1.

ข้อมูลบุคคล

1.ชื่อ-นามสกุล นางสาวพลอย คำเงิน (หัวหน้า)

โทรศัพท์ (Tel) 0931877309

เฟสบุ๊ค (Facebook) คำ พลอย

E-mail – Khamploy2545@gmail.com

2.ชื่อ-นามสกุล

โทรศัพท์ (Tel)

เฟสบุ๊ค (Facebook)

E-mail –

3.ชื่อ-นามสกุล

โทรศัพท์ (Tel)

เฟสบุ๊ค (Facebook)

E-mail –

4.ชื่อ-นามสกุล

โทรศัพท์ (Tel)

เฟสบุ๊ค (Facebook)

E-mail -
ข้อมูลผลงานจัดแสดง

ชื่อผลงาน/นิทรรศการ

ตะกร้า Diy จากกระดาษเหลือใช้

จำนวนผลงาน/ขนาดผลงาน

ผลงานจำนวน 2 ใบ 2 ขนาด (ปากตะกร้าเส้นผ่าศูนย์กลาง x สูง)

Size L 23 x 17 เซนติเมต

Size XL 43 x 37 เซนติเมตร

วัสดุหลัก

1. กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษจากสมุดหน้าเหลือง หรือ กระดาษ

นิตยสารต่างๆ
2. กรรไกร
3. กาวลาเท็กซ์ หรือแป้ งเปี ยก
1. ลวด ทางมะพร้าว หรือไม้เหลาแล้วขนาดเล็ก
4. สีน้ำมัน แล็กเกอร์ ยูริเทน อย่างใดอย่างหนึ่ง

แนวคิดในการออกแบบผลงาน

เครื่องจักรสานเป็ นศิลปหัตถกรรมที่สืบต่อกันมาตั้งแต่ในอดีตจน
ปั จจุบันและได้พัฒนาทั้งวัตถุดิบการสร้าง รูปทรง ลวดลายให้เหมาะสมกับ
ประโยชนใช้สอย อุปกรณ์เครื่องมือในการผลิตมีการพัฒนามาโดยตลอด
เครื่องจักร จึงมีอยู่ในทุกภาคของประเทศในปั จจุบัน ซึ่งผลิตภัณฑ์จักสานที่
ทำกันอยู่เป็ นจำนวนมากตามชุมชนท้องถิ่น คือผลิตภัณฑ์จักสานไม้ไผ่เพราะ
ไม้ไม่เป็ นวัสดุที่มีอยู่ในท้องถิ่น ในอดีตจะทำสำหรับใช้สอยในครัวเรือนเป็ น
เครื่องมือในการทำมาหากิน ปั จจุบันทำเป็ นอาชีพเสริมบางกลุ่มทำเป็ น
อาชีพหลักและมีการรวมกลุ่มผู้ผลิตโดยจัดตั้งเป็ นกลุ่มผลิตภัณฑ์ชุมชนหรือ
กลุ่มวิสาหกิจชุมชน สามารถสร้างรายได้ให้กับครอบครัวและชุมชน

การจักสานเป็ นลักษณะงานที่มีความสัมพันธ์กับมนุษย์และเป็ นงาน

หัตถกรรมที่เก่าแก่ ทำเพื่อประโยชน์ใช้สอยสำหรับการดำรงชีวิต มีการ
พัฒนารูปแบบให้สวยงามขึ้นอยู่กับความคิดผู้ผลิต เพราะในอดีตผลิตภัณฑ์
จักสานไม้ไผ่จะทำสำหรับไว้ใช้ในครัวเรือนและจับสัตว์เท่านั้น ไม่ได้ทำไว้เพื่อ
จำหน่าย ปั จจุบันรัฐบาลได้มีการส่งเสริมให้ใช้ภูมิปั ญญาในท้องถิ่นเพื่อสร้าง
รายได้ให้กับชุมชน โดยใช้ภูมิปั ญญามาสร้างมูลค่าเพิ่ม จึงเป็ นจุดเริ่มต้นให้
แต่ละชุมชนคิดที่จะทำผลิตภัณฑ์เพื่อจำหน่ายตอบสนองต่อความต้องการ
ของผู้บริโภคในปั จจุบัน

