You are on page 1of 15

Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

2. Funkcje. Funkcja liniowa


Zestaw A. Zadania powtórzeniowe

1.
a) 𝑓(𝑥) = √4 − 𝑥 ∙ √𝑥 + 1
4−𝑥 ≥ 0i𝑥+1 ≥ 0
𝑥 ≤ 4 i 𝑥 ≥ −1
𝐷𝑓 = [−1; 4]
√𝑥−1 1
b) 𝑓(𝑥) = +
𝑥 2 −2 𝑥 2 −9
𝑥 − 1 ≥ 0 i 𝑥2 − 2 ≠ 0 i 𝑥2 − 9 ≠ 0
𝑥 ≥ 1 i 𝑥 ≠ −√2 i 𝑥 ≠ √2 i 𝑥 ≠ −3 i 𝑥 ≠ 3
𝐷𝑓 = [1; ∞) ∖ {√2, 3} = [1; √2) ∪ (√2; 3) ∪ (3; ∞)
c) 𝑓(𝑥) = √−𝑥 − √2 − 𝑥
−𝑥 ≥ 0 i 2 − 𝑥 ≥ 0
𝑥 ≤0i𝑥 ≤ 2
𝐷𝑓 = (−∞; 0]
d) Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod LPYY1T
√2−0,5𝑥 3
𝑓(𝑥) = − |𝑥|−3
√4+𝑥
3 − 0,5𝑥 ≥ 0 i 4 + 𝑥 > 0 i |𝑥| − 3 ≠ 0
𝑥 ≤ 6 i 𝑥 > −4 i 𝑥 ≠ −3 i 𝑥 ≠ 3
𝐷𝑓 = (−4; 6] ∖ {−3, 3} = (−4; −3) ∪ (−3; 3) ∪ (3; 6]

2.
a) 𝑓(𝑥) = √3 − 𝑥 − 3√𝑥 + 1
3−𝑥 ≥ 0i𝑥+1 ≥ 0
𝑥 ≤ 3 i 𝑥 ≥ −1
𝐷𝑓 = [−1; 3]
𝑓(𝑥) = 0, gdy √3 − 𝑥 = 3√𝑥 + 1
3 − 𝑥 = 9(𝑥 + 1)
10𝑥 = −6
3
𝑥 = − ∈ 𝐷𝑓 – miejsce zerowe
5
1 1
b) 𝑓(𝑥) = −
√𝑥 2 −4√2𝑥+8 2√2

𝑥 2 − 4√2𝑥 + 8 > 0
2
(𝑥 − 2√2) > 0, czyli 𝑥 ≠ 2√2
𝐷𝑓 = ℝ ∖ {2√2}
𝑓(𝑥) = 0, gdy √𝑥 2 − 4√2𝑥 + 8 = 2√2
|𝑥 − 2√2| = 2√2
𝑥 − 2√2 = −2√2 lub 𝑥 − 2√2 = 2√2
𝑥 = 0 ∈ 𝐷𝑓 , 𝑥 = 4√2 ∈ 𝐷𝑓 – miejsca zerowe

1
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

2𝑥 dla 𝑥 < 0
3. 𝑓(𝑥) = 𝑥 − |𝑥| = {
0 dla 𝑥 ≥ 0

a) 𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥 + 1) = 𝑥 + 1 − |𝑥 + 1|
Wykres funkcji 𝑓 przesuwamy o wektor [−1, 0].

b) 𝑔(𝑥) = 𝑓(−𝑥) = −𝑥 − |−𝑥| = −𝑥 − |𝑥|


Wykres funkcji 𝑓 odbijamy symetrycznie względem osi 𝑦.

c) 𝑔(𝑥) = −𝑓(𝑥) + 2 = −𝑥 + |𝑥| + 2


Wykres funkcji 𝑓 odbijamy symetrycznie względem osi 𝑥,
a następnie przesuwamy o wektor [0, 2].

d) 𝑔(𝑥) = −𝑓(−𝑥) = 𝑥 + |𝑥|


Wykres funkcji 𝑓 przekształcamy przez symetrię
względem punktu (0, 0).

e) 𝑔(𝑥) = |𝑓(𝑥)| = |𝑥 − |𝑥||


Zauważmy, że |𝑥| ≥ 𝑥 dla 𝑥 ∈ ℝ, więc 𝑔(𝑥) = |𝑥| − 𝑥.

f) 𝑔(𝑥) = 𝑓(|𝑥|) = |𝑥| − ||𝑥|| = |𝑥| − |𝑥| = 0

2
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

4. 𝑔(𝑥) = |𝑓(−𝑥)|
Wykres funkcji 𝑓 odbijamy symetrycznie względem osi 𝑦 i części wykresu leżące poniżej osi 𝑥
odbijamy symetrycznie względem tej osi.
a)

