You are on page 1of 17
1. stant azcéw, naukowei, preemyslowcow. Cay onnaks praedsighiorezosel (Grae mnijugemstopniaw stuce i naace nz biznes) nie est umiee Wee ostezeania moalvose, kénjch nie widza inn ~ ich realizacja? Teicletnianie wlase| wi moe oezywiscie wymagné wspolpracy z we Toone Indi la esignigca wspélnego cel Wynalazca musi przinviag ‘Gaze umieytnoelw budowania pomostow pomigzygrupam. Ale jest 10 fine zagadnienie trie pozostaje W sprascenoei z moim podstawowy™ twierdaeniem, Ten, ktGrego okreslamy mianem ,geniusra”, ma wicle apdlnego 7 nievleenosela, odwaga iSmiatocig ~ wiele wspinego Petcelnoseiy To jeden z powosw, dla ktinych go podaiwiamy. W do ‘AOwnyi sensi jctelnos™ nie mona naucoy ale mozna wspieraé ro- Cov ulatriajgcy je) preyswojenie, Jezell naszym eelem jest szegsci, Guoeobyt i postgp, musimy walezyé By fe pelpgnowae w proces wyeho- ‘Sywanra des, w sukolach,w Gamach co najvainicpae,w sobie samc ll WEWNETRZNE ZRODEA POCZUCIA WEASNE) WARTOSCI SKUPIANIE SIE NA DZIALANIU Zaczniemy ni of otoceni, ale od jednosthi. Nie 0d tego, co wybie raj ini, ale jakiego wyboru dokonyje pojedmery clowiek. Wymaga to ‘wytlumaczenia. Badzijlogicane wydawat by si moglo rozpoczecie od ‘piu, jak srodowiskorodzione w pozytywny lub negatywny spossb wply- ‘wa na povolne wylaniane sig drecioego ja. Moza by opis€ tez cay Ki biologie, od kdryeh 2 pewnoseig wszystko sg zacyna. Ale nie dla naszeh eel. ‘Rozpocriemy od pytaf: Co calowick musi rabid, by tworayé ipod tezymywat poczuce wlase} wari? Takie waory zachowar mosea bye raygte? Jaka odpowiedzialnoiéspocaya na nas jako dorosyeh? ‘Stworzymy standard, wedtug ktGrego bediemy odpowiadaé na na stgpne pytania: Czegodeiecko musi sig naucze jez ma ciszy sg Wy sokg samooceng? Jaks droga rozwoju jest pozgdana? A takie ~ co tromklivi rodice | miuceyiele powinn pobuzaé, symulowad iwapie- 16 deiec!? Dopaki nie paznamy, jie praktyki musi opancwaé jednost, by podirzymaé poezuce wlasne] waroSi, dop6ki nie okrestiny, jak wyelada _arowa dorososs dopéty bedzie nam brakowal kryteriow, wedlg Kt ‘neh motna ovenié, Ke doswiadezenia i doznania dzicitstwa 59 ko- ‘stn, a kre niekorastn. Na prayklad wiemy, 2 dla naszego gatunk rozumstanowi podstawowy instrument lufacy achowani Za | wlasi- ™ __Nataniel random reign Satta eran podstawowych potrzeb, na najbardre) lozonyeh wartotciach kosizac, ek chor no i An ee Se er Pxim samooceny ma okredié na dst tego, 9 caowik rob Jel co dr pe anne seria done wos ois pedopodabcastvo, macy sy dial, Ke pin Taooceng (choi aie dae to gaan), Jezel dxecko ma Kontakt ‘Phiasaeyi neways wzestaprwdopodobifawo, ie navy se Zachowan wopierajejeh wjsokysamooosne Stel dos cztowik “astray w let) ppeoterapi, pra: Ke kwidue nero TESTI ioe wtadhiceskteceefunkjonowane Byaee w kon Linen wail vier zacowa, More wpierjg wok samoocen. ‘Wan sachowaniaedlowks 54 desyujqee,Posom samoooeny oke- any jn mo owe rab w ramach waste) wiedy i wyzewanyh SARL poniewat aac w Sec tanned odzviriedenie unk Gwania Url, pretozaadneze macrenle ma procs wernt ‘Doweny nes ilar wysoke samooceny~ priv nic xan sla ewego anya ek yw funkjonawania 9 opens jam’ Sriadomosei. Wszystkie zavierajg clement wybor. 