RUSYA








RusEmbTurkey RusEmbAnkara www.turkey.mid.ru


‘Rusya Federasyonu’nun Devlet Arması hakkında’ kanun uyarınca,
Rusya Devlet Arması, üzerinde açılmış kanatlarını yukarı kaldıran iki
başlı al n kartalın bulunduğu alt köşeleri yuvarlak ve alt ucu sivri olan
kırmızı hanedan kalkanı şeklindedir. Kartal, birbirine kurdele ile bağlı
iki küçük ve bir büyük taç ile taçlandırılmış r. Kartalın sağ pençesinde
hükümdarlık asası, sol pençesinde ise devlet küresi bulunmaktadır.
Kartalın göğsünde kırmızı kalkan içinde devrik siyah ejderhayı gümüş
mızrağıyla vuran gümüş atlı ve mavi pelerinli gümüş rengi süvari
bulunmaktadır.
Rusya’nın nüfusu - 146,8 milyon kişi
Rusya’nın yüzölçümü - 17 125 191 km2
Başken - Moskova
Rusya Devlet Bayrağı, üs e beyaz, ortada mavi ve al a kırmızı olmak
üzere üç eşdeğer yatay şeri en oluşturulan dikdörtgen kumaş r. Rusya
Devlet Bayrağı, Rusya’nın büyük bir devlet olmaya başladığı dönem
olan 17.-18. yüzyıllarda ortaya çıkmış olup, 300 yıllık bir tarihe sahip r.
Beyaz-mavi-kırmızı bayrak, ilk olarak 17. yüzyılda 1. Petro’nun babası
Çar Aleksey Mihayloviç’in çarlığı döneminde ‘Orel’ adlı ilk Rus savaş
gemisinde göndere çekilmiş r. Rusya Devlet Bayrağının yasal ‘babası’
1. Petro olarak kabul edilmiş r. 20 Ocak 1705’te bayrağın tüm caret
gemilerinde göndere çekilmesi yönünde bir kararname çıkaran 1.Petro,
bayrağın bir örneğini bizzat hazırlamış ve yatay şeritlerin düzenini bizzat
belirlemiş r.
 İçindekiler
Мoskova 2
Saint Petersburg 6
Vladivostok 10
Yekaterinburg 12
Rusya’nın Şehirleri 14
Rusya’nın Doğal Güzellikleri 16
Ka asya 18
Kırım 20
Çok Uluslu Rusya’nın Gelenekleri 24
Ulusal Mu ak 30
Din 32
Kültür 34
Resim 38
Edebiyat 42
Müzeler 44
Spor 48
Forumlar 52
Etkinlikler 54
Eği m, Bilim ve Teknoloji 56
1
 Моskova
Rusya Federasyonu’nun başkenti Moskova, federal statüye sahip bir şehir olup, ülkenin en büyük
uluslararası finans, iş ve kültür merkezidir. Moskova’nın nüfusu, 12.5 milyon kişidir. Moskova, dün-
yanın en güzel şehirlerinden biri olarak kabul edilmektedir. Mimari çözümlerin ve stillerin çeşitliliği,
kentin merkezinde yer alan muhteşem manzaraların ve tarihi eserlerin bolluğu, başkentin eşsiz çeh-
resini oluşturmaktadır. Günümüzde Moskova’daki yüzlerce cadde ve meydan dünyanın en iyi kentsel
uygulamaları göz önünde bulundurularak yeniden inşa edilmekte ve geliştirilmektedir.

Moskova Kremlini, Rus ulusal mabedi olmakla birlikte Rus devletinin de sembolüdür. Tarihi yolculuk içerisinde
Hendekteki Kutsal Bakire Kremlin tepesi, Moskova’nın ana müze cazibe noktası haline gelmiş olup, bu paha biçilemez mirası oluşturan
Şefaat Katedrali (Aziz Vasil
ve günümüze taşıyan birçok neslin tarihi hatırasının da muhafızı olmuştur. “Moskova Kremlini ve Kızıl Meydan”
Katedrali), XVI. yüzyıla ait eski
Rus mimarisinin en önemli mimari grubunun küresel tarih ve sanat mirasının bir parçası olarak UNESCO’nun dünya kültürel ve doğal miras
tarihi anıtlarından biridir. listesine dâhil edilmesi, Moskova Kremlini’ndeki tarihi eserlerin eşsizliğinin ve benzersizliğinin yanı sıra bunların
Şefaat Katedrali olarak da dünya kültürünün gelişmesindeki ayrıcalıklı yerinin kabulü olmuştur.
bilinen Aziz Vasiliy Katedrali,
sadece bir kilise değil, Kazan
Hanlığı’nın Rus devle ne
bağlanması onuruna inşa
edilmiş bir tapınak anı r.
Rus ordularının zafer elde
e ği ana muharebe, Kutsal
Bakire’nin Şefaat gününde
gerçekleşmiş r. Katedral,
eşsiz duvar resimlerine, eski
Rus ikon resimleriyle kilise
sanat uygulamalarının şaheser
örneklerinden oluşan etkileyici
bir koleksiyona sahip r. 10
kiliseden oluşan mimari grup,
iç kısımları tapınağın dört
yüzyıllık tarihini yansıtan tam
boy ikonostazları sayesinde
eşsiz niteliktedir. Tsaritsıno Parkı Kırım Rıhtımı

2
Bolşoy Tiyatrosu, Rusya’nın en büyük yatrosu
olmakla birlikte dünyanın en önemli yatrolarından
biridir. Kızıl Meydan’ın yakınında görkemli bir binada
bulunan yatro, 1825 yılında klasisizm tarzında inşa
edilmiş r. Tiyatro binasına, günümüzde kullanılan yüz
rublelik banknot üzerinde yer verilmiş r.

Kızıl Meydan, Moskova ve Rusya’nın ana ve en ünlü meydanı, Rus tarihi ve

Sovyetler Birliği tarihindeki birçok önemli olayın meydana geldiği arena,
başken eki emekçilerin kitlesel gösterilerini düzenlediği yer ve Rusya Silahlı
Kuvvetleri’nin geçit törenlerini gerçekleş rdiği alandır. Modern Kızıl Meydan,
Kremlin’in kuzeydoğu duvarı boyunca uzanan devasa boyu aki yaya alanıdır.
Meydan, tamamen Kırım dolerit taşından üre len kaldırım taşlarıyla döşenmiş r
ve vatandaşların ve turistlerin gezin yapması için olduğu kadar geçit törenleri,
konserler ve fes valler gibi başlıca halka açık etkinliklerin düzenlenmesi için de
kullanılmaktadır.

Moskova Uluslararası İş Merkezi “Moscow-City”,

iş faaliyetlerinin yürütüldüğü bir bölge olup,
işletmeler, konutlar, oteller ve eğlence tesisleri
burada bir arada bulundurmaktadır. Ayrıca burası,
başlıca ulaşım merkezidir. Moscow-City içinde yer
alan “Federasyon” Kulesi, Avrupa’daki en yüksek
gökdelen olma özelliğine sahip r.

Zaryadye Parkı’ndaki “Buz Mağarası”,

“ZARYADYE” PARKI
“Bulvar Halkası” adı verilen bölgede inşa
edilen ilk park olma özelliğine sahip Zaryadye,
Moskova’nın yeni kültürel lokomo fi ve
Kremlin çevresindeki yaya yolları ağının ana
bağlan noktasıdır. Zaryadye, sadece bir
kamusal alan değil, aynı zamanda Rusya’nın
farklı köşelerinden ge rilen çok sayıda bitkiye
ev sahipliği yapan gerçek bir botanik müzesidir.
ziyaretçilere içerisindeki son derece küçük
boyutlardaki kristallerin güzelliğinin keyfini
çıkarma, Kuzey bölgelerin doğasının
derinliğini ve ih şamını hissetme imkânı
sunmaktadır. 750 metrekarelik bu güzel
buzlu alanı oluşturmak için 14 kilometrelik
kavisli metal borular üzerinde yaklaşık 70 ton
su dondurulmuştur. Mağaraya, insanlarda
bir an için kutup istasyonunda bulunma
hissi uyandıran bir kapıdan girilmektedir.
Mağaranın içinin tamamı, ışık diyotlarıyla
aydınla lan kırağı ve buzla kaplıdır. Mağaranın
içerisinde sıcaklık, tüm yıl boyunca -4 ile -9
derece arasında tutulmaktadır.
“Zaryadye” Parkı’ndaki önemli cazibe
noktalarından biri de, nehrin üzerindeki
seyir terası “Paryaşiy (süzülen) Köprüsü”dür.
Burası, parkı nehre bağlayan son derece
zor bir mühendislik yapısıdır. Köprünün 70
metrelik bölümü, al nda hiçbir mesnet ve
destekleyici yapı bulunmadan nehrin üzerinde
yer alırken bu bölüm, kıyı şeridinin ve Moskova
Nehri’nin 15 metre üstünde uzanmaktadır.
Toplam uzunluğu 244.4 metre olan köprüden
Kremlin’in, Moskova Nehri kıyısının ve parkın
panoramik manzarasını keyifle izleyebilirsiniz.

3
 Моskova

Ulusal Ekonomik Başarılar Sergisi (VDNH)

Ulusal Ekonomik Başarılar Sergisi (VDNH), dünyanın en büyük sergi, müze ve dinlenme kompleksi olmasının yanı sıra Rusya’nın başken nin en
popüler halka açık alanlarından biridir. Burayı yılda yaklaşık 25 milyon misafir ziyaret etmektedir. Sergi, 1 Ağustos 1939’da açılmış r. VDNH’nın
sınırları içerisinde birçok mimari şaheser, eşsiz skiyeler dâhil olmak üzere büyük ve küçük park yapıları vardır. Sergideki 49 eser, kültürel miras
eserleri olarak kabul edilmiş r. VDNH’da her yıl 100’den fazla uluslararası iş sergisi ve kongresi düzenlenmekte, onlarca fes val ve kutlama etkinliği
gerçekleş rmekte ve her sene yeni fuarlar açılmaktadır. Kış aylarında, VDNH’nın ana meydanında buz pis açılmaktadır.

Nikolskaya caddesi

19. yüzyıldaki Nikolskaya caddesini be mleyen Rus tarihçi İvan Snegirev, “Caddenin kaderinde sanat ve bilim mekânı olmak var” demiş r.
Günümüzde bu cadde, ken n ana turist güzergâhlarından biri olarak kabul edilmektedir. Nikolskaya, kaliteli kentsel gelişiminin yanı sıra, Kızıl
Meydan’ın yanı başında bulunan, her zevke hitap eden çok sayıdaki mimari eserler, mağazalar ve kafeler sayesinde yayaları kendine çekmektedir.
Bayram günlerinde cadde, fes vallere (Sonbahar Fes vali, Noel Işık Fes vali, Yılbaşı Fuarı, vb.) ve sergilere, sanat eserlerine ve yerleş rme sana
eserlerine ev sahipliği yapmaktadır.

4
 Uzay pavilyonu, VDNH

“Işık Çemberi” Fes vali

5D Uzay sineması, VDNH
Her yıl düzenlenen Moskova Uluslararası “Işık Çemberi” Fes vali, dünyanın dört bir
yanından gelen görsel-işitsel sanatlar alanındaki ışık tasarımcıları ve uzmanlarının
başken n mimari görünüşünü dönüştürdüğü bir etkinlik r. Moskova, sonbaharın birkaç
gününde ışığın ağırlık merkezine haline gelmektedir. Ken n ana binalarında, renkli devasa
video projeksiyonları düzenlenmekte, masalsı ışık yerleş rmeleri sokakları aydınlatmakta
ve ışık, ateş, lazerler ve havai fişeklerin kullanıldığı fantas k mul medya şovları sayesinde
ka lımcılar unutulmaz izlenimler elde edip eğlenceli anlar yaşamaktadır. 2018 yılında
gerçekleş rilen fes val, Guinness Rekorlar Kitabı’na girmiş r.

Moskova Metrosu
15 Mayıs 1935’te açılan Moskova Metrosu, Rusya’nın başken nin
ulaşım sisteminin temelini oluşturmaktadır. 259 istasyondan
oluşan toplam 440 kilometre uzunluğundaki 14 metro ha nda her
gün faaliyet gösteren 11 binden fazla tren, ha a içi günde ortalama
7 milyon yolcu, ha a sonları ise 9 milyon yolcu taşımaktadır. Trafik
yoğunluğu, güvenilirlik ve taşıma kapasiteleri bakımından sürekli
olarak dünyada 1. sırada yer alan Moskova Metrosu, dünyanın en
güzel metro ağlarından biridir.

“Mayakovskaya” Metro İstasyonu

“Komsomolskaya” Metro İstasyonu
1952 yılında açılan “Komsomolskaya” istasyonu, klasisizm, ampir ve Moskova
barok unsurlarını bir arada barındırması ve ih şamı ile diğerlerinden ayrılmakta
olup, ‘Stalin ampir’ tarzının tepe noktasıdır. Üç tren garı arasındaki konumu
göz önüne alındığında, Komsomolskaya istasyonu, ken n en önemli yeral
ulaşım merkezlerinden biri ve Moskova’nın kendine özgü giriş kapısı olarak
tasarlanmış r.
1938’de açılan “Mayakovskaya” metro istasyonu, adını ünlü
Sovyet şairi Vladimir Mayakovskiy’den almış r. İstasyonun
kemeri, sanatçı Aleksandr Deineka’nın çizdiği eskizlere göre
oluşturulan mozaiklerle dekore edilmiş r. Bu istasyonun
projesi, 1939 yılında New York’taki Dünya Sergisi’nde Grand
Prix ödülüne layık görülmüştür.

5
 Saint Petersburg
Saint Petersburg, federal statüye sahip bir şehirdir. Kuzey Ba Federal Bölgesi ve Leningrad Bölgesi’nin
idari merkezidir. Saint Petersburg nüfusu, 5,3 milyon kişidir. Dünyada çok az sayıda şehir, bu kadar
çok ören yeri, müze koleksiyonları, opera ve drama k yatroları, malikâneler ve saraylar, parklar ve
anıtlarla övünebilir. Saint Petersburg, Rusya’nın “kültür başken ” olarak adlandırılmaktadır.

Köprüler
Saint Petersburg’da 400’den fazla köprü inşa edilmiş r. Bu köprüler, tüm dünyanın bildiği Neva Nehri üzerindeki
açılır-kapanır köprüler, Petersburg’daki nehirler ve kanallar üzerinde inşa edilen trafiğe açık köprüler ve yaya
köprüleri ile ken n kırsal kesimlerindeki küçük köprülerdir. Her köprünün kendi tarihi, kendine özgü yapısal
özellikleri, kendine özgü eşsiz mimari görünümü vardır.

Gemi tersanesi olarak inşa

edilen Admiralteystvo (Amirallik)
binasında farklı dönemlerde
çeşitli askeri deniz eğitim kurum Açılır-kapanır mekanizmasıyla dünyada bir benzeri Moyka Nehri üzerindeki yaya köprüsü ve ısı iletim
ve kuruluşları yer almıştır. olmayan Borsa (Birjevoy) Köprüsü hattı görevi gören Krasnoflotskiy Köprüsü

6
 1. Aleksandr, Saint Petersburg’daki Aziz İsaak Katedrali’nin yapımı sırasında, hem
Roma’daki Katolik Aziz Petrus Bazilikası’nın hem de Londra’daki St. Paul Katedrali’nin
ötesine geçme talima vermiş r. Sonuç olarak, inanılmaz büyüklüğe ve ender bir ih şama
sahip bu yapı ortaya çıkmış r. Hiçbir Rus binası, malzemelerin çeşitliliği, zenginliği ve
yara cılık bakımından Aziz İsaak Katedrali’yle kıyaslanamaz.

Dökülen Kan Katedrali, 1 Mart 1881’de katedralin

bulunduğu yerde İmparator 2. Aleksandr’ın bir
saldırı sonucunda ölümcül şekilde yaralanmasının
anısına inşa edilmiş r. Katedral, Rusya genelinde
toplanan paralarla, haya nı kaybeden çar için bir
anıt olarak inşa edilmiş r.

Çar Köyü (Tsarskoye Selo)

Bir dizi saray ve parktan oluşan Çar Köyü, 18. yüzyıl ile
20. yüzyılın başlarına ait dünyanın en büyük mimari ve
bahçe-park sana eseridir. Büyük Anavatan Savaşı (2.
Dünya Savaşı) sırasında zarar gören Çar Köyü, baştan
sonra restore edilerek yenilenmiş r.

Narva Zafer Takı Kazan Katedrali I. Petro Anıtı “Bronz Süvari”

7
 Petergof St. Petersburg’un 30 km. ba sında Bal k Denizi kıyısında bulunan turis k merkez
Petergof, 18. yüzyılın başlarında İmparator 1. Petro tara ndan kurulmuştur. Çarlığın en lüks yazlık
konutlarından biri olan Petergof, Rusya’nın Bal k Denizi’ne açılan kapıyı fethetmesinin sembolü
haline gelmiş r. Petergof Devlet Müze Parkı, her yıl dört buçuk milyon kişi tara ndan ziyaret
edilmektedir.

Saint Petersburg
İlya Repin Saint Petersburg Devlet Akademik Resim, Heykel ve
Mimarlık Ens tüsü
Varlığını İmparatorluk Sanat Akademisi’nden bu yana sürdüren
Rusya’nın en eski ve en büyük sanat okuludur. 1757 yılında
kurulmuştur. Ens tü, Surikov Moskova Devlet Akademik Sanat
Ens tüsü ile birlikte Rus Sanat Akademisi’nin bünyesinde yer
almaktadır. Akademide birçok ünlü Rus sanatçı, mimar ve heykel raş
öğre m görmüştür.

Saint Petersburg Üniversitesi

Saint Petersburg Üniversitesi, 1724 yılında İmparator 1. Pyotr’un emriyle
kurulmuştur. Üniversitenin yaklaşık üç asırlık tarihi boyunca binlerce
önde gelen bilim adamı, sivil toplum, devlet ve siyaset insanları, yazarlar,
sanatçılar ve müzisyenler burada öğre m görmüş ve çalışmış r: Dmitriy
Mendeleyev, Aleksandr Popov, İvan Turgenyev, Pyotr Stolıpin, İvan Pavlov,
Vasiliy Dokuçayaev, Aleksandr Blok, Mihail Vrubel, Mihail Glinka, Nikolay
Rerih, Lev Landau, Leonid Kantoroviç, Vladimir Pu n, Dmitriy Medvedev
ve diğerleri.

