Professional Documents
Culture Documents
Cevap Anahtarı Paper 2
Cevap Anahtarı Paper 2
Markscheme
May 2022
Standard level
Paper 2
13 pages
–2– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
The following are the annotations available to use when marking responses.
CON Contradiction
Incorrect point
EE Effective evaluation
GP Good Point
Underline tool
Highlight tool
Irrelevant
LD Lacks depth
Lengthy narrative
Not Relevant
NExa No Examples
NE Not Enough
Unclear
–4– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
PE Poorly expressed
Seen
Tick Colourable
TV Too vague
UA Unfinished answer
Very limited
Well argued
Weak argument
You must make sure you have looked at all pages. Please put the annotation on any blank page,
to indicate that you have seen it.
–5– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Adaylar tarafından verilen yanıtlara puanlama cetvelinde “en iyi uyan" seviye tanımını uygulayın ve
mümkün olan her yerde puan verin. Aşağıdaki maddeler, adayların yazabilecekleri cevaplar
arasındadır. Bu maddeler ne kurallı ne de ayrıntılı bir şekilde yazılmıştır. Aday tarafından birebir aynı
şekilde yazılması gerekli değildir.
0 • Cevaplar, aşağıda yer alan belirleyiciler ile tanımlanan bir standardı karşılamıyor.
• Soruda istenenler anlaşılmış ve ele alınmış. Yer yer tekrarlar ve belirsizlikler olsa da
cevaplar genel olarak iyi yapılandırılmış ve düzenlenmiş.
• Konuyla ilgili bilgi çoğunlukla doğru ve ilgili. Olaylar bağlamlarına oturtulmuş ve
kavramlar biraz anlaşılmış.
• Öğrencinin tartışmayı seçtiği örnekler uygun ve ilişkili ve analizi veya değerlendirmeyi
10–12
desteklemede kullanılmış. Cevapta, etkin bağlantılar ve/veya karşılaştırmalar yapılmış
(soruya uygun olduğu ölçüde).
• Cevapta genel olarak açık ve anlaşılır eleştirel analizler yapılmış. Farklı
bakış açılarına yönelik farkındalık ve değerlendirme var. Genel noktaların
birçoğu ispatlanmış ve cevapta tutarlı bir sonuç öne sürülmüş.
–6– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
–8– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
3. İki dünya savaşı arasında dünyada artan faşizm ve militarizmi ve Türkiye’ye etkilerini
tartışınız. [15]
Soru, adayların iki dünya savaşı arasında yükselen faşizm ve militarizm ve bunların Türkiye
üzerindeki etkileri hakkında düşünülmüş ve dengeli bir inceleme sunmasını gerektiriyor.
Adaylar şu noktalara değinebilir:
• Avrupa’da 1. Dünya Savaşı’ndan sonra İtalya ve Almanya’da diktatörlükler inşa edilmiştir.
• Faşist ülkeler arasında Avrupa’da müttefiklik kurulmuştur.
• 2. Dünya Savaşı öncesi Avrupa’da faşist sistemler güçlerini artırmıştır.
• Hem Almanya hem de İtalya’da saldırgan ve/ya korumacı bir politikanın varlığı çevre
ülkeleri etkilemiştir.
• İspanya da Almanya ve İtalya gibi faşist bir yönetime sahipti.
• İspanya Almanya ve İtalya’nın aksine ABD ile daha yakın ilişkiler geliştirmiştir.
• İspanya’da başa geçen Franco ilk dönemlerinde İtalya ve Almanya tarafından
desteklenmiştir.
• Militarist ve faşist yönetimler Avrupa ile sınırlı kalmamıştır.
• Japonya’da da devletin militarist yapısına bağlı olarak saldırgan ve/ya korumacı politikalar
yürütülmüştür.
• Türkiye kendisini faşist yönetimlerden korumaya çalışmıştır.
• Türkiye’de bu örneklere benzer şekilde bir militarist veya faşist yönetim kurulmamıştır
fakat demokratikleşme çabaları sekteye uğramıştır.
• Türkiye’de de diğer ülkelerde olduğu gibi hükümetin ekonomik hayata etkisi artmıştır ve
Liberalizme olan güven azalmıştır.
• Ulusal sanayiye verilen önem artmıştır.
• Türkiye her ne kadar bölgesel ve uluslararası işbirliklerini artırarak kendi güvenliğini
sağlamak istese de uluslararası koşullar Türkiye’nin bu çabalarını zorlaştırmaktaydı.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
–9– M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Soru, adayların Atatürk döneminin dış politika amaçlarının ve başarılarının altında yatan
nedenleri dikkate almalarını gerektirmektedir. Adaylar şu noktalara değinebilir:
Amaçlar:
• Yeni bir savaşın çıkma ihtimaline karşı kendini korumaya çalışma.
