Professional Documents
Culture Documents
(https://imioanninon.gr/)
https://imioanninon.gr/istoria/ 1/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
Τὸ ἀρχικὸ ὄνομα τῆς πόλεως δὲν ἀναφέρεται στὸν Προκόπιο. Ἡ ὀνομασία Εὔροια
θεωρεῖται ὅτι δόθηκε ἀπὸ τοὺς οἰκιστὲς τῆς νέας πόλεως τοῦ Ἰουστινιανοῦ, ποὺ δὲν
ἦταν ἄλλοι ἀπὸ τοὺς κατοίκους τῆς ἐγκαταλελειμμένης θεσπρωτικῆς Εὔροιας, ἡ ὁποία
πιθανῶς βρισκόταν στὸ σημεῖο ὅπου σήμερα εἶναι τὸ χωριὸ Γλυκύ. Ὁ Ernest
Honigmann τὸ 1939 ἐξέδωσε τὸν «Συνέκδημο» τοῦ Προκοπίου· στοὺς στίχους 651,3
– 652,7 ἀναγράφονται οἱ πόλεις ποὺ ὑπάγονταν στὴ Μητρόπολη Νικοπόλεως. Ἐδῶ
συναντᾶται ἡ Εὔροια ἀλλὰ μὲ νέα μορφή. Στὸ 651,6,7 ὑπάρχει ἡ Εὔροια Ἀκνίου.
Ὅπως ἀπέδειξε καὶ προτείνει ὁ Σωτ. Δάκαρης, σωστότερη γραφὴ εἶναι ἡ Εὔροια
Ἀκνίου. Ὁ Ἱεροκλῆς θέλοντας νὰ διαφοροποιήσει τὴ νέα ὀχυρὴ βυζαντινὴ πόλη τοῦ
Ἰουστινιανοῦ ἀπὸ τὴν παλιὰ τὴν ὀνόμασε στὸν «Συνέκδημο» ἐκ νέου Εὔροια καὶ μὲ
https://imioanninon.gr/istoria/ 2/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
τὴν παραφθορὰ τῆς λέξης παρουσιάζεται ὡς Εὔροια ἀκνίου. Σύμφωνα μὲ τὸν Σωτ.
Δάκαρη, παλαιογραφικὰ καὶ φωνητικὰ ἡ μεταβολὴ αὐτὴ δὲν ἀποτελεῖ ἐμπόδιο.
Ἄν, ὅμως, κάποιος ρίξει μία ματιὰ στὰ Πρακτικά τῆς Συνόδου τοῦ ἔτους 879 στὴν
Κωνσταντινούπολη, θὰ διαπιστώσει ὅτι ἡ καστρόπολη αὐτὴ ἀναφέρεται ὡς Ἰωάννινα.
Ἐκεῖ μνημονεύεται ὁ Ζαχαρίας, ἐπίσκοπος Ἰωαννίνης7. Ἑπομένως, ἡ ἀλλαγὴ τῆς
ὀνομασίας ἔγινε τὰ ἔτη 550 – 879.
Εἶναι, ἐπίσης, γνωστὲς οἱ γοτθικὲς ἐπιδρομές, ὅπως καὶ ἄλλες ἐπιδρομές, στὰ ἐδάφη
τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορίας. Τὸ ἔτος 551 πιθανολογεῖται ὅτι καταστράφηκε ἡ
Δωδώνη καὶ οἱ ἄλλες περιοχὲς τῆς λεκάνης τῶν Ἰωαννίνων. Μαζί, ἴσως, καὶ ἡ πόλη
τῆς Καστρίτσας πού, μᾶλλον, ἦταν ἕνα παρηκμασμένο χωριό. Μόνη ἐλπίδα σωτηρίας
δὲν ἦταν ἄλλη ἀπὸ τὴ νεοσύστατη ὀχυρώτατη βυζαντινὴ πόλη8. Ὁ Σωτ. Δάκαρης
ἀναφέρει ὅτι οἱ νέοι, πολυαριθμότεροι τῶν κατοίκων, πρόσφυγες ἐπέβαλαν τὸ δικό
τους ὄνομα στὴν πόλη ποὺ ἐποίκισαν.
