Tedarik Zinciri

Stratejileri ve Planlaması

Hafta 2

Şirket Stratejisi
 Strateji, hedeflerine ulaşması için firmayı konumlandırmakta
kullanılan planların oluşmasını sağlayan bir süreçtir.
 Amaçların açık biçimde belirlenmesi ile başlanır: karı arttırmak,
ayakta kalmak, pazar payını arttırmak...
 Daha sonra şu unsurların gereksinimleri, yönelimleri, güçlü ve
zayıf yönleri değerlendirilmelidir:
- müşteriler
- tedarikçiler
- rakipler
- şirketin kendi
 Şirket stratejisi oluşturulurken duyulmamış veya alışılmadık
stratejiler dikkate alınmalıdır..
- GE girdiği her pazarda 1. veya 2. olmak ister
- Rekabet gücünü korumak için IBM sürekli kendini yeniden
düzenler
2-2

1
 Şirket Stratejisi
 Stratejinin daha sonra kesin planlara dönüşmesi gereklidir.
Şirketin karşılaştığı tehdit ve fırsatlar doğrultusunda; şirketin
maliyet yapısını, finansal kısıtlarını, pazardaki konumunu,
varlıklarını, dış çevresini, rakiplerini ve işgücü kalitesini
dikkate alarak alternatifler arasından bir seçim yapılır.
- Xerox firmasının kopyalama üzerine patentlerinin süreleri
dolduğundan, firmanın pazara farklı ürünler sunarak
tutunma şansı kalmamıştır. Bu nedenle satış sonrası
hizmette bir numara olma stratejisini benimsemiştir.

 Şirket stratejisi, lojistik gibi tüm şirket fonksiyonlarının ihtiyaç

duyduğu özel stratejilere çevrilir. ileri >>

2-3

Değer Zinciri: Tedarik Zinciri ve

İşletme Stratejisini Birleştirme

2-4

2
 Stratejik hedefler:
- Maliyet minimizasyonu
TZY’de
- Yatırım minimizasyonu
- Müşteri hizmeti maksimizasyonu Strateji
 Planlamanın seviyeleri: ileri >>
- Stratejik
- Taktik
- Operasyonel

 TZY planlamada 4 ana unsur ileri >>

- Müşteri hizmetleri hedefleri
- Tesis yerleşimi stratejisi
- Envanter kararları
- Taşıma stratejisi

 Ne zaman planlama gereklidir?

- Mevcut bir dağıtım ağı yoksa
- 5 seneden beri yeni bir değerlendirme yapılmadıysa
- Maliyetler, özellikle taşıma ve envanter maliyetleri, hızla değişiyorsa
- Mal sunulan pazarlar değişiyorsa
- Varolan dağıtımın gelir-gider dengesi değişimi teşvik ediyorsa
- Fiyat, müşteri hizmeti veya yatırım seviyesi gibi konularda temel
politikalarda değişimleri söz konusuysa 2-5

Strateji Oluşturmada
Altı Yaklaşım
 Toplam maliyet yaklaşımı ileri >>
Karşıt maliyetleri dengelemek
 Farklılaşmış dağıtım
Tüm ürünlerin aynı hizmet seviyesini sağlayacak
şekilde tedariği gerekmemektedir
 Karma Strateji ileri >>
Basit strateji karma stratejiye göre daha maliyetlidir
 Erteleme
Nihayi ürünün imalatını mümkün olduğunca ertele (çekme)
 Yük Birleştirme/Konsolidasyon
Ufak hacimlerdeki sevkiyatlar büyük hacimli sevkiyatlara
göre çok fazla taşıma maliyetine neden olurlar
 Ürünleri Standartlaştırma
Stokları arttırmamak için ürün çeşitliliğini azaltmak 2-6

3
 Doğru Tedarik Zinciri Stratejisinin Seçimi
Etkin  Ekonomik üretim
tedarik zinciri  Bitmiş ürün envanteri

 Ekonomik satın alma

Stoğa  Büyük hacimde nakliyat

tedarik  Partiler haline üretim

Çevik  Fazladan kapasite

tedarik zinciri  Hızlı geçiş uygulamaları

 Kısa imalat süreleri

Siparişe
 Esnek üretim
göre  Birinci sınıf taşıma
tedarik  Tek tek üretim
2-7

Etkin ve Çevik Tedarik Zinciri

Ana Hedef
Ürün Tasarım Stratejisi
Fiyatlandırma Stratejisi
Üretim Stratejisi
Envanter Stratejisi
Üretimin Süresi
Tedarikçi Seçimi Stratejisi
Taşıma Stratejisi
Etkin Çevik
Endüşük maliyet Hızlı tepki
Minimum üretim maliyeti Ertelemeyi mümkün kılan
modüler üretim
Düşük kar Yüksek kar
Yüksek kullanım Esnek kapasite
Minimum envanter Ara stoklar
Fazla maliyetleri arttır- Maliyetler fazla olsa bile
mayacak şekilde azalt önemli biçimde azalt
Maliyet ve düşük kalite Hız, esneklik, kalite
Düşük maliyetli taşıma Hızlı taşıma türleri daha
türleri daha çok seçilir çok seçilir

4
Doğru Tedarik Zinciri Stratejisinin Seçimi

İşlevsel Yenilikçi
Ürünler-- Ürünler--
Öngörülebilir Belirsiz talep
Düşük kar
talep
Etkin
Temel gıda
tedarik zinciri
maddeleri
Çevik
Elektronik
tedarik zinciri
eşya
Yüksek kar
2-9

