Stopień utlenienia (liczba utlenienia) –

formalna wartość ładunku atomu w związku chemicznym przy założeniu, że wszystkie wiązania
chemiczne w danej cząsteczce mają charakter wiązań jonowych.

Suma stopni utlenienia wszystkich atomów w cząsteczce obojętnej oraz dla wolnych pierwiastków
wynosi 0,

a w jonach ma wartość ładunku jonu.

Podczas utleniania atomy oddają elektrony, a ich stopień utlenienia staje się wyższy, natomiast
podczas redukcji atomy przyjmują elektrony, a ich stopień utlenienia staje się niższy

Podstawowe reguły określania stopni utlenienia:

 Stopień utlenienia pierwiastka w stanie wolnym jest równy zeru.

 Suma stopni utlenienia wszystkich atomów w cząsteczce związku jest równa zeru.

 Suma stopni utleniania atomów wchodzących w skład jonu złożonego jest równa
ładunkowi tego jonu.

 Stopień utlenienia pierwiastka w jonie prostym jest równy jego ładunkowi.

 Fluor we wszystkich związkach występuje na stopniu utlenienia -I.

 Tlen w związkach chemicznych jest na stopniu utlenienia -II, (wyjątek stanowią

nadtlenki - stopień utlenienia tlenu -I i fluorek tlenu - stopień utlenienia tlenu II).

 Wodór występuje na I stopniu utlenienia, (wyjątki stanowią wodorki wszystkich metali

oraz niektórych niemetali: krzemu, arsenu, boru, w których wodór przyjmuje stopień
utlenienia -I).

ZADANIA

Karta powtórzeniowa

Zadanie 1

Stopień utlenienia żelaza wynosi B. II

Tlen ma -II, siarka w kwasie siarkowym ma VI – czyli mamy 4*-2 = - 8 a siarka ma 6 czyli
żelazo musi mieć 2 (II) żeby zrównoważyć do zera. ( 6+2 =8)

Test Grupa A

Zadanie 1
 a) FE2O3

Tlen (-II) czyli mamy tleny 3* -2 = - 6

Siarka będzie 2* co żeby było 6 będzie 2*3 czyli siarka ma (III)
b) CO2

Tlen (-II) czyli 2* -2 = -4 , czyli węgiel musi mieć 4 aby zrównoważyć

c) H3PO4

Wodór ma (I) 3*1 = 3 czyli P musi mieć 5 żeby było 8

Tlen (-II), czyli 4* -2 = -8
d) Jon Cr2O7 2- całosc ma stopien utlenienia -2

Tlen ma (-II) czyli mamy 7*- 2= - 14

Wynik ma być teraz nie O, ale -2 (tak jak cały jon ma)

2*x + 7*-2 = - 2 czyli 2x = -2 +14 = 12 / :2 x = 6

chrom ma st. utlenienia (VI)

Sprawdz czy potrafisz

Zadanie I

Odpowiedz D: H2S

A :Bo SO2 – tlen ma -2 *2 = -4 czyli siarka ma 4

B : Bo H2SO3 – wodór ma 1 czyli 2*1 = 2 , tlen ma -2 *3= - 6 czyli siarka ma 4

C: Bo Na2SO4 – sód ma I czyli 2*1 = 2 , tlen ma -2*4 = -8 czyli siarka ma 6

D : A w związku H2S – wodór ma 1 czyli mamy 1*2 =2 to siarka musi mieć -2