กระดาษ เป็ นวัสดุที่ผลิตขึ้นมาสำหรับการจดบันทึก มีประวัติศาสตร์

ยาวนาน เชื่อกันว่ามีการใช้กระดาษครั้งแรกๆ โดยชาวอียิปต์โบราณ และ
ชาวจีนตั้งแต่สมัยโบราณ แต่กระดาษในยุคแรกๆ ล้วนผลิตขึ้นเพื่อการจด
บันทึกด้วยกันทั้งสิ้น จึงกล่าวได้ว่าระบบการเขียน คือแรงผลักดันให้เกิดการ
ผลิตกระดาษขึ้นในโลก กระดาษของชาวอียิปต์โบราณ ผลิตจากหญ้าที่เรียก
ว่าปาปิ รุส (papyrus) และเรียกว่ากระดาษปาปิ รุส พบว่ามีการใช้จารึกบท
สวดและคำสาบาน บรรจุไว้ในพีระมิดของอียิปต์ นักประวัติศาสตร์เชื่อว่ามี
การใช้กระดาษที่ทำจาก ปาปิ รุสมาตั้งแต่ปฐมราชวงศ์ของอียิปต์ (ราว 3000
ปี ก่อนคริสตกาล) ประวัติการใช้กระดาษในสยามไม่ปรากฏหลักฐานชัดเจน
แต่วัสดุที่มีลักษณะอย่างกระดาษนั้น เรามีกระดาษที่เรียกว่า สมุดไทย ผลิต
จากเยื่อไม้ทุบละเอียด ต้มจนเปื่ อย ใส่แป้ งเพื่อให้เนื้อกระดาษเหนียว แล้ว
นำไปกรองในกระบะเล็กๆ ทิ้งไว้จนแห้ง แล้วลอกออกมาเป็ นแผ่น พับทบไป
มาจนตลอดความยาว จึงได้เป็ นเล่มสมุด เรียกว่า สมุดไทยขาว หากต้องการ
สมุดไทยดำ ก็จะผสมผงถ่านในขั้นตอนการผลิตในทางภาคเหนือของไทย มี
การผลิตกระดาษด้วยวิธีการคล้ายคลึงกัน เรียกว่า กระดาษสา เมื่อนำมาทำ
เป็ นสมุดใช้เขียน เรียกว่า ปั๊ บสา (วิมลรัตน์ ศรีจรัสสิน , 2536 : 154) การใช้
กระดาษในปั จจุบันมีความสิ้นเปลืองมาก จึงมีการนำกระดาษกลับมาใช้อีก
เช่น การใช้กระดาษทั้งสองหน้า กระดาษหนังสือพิมพ์นำมาพับถุงกระดาษ
หลายชนิดเมื่อหมดสภาพแล้ว สามารถนำไปแปรรูปเป็ นสินค้าประเภทลัง
กระดาษได้ การนำกระกระดาษมีประดิษฐ์เป็ นตะกร้าโดยโดยการสานเป็ น
มารนำกระดาษกลับมาใช้ใหม่อีกวิธีหนึ่งที่ทำให้ได้ของใช้ที่มีประโยชน์ได้
งานสานกระดาษ งานสานกระดาษ คือ การนำกระดาษที่ไม่ได้ใช้แล้ว เช่น
กระดาษหนังสือพิมพ์ กระดาษโฆษณาสินค้า กระดาษนิตยสาร กระดาษ
สมุดโทรศัพท์ ฯลฯ มาทำให้เกิดประโยชน์อีกครั้ง โดยการม้วนแล้วสานเป็ น
ของเล่น ของใช้ ของตกแต่ง ทำให้เกิดประโยชน์และมีค่ามากขึ้น ทั้งยัง
สามารถนำไปขายเป็ นรายได้เสริมให้กับตนเอง ครอบครัว และยังเป็ นการ
ช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อม ลดภาวะโลกร้อนได้อีกด้วย กระบวนการทำงาน
ประดิษฐ์

