You are on page 1of 3

CIĄG ARYTMETYCZNY

W skrócie, żeby móc policzyć którykolwiek wyraz ciągu potrzebujesz dwóch rzeczy.
Pierwszego wyrazu ciągu i różnicy jaka jest pomiędzy wyrazami.

Przykładowo liczysz 13 wyraz ciągu. Pierwszy wyraz to 3 a różnica wynosi 2.


a13 = 3 + (13 – 1) * 2 = 3 + 12 * 2 = 3 + 36 = 39

Możesz znaleźć się w sytuacji gdy nie masz podanej różnicy a tylko 2 wyrazu ciągu. Na
przykład wyraz 7 i wyraz 8. Na początku policz różnicę ciągu, tylko pamiętaj żeby móc to policzyć,
wyrazy muszą być kolejno po sobie. (np. a6 i a7, a20 i a21).

Przykładowo a7 = 17, a8 = 20.


Różnice liczysz odejmując od jakiegoś wyrazu, wyraz o jeden mniejszy.
r = a8 – a7 = 20 – 17 = 3

Skoro a7 = a1 + 6r, to 17 = a1 + 6 * 3, ponieważ różnice policzyłaś i wynosi ona 3.


17 = a1 + 18, teraz przerzuć liczby na jedną stronę, a niewiadome na drugą.
17 – 18 = a1
-1 = a1
Masz już różnicę i pierwszy wyraz, więc możesz policzyć praktycznie większość rzeczy.

Teraz suma określonych wyrazów w ciągu.

Powiedzmy że chcesz policzyć sumę 13 pierwszych wyrazów ciągu.


Pierwszy wyraz to -5, a 13 wyraz to 19

−5+19 14
S13= ⋅13 = S13= ⋅13 = S13=7 ⋅13=91
2 2

!! Istnieje też drugi wzór na sumę !!

Korzystaj z tego z którego ci po prostu wygodniej i w którym


znasz każdą niewiadomą.

Sposoby na bardziej skomplikowane rzeczy


Powiedzmy że a7 = -1, a9 = 3. Nie możesz obliczyć różnicy wzorem bo wyrazy nie są kolejno po sobie.
Jest jednak bardzo prosty wzór na wyraz który jest pomiędzy dwoma wyrazami.

an−1 +a n+1 a7 +a 9
a n= = a 8= = a 8= −1+
2
3 2
= =1
2
2 2

Przykładowo masz dwa losowe wyrazy, a3 = -3, a8 = 12.

Ciężko tu policzyć cokolwiek, nie mamy ani wyrazu pierwszego, ani różnicy.
Wiemy że a3 = a1 + 2r i a8 = a1 + 7r.

Zapisz to sobie w ten sposób:

a1 + 2r = -3
a1 + 7r = 12

Teraz po prostu odejmij od górnej linijki, dolną linijkę

a1 + 2r = -3
a1 + 7r = 12
-5r = -15 / (-5)
r=3

Mamy różnicę więc teraz na spokojnie możesz obliczyć pierwszy wyraz, który byłby potrzebny ci do
innych działań.

Powiedzmy że masz zadanie w którym masz obliczyć sumę wyrazów ciągu ale nie od początku a od
a10 do a15.

Najłatwiej, nie kombinując, oblicz wzorem sumę 15 początkowych wyrazów, potem sumę 10
początkowych wyrazów i po prostu odejmij je od siebie w ten sposób:

S15 – S10 = Suma wyrazów od a10 do a15.


Teraz takie trudniejsze zadanie. Przykładowo suma 13 początkowych wyrazów wynosi 169, a1 wynosi
4 i masz z tego policzyć jaka jest różnica. Brzmi trudno ale wystarczy sobie wszystko podstawić do
wzoru tak żebyś miała tylko jedną niewiadomą.

Masz te dwa wzory na sumę. Wszystko co wiesz to:


Sn – czyli ile wynosi suma n wyrazów (169)
a1 – pierwszy wyraz (4)
n – liczba wyrazów (13)

W drugim wzorze jedyna niewiadomą które ci zostanie to r czyli to czego akurat szukasz więc
wszystko co wiesz podstaw sobie pod ten wzór.

2 ⋅4 + ( 13−1 ) ⋅r 8+12 r
169= ⋅13 = 169= ⋅ 13
2 2

Gdyby zamiast 13 na końcu była 12 to mogłabyś skrócić 2 i 12 a wtedy ułamek by ci się


wyeliminował, jeśli nie możesz to po prostu pomnóż wszystko przez 2 w ten sposób:

169 ⋅2= ( 8+122 r ⋅13)⋅2 = 338=( 8+12 r ) ⋅13 =338=104+156 r


Teraz niewiadome na jedną stronę, a liczby na drugą stronę

338−104=156 r=234=156 r

234 = 156r / :156


1,5 = r
No i mamy obliczoną różnice w tym ciągu, liczby tutaj na końcu wyszły dosyć duże ale u ciebie
powinny być normalne przykłady.

You might also like