89 (0 WYbory, érych dokonnjemy w kare) godin swojego dca Proseg zwrécié uwage, Ze slowo ,praktyka” ma istotne znaezenie .Prakiyka® wymaga dyseypiny postgpowania stale w oktelony sposs — Spiny. Nie jest to dalanie zrywami, pod wplywem impulsu czy nawet adekwatna reakja na kryzys Jest to racenjsposoh codziennego fuakeo- ‘wana w sprawach duayeh i malyeh, Sposbb zachowania sg edgy TOW niet sposober bycia Granice wou ‘Wolna wo nie omczawszechmoey. Stanowi potging, len edyg sil w fei. Nie ma wolnosei absolute) ery nicogeaniceone} aa w sci daiecka, ani dorostego. Wiele caynikw maze ulatwiaé lub utrudhiag ‘wlatciwe wykorzjstanie Swiadomosel Niktore z nich moga mcg crak ter genetyey,biolopicny. MySlene ubierunkowane moze byé dla jed- rch luda tntwiejsze nz la inne 20 waged na cayanih poprzedzajge ich doswindczenia yciowe. Sy pow, aby sad, te preychodzimay na Sia x wrodzonymi rbinicami,ktbre wplywaa na stop Tatwose oig- ‘ania woke samooceny. Rédnice te doyezaenergi,elastycmote,pre- dyspeayi do ceszeia sig 2ciem itp. Co wigs, bys mae preychodeimy na Swat mnacznie range sie predysparyca do doswiadcaniaIgku i de~ ‘rej, to ulatwia lub utrudaia rote samooceny. ‘siniejgtakée ezynikirozwoju. Srodowisko moze wspieraé i zache- xt do rozwijania zdrowejasertywncaci lub mode sie je przeiwstavine ‘jg podwaiae. Srereg lode daznalo tak wietu sk we weaesayehlatach ‘swojego iia, e hex intensywne paychoterapi nie mona wile zabié a pojawiana sig u nich zdrowej samooceny. Ropzicierstwo 1 JECO OGRANICZENIA Badania wskazuja, e najlepseym sposobem wskania wyshis samo coceny jst posiadanie rodaicow 2 wytoka samoocens, ktGrzy stanowig ‘model. Opisa o Stanley Coopersmith whsigice The Antecedents of Self sweem. Jezel w dodatku rodzice wychowul nas w atmosterze miloset i szacunkuy; poewalja nam dozaawat spbjne i caine) akceptaci; do- starezajg nam wspicrajgce]struktury roasgdaych zatad i wlasivych ccze- Kinane zasypujg nas sprzeezposciami; nie wytmicwaj nas, nie poniza- ia, nie angeaia sig izycanie,chege nas Kontrolowae; okazuj, be wlerz 1w nasza kompetencie i dobroé ~ mamy spore scanse zintermaizowanis Ten posta i fen sposhb stworzenia zeb6w zdrowe} samooceny. Ale adhe badania nie wykazaly nigdy, ie tak byé musi. Swiadeza 0 tym wy- ‘ik! badd Coopersmitha. ZSarzaja sig uz wychowywani wedlug wy Taj wymienionyeh standard, Kurz 9 jako Gores niepown, wate oy tiie. Sa Lt acy, Ktry pochod 2 jak najgorszych Srodowisk — ich Toasie obi wszytko na opak ~ajednak jako dzie:dobras raza obi Ar ezkole, naan tvale i satysfakejonulgce onic, maja wile po Wace wlasne] wartosl | godnotc, a bedae dorosimi, speniaa kaze Tacjonalne kryterium wysokej samooceny, Widocraie poral w dzic~ Citatwie mydobyejcodajny pokarm ze Srodowiska, ktOreinni analy ‘a eafkowieie jatowe; odnajdowali wode tam, gie inn wide wylaca hic pustyng, Zmiesrantpsyehologowie nada im miano hud, do ‘Goneralnie jednak bez obawy moina powiedzie, te jezali kos aye w airowym Srodowisks, ktGrego calonkowie wswiadamiaj sobie rzecy- ‘Matos postepu spline, 1 wile Latwic jet mu trwaé w wpsikach by ‘ye raconalnyn 1 prodkywaymn, nz dy sygnalynieustannie sig zmio~ raj me nie wydae sie rzcapwite, zapr22cz sg Taktom, a poszerzanic ‘remlomos jet karane, Rodzny, kre stwarza takie warunk, nazwa, sie dysfonkeyjuymi. Analogiezic ito dysunkyjne szkoly Gm. ‘pslumkeyig, poniowad stwarzay pezeszKody na drodze wlScinego W)* Froreystania ums ‘Wevnerrzve s.oxany Procsckody urudniajgoe mlenie moga thwiéw same} pychice clo ‘wieka Nifwitdome mechanizmy obronne | bioki mogs spa 2 zapo Thinamy nawet o potrzbie myélenia 0 dane sprawie. Swiadomos¢ jest ontinuua: iticje na wily poziomach, Problem nie rozvigzany ma jed- ‘nym 2 nich moge sebotowsé procesy zacbodzqee na innym. Na pray Jel loka uezucia iywione wagledem rodziobw - odgradzam sig 0d ‘ich peace apraecranie, odcinane { wyparci ~ a potem prébuie mysleé Diclaach 2 selem, moge By Tak bard odeity od istotnego wiiaceeO Sie-z ym zagadnieniem materialy psychicmego, ie 2 ltwoscia wpedam saklopotans, znechgeenie i poddaj sg Albo gy bloke dostep do Teeth uczué wobec pewnych zadat, kore eit mi kierowmiy 23- fnvalam, ie