Σχετικὰ μὲ τὸν ἅγιο Δονάτο ὁ Σωτ. Δάκαρης θεωρεῖ ὅτι τὸ 604, ὅταν ὁ ἐπίσκοπος
Ἀλκεσίων ἐξαιτίας ἐπιδρομῆς κατέφυγε στὴν Κασσώπη τῆς Κέρκυρας μεταφέροντας
τὸ σκήνωμα τοῦ ἁγίου, ἦταν ἐπίσκοπος τῆς Παλαιᾶς Εὔροιας. Ὅμως, διατηροῦσε
https://imioanninon.gr/istoria/ 3/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
μόνο τὸν τίτλο του13. Πρὸς τὰ τέλη τοῦ 20ου καὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 21ου αἰῶνα, ἡ νεώτερη
ἀρχαιολογικὴ ἔρευνα ἔχει νὰ παρουσιάσει σημαντικὰ στοιχεῖα. Πολλοὶ νεώτεροι
ἐρευνητές, μαθητὲς τῶν παλαιῶν δασκάλων, ἀσχολήθηκαν μὲ τὸ μακρινὸ παρελθὸν
τῆς ὄμορφης πόλης μας. Καὶ αὐτὸ ποὺ γίνεται φανερὸ εἶναι ὅτι ὅσο πιὸ πίσω
προχωρᾷ κανείς, τόσο ἐμφανέστερη γίνεται ἡ δυσκολία ἐντοπισμοῦ τῆς χρονολογίας
ἵδρυσής της καὶ τὰ ὀνόματα τῶν ἱδρυτῶν της.
(https://imioanninon.gr/wp- (https://imioanninon.gr/wp-
content/uploads/2023/09/kastropolitia_ioanninon-
content/uploads/2023/09/mitropolitikos_nao
300x197-1.jpg) 300x223-1.jpg)
(https://imioanninon.gr/wp- (https://imioanninon.gr/wp-
content/uploads/2023/09/agia_marina- content/uploads/2023/09/agia_aikaterini-
300x178-1.jpg) 300x203-1.jpg)
https://imioanninon.gr/istoria/ 4/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
(https://imioanninon.gr/wp- (https://imioanninon.gr/wp-
content/uploads/2023/09/pasxa_1900- content/uploads/2023/09/mitropolitikos_nao
200x300-1.jpg) 300x300-1.jpg)
https://imioanninon.gr/istoria/ 5/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
Τίτον»25 ἐπιστολὴ φαίνεται τὸ ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον τοῦ ἀποστόλου Παύλου γιὰ τὴν
Ἤπειρο καὶ μποροῦμε νὰ θεωρήσουμε πιθανότερη τὴ διάδοση τοῦ Χριστιανισμοῦ ἀπ’
αὐτόν26.
Ἡ ἐπισκοπὴ Ἰωαννίνων
Εἶναι πράγματι δύσκολο νὰ ἀπαριθμηθεῖ τὸ
σύνολο ὅσων ἀσχολήθηκαν, θετικὰ ἢ ἀρνητικά,
ὑπὲρ ἢ κατά, μὲ τὴν ἱστορία τῆς πόλης τῶν
Ἰωαννίνων, τὸ χρόνο ἵδρυσης καὶ τὸν ἢ τοὺς
ἱδρυτές της. Στὴ συνέχεια, θὰ προσπαθήσουμε
νὰ δώσουμε μία ὅσο τὸ δυνατὸ ἐγκυρότερη
ἱστορικὴ μαρτυρία γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς πόλης. Ὥς
τὸ τέλος τοῦ 9ου αἰῶνα δὲν γίνεται μνεία τῆς
πόλης27. Στὴ Μέση Βυζαντινὴ Περίοδο ἔχουμε
ἀναφορὲς ἀπὸ τὰ «Τακτικά». Τὰ «Τακτικά» ἢ
«κλήσεις πρωτοκαθεδρίας» ἀποτελοῦν
ἀξιόπιστες ἱστορικὲς μαρτυρίες γιὰ τὴν πόλη.