8
 Saint Petersburg’da her yıl “Kızıl Yelkenler” adı verilen ortaokul mezunları bayramı
kutlanmaktadır. Bu etkinlik, geleneksel olarak, şehir merkezinde yüz binlerce izleyici
toplamaktadır. Kuzey başken nin misafirleri, ayrıca piroteknik şovu ve kızıl yelkenli
gemileri de seyredebilirler. Rus yazar Aleksandr Grin’in hikâyesinden uyarlanan ve
inanılmaz bir popülerlik kazanmış aynı isimdeki filmden esinlenen bu bayram ilk olarak
27 Haziran 1968’de kutlanmış r. Leningradlı öğrenciler, Neva Nehri’nde kırmızı yelkenli
gemiyi ilk kez bu tarihte görmüş ve daha sonra kızıl yelkenler bayramın sembolü haline
gelmiş r.
Gemi burnu (rostra) veya gemi burnu biçimindeki
öğelerden oluşan pruvalarla süslenmiş Rostral sü-
tunlar, 1810 yılında Vasilyevskiy Adası burnunda
ortaya çıkmış r. Bunlardan biri Küçük Neva’daki
gemiler için bir fener görevi görürken, diğeri de
Büyük Neva’ya giden yolu işaret ediyordu.

Devlet Akademik Mariinskiy Opera ve Bale Tiyatrosu, Rus koreografi

ve opera sana nın doğuşunda öncü rol oynayan Rusya’daki en
büyük müzikal yatrolarından biridir. Tiyatronun Valeriy Gergiyev
yöne mindeki orkestrası, dünyanın en iyi senfoni orkestraları
arasında yer alırken, yatronun opera ve bale grupları, haklı olarak
yerli ve yabancı gruplar arasında en güçlü gruplar olarak kabul
edilmektedir. Tiyatronun repertuvarında klasik prodüksiyonların
yanı sıra ilerici koreografların ultramodern performansları ile çağdaş
bestecilerin dünya prömiyerleri yer almaktadır.

İnsan yapısı olan Yeni Hollanda Adası, 1719 yılında Neva ve Moyka
nehirleri arasında Amirallik ve Kryukov kanallarının kazılması sonucu
ortaya çıkmış r. Ada, 150 yılı aşkın bir süre erişime kapalıydı ancak
günümüzde burası, kültür ve sanat fes valleri, çeşitli etkinlikler ve
ilgi çekici etkinliklerin düzenlendiği bir mekân haline gelmiş r. Yeni
Hollanda, vatandaşlar ve turistler için popüler bir dinlenme alanıdır.

9
 Vladivostok
Vladivostok, Rusya’nın Pasifik Okyanusu kıyısında yer almaktadır. Şehir, Çin ve Kuzey Kore sınırlarına yakın bir
mesafede Al n Boynuz Körfezi’nin kıyısında konuşlanmış r. Burası, Moskova’dan yedi gün süren Trans Sibir-
ya Demiryolu’nun varış noktasıdır. Uzak Doğu havzasının en büyük deniz limanlarından biri olan Vladivostok,
Rusya’nın Pasifik Filosu’nun ana üssü ve Uzak Doğu Bölgesi’nin en büyük bilim ve eği m merkezidir. Vladivostok,
Forbes’un “İş Yapmak İçin En İyi Kentler” listesinde 30. sırada yer almaktadır.

Uzak Doğu Federal Üniversitesi, Rusya’nın Uzak Doğu Bölgesi’ndeki en büyük yükseköğrenim kurumu olmakla
birlikte Asya-Pasifik bölgesinde en dinamik şekilde gelişen bilim ve öğrenim merkezlerinden biridir. Rusya’nın
66 bölgesinden 23 binden fazla öğrencinin yanı sıra 67 ülkeden 3.100 yabancı öğrenci, Uzak Doğu Federal
Üniversitesi’nde öğrenim görmektedir. Uzak Doğu Federal Üniversitesi’nde 200’den fazla öğrenim programı
sunulmaktadır.

“Tokarev Kedisi” deniz feneri

10
Büyük bir indirme gemisinden 10 zırhlı personel taşıyıcının denize inişi,
Vladivostok ken , Rusya Donanması Günü, 2016.

Uluslararası Uzakdoğu Deniz Fuarı

Rusya ve Asya-Pasifik bölgesi ülkelerinden gemi inşa ve gemi onarım firmalarının
temsilcileri de dâhil olmak üzere 1.500’den fazla kişi, 26 Temmuz - 28 Temmuz 2018
tarihleri arasında Vladivostok’ta düzenlenen ilk uluslararası Uzak Doğu Deniz Fuarı’na
ka lmış r. Fuar kapsamındaki iş ve sergi programlarının yanı sıra Al n Boynuz Körfezi’nde
sivil ve askeri gemilerin tanı mı da yapılmış r.

Russkiy Köprüsü Şehri Russkiy

Adası ile birbirine bağlayan asma
yapı, günün herhangi bir saa nde,
ama özellikle de sütunlardaki
ışıklandırmanın yandığı gece
saatlerinde büyüleyici bir güzelliğe
kavuşuyor. Köprünün en güzel
manzarası, şehrin ana karasındaki
en uç nokta olan “Tokarev Kedisi”
adlı fenerden görülmektedir.

Olhovaya Dağı, Primorskiy Kray Lazovskiy Park Ormanı, Rusya’nın Uzak

Gamov Yarımadası, Primorskiy Kray
Gamov Yarımadası (Primorskiy Kray),
muhteşem berrak denizi ve tablolardaki
manzaralara benzer peyzaja sahip sahil
şeridini harika bir uyumla birleş rmektedir.
Yarımadanın bir başka özelliği kayaları, sıra dışı
şekilleri ve ba k gemileri gözlemleyebileceğiniz
su al peyzajıdır. Bu plajlar, unutulmaz dalış
deneyimi için en uygun plajlardan biri olarak
kabul edilmektedir.
Sihote-Alin dağ sırasının Alekseyevskiy sır nın
zirvelerinden biridir. Olhovaya Dağı’nın
yüksekliği, deniz seviyesinden 1.669 metredir.
Vladivostok’a 270 kilometre mesafede
bulunan bu dağ, zirvesindeki platoda küçük
ancak şaşır cı güzellikte bir dağ gölünün
yer alması bakımından bölgede tek olma
özelliğine sahip r.
Doğu Bölgesi’ndeki en eski doğa koruma
alanlarından biridir. Ormanın bulunduğu
arazinin bir ucu, Japonya Denizi kıyısına
uzanmaktadır. İğne yapraklı, yaprak döken
ormanların ve liana ormanlarının korunması
ve detaylı bir şekilde incelenmesi amacıyla
1935 yılında kurulmuştur. Primorye’deki tüm
kaplanların yaklaşık %20’si Lazovskiy Park
Ormanı’nda yaşamaktadır.

11
 Yekaterinburg
Sverdlovsk Bölgesi’nin idari merkezi ve Rusya’nın nüfus bakımından dördüncü büyük şehri olan Yekaterinburg,
Uralların başken olarak adlandırılıyor. Al federal otoyol, yedi ana demiryolu ha , bir uluslararası havalimanı,
Yekaterinburg’u sadece Rusya’nın Avrupa ve Asya toprakları arasında bir bağlan merkezi değil, aynı zamanda
doğal kaynaklar açısından zengin Sibirya’ya açılan “kapı” haline ge rmektedir.
“Kırmızı Hat”, Yekaterinburg’un tarihi merkezi boyunca uzanan turis k bir yaya güzergahıdır. Uzunluğu yaklaşık
al buçuk kilometre olan bu güzergah, şehrin orta kısmındaki kaldırımlarda kırmızı boya ile işaretlenirken,
cezbedici ören yerleri sayılarla işaretlenmiş r.

Sevastyanov’un Evi, Yekaterinburg’daki en etkileyici, canlı ve unutulmaz binalardan biridir. Sevastyanov’un ilk
evi, 1817’den önce inşa edilmiş r. Sahip olduğu bir detay bu evi, diğerlerinden ayırmış r: köşede yarım daire
şeklindeki kemerli bir rotunda. 19. yüzyılın ikinci yarısında bu ev, el değiş rmiş olup evin yeni sahibi, klasisizm
tarzında inşa edilen bina üzerinde çok sayıdaki barok-go k unsurlar kullanarak kendi zevkine göre evi yeniden
yapılandırmış r.

Ural Federal Üniversitesi’ne

bağlı 1965 yılında kurulan
K.A. Barhatova Kourovsk
Astronomi Rasathanesi,
Avrupa’nın en doğudaki
rasathanesidir. Yaklaşık 60
derece doğu boylamında
yer alan bu benzersiz bilim
kurumu, Kazan’dan İrkutsk’a
uzanan boylamlar arasında
bilimsel açıdan büyük bir
potansiyele ve gelişmiş bir
malzeme bazına sahip yegane
bilimsel kurumdur.

12
Ural Bölgesi’ndeki en eski üniversite: Ural Federal Üniversitesi.

Nevyansk Eğik Kulesi

1720’li yıllarda Sverdlovsk Bölgesi’nin Nevyansk ken nde inşa edilen Nevyansk Kulesi,
Ural Bölgesi’nin en ünlü mimari eseri olmakla birlikte sıklıkla Rusya’nın Pisa Kulesi olarak
anılmaktadır. Bu kule, Nevyansk ken nin armasını da süslemektedir. Kulenin metal
ucuna topraklama yapılmış r. Böylece kule, paratoner Benjamin Franklin tara ndan
tasarlanmadan 25 yıl önce paratonerle dona lmış r.

Kutsal Haç Yüceltme Katedrali

Sverdlovsk Bölgesi’nde Verhoturye

sem nin merkezinde yer alan
Kutsal Haç Yüceltme Katedrali,
Moskova’daki Kurtarıcı İsa Katedrali
ve Saint Petersburg’daki Aziz İsaak
Katedrali’nin ardından Rusya’nın
üçüncü büyük kilisesidir. Katedral,
1913 yılında Rus-Bizans tarzında
inşa edilmiş r.

Yekaterinburg Opera ve Bale Tiyatrosu

Yekaterinburg Tiyatrosu’nun tarihi, bu muhteşem yapının
temeline ilk tuğlanın koyulmasından çok daha önce başlamış r.
1870’lerde ilk şehir yatrosunun sahnesi, ken n birinci sınıf
opera repertuvarlarına ev sahipliği yapmış r. 1912’de Yeni
Şehir Tiyatrosu ilk sezonunu Mihail Glinka’nın “Çar İçin Bir
Hayat” operasıyla açmış r.

‘Bajovskiye Mesta’ Doğa Parkı Kaçkanar Dağı Kaçkanar Dağı, Deve Kayası

13
 Kaliningrad, ülkenin en batıdaki bölgesel
merkezidir. Şehre gelen turistler geleneksel
olarak deniz müzesini, mucizevi bir şekilde
restore edilmiş Balık Köyü’nü, Emmanuel
Kant’ın mezarının bulunduğu etkileyici
görünüme sahip katedrali ve tabii ki şehir
merkezinden yaklaşık birkaç saat uzaklıktaki
çok güzel Kuron Dili tabiat parkını ziyaret
etmektedir.

Nijniy Novgorod, Rusya’nın Privoljsk Federal

Bölgesi’nin merkezi ve en büyük şehridir. Kent-
teki çok sayıda benzersiz tarihi, mimari ve kül-
türel eserin günümüze kadar taşınmış olması,
UNESCO’nun Nijniy Novgorod’ı küresel tarihi
ve kültürel değerleri temsil eden dünyanın
100 şehri listesine dâhil etmesi için gerekçe
oluşturmuştur.

Rusya’nın Şehirleri Soçi, Krasnodar Bölgesi’nin Karadeniz

kıyısında yer alan bir tatil şehridir.
Yaklaşık 145 kilometrelik bir alana
sahip kıyı şeridi boyunca uzanması
nedeniyle Soçi, Rusya’nın en uzun şehri
olarak kabul edilmektedir. Soçi, 2014
yılında 22. Kış Olimpiyat Oyunları’na ev
sahipliği yapmıştır. Rusya’da düzenlenen
2018 Dünya Kupası maçlarının bazıları
bu kentte oynanmıştır.

Samara Volga’nın sol kıyısında yer alan Sama-

Omsk - 1716 yılında kurulan Omsk, Sibirya ve
Rusya’nın en büyük şehirlerinden biridir. Rus
İç Savaşı sırasında (1918-1920) Omsk, Beyaz
Rusya’nın başken ydi. Şehir, Ba Sibirya’nın
ekonomi, eği m ve kültür merkezi olarak ka-
bul edilmektedir. Omsk’ta çok sayıda büyük
sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Rusya’nın en
“teatral” şehirlerinden biri olarak ünlenmiş-
r: ken e ilki 1870’lerde kurulan 10’dan faz-
la yatronun yanı sıra Konser ve Org Salonu
bulunmaktadır. Omsk’ta her sene çeşitli fes-
valler, sergiler, Rus ve yabancı sanatçıların
konserleri düzenlenmektedir.
Rostov-na-Donu, Rusya’nın en eski şehri ve
güney başken dir. Şehir, 1749 yılında Rus İm-
paratoriçesi Elizaveta Petrovna’nın emriyle ku-
rulmuştur. Şehrin ana kısmı, Don Nehri’nin sağ
kıyısında yer almaktadır. Rostov’da hayvanat
bahçesi, botanik bahçesi, sirk, su parkı, yunus
akvaryumunun yanı sıra tablo güzelliğindeki
parklar ve bahçelerden oluşan çok sayıda “ye-
şil” alan bulunmaktadır. Rostov-na-Donu’nun
merkezinde yer alan Voroşilovskiy Köprüsü,
Avrupa ile Asya arasındaki sembolik sınır ola-
rak kabul edilmektedir.
ra, Rusya Federasyonu Privoljsk Federal Bölge-
si’nin endüstriyel, bilimsel ve kültürel merkezi
olmakla birlikte en büyük ulaşım merkezidir.
Şehir, Avrupa’daki en yüksek (inşaa sırasın-
da) tren istasyonuna ve en büyük meydana
(Kuibişev Meydanı) ev sahipliği yapmanın yanı
sıra Samara’daki kıyı şeridi Rusya’nın en uzun
kıyı şeridi olarak kabul edilmektedir. Büyük
Anavatan Savaşı sırasında, SSCB’nin ikinci baş-
ken olmuştur. Sovyet hüküme nin çalışma-
larını yürü üğü Samara, yabancı elçiliklerin
rezidanslarına, önemli kültür kuruluşlarına ve
ba daki bölgelerden tahliye edilen fabrikalara
ev sahipliği yapmış r.

14
 Novosibirsk, Rusya’nın nüfus bakı-
mından (1,6 milyon kişi) üçüncü bü-
yük şehridir. Kent, federal düzeyde
bir caret, kültür, iş, sanayi, bilim
ve ulaşım merkezi olma özelliğine
sahip r. Bir yerleşim yeri olarak
1893’te kurulan Novosibirsk’e şe-
hir statüsü 1903 yılında verilmiş r.
Novosibirsk, nesli tükenmekte olan
hayvan türlerinin korunması nede-
niyle dünya çapında bir üne kavu-
şan Rusya’nın en büyük hayvanat
bahçelerinden birine ev sahipliği
yapmaktadır.

Kirov, Rusya’nın kuzeydoğu Avrupa kesiminde Vyatka Nehri va-

disinde yer alan bir kent ve bölge merkezidir. Kent, geleneksel
el sana Dımkova oyuncaklarının, lezzetli Vyatka kvasının (bir
tür alkolsüz içecek), hafif Kukarsk dantelinin ve dini bayram
“Svistoplyaska”nın anavatanı olarak ün yapmış r.

Ufa
16. yüzyılda kurulan ve çok uluslu bir şehir olan Baş-
kurdistan Cumhuriye ’nin başken Ufa, Rus ve Doğu
cari mimarisinin özelliklerini özümsemiş r. Ufa’nın
tarihi, yazar Sergey Aksakov, sanatçı Mihail Nesterov,
şarkıcı Fyodor Şalyapin ve dansçı Rudolf Nureyev’in
isimleriyle bağlan lıdır. Yüksek nehir kıyısı üzerinde,
Başkurt halk kahramanı Salavat Yulayev’e ait ülkenin
en yüksek atlı heykeli bulunmaktadır. Yulayev, ünlü ho-
key kulübüne de adını vermiş r. Çok sayıdaki eğlence
merkezi, park, yatro ve müze, turistleri buraya çek-
mektedir.

Kazan – Tataristan Cumhuriye ’nin başken

olan Kazan, Rusya Federasyonu’nun en büyük Çelyabinsk – Güney Uralların başken olan Çel-
ve en güzel şehirlerinden biridir ve UNESCO yabinsk, Ural Dağları’nın doğusunda, Ural ve
Dünya Mirası Şehirleri Listesi’nde yer almakta- Sibirya sınırında bulunmaktadır. Metalurji ve
dır. Kazan, Rusya’nın önemli bir sanayi ve ca- otomo v sanayisinin devleri olan Çelyabinsk
ret merkezidir. Tataristan’ın başken nde imal ken ndeki işletmeler, tüm dünyada ün kazan-
edilen uçaklar ve helikopterler ile Kazan’daki mış r. Şehrin ambleminde yer alan deve, Çelya-
dev fabrikalar tara ndan üre len kimya ve binsk’in göçebe Türk halklarının develerle malla-
petrokimya ürünleri, tüm dünyada bilinmek- rını taşıdığı, Asya ile Avrupa’yı birbirine bağlayan
tedir. “Büyük İpek Yolu” ha üzerindeki konumuna
işaret etmektedir. Yeni ulaşım kavşakları ve ye-
niden yapılandırma çalışmaları sayesinde Çelya-
binsk, en iyi şekilde organize edilmiş şehirlerden
biri olarak görülmektedir.

