You are on page 1of 3

Kenget e Sibilave Pjeter Bogdani

Jeta e dhjete e sibilave dhe kenget e tyre Sibilat jane vasheza te ndryshme e fort te mira ato nuk ishin te njejtit vend as
te se njejtes kohe ato jetuan sipas ligjeve te natyres.Prijne kryetaret e bashkuar me kengetar ne mjedis te vashezave
valltare. Dijetaret than se keto ishin te shenjta dhe sheruese duke qen plot me shpirtin e tin zot dhe se mohuan idhujt e
popullit.

Jeta dhe profetesit e Sibiles Kumea


Sibila Kume vinte nga Qimeri katund ne Itali . per Kumean fliste Shen Justine ne kete menyre:thone se erdhi prej
bagdadit ne it ali: jetonte ne nje shpelle,ne ate shpelle kishte nje kish te mashe ,sibila rrin te ne nje vend te lart te asaj
kishe duke i predikuar popullit i cile bersonte n e dijen e kesaj sibile.

Sibila Libika
Sibila Libika shkruan mrekullit e krishtit: Si krishti iu dha te pamurit te verberve,te degjuarit te shurdherve.te folurit m
emeceve dehe te ecurit qaluesve.

Sibila Deltika Kjo sibil pati kete emer spese leu ne delt thaq se do te lindte nje profet nga n je e vajze pa burr kjo qysh ne
vitin 1225 para eres sone

Sibila Persika vinte nga persia nmri i saj i vertet ishte sambeta.leu afer detit te kuq kurse i ati i saj quhej Beresto e nena
eriman. kjo sibil parashikoj per profetin.

Sibila e Eritrese vinte nga qyteti i Janines e quanin turti9le.kjo shkroi vjersha greqisht.

Sibila Sammia

Sibila Samia leu ne detin egje afer Tharkise jetoj rreth vitit 3211para eres se re. Si jon thojne se pashtriku mal nne
prizerend ma i nalti falem se ne teje ligja k a me dal.

Sibila Kumana qe prej qytetit Kum se Azis se vogel ku leu,shkroi libra te ndrysh em perej te cilve nente ja solli tarkunit
mbret i romes.

Sibila Elesponita leu ne fushat e trojes, nje vend qe i thonmodrimos. Mbe gates se vet per mend ,ati lene. Te dy te
dashuruar shpirtin e fryejn kjo gozhduem,lodhun mbi nkete jet.

PJETER BOGDANI lindi ne vitin 1625 dhe vdiq me 1689. Shkrimtari më i shquar i letërsisë shqiptare të vjetër. Lindi në Gur
të Hasit. Kreu studimet e larta teologjike e filozofike në Romë dhe mori titullin doktor. Shërbeu së pari si famullitar në
Pult e Prizren, më 1656 u emërua Peshkop i Shkodrës, më 1677 Kryepeshkop i Shkupit. Mori pjesë në lëvizjet çlirimtare
që nisën në këto vite sidomos në Shqipërinë Veriore e Verilindore. Për këtë shkak iu desh të jetonte e të pu më shumë
maleve për t'u shpëtuar përndjekjeve osmane.

