin, Avrupalı erkekler
çoğunlukla saf pamuktan gömlek tercih ederken Kuzey
Amerikalı erkekler pamuklu ve sentetik karışımını tercih
etmektedirler. Bir başka örnek ise sağlık alanında
verilebilir. Bazı ülkeler, gıda maddelerinin belirli tip plastik
kaplarda satılmasını yasaklamıştır.

4
 16.02.2024

Kullanım: Dayanıklılık, ısı, su ve hava koşullarına dayanma,

onarım kolaylığı gibi unsurlar, ürünün değişik pazarlarda
vereceği sonucu etkiler. Örneğin, İngiltere gibi serin bir
ülke şartlarına göre üretilen British Leyland otobüslerinde
yazları seyahat eden Türkler, buram buram terlemektedir.
Diğer taraftan İngiliz halkı yaz aylarında bile bot giyerken
Türkiye’deki tüketiciler için böyle bir şey söz konusu
olmamaktadır.

Ambalaj: Özellikle fiziksel ürünler için ambalaj önemlidir.

Ambalaj, koruyucu etkisi yanında tüketicinin ürünü
raflardan kolayca tanımasına da yardımcı olmaktadır.
Ambalaj, kullanım kolaylığı da sağlamaktadır. Örneğin,
ketçap ve salata soslarında veya en temel ürün olan
tuzlarda bile plastik ambalajların pek sağlıklı olmasa da
kullanım kolaylığı getirdiği ve bu sayede tüketici tatmininin
arttığını görmekteyiz.

5
 16.02.2024

Mamullerin Sınıflandırılması
Tüketim Malları Endüstriyel Mallar

Kolayda Mallar Hammaddeler

Beğenmeli Mallar Donatım malları
Özellikli Mallar Üretime yardımcı mallar
Aranmayan Mallar İşletme gereçleri
İşlenmiş madde ve parçalar

Tüketim Malları

Kolayda Mallar

• Sık satın alınan ve birim fiyatları düşük olan mallardır

• Tüketici, fiyat ve kalite yönünden karşılaştırma yapmaya
gerek duymaz
• Modanın etkisi altında kalmayan mallardır

6
 16.02.2024

Tüketim Malları

Kolayda Malların Pazarlama Özellikleri

• Bu malların yaygın dağıtımına özen gösterilmelidir. Çünkü

tüketici bu malları arama çabasına girmek istemez
• Satış yerlerinden rahatlıkla görünebilmelidirler
• Rakip malların fiyatına göre büyük farklar olmamalıdır
• Reklamları üreticiler tarafından yapılır

Tüketim Malları

Beğenmeli Mallar

• Tüketicilerin fiyat, kalite, modaya uygunluk gibi faktörleri

karşılaştırarak satın alım yaptıkları mallardır
• Kolayda mallara göre fiyatları yüksektir
• Kolayda mallara göre daha seyrek satın alınırlar

7
 16.02.2024

Tüketim Malları

Beğenmeli Malların Pazarlama Özellikleri

• Kalite ve fiyat büyük önem taşır. Fiyat yüksek

tutulacaksa kalite de yüksek olmalıdır
• Seçimli dağıtım yapılır. Yani bu mallar, kolayda mallar gibi
her perakendecide sıklıkla bulunmaz. Belirli
perakendecilerle anlaşılır
• Üreticiler ülke düzeyinde; perakendeciler de yerel
düzeyde tutundurma çabasına girerler

Tüketim Malları

Özellikli Mallar

• Tüketicilerin satın almadan önce ve satın alırken

özellikleri ile ilgili bilgi toplamak için yoğun çaba
harcadıkları mallardır
• Her yerde satılmayan ve fiyatı oldukça yüksek olan
mallardır