15
 Kamçatka Volkanları
Kamçatka Yarımadası’nın eşsiz doğal manzaraları, en deneyimli gezgin-
lerin bile hayal gücünü zorlayabilmektedir. Alev püskürten volkanların
fantas k kraterleri, lavlı arazilerin Mars’ı andıran görünümü ve füme-
rollerin gerçek dışılığı, sizi modern zamanlarda olduğunuzu unutmaya
zorlamaktadır. İşte, gezegenimiz milyarlarca yıl önce yeryüzünde yaşam
daha henüz başladığında tam olarak böyle görünüyordu.

Klyuçevsk Volkanı

Kamçatka’daki çeşitli volkanlara rmanmak için birçok

güzergâh mevcu ur. Bu güzergâhların en kolaylarından
biri, Petropavlovsk-Kamçatskiy şehri yakınlarındaki
Gorelıy Volkanı’nın ak f kraterlerine çıkıp etra izlemek-
r. Yüksekliği 1829 metredir. Gorelıy, son derece belirgin
tepeler ve çok sayıda kraterin bulunduğu bir dağ sırası
olup, bugün i barıyla sayıları yaklaşık on biri bulan krater-
lerin beşi ak ir. Gorelıy’ın doğu kesiminde en büyük ve
en güzel krater olarak kabul edilen Goluboe (Mavi) Gölü
vardır. Kraterin dibinde açık mavi renkte ve kısmen buzla
kaplı bir göl bulunmaktadır.

Malıy Semyaçik, Kamçatka’da bulunan ak f bir volkandır. Gorelıy Volkanı

“Ruskeala Dağ Parkı”, ana yapısı yeral sularıyla dolmuş eski bir mer-
mer ocağı olan, Karelya Cumhuriye ’nde yer alan bir turis k komplek-
s r. Mermer ocağının bulunduğu alanda oluşan çukurun kuzey-güney
doğrultusundaki uzunluğu 460 metreyken, genişliği - 100 metredir.
Çukurun en yüksek noktasından dibine kadar olan mesafe 50 metre-
den fazladır. Suyun şeffaflığı 15-18 metreye ulaşmaktadır. Ruskeala
mermeri, Saint Petersburg ve saray banliyölerinin en güzel ve önemli
binalarının yapımında kullanılmış r. Ruskeala mermeri kullanılarak;
Aziz İsaak Katedrali’nin dış cephesi kaplanmış, Kazan Katedrali’nin zem-
ini döşenmiş, Ermitaj’ın pencere eşikleri yapılmış, Mermer Sarayı’nın
pencereleri ve Mihaylovskiy Kalesi’nin dış cephesi çerçevelenmiş ve
ayrıca Saint Petersburg’daki “Primorskaya” ve “Ladojskaya” metro
duraklarının peronlarındaki işlemeler hazırlanmış r.

Krasnoyarsk “Sütunları”, Krasnoyarsk Bölgesi’nde Yenisey Nehri’nin kol-
ları arasındaki bölgede yer alan bir tabiat parkıdır. Adını ağaçlar yerine
magmadan oluşmuş devasa kayaların yer aldığı meşhur taş ormanından
(47 hektarlık alana sahip) almış r. En eski kayalık oluşumlar, yaklaşık
600 milyon yaşındadır.
Primorskiy Kray’daki “Leopar Vatanı” Ulusal Parkı, muhtemelen Rus-
ya’nın en ünlü tabiat parklarından biridir. Nadir bulunan (Rusya’da sa-
dece yaklaşık 70 tane var) Uzakdoğu leoparlarının yaşam alanı olması
nedeniyle parka bu isim verilmiş r.

16
 Baykal ve Pribaykalye Dağlık Bölgesi

Elmas madeni çukuru “Mir”, Yaku stan.

“Mir” adlı dev elmas madeni çukuru,
Yakutistan’ın Mirnıy şehrinde bulunmaktadır.
525 metrelik derinliği ve 1200 metrelik çapı,
burayı dünyanın en büyük çukurlarından
biri yapmıştır. Bu arada, Rusya topraklarında
bulunan en büyük elmas, Aralık 1980’de tam
olarak burada çıkarılmıştır. Bu elmasın ağırlığı
342.5 karattır (68 g’den fazla). Çukurun dibine
Baykal Devlet Doğal Biyosfer Tabiat Parkı, dünyanın en derin gölü olan Baykal’ın kıyılarında uzanan spiral yolun uzunluğu yaklaşık 8 km’dir.
bulunmaktadır. Burada turistler, birkaç eko-güzergahtan geçebilir, bu eşsiz Rus tabiat parkının
sıra dışı flora ve faunasıyla tanışabilir.

Doğğal Güzellikleri
Rusya’nın Do
“Taymır” Tabiat Parkı, haklı olarak,
Rusya’nın en büyük ve zengin
orman parklarından biri olarak
kabul edilmektedir (toplam alanı
12 milyon hektarın üzerindedir).
Taymır, Rusya’nın en büyük
yarımadasında, Krasnoyarsk
Bölgesi’nin kuzeyinde yer
almaktadır.

Kutaramakan Gölü

Aşınmış Sütunlar
Aşınmış Sütunlar, Komi Cumhuriye ’nde Manpupuner
Dağı’ndaki (Mansi dilinden tercümesi; Küçük Putlar
Dağı) Peçora-İlıçsk Tabiat Parkı’nın sınırları içinde yer
alan jeolojik bir eserdir. Bu sıra dışı yerle ilgili birçok
efsane bulunmaktadır. Sütunlar, Rusya’nın yedi hari-
kasından biri olarak kabul edilmektedir.

Oransk Kanyonu

17
 Kafkasya
Kabardey-Balkar Cumhuriye ile Karaçay-Çerkes Cumhuriye arasındaki sınırda yer alan bir Elbrus
volkanik dağı (5642 m), Rusya’nın en yüksek zirvesi olmanın yanı sıra gezegenimizin en yüksek
“muhteşem yedi” zirvesinden biridir. Elbrus’un derinliklerinde “yerel sıcak kaynakları” halen ısıtan
sıcak kitleler vardır. Bunlar, mineral tuzları ve karbondioksit bakımından zengin kaynaklar olup,
sıcaklıkları +52 ve +60 ºC’ye kadar çıkmaktadır.

“Prielbrusye” Ulusal Parkı

Orta Ka asya’da yer alan “Prielbrusye” Ulusal Parkı, görkemli şelaleler, yüksek dağ gölleri ve şifalı
mineral kaynaklar gibi doğal güzelliklerle doludur. Adılsu, Şhelda, Adırsu dağ geçitleri, Donguz-
Orun ve Uşba masifleri dağcılar ve dağ turistleri arasında popülerdir. An k efsaneye göre, Titan
Prometheus, insanlara bilgi ateşini verme girişiminde bulunduğu için tam olarak burada zincire
vurulmuştur. Elbrus’un devasa buzullarında, birleşerek Kuzey Ka asya’daki en büyük nehir olan
Kuban’ı oluşturan nehrin çıkış noktası bulunmaktadır.

Grozniy-City
Çeçen Cumhuriyeti’nin başkentinde
Sunja Nehri kıyısında konutlar, otel ve
iş merkezinden oluşan süper modern
gökdelenler yerleşimidir. 2005-
2011 yılları arasında inşa edilmiştir.
Kompleksin en yüksek binasının
adı «Phoenix» olup, 40 kattan
oluşmaktadır.

Kislovodsk Şelaleleri, Ka-

raçay-Çerkes Cumhuriye
Alikonovka ve Eçki-Baş ne-
hirlerinin vadisindeki bal
şelaleleri, çeşitli büyüklük-
teki şelalelerin yer aldığı bir
çağlayandan oluşmaktadır.
En yüksek noktanın yük-
sekliği, 18 metreyi bulmak-
tadır..
Kezenoyam Gölü
Bu göl, Kuzey Ka asya’daki en büyük doğal
Tseysk dağ geçi , Georgiy Pobedonosets (Aziz Yorgi) Anı , Kuzey
su rezervidir. Deniz seviyesinden 1.8 bin met- Osetya
re yükseklikte yer almaktadır. Göl, Çeçenistan
Cumhuriye ve Dağıstan Cumhuriye arasında-
ki sınırı belirlemektedir.

18
Narın Kala Kalesi (Dağıstan Cumhuriye ), Derbent şehrinin kartvizi niteliğindedir. Bu kale, UNESCO küresel öneme sahip tarihi
ve kültürel eserler listesine dâhil edilmiş r. Bu savunma kompleksinin duvarları, kapıları ve kuleleri günümüze kadar korunmuştur.
Kalenin içinde su depoları ve rezervuarları, banyolar, haç şeklinde kubbeli bir kilise ve Cuma Camisi bulunmaktadır. Bu iki tapınak,
Rusya Federasyonu’ndaki en eski tapınaklar arasındadır.

Proval Gölü Kabardey atları

Göl ve doğal mağara Maşuk Dağı’nın güney yamacında yer
almaktadır. Havzayı dolduran mineral suyunun güzel turkuaz
rengi, yüksek kükürt içeriğinin ve içindeki bazı bakterilerin
varlığının sonucudur. Proval’ın cazibe noktası, yirminci yüzyılın
ortalarında burada ortaya çıkan ve mağara girişini koruyan iki
taş aslandır.
En eski binek-koşu atları arasında kabul edilen Kabardey atları,
fiziksel güç ve dayanıklılık, sıcaklık ve hava basıncındaki keskin
dalgalanmalara acı çekmeden dayanma gücü ve uzun mesafeler
kat etme özellikleriyle diğerlerinden ayrılmaktadır.

Tumanlı-Kel Gölü, Teberdinskiy Tabiat Parkı, Karaçay- “Erzi” Tabiat Parkı, İnguşe ya Cumhuriye Büyük Thaç Doğal Parkı, Adıgey Cumhuriye
Çerkes Cumhuriye
19
 Kırım
Kırım halkı, 2014 yılında Ukrayna’daki aşırı milliyetçi-radikal unsurların ayaklandığı ve Kiev’de bir devlet
darbesinin gerçekleştirildiği koşullar altında, hayati önem taşıyan çıkarlarını korumak için mümkün olan
yegâne yol durumundaki kendi geleceğini bizzat tayin hakkını kullanarak, referandumda Rusya topraklarına
geri dönmekten yana oy kullandı.

Ay Petri
Ay Petri Dağı, Yalta’dan Foros’a uzanan devasa dağ
sırasının bir parçasıdır. Sıra dışı şekliyle diğerlerinden
ayrılan ve keskin diş şeklindeki tepelerle bezenmiş Ay
Petri, bu özelliğiyle Kırım’daki diğer zirveler arasında
daha farklı bir yere sahip olmuştur. Ay Petri, muhteşem
bir güney sahili ve Yalta manzarası sunmaktadır. Dağın
kuzey yamacında Büyük Kırım Kanyonu bulunmaktadır.
Kanyon mağaralarla dolu olup, bunlardan bazıları
ziyaretçilere açıktır. Ay Petri’ye, Avrupa topraklarının
en büyüğü olarak kabul edilen teleferik de dahil olmak
üzere çeşitli yollardan ulaşabilirsiniz.

Ayu Dağ veya Ayı Dağı, Kırım’ın güney sahilinin

sembolüdür. Partenit kasabası ile uluslararası çocuk
merkezi «Artek» kampı arasında yer almaktadır.
Dağın yüksekliği, 577 metredir. Dağ, adını eğilmiş
vaziyette denizden su içen ayıyı andıran figürle
arasındaki bariz benzerlikten almıştır.

Batık gemiler anıtı,

Sivastopol’ün sembolüdür.
Burası, şehrin başlıca cazibe
merkezlerinden biri olarak
kabul edilmektedir.

20
Kırlangıç Yuvası
Tablo güzelliğindeki go k kale “Kırlangıç Yuvası”, Gaspra kasabasında Ay-Todor burnundaki Avrora Yamacı’nın en tepe noktasında yer almaktadır.
1911 yılında Rus petrol üre cisi P.L. Steingel, burada ortaçağ tarzında bir kale inşa etmeye karar vermiş r. Proje, L. Sherwood tara ndan yöne lmiş r.
“Kırlangıç Yuvası”, Kırım’ın güney sahilinin amblemi niteliğindedir.

Kırım Köprüsü
Rekor sürede inşa edilen ve
2018’de ulaşıma açılan Kırım
Köprüsü, 19 km uzunluğuyla
Avrupa’nın en uzun köprüsü-
dür. Köprü, birbirine paralel
olarak uzanan kara ve demir
Bahçesaray’daki Han Sarayı, Kırım hanlarının yollarından oluşmaktadır.
eski rezidansı ve Kırım Tatar saray mimarisinin Yol, Taman Yarımadası’nda
dünyadaki yegâne örneğidir. Han Sarayı, başlıyor, Kerç Boğazı’nı geçi-
Müslümanların yeryüzündeki cennet bahçesi yor, Ak Burun’un kuzeyinden
hakkındaki tahayyüllerinin yeryüzündeki dolaşarak Kırım kıyısına ula-
yansıması olarak kabul edilmektedir. Sarayın şıyor.
içinde ağaçların, çiçeklerin ve fıskiyelerin
yer aldığı çok sayıda avlu bulunurken
ihtişamıyla öne çıkan büyük mimari
yapılara yer verilmemiştir. Kırım Hanlığı’nın
başkentini “Bahçesaray Çeşmesi” ve
“Bahçesaray Sarayı’nın Çeşmesine” şiirlerinde
ölümsüzleştiren büyük Rus şair ve yazar
Aleksandr Puşkin, 1820 yılında Bahçesaray’ı
ziyaret etmiştir.
Rusya’daki 1917 Şubat Devrimi’nden sonra Simferopol Uluslararası
Han Sarayı’nda Türk-Tatar Kültürü Müzesi Havalimanı’nın yeni
kurulmuştur. Müzenin ilk koleksiyonunda terminali
hanlığın mülkiyetindeki bazı eşyalar, saraya
gelen Rus hanedanlık üyeleri için alınan 16 Nisan 2018’de, yılda 6.5
eşyalar, Kırım Tatar dekorasyon ve el işçiliği milyon kişiye hizmet verme
sanatı eserleri, Kırım dâhil olmak üzere doğu kapasitesine sahip yeni bir
silahı koleksiyonu, Altınordu dönemine havalimanı terminali hizme-
ve Kırım Hanlığı’na ait madeni paralardan te açılmış r. Dev dalga şek-
oluşmaktaydı. 1960’lı yıllarda sarayın tarihi linde inşa edilen Simferopol
görünümünü restore etmek için büyük çaplı Havalimanı, Rusya’daki en
çalışmalar yapılmıştır. modern ve şık havalimanla-
rından biridir. En üst ka a,
dağ ve pist manzaralı bir te-
ras bulunmaktadır.

21
 Kırım

Livadya Sarayı
Günümüzde park, müze ve tabiat parkı olarak da hizmet veren Livadya Sarayı, Rus İmparatorluğu’nda
Romanov hanedanlığı için inşa edilen son yapıdır. Geride kalan yüzyılın ilk on yılı içinde eski ahşap
sarayın yerinde mimar N.P. Krasnov tarafından inşa edilen saray, İtalyan Rönesansı tarzında dizayn
edilmiş ve haklı olarak Yalta’nın en güzel görünümlü binası olarak kabul edilmektedir. Livadya köşkü,
50 yılı aşkın bir süre boyunca üç Rus çarının ailelerinin yazlık rezidansı olarak hizmet vermiştir: 2.
Aleksandr, 3. Aleksandr ve 2. Nikolay. Hitler karşıtı koalisyondaki üç müttefik devlet SSCB, ABD ve
İngiltere’nin hükümet başkanlarının katılımıyla gerçekleştirilen Kırım (Yalta) Konferansı, 4-11 Şubat
1945 tarihleri arasında Livadya Sarayı’nda yapılmıştır.

Mermer mağara, Kırım’ın en

güzel mağarası olarak kabul
edilmekte olup, dünyanın en Massandra Sarayı (Massandra kasabasında yer Aleksandr Nevskiy Katedrali, Yalta’nın ana
güzel beş donanımlı mağarası
arasında yer almaktadır. alır), İmparator 3. Aleksandr için inşa edilmiş r. tapınağıdır. Aziz Aleksandr Nevskiy, Rus
Uzunluğu 2 km, derinliği 60 Başlangıçta go k bir yapı olarak tasarlanan imparatorluk ailesinin kutsal muha zı olarak
metredir. Mağaranın ana saray, daha sonra yeniden inşa edilmiş ve kabul edilmiş r. Zira katedralin projesi bizzat 3.
hazinesi, Kırım ve Avrupa’daki çok sayıda teras, galeri, merdiven ve balkon Aleksandr tara ndan onaylanmış r.
en büyük donanımlı salon olan eklenmiş r.
Perestroyka (Yeniden Yapılanma)
Salonu’dur. Bu salonun uzunluğu
250 m, yüksekliği 28 m, kapladığı
alan 5.000 m2 ve hacmi 50.000
m3’tür. Mağara, yaklaşık 6-8
22 milyon yaşındadır.

İngiltere Başbakanı Winston Churchill, ABD Başkanı Franklin Delano
Roosevelt ve SSCB Mareşali İosif Stalin Yalta Konferansı’nda. 1945
Diriliş Kilisesi (Foros)
1892 yılında Rus Çarı 2. Aleksandr ve ailesinin bir demiryolu kazasında
mucizevi şekilde kurtarılmasının onuruna büyük iş insanı A. Kuznetsov’un
bağışlarıyla inşa edilen kilise, Foros kasabasında 400 metrelik yüksekliğindeki
sarp Kızıl Kaya üzerinde durmaktadır.

Alupka (Vorontsov) Sarayı

Kırım mimarisinin en ünlü ve sıra dışı eserlerinden biri olan Alupka’daki Vorontsov Sarayı, bir parkla çevrili olup Karadeniz
üzerinde yükselmektedir. Roman zm mimarlığının bu şaheseri, Novorossiysk Bölge Valisi General M. Vorontsov’un emriyle
1828-1848 yılları arasında inşa edilmiş r. Mimar E. Blore, sarayın inşasında İngiliz, Neo-Moritanya ve go k olmak üzere farklı
tarzları bir arada harmanlamış r. Saray, 1956’dan bu yana müze olarak hizmet vermektedir. Vorontsov Sarayı içinde bahçe-
park sana nın bir eseri olan park bulunmaktadır. Park, bahçıvan-botanikçi K.A. Kebah tara ndan dizayn edilmiş r. Şubat
1945’te, Yalta Konferansı sırasında, Winston Churchill başkanlığındaki İngiliz heye Vorontsov Sarayı’nda konaklamış r.