• Gerçekçi ve maceradan uzak politikalar yürütülmesi.
• Avrupalı ülkelerin amaçları ve bu amaçlar karşısında Milletler Cemiyeti’nin Türkiye’nin
çıkarlarını koruyamayacak olması nedeniyle bölgesel ve uluslararası güven ortamı
oluşturmaya çalışılması.
• Komşularla iyi ilişkiler geliştirme.
• Ülkenin güvenliğinin sağlanması.
• Dış politikada askeri önlemlerden kaçınma.
Başarılar:
• Boğazların silahsızlandırılması ile ortaya çıkabilecek tehditlerin ortadan kaldırılması.
• Balkan Antantı, Sadabat Paktı gibi diplomatik adımların atılması.
• Ortadoğu komşularıyla yakın bölgesel ilişkiler geliştirerek Türkiye’nin güvenliğini sağlamak
ve Batı güçlerine karşı denge kurmak.
• Muhalif hareketlerin ülke içinde bastırılmasına öncelik verilmesi ve ülke içinde güvenliği
sağlamak.
• Yurtta barış dünyada barış fikrinin uygulanması.
• Ülke kaynaklarını boşa harcamamak için diplomasinin askeri önlemlerden daha çok
kullanılması.
• Yeni bir savaştan çıkıldığı için elde kalan topraklarla yetinme.
• Hem Avrupa ülkeleri hem de kendi bölge ülkeleri ile işbirliği anlaşmalarıyla istikrarlı ilişkiler
yaratmaya çalışma.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
– 10 – M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
– 11 – M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
6. Dünya Savaşı’nda İsmet İnönü hükümeti tarafından uygulanan ve tepki çeken politikalarını
etkileri ve uygulanma nedenleriyle beraber inceleyiniz. [15]
Soru, adayların İsmet İnönü hükümetinin uyguladığı politikaların altında yatan nedenleri ve
bu politikaların etkilerini dikkate almalarını gerektiriyor. Adaylar şu noktalara değinebilir:
Etkileri
• Yaşanan fiyat artışları
• Toplumun hükümetten soğuması
• Esnaf ve tüccarların ekonomik politikalardan negatif etkilenmeleri
• CHP (Cumhuriyet Halk Partisi)’nin yıpranması ve yeni politikalar geliştirme ihtiyacı
• Demokratikleşme ve çok partili sisteme geçiş adımlarının atılması
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
– 12 – M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Soru, adayların verilen ifadenin düşünülmüş ve dengeli bir incelemesini sunmasını gerektirir.
Adaylar şu noktalara değinebilir:
• Kentler yapısal, sosyal ve ekonomik olarak köyden kente göçenlere hazırlıklı değildi.
• İktisadi olarak tarımdan sanayileşmeye hızlı bir geçiş yaşanmıştır.
• İktisadi değişim toplumda eşitsizliklere neden olmuştur.
• Sosyal devlet anlayışında değişiklikler olmuştur.
• Tarım çalışanlarına verilen önem azaldıkça kentlere göç çoğalmıştır.
• Gecekondulaşma kentsel sorunlara sebep olmuştur; ulaşım, eğitim, sosyal aktiviteler gibi.
• Kentlerde işsizlik ve kayıt dışı ekonomi artmıştır.
• Göç edenler kentlerdeki yaşama ayak uyduramamış, sosyal dışlanma görülmüştür.
• Şehirlerin etrafı gayri hukuki, sağlıksız, alt yapısı olmayan gecekondu tabir edilen binalarla
sarılmıştır.
• Gecekondularda oturan halk siyasi partiler için önemli bir oy potansiyeline sahip
olduğundan uzun yıllar sorunlar çözülememiştir.
• Halen bu dönemdeki sağlıksız kentleşmenin etkileri görülebilmektedir.
• Büyük kentlerinin sadece etrafında değil, merkezinde dahi gecekondu semtleri vardır.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
8. Türkiye’de çok partili sisteme geçildikten sonra seçimleri kazanan Demokrat Parti, bir yandan
tarıma devlet tarafından destek verileceğini vurgularken diğer yandan da sanayi
kuruluşlarında özel sektörün de yer alacağından söz ediyordu. Bu çerçevede Türkiye’de çok
partili sisteme geçiş ile yaşanan ekonomik ve siyasal değişimleri değerlendiriniz. [15]
Soru, adayların Türkiye'de çok partili sisteme geçişin neden olduğu ekonomik ve siyasi
değişimlerin üzerinde düşünülmüş ve dengeli bir inceleme sunmasını gerektiriyor. Adaylar şu
noktalara değinebilir:
• Liberal politikaların özel mülkiyet ve teşebbüse verdiği önem.
