Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

Arkusz 3.
1.
Liczba pasażerów jest parzysta (połowa pasażerów usiadła) i mniejsza od 80. Oznaczmy ją przez a
Ponadto 𝑎 ∙ 1,28 jest liczbą całkowitą
128 32
𝑎= 𝑎 Wynika z tego, że a jest wielokrotnością 25.
100 25

Jedyną taką liczbą parzystą mniejszą od 80 jest 50.

50 ∙ 1,28 = 64 𝑁 = 64
Początkowa liczba pasażerów to 50.

2.
𝑙𝑜𝑔2 = 𝑎 𝑙𝑜𝑔3 = 𝑏
𝑙𝑜𝑔72 = 𝑙𝑜𝑔(8 ∙ 9) = 𝑙𝑜𝑔8 + 𝑙𝑜𝑔9 = 𝑙𝑜𝑔(23 ) + 𝑙𝑜𝑔(32 ) = 3𝑙𝑜𝑔2 + 2𝑙𝑜𝑔3 = 3𝑎 + 2𝑏

3.
4 ∙ (1,05)𝑛 > 6
3
(1,05)𝑛 >
2
𝑛>8
W roku 2023 masa rośliny osiągnie 6 kg.

4.
150 𝑚𝑖𝑛𝑢𝑡 = 2,5 𝑔𝑜𝑑𝑧. 50 ∙ 2,5 = 125[𝑘𝑚]
120: 50 = 2,4[ℎ] 2,4 𝑔𝑜𝑑𝑧𝑖𝑛𝑦 = 144 𝑚𝑖𝑛𝑢𝑡𝑦

5.
9(𝑚 − 1)(𝑚 + 1) + (5 + 4𝑚)2 − (4 − 5𝑚)2 = 9𝑚2 − 9 + 25 + 40𝑚 + 16𝑚2 − 16 + 40𝑚 − 25𝑚2 = 80𝑚

6.
3𝑥(𝑥 2 + 1)(𝑥 4 − 4) = 0
𝑥1 = 0 𝑥2 = −√2 𝑥3 = √2 Są trzy rozwiązania

7.1
Rozpatrujemy trzy różne przypadki:
1. Liczba n jest podzielna przez 3, 𝑛 = 3𝑘 𝑛2 = 9𝑘 2 reszta z dzielenia przez 3 jest 0
2. Liczba n przy dzieleniu przez 3 daje resztę 1, 𝑛 = 3𝑘 + 1 𝑛2 = (3𝑘 + 1)2 = 9𝑘 2 + 6𝑘 + 1 =
3(3𝑘 2 + 2𝑘) + 1 reszta z dzielenia 𝑛2 przez 3 jest 1
3. Liczba n przy dzieleniu przez 3 daje resztę 2, 𝑛 = 3𝑘 + 2 𝑛2 = (3𝑘 + 2)2 = 9𝑘 2 + 12𝑘 + 4 =
3(3𝑘 2 + 4𝑘 + 1) + 1 reszta z dzielenia 𝑛2 przez 3 jest 1

1
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

7.2
1. 𝑛 = 5𝑘; 𝑛2 = 25𝑘 2 reszta z dzielenia przez 5 jest 0
2. 𝑛 = 5𝑘 + 1; 𝑛2 = (5𝑘 + 1)2 = 25𝑘 2 + 10𝑘 + 1 = 5(5𝑘 2 + 2𝑘) + 1 resztą z dzielenia przez 5 jest 1.
3. 𝑛 = 5𝑘 + 2; 𝑛2 = (5𝑘 + 2)2 = 25𝑘 2 + 20𝑘 + 4 = 5(5𝑘 2 + 4𝑘) + 4 resztą z dzielenia przez 5 jest 4.
4. 𝑛 = 5𝑘 + 3; 𝑛2 = (5𝑘 + 3)2 = 25𝑘 2 + 30𝑘 + 9 = 5(5𝑘 2 + 6𝑘 + 1) + 4 resztą z dzielenia przez 5 jest 4.
5. 𝑛 = 5𝑘 + 4; 𝑛2 = (5𝑘 + 4)2 = 25𝑘 2 + 40𝑘 + 16 = 5(5𝑘 2 + 8𝑘 + 3) + 1 resztą z dzielenia przez 5 jest 1.