Ürünleri Sınıflandırılması
Öngörülebilir talebi olan/ Belirsiz talebi olan/
Eski Ürünler Yeni Ürünler

• Lokum • Yeni müzik parçaları

• Corn Flakes • Yeni bilgisayar oyunları
• Çim gübresi • Moda giysiler
• Tükenmez kalemler • Sanat ürünleri
• Ampuller • Filmler
• Değişim lastikleri • Danışmanlık hizmetleri
• Bazı endüstriyel kimyasallar • Mevcut ürün hattına
• Domates çorbası ilave ürünler

2-10

5
 Yanlış Sınıflandırılmış
Ürünlerde Hareket Tarzı
Ürün Özellikleri
Tedarik Zinciri Öngörülebilir/ Belirsiz/
Tasarım Tipi Eski Yeni
Stoğa tedarik/ Domates Çorbası Eğer ürün buradaysa
Etkin
Sip. göre tedarik/ Eğer ürün Kişisel
Çevik buradaysa Bilgisayar Modelleri

2-11

TZY’nin Yedi İlkesi

Farklılaşmış dağıtım
• İhtiyaçlarına göre müşterileri bölümlere ayır
• Pazardaki talebin belirtilerini takip Müşteri ihtiyaçlarına
et ve buna göre planlama yap göre tasarım
• Tüm TZ’yi kapsayacak bir
teknoloji stratejisi geliştir Tüm TZ için
bilişim sistemleri
• Lojistik ağını özelleştir
• Müşteriye yakın noktalarda ürünü özelleştir
• Stratejik satın alma yap Erteleme
• Tüm kanalı kapsayan performans ölçütleri kullan
Kaynak: Accenture Consulting
2-12

6
 Şirket Stratejik Planından
Fonksiyonel Stratejik Plana
Şirket stratejik
Dış unsurlar
planı
• Ekonomi
• Kanun koyucu
• Teknoloji
• Rekabet

Pazarlama

İmalat

Finans

Lojistik

Fonksiyonel stratejik planlar

2-13

Lojistik Planlamada Akış

Lojistik Sisteminin İşletmenin hedefleri ve

Unsurları stratejiler

• Tesis yerleşimi
• Üretim stratejisi
• Envanter yönetimi Müşteri
• Bilişim sistemleri ihtiyaçları
• Malzeme elleçleme
• Trafik ve taşıma
• Planlama ve kontrol yöntemleri Bütünleşik lojistik
• Organizasyon planlama

Bütünleşik lojistik
yönetim sistemlerinin
tasarımı

Genel performans
ölçütleri

<< geri 2-14

7
Stratejik, Taktik, ve Operasyonel Karar Verme
Karar Alanı Stratejik Taktik Operasyonel

Taşıma Tür seçimi Mevsimsel ekip- Rota belirleme

man kiralama Sevkiyat
Envanter Yerleşim, kontrol Emniyet stoğu Sipariş
politikaları seviyesi karşılama
Sipariş Sipariş girişi, iletimi, Siparişlerin
takip ve takibi sisteminin takibi, geciken
tasarımı lerin takibi
Satın alma Alıcı-staıcı ilişkilerinin Sözleşme, tedarikçi Acil sevkiyat
geliştirilmesi seçimi, erken alım

Depolama Ekipman seçimi, Mevsimsel depo Sevkiyat için depo

Yerleşim tasarımı alanı kiralaması da ürün toplama
Tesis Depoların, üretim tesislerinin
yerleşimi sayısının, büyüklüğünün ve
yerinin belirlenmesi
2-15
<< geri

Envanter Stratejisi
 Envanter seviyeleri
 Envanterin dağılımı Taşıma Stratejisi
 Taşıma türleri
 Kontrol yöntemleri
 Rota belirleme/
programla
Müşteri  Hacim belirleme/
Hizmetleri konsolidasyon
hedefleri

Yerleşim Stratejisi
 Tesislerin sayısı, büyüklüğü, yerleşimi
 Arz-talep noktalarını eşleştirme
 Talebi depo veya üretimden karşılama
 Özel/genel depo 2-16
<< geri

8
 Zıt Çalışan Maliyetler

Toplam maliyet
Maliyet

Taşıma
Envanter maliyeti hizmetinin
(hem depodaki maliyeti
hem de
yoldaki

Demiryolu Karayolu Havayolu

Taşıma hizmeti
(artan hız ve güvenilirlik)

2-17

Zıt Çalışan Maliyetler

Gelir

Toplam maliyet
Toplam mal.
Maliyet
Maliyet

Gelir

Taşıma,
sipariş takip,
ve envanter Envanter
maliyetleri maliyeti
Kayıp satış mal. Taşıma maliyeti
0
0
0
0 100% Artan stok noktası sayısı
İyileşen müşteri hizmeti

(a) Müşteri hizmet seviyesini belirleme (b) Lojistik sistemindeki depo sayısını belirleme

Toplam maliyet Toplam maliyet

Maliyet
Maliyet

Envanter Envanter
maliyeti maliyeti

Kayıp satış mal. Üretim maliyeti

0 0
0 Ortalama envanter miktarı Üretim süresi ve üretim sırası seçenekleri

(c) Emniyet stok miktarını belirleme (d) Çok sayıda ürün için üretim sıralamasını belirleme

2-18
<< geri

9
 Basit ve Karma Depolama Stratejileri

Mevcut
strateji

Maliyet Önerilen
strateji

Hepsi Karma Hepsi

özel özel-genel genel
Depo alternatifleri
2-19
<< geri

10