• Ekonomik alanda özgürlükçü ortam.
• İktisadi özgürlüklerin sosyal ve siyasal hayata etkisi.
• Özel sektörün sanayide daha fazla yer alması ile yeni zengin sınıfın oluşması.
• Sosyal ve iktisadi özgürlüklerin siyasi alanda farklı siyasi partilerin ortaya çıkmasına pozitif
etkisi.
• Özgürlükçü iktisat ile özgürlükçü siyasetin sağlanabilmesi.
• Devletin tamamen ekonomiden çıkmayarak hükümet politikaları ile ekonomiye yön
verilmeye devam edilmesi.
• Soğuk Savaş’ın da etkisi ile Batı tipi ekonomik yapıya yaklaşılması.
• Türkiye’nin kuruluşundan bu yana hedeflediği Batılılaşma ülküsü.
• Kırsal kesimde devlet teşvikleri yoluyla siyasi destek sağlama çabaları.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
– 13 – M22/3/TURKS/SP2/TUR/TZ0/XX/M
Soru, adayların küreselleşmenin Türk dış politikası üzerindeki etkisine ilişkin dikkatli ve
dengeli bir inceleme sunmasını gerektiriyor. Adaylar şu noktalara değinebilir:
• Soğuk Savaş sonrasında Türkiye hem ticari hem de siyasi ilişkilerini Orta Asya, Orta Doğu
ve Balkanlarda daha da artırmıştır.
• Türkiye-ABD ilişkileri Soğuk Savaş sonrasında askeri alandan daha ziyade sosyal,
ekonomik ve siyasi olarak daha da ön plana çıkmıştır.
• Soğuk Savaş rekabetinin ve bloklaşmanın son bulmasının getirdiği siyasi boşluğun
bölgesel ittifaklar yoluyla doldurulmaya çalışılması, örneğin AB’nin kurulması.
• Soğuk Savaş sonrasında Türkiye ekonomik ilişkileri geliştirmekte gecikmiştir.
• 1990ların ortalarından itibaren ekonomik ilişkilerini artırmış ve ekonomik bir çekim gücü
olmaya çalışmıştır.
• Uluslararası örgütlerin daha fazla önem kazanması ve Türkiye’nin buralarda temsil
gücünü artırma çabaları.
• Soğuk Savaş’ın iki kutuplu ideolojisinde var olan kültür algısının popüler kültüre
dönüşmesi. Popüler kültürün internet kullanımı ile hızlı yayılması.
• Demokratikleşme hareketlerinin iletişim ve bilgi teknolojilerindeki ilerlemeye bağlı olarak
hızlanması.
• Türkiye’nin küresel pazarda aktif olma isteği.
• Değişen güvenlik tehditleri ve yeni güvenlik ihtiyaçları.
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.
10. Türkiye Batılılaşma politikaları çerçevesinde Avrupa bazlı tüm uluslararası örgütlere üye
olmuştur. Fakat Avrupa Birliği’ne katılım sürecinde uzun süre ilerleme sağlanamamıştır.
Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan sorunları inceleyiniz. [15]
Soru, adayların Türkiye-AB ilişkilerinde yaşanan sorunların altında yatan nedenleri dikkate
almalarını gerektiriyor. Adaylar şu noktalara değinebilir:
• Türkiye’nin kalabalık nüfusunun Avrupa Birliği’ne (AB) getireceği mali yük sebebiyle
çekincelerin olması
• Türkiye’nin üye olmasıyla birlikte AB’nin yoğun bir göçe maruz kalacağı endişesi
• Ege, Doğu Akdeniz ve Kıbrıs özelinde yaşanan sorunlar
• Osmanlı zamanından beri Avrupa ve Türkiye’de toplumların birbirlerine karşı önyargıları
• Türkiye’de demokrasinin yerleşmemesi
• Türkiye’nin azınlıklara karşı politikaları
• Türkiye’nin sosyal politikalarındaki yetersizlikler
• Türkiye’de yaşanan insan hakları ihlalleri
• Türkiye’nin ekonomik alt yapısının yetersiz olması ve Türk ekonomisinin istikrarsızlığı
• Türkiye politikalarında yaşanan istikrarsızlıklar
• Bölge ülkeleriyle yaşanan gerginlikler
Adayların görüş ve sonuçları açık bir şekilde sunulacak ve uygun kanıtlarla desteklenecektir.