Funkcja 𝑓 rośnie w przedziale [−4; −1], maleje w przedziałach [−6; −4] i [4; ∞), jest stała
w przedziałach (−∞; −6] i [−1; 4].
1 1
Funkcja 𝑔 rośnie w przedziałach [−5; −4] i [2 ; 4], maleje w przedziałach (−∞; −5], [1; 2 ]
2 2
i [4; 6], jest stała w przedziałach [−4; 1] i [6; ∞).
b)

Funkcja 𝑓 rośnie w przedziałach [−3; −2] i [1; 3], maleje w przedziałach (−∞; −3] i [−2; 1],
jest stała w przedziale [3; ∞).
Funkcja 𝑔 rośnie w przedziałach [−2; −1], [2; 3] i [7; ∞), maleje w przedziałach [−3; −2],
[−1; 2] i [3; 7], jest stała w przedziale (−∞; −3].

4 dla 𝑥 ∈ [−6; −3]


5. 𝑓(𝑥) = {1 − 𝑥 dla 𝑥 ∈ (−3; 3)
𝑥−5 dla 𝑥 ∈ [3; 6]

a) Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod 14C3NR


𝑔(𝑥) = |𝑓(𝑥 + 2) − 1|
Wykres funkcji 𝑓 przesuwamy o wektor
[−2, −1], a następnie część poniżej osi 𝑥
odbijamy symetrycznie względem tej osi.
𝐷𝑔 = [−8; 4], 𝑔(𝐷𝑔 ) = [0; 3]
b) ℎ(𝑥) = 𝑓(1 − 𝑥) = 𝑓((−𝑥) + 1)
Wykres funkcji 𝑓 przesuwamy o wektor
[−1, 0], a następnie odbijamy symetrycznie
względem osi 𝑦.
𝐷ℎ = [−5; 7]

3
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

6. 𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥 − 2)
Wykres funkcji 𝑓 przesuwamy o wektor [2, 0].
|𝑥| −1 dla 𝑥 < 0
a) 𝑓(𝑥) = = {
𝑥 1 dla 𝑥 > 0

3𝑥 dla 𝑥 < 0
b) 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 2√𝑥 2 = 𝑥 − 2|𝑥| = {
−𝑥 dla 𝑥 ≥ 0

c) 𝑓(𝑥) = ||𝑥| − 2|

4
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

7.
a) Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod QGF9C9
Sposób I Sposób II
𝑓(𝑥 + 1) = 2𝑥 − 3 𝑓(𝑥) = 𝑎𝑥 + 𝑏
𝑓((𝑥 − 1) + 1) = 2(𝑥 − 1) − 3 𝑎(𝑥 + 1) + 𝑏 = 2𝑥 − 3
𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 5 𝑎𝑥 + 𝑎 + 𝑏 = 2𝑥 − 3
𝑎 = 2, 2 + 𝑏 = −3, 𝑏 = −5
𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 5
b) 𝑓(−𝑥 + 3) = 𝑥 + 5
Niech 𝑓(𝑥) = 𝑎𝑥 + 𝑏.
𝑎(−𝑥 + 3) + 𝑏 = 𝑥 + 5
−𝑎𝑥 + 3𝑎 + 𝑏 = 𝑥 + 5
−𝑎 = 1 i 3𝑎 + 𝑏 = 5
𝑎 = −1, 𝑏 = 5 + 3 = 8
𝑓(𝑥) = −𝑥 + 8
c) 𝑓(2𝑥 − 4) = 𝑥 − 3
Niech 𝑓(𝑥) = 𝑎𝑥 + 𝑏.
𝑎(2𝑥 − 4) + 𝑏 = 𝑥 − 3
2𝑎𝑥 − 4𝑎 + 𝑏 = 𝑥 − 3
2𝑎 = 1 i −4𝑎 + 𝑏 = −3
1 1
𝑎 = , 𝑏 = −3 + 4 ∙ = −1
2 2
1
𝑓(𝑥) = 𝑥 − 1
2