การใช้กระดาษในปั จจุบันมีความสิ้นเปลืองมาก จึงมีการนำกระดาษ

กลับมาใช้อีก เช่น การใช้กระดาษทั้งสองหน้า กระดาษหนังสือพิมพ์นำมา
พับถุง กระดาษหลายชนิดเมื่อหมดสภาพแล้ว สามารถนำไปแปรรูปเป็ น
สินค้าประเภทลังกระดาษได้ การนำกระดาษมาประดิษฐ์เป็ นตะกร้าโดยการ
สาน เป็ นการนำกระดาษนำกลับมาใช้ใหม่อีกวิธีหนึ่งที่ทำให้ได้ของใช้ที่มี
ประโยชน์ได้

งานสานกระดาษ คือ การนำกระดาษที่ไม่ใช้แล้ว เช่น กระดาษ

หนังสือพิมพ์ กระดาษโฆษณาสินค้า กระดาษนิตยสาร กระดาษสมุด
โทรศัพท์ มาทำให้เกิดประโยชน์อีกครั้ง โดยการม้วนแล้วสานเป็ นของเล่น
ของใช้ ของตกแต่ง ทำให้เกิดประโยชน์และมีค่ามากขึ้น ทั้งยังสามารถนำไป
ขายเป็ นรายได้เสริมให้กับตนเอง ครอบครัว และเป็ นการช่วยกันรักษาสิ่ง
แวดล้อม ลดภาวะโลกร้อนได้อีกด้วย

กระบวนการทำงานประดิษฐ์ 1.การวางแผนการประดิษฐ์ วางแผนงานสาน

กระดาษหรรษา โดยศึกษารูปแบบของผลงานสานกระดาษที่มีอยู่เดิม
ค้นคว้าเกี่ยวกับอุปกรณ์ และขั้นตอนในการทำงานประดิษฐ์ 2.ออกแบบผล
งาน ออกแบบผลงานสานกระดาษรูปแบบใหม่ โดยเขียนเป็ นภาพร่าง 2 มิติ
คัดเลือกวัสดุอุปกรณ์ รวมถึงวิธีการในการประดิษฐ์ 3.ดำเนินการประดิษฐ์
เตรียมวัสดุที่เหมาะสมกับงานสานกระดาษที่ออกแบบไว้ แล้วลงมือประดิษฐ์
ผลงานตามที่ออกแบบไว้ 4.ประเมินผลและปรับปรุงผลงาน ตรวจสอบความ
เรียบร้อยของผลงานสานกระดาษ ด้านความสวยงาม ความประณีต ความ
คงทน และการใช้งาน ถ้าพบข้อบกพร่องให้ปรับปรุงผลงาน

กระบวนการออกแบบและสร้างสรรค์ผลงานผลิตภัณฑ์จากภูมิปั ญญา

ขั้นที่ 1 การพบปะกับชาวบ้านกลุ่มศิลปาอาชีพแกะสลักและจักสาน
เป็ นสินค้าโอท๊อปของ หมู่บ้านแม่ข้าวต้ม ตั้งอยู่ที่บ้านเลขที่ 284 หมู่ 3
ตำบลแม่ข้าวต้ม อำเภอเมือง จังหวัดเชียงรายโดยมี นายอินทรา จันทร์ชุม
เป็ นประธานกลุ่ม มีสมาชิกกลุ่ม จำนวน 7 คน ผลิตสินค้าโอท็อป เกี่ยวกับ
เครื่อง จักสาน ขันโตก และผลิตภัณฑ์ เกี่ยวกับหวาย โทรศัพท์ 086-
0528126 โดยสมาชิกในกลุ่มทั้งหมดได้รับแนวคิด จากชาวบ้านกลุ่มศิลปะ
ชีพการแกะสลักและจากสาน โดยให้ความสนใจในด้านการจัดสานเป็ นหลัก
แต่หากการสานโดยใช้หวายนั้นมีจำนวนมากและแพร่หลายในสินค้าโอท๊อป
ของหลายหลายหมู่บ้าน กลุ่มนักศึกษาจึงคิดเห็นว่า จะทำสินค้าแบบไหน
ออกมาให้หลากหลายและแตกต่างจากตะกร้าหวายทั่วไป

