EKOLOJİK DUVAR

MALZEMELERİ
İçindekiler

 Ekolojik yapı tanımı ve yapı malzemelerine etkisi

 Ekolojik yapı ve duvar malzemelerine etkisi
 Ekolojik duvar malzemeleri seçilirken dikkat edilmesi gerekenler
 Duvarlarda malzeme seçilirken dikkat edilmesi gereken kriterler
 Ekolojik duvar malzemelerinin yapılmasının önemi
 Ekolojik duvar malzemelerinin tarihçesi
 Örnek ekolojik duvar malzemeleri
 Ekolojik duvar malzemelerinin yararları ve zararları
EKOLOJİK YAPI TANIMI VE YAPI MALZEMELERİNE ETKİSİ

 Doğal ve dönüşümünde doğaya zarar vermeyecek malzemelerin kullanıldığı,

az enerji tüketen ve bu enerjiyi de doğal güneş ışığı ile elde eden, bakımı kolay
ve ekonomik olan yapıdır. Ekolojik mimarlık ekosistemdeki tüm canlı ve cansız
çevreyi dikkate alarak tasarlama ve üretme sürecidir. Yapay çevrenin doğal
sistemler üzerindeki etkilerini azaltma çabasıdır.
 Ekolojik özelikler arttıkça çevresel etki de azalmakta ve yapılar çevreye daha
az zarar vermeye başlamaktadır.
 Teknolojinin gelişmesi yapı malzemesi pazarında olumlu etkiler yaratırken,
çevre sorunlarının ortaya çıkmasına da neden olmaktadır. Bu malzemeler
üretim, kullanım ve yaşam döngülerinin her aşamasında çevre
üzerinde bir etki yaratırlar.
Bu durumda malzeme üretimi,
seçim ve kullanımda, gelecek
nesillere yaşanabilir çevreler
bırakmak için çevre kirlenmesini
önleyecek tedbirlerin
alınması kaçınılmaz olmaktadır.
EKOLOJİK YAPI TANIMI VE DUVAR MALZEMELERİNE ETKİSİ
 Yapılarda dayanıklılık ve diğer performanslarından ödün vermemek koşulu ile
düşük enerjili malzemelerin tercih edilmesi çevresel bir yaklaşımdır. Yapı
malzemesinin enerji etkin olabilmesi için kendi yaşam döngüsünü oluşturan her
aşamada, enerjiyi az ve verimli kullanması gerekmektedir. Hammaddesinin
doğadan elde edilişinden başlayıp, üretilmesi, taşınması, kullanılması ve yok
edildikleri aşamaya kadar geçen süreçte, enerjiyi etkin kullanan yapı
malzemelerinin tercih edilmesi, yapılarda enerji verimliliğini artırmaktadır.
 Son yıllarda yapılı çevre üretiminde
çevreye zararsız, kolay çözünebilen ve
zehirli yan ürün oluşturmayan biyolojik
(bitkisel ve hayvansal) ya da toprak
kökenli malzemeler de kullanılmaktadır.
Bitkisel malzeme olarak bambu, saz, kenevir,
saman balyası tercih edilmektedir. Özellikle
bambu uygun mekanik özellikleri, hafifliği,
esnekliği ve düşük maliyetiyle başkalarıyla
karşılaştırıldığında 20 kat iyi çevresel özellik
göstermektedir.
EKOLOJİK DUVAR MALZEMLERİ SEÇİLİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

 Ekolojik inşaat malzemeleri, yetkili kuruluşların belirlediği çeşitli kriterler sonucunda

değerlendirilerek dünya çapında geçerli sertifikalar kazanmaktadırlar. Dünya
genelinde kült haline gelmiş olan bir yapı malzemesinin sınıflandırma koşulları şu
şekildedir;

▪ Malzemenin özellikleri
▪ Temin edilebilirliği
▪ Geri döşüme elverişliliği
▪ Bileşik bir malzeme ise içerisindeki
atık malzeme miktarı
▪ Yapının enerji korunumuna katkısı
▪ Malzeme ömrü ve dayanıklılığı
▪ Maliyetleri
▪ Üretiminde harcanan enerji miktarı
Sıkıştırılmış Toprak
DUVARDA MALZEME SEÇİM KRİTERLERİ