8.
Szukamy takiej wartości m, że dla 𝑥 = 3 2𝑥 2 + 𝑚𝑥 + 9 = 0
2 ∙ 9 + 3𝑚 + 9 = 0 3𝑚 = −27 𝑚 = −9
Rozwiązujemy równanie
9−3 3 9+3
2𝑥 2 − 9𝑥 + 9 = 0 ∆= 92 − 9 ∙ 8 = 9 𝑥1 = = 𝑥2 = =3
4 2 4

oraz równanie
𝑥 + 2 = 0 𝑥3 = −2
3
Pozostałe rozwiązania to: −2 i
2

9.
Jeżeli funkcja liniowa 𝑓(𝑥) = 𝑚𝑥 + 𝑘 jest stała, to jej wykres jest prostą równoległą do osi x, czyli jest
symetryczny względem osi y.

10.
𝑥 2 −4
𝑓(𝑥) =
√𝑥−1−1

√𝑥 − 1 − 1 ≠ 0 gdy 𝑥 ≠ 2
𝑥 − 1 ≥ 0 gdy 𝑥 ≥ 1
Dziedziną funkcji jest ⟨1; 2) ∪ (2; ∞)
𝑥2 − 4 = 0 (𝑥 − 2)(𝑥 + 2) = 0 𝑥 = 2 𝑙𝑢𝑏 𝑥 = −2, ale obie te liczby nie należą do dziedziny funkcji
Zatem funkcja nie ma miejsc zerowych.

11.1
𝑓(𝑥) = −2𝑥 2 + 3𝑥 + 5
Wykres jest parabolą o ramionach skierowanych do dołu i wierzchołku, którego pierwsza współrzędna
−3 3
𝑥= =
−4 4
3 3
Funkcja jest rosnąca w przedziale (−∞; ) a malejąca w przedziale ( ; ∞)
4 4

Wynika z tego, że w przedziale (1; ∞) jest też malejąca.

2
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

11.2
𝑓(𝑥) = −2𝑥 2 + 3𝑥 + 5
−3−7 −3+7
∆= 9 + 40 = 49 𝑥1 = = 2,5 𝑥2 = = −1
−4 −4

2,52 + 1 = 7,25 > 7

11.3
−49 49
Druga współrzędna wierzchołka 𝑦 = =
−8 8

5 3 2 49
𝑓(𝑥) = −2𝑥 2 + 3𝑥 + 5 = −2(𝑥 + 1) (𝑥 − ) = (𝑥 + 1)(5 − 2𝑥) = −2 (𝑥 − ) +
2 4 8

12.1
𝑎5 = 12 𝑎7 = 48
𝑎7 = 𝑎5 ∙ 𝑞 2 48 = 12 ∙ 𝑞 2 𝑞 2 = 4 𝑞 = −2 bo ciąg jest niemonotoniczny
6
𝑎13 = 𝑎7 ∙ 𝑞 = 48 ∙ 64 = 3072

12.2
𝑎5 12 3
𝑎1 = = =
𝑞 4 16 4
3 9 3
𝑎1 (1 − 𝑞 9 ) 4 (1 − (−2) ) 4 ∙ 513 513
𝑆9 = = = = = 128,25
1−𝑞 1+2 3 4

13.
Sprawdzamy lub szukamy przykładów zaprzeczających tezom postawionych w odpowiedziach:

A. Jeżeli reszta jest liczbą nieparzystą, to tylko co drugi wyraz będzie parzysty
B. Jeśli mamy ciąg o reszcie parzystej i wyrazie pierwszym parzystym, to wszystkie wyrazy będą
parzyste.
C. Z tego samego powodu co wyżej, ta teza nie jest poprawna
D. Aby wyraz szósty i ósmy były parzyste ich różnica musi być liczbą parzystą i jest równa 2𝑟, gdzie
r to różnica ciągu. W takim razie r na pewno jest liczbą całkowitą.