Yusupov Sarayı, Prens Felix Yusupov (Kont

Sumarokov-Elston) için Yaltalı mimar N. Krasnov
tarafından Koreiz’de inşa edilmiştir. 1945’te Yalta
Konferansı sırasında, İosif Stalin başkanlığındaki
Sovyet heyeti, Yusupov Sarayı’nda konaklamıştır.
Saraydaki bazı iç dekorasyon elemanları, bilardo
masası ve Stalin’in yazı masası o dönemlerden
günümüze kadar korunmuştur.

23
 Rusya, bir ülke olmasına rağmen çok sayıda milliyeti ifade etmektedir. Rusya’daki halkların geleneklerini kendi
anavatanlarında incelemek daha iyidir. Krasnodar Bölgesi’ndeki “Ataman” adlı Kazak kasabasına düzenlenen
bir geziye gitmek, bir kamçı kullanmayı öğrenmek ve Kazak şarkıları söylemek gerekir. “Çerkes aul” (aul,
dağ köyü anlamına gelmektedir) adlı tesiste kostümlü binicilik gösterisini izlemek gerekir. “Aldın-Bulak”
etno-kültür merkezinin yurtlarından birinde konaklamak, buharda kuyruk yağıyla pişirilmiş piruhi
yemeğini ve yerel sütlü votkayı yerinde denemek, Tuva gırtlak müziği dersine girmek gerekir.
Rus toprakları, yetenekli ustalar ve zanaatkarlar bakımından zengin ve ihtişamlı olup, ülkenin
hemen hemen her bölgesi, sırları nesilden nesle aktarılan ve doğdukları küçük anavatanlarını
tüm dünyada sonsuza dek yücelten bir tür özel el sanatıyla tanınmaktadır.
Paleh ve Holuy, cilalı minyatür sanatı atölyeleriyle ünlüdür: burada ustalar, mücevher
kutularının kapaklarına Rus halk masallarındaki karakterleri ve farklı renkteki karla kaplı kuleleri
resmetmektedir. Vyatka’da ise konuklara ünlü Dymkovo oyuncağını bizzat tasarlayıp boyamaları
önerilir. Tabasaran halılarının eşsiz güzelliğine tanıklık etmek için Dağıstan’a uğramaya,
Çelyabinsk’te Kasli demir döküm sanat müzesini ziyaret etmeye ve Rostov Velikiy’in emaye
sanatının, metal üzerinde sanatsal emaye çalışmalarının merkezi olduğunu keşfetmeye değer.
Ulusal yemeklerin ve geleneklerin bir araya gelmesi, farklı milletlerin bayramlarıdır. Tuva
ulusal hayvancılık bayramı olan Naadım festivalinin programında, her zaman ulusal güreş sporu
müsabakalarına yer verilmektedir. Hantı ve Mansi halkları, ilkbaharda kendi yeni yılları olarak kabul
ettikleri Karga Günü’nü kutlarken, Buryatiya, Kalmıkya, Tuva ve Altay’da ay takvimine göre yılın
son gününde Budist yeni yılı olan Sagaalgan kutlanmaktadır. Sagaalgan’ın Moğol dilinde tercümesi,
“Beyaz Ay” olup, bu nedenle masada mutlaka beyaz yemekler servis edilmektedir.
Farklı halkların tüm bu çeşitli gelenek ve kültürlerini Rusya’da görebilirsiniz.

Matruşka
Matrena veya matruşka denilen ilk Rus
ayrılabilir oyuncak bebeği, 19. yüzyılın sonunda
ortaya çıkmıştır. 1900 yılında Paris’teki dünya
ticaret ve sanayi fuarına gönderilen matruşka,
ailenin korunması ve bir arada tutulması fikrinin
en iyi yansıması olarak bronz madalya ile
ödüllendirilmiştir. Matruşka, tüm dünyada bilinir
hale gelmiş ve Rusya’nın ulusal sembollerinden
birine dönüşmüştür.

24
 Karlı arka plan ve mavi desenler.
Gjel sana
Gjel kili, XIV. yüzyıldan bu
yana ünlüdür. Yerel ustalar,
gjel kilini kullanarak çanak
çömlekler ve oyuncaklar
üretmiş r. 19. yüzyılın
başında, Gjel bölgesinde
porselen üre len fabrika-
lar kurulmaya başlamış r.
Sanatçılar, özel teknik-
lerin yardımıyla mavinin Çay takımı, 875 ayar gümüş, emaye, al n kaplama.
20’den fazla tonunu or- Dağıstan Cumhuriye , Dahadayevskiy Bölgesi, Kubaçi köyü.
taya çıkarmış r. Gjel sa-
na nda kullanılan figürler, Kubaçi zanaatı
gür güller, kış manzaraları,
halk masallarından sahne- Efsanevi bir yer olan Dağıstan’a bağlı Kubaçi köyü, geleneksel
lerdir. metal işleme sanatının yanı sıra taş ve ahşap oymacılığının
Kafkasya’daki en büyük merkezlerinden biridir. Bu köy, Ortaçağ’ın
başlarından bu yana örme zincir ve silah yapımıyla ünlenmiştir.
Burası, Kubaçili kuyumcular tarafından üretilen en kaliteli sanat
ürünleri sayesinde tüm dünyada ün kazanmıştır.
Rus İmparatoru 3. Aleksandr’ın Kubaçi’nin yetenekli ustalarından
Kraliçe Victoria için bir dizi soğuk silah sipariş ettiği bilinmektedir.
Bu koleksiyon, günümüzde İngiltere’deki Victoria ve Albert
Müzesi’nde sergilenmektedir.

Jostovo boyama sanatı,t Moskova

Moskko
ko Bölgesi’ndeki Jostovo
köyünde 19. Yüzyılda doğmuş eski bir Rus halk zanaatıdır.
Bu, Rus halk resim sanatının en ünlü türlerinden
biridir. Jostovo tepsileri, birkaç yağlı cila katmanıyla
kaplanmış ince çelik saclardan üretilmektedir. Tepsiler,
özel fırınlarda kurutulmakta, daha sonra yağlı boya
kullanılarak elle boyanmaktadır. Jostovo boyama
sanatının ana figürü, siyah bir arka plan üzerinde yer
alan çiçek buketi olmuştur.
Mamut dişinden ürünler
Uzak Kuzey’de kemik oyma sana , eski zamanlardan beri çok yay-
gındır. Yaku stan’ın kuzeyinde, donmuş kara parçalarında hâlâ
daha mamut dişleri bulunmaktadır. Uzun süre önce soyu tükenmiş
dev hayvanların sarımsı kalın kemiği, işleme ve parlatma işlerinde
çok iyi sonuç veren değerli bir malzemedir. Mamut kemiklerinden
küçük heykeller de dahil olmak üzere dekora f eşyalar üretmek,
Yaku stan’da geleneksel halk sana dalı haline gelmiş r.

25
 Dymkovo oyuncağı
Kil boyalı oyuncak yapma
sanatı, Vyatka nehrinin diğer
kıyısındaki Hlınov-Vyatka
kentinin karşısında bulunan
Dymkovo köyünde 15. - 16.
yüzyıllarda ortaya çıkmıştır.

Kırım Tatar nakış sanatı

Nakış, geleneksel olarak, Kırım Tatarlarının en yaygın ve gelişmiş dekoratif el
sanatları türlerinden biri olmuştur. Henüz Ortaçağ’da, erkeklerin nakış işiyle
uğraştığı «kezacey» adlı profesyonel nakışçı atölye dernekleri vardı. Ancak nakış,
evsel el işi olarak halk arasında son derece geniş çevrelere yayılmış ve nakış işiyle
genelde kadınlar uğraşır hale gelmiştir. Süslenmiş kumaşların ev yaşamının, ulusal
kostümlerin ve dini törenlerin vazgeçilmez bir nesnesi haline gelmesi sayesinde
dokuma ve nakış geleneklerinin kararlı bir şekilde korunmuştur. Altın nakış sanatı,
Kırım Tatar dekoratif el sanatlarının gururudur.

Fes, Kırım Tatar nakış sana

Samanla süsleme sanatı

Saman, hasır ürünlerin süslemesinde daha 19. yüzyılın sonlarında
Vyatka’da kullanılmıştır.

26
Huş ağacı kabuğu Hohloma sanatı
Yaprak döken ağaç türlerinin arasında huş ağacının Hohloma sanatının anavatanı Nizhniy Novgorod’dur. Ürünler Hohloma köyünde
öne çıktığı Novgorod’un ormanlık bölgesinde, satıldığı için bu ulusal zanaata Hohloma adı verilmiştir.
yüzyıllardan beri hem gündelik yaşamda hem de
inşaat sektöründe huş ağacının elastik yapıya sahip
üst tabakası olan huş ağacı kabuğu kullanılmaktadır.

Altay’da keçe ustalığı

Asya’da hayvancılıkla uğraşan birçok kişi
gibi Altay halkları da, eski zamanlardan
beri keçecilik sanatıyla uğraşmış ve halılar
(kilimler) da dâhil olmak üzere çeşitli
ürünler üretmiştir. Kuzu yünü eklenerek
kullanılan koyun yünü, bu sanatın ana
hammaddesi olmuştur.

Paleh cilalı minyatürü (İvanovo Bölgesi)

Paleh cilallı minyatürünün tarihi, 18. yüzyıla uzanmaktadır.
Palehli ustalar, mücevher kutuları, broşlar, sigara kutuları,
enfiye kutuları üretmiştir. Usta tarafından elle hazırlanan
bu ürünler, asla tekrar edilemez özellikte olup, ustanın
sanatçı kimliğini yansıtmaktadır. Paleh cilalı minyatürlerinin
kendine özgü ve zarif sanatı, eski Rus resim ve halk sanatının
temellerini esas almıştır. Palehli sanatçılar, 1925 yılında
Paris’teki Dünya Dekoratif Sanatlar Fuarı’nda Grand Prix
ödülüne layık görülmüştür.

“Kış eğlencesi” adlı mücevher kutusu

27
 Sabantuy
Başkurdistan ve Tataristan halklarının bir bayramı olan Sabantuy,
ilkbahardaki ekim işlerinin tamamlanması onuruna haziran ayında
kutlanmaktadır. Bu bayramın kendi adetleri ve ritüelleri vardır, genellikle
çeşitli yarışmalardan oluşmaktadır ve çok sayıda şarkı ve dans bu özel
güne eşlik etmektedir. Bu bayram, insanlığın sözlü mirasının bir şaheseri
olarak UNESCO’nun koruması altındadır. Zira Sabantuy, ulusal birlik ve
dostluğun gerçek bir değerli taşıdır.

Ulusal Kostüm Günü Kutlaması, 2015

Ulusal Adıgey (Çerkes) Kostümü Günü
2012 yılından bu yana her yıl kutlanmaktadır. Adıgey ulusal
kostümü, sadece bir kıyafet değil, Çerkeslerin ulusal karakterinin bir
yansımasıdır: erkeklerin cesareti, kadınların güzelliği ve zarafeti.

Isıah
Isıah, Yakutistan’da kutlanan yaz bayramıdır. Ayıı tanrıları ve doğanın
yeniden canlanması onuruna kutlanan ilkbahar-yaz bayramıdır. Isıah
kutlamaları sırasında dualar okunur, bol bol ikram ve kımız verilir, danslar,
halk oyunları ve at yarışmaları ile mas güreşleri düzenlenir. Yakutların
Isıah bayramı, Yakutistan’daki en büyük bayramdır.

Nevruz
Nevruz, Başkurdistan ve Tataristan dahil olmak üzere farklı
bölgelerde ilkbahar ekinoksunu ve yeni tarım yıllarının
başlangıcını müjdeleyen bir bayramdır.
28

Hıdırellez
Hıdırellez, Kırım Tatarlarının ulusal bayramı olup, ilkbahardaki ekim işlerinin
tamamlanması onuruna kutlanmakta ve doğurganlığı, refahı ve esenliği
simgelemektedir. Her yıl Mayıs ayının ilk haftasında çok sayıda kişinin
katılımıyla kutlanmaktadır.
Kuzey’in Motifleri
«Kuzey’in Motifleri» festivali, geleneksel olarak, Zabaykalye
Bölgesi ile Saha Cumhuriyeti, Buryatiya Cumhuriyeti, Amur
Bölgesi gibi komşu bölgelerin topraklarında yaşayan Kuzey’in az
sayıdaki yerli halklarının temsilcilerinin katılımıyla iki gün boyunca
kutlanmaktadır.

Maslenitsa
Eski Rus halk bayramı Maslenitsa, çok zengin ve ilginç geleneklere
sahiptir. Özünde bu kutlama, kışa veda edip güzeller güzeli ilkbaharı
karşılamayı ifade etmektedir. Maslenitsa, günümüzde halen birçok Rus
kentinde yaygın olarak kutlanmaktadır.
Hristiyanlık öncesi dönemde Maslenitsa bayramı, ilkbaharda kutlanan
yeni yıl ile de ilişkilendirilmiştir. Hristiyanlığın kabul edilmesinden
sonra, Maslenitsa, büyük oruçtan önceki son hafta içinde kutlanmaya
başlamıştır. Bu bayramda Ruslar, krep (güneşin sembolü) pişirir.
Pişirilen krepler, lor peyniri, et ve balık gibi malzemelerle yenir.

29
Boris Kustodiyev «Maslenitsa» (1919)
 Rus krepleri
Rusya topraklarında krepler, uzun zamandır Rus mu ağının sıradan bir
yemeği haline gelmiş r, ancak eski dönemlerde Slavlar için kreplerin
özel, törensel bir öneme vardı ve krepler büyük bir gizlilik içinde
hazırlanıyor ve krep hazırlanırken yabancıların mu ağa girmesine izin
verilmezdi. Kreplerin tarifleri nesilden nesle aktarılmış r.
Havyar
“Siyah havyar, Rus kültürünün mozaiğinde parlak noktalardan sadece
biridir. Sadece mersin havyarını tuzla karış rarak hazırlayabileceğiniz
bu zahmetsiz yemek, en az bin yıldır Rus ulusal sofrasının ayrılmaz
bir parçası olmaya devam etmektedir.” Büyük Rus bilim insanı Mihail
Lomonosov, zamanında siyah havyar hakkında tam olarak bunları
kaleme almış r. Günümüzde siyah havyar, refah ve zenginlik göstergesi
haline gelmiş r.

Rusya topraklarında
toprak
a ları
rınd
nd
da yaşayan çokk sayıda halk,
halk mu
mu aklarının
aklarrının çeşitliliğini
çeşitliliğğini
ni sergilemekte
serrgiilem
mekkte ve
ve bu
bu da,
da gurmeleri sevindirmektedir.
sevindirmektted
e ir
Ulusal mu ak, hem geleneksel Rus yemeklerini hem de Ka as, Uzakdoğu, Mari, Udmurt, Sibirya mu aklarını ve diğer yemekleri
içermektedir. Örneğin, Kazan’da, Aleksandr Puşkin’in zamanında övgüyle bahse ği, geleneksel Tatar yemeği olan fermente sütlü
içecek “ka k” veya Türk halklarının geleneksel yemeği olan kuru kaz denenebilir.

Pelmeni (Rus man sı) Kırım’da şarap yapımı

Pelmeni, uzun süre boyunca Sibirya ve Ural sakinlerinin geleneksel
yemeği olmuştur. Sibirya ve Ural’da pelmeni, kutlama sofralarının ana
ve esas yemeği olmuştur. Pelmeni sözcüğünün kökeninin Fin-Ugor
dillerine dayandığı kabul edilmektedir. İlk başlarda pelmeniye “ekmek
kulağı” veya “hamurdan kulak” anlamına gelen “pel-nyan” denilmiş r.
Kırım’da şarap yapımı, tarım alanında önde gelen sektörlerden biridir.
Bu faaliyet, iki bin yılı aşkın bir süredir devam etmektedir. Tarih
boyunca, üre m bazen azalmış, bazen de yeniden canlanmış r. Kırım’da
şarap yapımındaki canlanma, Massandra, Alupka, Gurzuf ve Ay-Danil
köşklerine sahip olan Kont Mihail Vorontsov’un çabaları sayesinde 19.
yüzyılın başlarında başlamış r. Burada üzüm bağları dikilmiş, şarap
mahzenleri inşa edilmiş r.