ISIL MALİYET AKUSTİK DAYANIM YANGIN EKOLOJİ ESTETİK

PERFORMA PERFORMA VE STABİLİTE DAYANIMI
NS NS

Isı Malzeme Ses Mekanik Alev Geri Tasarım

iletkenlik geçirimlili etkilere yayılımın dönüştürül
katsayısı k dayanım a etkisi ebilirlik

Su buharı İşçilik ve Ses Kimyasal- Duman Malzemeni Çevre

difüzyon uygulam yansıtma Fizikokim potansiy n dokuya
direnç a yasal eli üretiminde uyum
katsayısı etkilere tüketilen sağlam
dayanım enerji a
Yangın Bakım ve Ses Neme Zehirli Doğaya
standartı onarım yutma dayanım gaz karışan
potansiy atık gaz
eli
EKOLOJİK DUVAR MALZEMELERİNİN YAPILMASININ ÖNEMİ

 Endüstriyel çağla birlikte artan sanayileşme, doğal gaz, petrol ve kömür gibi katı
fosil atıkların kullanımını arttırarak atmosferde ciddi sorunlara neden olmuştur.
İnşaat endüstrisinin tek başına dünya üzerindeki enerji tüketiminin %40’ına
yakınına neden olduğu düşünülmektedir. Ekolojik malzemelerin kullanılmasının
önemi:

▪ Yenilenebilir olması
▪ Minimum miktarda sera gazına sebebiyet vermesi
▪ Geri dönüşümünün olabilmesi
▪ Yeniden kullanım
▪ Karbon ayak izinin azaltılması
▪ Çev reye ve insan sağlığına zarar vermemektedir.
▪ Sese ve küfe dayanıklıdır
▪ Yangına dayanıklıdır
Saman balyaları
EKOLOJİK YAPI MALZEMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MİMARLIĞA ETKİLERİ

 İnsanlığın gelişimine paralel olarak kullandığı yapı malzemeleri tarih boyunca

değişime uğramıştır. Bu değişimle birlikte yapım teknikleri ve estetik anlayışta
değişmiştir.
 Malzeme alanındaki ilk büyük değişimi yaratan buluş, paleolitik çağda ateşin
bulunması olarak kabul edilmektedir. Ateş ile birlikte geliştirilen ilk yapay malzeme
MÖ. 8300 yıllarından itibaren kullanılan tuğla olmuş ve zamanla tuğla doğal taşla
birlikte yığma yapım sisteminin en çok kullanılan malzemelerinden biri haline gelmiştir.
 20. yüzyılda fizik ve kimyanın daha da ilerlemesi ile savunma, otomotiv ve uzay
sanayi gibi diğer endüstrilerdeki gelişimlerin artması, malzeme biliminin de gelişimini
büyük oranda etkilemiştir. Böylece, malzemenin atomik ve kimyasal olarak
geliştirilmesi sağlanarak istenilen özelliklerde malzeme üretimi gerçekleştirilmeye
başlanmıştır. Bu dönüşüm ortaya çıkardığı betonarme, çelik, cam vb. yeni yapı
malzemeleri ve onların estetik ve fiziksel kapasiteleri ile mimarlığa yeni ufuklar açmış;
yapı malzemelerinde yaşanan bu değişimlere paralel olarak 20. yüzyıl mimarlığı
yapısal ve estetik olarak büyük dönüşümler yaşamıştır.
EKOLOJİK YAPI MALZEMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MİMARLIĞA ETKİLERİ
EKOLOJİK YAPI MALZEMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MİMARLIĞA ETKİLERİ

 Mimaride Yenilikçi Malzemeler

 21. yy ile birlikte hızla gelişen teknolojileri yakalamak oldukça zorlaşmıştır. Bu süreçte
mimaride sınırların yavaş yavaş ortadan kalktığı, tanımların bulanıklaştığı ve mimari
üslupların değişmeye başladığını da söylemek mümkündür. Akıllı teknolojiler ve
nanoteknolojiler yenilikçi malzemelerin yapım süreçlerine dahil olmaktadır.
Nanoteknoloji, nano ölçekli materyalleri kontrol etme özelliklerini ve yapılarını
anlamak için moleküler düzeyde çalışmayı sağlamaktadır. Bu bağlamda, mimari
uygulamalarda kullanılan geleneksel malzemelerin fiziksel ve kimyasal özelliklerini
geliştirmek veya tamamen yeni malzemeler üretmek mümkündür.