14.
𝑎𝑛 = 2 + 6 + 10 + ⋯ + (4𝑛 − 2)

Wyrazy tego ciągu są kolejnymi sumami wyrazów ciągu arytmetycznego o wyrazie pierwszym 𝑏1 = 2
i reszcie 𝑟 = 4, gdzie 𝑏𝑛 = 4𝑛 − 2

Wyraz 𝑎𝑛 jest zatem sumą n kolejnych wyrazów tego ciągu , czyli

(𝑏1 + 𝑏𝑛 )𝑛 (2 + 4𝑛 − 2)𝑛 4𝑛2

𝑎𝑛 = = = = 2𝑛2
2 2 2

3
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

15.
𝑟 = √(−42 ) + 32 = 5
3 −4
𝑠𝑖𝑛𝛼 = = 0,6 𝑐𝑜𝑠𝛼 = = −0,8
5 5

Prawdziwa jest więc równość: 𝑠𝑖𝑛𝛼 ∙ 𝑐𝑜𝑠𝛼 = 0,6 ∙ (−0,8) = −0,48

16.
Wiadomo, że −1 ≤ 𝑐𝑜𝑠𝛼 ≤ 1 dla każdego 𝛼, zatem odpowiedź D jest błędna.
Jeżeli 𝑠𝑖𝑛𝛼 = 0, to prawa i lewa strona równania są równe 0.

17.
A. Trójkąty ABD i BCE są podobne, bo oba są prostokątne i mają wspólny kąt ABC.
𝐸𝐵 𝐷𝐵 𝐸𝐵 𝐷𝐵
B. W trójkącie EBC 𝑐𝑜𝑠(∢𝐸𝐵𝐶) = , a w trójkącie ABD 𝑐𝑜𝑠(∢𝐸𝐵𝐶) = , a więc =
𝐶𝐵 𝐴𝐵 𝐶𝐵 𝐴𝐵

a. oraz |∢𝐴𝐵𝐶| = |∢𝐸𝐵𝐷|, więc trójkąty ABC i BDE są podobne.

C. Trójkąty AEF i CDF są podobne, bo oba są prostokątne i kąty wierzchołkowe AFE i CFD są równe
D. Trójkąty ABD i ACD nie są podobne

18.
Oznaczmy |∢𝑂𝐵𝐴| = |∢𝑂𝐴𝐵| = 𝛼
𝛼 = 90° − |∢𝐴𝐵𝐶| bo styczna jest prostopadła do promienia
|∢𝐵𝑂𝐴| = 180° − 2𝛼
|∢𝐴𝐵𝐶| = |∢𝐵𝑂𝐴| − 35° = 180° − 2𝛼 − 35° = 180° − 2(90° − |∢𝐴𝐵𝐶|) − 35° = 2|∢𝐴𝐵𝐶| − 35°
Stąd |∢𝐴𝐵𝐶| = 35°

19.
Z twierdzenia o dwusiecznej w trójkącie ABC
|𝐶𝐷| |𝐶𝐴| 3 |𝐶𝐴| 27
= |𝐴𝐵| = |𝐶𝐴| = = 5,4
|𝐷𝐵| 5 9 5

Obwód trójkąta ABC jest równy 9 + 8 + 5,4 = 22,4

20.
𝛼 kąt leżący naprzeciwko boku o długości 9
Z twierdzenia cosinusów w trójkącie ABC 92 = 52 + 72 − 2 ∙ 5 ∙ 7. 𝑐𝑜𝑠𝛼
74 − 70𝑐𝑜𝑠𝛼 = 81 −70𝑐𝑜𝑠𝛼 = 7 𝑐𝑜𝑠𝛼 < 0 𝛼 > 90°
Trójkąt jest rozwartokątny, ponieważ cosinus największego kąta jest liczbą ujemną.