8.
𝑥 + 𝑚𝑦 = 2 𝑦 = 𝑚𝑥 − 4
a) { {
𝑚𝑥 − 𝑦 = 4 𝑥 + 𝑚(𝑚𝑥 − 4) = 2
𝑥(𝑚2 + 1) = 4𝑚 + 2
4𝑚+2 4𝑚+2 4𝑚2 +2𝑚−4𝑚2 −4 2𝑚−4
𝑥= ,𝑦 =𝑚 −4 = = dla 𝑚 ∈ ℝ
𝑚2 +1 𝑚2 +1 𝑚2 +1 𝑚2 +1
𝑥+𝑦≥1
4𝑚+2 2𝑚−4
+ ≥1 | ∙ (𝑚2 + 1), 𝑚2 + 1 > 0 dla 𝑚 ∈ ℝ
𝑚2 +1 𝑚2 +1
4𝑚 + 2 + 2𝑚 − 4 ≥ 𝑚2 + 1
𝑚2 − 6𝑚 + 3 ≤ 0
Δ = 36 − 4 ∙ 3 = 24, √Δ = 2√6
6−2√6 6+2√6
𝑚1 = = 3 − √6, 𝑚2 = = 3 + √6
2 2
𝑚 ∈ [3 − √6; 3 + √6]
2𝑥 + 𝑦 = 𝑚 + 1 6𝑥 + 3𝑦 = 3𝑚 + 3
b) { +{
6𝑥 − 3𝑦 = 𝑚 − 2 6𝑥 − 3𝑦 = 𝑚 − 2
12𝑥 = 4𝑚 + 1
4𝑚+1 4𝑚+1 2𝑚+5
𝑥= , 𝑦 = 𝑚 + 1 − 2𝑥 = 𝑚 + 1 − =
12 6 6
𝑥+𝑦≥1
4𝑚+1 2𝑚+5
+ ≥1
12 6
4𝑚 + 1 + 4𝑚 + 10 ≥ 12
8𝑚 ≥ 1
1
𝑚≥
8
1
𝑚 ∈ [ ; ∞)
8

5
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

𝑚𝑦 − 9𝑥 = −4 𝑦 = 𝑚𝑥 − 𝑚
c) { {
𝑚𝑥 − 𝑦 = 𝑚 𝑚(𝑚𝑥 − 𝑚) − 9𝑥 = −4
2 2
(𝑚 − 9)𝑥 = 𝑚 − 4
𝑚2 −4
𝑥= dla 𝑚 ∈ ℝ ∖ {−3, 3}
𝑚2 −9
𝑚2 −4 𝑚3 −4𝑚−𝑚3 +9𝑚 5𝑚
𝑦=𝑚∙ −𝑚 = =
𝑚2 −9 𝑚2 −9 𝑚2 −9
𝑥+𝑦≥1
𝑚2 −4 5𝑚
+ ≥1
𝑚2 −9 𝑚2 −9
𝑚2 +5𝑚−4
−1 ≥0
𝑚2 −9
𝑚2 +5𝑚−4−𝑚2 +9
≥0
𝑚2 −9
5𝑚+5
≥0
𝑚2 −9
5(𝑚 + 1)(𝑚 − 3)(𝑚 + 3) ≥ 0
𝑚 ∈ (−3; −1] ∪ (3; ∞) oraz 𝑚 ∈ ℝ ∖ {−3, 3}
𝑚 ∈ (−3; −1] ∪ (3; ∞)

9.
a) 𝐶 = (2, 4), 𝐴 = (−𝑥0 , 0), 𝐵 = (𝑥0 , 0), 𝑥0 > 0
1
𝑃𝐴𝐵𝐶 = ∙ 2𝑥0 ∙ 4 = 4𝑥0
2
𝑃𝐴𝐵𝐶 = 12, więc 4𝑥0 = 12, 𝑥0 = 3
𝐴 = (−3, 0), 𝐵 = (3, 0)
𝑓(𝑥) = 𝑎𝑥 + 𝑏, 𝑔(𝑥) = 𝑐𝑥 + 𝑑
4−0 4 4 12
𝑎= = , ∙ (−3) + 𝑏 = 0, więc 𝑏 =
2+3 5 5 5
4−0
𝑐= = −4, −4 ∙ (3) + 𝑑 = 0, więc 𝑑 = 12
2−3
4 12
𝑓(𝑥) = 𝑥 + , 𝑔(𝑥) = −4𝑥 + 12
5 5
4 12
Odp. 𝑦 = 𝑥 + , 𝑦 = −4𝑥 + 12
5 5
1
b) 𝐶 = (0, 3), 𝐴 = (𝑥0 , 0), 𝐵 = ( , 0), 𝑥0 ≠ 0
𝑥0
1 1
𝑃𝐴𝐵𝐶 = ∙ |𝑥0 − | ∙ 3 = 4
2 𝑥0
1 8
|𝑥0 − |=
𝑥0 3
1 8 1 8
𝑥0 − = lub 𝑥0 − =−
𝑥0 3 𝑥0 3
2
3𝑥0 − 8𝑥0 − 3 = 0 lub 2
3𝑥0 + 8𝑥0 − 3 = 0
−1 1
𝑥0 = 3 lub 𝑥0 = lub 𝑥0 = −3 lub 𝑥0 =
3 3
1 1
𝐴 = (3, 0), 𝐵 = ( , 0) lub 𝐴 = (−3, 0), 𝐵 = (− , 0)
3 3
𝑦 = −𝑥 + 3 oraz 𝑦 = −9𝑥 + 3 lub 𝑦 = 𝑥 + 3 oraz 𝑦 = 9𝑥 + 3