Αὐτὰ ἀποτελοῦσαν καταλόγους ἱεράρχησης τῶν
Μητροπόλεων ποὺ ὑπάγονταν στὸν Ἀποστολικὸ
καὶ Πατριαρχικὸ θρόνο τῆς Κωνσταντινούπολης. Πιὸ ἁπλά, ἦταν ἐπίσημοι κατάλογοι,
ὅπου ἀναφέρονταν κατὰ ἱεράρχηση οἱ Μητροπολῖτες ποὺ ἀνῆκαν στὴ δικαιοδοσία τοῦ
Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως.
Ἀπὸ αὐτὰ ἀντλοῦμε μαρτυρίες γιὰ τὴν ὕπαρξη τῆς ἐπισκοπῆς Ἰωαννίνων στὸ τέλος
τοῦ 9ου αἰῶνα καὶ στὰ χρόνια τοῦ Λέοντος τοῦ Σοφοῦ, ἀφοῦ «ὁ Ἰωαννίνων»
ἐπίσκοπος ὑπαγόταν στὴ δικαιοδοσία τοῦ Μητροπολίτη Ναυπάκτου καὶ Αἰτωλίας28.
Στά «Νέα Τακτικά», αγνώστου συγγραφέα, ποὺ ἐγράφησαν τὸν 10ο αἰῶνα, στὰ
χρόνια τοῦ αὐτοκράτορα Κωνσταντίνου Ζ΄ Πορφυρογέννητου, γίνεται ἀναφορὰ στὸν
ἐπίσκοπο Ἰωαννίνων29. Ἀργότερα πληθαίνουν οἱ μαρτυρίες γιὰ τὴν πόλη τῶν
Ἰωαννίνων.
Σ’ ἕνα σιγίλιο τοῦ αὐτοκράτορα Βασίλειου Β΄ Βουλγαροκτόνου στὰ 1020 γιὰ τὴν
Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀχρίδας καθορίζεται ἡ ἔκταση τῆς ἐκκλησιαστικῆς ἐξουσίας τοῦ
ἀρχιεπισκόπου Ἀχρίδας μετὰ τὴν κατάλυση τοῦ Βουλγαρικοῦ κράτους.
Στὴ δικαιοδοσία τοῦ «εὐσεβεστάτου μοναχοῦ Ἰωάννη» περιέρχεται καὶ ἡ ἐπισκοπὴ
Ἰωαννίνων. Εἰδικότερα: «…τὸν δὲ ἐπίσκοπον Ἰωαννίνων κελεύομεν ἔχειν εἰς πᾶσαν
τὴν ἐνορίαν αὐτοῦ κληρικοὺς ΙΕ΄ καὶ παροίκους ΙΕ΄ …» (γεωργούς). Ἔτσι, μὲ βάση
τὸν ἀριθμὸ τῶν κληρικῶν ἐκεῖνα τὰ χρόνια τὰ Ἰωάννινα ἦταν μικρὴ ἐπισκοπὴ μὲ
πιθανὲς ἐνορίες τοῦ Ζαγορίου, τῶν Κουρέντων, τῆς Τσαρκοβίτσας, τοῦ Μαλακασίου
https://imioanninon.gr/istoria/ 6/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
καὶ τῶν Τζουμέρκων, πρᾶγμα ποὺ ἄλλαξε στὸ τέλος τοῦ 11ου αἰῶνα. Αὐτὸ
μαρτυρεῖται στὴν «Ἀλεξιάδα» ἀπὸ τὴν κόρη τοῦ αὐτοκράτορα Ἀλέξιου Α΄ Κομνηνοῦ,
ἔργο ποὺ περατώθηκε μεταξὺ τῶν ἐτῶν 1138 – 114830, καὶ περιγράφει τοὺς
πολέμους μεταξὺ Βυζαντινῶν καὶ Νορμανδῶν. Ὁ ἡγέτης τῶν Νορμανδῶν
Βοημοῦνδος, στὰ 1081 – 1082, κυριεύει τὰ Ἰωάννινα καί, ἀναγνωρίζοντας τὴ
στρατηγικὴ σημασία τῆς πόλης, ἀνορθώνει τὴν ὑπάρχουσα ἀκρόπολη, κατασκευάζει
δὲ καὶ περιμετρικὴ τάφρο, ἄγνωστο σήμερα ποῦ, ἴχνη τῆς ὁποίας διατηρήθηκαν ὡς τὸ
τέλος τοῦ 19ου αἰῶνα κοντὰ στὸν Ἱερὸ Ναὸ Ἁγίου Νικολάου «εἰς Κοπάνους»31.