30
Başkurt Balı
“Başkurt balı” ifadesi, koruma al na alınmış bir cari markadır. Arıcılık,
çok eski dönemlerden bu yana günümüzün Başkurdistan topraklarında
gerçekleş rilen bir halk zanaa olan orman arıcılığıdır. Rus zoolog
ve natüralist G. A. Kojevnikov, eserlerinde, Başkurt arısının “gene k
bakımından en büyük mücevher olduğunu” yazmış r. Rusya Star City
Uzay Merkezi’nde kozmonotların uçuş öncesi programında kullanılan
Başkurt balı, bununla birlikte uzay istasyonundaki üyelerin günlük
beslenme öğünlerinde de yer almaktadır.
Adıgey veya Çerkes peyniri, Çerkes
mu ağının ulusal yemeğidir. İnek
sütünden hazırlanmaktadır.
Osetya çörekleri
Osetya çöreklerinin tarihi, bir asırdan daha fazla olup, bunun
yansımaları Osetyalıların sözlü halk sana olan Nart destanlarında da
görülmektedir. Peynirli çörek, “Üç Çörek” adlı eski Osetya dini ritüelinin
ana ka lımcılarıdır. Çörekler, geniş bir düz tabak içinde birbiri üzerinde
servis edilmektedir. Çörekler, Osetya sofrasında Tanrı, Güneş ve Dünya
üçlüsünü sembolize etmektedir. Ziyafet başlamadan önce çörekler,
yerinden kalkmadan ve tabağı döndürmeden iki haç ile sekiz parça
halinde kesilmektedir. Bir kutlama masasında üçten fazla çörek de
olabilir, ancak sayıları mutlaka tek olmalı: beş, yedi, vb.
Tula zencefilli çöreği
Eski Rus şehri Tula’dan bahsedince akıllara hemen Tula semaveri, Tula
silah ustalığı ve tabii ki, Tula zencefilli çöreği gelmektedir. Bu, Rusya’daki
en ünlü lezzetlerden biridir. Zencefilli Çörek Anı yapılmış, ha a
“Zencefilli Çörek Müzesi” açılmış r. Rusya’nın yetenekli ustaları, hem
sıradan halk hem de soylular arasında popüler olan zencefilli çörekleri
yapmayı 17. yüzyılın sonlarında o kadar incelikle ve özgün bir şekilde
öğrenmiş r ki, bu yiyeceğin hazırlanışı, pastane ürünleri ustalığının özel
bir türü olarak kabul edilmiş r. Tula zencefilli çöreği, önceleri saygıdeğer
bir şekilde “Hükümdar” olarak adlandırılmış ve kutlama ziyafetlerinde
özel bir lezzet olarak sunulmuştur.
Kırım Tatar çiğ böreği
Çiğ börek, Kırım Tatar folklorunun bir ögesi olan, en az 300 yıllık bir
geçmişe sahip eski bir Kırım yemeğidir. Çiğ börekle halk masallarında
ve kralarda, atasözlerinde ve deyimlerde karşılaşmak mümkündür. Çiğ
börek, baharat eklenen ince doğranmış kıyma harcının (geleneksel tarife
göre) hamurun içine koyulup bitkisel yağda kızar lmasıyla hazırlanan
bir tür börek r. Harç malzemesi olarak bazen peynir, patates, mantar,
lahana, yumurta ile soğan ve pirinç kullanılmaktadır.
31
 Moskova Merkez Camii - Moskova’nın en önemli camisi olmakla birlikte
Rusya ve Avrupa’nın en büyük ve en yüksek camilerinden biridir. Camiinin
Valaam Manas rı, Kareliya Cumhuriye 23 Eylül 2015’te gerçekleşen açılış törenine Türkiye Cumhuriye Cumhur-
başkanı Recep Tayyip Erdoğan ka lmış r.

Rusya nüfusunun çoğunluğu, yaklaşık%75-80’i Ortodoks Hris yan’dır. İnananların sayısı

bakımından İslam, ikinci sırada gelirken bunu diğer dini akımlar izlemektedir: Katoliklik,
Protestanlık, Yahudilik ve Budizm. Bununla birlikte dini yapıların büyük bölümü, Ortodoks
kiliseleri, Katolik kiliseleri, camiler, sinagoglar, Budist tapınaklarından oluşurken, bu
yapılar, sadece dini tesisler olarak değil, aynı zamanda tarihi ve mimari eserler olarak
da ilgi çekmektedir.

Kurtarıcı İsa Katedrali

Moskova’daki Kurtarıcı İsa Katedrali, 10.000 kişilik
kapasitesiyle Rus Ortodoks Kilisesi’nin en büyük katedralidir.
Modern bina, 1812 yılındaki Anavatan Savaşı’nda Rus
halkının gösterdiği kahramanlığın şerefine inşa edilmiş olan
aynı isimli katedralle aynı dış görünüşe sahip r.

Başkalaşım Kilisesi, Karelya Cumhuriye ’ndeki Kazan’daki Kul Şerif Camii, Tataristan 2018 yılında Kırım’da Kurban Bayramı kutlaması
Kiji Müze ve Tabiat Parkı’nın sınırları içinde yer Cumhuriye ’nin en önemli camisidir.
alan federal statülü mimari eser niteliğine
sahip bir Ortodoks kilisesidir.

32
Lale-Tulpan, Başkurdistan Cumhuriye
Başkurdistan Cumhuriye ’nin başken Ufa
şehrinde bulunan ve bir camii ile medreseyi
bir arada barındıran yapıya bakıldığında,
akıllara lale çiçeği gelmektedir. Bu yapının
adı da Lale-Tulpan’dır. Nehrin üzerinde
yükselen minareler ise, henüz patlamamış iki
tomurcuğu andırmaktadır.
Noel Bayramı’nda düzenlenen Büyük Patrik Ayini, Kurtarıcı İsa Katedrali, Moskova
Kutsal Bakire Meryem Ana’nın Lekesiz Varoluşu
Kilisesi
Rusya’nın en büyük Katolik kilisesi olan bu kilise,
Avrupa’da son derece yaygın olan ancak Rusya’da
neredeyse hiç rastlanılmayan neo-go k tarzda inşa
edilmiş r.
Mucize Yaratan Aziz Nikolay Ortodoks Deniz
Katedrali, Kronstadt, Saint Petersburg.
Kazan’daki Tüm Dinler Tapınağı, dinlerin,
medeniyetlerin ve kültürlerin ortak yaşam
alanı bulduğu sembolik bir mimari eserdir.
Bir kült dini yapı olan tapınak dini hizmet
vermemekte, kilise ritüelleri ve ayinler burada
yapılmamaktadır. Tapınak, Ortodoks ve Katolik
kiliseleri, bir cami, bir Yahudi sinagogu, bir
Budist tapınağı, bir Çin pagodası ve kaybolan
medeniyetlerin sembolleri de dâhil olmak
üzere çeşitli dünya dinlerinin birçok ikonik
unsurunu bir arada barındıran ve dünyada eşi
benzer olmayan bir mimari kompleks r.
Burya ya. Ulan Ude. Doğu yeni yılı kutlaması.
Bir Budist tapınağında Sagaalgan bayramı.
Kalmıkya Cumhuriye ’nin başken
olan Elista’da bulunan Sakyamuni
Buda’nın Al n Tapınağı, Avrupa’nın
en büyük Budist tapınaklarından
biridir. 56 metre yüksekliğindeki
binada, Rusya ve Avrupa’nın en
büyüğü olan 12 metrelik Buda
heykeli bulunmaktadır.
19. yüzyılın sonlarında Moritanya
tarzında inşa edilen Büyük Koro
Sinagogu, Saint Petersburg’da
yer almaktadır ve Rusya’nın en
büyüğüdür. Boyutları bakımından
Avrupa’da ikinci sıradadır.
33
 Кültür
Мüzik
Rus müzik kültürünün zengin mirası, halk folklorunu, dünyaca ünlü Rus bestecilerinin eserlerini,
şairlerin özgür yara cılığını ve Rus romansının özel ulusal tarzını kapsamaktadır.
Rus klasik müziğinin yükselişi, 19. yüzyılın ilk yarısında gerçekleşmiş r ve bu yükseliş, küresel
çapta üne sahip ilk Rus bestecisi olarak tarihe geçen Mihail İvanoviç Glinka (1804-1857) ismiyle
bağlan lıdır. Glinka, Rus klasik müziğinin kurucusu olarak kabul edilmektedir. Glinka’nın “Çar İçin
Bir Hayat” ve “Ruslan ve Lyudmila” adlı operaları, Rus opera müziğinin gelişim çizgisini birçok açıdan
belirlemiş r. Bestecinin yara cı yaklaşımının ayırt edici özelliği, Rus folkloru ve halk müziğinin
mo flerini kullanması olmuştur.

“Ruslan ve Lyudmila” operası, M.İ. Glinka Çelyabinsk Devlet Akademik Opera ve Bale Tiyatrosu sahnesi

Modest Mussorgskiy, Alexander Borodin, Nikolay Rimskiy-Korsakov gibi besteciler, kendi sanatlarıyla Glinka’nın
geleneklerini daha ileriye taşımış r. Besteciler, eserlerinde Rus tarihinin ve folklorunun karakterlerine (M.P.
Mussorgskiy’in “Boris Godunov”, “Hovanşina”; A.P. Borodin’in “Prens İgor”, N.A. Rimskiy-Korsakov’un “Kar Kızı”,
“Pskov Kızı”, “Al n Horoz”) çok sık olarak yer vermiş r.
Opera (“Yevgeniy Onegin” 1878, “Mazeppa” 1883, “Maça Kızı” 1890, “İolanta” 1891), bale (“Kuğu Gölü” 1876,
“Uyuyan Güzel” 1889, “Fındıkkıran” 1892), senfoni ve oda eserlerinin en güzel örneklerinin yara cısı olan Pyotr
Çaykovskiy, Rus ve dünya müziği tarihinin en büyük bestecilerinden biridir.

34
 “Kuğu Gölü” Balesi Müzik: Pyotr Çaykovskiy

20. yüzyılın başında, Rus müziği yeni yetenekli besteci ve sanatçıların yara cılığıyla zenginleşmiş r. Alexander Glazunov,
anıtsal senfonik eserler ve baleler yazmış r. Besteci ve piyanist Alexander Skryabin, modern müzik dilinin ve modern
senfoni müziğinin kurucularından biri olarak kabul edilmektedir. Önde gelen besteci, piyanist ve orkestra şefi Sergey
Rahmaninov’un müziği ve icradaki ustalığı, eşsiz özgünlüğü ve orijinalliğiyle fark yaratmış r.
Piyanist Rahmaninov, farklı ülkelerdeki ve okullardaki birçok nesilden piyanist için rol model olmuş, ayırt edici özellikleri
icradaki derin anlamlılık, müziğin tonlama zenginliğine önem ve “piyanoda şarkı söyleme” (vokal sesinin ve vokal
tonlamanın piyanonun araçlarıyla taklit edilmesi) olan Rus piyano okulunun dünyada öncü olduğunu onaylamış r.

Sergey Rahmaninov, Mihail Glinka, Pyotr Çaykovskiy

Bunların yanında, armoni ve nıların yeni, keskin, tamamen vahşi enerjisinden hiç korkmayan İgor Stravinskiy ve Sergey Prokofyev,
20. yüzyıl müziğinin deneycileri, kurucuları olmuştur. Ünlü girişimci Sergey Dyagilev, onları Paris’teki “Rus mevsimlerine” götürmüş ve
onlar da, bestelerinin muhteşem etkisiyle Avrupa’yı şaşkına çevirmiş r. Stravinskiy, bunu “Petruşka” ve “Bahar Ayini” baleleri, “Mavra”
operası, Prokofyev de “Üç Portakala Duyulan Aşk”, “Ateş Meleği” operaları ve “Aptal” balesinin yanı sıra orijinal piyeslerle ve piyano
konserleriyle başarmış r.
Müzik kültürünün gelişiminin bir bileşeni ve bunun doğrudan sonucu olarak, Rus müzikal yatrosunun - opera ve bale - ustaları, küresel
bir şöhrete ulaşmış r.

35
 Кültür

“Fındıkkıran” balesi

Bale
Bale, Rusya’nın ulusal gururu ve Rus kültürünün “kartvizi dir”.
Fransa ve İtalya’da doğan bale, Rusya’da adeta “ikinci vatanını”
bulmuştur. Balenin klasik gelenekleri tam olarak Rusya’da korunmuş
ve gelişmiş, daha sonra tüm dünyaya yeniden armağan edilmiş r.
Büyük Rus besteci Pyotr Çaykovskiy tara ndan yazılan “Uyuyan
Güzel”, “Fındıkkıran”, “Kuğu Gölü” gibi klasik bale şaheserleri,
dünya çapında popüler hale gelirken, Svetlana Zaharova (Bolşoy
Tiyatrosu), Ulyana Lopatkina, Diana Vişneva, Yekaterina Kondaurova
(Mariinskiy Tiyatrosu), Natalya Osipova (Mihailovskiy Tiyatrosu)
isimlerini balenin tarihine yazdırmış r.

Ulyana Lopatkina, Rus dansı, “Kuğu Gölü” balesi

S. Prokofyev’in “Romeo ve Juliet” adlı balesinden Şövalyelerin Dansı Diana Vişneva’nın modern koreografi fes vali «Context»

36
 Festivaller

“Spasskaya Kulesi” askeri müzik fes vali - Moskova

Moskova’daki Kızıl Meydan’da her yıl dünyada benzeri görülmeyen en parlak ve en güzel teatral ve müzikal performanslarından biri olan Spasskaya
Kulesi Fes vali düzenlenmektedir. Burada sadece marşları değil, klasik müziği ve ayrıca pop ve halk müziğini de duyabilirsiniz. Silahlı askerlerin
performanslarının yanı sıra canlı dans gösterileri ve orkestraların geçidi sekronizasyonu ve uyumuyla sizleri hoş bir şekilde şaşırtmaktadır. Tüm
bunlar, Kremlin’in eski ve görkemli duvarlarını inanılmaz bir şekilde süsleyen piroteknik gösteri ve lazer ışınlarıyla birlikte sahneye koyulmaktadır.
Türkiye, Mısır, İtalya, İsviçre, Kazakistan ve diğer ülkelerden müzikal askeri gruplar, önceki yıllarda fes vale ka lım sağlamış r.

Rudolf Nuriyev Bale Fes vali - Kazan

1987’den beri her yıl düzenlenen bu etkinlik, çok uzun süredir
Kazan’ın kartvizi ve Rusya ile Avrupa’nın kültürel yaşamında
Moskova Paskalya Fes vali
önemli bir etkinlik haline gelmiş r. Çok geniş coğrafyaya sahip olan
Moskova Paskalya Fes vali, Rusya’nın en büyük müzik fes validir. Moskova
ve dünyanın onlarca ülkesinde temsil edilen Rus ve dünya balesinin
Paskalya Fes vali’nin hayranlarının sayısı her yıl giderek artmaktadır.
hayranları, mayıs ayında şehre akın etmektedir. Fes val, adını Rus
Hayranlar arasında senfonik ve koro müziğinin yanı sıra oda ve çan
bale okulunun en iyi öğrencilerden biri olan Rudolf Nuriyev’den
müziğinin tutkunları ve duayenleri yer almaktadır. Moskova Paskalya
almış r. “Kuğu Gölü”, “Romeo ve Juliet”, “Giselle”, “Don Kişot”,
Fes vali, ilk olarak 2002 yılında düzenlenmiş r. Fes vale öncülük eden
“Esmeralda”, “La Bayadère”, “Al n Orda” gibi ünlü performansları
isim, ünlü müzisyen, sanatçı ve Saint Petersburg’daki meşhur Mariinskiy
ve diğer muhteşem sanat eserlerini fes val sırasında sahnede
Tiyatrosu’nun sanat yönetmeni Valeriy Gergiyev’in yanı sıra Moskova
görebilirsiniz. Sanatseverler, bu fes valde en ünlü dünya yıldızlarını,
Belediyesi yöne mi olmuştur.
orkestra şeflerini, koreografları, bale ustalarını, sanatçıları bis için
sahneye çağırarak alkış yağmuruna tutmuş ve onların sahneden
inmesine izin vermemiş r.

37
 Vasiliy Polenov
Bilindiği gibi, Polenov’un en sevdiği mevsim
sonbahardı. Tabloya yansı ğı Oka Nehri’ne de
özel bir ilgi duyan ressam, yirmi yıldan fazla bir
süre, hayranlık duymaktan ve sevmekten asla
vazgeçmeden nehrin kıyılarında yaşamış r.

“Altın Sonbahar”, 1893

V.D. Polenov Müze ve Tabiat Parkı, Tulskaya Bölgesi, Strahovo köyü

Resim
Rusya, sanatçıları ile ünlüdür. Rus sanatçılar, dünya sana na büyük katkı sunmuştur ve resimleri dünya müzayedelerinde rekorlar
kırmaktadır. 19. ve 20. yüzyıllara ait Rus resim sana , ulusal yaşam kültürünü, Rus ruhunun genişliğini, Rus tabia nın ve halk
hikâyelerinin güzelliğini gerçekçi bir şekilde yansıtmaktadır. Büyük Rus ressamları, tuvallerinde tüm bu unsurları ifade etmeye
çalışmış r.

İvan Ayvazovskiy
İvan Ayvazovskiy, eserleri sadece Rus halkına değil,
dünya kültürüne de mal olan Rus sanatçılar arasında
yer almaktadır. Fotoğrafik bir ha zaya sahip olan
Ayvazovskiy, kendisini etkileyen şeyleri, ömrünün
sonuna kadar ha rlamayı sürdürmüştür. Sanatçının
eserleri, o dönemde yaşayan insanların hayatları
hakkındaki tüm gerçekleri yansıtmaktaydı.
Feodosiya’da doğan ve haya nın büyük bölümünü
deniz kenarında geçiren ressam, denizi çok sevmiş ve
onu sana nın ana karakteri yapmış r. Görüldüğü gibi
deniz, Ayvazovskiy’e yüzyıllık şöhret kazanmış r.

“Dalga”, 1889
Devlet Rus Müzesi, Saint Petersburg

İsaak Levitan
Bu tabloyu tamamlamak sanatçının tam dört yılını almış r.
Sanatçının “Huş Ormanı” adlı eseri üzerinde son derece z bir
şekilde çalışması tesadüf değildir. Rus kültüründe huş ağacı özel bir
role sahip r. Bu ağaç, en eski, pagan dönemlerden bu yana Slavlar
için birçok ritüel açısından önem taşımış r. Huş, refahı, kadının
doğuşunu ve sağlığı simgeliyordu. Sanatçı, Rusların beyaz gövdeli
bu güzele olan özel yaklaşımını çok iyi biliyordu ve bu nedenle bu
eser, ressam için sıradan değildi.
“Huş Ormanı”, 1885-1889
Tretyakov Galerisi, Moskova

38
 İvan Şişkin
Bu sanatçı, haklı olarak manzaranın dâhisi unvanını
taşımaktadır. Dünya genelinde, sana henüz haya ayken
kabul gören sanatçıların sayısı azdır. Eserlerindeki eşsiz
ustalık, roman k özellikleri gündelik gerçekçilikle ideal
bir şekilde birleş rmiş r. Rus doğasının güzelliğini,
zenginliğini ve gücünü tümüyle gözler önüne sermiş r.
İvan Şişkin’in en ünlü eserleri şunlardır: “Çam Ormanında
Sabah”, “Çavdar”, “Çam Ormanı”, “Ormanda Dere”, “Kış”,
“Meşe Korusu”, “Kuzeyde Vahşi Doğa”. “Çam Ormanında
Sabah” adlı tablo, o kadar parlak ve gerçekçi ki, rçadan
çıkmış bir şaheser değil, orman manzarasının bir fotoğra
gibi görünmektedir. Tablonun her detayı, profesyonelce,
“Çam Ormanında Sabah”, 1889 sevgiyle ve zlikle tasvir edilmiş r.
Tretyakov Galerisi, Moskova

Mihail Vrubel
Resim, sanatçının besteci Nikolay Rimskiy-Korsakov’un “Çar Saltan
Masalı” operasının dekorları üzerindeki ciddi çalışmasının bir
sonucudur. Bu dönemde, ressamın bütün ailesinin haya bu oyunla
yakından bağlan lıydı. Karısı, Prenses’i oynuyordu, sanatçının
kendisine de dekorları ve kostümlerin eskizlerini hazırlama görevi
verilmiş . Tüm karakterler arasında en çok Kuğu Prenses ressamın
ilgisini çekmiş r. Bu karakterde soğuk ve sıcak, su ve hava, karanlık
ve aydınlık olmak üzere iki doğal kaynak sanatçının ilgisini çekmiş r.
Mükemmellik, uyuşmazların olağanüstü uyumu, sanatçının ana
fikirleri olmuştur.