8
 16.02.2024

Tüketim Malları

Özellikli Malların Pazarlama Özellikleri

• Bu malların fiyatlamasında saptanacak fiyat düzeyi

müşterilerin satın alma arzusu ile paralel olmalıdır
• Tutundurma çabalarında üretici kadar perakendecinin
de katılımı önemlidir
• Dağıtımı yapılırken belirli bölgede sınırlı sayıda
perakendeci ile anlaşma yapılır

Tüketim Malları

Aranmayan Mallar
• Tüketicilerin bilmedikleri
ya da bilseler bile satın almaya
ilgi duymadığı mallardır
• Örneğin; mezar taşı, ansiklopedi,
hayat sigortası

9
 16.02.2024

Endüstriyel Mallar

Hammaddeler

• Üretilen malın fiziksel ya da kimyasal bir parçası olan

mallardır
• Doğal hammaddeler: orman, su ürünleri; tarımsal
hammaddeler: tahıl, meyve vb.

Endüstriyel Mallar

Hammaddelerin Pazarlama Özellikleri

• Dağıtımda en az maliyetli taşımaya ve depolamaya

önem verilmelidir
• Pahada hafif yükte ağır oldukları için üreticiden
alıcıya doğrudan pazarlama yapılır ya da tek aracı
kullanılır
• Reklam gibi tutundurma araçlarına fazla önem
verilmez

10
 16.02.2024

Endüstriyel Mallar

Donatım Malları

• Uzun ömürlü, fiyatı yüksek ve büyük hacimli mallardır

• Üretilen malların parçası olmayıp bu malların üretiminde
kullanılırlar
• Fabrika binaları, makine donanımı bu tür mallara örnektir

Endüstriyel Mallar

Donatım Mallarının Pazarlama Özellikleri

• Bu tür malların pazarlamasında doğrudan dağıtım yapılır

• Satış öncesi ve sonrası bilgilendirici, kullanımı öğretici
hizmetlere ağırlık verilmelidir
• Bu malların pazarlanmasında eğitilmiş satış elemanlarından
yararlanılmalıdır

11
 16.02.2024

Endüstriyel Mallar

Üretime Yardımcı Mallar

• Bu tür mallar üretimi

kolaylaştırır ancak mamulün
içine girmez
• Büro malzemeleri,
yükleme boşaltma araçları
bu tür mallara örnektir

Endüstriyel Mallar

Üretime Yardımcı Malların Pazarlama Özellikleri

• Birim fiyatı düşük olan mallarda çok; birim fiyatı yüksek

olan mallarda az sayıda aracıdan yararlanılır
• Bu tür mallar standart olduğundan ve teknik yönden
karmaşık olmadığından reklamdan etkin biçimde
yararlanılabilir

12
 16.02.2024

Endüstriyel Mallar

İşletme Gereçleri

• Kısa ömürlü, birim fiyatı düşük mallardır

• Endüstriyel malların ‘kolayda malları’ olarak tanımlanır
• Boya, yağ, akaryakıt bu tür mallara örnektir

Endüstriyel Mallar

İşletme Gereçlerinin Pazarlama Özellikleri

• İşletme gereçleri arasında farklı özelliklerde mallar

bulunduğundan pazarlanmaları birbirine benzemez
• Örneğin, akaryakıtta dağıtım kanalı kısa iken, boyada
uzundur
• Marka önem taşımadığı için rekabetin fiyat yanı ağır
basar

13
 16.02.2024

Endüstriyel Mallar

İşlenmiş Madde ve Parçalar

• Bu tür mallar, üretilecek

mamulde kullanılacağı için
önceden üretim işlemine
alınan mallardır
• Otomobil üretiminde
kullanılan akü, gömlek
üretiminde kullanılan düğme
bu tür mallara örnektir

Endüstriyel Mallar

İşlenmiş Madde ve Parçaların Pazarlama Özellikleri

• Bu tür malların pazarlanmasında fiyat ve miktar

indirimleri önemlidir
• Markanın önem taşıdığı mallarda tutundurma çabaları
önemli iken markanın önemli olmadığı mallarda fiyat-
ödeme-teslim koşulları gibi faktörler önemlidir