Bogdani ka shkruar disa vepra por vepra e tij "Çeta e profetëve" (Cuneus prophetarum ) u botua më 1685 në Padovë,
u rishtyp më 1691 dhe 1702 në Venedik me titull të ndryshëm. Është një vepër orgjinale me temë kryesisht teologjike-
filozofike, po herë pas here shtjellon edhe çështje të histor isë, gjeografisë, astronomisë etj. Autori ka gjetur mundësi të
shtjerë elemente të jetës shqipta të kohës e të historisë së popullit tonë, si është rasti i qëndresës burrërore të popullsis
kundër ekspeditës turke më 1639. Mendimet e njohuritë e Pjetër Bogdanit shpalosen më shkoqur në parathënien e librit
dhe në relacionet e shumta, që hartoi pas vizitave në viset e Peshkopatave që drejtoi. Shkroi me dashuri të madhe për
gjuhën shqipe, për Shqipërinë e për popullin shqiptar, shprehu dhembje për gjendjen e mjeruar e padijen në të cilat i
kishte hedhur robëria bashkatdhetarët e tij dhe urrejtje të thellë për pushtuesin osman. Pjetër Bogdani kërkonte që t'i
jepeshin popullit libra në gjuhën amtare, punoi për mëkëmbjen e zhvillimin e kulturës kombëtare dhe çlirimin e vendit.
LULET E VERES...Naim Frasheri--------->Këtë përmbledhje me poezi lirike Naimi e botoi më 1890. Aty ai shfaqet më i
plotë si poet. alenti i tij lirik shpërthen në një rreth të gjerë ndjenjash tepër të holla dhe mendimesh t lla. Motivet
kryesore që trajtoi Naimi në përmbledhjen "Lulet e verës" janë tri: motivi patriotik, motivet filozofike dhe motivi i
dashurisë(erotik). Vjershat e motivit patriotik: ("Shpreh", "Përse", "Gjuha jonë", "Korça", "Tradhëtorët" e ndonjë tjetër)
janë lirika që shprehin ndjenjat qytetare të poetit ndaj Atdheut, vlerave të tij dhe fateve të tij. Një nga përjetimet më të
fuqishme të këtij motivi është besimi i palëkundur në të ardhmen e onëse dita e lirisë ishte ende larg. Por, duke u nisur
nga fakti që lëvizja komëtare kisht e përparuar, ishin hapur shkolla shqipe, ishin botuar libra e gazeta shqip, ndërgjeg jja
komëtare ishte forcuar, poeti shpërthen plot ngazëllim: Për Shqipërinë Ditët e mira Paskëtaj vijnë, shkoi errësira; lum
kush do të rronjë, ta shohë zonjë! ("Shpreh").Padurimi i poetit për të parë ditën e bardhë të lirisë është i madh. Kjo
shpresë, kjo dritë llë poetin, i cili, edhe pse me shëndet tepër të tronditur, ka besim se do ta arrijë: As hidhe gardhë Dhe
shpejto pakë, o dit' e bardhë, dhe jakë, jakë, se të pres, nukë vdes ("Përse").Dy vjersha që lidhen ngushtë nga idetë dhe
patosi që i përshkron, janë "Gjuha jonë" dhe "Ko Në to ai i ka thurrur gjuhës shqipe vargjet më të frymëzuara. Është ndër
të parët poetë që së dhe ëmbëlsisë së gjuhës sonë, është ndër të parët që kuptoi vlerat dhe mundësitë e saj t mendimet
dhe ndjenjat më të thella njerëzore: Gjuha jonë sa e mirë! Sa e ëmbël! Sa e gjerë! Sa e lehtë! Sa e lirë! Sa e bukur! Sa e
vlerë! ("Korça")

Naimi shkruan plot entuziazëm për hapjen e shkollës së parë shqipe në Korçë më 1887 dhe u b e bashkatdhetarëve të
hyjnë me guxim në rrugën e diturisë e të kulturës. Kur ai thotë: "Të turinë , tani lipsetë dritë ("Gjuha jonë"), kemi prirjet
e tij iluministe dhe konceptin se liria nuk shkëputet nga progresi, nga "qytetërimi". Me një informacion krejt tjetër, pl ot
mllef dhe urrejtje shpërthen ai në vjershën "Tradhëtorët". Ai u vë damkën e turpit atyre radhëtojnë kombin dhe
bashkatdhetarët, atyre që harrojnë mëmëdheun dhe punojnë për të huajt tingëllon si një mallkim për tradhëtinë, kur
poeti shkruan plot zemërim: Buk' e mëmëdheut i zëntë Tradhëtorët e pabesë!

Motivi filozofik zë vend të gjerë në "Lulet e verës" dhe mund të themi se Naimi themeloi në tërsinë shqiptare traditën e
poezisë së mendimit. Në lirikat filozofike gjejmë përsiatjet e poetit për botën, për jetën dhe vdekjen, për njer perëndinë,
për kohën që shkon pa kthim. Për herë të parë në letërsinë shqiptare trajtohen k te të tilla filozofike, një botë
përjetimesh që kanë në qendër njeriun. Me sinqeritet e me lot emocione Naimi shpreh ide humane, dashurinë dhe
besimin e tij ndaj njeriut. Në d isa nga vjershat filozofike si "Jeta", "Zemra" e sidomos "Perëndia", spikat qartë një nga
elementet bazë të botkuptimit të Naimit, panteizmi. Shfaqet aty nga ana mistike e këtij botëkuptimi, por nga ana tjetër,
edhe mohimi i riteve të tepruara fetare. Ai pohon se perëndia është kudo, e shkrirë, e trupëzuar te çdo send a gjallesë e
botës: Ç'sheh, është zot' i vërtetë, Ç'dëgjon, është zër' i tija, Gjithë ç'ka e s'ka në jetë, Është vetë perëndia ("Perëndia")
Në panteizmin e naimit depërton edhe humanizmi, besimi i madh i poetit te njeriu, që ësh të qënia më e lartë e
gjithësisë, sepse tek ai, sipas poetit, personifikohet vetë hyjnia: Zemr' e njeriut në jetë Është vend i perëndisë.

