grupa ponadgimnazjalna

Ciągłość funkcji i własność Darboux

Własność Darboux:
1) Jeśli funkcja ciągła przyjmuje w pewnym przedziale dwie różne wartości, to
przyjmuje w tym przedziale również wszystkie wartości pośrednie.
2) Jeśli funkcja f : [a, b] → R jest ciągła oraz f (a) < f (b), to dla dowolnej liczby
y ∈ (f (a), f (b)) istnieje takie x ∈ (a, b), że f (x) = y.

1. Czy istnieje funkcja f : R → R, która nie jest ciągła w żadnym punkcie?

2. (XXXIX OM) Dla każdej liczby dodatniej a wyznacz liczbę pierwiastków wielo-
mianu x + (a + 2)x2 − x − 3a.
3

3. Funkcja f : R → R jest ciągła, a ponadto równość f (f (x)) = x zachodzi dla

każdej liczby rzeczywistej x. Udowodnij, że równanie f (x) = x ma co najmniej jedno
rozwiązanie.

4. Pewien turysta o godzinie 800 pierwszego dnia wyruszył ze schroniska u podnóża

góry i o 2000 dotarł do schroniska na szczycie. O 800 następnego dnia wyruszył ze
szczytu, by o 2000 wrócić tą samą trasą do schroniska na dole. Udowodnij, że istnieje
taki punkt, w którym turysta był w oba dni dokładnie o tej samej godzinie.

5. Wykaż, że dla dowolnego wielokąta istnieje nieskończenie wiele prostych, które

dzielą go na dwie części o równych polach.

6. Na płaszczyźnie wybrano milion punktów. Czy istnieje prosta, która nie prze-
chodzi przez żaden z nich i taka, że pół miliona z wybranych punktów jest po jednej
stronie, a pozostałe po drugiej?

7. Udowodnij, że dowolną krowę można wpisać w kwadrat.

8. Wewnątrz wielokąta wypukłego znajduje się punkt A. Wykaż, że można znaleźć

dwie proste równoległe, styczne do wielokąta (tj. mające punkty wspólne z brzegiem
wielokąta, ale nie z jego wnętrzem), które są jednakowo odległe od punktu A.

9. Czy dla każdego n istnieje ostrosłup prawidłowy n-kątny o polu podstawy rów-
nym polu ściany bocznej?

10. Wykaż, że w ostrosłupie prawidłowym pięciokątnym mogą istnieć pary krawędzi

bocznych prostopadłych.

11. Udowodnij, że dowolny wielomian nieparzystego stopnia ma pierwiastek.

12. Funkcja f : R → R spełnia równanie

f (x + 1)f (x) + f (x + 1) + 1 = 0
dla każdej liczby rzeczywistej x. Udowodnij, że f nie jest funkcją ciągłą.

Joanna Jaszuńska, Instytut Matematyczny PAN, Warszawa http://www.mimuw.edu.pl/~joasiaj/plock