14
 16.02.2024

Mamul (Ürün) Karmasının Özellikleri

Mamul Karmasının 4 Boyutu

1. Genişlik
2. Uzunluk
3. Derinlik
4. Uyumluluk

1.Genişlik: Bir firmanın kaç farklı ürün hattına sahip

olduğunu ifade eder.
2.Uzunluk: Bir firmaya ait toplam mamul (ürün) sayısıdır.
3.Derinlik: Mamul hattındaki her mamulün kaç değişkenden
oluştuğunu gösterir.
4.Uyumluluk: Değişik mamul hatlarının nihai kullanımında,
dağıtım kanallarında veya farklı şekillerde birbirleri ile ne
kadar ilişkili olduklarına işaret eder.

15
 16.02.2024

ÜLKER MARKASININ MAMUL KARMASI

Ülker Markasının;

Mamul karması genişliği: 4 (Bisküvi, Çikolata, Yağ, Süt)

Mamul karmasının uzunluğu: 14 (Tüm ürün sayısı)
Mamul karmasının derinliği: Bir ürüne ait farklı değişkenler
varsa bunların toplamı olur. Örneğin içim peynir kendi
içerisinde normal ve light olarak ikiye ayrıldıysa derinlik 2
olarak belirlenir. Yoğurt da normal ve light olarak ikiye
ayrılırsa bu defa derinlik 4 olur.

16
 16.02.2024

Uluslararası Pazarlamada Yeni Mamul Geliştirme Süreci

1. Yeni mamul fikrinin yaratılması

2. İşletme için en uygun fikrin seçimi
3. Ekonomik analiz
4. Mamulün geliştirilmesi
5. Pazar testi
6. Mamulün ticari amaçla pazara sunulması

1.Yeni mamul fikrinin yaratılması: Yeni mamul fikirleri

işletmeye çeşitli kaynaklardan gelebilir. Bunlar işletme
içinde çalışan personeller, işletmenin müşterileri,
yöneticiler ve aracı kuruluşlar olabilir.

17
 16.02.2024

2.İşletme için en uygun fikrin seçimi: Bu aşamada işletme

amaçlarıyla ve kaynaklarıyla uyuşmayan fikirler, alternatif
fikirler arasından elenerek en uygun olanlar seçilir. Uygun
olanlar da kendi içinde önem sırasına göre sıralanır.

3.Ekonomik analiz: Ön elemeyi geçen fikirlerin, maliyet ve

satış analizleri yapılarak ekonomik değerlemeye tabi
tutulmasıdır. Bu analiz ve değerlendirmeler çeşitli bilimsel
yöntemlerle yapılmaktadır. Bu aşamada, mamulü geliştirme
maliyeti, piyasa potansiyeli, muhtemel fiyatlar gibi çeşitli
konularda tahminler yapılarak mamulün geliştirilip
geliştirilmeyeceği kararlaştırılır.

18
 16.02.2024

4.Mamulün geliştirilmesi: Yeni mamul fikri, ekonomik analiz

aşamasından geçtikten sonra fiziksel şekle dönüştürülmek
üzere araştırma ve geliştirme bölümüne gelir. Bu bölümde
malın fiziksel özellikleri, markası, ambalajı ve imajı gibi
konular üzerinde durulur. Bu aşama, malın soyut fikir
düzeyinden çıkarılarak somut hale dönüştürüldüğü aşamadır.

5.Pazar testi: Pazar testinde, test edilecek pazarlar

seçilerek malın gerçek olarak pazarlanması sağlanır.
Böylelikle mala olan alıcı tepkisi değerlendirilmiş olur.

6.Mamulün ticari amaçla pazara sunulması: Pazar

testlerinde başarılı olan mamuller, daha çok miktarda
üretilerek aynı bölgede veya daha geniş bölgelerde
piyasaya sürülür.