ขั้นที่ 2 ได้รับการนำประสบการณ์ความรู้และความคิดภายใต้ ชาวบ้าน

กลุ่มศิลปาชีพแกะสลักและจักสานแลกเปลี่ยนประสบการณ์กับกลุ่ม
นักศึกษา โดยกลุ่มนักศึกษาได้ศึกษากระบวนการทำ ผลิตภัณฑ์การจักสาน
จากหวาย แต่หากกลุ่มนักศึกษาอยากทำให้สินค้าแตกต่างไปจากเดิมจึงได้
ปรึกษากับชาวบ้านกลุ่มศิลปาชีพแกะสลักและจักสาน กลุ่มชาวบ้านจึงนำ
เสนอความคิดว่า ใช้วัสดุที่เรียบง่ายกว่าหวายเพราะการใช้หวายในการจัด
สานนั้นค่อนข้างใช้แรงที่มาก
 2.1 การสร้างแรงบันดาลใจจากภูมิปั ญญาท้องถิ่น กลุ่มนักศึกษาจึง
ปรึกษากับชาวบ้านกลุ่มศิลปาชีพและการจัดสานว่าหากเราใช้กระดาษ
หนังสือพิมพ์หรือกระดาษเหลือใช้สามารถนำมาใช้ในการจัดสารได้หรือไม่
วัสดุจะคงทนหรือไม่ จึงทำให้ได้เกิดการแลกเปลี่ยนความคิดกัน จนทำให้
เกิดแรงบันดาลใจในการนำหนังสือพิมพ์และกระดาษเหลือใช้ในชุมชนมาส
ร้างสรรค์ผลงานให้เป็ นตระกร้าจักสานจากกระดาษเหลือใช้

2.2

2.3 การตัดรายละเอียด รูปทรงของเครื่องจักสานที่มีความงามนั้นจะ

ต้องประกอบด้วยเส้นรอบนอกที่กลมกลืนกับสัดส่วนและขนาด โดยมีหน้าที่
ในการใช้สอยของเครื่องจักสานนั้นๆ เป็ นตัวกำหนดที่สำคัญและมีตัวกำหนด
อื่นเป็ นองค์ประกอบ เช่น สภาพของการใช้สอยตามสิ่งแวดล้อม คตินิยมของ
ท้องถิ่น โดยทั่วไปแล้วในเครื่องจักสานทุกภาคของประเทศจะมีรูปทรงที่
งดงามอันเกิดจากความประสานกลมกลืนกันของเส้นรอบนอก สัดส่วนและ
ขนาดเป็ นส่วนมากและสิ่งที่เกิดขึ้นนี้เป็ นกฎเกณฑ์ทางธรรมชาติอย่างหนึ่งที่
ผลักดันให้ช่างจักสานสร้างผลงานขึ้นมาตามหลักเกณฑ์นั้นอย่างเรียบง่าย
ตามสภาพความเป็ นอยู่ของแต่ละท้องถิ่น นอกเหนือจากรูปทรงของเครื่อง
จักสาน โครงสร้างก็เป็ นองค์ประกอบที่สำคัญ ที่ช่วยเสริมสร้างให้เกิดความ
งามและมีคุณค่าทางศิลปะ

2.4 ลวดลายของเครื่องจักสาน เป็ นองค์ประกอบสำคัญอีกสิ่งหนึ่งที่

ช่วยเสริมให้เครื่องจักสานมีรูปทรง ที่มีความงามและมีคุณค่าทางศิลปะ
ลวดลายของเครื่องจักสานแต่ละชนิดจะมีความกลมกลืนกับประโยชน์ใช้สอย
รูปทรง และโครงสร้างเป็ นอย่างดี โดยช่างผู้สานจะเป็ นผู้เลือกสรรลวดลาย
ลักษณะ ต่างๆ ได้อย่างสอดคล้องกับองค์ประกอบอื่นๆ ได้สมบูรณ์ที่สุด ช่วย
ให้เครื่องจักสานมีความงามที่มีลักษณะเฉพาะเด่นชัดต่างไปจากงานศิลปหัด
ถกรรมและงานหัตถกรรมอื่น