“Kargalar Geldi”, 1871

Tretyakov Galerisi, Moskova

Aleksey Savrasov
“Kargalar Geldi” adlı tablo, Aleksey Savrasov’un en ünlü
eseridir. Pavel Tretyakov, sergilendikten hemen sonra tuvali
sa n alarak koleksiyonuna eklemiş r. Resim, Rus manzara
resimleri açısından yeni, basit ve ak f bir güzelliğin keşfi
olmuştur. Tablonun adında, tüm doğanın uyandığı ve
canlandığı ilkbahar mevsiminin neşeli gelişi gizlenmiş r.

“Kuğu Prenses”, 1900

Tretyakov Galerisi, Moskova

Viktor Vasnetsov
Halk folkloru teması, Vasnetsov’un sana nın temelini
oluşturmuştur. “Üç Bahadır” adlı tabloda, halk destanlarının ünlü
kahramanları olan üç Rus bahadır İlya Muromets, Dobrınya Niki ç
ve Alyoşa Popoviç yer almaktadır. Viktor Vasnetsov, bu tablo için
20 yıldan fazla süre harcamış r. Bu süre zar nda Vasnetsov’a poz
veren kişileri saymak ise imkânsızdır. Sanatçı, sıradan insanlar,
arkadaşlar, hayırseverler ve ha a akrabalar da dâhil olmak
üzere her yerde “İlya”, “Dobrınya” ve “Alyoşa”yı aramış r. Bunun
“Üç Bahadır“, 1898
sonucunda Rus karakterlerinin bir mozaiği elde edilmiş r.
Tretyakov Galerisi, Moskova

39

“Şeftalili Kız”, 1887
Tretyakov Galerisi, Moskova
“Türk Kızı”, 1837-1839
Tretyakov Galerisi, Moskova
Karl Bryullov
“Türk Kızı” adlı tabloyu 1837-1839 yılları arasında çizmiş r. İyonya
Adaları’ndan evine döndüğü sırada hastalanan ressam, Konstan nopolis’te
üç ay geçirmek zorunda kalmış r. Bu süre zar nda Karl Bryullov, Türkiye’nin
egzo k güzelliğinin tadını tamamen çıkarmış r. Tablodaki kişi, Türk kızına
bakarak tasvir edilmemiş, Bryullov’un ha raları, Türkiye’deki izlenimleri
resmedilmiş r. Ha ralar ve izlenimler, o kadar taze ve belirginmiş ki,
Türk kızının portresine son derece incelikle ve gerçekçi bir şekilde
aktarılabilmiş r.
40
Resim
Valen n Serov
Tablo, Valen n Serov’un yakın bir dostu,
ünlü Rus sanayici ve hayırseverin kızı olan 11
yaşındaki Vera Mamontova’yı tasvir ediyor.
“Dinyeper’de Mehtaplı Gece”, 1880
Rus Müzesi, Saint Petersburg
Arhip Kuinci
Ressam, bu çalışmasını kamuoyuna takdim etme konusunda uzun
süre kararsızlık yaşamış r. Sanatçı, tabloyu koyacağı yeri uzun
sürede seçmiş r. Tuvali aydınlatmakla, çevresine eşyalar koymakla
uğraşmış r. Ressam, eserin tabloya bakanlarda doğru izlenimi
yara ğından emin olmak için arkadaşlarını atölyesine davet etmiş r.
Nihaye nde, tüm şüphelerinden arındığında ressam, solo sergi
düzenlemiş r. Sergide sadece bir eser yer almış r. İnsanlar, Kuinci’nin
yeni şaheserini görmek için sergi açılmadan birkaç saat önce gelmiş ve
uzun bir kuyruk oluşturmuştur. Sınırsız bir coşku hâkimdi. Dinyeper’in
su yüzeyinde uzanan usta işi ay ışığı, tabloya bakanları kendisine
çekmiş r. Sanatçının resimlerinde kullandığı boyaları bizzat üre ği de
bilinmektedir.
 Nikolay Rerih
Nikolay Konstan noviç Rerih, sanatçı, yazar, arkeolog, bilim
adamı, filozof, skenograf ve mis k, ruhani bir öğretmendir. Rerih,
haya boyunca 7 binden fazla tablo çizmiş, ikisi şiir çalışmaları
olmak üzere 30’dan fazla kitap yazmış r. Uluslararası kültürel
hareketler “Barış Bayrağı” ve “Kültür Yoluyla Barış”, sanatçının
başarıları arasındadır. Sanatçı, Rerih Pak adıyla ünlenen, Sanat
ve Bilim Kuruluşlarıyla Tarihi Eserlerin Korunması Anlaşması’nın
fikir babası ve kurucusudur.

“Meheski - Ay İnsanları”, 1915

Tataristan Cumhuriye Devlet
Güzel Sanatlar Müzesi, Kazan.

“Timur’un (Timurlenk) Kapıları”, 1872

Tretyakov Galerisi, Moskova

Vasiliy Vereşagin
Vereşagin’in çalışmalarında Doğu teması önemli bir yere
sahip r. Doğu’da yaşayan halkların tarihi, kültürü, yaşamı
Vereşagin’in ilgisini çekiyordu. “Timur’un (Timurlenk) Kapıları”,
sanatçının Türkistan’a yap ğı iki seyahat sonucunda ortaya
çıkan resim serisinden biridir. Ressam, Semerkant’taki Gür-i
Emir Türbesi’nin kapılarındaki dekora f oyma süslemeleri,
silahlı muha zların parlak egzo k kıyafetlerini bire bir
be mlemiş r.

Kazimir Maleviç
Kazimir Maleviç’in eserlerinden oluşan en büyük seçki, Devlet Rus
Müzesi’nin koleksiyonunda yer almaktadır: yaklaşık 40 grafik tuval ve
100 resim. Koleksiyon, erken izlenimcilikten geç realis k portrelere,
anıtsal tablolardan ender fütürist kitaplara kadar ressamın sanat
haya nın tüm dönemlerinden eserler sunması bakımından eşsizdir.
Sanatçı, ‘süprema zm’ adı verilen özel bir soyut sanat teorisi geliş rmiş r.
Maleviç’e göre, bir sanatçı tara ndan oluşturulan süprema st eserler,
“sanatçının mevcut olan bir şeye taklitçi bir şekilde itaat etmekten
kurtulup doğrudan sanatsal bir buluş ortaya koyduğunu” yansıtmalıdır.

“Sportmenler”, 1928-1932
Devlet Rus Müzesi, Saint Petersburg

Vasiliy Kandinskiy
Kompozisyon VII, haklı olarak, Birinci Dünya Savaşı’ndan önceki
dönemde Kandinskiy’in sanatsal yara cılığının doruk noktası olarak
kabul edilmektedir. Kandinskiy, Kompozisyon VII’yi yaratmadan
önce otuzdan fazla eskiz, suluboya çalışması ve yağlı boya çalışması
yapmış r ve tüm bunlar, eserin doğma sürecini “belgelemektedir”.
“Kompozisyon VII”, 1913
Şaşır cı bir şekilde, sanatçı uzun süren ön çalışmayı tamamladıktan
Tretyakov Galerisi, Moskova
sonra, kompozisyonun kendisini sadece dört gün içinde hazırlanmış r.

41
 Edebiyat
Bir insan, haya boyunca neyi kesinlikle okumalıdır? Hiç kuşkusuz, dünya kültüründe ayrı bir yere sahip olan Rus klasik edebiya nı...
En iyi Rus yazarlar ve ölümsüz klasik eserler, insanların kaderleri için yol gösterici olurken, kitaplardaki kahramanlar da, okurların en
sadık dostlarıdır. Büyük Rus yazarların eserlerinde, kaderin size yönel ği tüm soruların yanıtlarını bulursunuz. Rus klasik edebiya ,
Rusya ve dünyanın en gerçekçi vakayinameleridir.

Aleksandr Puşkin
Rus edebiya nın temelini oluşturan A. Puşkin, tüm zamanların
ve halkların en büyük yazarlarından biridir. Şair, ilk şiirini 15
yaşındayken yazdı. Duygusal ve hassas bir kişi olan Puşkin, sık sık
düellolarda boy göstermiş ve toplamda 27 düelloda rakipleriyle
karşı karşıya gelmiş r. Bu düellolardan birinde Georges Dantes’le
karşı karşıya gelen Puşkin, yaralanmış ve kısa süre içinde haya nı
kaybetmiş r. Puşkin, kısa haya boyunca çok sayıda şiir, nesir,
drama eseri kaleme almış r. Dünyadaki en popüler romanı,
“Yevgeniy Onegin”dir. Puşkin’in “Küçük Tragedyalar” adlı eseri, hâlâ
daha dünya yatrolarında sahneye koyulmaktadır.

Lev Tolstoy
Dünyadaki en ünlü yazar ve filozoflardan biridir. Görüşleri ve inanışları, “Tolstoyanizm”
olarak adlandırılan bir dini ve felsefi akımın temelini oluşturmuştur. Yazarın edebi mirası 90
ciltlik sanatsal ve siyasi içerikli eserlerin (“Savaş ve Barış”, “Anna Karenina” dâhil) yanı sıra
günlük notlar ve mektuplardan oluşmaktadır. Nobel Edebiyat Ödülü ve Nobel Barış Ödülü
için birçok kez aday gösterilmiş r.

İvan Turgenyev
İvan Turgenyev, 19. yüzyılın en önemli
Rus yazarlarından biridir. Turgenyev’in
oluşturduğu sanatsal sistem, hem Rusya’da
hem de yurtdışında romanda anla m tekniğini
değiş rmiş r. “Babalar ve Oğullar” adlı romanı İlya Repin. İ.S. Turgenyev’in portresi (bir kısmı). 1874. Devlet Tretyakov Galerisi
Turgenyev’e büyük şöhret kazandırmış r.

42
Fyodor Dostoyevskiy
Fyodor Dostoyevskiy, çocukluğundan beri yazar olmanın
hayalini kurmuştur. Eserlerinde insan psikolojisinin özü açığa
çıkmaktadır. Fyodor Dostoyevskiy, 1860-1880’li yıllarda,
daha sonraları “beş büyük eser” olarak adlandırılan “Suç
ve Ceza”, “Budala”, “Ecinniler”, “Delikanlı” ve “Karamazov
Kardeşler” adlı romanları yazmış r. “Delikanlı” hariç hepsi,
Norveç Kitap Kulübü ve Norveç Nobel Ens tüsü’nün “Tüm
Zamanların En İyi 100 Kitabı” listesine dâhil edilmiş r.

Mihail Lermontov
En ünlü Rus şair ve nesir yazarlarından Mihail Lermontov,
aynı zamanda yetenekli bir sanatçı ve dramaturgdu.
Önemli sosyal temaların felsefi mo flerle ve kişisel
deneyimlerle harmanlandığı eserleri, Rus edebiya nın
yeni yükselişi anlamına gelmiş ve 19.-20. yüzyıl şairleri
ve yazarları üzerinde muazzam bir etki yaratmış r.
Anton Çehov
Doktor eği mi almış bir yazar olan Anton Çehov, 300’den fazla
eser kaleme almış r. Günümüzde Çehov’un şaheserleri, sadece
Rusya’da değil, yurtdışında da sahnelenmekte ve beyaz perdeye
aktarılmaktadır. “Mar ”, “Üç Kızkardeş” adlı piyesleri, “Küçük
Köpekli Kadın” adlı hikâyesi ve daha pek çok eseri, harika bir
yaşam felsefesi öğretmektedir. Yazarın adı, tüm zamanların en
büyük Rus yazarları listesinde yer almaktadır.

Mihail Bulgakov
Mis sizmin gerçeklikle buluştuğu yerde, sihirli realizm doğar.
Bu terim, 20. yüzyılın başında ortaya çıkmış ve sana a sihirli
unsurların realis k dünya tablosuna dâhil edildiği belirli
bir yönü ifade etmektedir. “Usta ile Margarita” ve “Beyaz
Muha z” adlı eserlerin yazarı Mihail Bulgakov, bu akıma
dâhil olan Rus yazarlar arasında yer almış r.

43
 Devlet Ermitaj Müzesi (Saint Petersburg)
Rusya’nın en büyük müzesi olan Ermitaj, dünya müze hazinelerinin “devler liginde” yer almaktadır. Koleksiyonunda, Rembrandt ve Raphael, Giorgione
ve Rubens, Ti an, Van Dyck ve Leonardo da Vinci’nin şaheserleri de dâhil olmak üzere Taş Devri’nden 21. yüzyıla kadar uzanan 3 milyon eser
bulunmaktadır. İlk olarak 1764’te Rus İmparatoriçesi 2. Yekaterina’nın özel koleksiyonu olarak ortaya çıkan müze, 1852’de ziyarete açılmış r. Dünyanın
en fazla ziyaret edilen ilk yirmi sanat müzesinin arasında yer almaktadır. Uzmanlar, bu değerlendirmeyi yaparken şunları göz önüne almış r: Ermitaj’daki
her bir parçanın başında sadece bir dakika geçirirseniz, tüm parçaları görmeniz için uyumadan ve dinlenmeden 8 yılınızı burada geçirmeniz gerekir.

Sultan 1. Abdülhamit’in İmparatoriçe

2. Yekaterina’ya gönderdiği hediyelerden
biri olan broş, Cephanelik

Silah Odası (Kremlin, Moskova)

Burası, Moskova prensleri ve Rus çarlarının hazinesidir. İmparator 1. Petro’nun hükümdarlığına kadar çarlık tara ndan kullanılan Monomah’ın
asası, haçlı küresi ve kalpağı gibi devlet ik darının en önemli sembolleri burada saklanmaktadır. 4 bin eser arasında dünyadaki tek ikili taht da yer
almaktadır. Bu taht, birlikte çarlığın başına ge rilen çar kardeşler 5. İvan ve Petro Alekseyeviç için özel olarak kurulmuştur. Doğal olarak, bu müze
ve hazinenin büyük bölümü silahlardan oluşmaktadır.
44
Devlet Tretyakov Galerisi (Moskova)
Dünyanın en eşsiz müzelerinden biridir.
1856 yılında kurulmuştur. Dünyanın
en büyük Rus resim, grafik ve heykel
koleksiyonuna ev sahipliği yapan bu galeri,
Pavel ve Sergey Tretyakov kardeşlerin özel
koleksiyonlarından doğmuştur. Tretyakov
Galerisi, Rusya’nın ana sanat müzesi olup,
dünya kültürüne eşsiz katkı sunmuştur.
Bugün i barıyla galeride, 180 binden
fazla parça sergilenmektedir. Ana binanın
cephesi, sanatçı Victor Vasnetsov’un
projesiyle Rus tarzında inşa edilmiş r.

Elmas Fonu (Kremlin, Moskova)

Elmas Fonu’nun kuruluş hikâyesi, 1. Petro’nun kararnamesiyle
başlamış r. Buna göre, “devlete ait eşyaların” özel olarak
korunması için daha sonra Elmas Odası adını alan özel
bir oda tahsis edilmiş r. Burada devlet sembollerine,
nişanlara, törenlerde kullanılan mücevherata yer verilmiş r.
İmparatorluk ailesinin üyeleri, bunları resmi etkinliklerde
giyiyordu. Romanov hanedanlığının hükümdarlığı süresince
hazine, mücevheratla doldurulmuştur. En ünlü parça, Büyük
İmparatorluk tacıdır. Sadece iki ay gibi rekor bir sürede ustalar,
gümüş taca 4.936 elmas ve 75 inci yerleş rmiş r. Taç, parlak
kırmızı kristal spinel ile süslenmiş r. Rus hükümdarlarının
ana ik dar sembolü olan yaklaşık 2 kg ağırlığındaki bu taç,
2. Yekaterina’dan i baren tüm imparatorlar tara ndan
takılmış r.

Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi

Moskova’daki en büyük ve Avrupa ve dünya
sana nın en önemli Rus müzelerinden biri olan
Puşkin Devlet Güzel Sanatlar Müzesi, 1912 yılında
kurulmuştur. Müze, 670 binden fazla esere
ev sahipliği yapmaktadır. Yıllık ziyaretçi sayısı
yaklaşık 1 milyon kişidir. Bo celli, Renoir, Monet,
Rembrandt, Rubens, Poussin, Gauguin, Van Gogh,
Ma sse, Picasso ve diğer önde gelen sanatçıların
orijinal eserleri burada sergilenmektedir.

45
 Garaj (Moskova)
2008 yılında kurulan müze, modern sanat ve kültürün geliş rilmesine yönelik Rusya’daki ilk kamu yararına çalışan kuruluşudur. Garaj tara ndan
yürütülen kapsamlı sergi, eği m, bilim ve yayıncılık faaliyetleri programı, Rusya kültüründeki ve uluslararası kültürdeki güncel süreçleri yansıtmakta
ve kamusal diyalog ve yeni eserlerin yara lması için rsatlar sunmaktadır. Müzenin kuruluş amacı, kamuoyunu halen yaşayan sanatçıların eserleri
ve sanat tarihindeki materyaller ile tanış rmak r.

“Dev Maket Rusya” Müzesi (Saint Petersburg)

Müzede, Rusya’nın genel imajını yansıtan
devasa bir hareketli maket yer almaktadır.
Bu el yapımı mucizenin alanı 800 metrekare
olup, bugün i barıyla dünyanın ikinci ve
Rusya’nın en büyük make olma özelliğine
sahip r. 200’den fazla demiryolu aracı, toplam
uzunluğu yaklaşık iki bin beş yüz metre olan
akıllı güzergâhlardan geçerek make canlı bir
organizmaya dönüştürmektedir. Maket üzerine
her 15 dakikada bir, doğu-ba yönünde gece
çökmektedir. Bunun gerçekleşmesi için yaklaşık
800 bin LED ışık kullanılmış r.