19
 16.02.2024

Yeni Mamul Geliştirmede Başlıca Başarısızlık Nedenleri

Uluslararası pazar analizinin yetersizliği

Mamulün kusurlu olması ve kalite düşüklüğü
Maliyetlerin tahminlerden fazla olması
Pazara sunuşta zamanlama hatası
Pazarlama çabalarının yetersizliği

Uluslararası Pazarlamada Mamul Hayat Eğrisi

Mamul hayat eğrisi modeline göre dünyada her mal veya

hizmet pazara sürüldükten sonra; ‘giriş, büyüme, olgunluk,
düşüş’ten oluşan dört aşamayı sırasıyla takip eder. Tıpkı
bir insan gibi doğar, gelişir, olgunlaşır ve ölür. Buradan da
anlaşıldığı gibi mamuller arasındaki fark yaşam biçimlerinde
değil sürelerindedir. Örneğin, tekerlek binlerce yıldır
yaşamını sürdürmekte iken hula-hoop ise birkaç ayda bu
değişik dönemleri yaşayıp yok olmuştur.

20
 16.02.2024

Ürün yaşam dönemi ihracatçı için önemli bir konudur. Çünkü

ürünün bulunduğu aşama pazardan pazara değişebilir.
Türkiye için yeni olan bir ürünün dış pazarda modası geçmiş
olabilir. Örneğin, Türkiye’de katalitik soba düşme dönemini
yaşarken Avrupa ve Amerika’da ömrünü tamamlamıştır.
Tersine, Türkiye’de çok eski bir ürün olan bulgur,
Avrupa’da daha yeni doğmaktadır.

21
 16.02.2024

Giriş/Tanıtım Dönemi

Uluslararası pazara yeni bir mamul sunulmuştur.

Mamul henüz tanınmamaktadır.
Satışlar oldukça düşüktür.
Rekabet yoktur.
Yeni mamulün nitelikleri sık sık değiştirilmektedir.
Satışlar düşük olduğundan firmanın zarar etme ihtimali
ortaya çıkabilir.

Büyüme Dönemi

Birçok müşteri mamulü tanır ve dener.

Mamul, kitlesel olarak üretilir.
Satış gelirleri hızla artar.
Rakipler pazara girmeye başlar. Bazıları başarılı mamulü
aynen taklit eder bazıları daha iyisini dizayn ederek
rekabete girişirler.

22
 16.02.2024

Olgunluk Dönemi

Satışların artış oranı azalır.

Rekabet yoğunlaşır.
Bu dönem diğer dönemlere göre daha uzun sürer.
Bu dönemde tutundurmaya yapılan harcamalar artar.
Üründe farklılaştırma yoluna gidilebilir.

Düşme Dönemi

Ürünün satışları hızla azalır.

İşletmeler, ürünün üretip pazarlamaktan hızla vazgeçerler.
İşletmeler, maliyetleri arttırıcı unsurları ortadan
kaldırarak kârlarını arttırmaya çalışırlar.
Stoklar eritilmeye çalışılır.

23
 16.02.2024

Uluslararası Pazarlamada Ambalajlamanın Önemi ve

Ambalajların Seçimi

Uluslararası pazarlarda malın kendisi ve fiyatı kadar

ambalajının da önemi büyüktür. Ambalajı dikkat çekmeyen,
hedef pazarın kültürel özelliklerine ve tüketim modeline
uymayan bir malın satılması zordur. Örneğin, İstanbul
Ticaret Odası’nın Mısır’da yaptığı bir araştırmada
ambalajda en çok tercih edilen renklerin kırmızı, koyu
pembe, yeşil ve sarı olduğu ortaya çıkmıştır.

Malın kendisinde olduğu gibi ambalajında da

standartlaştırmaya veya uyarlamaya gitmek mümkündür. Bu
politikaların seçiminde aşağıda belirtilen faktörler göz
önünde bulundurulmalıdır:

Ambalaj seçiminde göz önünde bulundurulacak birinci

faktör, taşıma araçlarıdır. Örneğin, denizyolu
taşımacılığında ambalajın ağırlığından ziyade suya ve
rutubete karşı dayanaklılığı önem kazanır. Havayolu
taşımacılığında ise ambalaj hafif olmalıdır.

