BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG

HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG

---------------------------------------

BÁO CÁO HỌC PHẦN PHÂN TÍCH VÀ

ĐÁNH GIÁ HIỆU NĂNG HỆ THỐNG THÔNG TIN

HÀ NỘI - 2023
 BỘ THÔNG TIN VÀ TRUYỀN THÔNG
HỌC VIỆN CÔNG NGHỆ BƯU CHÍNH VIỄN THÔNG
---------------------------------------

PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU NĂNG

HỆ THỐNG MIMO CỠ LỚN SỬ DỤNG ADC 1 BIT

Họ và tên học viên Mã học viên

Hoàng Anh Đức Nghiên cứu sinh
Nguyễn Như Thành B22CHTE027
Nguyễn Đình Vượng B22CHTE021
Trần Đoàn Trung B22CHTE024
Lớp: M22CQTE02-B Khoá: 2022-2024

HÀ NỘI - 2023
 MỤC LỤC

CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG MIMO 2

1. Hệ thống MIMO cỡ lớn 2
1.1. Mô hình hệ thống MIMO cỡ lớn nhiều người dùng 4
1.2. Ưu điểm của MIMO cỡ lớn 5
1.3. Những thách thức của MIMO cỡ lớn 5
2. Bộ ADC độ phân giải thấp 6
CHƯƠNG 2: HỆ THỐNG MIMO CỠ LỚN SỬ DỤNG ADC 1 BIT 8
1. Mô hình hóa hệ thống 8
2. Lựa chọn tham số và kịch bản triển khai 11
CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU NĂNG HỆ THỐNG 13
1. Phân tích và đánh giá hiệu năng hệ thống theo số lượng ăng ten thu 13
2. Phân tích và đánh giá hiệu năng hệ thống theo thuật toán tách sóng 15
TÀI LIỆU THAM KHẢO 18

1
 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ HỆ THỐNG MIMO
Trong hệ thống truyền thông tin vô tuyến, đa đường ảnh hưởng lớn đến hiệu suất
truyền tin đặc biệt là trong các môi trường đông đúc, có nhiều vật phản xạ. Hiện tượng đa
đường gây ra sự thăng giáng tín hiệu thu theo thời gian và theo tần số gây ra khả năng giải
mã sai tín hiệu ở đầu thu. Hệ thống MIMO (Multiple Input – Multiple Output) đã được
phát triển đi kèm với một số kỹ thuật, công nghệ để khắc phục và suy giảm sự ảnh hưởng
của đa đường lên hệ thống thông tin vô tuyến.
Cho đến những năm 1990, đa dạng không gian thường bị giới hạn trong các hệ thống
chuyển đổi giữa hai ăng-ten hoặc kết hợp các tín hiệu để cung cấp tín hiệu tốt nhất. Ngoài
ra, nhiều hình thức chuyển đổi chùm tia khác nhau đã được triển khai, nhưng xét về mức
độ xử lý liên quan và mức độ xử lý có sẵn, các hệ thống nói chung tương đối hạn chế.
Hai nhà nghiên cứu: Arogyaswami Paulraj và Thomas Kailath là những người đầu
tiên đề xuất sử dụng ghép kênh không gian sử dụng MIMO vào năm 1993 và trong năm
sau bằng sáng chế của Hoa Kỳ đã được cấp. Tuy nhiên, Bell Labs đã trở thành người đầu
tiên chứng minh một nguyên mẫu trong phòng thí nghiệm về ghép kênh không gian vào
năm 1998.
Hệ thống MIMO cỡ lớn ra đời với sự đòi hỏi băng thông ngày càng cao của các hệ
thống thông tin vô tuyến, số lượng ăng ten phía thu phát 4T4R (4 kênh thu, 4 kênh phát)
trong hệ thống 4G tăng lên thành 32T32R/ 64T64R với các hệ thống 5G. Song song với
các ưu điểm của hệ thống MIMO cỡ lớn là các yêu cầu cao về độ phức tạp của hệ thống
như số kênh thu phát, tài nguyên xử lý phần mềm. Để giải quyết các vấn đề này, các nhà
nghiên cứu đã phát triển và ứng dụng nhiều giải pháp để tối ưu hóa tài nguyên của hệ
thống MIMO. Trong số các giải pháp đó là sử dụng ADC có độ phân giải thấp (đến 1 bít)
kết hợp với các thuật toán giải mã như lan truyền độ tin cậy.

1. Hệ thống MIMO cỡ lớn

Khác với các hệ thống chỉ sử dụng một ăng ten phát và một ăng ten thu, hệ thống
MIMO sử dụng đồng thời nhiều ăng ten phát ở phía phát (N) và nhiều ăng ten thu ở phía
thu (M). Các hệ thống MIMO này cho phép đồng thời nhiều luồng dữ liệu trong các đường
dẫn không gian khác nhau để cải thiện tốc độ dữ liệu.