Ἡ πόλη ἦταν σημαντικὴ ὡς τὸ 1180 καὶ ἡ εὐημερία της διήρκησε ὡς τὴ λατινικὴ
κατάκτηση. Ἴσως ἀποτέλεσε ὡς μικρότερη περιφέρεια βυζαντινὸ Θέμα32 ποὺ
ἀποκόπηκε ἀπὸ τὸ Θέμα Νικοπόλεως33.
Ἐπίσκοποι γιὰ τὸ διάστημα πρὶν τὸ 1319, ἐκτὸς ἀπ’ τὸν ἀμφιλεγόμενο Ζαχαρία (879),
δὲν ἀναφέρονται ὀνομαστικά. Τὸ ἔτος 1020 ἀναφέρεται ἐπίσκοπος ὑπὸ τὸν
ἀρχιεπίσκοπο Βουλγαρίας Ἰωάννη καὶ τὸ ἔτος 1232 ἐπίσκοπος ἀνώνυμος ὑπὸ τὸν
Μητροπολίτη Ναυπάκτου.
Ἀρχικὴ ἕδρα τῆς ἐπισκοπῆς καὶ γιὰ τὰ ἔτη 516 ὥς τὸ 879 θεωροῦνταν ἡ περιοχὴ
ὅπου βρίσκεται «τὸ νῦν χωρίον τοῦ Μαλακασίου Ἀρδομίστα»34.
Ἡ Μητρόπολη Ἰωαννίνων
Ἰδιαίτερο ἐνδιαφέρον παρουσιάζει ἡ ἱστορία τῆς γιαννιώτικης Ἐκκλησίας ἀπὸ τὰ
μέσα τοῦ 14ου αἰῶνα (1345), ἀφοῦ στὸ διάστημα ποὺ ἡ πόλη ἀνῆκε στὸ
Δεσποτάτο τῆς Ἠπείρου ἀποτελοῦσε ἐπισκοπὴ ὑπὸ τὸν Μητροπολίτη Ναυπάκτου.
Ἀργότερα, ἀναδείχθηκε σὲ Μητρόπολη ποὺ περιελάμβανε τέσσερις ἐπισκοπές,
ἴσως τίς: Βελλᾶς, Βουθρωτοῦ – Γλυκέως, Δρυϊνουπόλεως, Χιμάρας35.
