14 Een onbekende trekvogel

1 Trekvogels zijn vogels die in de herfst wegtrekken, om ergens anders te overwinteren. Dat het een
onbekende trekvogel is, betekent dat het een vogel is die onder normale omstandigheden niet
hier langs zou trekken. Terwijl hij hier is beland, kent niemand hem. Het gebruik van het
onbepaalde lidwoord een in plaats van de versterkt het onbekend zijn nog eens.

2 a De ontmoeting met de trekvogel (regels 29-39); de vogels die huilend doorvlogen (regel 49); het
treurige slot (regels 60-61). Eventueel: de versteende vogel met huilende ogen (regels 16-17).
b Voor Gerrit is hij inderdaad een onbekende trekvogel: Gerrit kijkt de ik niet aan, maakt geen
contact en weet niet wie de ik is.

3 a Gerrit reageert niet op de groene ogen van de dode trekvogel, hij ziet ze niet eens. Hij kan de
vogel niet thuisbrengen en dumpt de overblijfselen in een plastic zak. Zijn reactie is kil, zakelijk en
onverschillig. Hierdoor is hij blind voor het bijzondere dat op zijn weg komt.
b Bijvoorbeeld: Gerrit is op zoek naar iets bijzonders, maar als hij het vindt herkent hij het niet
omdat hij niet weet wat hij aan moet met iets onbekends. Zijn reactie toont angst voor / afkeer
van / ongemak met het onbekende.

4 a Het museum is een metafoor voor een asielzoekerscentrum. (Vogels worden binnengebracht en
beslist wordt welke vogels een plekje in de collectie krijgen en welke niet.)
b Het prepareren van de vogels is een metafoor voor het intakegesprek of onderzoek naar de
asielzoeker. (Gekeken wordt wat voor vogel het is, in welke staat hij verkeerd en of het een
bijzondere vogel is die bewaard moet blijven.)
c De koude lucht en bevroren plas is een metafoor voor de harde en koude wereld waarin de
asielzoeker terechtkomt.
d Het uit de lucht vallen van de vogel is een metafoor voor het totaal uitgeput zijn van de zoektocht
naar vrijheid en op een willekeurige plek belanden.
e De kelder met de oude diepvries verbeeldt een mensonwaardige plek om te eindigen. De vogel
had beter verdiend.

5 Eigen antwoord.

6 De tekst is meerduidig op sommige plekken en de lezers hebben verschillende ervaringen en

achtergrondkennis, dus ontstaan er verschillende interpretaties (zie handboek, p. 132). Dat is
normaal, dus niet erg.

7 Belangrijke elementen van maatschappijkritiek zijn: kille ontvangst in het land van aankomst;
desinteresse voor asielzoekers (ze niet willen ontmoeten en leren kennen); onverschilligheid
tegenover slachtoffers.

8 Eigen antwoord.

9 a Bijvoorbeeld: Een aderlaar roept bij mij het beeld van kracht, waardigheid en zelfverzekerdheid
op. Een papegaai roept bij mij het beeld op van vrolijkheid, uniekheid, bijzonder zijn.
b Bijvoorbeeld: In elk geval een positiever beeld, zoals kracht en kleur.
10 a Bijvoorbeeld: Beide teksten gebruiken eenvoudige zinsbouw, een beperkte woordenschat en
poëtische taal.
b Bijvoorbeeld:
- Woordniveau: weinig bijvoeglijke naamwoorden, eenvoudige woorden, algemene woorden.
- Zinsniveau: korte zinnen, weinig bijzinnen, weinig variatie in zinsbouw, actieve zinnen,
beeldspraak.
- Tekstniveau: beetje dialoog; overwegend onvoltooid tegenwoordige tijd (regels 1-29) en
onvoltooid verleden tijd (regels 29-61) (De functie van het gebruik van de o.t.t. is dat de lezer
direct wordt betrokken bij de gebeurtenissen, bij de o.v.t. is er meer afstand.)
c Bijvoorbeeld: Dat is goed voor te stellen: de nieuwsgierigheid van Jip naar de ander, de
ontmoeting met een vreemde, hulp krijgen van een vreemde, kennis maken met een nieuwe
wereld
d Eigen antwoord.