2
 Hình 1: Hệ thống MIMO
Việc truyền đồng thời nhiều luồng thông qua các kênh không dây sẽ dẫn đến việc
trộn các tín hiệu tại bộ thu. Do đó, cần phải thực hiện xử lý tín hiệu bổ sung, ở bộ thu hoặc
bộ phát hoặc thường ở cả hai, để tách các luồng dữ liệu, thường được gọi là xử lý MIMO.

Hình 2: Sơ đồ khối cơ bản của hệ thống MIMO

Ở phía phát, chuỗi tín hiệu đầu vào được xử lý mã hóa nguồn sau đó được ảnh xạ
trước khi đưa vào bộ mã hóa không gian – thời gian và phát qua các kênh vào ăng ten.
Ngược lại ở phía thu tín hiệu từ nhiều ăng ten được thu và xử lý giải mã không gian thời
gian sau đó giải mã ánh xạ để đưa thành chuỗi tín hiệu đầu ra.
Các ưu điểm của hệ thống MIMO bao gồm: Hệ thống MIMO cho phép sử dụng đa
truy nhập theo không gian giúp tăng băng thông và cự ly truyền; Hệ thống MIMO cho
phép sử dụng các thuật toán cân bằng kênh giúp tăng độ tin cậy của kênh truyền. Nhược

3
điểm của hệ thống MIMO là độ phức tạp so với hệ thống SISO và do đó tăng chi phí cho
hệ thống truyền thông.
Chi phí cao và thiếu phổ tần sẵn có, đồng thời nhu cầu về tốc độ dữ liệu ngày càng
tăng có nghĩa là việc khai thác thêm miền không gian là không thể tránh khỏi. Bài báo "
Noncooperative Cellular Wireless with Unlimited Numbers of Base Station Antennas",
của Thomas L. Marzetta từ Bell Labs, đã chỉ ra khả năng khai thác thêm miền không gian.
Phân tích tác động của việc tăng số lượng ăng ten không giới hạn trong điều kiện lý tưởng
tại BS đã được thực hiện, trong đó chỉ ra rằng tác động của nhiễu thu phụ và pha đinh quy
mô nhỏ biến mất, cũng như nhiễu giữa những người dùng [1].
Mở rộng quy mô MIMO cung cấp mức độ tự do cao hơn trong miền không gian so
với các hệ thống truyền thông không dây (4G) hiện có. Các hệ thống MIMO thông thường
thường có tối đa 8 ăng-ten, trong khi thuật ngữ "MIMO lớn", "MIMO quy mô lớn" hoặc
"MIMO rất lớn" là các hệ thống được trang bị số lượng ăng-ten lớn hơn nhiều (trong 100)
tại BS. Các hệ thống MIMO lớn như vậy thường hoạt động trong kịch bản MIMO nhiều
người dùng (MU-MIMO), trong đó một BS phục vụ nhiều thiết bị đầu cuối trong cùng một
tài nguyên tần số thời gian.

1.1. Mô hình hệ thống MIMO cỡ lớn nhiều người dùng

Xem xét một MIMO BS cỡ lớn với M ăng-ten phục vụ K người dùng ăng-ten đơn lẻ.
Mô hình tín hiệu đường xuống cho một hệ thống băng hẹp là
y= √ ❑ (1.1)
p là vectơ M × 1 của các tín hiệu truyền được mã hóa trước qua các ăng-ten. Các ký
hiệu người dùng s được mã hóa trước khi truyền và thao tác này được biểu diễn dưới dạng
p=Ws , (1.2)
trong đó W là ma trận tiền mã hóa với tỷ lệ công suất phù hợp. Mô hình này dành cho
hệ thống băng tần hẹp và việc giới thiệu điều chế OFDM sẽ yêu cầu biến đổi Fourier rời
rạc nghịch đảo (IDFT) sau khi tiền mã hóa. Với OFDM, một số kênh song song như vậy sẽ
tồn tại cho mỗi sóng mang con. Mô hình tín hiệu đường lên với ma trận kênh H T , do tính
tương hỗ của kênh. Mục tiêu của tiền mã hóa và phát hiện là tách các luồng dữ liệu người
dùng mà ít hoặc không có sự can thiệp giữa những người dùng. Chi tiết về các kế hoạch
khác nhau sẽ được mô tả trong phần sau của công việc.
4
 Mặc dù mô hình MU-MIMO rất lớn tương tự như mô hình MIMO tiêu chuẩn, số
lượng ăng-ten BS tăng lên có một số lợi thế. Những thứ trước đây là ngẫu nhiên, bây giờ
bắt đầu có vẻ như là tất định. Ví dụ, việc phân phối các giá trị đơn lẻ của ma trận kênh tiếp
cận một hàm xác định [2]. Một tính chất khác được quan sát là các ma trận rất rộng (hoặc
cao) trong những điều kiện nhất định có xu hướng có được điều kiện tốt.