Κι ἐδῶ ὑπάρχει πάλι μία διαφωνία μεταξὺ τῶν ἐρευνητῶν. Ἡ διαμάχη ἀφορᾷ στὸν
χρόνο προβιβασμοῦ τῆς Ἐπισκοπῆς σὲ Μητρόπολη. Πληροφορίες μᾶς παρέχει ἡ
Συνοδικὴ Πράξη τοῦ 1345. Ἀναφερόμενη στὶς συνθῆκες ποὺ προέκυψαν, ἡ Πράξη
ἀναφέρει ὅτι ὁ προβιβασμὸς ἔγινε κατὰ τὸ ἔτος 1285, ὅταν ἡ Ναύπακτος
βρισκόταν ὑπὸ λατινικὴ κυριαρχία. Τὸ ἐπιχείρημα ποὺ χρησιμοποιεῖ εἶναι ὅτι μὲ
αὐτὸν τὸν τρόπο δὲ θὰ μειωνόταν ὁ ἀριθμὸς τῶν Μητροπόλεων τοῦ Οἰκουμενικοῦ
Πατριαρχείου. Τὰ Ἰωάννινα ὑψώθηκαν σὲ Μητρόπολη γιὰ τὸ διάστημα ποὺ ἡ
Ναύπακτος βρισκόταν ὑπὸ κατοχή, ὥστε οἱ ἄλλες ἐπισκοπὲς τοῦ βυζαντινοῦ
κράτους νὰ βρίσκονται «ὑπὸ μίαν μητρόπολιν ὠσανεῖ μητέρα».
Πρόβλημα παρουσιάζει ἡ χρονολογία 1285, ἀφοῦ ἡ Ναύπακτος βρέθηκε τὸ ἔτος
1294 ὑπὸ λατινικὴ κατοχή. Τὸ ἔτος 1285 ἡ Ναύπακτος ἀποδόθηκε ἀπὸ τοὺς
Φράγκους καὶ πάλι στὸν Δεσπότη τῆς Ἠπείρου, ὅταν αὐτὸς ὑποτάχθηκε σ’
αὐτούς. Οἱ Φράγκοι διατήρησαν «μόνο τὴ στρατηγικὴ περιοχὴ τῆς Κατοχῆς»36.
https://imioanninon.gr/istoria/ 7/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
https://imioanninon.gr/istoria/ 8/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
https://imioanninon.gr/istoria/ 9/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
https://imioanninon.gr/istoria/ 10/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
Ὁ Μητροπολιτικὸς Ναὸς
https://imioanninon.gr/istoria/ 11/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
Διοικητικὲς ἰδιαιτερότητες
Α) Στὰ τέλη τοῦ 16ου ὥς τὶς ἀρχὲς τοῦ 17ου αἰῶνα δημιουργεῖται ἡ Ἐπισκοπὴ
Ζαγορίου, μὲ πιθανὴ ἕδρα τὴ Μονὴ Ρογγοβοῦ, ἡ ὁποία καταργεῖται ἐξαιτίας τῶν
αὐθαιρεσιῶν τοῦ ἐπισκόπου της.
Β) Ἡ Ἐξαρχία Μετσόβου. Οἱ Ἐξαρχίες ἦταν τμήματα ἐπισκοπῶν ὑπαγομένων
ἀπευθείας στὸ Οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο. Διοικούνταν ἀπὸ τὸν Πατριαρχικὸ Ἔξαρχο.
Ἦταν προνόμιο ποὺ χορηγήθηκε ἀπ’ τὸν σουλτάνο Ἀχμὲτ Δ΄. Διήρκησε ἀπὸ τὸ 1659
ὥς τὸ 1795. Περιελάμβανε τὶς ἐνορίες Ἀνηλίου, Μηλέας, Κουτσούφλιανης,
Βοτονοσίου καὶ Δερβέϊτσας49. Ἔξαρχοι διετέλεσαν οἱ Δοσίθεος, Δωρόθεος καὶ
Βενέδικτος.
Γ) Ἡ Μητρόπολη Μετσόβου. Ἱδρύθηκε μὲ Πατριαρχικὴ καὶ Συνοδικὴ Πράξη τὸ ἔτος
1924 γιὰ προσωρινὴ τακτοποίηση τῶν ἐκ Μικρᾶς Ἀσίας καὶ Θρᾴκης προσφύγων
ἀρχιερέων. Μητροπολίτης πρῶτος καὶ τελευταῖος διετέλεσε ὁ Μητροπολίτης Γάνου
καὶ Χώρας Τιμόθεος (10ος τοῦ 1924 ὥς τὸ 1928). Εἶχε τὸν τίτλο «Ἱερώτατος
Μητροπολίτης Μετσόβου, ὑπέρτιμος καὶ ἔξαρχος Πίνδου»50.