46
 “Bulgar Şehri” Müzesi (Tataristan Cumhuriye )
Volga kıyısında, modern Bolgar ken ne yakın mesafede,
dünyanın en kuzeydeki Ortaçağ dönemine ait Müslüman
mimari eseri olan Bulgar şehri bulunmaktadır. 922
yılında İslam’ı resmen kabul eden Volgalı Bulgarlar,
9. yüzyılın sonunda 10. yüzyılın başında güneyden
gelerek bu bölgeye yerleşmiş r. Günümüze kadar
ulaşan mimari eserlerin büyük bölümü, Moğolistan
dönemine ai r. Bunlar arasında Kaban Camii, Kuzey
Türbesi ve Küçük Minare ile Han Türbesi, Al nordu Han
Sarayı’ndaki parçaların yanı sıra ve o dönemin kamu
binalarını simgeleyen odalar bulunmaktadır. Ayrıca bu
eski şehirde, Bulgar Medeniye Müzesi, Han Hamamı ve
Müslümanların kutsal kitabı Kuran-ı Kerim’in ağırlığı 800
kilogramı aşan en büyük basılı kopyasının yer aldığı İslam
Müzesi bulunmaktadır. 2014 yılında, Bulgar Devlet Tarih
ve Mimarlık Müzesi ve Tabiat Parkı’nın bulunduğu arazi,
UNESCO Dünya Kültür Mirası eseri kabul edilmiş r.

Kültürel eserlerin restorasyonu ve yeniden yapımı

20. yüzyılın ikinci yarısında, Rusya’da dünyanın en
güçlü restorasyon okullarından biri kurulmuştur.
Bu, birçok bakımdan, 20. yüzyılın ilk yarısındaki
savaşlar ve devrimlerin sonucunda kültürel mirasta
yaşanan büyük kayıplar nedeniyle zorunlu olarak
gerçekleşmiş r. O zamandan beri Rusya’da, binlerce
yıkılmış kilise, soylulara ait yüzlerce köşk, onlarca
çarlık rezidansı ve çok sayıda başkaca mimari
eser restore edilmiş r. Moskova’daki Kurtarıcı
İsa Katedrali, Saint Petersburg’daki Amber Odası,
Yekaterinburg’daki Büyük Zlatoust’un da aralarında
bulunduğu birçok şey yeniden inşa edilmiş r.

Restorasyon sonrası Amber Odası, Yekaterina Sarayı, Saint Petersburg

Arkeoloji
Modern Rus arkeolojisi dünyanın en başarılılarından biridir:
Rus arkeologlar, düzenli olarak küresel öneme sahip buluşlar
gerçekleş rmektedir. 1993 yılında Altay’da, ünlü “Prenses
Ukoka” mumyası olarak bilinen 25.000 yıllık bir mumya
bulunmuştur. Adıgey’de Aleksey Rezepkin yöne minde yapılan
kazılar sırasında, dünyanın en eski kılıcı (pala kılıcı), mimari
sütunu ve yaylı ahşap enstrümanı bulunmuştur. 2000 yılında,
Rusya’nın en eski kitabı olan Novgorod Kanunu (yaklaşık 1000
yıllık) ortaya çıkarılmış r. 2008 yılında Altay’daki Denisova
mağarasında, Neandertallerin ve modern insanların en yakın
akrabası ve günümüzdeki Melanezyenlerin atası olan soyu
tükenmiş bir Denisova insanının kalın ları bulunmuştur. 2016
yılında da aynı mağarada dünyanın en eski iğnesi olan 50.000
yıllık bir iğne açığa çıkarılmış r. 2015 yılında Rus arkeologlar,
Mısır’ın ilk başken olan Memfis’in efsanevi beyaz duvarlarının
kalın larını ortaya çıkarmayı başarmış r.

“Prenses Ukoka” mezarının rekonstrüksiyonu (A.V. Anohin Ulusal Müzesi, Gorno-Altaysk)

47
 Ar s k Jimnas k
Ar s k jimnas k, Rusya’nın dünyaya hediyesidir. Ar s k jimnas k, Rusya’da
doğan tek olimpik spor dalıdır.

Rusya, dünyanın önde gelen spor ülkelerinden biridir. Rus sporcuların dünyanın başlıca spor turnuvalarında elde e ği zaferler, bu önermeyi her
yıl doğrulamaktadır. 2014 Soçi Kış Olimpiyatları, 2013 Kazan Yaz Üniversite Oyunları, 2018 Rusya Dünya Kupası ve diğerleri gibi küresel çaptaki
organizasyonlar da dâhil olmak üzere ülkede sürekli olarak çeşitli yarışmalar düzenlenmektedir.
Ülkede modern bir spor altyapısı oluşturulmuş ve bu altyapı büyümeye devam etmektedir. Profesyonel ve amatör spor faaliyetleri için kullanılan
spor kompleksleri, stadyumlar, kayak pistleri, antrenman tesisleri ve başkaca tesisler inşa edilmiş r.

Yevgeniya Medvedeva, 2017 yılında, Ostrava’daki (Çekya) Avrupa Şampiyonası’nda

kadınlar tekli buz pateni serbest programında yarışmış r. Yekaterina Bobrova ve Dmitriy Solovyev, 2017 yılında Ostrava’daki (Çekya) Avrupa
Şampiyonası’nda buzda dans serbest programında yarışmış r.

Ar s k Buz Pateni
Ar s k buz pateni, Rusya’ya İmparator 1. Petro tara ndan ge rilmiş r. 1865 yılında, Saint Petersburg’un Sadovaya Caddesi’ndeki Yusupov
Bahçesi’nde Rusya’nın ilk buz pateni pis açılmış ve 1878 yılında burada ar s k pa najcılar arasında ilk yarışma düzenlenmiş r. İlk Rus Olimpiyat
şampiyonu, 1908 yılında Londra’da al n madalya kazanan Nikolay Panin-Kolomenkin olmuştur.

48
Rusya ulusal ar s k jimnas k takımı
Dünya Şampiyonası’nda, Sofya,
Bulgaristan

Hokey
Sovyet hokeyciler, 1963’ten 1971’e kadar, 9 yıl üst üste tüm uluslararası turnuvaları kazanarak eşi benzeri
görülmemiş bir rekora imza atmış r. Rus takımı, 1993, 2008, 2009, 2012 ve 2014 yıllarında dünya şampiyonu
olurken, 2010 ve 2015 yıllarında ikincilik elde etmiş r. Rusya, 2018 Olimpiyatları’nda sansasyonel bir şekilde
birincilik elde etmiş r.

Senkronize Yüzme
Senkronize yüzme, ilk olarak, Los
Angeles’taki (ABD) 1984 Olimpiyat
Oyunları’nda yarışlara dâhil edilmiş r.
Olimpiyat Oyunları’nda senkronize yüzme
kategorisinde kazanılan zaferlerde rekor
Rusya’ya ai r.

Futbol
SSCB milli futbol takımının tarihindeki ilk maç, Türk milli takımı
ile yap ğı maç olmuştur. Bu maç, 16 Kasım 1924’te Moskova’da
oynanmış r. Maça inanılmaz bir ilgi gösterilirken, resmi açıklamaya
göre 15 bin tara ar tribünleri doldurmuş, çok sayıda kişi de maçı
çevredeki ağaç ve binaların üzerinden takip etmiş r.

16 Kasım 1924, Türkiye maçından önce SSCB milli takımı.

49
 Soçi’deki Kış Olimpiyat Oyunları’nın kapanış töreni

22. Kış Olimpiyat Oyunları (Soçi)

22. Kış Olimpiyat Oyunları, 7-23 Şubat 2014 tarihleri arasında Soçi’de gerçekleş rilmiş r. Yarışmalar sırasında, yeryüzünün en iyi
sporcuları 15 spor dalında 98 madalya almış r. Birçok spor uzmanına ve bizzat atletlere göre, Soçi’deki oyunlar, tarihteki en iyi
Olimpiyat olmuştur. Soçi Olimpiyatları, Rusya’da sporun ve sağlıklı bir yaşam tarzının gelişimine büyük bir ivme kazandırmanın
yanı sıra ekonomik büyüme ve yeni is hdam alanlarının oluşması açısından önemli bir faktör olmuştur.

2018 Dünya Kupası

Rusya, 14 Haziran - 15 Temmuz 2018 tarihleri arasında tarihinde ilk kez dünya futbol şampiyonasına ev sahipliği yapmış r. Böylece
Dünya Kupası, ilk kez dünyanın iki kıtasında birden - Avrupa ve Asya - düzenlenmiş r. 2018 Dünya Kupası maçları, Rusya’nın 11
ken ndeki 12 stadyumda oynanmış r. FIFA Konseyi, Rusya’daki 2018 Dünya Kupası’nı tarihin en iyi organizasyonu olarak kabul
etmiş r.

50
 Kazan’da Yaz Üniversite Oyunları
(Universiade) - 2013
Kazan’daki 27. Dünya Yaz Üniversite Oyunları
2013, modern Rusya tarihindeki ilk Yaz
Üniversite Oyunları olmuştur. Yarışmalar ve
antrenmanlar, 30’u oyunlar için özel olarak
inşa edilen 49 tesiste düzenlenmiş r. 2019
Kış Üniversite Oyunları, Krasnoyarsk’ta
düzenlenmiş r.

DAKAR Rallisi
KamAZ otomobil fabrikasıyla bağlan lı
Rus ralli takımı KAMAZ-Master, her yıl
düzenlenen kıtalararası ralli maratonu
“Dakar Rallisi”nde 16 kez zafere ulaşmış r.

Paralimpik Spor
Rusya, paralimpik sporunun küresel liderlerinden biridir. Paralimpik hareket, Rusya’da 15 yılı aşkın bir süredir
faaldir. Rus takımı, 2014 Kış Paralimpik Olipiyatları’nda birinci, 2010 Vancouver Kış Paralimpik Olimpiyatları ile 2012
Pekin Yaz Paralimpik Olimpiyatları’nda ikinci sıranın sahibi olmuştur.

51
 Forumlar

Saint Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu

Saint Petersburg Uluslararası Ekonomi Forumu (SPIEF), ekonomi ve iş dünyasında eşsiz bir etkinlik olarak kabul edilmektedir. 1997’den beri
düzenlenen Forum, 2006 yılından beri Rusya Federasyonu Devlet Başkanı’nın himayesinde ve ka lımıyla gerçekleş rilmektedir. Geç ğimiz yıllarda
Forum, iş çevreleri arasında ile şim kurulması ve Rusya’nın, yükselen piyasaların ve genel olarak dünyanın karşı karşıya olduğu önemli ekonomik
konuların is şare edilmesi bakımından lider küresel pla orm haline gelmiş r.

Yalta Uluslararası Ekonomi Forumu

Yalta Uluslararası Ekonomi Forumu (YIEF), Kırım’da (Yalta) düzenlenen ekonomi
alanıyla ilgili yıllık uluslararası iş etkinliğidir. YIEF, güncel gündem maddelerinin
ve küresel ekonominin karşı karşıya kaldığı meydan okumaların tar şıldığı sosyo-
ekonomik kalkınma konularındaki is şareler bakımından etkili bir uluslararası
pla orm statüsünü kazanmış r.
YIEF’in ana odak noktası, sosyo-ekonomik kalkınma hedeflerine ulaşmak için esas
olarak yeni yaklaşım ve araçların aranması ve dünyanın en iyi iş uygulamalarının
tar şılmasıdır. YIEF, Kırım’ın ya rım rsatlarını ve ya rım potansiyelini sergileme
açısından Rusya’nın ana pla ormudur. Bölgenin en önemli özelliklerinden biri,
burasının Güney Federal Bölgesi topraklarında faaliyet gösteren serbest ekonomik
bölge olmasıdır. Potansiyel ya rımcılar, YIEF’te Kırım yöne miyle konuşma
rsa na sahip r. Zira geleneksel olarak, forumun üçüncü günü bölgesel hükümet
yetkilileri ile iş dünyası arasında diyaloğa ayrılmaktadır.
Rusya Ya rım Forumu, Soçi
Soçi’de düzenlenen Rusya Ya rım Forumu, Rusya’daki
bölgelerin ya rım rsatlarının sunulması ve bölgesel kalkınma
konularının kapsamlı şekilde ele alınması bakımından önemli
bir etkinlik r. Ülkenin neredeyse tüm bölgeleri ve en büyük
Rus şirketleri, geleneksel olarak Foruma ka lmakta olup, bu
durum, iş dünyasının hükümetle doğrudan diyalog kurmasına
imkân tanımaktadır. Soçi’nin modern turizm altyapısı,
Forumun ka lımcılarına verimli çalışma ve mükemmel bir
dinlenme için en iyi koşulları sunmaktadır.

52
Doğu Ekonomi Forumu, 2015 yılında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Pu n’in imzaladığı kararnameyle
oluşturulmuştur. Vladivostok ken nde düzenlenen Doğu Ekonomi Forumu, her yıl küresel ekonomi, bölgesel entegrasyon, yeni
endüstri sektörlerinin ve teknolojilerin gelişimi ile ilgili temel konuların yanı sıra Rusya ve dünyanın diğer ülkelerinin karşı karşıya
olduğu küresel meydan okumaların is şare edildiği bir pla orm haline gelmektedir.

INNOPROM
INNOPROM uluslararası endüstri fuarı, 2010 yılından bu yana her yıl Yekaterinburg ken nde düzenlenmektedir. Rusya’daki
ana endüstri, caret ve ihracat pla ormu olan INNOPROM, yabancı misafirler arasında büyük ilgi görmektedir. Fuara gelen
ziyaretçilerin yaklaşık %80’ini dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen profesyonel alıcılar ile yeni ürünler ve teknolojilerin üre me
sokulması hakkında kararlar alan sanayi işletmeleri uzmanları oluşturmaktadır. 2018 yılında INNOPROM’a dünyanın 107
ülkesinden ve Rusya’nın 60’tan fazla bölgesinden temsilciler ka lmış r. Fuardaki çalışmalar, gezegenin farklı köşelerinden
gelen 1.500’den fazla gazeteci tara ndan kamuoyuna aktarılmış r. 2019 yılında Türkiye partner ülke olarak fuara ka lacak r.

53
 Sirk
Rus sirk sana , tüm dünyada çok büyük değer görmektedir. Çok çeşitli
altyapısı sayesinde dünya çapında üne kavuşmuş ve halkın sevgisini
kazanmış r. Vernadskiy Caddesi’ndeki Büyük Moskova Sirki, dünyanın en
iyi beş sirki arasında yer almakta ve Avrupa’nın en büyük sirkidir. Tsvetnoy
Bulvar’daki Nikulin Sirki, en eski Rus sirklerinden biridir. Ünlü hayvan
terbiyecisi Anatoliy Durov uzun süre Voronej Sirki’nin arenasında sahne
alırken, meşhur palyaçolar Popov ve Nikulin, Novosibirsk Sirki’nin halısında
numaralarını sergilemiş r. Kazan, Saint Petersburg, Kirov, Ryazan, Perm,
Ulan Ude, Soçi ve Rusya’nın diğer şehirlerindeki sirkler de ünlüdür. Buz
üzerinde sirk ve su üzerinde sirk, Y. Kuklaçayev’in Kedileri Tiyatrosu ve
Durov Hayvan Tiyatrosu bulunmaktadır. Rus sirk sanatçılarının toplulukları,
dünya genelinde turnelere çıkmakta ve oralarda kapalı gişe izlenmektedir.

Tsvetnoy Bulvar’daki Nikulin Sirki, Moskova

Büyük Moskova Sirki

Ülke genelinde hayvanseverler için hayvanat bahçeleri, yunus akvaryumları ve okyanus akvaryumları vardır. 2012 yılında Soçi’de Rusya’nın en büyük
yunus akvaryumu açılmış r. Burada aynı anda bin üç yüz kişi, sanatçıların performanslarını izleyebilmektedir. Bundan bir yıl önce, Rusya’nın en
büyük okyanus akvaryumu olan Sochi Discovery World ilk ziyaretçilerini ağırlamış r. Murmansk’ta dünyanın en kuzeyindeki ve Avrupa’nın yegâne
okyanus akvaryumu faaliyet göstermektedir. Ziyaretçiler burada kutup foklarını da görebilmektedir. Ziyaretçilerin görüşüne göre, Moskova’daki
hayvanat bahçesi, Vladivostok’taki Primorskiy safari parkı, İjevsk’teki Udmur ya devlet hayvanat bahçesi ve Novosibirsk hayvanat bahçesi ülkedeki
en ilginç hayvanat bahçeleri unvanına aday durumda. Kısacası, Rusya’da her zevke ve yaşa uygun eğlence bulunmaktadır.

Soçi yunus akvaryumu Soçi parkı Moskova hayvanat bahçesi

54
Kayak merkezleri
Rusya, uçsuz bucaksız alanları, karlı kışları ve asırlık misafirperverlik gelenekleri olan bir ülkedir. Rusya’da en sevilen kış eğlencesi, her zaman için
kızaklarla veya kayaklarla kaymak olmuştur. Bu nedenle, günümüzde Rusya’daki yamaçlarda kayak ta linin çok popüler olması şaşır cı değildir.
Altyapının dinamik gelişimini ve makul fiyatları da ekleyecek olursak, Rusya’daki kayak merkezlerinin Avrupa’dakilerin iyi bir alterna fi olduğu
açıkça görülmektedir.

Roza Hutor (Soçi), Rusya’nın en büyük ve en güzel kayak merkezidir.
Soçi Olimpiyatları’nda dağ kayağı ve snowboard yarışlarının tüm
aşamaları burada yapılmış olup, dik inişleri ve heyecanı sevenlerin
ruhuna kesinlikle hitap edecek en zor inişler olan dokuz siyah pis n
hepsi (toplamda 77 kilometre uzunluğunda 35 pist) Roza Hutor ta l
beldesinin gurur kaynağı olmuştur.
Dombay, daha Sovyetler Birliği döneminde Ka asya’nın en popüler
kayak merkezlerinden biri olarak ün kazanmış r. Karaçay Çerkesya
Cumhuriye ’nde bulunan Dombay, günümüzde dinamik olarak
gelişmektedir. Burası, altyapı kalitesi bakımından Alp Dağları’ndaki
kayak merkezlerine yaklaşırken, fiyatlar da oradakilere kıyasla oldukça
düşüktür.