1.2. Ưu điểm của MIMO cỡ lớn

Trong phần này, một số ưu điểm của hệ thống MIMO khối lượng lớn được mô tả phù
hợp với [3]. Những lợi ích được phân tích bằng cách cho phép số lượng ăng-ten tăng lên,
cung cấp một số tính năng và xu hướng thú vị.
Cải thiện hiệu suất quang phổ và năng lượng: Việc tăng dung lượng là kết quả của
ghép kênh không gian tích cực được sử dụng trong MIMO lớn. Số lượng luồng không gian
phụ thuộc vào thứ hạng của ma trận Gram HH H . Trong điều kiện lý tưởng, thứ hạng của
ma trận Gram bằng với số lượng người dùng K . Nguyên tắc cơ bản giúp tăng đáng kể hiệu
quả sử dụng năng lượng là với một số lượng lớn ăng-ten, năng lượng có thể được tập trung
vào các vùng nhỏ trong không gian. Điều này chủ yếu là do sự gia tăng độ phân giải không
gian và sự chồng chất nhất quán của các mặt sóng. Bằng cách định hình các tín hiệu do
ăng-ten gửi đi, BS có thể đảm bảo rằng các mặt sóng phát ra từ ăng-ten cộng lại một cách
tích cực tại các vị trí của người dùng. Sự can thiệp giữa những người dùng có thể bị triệt
tiêu hơn nữa bằng cách sử dụng sơ đồ tiền mã hóa thích hợp.

Các thành phần rẻ và công suất thấp: MIMO cỡ lớn làm giảm các hạn chế về độ
chính xác và tuyến tính của từng bộ khuếch đại và chuỗi RF riêng lẻ. Theo một cách nào
đó, MIMO lớn dựa trên quy luật số lượng lớn để đảm bảo rằng nhiễu, mờ dần và sự không
hoàn hảo của phần cứng được loại bỏ trung bình khi tín hiệu từ một số lượng lớn ăng-ten
được kết hợp trong kênh.

1.3. Những thách thức của MIMO cỡ lớn

Ưu điểm của các hệ thống MIMO cỡ lớn là rất ấn tượng, đặc biệt là mức tăng tiệm
cận khi M tăng không giới hạn. Tuy nhiên, đối với các hệ thống thực tế có số lượng ăng
ten hạn chế tại BS (vẫn còn lớn so với các hệ thống truyền thống), một số thách thức triển
khai chính được liệt kê dưới đây.

5
 Phần cứng không hoàn hảo: Số lượng chuỗi RF và các thành phần tương tự trong
MIMO lớn là rất cao. Do đó, điều quan trọng là giảm chi phí thành phần tương tự. Một
mặt, người ta kỳ vọng rằng các hệ thống MIMO cỡ lớn có thể xử lý các điểm không hoàn
hảo do các hiệu ứng trung bình. Mặt khác, đối với một số lượng hạn chế ăng-ten trong một
hệ thống thực tế, vẫn cần phải khắc phục những điểm không hoàn hảo này. Trong công
việc này, các ràng buộc của bộ khuếch đại được nới lỏng bằng cách thực hiện tiền mã hóa
nhận biết PAR và các tác động của sự mất cân bằng IQ được nghiên cứu.
Điều kiện kênh: Để phân tích mức tăng MIMO lớn, một giả định điển hình là coi
kênh là i.i.d. Rayleigh mờ dần. Đối với các kênh như vậy, việc tăng M dẫn đến ma trận
Gram trở nên chiếm ưu thế theo đường chéo, dẫn đến việc truyền dẫn không bị nhiễu. Tuy
nhiên, có thể có các điều kiện kênh trong các tình huống thực tế có mối tương quan chặt
chẽ giữa những người dùng [4], ví dụ: trong các tình huống dày đặc (sân vận động, trung
tâm mua sắm), nơi có nhiều người dùng ở gần nhau. Hơn nữa, trong giờ cao điểm (giờ cao
điểm) tỷ lệ giữa M và K có thể không cao. Do đó, giả sử sự thống trị theo đường chéo của
ma trận Gram có thể không đúng với mọi điều kiện kênh. Khi phát triển kiến trúc phần
cứng, việc xử lý các tình huống kênh khác nhau một cách hiệu quả là rất quan trọng. Trong
công việc này, một phương pháp như vậy được đề xuất, trong đó việc phát hiện được thực
hiện một cách thích ứng dựa trên các điều kiện của kênh. Khung chỉ cho phép sử dụng
càng nhiều giải mã có độ phức tạp càng cần thiết và do đó tiết kiệm năng lượng.