Te vjersha "Fyelli" (ashtu si te "Fjalët e qiririt", botuar më 1884) Naimi ngre lart misionin e poetit në shoqëri, idealet
pozitive e humane të tij, të poetit që bëhet zëdhënë irtit njerëzor. Motivi erotik është trajtuar në një cikël të tërë
vjershash me titullin e përbashkët "Bukur kën e dashurisë e kishin lëvruar edhe bejtexhinjtë, por Naimi e ngriti në një
nivel artisti të ri. Shpesh përcolli edhe koncepte etike e filozofike. Poeti i këndoi bukurisë së vashës, para së cilës
mrekullohet edhe në të zbulon një pjesë të versale. Ai e koncepton atë si shfaqje të përsosmërisë njerëzore, të
harmonisë dhe bukurisë e. Ndihet në to edhe ndikim i poezisë orientale. Heroi lirik të kujton bilbilin, kurse vajza e dashur
trëndafilin, figura konvencionale të asaj poezie. Ndjenja e poetit ësh të platonike, abstrakte, dhe nuk ka atë shfaqje
konkrete si në lirikën popullore ose më vo në si në poezinë e Çajupit. Si romantik, Naimi këndoi më shumë vuajtjet që
sjell dashuria, gëzimet e saj. Në këto ndjenja, zbulohet një zemër shumë e ndjeshme dhe mbi të gjitha, shum rëzore.
Dashuria për poetin është gjithmonë një ndjenjë e lartë, fisnike dhe e pastër. Në ciklin "Bukuria" afrimi me poezinë
popullore është mjaft i dukshëm. Poeti mori prej saj mjete artistike e teknika vëzhgimi dhe krijoi vargjet plot spontanitet
e bukuri të rrallë: Bukuroshe, sy mëshqerrë, shikomë njëherë mua, trëndafil i kuq me erë e di, vallë, se sa të dua? E mora
vdekjen në sy, do të vdes, të vdes për ty.
Jeta e Sibilave

Jeta e dhjete e sibilave dhe kenget e tyre


Sibilat jane vasheza te ndryshme e fort te mira ato nuk ishin te njejtit vend as te se njejtes kohe ato jetuan sipas
ligjeve te natyres.Prijne kryetaret e bashkuar me kengetar ne mjedis te vashezave valltare. dijetaret than se keto
ishin te shenjta dhe sheruese duke qen plot me shpirtin e tin zot dhe se mohuan idhujt e popullit.

Jeta dhe profetesit e Sibiles Kumea

Sibila Kume vinte nga Qimeri katund ne Itali .


per Kumean fliste Shen Justine ne kete menyre:thone se erdhi prej bagdadit ne itali: jetonte ne nje shpelle,ne ate
shpelle kishte nje kish te mashe ,sibila rrinte ne nje vend te lart te asaj kishe duke i predikuar popullit i cile
bersonte ne dijen e kesaj sibile.

Sibila Libika

Sibila Libika shkruan mrekullit e krishtit:


Si krishti iu dha te pamurit te verberve,te degjuarit te shurdherve.te folurit memeceve dehe te ecurit qaluesve.

Sibila Deltika
Kjo sibil pati kete emer spese leu ne delt thaq se do te lindte nje profet nga nje e vajze pa burr kjo qysh ne vitin
1225 para eres sone

Sibila Persika

Sibila Persika vinte nga persia nmri i saj i vertet ishte sambeta.leu afer detit te kuq kurse i ati i saj quhej Beresto e
nena eriman.
kjo sibil parashikoj per profetin.

Sibila Eritrea

Sibila e Eritrese vinte nga qyteti i Janines


e quanin turti9le.kjo shkroi vjersha greqisht.

Sibila Sammia

Sibila Samia leu ne detin egje afer Tharkise jetoj rreth vitit 3211para eres se re.
Si jon thojne se pashtriku mal nne prizerend ma i nalti falem se ne teje ligja ka me dal.

Sibila Kumana

Sibila Kumana qe prej qytetit Kum se Azis se vogel ku leu,shkroi libra te ndryshem perej te cilve nente ja solli
tarkunit mbret i romes.

Sibila Elesponita

Sibila Elesponita leu ne fushat e trojes,


nje vend qe i thon modrimos.Mbe gates se vet per mend ,ati lene.
Te dy te dashuruar shpirtin e fryejn kjo gozhduem,lodhun mbi nkete jet

You might also like