24
 16.02.2024

Taşıma sırasında seçilen ülke veya bölgelerdeki iklim

şartları, aktarmaların sayısı, yükleme ve boşaltmada
kullanılan personel ve niteliği de incelenmelidir. Örneğin
kuru ve soğuk bir iklimde taşınacak ve satılacak olan malın
ambalajının, rutubetli ve sıcak bir iklime göre farklı
olması gerekecektir.
Ambalajlama sırasında dikkat edilmesi gereken bir diğer
faktör de yasal düzenlemelerdir. Günümüzde birçok
ülkede tüketiciyi korumak ve çevre kirliliğini önlemek
amacıyla mal yanında ambalajın da belli standartlar içinde
yapılması zorunlu tutulmuştur.

Özellikle tüketim malları, ambalaj büyüklüğünün gelir

düzeyine, kullanım sıklığına ve satın alma alışkanlığına
uygun olması zorunludur. Avrupalılar, meyveli yoğurtlara
büyük rağbet göstermekte, bunların satışları sade
yoğurttan çok daha fazla olmaktadır. Bu ve buna benzer
özellikler belirlendikten sonra Avrupalılar, küçük
ambalajlarda ve doğrudan doğruya mamulün kendisini
taşıyan ambalajında tükettiklerine göre önce ihraç
edilecek birim miktarlar ve bunların ambalajlarının
doğrudan doğruya kullanıma elverişli bir biçimde olması
gerçekleştirilmelidir.

25
 16.02.2024

Yeşil Nokta ve Uluslararası Uygulaması

Çevre bilinci, doğanın gözler önünde yok olmaya

başlamasından sonra daha çok artmaya başlamıştır.
İnsanlar kendilerine ‘Bugün çevre için ne yaptım’ diye
sormaya başladılar. İşe, satın aldığımız ürünlerin ambalaj
malzemelerinin dönüşüme uygunluğuna dikkat ederek
başlayabiliriz. Bu ürünleri diğerlerinden ayırt etmemize
yardımcı olacak işaret ise yeşil noktadır…

Yeşil Nokta’nın Tanımı ve Kapsamı

Yeşil nokta, geriye dönüşlü ambalaj malzemelerinin

işaretlenmesi ve toplanmasıyla ilgili resmi olarak tesis
edilen bir semboldür. Ayrıca geriye dönüşlü malzemenin
kolaylıkla tanınmasını sağlamaktadır.

26
 16.02.2024

Yeşil nokta, Almanya’nın Çevre Bakanı Topfer’in hazırladığı

Katı Atıklar Yönetmeliği’nin sonucu olarak 1991 yılında
uygulamaya konulmuştur. Yönetmelikte belirtilen sistemin
mantığında doğa ve çevrenin korunmasının yattığı ve bu
amacın gerçekleştirilmesinde de ülke nüfusunun ihtiyaçlarını
cevaplayan yerli ve yabancı menşeili mal ve hizmetlerin
tüketiciye sunulmasına kadar kullanılan her türlü ambalajın
tüketim sonrası meydana gelen atıkların toplanması,
işlenmesi ve yeniden kullanılabilirliğinin sağlanmasının
gerekliliği ifade edilmiştir.

Yeşil Nokta Almanya Uygulaması

Almanya’nın ambalaj atıkları toplama ve değerlendirme

şirketi DSD (Duales System Deutschland), hem endüstri
kuruluşları, hem devlet hem de bilim insanları ve araştırma
enstitüleri tarafından ciddi eleştiriler almaktadır.
Almanya’da geri dönüştürülmesi gereken plastik miktarı
yılda 300.000 ton dolaylarındadır. Mevcut değerlendirme
tesislerinde toplanan atık kapasitesi ise ancak bunun üçte
biri olduğundan büyük sorunlar yaşanmakta, yasadışı yollar
ile Fransa ve Bulgaristan’a gönderilen atıklar için DSD’ye
karşı yasal yollara başvurulmaktadır.