4
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

21.
Jeżeli wierzchołek A i środek okręgu opisanego 𝑂1 oraz środek okręgu wpisanego 𝑂2 leżą na jednej
prostej, to ta prosta musi zawierać dwusieczną (na której leży punkt 𝑂2 i A) oraz być symetralną odcinka
BC, a więc trójkąt ABC jest równoramienny.

22.
|𝐴𝐷| = |𝐷𝐶| = 𝑎
|𝐷𝐵| = 10√2 |𝐴𝐶| = 12

12
Czworokąt AECD jest kwadratem o przekątnej |𝐴𝐶| = 12, więc |𝐴𝐸| = |𝐸𝐶| = |𝐶𝐷| = |𝐷𝐴| = = 6√2
√2

W trójkącie prostokątnym ABD z twierdzenia Pitagorasa:

2
|𝐴𝐷|2 + |𝐴𝐵|2 = |𝐷𝐵|2 (6√2) + |𝐴𝐵|2 = 200 |𝐴𝐵|2 = 200 − 72 = 128 |𝐴𝐵| = √128 = 8√2

|𝐸𝐵| = |𝐴𝐵| − |𝐴𝐸| = 8√2 − 6√2 = 2√2

W trójkącie prostokątnym EBC z twierdzenia Pitagorasa:
|𝐸𝐵|2 + |𝐸𝐶|2 = |𝐶𝐵|2 |𝐶𝐵|2 = 8 + 72 = 80 𝐶𝐵 = √80 = 4√5
Obwód trapezu ABCD 8√2 + 4√5 + 6√2 + 6√2 = 20√2 + 4√5

23.
|𝐷𝑆| = |𝑆𝐸| = 12
1 1
|𝐴𝐵| = |𝐴𝑆| + |𝑆𝐵| = |𝐷𝑆| + |𝑆𝐸| = 6 + 6 = 12
2 2
Oznaczmy przez x promień najmniejszego okręgu.
|𝐴𝐶| = |𝐶𝐵| = |𝐴𝑆| + 𝑥 = 6 + 𝑥
Skoro trójkąt ACB jest równoramienny to trójkąt SCB jest
prostokątny
|𝑆𝐶| = 12 − 𝑥

W trójkącie prostokątnym ASC z twierdzenia Pitagorasa:

|𝐴𝑆|2 + |𝑆𝐶|2 = |𝐴𝐶|2 36 + (12 − 𝑥)2 = (6 + 𝑥)2
36 + 12𝑥 + 𝑥 2 = 36 + 144 − 24𝑥 + 𝑥 2 36𝑥 = 144 𝑥=4

5
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

24.
|𝐴𝐵| = √(3 + 1)2 + (6 + 2)2 = √16 + 64 = √80 = 4√5 długość boku kwadratu

Obwód 4 ∙ 4√5 = 16√5

25.
𝐴 = (−50, 24) 𝐵 = (−61, −20)
−50𝑎 + 𝑏 = 24
{
−61𝑎 + 𝑏 = −20
11𝑎 = 44
{
𝑏 = 24 + 50𝑎
𝑎=4
{ Równanie prostej k : 𝑦 = 4𝑥 + 224
𝑏 = 224
Prosta przecina oś rzędnych w punkcie 𝑄 = (0, 224)
4𝑥 + 224 = 0 4𝑥 = −224 𝑥 = −56
Prosta przecina oś odciętych w punkcie 𝑃 = (−56, 0)

26.
2
(√6) √3 3√3
Pole podstawy graniastosłupa 𝑃𝑝 = =
4 2
2
Pole każdej ściany bocznej 𝑃𝑠 = (√6) = 6
3√3
Pole całkowite 𝑃𝑐 = 2 ∙ + 3 ∙ 6 = 3√3 + 18 = 3(√3 + 6)
2