Chi phí xử lý băng cơ sở: Một thách thức quan trọng trong MIMO lớn là thực hiện
các hoạt động xử lý tín hiệu để sử dụng hiệu quả các mảng ăng ten lớn. Điều này vốn dĩ
đòi hỏi phải xử lý các ma trận lớn có kích thước tùy thuộc vào M và K. Ngoài việc xử lý
các ma trận lớn, ma trận kênh có thể cần được cập nhật thường xuyên, tùy thuộc vào độ
chọn lọc tần số của kênh và trải phổ Doppler. Trong công việc này, trọng tâm là giảm độ
phức tạp tính toán xử lý MIMO đường xuống/đường lên và các triển khai của nó trên các
nền tảng khác nhau.

2. Bộ ADC độ phân giải thấp

Việc giảm công suất truyền tải được biết đến như một lợi thế của các hệ thống thông
tin MIMO cỡ lớn. Các nghiên cứu chỉ ra rằng năng lượng truyền yêu cầu trên mỗi bit giảm
khi số lượng ăng ten trên trạm gốc (BS) ngày càng tăng và cuối cùng biến mất với vô số

6
ăng ten BS. Tuy nhiên, trên thực tế việc giảm công suất truyền tải không phải lúc nào cũng
cải thiện hiệu quả EE. Vì công suất tiêu thụ của mạch RF tăng tuyến tính với số lượng ăng
ten trạm gốc, tiếp đó việc sử dụng một số lượng lớn ăng ten tại BS trong MIMO lớn có thể
làm tăng đáng kể mức tiêu thụ điện của mạch tần số vô tuyến (RF).
Hơn nữa, việc sử dụng một số lượng lớn ăng ten trong các hệ thống MIMO cỡ lớn
mang đến một số thách thức kỹ thuật cho cả mô-đun RF và bộ tách sóng tín hiệu tại trạm
cơ sở. Tại giao diện tần số vô tuyến, việc sử dụng nhiều cặp chuyển đổi tín hiệu tương tự
sang tín hiệu số (ADC) và chuyển đổi tín hiệu số sang tín hiệu tương tự (DAC) tại phía
nhận không chỉ là vấn đề chi phí phần cứng mà còn là suy hao năng lượng. Điều này là do
chi phí phần cứng, mức tiêu thụ năng lượng của các bộ ADC và DAC tăng trưởng tuyến
tính với số lượng ăng ten và theo cấp số nhân với số lượng bit được sử dụng. Nhằm giải
quyết thách thức này, một giải pháp tiềm năng là thay thế các bộ ADC độ phân giải cao,
tiêu tốn nhiều năng lượng bằng các bộ ADC độ phân giải thấp và tiêu tốn ít năng lượng.

7
 CHƯƠNG 2: HỆ THỐNG MIMO CỠ LỚN SỬ DỤNG ADC 1 BIT

1. Mô hình hóa hệ thống

Để mô hình hóa hệ thống MIMO cỡ lớn điều chế QPSK sử dụng ADC 1bit, đầu tiên
ta xét một hệ thống truyền thông không dây MIMO không mã hóa, có M ăng ten phát (đầu
vào) và N ăng ten thu (đầu ra). Tại máy phát, một khối bit thông tin b được đưa đến khối
chuyển đổi nối tiếp sang song song để tạo ra K = 2. Luồng bit con sẽ cung cấp cho sơ đồ
điều chế QPSK. Hai bit phụ được chia thành hai nhóm: một dành cho thành phần tín hiệu
cùng pha và nhóm còn lại dành cho thành phần tín hiệu cầu phương. Bit con cùng pha b r,
bit con cầu phương b i được điều chế đầu tiên bằng điều chế khóa dịch pha nhị phân tiêu
chuẩn (BPSK) để tạo ra hai phần tử tín hiệu, Sr và Si.