https://imioanninon.gr/istoria/ 12/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
Ἡ Μητρόπολη Ἰωαννίνων ἀπὸ τὸν 14ο αἰῶνα κατεῖχε τὴν 53η θέση στὴν τάξη
πρωτοκαθεδρίας. Στὸ συνταγμάτιο τοῦ Πατριάρχη Ἱεροσολύμων Χρύσανθου κατεῖχε
τὴν 31η καὶ ἀργότερα τὴ 15η51, ἐνῷ τὸ 1842 ἀνῆλθε στὴ 13η «…διὰ τὸ εἶναι εἰς αὐτὴν
καθέδραν ὑπερτάτης ἡγεμονίας καὶ κέντρον πολιτικῆς κυβερνήσεως τῆς Ἑλλάδος
ἁπάσης». Ἀπὸ τοῦ 1913 κ.ἔ. κατέχει τὴ 12η θέση. Ὁ μητροπολίτης Ἰωαννίνων τὸ
1806 τιτλοφορήθηκε Ἔξαρχος πάσης Ἠπείρου καὶ φημίζεται ὡς «ὑπέρτιμος καὶ
ἔξαρχος πάσης Ἠπείρου καὶ Κερκύρας»52.
Παραπομπές
1. IV, 1, 37 – 41.
2. Γ. Χατζῆς (Πελερέν), Ἀλκ. Κοντοπάνος, Μητροπολίτης Ἀθηναγόρας.
3. Ὕψωμα 757.
4. Σωτ. Δάκαρη, Προϊστορικαὶ ἔρευναι τῆς Ἠπείρου & δημοσίευμα στὴν ἐφημερίδα
Ἠπειρωτικὸς Ἀγὼν 28-9-1949/1959.
5. Ἐρμηνεία στὸ Συνέκδημο τοῦ Ἱεροκλέους.
6. Βλ. Thessalien und Epirus, σ. 202.
7. Ὁ M. Le Quien στὸ Oriens Orthodoxus, τομ, Β΄ σελ., 190, ἀναφέρει ὅτι στὸ
χρυσόβουλο τοῦ Βασιλείου Βουλγαροκτόνου τὸ 1020 ἀναφέρεται ἀνώνυμα ὁ
ἐπίσκοπος Ἰωαννίνων ὑπὸ τὴ δικαιοδοσία τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Βουλγαρίας &
Μητροπολίτου Ἀθηναγόρα, Ἡ Ἐκκλησία τῶν Ἰωαννίνων, Ἠπειρωτικὰ Χρονικὰ 1928,
ἔτος 3ο σελ. 19.
8. Μπορεῖ κανεὶς νὰ συνυπολογίσει καὶ αὐτὴ τὴν πόλη ὡς μέρος τοῦ μεγάλου
ὀχυρωματικοῦ ἔργου τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ. Αὐτὸ ἀποτελοῦνταν ἀπὸ πόλεις
καὶ ὀχυρὰ ποὺ ἤλεγχαν στρατηγικῆς σημασίας σημεῖα τῆς Βαλκανικῆς Χερσονήσου.
9. Σωτ. Δάκαρη, Ἰωάννινα ἡ νεώτερη Εὔροια, Ἠπειρωτικὴ Ἑστία, 1958, τομ. 1ος, σς.
538 – 554.
10. Δὲς ὑποσημείωση Νο 2.
11. Πρβ. καὶ Στεφάνου Δ. Παππᾶ, ὅ.π., σς 39 – 40.
12. Π. Γ. Ἀντωνόπουλου, ἀναπληρωτῆ καθηγητῆ Βυζαντινῆς Ἱστορίας στὸ
Πανεπιστήμιο Ἰωαννίνων, Ἡ Ἤπειρος κατὰ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς χρόνους.