 Pamir (2001) hem fiziksel hem de kimyasal özellikleri değiştirilebilen malzemelerin

yanılsama durumunu şu sözlerle açıklamaktadır; “Malzeme, duyularımıza ve
algılarımıza yanıt vermenin ötesinde, artık ancak bilişsel olarak kavrayabildiğimiz,
ancak düşünerek sırrını çözebildiğimiz gizemli uygulamalar içinde kullanılmaktadır”.
EKOLOJİK YAPI MALZEMESİNİN TARİHSEL GELİŞİMİ VE MİMARLIĞA ETKİLERİ

 Geçmişten Günümüze Ekolojik Etkenler

 “Ekoloji bilim dalının kapsamına insanın dahil olması, bitki ve hayvan topluluklarının
etkileşimleri içinde insanın da fonksiyonu olduğu, yeni bir olgudur.
 Ekolojik açıdan bakıldığında, ilkel ya da eski çağlara ait mimari, bugün üzerinde
tartışılan ekolojik önerilere oldukça yakın çözümler getirmiştir. İnsan yoğunluğu ile
doğanın kaldırma kapasitesi arasındaki denge, yerleşim ve yapıların tasarımı ile iklim
arasındaki ilişki, doğal ve yenilenebilir malzeme kullanımı, dönemin yaklaşımını ortaya
koyan niteliklerdir.
 Teknolojinin ilerlemesiyle, özellikle yapı malzemeleri konusunda, ekonomi ekoloji
dengesinin sebep olduğu sorunların arttığı gözlenmektedir. Bu yüzden yeni
yaklaşımlara ihtiyaç duyulmaktadır. Ekoloji kavramı günümüzde dünyadaki
düşüncelerimize ve ekonomiye yön vermeye başlayan bir güç haline gelmiştir.
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
• Malzemenin Ekolojik Olmasını belirleyen faktörler malzemeyi belirli kriterler
içersinde incelemek gerekmektedir.
• Sosyal ve ekolojik özellikler
• Sağlıkla ilgili etkiler
• Çevresel etkiler (ekoloji)
Sosyal yön - Ekonomik yön
• Uygulamaya ilişkin özellikler
Dayanıklılık - Uygulama tekniğiyle ilgili özellikler
▪ Madde özellikleri - Kimyasal özellikler - Fiziksel özellikler
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Doğal Taş
• “Doğal taş yer kabuğunu meydana getiren kayaların çeşitli etkilerle oluşturduğu
doğal, kristal içyapılı ve inorganik esaslı malzemelerdir.” 63 Taş malzeme, doğal
görünüşü, özel dokusu, dayanıklılığının yüksek olması ve dış etkilere dayanımı
nedeniyle tercih edilmektedir.
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Ahşap

• Taştan sonra doğadaki haline en yakın kullanılan malzemedir. Elde edilmesi,

işlenmesi ve taşınması oldukça kolaydır. Fakat havanın etkilerine taş gibi
dayanıklı değildir. Açık alanda çok uzun süre dayanamazlar. Ahşap, doğanın
sunduğu organik esaslı ve kendini yenileyebilen tek yapı malzemesidir
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri

 Ahşap
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Kerpiç
Toprak kökenli malzemelerden olan kerpiç, kil oranı yüksek olan toprak, su ve samanın
bir arada karıldıktan sonra basınç yardımıyla kalıplanması ve güneşte kurutulmasıyla
yapılarda kullanılabilir bloklar haline gelir ve yine toprak esaslı olan bir harçla örülür. Eski
çağlardan beri günümüze kadar gelmiş, üretimi için tesis kurulması gerekmeyen ucuz bir
yapı malzemesidir.
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Tuğla
 Tuğla, hammaddesi killi toprak olan, doğadan elde edilen ve tükenme ihtimali
olmayan bir malzeme olduğu için yerel bir malzeme olarak nitelendirilebilir. Ancak
kerpiç malzemeden farklı olarak güneşte kurutularak değil pişirilerek elde edildiği için
üretimi sırasında gerekli olan enerji miktarı yüksektir. Yapının üretimi ve kullanım
sonrası yıkım aşamasında oluşan atıklar yeniden tuğla malzeme üretiminde
kullanılabildiği için geri dönüştürülebilir özellikte bir malzemedir.
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Beton
 Beton; çimento, agrega, su ve gerektiğinde katkı maddelerinin belirli oranlarda
homojen olarak karıştırılması ile elde edilen, başlangıçta plastik kıvamda olup
zamanla katılaşan, döküldüğü kalıbın şeklini alarak sertleşen kompozit bir yapı
malzemesidir. Özellikle fosil enerji kaynaklarının kullanımı sonucunda oluşan zararlı
emisyonlar sera gazı olarak isimlendirilmektedir. Beton üretimi sırasında gereken
enerji ihtiyacı bu tür kaynaklardan elde edildiği için açığa çıkan sera gazı
 emisyon oranı çok yüksektir.
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Cam
• Cam ana maddesi silis (SiO2) olan, inorganik esaslı, çok yüksek sıcaklıklarda akıcılık
kazanan, soğuyunca katılaşan bir malzemedir. Üretimi sırasında hızla soğuduğu için
amorf bir yapıya sahiptir. Bu özellik cama Camın üretiminde kullanılan hammadde
doğadan elde edildiği için tükenme ihtimali yoktur. Bu bakımdan yerel bir
malzemedir. Diğer doğa kaynaklı malzemelerde olduğu gibi hammaddelerin elde
edilmesi sırasında doğal çevreye zarar vermektedir. saydamlık ve sağlamlık özelliğini
kazandırır.
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Bambu
• Bambu, tropik ve sıcak iklimlerde hızlı bir şekilde yetişen yenilenebilir bir kaynaktır.
Hızlı bir şekilde büyür ve genellikle türe bağlı olarak 3-6 yıl arasında kesim
yapılmaktadır. Son zamanlarda popülerliği artan bambu, güçlü ve güzel bir
malzemedir.
➢ Bambudan yapılan evler;
• Yerel bir kaynak kullanıldığından maliyeti düşüktür.
• Kolayca inşa edilmektedir.
• Esnek olduğundan, eğrisel formlar, eğrisel çatılar, kubbeler oluşturmak mümkün
olmaktadır.
• Dayanıklı ve sağlıklı ortamlar sunmaktadır.
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Saz
• Saz, malzemenin bol olarak bulunduğu Avrupa ve pek çok güney ülkelerinde bolca
kullanılan ve estetik özellikler taşıyan bir çatı kaplama malzemesidir. Afrika'da ise bazı
evler tamamen saz ile kaplanmıştır. “Saz çatılı evler;
• Yaşam için konforlu,
• Nefes alabilen,
• Yüksek derecede yalıtımlı,

• Sevimli ve hoş mekânlar yaratan

• Çevre dostu yapılardır.”
 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Saman ve Saman balyası
▪ Saman, günümüzde çevreciler tarafından yeniden keşfedilen eski bir malzemedir.
Yıllık olarak yenilenebilen, belirli zaman dilimlerinde bolca ve kolay bir biçimde
bulunabilen bir malzemedir.
➢ “Saman balyaları ile yapılan evler;

• Enerjiyi saklayan,

• Para ve çevreye duyarlı,

• Kısa sürede tamamlanabilen,

• İstenilen uygun formların verilebildiği,

• Duvarların nefes alabildiği,

• Isı ve ses yalıtımının sağlandığı

• Zehirli bir etkisi olmayan evlerdir.

 Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Saman ve Saman balyası
➢ Saman balyası sisteminin sürdürülebilirlik açısından avantajları
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Bitkilendirilmiş cephe sistemi
 Bitkilendirilmiş cephe sistemi, üzerinde bitki örtüsünün büyümesine izin veren bir dış
duvar sistemidir. Bitkilendirilmiş çatı sistemlerindeki katmanlaşmaya benzer bir
katmanlaşma modeli sunarak binanın cephelerindeki bitki örtüsü sayesinde
çevredeki mikro klimanın düzenlenmesine yardımcı olur. Üzerindeki bitki örtüsü
sayesinde bina yerel ve çevresel bir kimlik kazanır.
 Cephenin yönü, yüksekliği, zemin özellikleri, malzeme özellikleri ve bölgenin iklimsel
şartları ve kullanıcı gereksinmeleri Bitkilendirilmiş cephenin tasarım sürecini etkileyen
faktörlerdir.
 Bitkilendirilmiş cephe sistemleri,
•Geleneksel sistem,
•Metal çerçeveli ve hücreli sistem,
•Konteynerli sistem,
•Keçeli sistem olmak üzere dörde ayrılır
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri

➢ Bitkilendirilmiş cephe sistemi

Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Bitkilendirilmiş cephe sistemi

 Bitkilendirilmiş cephe sistemlerinin sürdürülebilirlik açısından avantajları ;

Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Cephe güneş pilleri
➢ Cephede kullanılan güneş pilleri sistem ve çeşit olarak çatıdaki kullanımla benzer
özellikler gösterir. Çatıdan farklı olarak doğrudan gelen güneş ışınları dışında karlı ya
da yansıtıcı kaplamalara sahip zeminlerden yansıyan güneş ışınlarını da kullanırlar.
Güneş pilleri cephede kullanım alanlarına göre,
•Düşey duvarlarda kaplama, giydirme cephe ve güneşlik olarak,
•Eğimli cephelerde kullanılırlar
Cephe güneş pillerinin sürdürülebilirlik açısından avantajları;
Örnek Ekolojik Duvar Malzemeleri
 Cephe güneş pilleri
 Ekolojik duvar malzemelerinin yararları -zararları

YARARLARI ZARARLARI
- Düşük Miktarda Enerji Kullanır. -Böceklere ve çürümeye meyillidir.
- Kirliliğe İzin vermez. -Doğal kaynakların bu şekilde çıkarılması, ekolojik
-Geri Dönüştürülebilir çevrenin özellikle kırsal ve kıyı alanlarının tahrip
olmasına neden olur.
-Ekonomiktir
-İnşaat sektörü önemli derecede atık üretir. Bu
-Temizlenmesi ve korunması için gereken maliyet de
düşüktür.
sorun malzemelerin üretimi, taşınması ve
kullanılması sırasında ortaya çıkmaktadır
-Çevreye zarar vermez
-Zararlı uçucu malzemeler yaymazlar, alerjik değildir,
biyolojik zararları yoktur, manyetik yayınım etkileri
yoktur.
-Akustiğin önem kazandığı hacimlerde, hacimler arası
ses geçişini iyi kontrol eder
-Binanın kullanım ömrü sona erdiğinde, malzemeler
çok az etki ile veya hiç etkilenmeden tamamen
çevreye geri dönüştürülebilir.
 Sonuç
 Dünya nüfusundaki hızlı artışın bir sonucu olarak doğal çevrenin ve kaynakların artık
insanların ihtiyaçlarını karşılayamaz hale gelmesi, her alanda bir takım önlemlerin alınması
gerekliliğini ortaya çıkarmıştır. Enerji de bu kaynaklardan biridir ve bu kaynağın verimli bir
şekilde kullanımı çok önemlidir. Yapı sektörü enerji tüketiminde en önemli paya sahip
sektörlerden biri olduğu için bu alanda enerjinin verimli bir şekilde kullanımını sağlayan
önlemlerin alınması gereklidir. Bu nedenle insanların en temel ihtiyaçlarına cevap veren
yapıların üretim ve kullanım aşamalarında, kıt olan doğal kaynakların dikkatli bir şekilde
kullanımı, çevreye verdikleri zararın minimuma indirilmesi ve enerji tüketimlerinin azaltılması
hedeflenmektedir.

 Yapı üretimi sırasında ortaya çıkan çevresel etkiler büyük oranla kullanılan yapı
malzemelerine ve bu malzemelerin üretim tekniklerine bağlı olarak oluşmaktadır. Yapı
tasarımında kullanılacak olan malzemelerden, yerel ve yenilenebilir kaynaklı olması,
üretiminde ve kullanımında enerji tüketiminin az olması, geri dönüştürülebilir özellikte olması,
üretimi ve kullanımı sırasında doğaya ve insan sağlığına zarar vermemesi beklenmektedir.
Burada tasarımcıya düşen görev toplum ve çevre sağlığını göz önünde tutarak malzeme
seçiminde bu özelliklere dikkat etmesidir.
 VİDEOLAR

https://youtu.be/qzFyp6Nvmq8 https://youtu.be/NrQOZfMEXeQ
Kaynakça

 https://polen.itu.edu.tr/items/9f8ee328-3a9d-4e62-b3ca-4e011b9a7fd5
 https://tr.m.wikipedia.org
 https://www.yesilbinadergisi.com
 https://dergipark.ogr.tr
 TEŞEKKÜRLER
Ali Talha Nogay 20194601045
Berçem Topuz 20194601046
İbrahim Yılmaz 20194601047
Fatma Nur Aksoy 20194601048
Rümeysa Rana Köşeli 20194601049
Ayşe İrem kara 20194601051
Sude Albayrak 20194601052
Nursima Demir 20194601053
Ümmühan Berşan Ozgan 20194601054
Buse Sevinir 20194601055
Vedat Asutay 20194601056
Sedanur Atak 20194601057