w tajemniczo uporezywy sposdb éieram sig 7 pozostalymi {atonkati zespots, wiedy mySlenie, jak 2llkwidowaé trcia, moic bye 6 aro pou wae) warts n ‘lrudnione tak dugo, jak dlugo by nieSwiadony lebsze » ' atu ietwiadomny ghebszego Zea tych ‘opotow. Nawet wawezasjednak na moje samoocene bedze iat wy {akt, ey probuje uSwiadomié sobie problem. Co wiemy ox cid moeny ie at wage iloiaye ey roxwjonych crm, maw tpg le rien na emetspecyicayeh (woiconalnyh) Torn akynos, tem Dodie ody. Wemyss rngnani i oem Pebudea auto do sci, unk tego wal dj tl rccnny. ‘Wey 2c ude, ty relay usta) Kompetent ni, Kory yg bezmysine. Wien, 2 wewnstna spines wy sracnek do sbi, a hpokryzj ie Wi” to waystto dons hos ravine ent jak radon en ema mow rome pre "Sec w inh nm, ge dors nie maZeny od wows vochowras ni ery sa nowo rei wasoegy deta speoneg oc Modeu Ccpwic rarale mospyrotapi Ale pte mieny sadn sbie te pa: 0 mag 7 dy pone pion swe Bi Samooceny? ae ® cay onesie od when) proto, jel zoaniony nature samooceny I form aktyonoii od Kreh ona sale, wise 2as mode obs bardzo wil Wi jet wana v doch poo. PO rierez, jell choomy praca nad wisny smocens, sy Wi SHE ie an mci pes Fd ota my 2 nya prgage ps ic samooeen,ptowae Wyo Uywat nich to, co nalepsze musimy wide jak alywnose mamy po ‘Iggnowaé i wspomagac. perme Sami musing chavaleeryowat i ym, exegocheomy naucea SSS conan tai yea ye mera pda snc so ene powcr on may oc Teel fe ne doswiadkzy, jak od Srodka wyglada dynamika samooceny — nie wie z wta- sep dicen owe pens so an eee sta omy vet w opm unodlwnasy aay movigzane wlasne problem ogranicraa efek- Fpumote w pomagania inna. Plage t,o caym mowiny, tai ba thte) pracKomujy Komunikat nt, co sobypreedstawiamy, moze bye Fossey ae abd. Sami musimy charakter2wat si fy, 2°80 heemy naucz ‘Doo opewick, kg lubigprztaczaé studentom peychoogi, W Tn- iach, Fiodyrdzina napotyka problem, nie zasigga poradypsychologs (54 ‘aie ncsigal, Seka pom micuoorego gu. Medrneew edn] eae eck wielekrotnie pomagal pewae) rodznie. Kioregos dna rodzice ‘ Morowadal do nego diewigeileniog sya, Ojciee powiedi i= Faprreae ayn jest wnpaniatym chlopcem i Kochany go bardzo. Ale a ‘Stacy problem, laos do lodyery kre psuja ma zy izdrowi:Pro- Dowalilmy go prackonaé, krzyczelismy na nicgo, bloga, blismy — ‘Mastko na ne. Weigz pochlania ogromne ios sodyezy. Cry maiese Mim porate?” Kar zzivieniu oj, gure pawidial: Ode wri sary odie", Nikt sig nie spicra gor, wige posuchal go: Dwa “Jolie pase stam sg ponowni i guru powida:.dobrx, momeny spans do pracy -Ojice zapytal: Czy méleyt nam powedzet ae SS fp oll nas aa da spose? Niply wera) to nie robe Gus edpowiediek. Polrzebowalem tch dwéch tygodn, bo sam prez eae eie miatem slabodé do slodyezy Zanim sig do tego nie penal fd ayn sob neta fem aos, nebytem gotony by mde ‘warzemu synow" ‘Nic waeythim terapeutom pod si ta opowist moc innym, Réwnick aie MieToDA DOKANICZANIA ZDAKI W ksigive pods wicle praykiado, Jaki spossb moina stosowaé smetad dokadcrania dah w cehd umacnianiaposracia wlasne] warts ‘Metoda ts est naregdriem zaroao terapeutyceaym, jak i pomawexy. (5a 1970 rok, Kody zaczglem ja tosowa, nada craz scorns i cfek- {ij soso fe) wpkoresywani, Kore ut zomuien i> Pe ibwidujgrepresyne bariery, wyenalajeautoeksprest, pobudraia proves samolecrenia~ oar ulatwija cage testowani i werytikace mo- Fe tvosnyt hipotezstota moto polega tym, pacentowi (sobic teane) proce ig toon alana ~ ane nickompletne. Narepic fata goo wiclkrote powarzani eg fragment a kxtyn F270 ym sakosezeniem Potem poxvany jet fragment koejnego dani “pute ese anego ak by exdba magia ehplorowaédany obs m8 6 faréw pocuca wlan) wart n

You might also like