Hình 3: Mô hình hệ thống thông tin MIMO với sơ đồ điều chế QPSK
Ký hiệu được điều chế QPSK, S có thể được biểu diễn bằng toán học như sau:
S = Sr + jS j (2.1)
Gọi x=[x [1], x [2], … , x [m]]T là tín hiệu MIMO được truyền đi với các phần tử thuộc
2
miền giá trị của bộ điều chế pha nhị phân. Năng lượng tín hiệu trung bình E s=E(||x|| )
được chuẩn hóa về 1. Do đó, ký hiệu MIMO được truyền trên ăng-ten thứ m được đưa ra:
x [m ] = xr [ m ] + j xi [ m ]
trong đó x r [ m ] và x i [ m ] là các phần tử cùng pha và cầu phương của điều chế QPSK.
Trong mô hình kênh sử dụng, M ký hiệu điều chế QPSK được truyền qua M anten
phát sử dụng sơ đồ ghép kênh không gian (V-BLAST). Ta có mô hình tín hiệu nhận được:
y=Hx +w (2.2)
Ma trận H ϵ ∁ N x M là ma trận hệ số kênh chứa các thành phần h [ n , m ] tại hàng n và cột
m của ma trận H .

8
 H=( h11 h12 ⋯ h1 m h21 h 22 … h2 m ⋮⋮ … ⋮ hn 1 h n 2 ⋯ hnm )
Giả sử giá trị h [ n , m ] là các phần tử của ma trận H, có giá trị tuân theo phân phối
Gauss phức với độ lệch chuẩn bằng 0 và phương sai đơn vị, được ký hiệu ∁ N ¿ ).
Giả thiết rằng thông tin trạng thái kênh (CSI) là có ở phía thu nhưng không có ở phía
phát. Theo đó, vector nhiễu w=[w [ 1 ] , w [ 2 ] ,· ·· , w [N ]]T T ϵ C N x 1được giả sử là vector nhiễu
Gauss trắng cộng với các phần tử tuân theo phân phối chuẩn Gauss với trung bình không
và phương sai N0, nghĩa là ∁ N ¿ ). Cuối cùng, y=[ y [ 1 ] , y [ 2 ] ,· ·· , y [ N ]]T ϵ C N x1 là vector tín
hiệu nhận được với y [n] là tín hiệu nhận được tại ăng ten thứ n.
Gọi Y Q = [Y Q [1], Y Q [2], · · · , Y Q [N]]T là vectơ số của tín hiệu thu được sau bộ
ADC và coi ADC 1 bit được biểu diễn bằng toán tử dấu: sign(a) = 1 nếu a ≥ 0, và sign(a) =
−1 nếu a ≤ 0, thì Y Q [i] = sign(ℜ( y [i]) + jsign(ℑ( y [i]))).
Thay H = H r + jH i và w = w r + jw i vào biểu thức trên ta có:
= ( H r + jH i) x r + (−H i + jH r ) + (w r + jw i )
Đặt X e= [ x r x i ]; H e = [ H r + jH i −H i + jH r ] ; W ∑ = w r + jw i
Mô hình kênh được viết dưới dạng:
y = H BPSK X BPSK + W ∑
Ở đây ta có Y Q , y , W ∑ là các ma trận có cùng kích thước Nx 1. Còn kích thước của
H BPSK là Nx 2 M và kích thước của X BPSK là 2 Mx1.

Sử dụng mô hình nhiễu lượng tử cộng (AQNM) (thường được giả định trong nghiên
cứu về các hệ thống MIMO lượng tử hóa) và được mô tả trong hình dưới đây

Hình 4: Mô hình AQNM

Tại BS, sử dụng mô hình AQNM trong hình 4, có thể mô hình hóa tín hiệu nhận
được y sau khi lượng tử hóa thành các tín hiệu đầu ra y q =[ y q , 1 , y q , 2 , … , y q , M ] như sau:
Y e ,Q =φ y +w q ≈ φ Y e + w q (2.3)
Với hệ số φ có thể thu được bằng cách:
φ=1− ρ
9
 Với ρ là nghịch đảo của tỉ lệ tín hiệu trên nhiễu lượng tử hóa (SQNR). w q là vectơ
nhiễu lượng tử hóa Gauss cộng (không tương quan với y). Đối với bộ lượng tử vô hướng
đồng nhất, nhiễu lượng tử xấp xỉ là Δ 2 /12. Chúng ta thu được thông số ρ và φ như sau
3 3
ρ≈ 2Q
→ φ ≈1− 2 Q
2 2
Với ma trận kênh H , phương sai của nhiễu lượng tử w q [n], n=1, 2 , … , N được tính
như sau:

(∑ )
M
2 2
l σ nq [n]=φ(1−φ) ¿ H e [n][m]¿ + N 0
m=1

Tín hiệu thu được sau khi lượng tử hóa r được đưa đến bộ tách sóng LS-MIMO dựa
trên thuật toán lan truyền độ tin cậy [5] để khôi phục lại tín hiệu phát.
Ta có thể sử dụng mô hình phân tách Bussgang để tăng hiệu năng của hệ thống. Từ
công thức (2.3) ta biến đổi về mô hình kênh tương đương
Y e ,Q =Fy+ e
Trong đó e là biến dạng lượng tử hóa, không tương quan với y và
F=√ ❑
Với ∑ y =( H H ) + N 0 I N
H