10. 𝑓(𝑥) = −2𝑥 + 𝑏


2 2
a) (√2 − 𝑏) − (𝑏 − 2√2) = −6
(√2 − 𝑏 − 𝑏 + 2√2)(√2 − 𝑏 + 𝑏 − 2√2) = −6
(−2𝑏 + 3√2)(−√2) = −6
2√2𝑏 − 6 = −6
𝑏 = 0, 𝑓(𝑥) = −2𝑥
𝑥0 = 0 – miejsce zerowe

6
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

1 1 1 2
b) ( 𝑏 + 2) (2 − 𝑏) + (1 + 𝑏) = 0
2 2 2
1 1
4 − 𝑏2 + 1 + 𝑏 + 𝑏2 = 0
4 4
𝑏 = −5, 𝑓(𝑥) = 2𝑥 − 5
𝑥 = −2, 5 – miejsce zerowe

11. 𝑓(𝑥) = 2𝑥 + 1
a) (2𝑥 − 3)(3 + 2𝑥) ≤ (2𝑥 − 1)2
4𝑥 2 − 9 ≤ 4𝑥 2 − 4𝑥 + 1
4𝑥 ≤ 10
1
𝑥 ≤ 2,5, 𝐷 = (−∞; 2 ]
2
1 1
𝑓 (2 ) = 2 ∙ 2 + 1 = 6 i funkcja jest rosnąca.
2 2
𝑓(𝐷) = (−∞; 6]
2 2
b) (2√3 − 𝑥) ≥ (𝑥 − 3√3)
12 − 4√3𝑥 + 𝑥 2 ≥ 𝑥 2 − 6√3𝑥 + 27
2√3𝑥 ≥ 15
15 5√3 5√3
𝑥≥ , czyli 𝑥 ≥ ,𝐷 =[ ; ∞)
2√3 2 2
5√3 5√3
𝑓( )= 2∙ + 1 = 5√3 + 1 i funkcja jest rosnąca
2 2
𝑓(𝐷) = [5√3 + 1; ∞)
c) (3𝑥 + 5)2 < 9(𝑥 − 2)2
9𝑥 2 + 30𝑥 + 25 < 9𝑥 2 − 36𝑥 + 36
66𝑥 < 11
1 1 1 1
𝑥 < , 𝑓 ( ) = 2 ∙ + 1 = 1 i funkcja jest rosnąca.
6 6 6 3
1
𝑓(𝐷) = (−∞; 1 )
3
d) 3 < −4(3 − 𝑥)2 − (2𝑥 + 3)(3 − 2𝑥)
3 < −4(9 − 6𝑥 + 𝑥 2 ) + (2𝑥 + 3)(2𝑥 − 3)
3 < −36 + 24𝑥 − 4𝑥 2 + 4𝑥 2 − 9
−24𝑥 < −48
𝑥 > 2, 𝐷 = (2; ∞)
𝑓(2) = 2 ∙ 2 + 1 = 5 i funkcja jest rosnąca.
𝑓(𝐷) = (5; ∞)

12.
a) 1 + 4𝑥 = 6𝑎 − 𝑥
5𝑥 = 6𝑎 − 1
6𝑎−1
𝑥= – 1 rozwiązanie dla 𝑎 ∈ ℝ
5
b) 3𝑥 − 1 = 𝑎 + 2 − 𝑎𝑥
(𝑎 + 3)𝑥 = 𝑎 + 3
Jeżeli 𝑎 + 3 = 0, czyli 𝑎 = −3, to mamy równanie 0 ∙ 𝑥 = 0, które ma nieskończenie wiele
rozwiązań.
Jeżeli 𝑎 ≠ −3, to jest 1 rozwiązanie 𝑥 = 1.
c) (4𝑥 − 1)𝑎 = 3𝑎 + 𝑥𝑎
3𝑎𝑥 = 4𝑎
4
Jeżeli 𝑎 ≠ 0, to jest 1 rozwiązanie 𝑥 = .
3
Jeżeli 𝑎 = 0, to mamy równanie 0 ∙ 𝑥 = 0, które ma nieskończenie wiele rozwiązań.