13. Σωτ. Δάκαρη, ὅ.π., σελ. 554.
14. Κ. Γραβάνη, Ἀνάγλυφο ἀγγεῖο ἀπὸ τὰ Γιάννινα, στὸν τιμητικὸ τόμο γιὰ τὸν
καθηγητὴ Σωτ. Δάκαρη, ΦΗΓΟΣ, 1994.
15. Στέφανος Δ. Παππᾶς, Ἰωάννινα: Ἡ ἵδρυση τῆς πόλης, οἱ τύποι, ἡ προέλευση καὶ ἡ
σημασία τῆς ὀνομασίας της, Ἰωάννινα 2009.
16. Στέφανος Δ. Παππᾶς, ὅ.π., σελ., 95 & Δημ. Σαλαμάγκας, Ἠπειρώτικη Ἑστία 1952.
17. Γ. Χρ. Χασιώτης, Πραγματεία περὶ Δωδώνης & Th. S. Huges, Travels in Sicily,
https://imioanninon.gr/istoria/ 13/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
https://imioanninon.gr/istoria/ 14/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
43. Λέανδρου Βρανούση ὅ.π., σελ 468 (ἤ 36) καὶ 469 (ἤ 37).
44. Κωνσταντῖνος Ι. Κουλίδας, Τὰ Γιάννινα ποὺ ἔφυγαν, Ἰωάννινα 2010, σς 297 –
299.
45. Λέανδρου Βρανούση, Ἱστορικὰ καὶ τοπογραφικὰ τοῦ Μεσαιωνικοῦ Κάστρου τῶν
Ἰωαννίνων, σελ., 447 (ἤ 15)
46. Λέανδρου Βρανούση ὅ.π., σελ 467 (ἤ 35).
Διεύθυνση:
47. Λέανδρου Βρανούση Πατριάρχου
ὅ.π., σελ 467 (ἤ 35).Γ΄ 10, Iωάννινα
Ιωακείμ
48. Ἰ. Λαμπρίδου, ὅ.π., σς 58 – 59.
Τηλεφωνικό Κέντρο:
49. Φ. Οἰκονόμου, ὅ.π., σς, 57, 62 –26397
26510 62. & 26510 26379
50. Φ. Οἰκονόμου, ὅ.π., σς 104 – 105.
51. Φ. Οἰκονόμου, Ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἠπείρου, Ἀθήνα, 1981, σελ., 70.
E-mail:
52. Κώστα Π. Βλάχου, Ὁ Μητροπολιτικὸς Ναὸς Ἰωαννίνων, σελ., 371.
Iδιαίτερο Γραφείο Σεβασμιωτάτου:
ig@imioanninon.gr
Πρωτοσύγκελλος:
protosigelos@imioanninon.gr
Γραμματεία:
info@imioanninon.gr
Λογιστήριο:
log@imioanninon.gr
Ιστοχώρος Ι. Μ. Ιωαννίνων:
web@imioanninon.gr
Χρήσιμες Συνδέσεις
ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΑ – ΑΥΤΟΚΕΦΑΛΕΣ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ (https://imioanninon.gr/xrhsimes-
syndeseis/)
ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ (https://imioanninon.gr/xrhsimes-syndeseis/)
ΕΠΑΡΧΙΑΙ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΘΡΟΝΟΥ ΕΝ ΕΛΛΑΔΙ
(https://imioanninon.gr/xrhsimes-syndeseis/)
ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ ΤΟΠΙΚΟΥ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΟΣ (https://imioanninon.gr/xrhsimes-
syndeseis/)
Η Ορθοδοξία στα FM
Ραδιοφωνικός Σταθμός Μονής Δουραχάνης
Ραδιοφωνικός Σταθμός της Εκκλησίας της Ελλάδος
https://imioanninon.gr/istoria/ 15/16
6/4/24, 12:54 π.μ. ΙΣΤΟΡΙΑ - Ιερά Μητρόπολις Ιωαννίνων
https://imioanninon.gr/istoria/ 16/16