Đặt A=FH và N=Fw + e, mô hình hệ thống trở thành Y e ,Q =Ax + N

Ở đó A=√❑ là hệ số truyền và N là nhiễu tác động [6].
Ta có:
2 2
∑N = arcsin ⁡¿ N ¿
Π Π 0
2. Lựa chọn tham số và kịch bản triển khai
Tương tự như việc đánh giá hiệu năng của hệ thống hoặc các thành phần của hệ
thống thông tin thông thường, tham số được sử dụng để đánh giá hiệu năng là tỉ lệ lỗi
bít BER. Tỉ lệ lỗi bít được đánh giá thông qua phương pháp mô phỏng bằng việc mô hình
hóa hệ thống bằng công cụ MATLAB Script và lựa chọn phương pháp đánh giá
MonteCarlo.
Mô hình hệ thống mô phỏng bao gồm các thành phần như hình 3. Phía phát chuỗi bit
được tạo ngẫu nhiên qua mã hóa, điều chế và truyền qua kênh truyền. Tại phía thu tín hiệu
được thu xử lý giải mã sử dụng ADC 1 bít và thuật toán lan truyền tin cậy. Chuỗi bít thu
được sau giải mã được so sánh với chuỗi bit phát đi, giá trị BER được tính băng số bit sai
trên tổng số bit.
10
 Bảng 3.1 Các tham số mô phỏng
Phương thức điều chế QPSK
Độ phân giải bộ ADC 1-bit
Cấu hình MIMO 10×40,10 ×80,10×100
Kênh truyền dẫn Rayleigh
Số vòng lặp tách sóng tối đa 10
Hệ số suy giảm ε 0.01
Thông tin trạng thái kênh Chỉ có ở phía thu

Các tham số lựa chọn mô phỏng như bảng trên. Trong đó kịch bản đánh giá hiệu
năng của hệ thống được sử dụng với việc thay đổi các tham số sau:
- Thay đổi tỉ số tín trên tạp của tín hiệu phát đi.
- Thay đổi số lượng ăng ten thu.
- Thay đổi thuật toán tách sóng.
Kết quả và đánh giá phân tích được trình bày trong chương tiếp theo đối với trường
hợp thay đổi số lượng ăng ten thu và thay đổi thuật toán tách sóng. Trong cả 2 trưởng hợp
đều sử dụng khảo sát kết hợp với việc tăng dần tỉ số công suất tín hiệu trên tạp âm Eb/N0.

11
 CHƯƠNG 3: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU NĂNG HỆ THỐNG
1. Phân tích và đánh giá hiệu năng hệ thống theo số lượng ăng ten thu

Hình 3.1: Kết qua mô phỏng MIMO trong các trường hợp 10x40, 10x80, 10x120

Có thể thấy tỷ lệ lỗi bit ( BER) giữa các bộ tách sóng AQNM trong các trường hợp
MIMO 10 × 40, 10 × 80 và 10 × 120 trong trường hợp điều chế QPSK đều có xu hướng
giống nhau. Khi số lượng ăng ten thu tăng lên, đường cong BER cho thấy sự cải thiện rõ rệt
về hiệu năng. Điều này có thể được lý giải bởi khi ta sử dụng kỹ thuật phân tập không gian
bằng cách tăng số lượng ăng ten lên thì độ lợi phân tập cũng được tăng lên, xác suất các
đường truyền có chất lượng thấp, tín hiệu xấu nhận được trong bộ thu giảm xuống. Đây là
nguyên nhân chính và quan trọng để hình thành lên các hệ thống MIMO cỡ lớn từ vài chục
đến hàng trăm ăng ten. Ngoài ra khi sử dụng nhiều ăng ten thì công suất tín hiệu thu cũng
tăng lên dẫn đến kết quả thu được tín hiệu tốt hơn.

12
 Tỷ số năng lượng bit trên mật độ tạp âm (E b/N0) được định nghĩa là SNR trên bit và
thường được sử dụng khi đánh giá công bằng hiệu năng của các hệ thống thông tin số khi
hệ thống sử dụng điều chế mã hóa kênh với số mức và tỷ lệ mã hóa khác nhau.

Eb là năng lượng của 1 bit tín hiệu có đơn vị là [J/bit].

N0 là công suất nhiễu trên một đơn vị băng thông [W/Hz]).