27.
|𝐴𝐵| = |𝐵𝐶| = |𝐶𝐷| = |𝐷𝐴| = 6
|∢𝑆𝐴𝐸| = 45°
𝑃𝑝 = 62 = 36
Trójkąt AES jest prostokątny równoramienny
6√2
|𝐴𝐸| = |𝐸𝑆| = = 3√2
2
1
Objętość 𝑉 = ∙ 36 ∙ 3√2 = 36√2
3

6
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

28.1
Wszystkich zdarzeń elementarnych przy rzucie dwiema kostkami jest 6 ∙ 6 = 36
(1, 1), (1, 2), (1, 3), (1, 4), (1, 5), (1, 6)
(2, 1), (2, 2), (2, 3), (2, 4), (2, 5), (2, 6)
(3, 1), (3, 2), (3, 3), (3, 4), (3, 5), (3, 6)
(4, 1), (4, 2), (4, 3), (4, 4), (4, 5), (4, 6)
(5, 1), (5, 2), (5, 3), (5, 4), (5, 5), (5, 6)
(6, 1), (6, 2), (6, 3), (6, 4), (6, 5), (6, 6)

Dodajemy liczby wyrzuconych oczek na obu kostkach.

Najwięcej (6) jest zdarzeń elementarnych sprzyjających zdarzeniu – suma oczek wynosi 7.
(1, 6), (2, 5), (3, 4), (4, 3), (5, 2), (6, 1) Są one zapisane na przekątnej powyższej tablicy wyników.
6 1
Prawdopodobieństwo otrzymania tej sumy oczek wynosi =
36 6

28.2
Sumę wyrzuconych oczek mniejszą od 7 możemy otrzymać na 15 sposobów (wyniki powyżej przekątnej) i
na tyle samo sposobów sumę większą od 7 (wyniki poniżej przekątnej) . Zatem zdarzenia te są jednakowo
prawdopodobne.
(1, 1), (1, 2), (1, 3), (1, 4), (1, 5), (1, 6)
(2, 1), (2, 2), (2, 3), (2, 4), (2, 5), (2, 6)
(3, 1), (3, 2), (3, 3), (3, 4), (3, 5), (3, 6)
(4, 1), (4, 2), (4, 3), (4, 4), (4, 5), (4, 6)
(5, 1), (5, 2), (5, 3), (5, 4), (5, 5), (5, 6)
(6, 1), (6, 2), (6, 3), (6, 4), (6, 5), (6, 6)

Jednakowo prawdopodobne jest również otrzymanie iloczynu oczek mniejszego od 10 i iloczynu oczek
większego od 10.

7
Rozwiązania zadań – Arkusze maturalne z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom podstawowy

28.3
Wszystkich zdarzeń elementarnych jest 36.
(1, 1), (1, 2), (1, 3), (1, 4), (1, 5), (1, 6)
(2, 1), (2, 2), (2, 3), (2, 4), (2, 5), (2, 6)
(3, 1), (3, 2), (3, 3), (3, 4), (3, 5), (3, 6)
(4, 1), (4, 2), (4, 3), (4, 4), (4, 5), (4, 6)
(5, 1), (5, 2), (5, 3), (5, 4), (5, 5), (5, 6)
(6, 1), (6, 2), (6, 3), (6, 4), (6, 5), (6, 6)
Zdarzenie A - suma wyrzuconych oczek jest liczbą pierwszą.
Suma wyrzuconych oczek jest liczba pierwszą, gdy mamy następujące wyniki rzutów dwiema kostkami
(1, 1), (1, 2), (1, 4), (1, 6)
(2, 1), (2, 3), (2, 5)
(3, 2), (3, 4),
(4, 1), (4, 3)
(5, 2), (5, 6)
(6, 1), (6, 5)
Liczba zdarzeń elementarnych sprzyjających wynosi 15.
15 5
𝑃(𝐴) = =
36 12