Formula-1 Grand Prix - Soçi

2014’ten bu yana her
ilkbaharda, Rusya’nın en
güney ve en sıcak şehri
olan Soçi’de, dünyanın
önemli etkinliklerinden
biri olan Formula-1 Grand
Prix otomobil sporu yarışı
düzenlenmektedir. Dünyanın
dört bir yanından on binlerce
ziyaretçi, dünyanın en önemli
yarış etkinliklerinden birini
kendi gözleriyle izlemek için
Soçi’de bir araya gelmektedir.

“Riviera” su parkı, dünyanın en büyük

eğlence su komplekslerinden biridir. Yıl
boyunca hizmet veren Kazan ken ndeki
(Tataristan Cumhuriye ) bu tesise
ülkenin diğer şehirlerindeki sakinler
özellikle gitmektedir. Gelencik’teki
(Krasnodar Krayı) devasa su parkı
“Zolotaya Buhta” (Al n Koy), “Riviera”
ile yarışmakta olup, tesiste 70’den fazla
çeşitli türden kaydırak bulunmaktadır.

55
 Rusya, zengin ve asırlık bir öğre m geleneğine sahip r. Rus üniversiteleri
hem teknik hem de insani alanlarda uzmanlar ye ş rmekte ve uluslararası
sıralamalarda her zaman üst sıralarda yer almaktadır. Rusya’da eği me
erişim, örneğin ABD veya İngiltere’dekinden daha yüksek r. Bununla
birlikte yabancılar, Rusya devlet bütçesinden karşılanmak üzere ücretsiz
olarak öğrenim görme imkânına sahip r. Yüksek öğrenim kurumları,
öğrencilerin rahatça konaklamaları ve öğrenim görmeleri için tüm
koşulları sağlamakta ve onların adaptasyonlarıyla ilgilenmektedir. Her yıl
tüm dünyadan öğrenciler, öğrenim görmek için Rusya’ya gelmektedir.

Rusya, dünyaya çok sayıda seçkin bilim insanı

kazandırmış ve bunların 40’tan fazlası Nobel
Ödülü’ne layık görülmüştür. Rus bilim insanları,
sadece bilimin çeşitli alanlarında buluşlar
yapmakla kalmamış, aynı zamanda bilimsel
teorilerini pra kte uygulamış r. Rus bilim
insanlarının buluşları, dünyanın dört bir yanında
insanlar tara ndan kullanılmaktadır.
Mesela, Dmitriy Mendeleyev, doğa biliminin
temel yasası olan kimyasal elementlerin
sınıflandırıldığı periyodik cetveli icat etmiş r.
Mendeleyev’in ortaya çıkardığı sistem,
maddeleri sınıflandırma ve yeni kimyasal
elementlerin görünümünü ve özelliklerini
Dmitriy Mendeleyev
öngörme imkânı sunmuştur. Bu icat, madde
bilimi tarihindeki en büyük olay olarak kabul
edilmektedir. Aleksandr Popov, 1895 yılında döneminin en kusursuz radyo alıcısını geliş rerek, radyo ile şimi de dâhil olmak üzere elektromanye k
dalgaların pra k uygulamasını bulan ilk kişilerden biri olmuştur. Nikolay Pirogov, askeri cerrahi, topografik anatomi, Rus anestezi okulunun
kurucusudur. Ayrıca alçıyı icat ederek, cerrahlığı bir bilim dalına dönüştürmüştür. Göz doktoru ve mikrocerrah Svyatoslav Fyodorov, dünyanın
en iyi sert suni lenslerinden biri olan Fyodorov-Zaharov lensini üretmenin yanı sıra erken evrelerde glokom ameliya yapan dünyanın ilk cerrahı
olmuştur. Günümüzün önde gelen matema kçisi Grigoriy Perelman, “binyılın en zor yedi probleminden” biri olan Poincaré teoremini kanıtlayan
isim olmuştur. Bu isimler, Rusya’nın dünyaya sunduğu önde gelen bilim insanlarından sadece birkaçıdır.

Yeni kimyasal elementlerin sentezi

1999 yılından bu yana, bilim dünyası tara ndan
tanınan tüm yeni kimyasal elementler, Rusya’daki
Dubna Ortak Nükleer Araş rmalar Ens tüsü’nde
sentezlenmiş r. Keşfedilen 114. elemente, daha
sonraları bilim adamı Georgiy Flyorov onuruna
Flerovyum adı verilmiş r. Ardından sırasıyla
Moskoviy, Tennesin ve Oganeson (akademisyen Yuriy
Oganesyan’ın ilk buluşu onuruna) olarak adlandırılan
115., 117. ve 118. elementler icat edilmiş r. Böylece
Mendeleyev’in periyodik cetveline yeni eklemeler
yapılmış r.
Yuriy Oganesyan (sağda) öğretmeni Georgiy Flyorov ile

56
 Rusya’daki ilk yüksek öğrenim kurumu olan Slav-
Yunan-La n Akademisi, 1687’de kurulmuş ve
ülkedeki tüm yüksek öğrenim faaliyetlerinin
başlamasını sağlamış r. Akademiden mezun olan
Mihail Lomonosov, 1755 yılında ünlü Moskova
Devlet Üniversitesi’ni kurmuştur. Mihail Lomonosov,
ilk kez 1760 yılında maddenin ve hareke n
korunmasına ilişkin bir genel yasa oluşturmuş,
moleküler kine k ısı teorisini ortaya atmış ve camla
ilgili bilimi kurmuştur.

Mihail Lomonosov

Nikolay Lobaçevskiy

1960’lı yılların sonunda fizikçi Jores Alferov,

bizzat üre ği heterojen yapılarda dünyanın ilk
yarı iletken lazerini geliş rmiş r. J. Alferov’un
Kazan Üniversitesi, 1804 yılında kurulan Rusya’nın en eski üniversitelerinden biridir. Kazan araş rmaları, bilgisayar, CD, fiber op k
Üniversitesi mezunu, daha sonra rektörü olan Nikolay Lobaçevskiy, daha sonraları Öklid haberleşme, yeni uzay ile şim sistemleri
geometrisinin tam teşekküllü bir alterna fi olarak kabul edilen Lobaçevskiy geometrisini geliş rmeye imkân sunmuştur. 2000 yılında,
oluşturmuştur. akademisyen Jores Alferov, Nobel Fizik Ödülü’ne
layık görülmüştür.

57
 Rusya, kozmono k biliminin beşiğidir.
Rusya’da uygulamalı kozmono k biliminin gelişimi, yarım asırdan daha uzun
bir tarihe sahip r. Ancak, ilk bilimsel gelişmeler yirminci yüzyılın başlarında
ortaya çıkmış r. 1897-1903 yılları arasında roket uçuş kuramını geliş ren
Rus bilim insanları Konstan n Tsiolkovskiy ve Ivan Meşerskiy, uzaya yapılan
uçuşların kuramsal zemininin oluşturulmasına öncülük etmiş r. Konstan n
Tsiolkovskiy, değişken içerikli vücut mekaniğinin, roket dinamiğinin ve
kozmono k teorisinin kurucusu; roket hızı formülünün ve çok kademeli
şemanın yara cısıdır.
Kaluga’daki Konstan n Tsiolkovskiy ve Sergey Korolyov Anı

Roket-uzay endüstrisi ve teknolojisinin geliş rilmesi, 50’li yıllarda bir

bilimsel araş rma ens tüsünün kurulmasıyla başlamış r. Önde gelen
tasarımcı ve bilim insanı, SSCB’de roket-uzay teknolojisinin ve uygulamalı
kozmono ğin kurucusu olan Sergey Korolyov, bu ens tünün baş mühendisi
olarak görev yapmış r.
4 Ekim 1957 tarihinde SSCB, dünyanın ilk yapay uydusunu dünyanın
yörüngesine oturtmuştur. 12 Nisan 1961 tarihinde SSCB, “Vostok” adlı ilk
insanlı uzay aracını geliş rmiş ve ilk insanlı uzay uçuşunu gerçekleş rerek
Yuriy Gagarin’i dünyanın yörüngesine göndermiş r. 1964 yılında “Voshod-1”
uzay aracı içerisindeki birkaç kişiyle birlikte yörüngeye oturtulmuş, 1965
yılında da Sovyet kozmonot Aleksey Leonov uzay yürüyüşü yapan ilk insan
olmuştur. 1966’da SSCB, Ay’ın yüzeyine ilk kez uzay aracı indirmiş, 1971’de
de ilk uzay istasyonu olan “Salyut-1” faaliyetlerine başlamış r. Rusya, roket
taşıyıcı ile insanlı uzay aracı rlatma sayısı bakımından lider durumdadır.

Sergey Korolyov ve Yuriy Gagarin

Uzay Üsleri
Ülkenin Avrupa kısmının güneyinde, kuzeyde, Uzak Doğu’da
olmak üzere Rusya’nın çeşitli bölgelerinde modern uzay üsleri
bulunmaktadır. Rusya’nın uzay programında faal olan en büyük
uzay üssü konumundaki Baykonur, Kazakistan’da bulunmaktadır.
Rusya topraklarından uzaya bağımsız olarak erişim sağlanması için
tasarlanan “Vostoçnıy” adlı Rusya’nın ilk sivil uzay üssünün inşaa
2016 yılında tamamlanmış r.

Y.A. Gagarin Kozmonot Eği m Merkezi, ana Sovyet ve Rus kozmonot eği m
kurumudur. 11 Ocak 1960’da SSCB’nin İlk Astronot Müfrezesi olarak kurulan
merkez, Moskova’ya 25 kilometre mesafedeki Zvezdniy ken sınırları içinde
bulunmaktadır.

Vostoçnıy Uzay Üssü

58
 Küresel Navigasyon Uydu Sistemi (GLONASS), sınırsız
sayıdaki kara, deniz, hava ve uzay bazlı kullanıcının
konumlarının, hareket hızlarının yanı sıra net saatlerinin
belirlenmesi için tasarlanan bir Rus uydu navigasyon
sistemidir. Rusya Devlet Başkanı tara ndan imzalanan
kararname uyarınca, GLONASS sisteminin sivil navigasyon
sinyallerine erişim hem Rus hem de yabancı tüke cilere
ücretsiz olarak ve kısıtlama olmadan sağlanmaktadır.

SSCB ve Rusya’nın önde gelen

A. Yakovlev P. Sukhoy O. Antonov S. İlyuşin N. Kamov M.Mil R.Alekseev

A.Tupolev A. Mikoyan G.Beriev V. Myasişev N.Polikarpov S. Lavoçkin İ. Sikorskiy

Uçak ve Helikopter Tasarımcıları

Tomsk Politeknik Ens tüsü mezunu, uçak tasarımcısı ve bilim insanı Mihail Mil, Mi serisi helikopterleri geliş rmiş r. Uçak
tasarımcısı Andrey Tupolev, dünyanın ilk süpersonik yolcu uçağı Tu-144’ü geliş rmiş r. Tupolev’in ka lımıyla 100’ün üzerinde
uçak pi geliş rilmiş olup, bunların 70’i seri halinde üre lmiş r. Tüm “Yak” uçakları ailesinin yara cısı Aleksandr Yakovlev,
dünya havacılık endüstrisinin en ünlü isimlerinin listesinde yer almaktadır. Nikolay Kamov, uçak tasarımcısı, “Ka” serisi
helikopterlerin geliş ricisi, kendi adını taşıyan helikopter tasarım bürosunun kurucusudur.

Sukhoi Superjet-100 yolcu uçağı, SSCB’nin dağılmasından sonra

Rusya’da geliş rilen ilk uçak r. Uçak, 3000 - 4500 km menzilli hava
yolculuklarında kullanılmak üzere tasarlanmış r. “Sukhoi Civil
Aircra ” şirke , bugün i barıyla 120 yolcu taşıma kapasitesine sahip
daha uzun gövdenin yanı sıra daha güçlü motorlara ve kanatlara
sahip olacak SSJ 100SV adlı yeni model üzerinde çalışmaktadır. Uçak,
Sovyet reak f ve süpersonik uçakların kurucularından biri olan seçkin
Sovyet uçak tasarımcısı Pavel Sukhoi’un adını taşımaktadır. Ünlü
Sukhoi Tasarım Bürosu tara ndan geliş rilen Su-25 taarruz uçağı,
Su-24, Su-34 ve Su-35 öncü bombardıman uçakları ve efsanevi Su-
27 avcı uçağı gibi uçaklar, günümüzde hâlâ Rus havacılığının temelini
oluşturmaktadır.

Rus kısa menzilli dar gövdeli yolcu uçağı İrkut

MS-21

59
 Nükleer Güç
Rusya, yurtdışında eşzamanlı olarak inşa edilen nükleer güç santrallerinin sayısı bakımından dünyada ilk sırada yer almaktadır. Ayrıca, gelişmiş
hızlı nötron reaktörlerinin kurulması ve nükleer enerjinin kaynak bazını önemli ölçüde ar ran kapalı yakıt çevrimi oluşturulması da dâhil olmak
üzere, Rusya içerisinde önemli inşaat projeleri yürütülmektedir. Bugün i barıyla Rusya Devlet Nükleer Enerji Kurumu “Rosatom”, Rusya’da 6 yeni
güç ünitesi inşa etmektedir. Yurtdışında, Akkuyu Nükleer Güç Santrali (Türkiye), Belarus Nükleer Güç santrali (Belarus), Tianwan Nükleer Güç
Santrali’nin ikinci aşaması (Çin) ve diğerleri de dâhil olmak üzere 36 nükleer güç ünitesinin inşaa devam etmektedir.

Akkuyu Nükleer Güç Santrali’ndeki 1 No’lu güç ünitesinin resmi temel atma töreni.
Fotoğraf: Anastasiya Barey/”Strana Rosatom” 02-03.04.18

1942’de kurulan Rusya Ulusal Nükleer Araş rmalar Üniversitesi (MEPhI),

nükleer enerji uzmanlarının ye ş rilmesine odaklanmaktadır. Üniversite
arazisi içinde havuz pi nükleer bilimsel araş rma reaktörü bulunmaktadır.
Üniversite, Rosatom Devlet Nükleer Enerji Kurumu ve Uluslararası Atom Enerjisi
Ajansı (IAEA) ile yakın işbirliği içindedir. Rusya sınırlarının dışında da bilinen
yüksek öğrenim kurumu, eği m ve bilimsel araş rmalar sentezinin ilkelerini
harmanlayarak yüksek nitelikli uzmanların ye ş rilmesi konusunda lider
konumdadır.
İgor Kurçatov, nükleer fizik alanında bir dizi küresel keşif
gerçekleş rmiş r. Bunlar arasında, Avrupa’daki ilk nükleer
reaktörün, SSCB’deki ilk atom bombasının ve dünyadaki ilk
termonükleer bombanın geliş rilmesi vardır. 1954 yılında
Kurçatov’un yöne mi al nda dünyanın ilk nükleer güç
santrali olan Obninsk Nükleer Santrali inşa edilmiş r.

Prirazlomnaya Pla ormu

“Prirazlomnaya”, Kuzey Kutbu
kıta sahanlığında buz alanlarının
sürüklenmesi nedeniyle oluşan zorlu
koşullar al nda petrol üre minin
başladığı dünyadaki ilk sabit
pla ormdur. Şu anda burası, Rusya’nın
Kuzey Kutbu kıta sahanlığında petrol
üreten tek pla ormdur.

60
 Vostok Gölü
Rusya, klasik coğrafi araş rmaları başarıyla gerçekleş ren az
sayıdaki ülkeden biridir. Rus bilim insanları, Antark ka’da buzul
kütlesi al ndaki Vostok Gölü’nün keşfederek, dünya üzerindeki
en son coğrafi keşfe imza atmış r. 2012 yılında, yaklaşık bir
milyon yıldır dış dünyadan izole durumda bulunan bu kalın
göle ilk kez Rus kutup kâşifleri ulaşmayı başarmış r. Vostok
istasyonunda bir kuyu açılması, Rus bilim insanlarının son beş
yüz bin yıl boyunca Dünya’nın iklimi hakkında benzersiz veriler
elde etmelerini sağlamış r.

Antark ka’daki Rus bilimsel araş rma istasyonu Vostok

MİR Banka Kartları

Rus ulusal ödeme sistemi “Mir”, bu alanda elde edilen en
önemli başarılar göz önünde bulundurarak, Rus uzmanlar
tara ndan kendi çalışmaları temelinde geliş rilmiş r.
MirAccept teknolojisi, uluslararası 3-D kimlik doğrulama
protokolü esas alınarak oluşturulmuş olup, internet
üzerinden yap ğınız ödemelerin güvenliğini sağlamaktadır.
“Mir” kar , uluslararası güvenlik standartlarının ka
şartlarına uymaktadır.

Skolkovo
“Skolkovo” İnovasyon Merkezi,
Moskova’da faaliyet gösteren yeni
teknolojilerin geliş rilmesine ve
carileş rilmesine yönelik modern
bir bilimsel ve teknolojik inovasyon
kompleksidir. Bilgi, enerji verimliliği,
nükleer, biyomedikal, uzay teknolojisi
ve telekomünikasyon alanlarındaki
projelere öncelikli önem verilmektedir.
Mayıs 2018 i barıyla 1.800’den fazla
startup (genç inovasyon şirke ) özel
harici teknolojik dene mden geçmiş r.
Skolkovo’da yer alan şirketlerin 2011-
2016 yılları arasındaki toplam cirosu,
2.5 milyar doları aşmış r. Bu şirketler,
27 binden fazla kişiye is hdam
yaratmış ve 1.200’den fazla buluş ve
teknolojik çözüm için patent almış r.

61
Аdres: Andrey Karlov sokağı, No 5, 06692, Çankaya (P.K. 35 Kavaklıdere), Ankara, Türkiye
Тel: +90-312-439-21-83 / Faks : +90-312-438-39-52, 442-90-20
E-mail: rus-ankara@yandex.ru
www.turkey.mid.ru

2019
Kitapçık bilgi amaçlıdır. Para ile satılamaz.