Kết quả mô phỏng cũng chỉ ra khi ta tăng SNR lên, BER sẽ giảm xuống. Rõ ràng, một
hệ thống có SNR lớn sẽ cho chất lượng tốt ( BER nhỏ). SNR phụ thuộc vào công suất tín
hiệu thu được tại bộ thu, do đó, nó sẽ phụ thuộc vào cự ly truyền dẫn của hệ thống, băng
thông truyền dẫn và các tham số đường truyền như suy hao, pha-đinh.

Hai loại nguồn nhiễu quan trọng nhất trong máy thu là nhiễu lượng tử N q và nhiễu
nhiệt N0. Nhiễu lượng tử xuất hiện do tính chất ngẫu nhiên của quá trình chuyển đổi
photon thành điện tử và nhiễu nhiệt xuất hiện do chuyển động ngẫu nhiên của các electron,
nó luôn tồn tại ở bất kỳ nhiệt độ xác định nào. Nhiễu lượng tử N q có giá trị không đổi
(không thay đổi vì Nq phụ thuộc vào số bit của ADC). Nhiễu nhiệt là do chuyển động của
các electron tạo ra, thường quy định E b = 1, khi tăng SNR (tăng công suất E b) lên sẽ dẫn
đến giảm nhiễu nhiệt. Giai đoạn đầu khi SNR còn thấp, N0 còn lớn hơn Nq thì khi SNR tăng
lên, N0 sẽ giảm đi sẽ thấy được hiệu ứng của nó là BER giảm. Khi N0 nhỏ hơn rất nhiều so
với Nq thì tổng nhiễu nó sẽ xấp xỉ bằng N q. Chính vì thế dù có tăng SNR lên nữa thì giá trị
BER cũng không có nhiều sự thay đổi.

Trong các tham số mô phỏng, nhóm lựa chọn chạy thuật toán lan truyền độ tin cậy
với số interation bằng 10. Số bit truyền đi càng nhiều thì số interation càng lớn và ngược
lại, nên là chọn số interation tùy theo số lượng bit truyền. Trong trường hợp truyền tín hiệu
đầu vào không mã hóa số bit truyền đi trong 1 khung truyền (Frame) rất ngắn dẫn đến cập
nhật thông tin rất nhanh.

Các kết quả quan sát được chỉ ra rằng, ADC 1-bit nên được sử dụng trong các hệ
thống MIMO cỡ lớn, như vậy các ảnh hưởng của biến dạng lượng tử được làm giảm đi bởi
số lượng lớn các ăng ten thu.

Để đánh giá hiệu năng của hệ thống, thông thường các nghiên cứu thực hiện bằng
cách xem xét mức tín hiệu SNR cần thiết của giải pháp giải mã đó để đạt đến một xác suất
13
lỗi giới hạn. Hệ thống có hiệu năng tốt hơn có thể chịu được mức tín hiệu SNR thấp hơn.
Sự khác biệt này (được tính bằng đơn vị dB) thường được gọi là độ lợi mã hóa. Nói cách
khác, độ lợi mã hóa được xem là mức giảm của công suất tín hiệu trong các hệ thống được
mã hóa đối với một công suất nhiễu cố định hoặc là mức tăng của công suất nhiễu cho
phép đối với công suất tín hiệu cố định, hay chính là hiệu quả về mặt năng lượng.

Tiểu luận đánh giá hiệu năng hệ thống qua đường cong tỉ lệ lỗi bit ( BER). Xem hình
3.1 ta thấy hiệu năng của hệ thống được chia làm 02 vùng, vùng có độ dốc lớn gọi là vùng
thác (waterfall) và vùng lỗi sàn (error-floor). Vùng thác cho biết miền hoạt động của hệ
thống trong đó tỉ lệ lỗi giảm đáng kể khi SNR tăng, chính là độ dốc lớn. Ở SNR cao hơn,
độ dốc về tỉ lệ lỗi thấp hơn do đạt đến giới hạn của hiệu năng giải mã lặp và sự không hoàn
hảo của hệ thống.
Nhìn vào riêng đường hiệu năng của bộ lượng tử hóa tối ưu, những đường dốc của
đường cong BER tại trường hợp MIMO 10 ×120 là dốc nhất, và hiệu năng BER là mịn và
ổn định ở tất cả các cấu hình MIMO. Tuy nhiên, hiệu năng bị suy giảm đáng kể khi cấu
hình MIMO là 10 × 40 và điều này càng rõ rệt hơn ở tỉ lệ mã cao hơn. Cụ thể, đường BER ở
cấu hình MIMO là 10 × 40 xuất hiện hiện tượng lỗi sàn ở BER=10−2, với cấu hình MIMO
10 ×80 là 10−3 và cấu hình MIMO 10 ×120 là 10−5 . Khi số lượng ăng ten thu tăng lên 80
hoặc 120, đường cong BER cho thấy sự cải thiện về hiệu năng. Các kết quả quan sát được
chỉ ra rằng, ADC 1-bit nên được sử dụng trong các hệ thống MIMO cỡ lớn, như vậy các
ảnh hưởng của biến dạng lượng tử được làm giảm đi bởi số lượng lớn các ăng ten thu.
Hành vi này là phù hợp với những kết quả phân tích thông qua lý thuyết thông tin cho kịch
bản MIMO cỡ lớn đã được nghiên cứu.
2. Phân tích và đánh giá hiệu năng hệ thống theo thuật toán tách sóng