27
 16.02.2024

Yeşil Nokta Fransa Uygulaması

Fransa’nın 1 Ocak 1993 tarihinde kurulmuş ulusal geri

dönüşüm şirketi Eco-Emballages giderek büyümüştür. Üye
sayısı gıda, meşrubat, deterjan ve kozmetik sektörü
ağırlıklı olmak üzere 1200 şirketi aşmıştır. Yerel toplama
ve ayırma faaliyetleri için yerel yönetimlerden 1200’ün
üzerinde teklif alan Eco-Emballages, 1993 yılı için 40’a
yakın pilot proje için destek vermeyi planlamıştır.

Eco-Emballages, DSD ile Nisan 1993 tarihinde işbirliğine

girmiş, böylece Fransa’da Yeşil Nokta’yı marka olarak
kullanma hakkına sahip olmuştur. Yerel yönetimlerin ve
tüketicilerin ilgisini ve desteğini kazanmak amacıyla ‘Atık
Toplamakta Elele’, ‘Yeşil Nokta’ gibi çok başarılı
kampanyalar gerçekleştirmiştir.

28
 16.02.2024

Yeşil Nokta Belçika Uygulaması

Belçika’da gıda ve deterjan sektöründen 28 büyük şirket,

konulmak istenen çevre vergisini önlemek ve kota sisteminin
uygulanmasını sağlamak amacıyla 1993 yılının Mayıs ayıda
DSD ve Eco-Emballages’e benzer Fost Plus adlı bir kuruluşu
oluşturmuştur. Fost Plus’ın amacı, ambalaj atıklarının ayrı
toplanmasını finanse etmek, özel şirket ve yerel
yönetimlerin atık ayırma faaliyetlerini birleştirmek, ilgili
şirketlere, siyasal kurumlara ve tüketicilere yönelik
bilinçlendirme kampanyaları düzenlemek ve eğitim
faaliyetlerinin gerçekleştirilmesi olarak özetlenebilir.

Yeşil Nokta Türkiye Uygulaması

Türkiye’de kısa adı ÇEVKO olan Çevre Koruma ve Ambalaj

Atıklarını Değerlendirme Vakfı, bir yandan bilimsel
çalışmalara olanak hazırlarken bir yandan da asli görevi
olan ambalaj atıklarının toplanması ve geri dönüşümü
konusunda da hedeflerine yönelik çalışmalar yapmaktadır.
ÇEVKO Vakfı, yeni neslin eğitimi konusunda ilk ve orta
öğretim kurumlarında seminerler düzenlemekte, çevre
temizliği ve atık toplanması ile ilgili kampanyalar
gerçekleştirmektedir.

29
 16.02.2024

‘Deniz Temiz’, ‘Ataköy Pilot Projesi’, ‘Başka Antalya Yok’

gibi projeler ve Adana’da inşaa edilmekte olan Pet şişe geri
dönüşüm tesisleri ÇEVKO Vakfı’nın en son faaliyetleridir.

Uluslararası Pazarlamada Etiketleme

Etiket, malın ambalajının bir parçası olmakla beraber özel

bir karar alanını oluşturur. İhraç edilen veya yurt dışında
üretilerek satılan mallarda standart bir etiket
kullanılabileceği gibi dış pazarın kültürel yapısına, özellikle
diline bağlı olarak veya yasal zorunlulukla farklı
etiketlerden yararlanmak da gerekebilir.

30
 16.02.2024

Etiket, önemli bir tutundurma vasıtası da olduğu için dilin

yanında renk, şekil sembol gibi estetik özellikler de önem
kazanmaktadır. Etiketin gereğinden fazla bilgi taşımaması
ve üreticinin tüketiciye ulaştırmak istediği mesajı
verebilmesi gerekir.

31