Để cải thiện thêm về hiệu năng cho hệ thống MIMO cỡ lớn sử dụng ADC 1 bit, tiểu
luận có sử dụng mô hình phân tách Bussgang và so sánh với mô hình nhiễu lượng tử cộng
AQNM.

14
Hình 3.2: So sánh hiệu năng BER trường hợp MIMO 10 × 40

Hình 3.3: So sánh hiệu năng BER trường hợp 10 ×80

15
 Hình 3.3: So sánh hiệu năng BER trường hợp 10 ×120

Hình 3.2, 3.3 so sánh tỷ lệ lỗi bit (BER) giữa các bộ tách sóng AQNM và bộ tách
sóng sử dụng phân tách Bussgang được đề xuất với số ăng ten phát và số ăng ten thu là
10 × 40 và 10 ×80 trong trường hợp điều chế QPSK. Có thể thấy rằng bộ tách sóng dựa trên
phân tách Bussgang được đề xuất hoạt động tốt hơn bộ phát hiện thông thường trong tất cả
các cấu hình MIMO được xem xét. Đặc biệt, số lượng ăng-ten thu càng lớn thì bộ tách
sóng sử dụng ADC 1 bit có thể đạt được hiệu suất tốt hơn. Khi số lượng ăng ten thu tăng
lên, đường cong BER cho thấy sự cải thiện rõ rệt về hiệu năng. Những hiệu suất được cải
thiện này đạt được nhờ mối quan hệ đầu vào-đầu ra tuyến tính chính xác của các hệ thống
MIMO lớn với ADC 1-bit thu được từ quá trình phân tách Bussgang. Các kết quả quan sát
được chỉ ra rằng, ADC 1-bit nên được sử dụng trong các hệ thống MIMO cỡ lớn, như vậy
các ảnh hưởng của biến dạng lượng tử được làm giảm đi bởi số lượng lớn các ăng ten thu.

Như vậy, sử dụng mô hình phân tách Bussgang đem lại những cải thiện đáng kể về
hiệu năng và chúng ta nên sử dụng một số lượng lớn ăng ten để làm giảm các tác động tiêu
cực của nhiễu lượng tử của ADC 1-bit. Đây là tiền đề để xem xét trong trường hợp mã hóa

16
tín hiệu đầu vào để ngăn chặn sự suy giảm hiệu năng ở tỉ lệ mã hóa cao và cấu hình MIMO
thấp, từ đó cải thiện hiệu năng tổng thể của hệ thống.

17
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] T. Marzetta, “Noncooperative Cellular Wireless with Unlimited Numbers of Base Station
Antennas,” IEEE Transactions on Wireless Communications, vol. 9, pp. 3590–3600, Nov.
2010.
[2] A. Tulino and S. Verdú, Random Matrix Theory And Wireless Communications.
Foundations and Trends in communications and information theory, Now, 2004.147
[3] E. Björnson, E. G. Larsson, and T. L. Marzetta, “Massive MIMO: ten myths and one
critical question,” IEEE Communications Magazine, vol. 54, pp. 114–123, February 2016.
[4] X. Gao, O. Edfors, F. Rusek, and F. Tufvesson, “Massive MIMO performance evaluation
based on measured propagation data,” IEEE Transactions on Wireless Communications,
vol. 14, pp. 3899–3911, Jul. 2015.
[5] H. D. Vu, T. V. Nguyen, T. B. T. Do, and H. T. Nguyen, “Belief Propagation Detection for
Large-Scale MIMO Systems with Low-Resolution ADCs,” in International Conference on
Advanced Technologies for Communications, Oct. 2019, vol. 2019-October, pp. 68–73.
doi: 10.1109/ATC.2019.8924512.
[6] L. V. Nguyen and D. H. N. Nguyen, “Linear receivers for massive mimo systems with one-
bit adcs.,” arXiv: Signal Processing, 2019

18