7
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

d) 3𝑥 + 2𝑎 = 3 + 6𝑎𝑥
(6𝑎 − 3)𝑥 = 2𝑎 − 3
1 2𝑎−3
Jeżeli 6𝑎 − 3 ≠ 0, czyli 𝑎 ≠ , to jest 1 rozwiązanie 𝑥 = .
2 6𝑎−3
1
Jeżeli 𝑎 = , to mamy równanie 0 ∙ 𝑥 = −2, które ma 0 rozwiązań.
2
e) 2𝑥 − 𝑎 = 𝑎𝑥 + 1
𝑥(2 − 𝑎) = 𝑎 + 1
𝑎+1
Jeżeli 𝑎 ≠ 2, to jest 1 rozwiązanie 𝑥 = .
2−𝑎
Jeżeli 𝑎 = 2, to mamy równanie 0 ∙ 𝑥 = 3, które ma 0 rozwiązań.
f) 𝑎2 𝑥 − 2 = 4𝑥 + 𝑎
𝑥(𝑎2 − 4) = 𝑎 + 2
𝑎+2 1
Jeżeli 𝑎2 − 4 ≠ 0, czyli 𝑎 ∈ ℝ ∖ {−2, 2}, to jest 1 rozwiązanie 𝑥 = = .
𝑎2 −4 𝑎−2
Jeżeli 𝑎 = −2, to mamy równanie 𝑥 ∙ 0 = 0, które ma nieskończenie wiele rozwiązań.
Jeżeli 𝑎 = 2, to mamy równanie 0 ∙ 𝑥 = 4, które ma 0 rozwiązań.

13.
3𝑥 + 2𝑦 = 3
a) { 3(1−𝑥)+4
𝑦+𝑥 =
2
3𝑥 + 2𝑦 = 3
{
2𝑦 + 2𝑥 = 3 − 3𝑥 + 4
3𝑥 + 2𝑦 = 3
{
5𝑥 + 2𝑦 = 7
−2𝑥 = −4
1 1
𝑥 = 2, 𝑦 = (3 − 3𝑥) = (3 − 3 ∙ 2)
2 2
1
Odp. 𝑥 = 2, 𝑦 = −1
2
𝑥−𝑦−2 𝑥+𝑦
− =1
2 4
b) {2𝑥+𝑦−1 𝑥+𝑦
− =0
3 2
2𝑥 − 2𝑦 − 4 − 𝑥 − 𝑦 = 4
{
4𝑥 + 2𝑦 − 2 − 3𝑥 − 3𝑦 = 0
𝑥 − 3𝑦 = 8
{
𝑥−𝑦=2
−2𝑦 = 6
𝑦 = −3, 𝑥 = 𝑦 + 2
Odp. 𝑥 = −1, 𝑦 = −3
𝑦+6 𝑥
+ = 5 − 2𝑥
3 4
c) { 2𝑦−3𝑥 2
= 𝑦−1
4 3
4𝑦 + 24 + 3𝑥 = 60 − 24𝑥
{
6𝑦 − 9𝑥 = 8𝑦 − 12
27𝑥 + 4𝑦 = 36
{
−9𝑥 − 2𝑦 = −12
27𝑥 + 4𝑦 = 36
{
−18𝑦 − 4𝑦 = −24
9𝑥 = 12
4 1 1 4
𝑥 = , 𝑦 = (12 − 9𝑥) = (12 − 9 ∙ ) = 0
3 2 2 3
1
Odp. 𝑥 = 1 , 𝑦 = 0
3

8
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

14.
a) ||𝑥 − 2| + 𝑥| = 4
|𝑥 − 2| + 𝑥 = −4 lub |𝑥 − 2| + 𝑥 = 4
1) 𝑥 < 2
2 − 𝑥 + 𝑥 = −4 lub 2−𝑥+𝑥 =4
2 = −4 lub 2=4
sprzeczność sprzeczność
2) 𝑥 ≥ 2
𝑥 − 2 + 𝑥 = −4 lub 𝑥−2+𝑥 = 4
2𝑥 = −2 lub 2𝑥 = 6
𝑥 = −1 lub 𝑥=3
−1 nie spełnia warunku 𝑥 ≥ 2.
Odp. 𝑥 = 3
b) |𝑥 − 1| + |𝑥| = 2
1) 𝑥 ∈ (−∞; 0)
1−𝑥−𝑥 =2
−2𝑥 = 1
1
𝑥=−
2
2) 𝑥 ∈ [0; 1)
1−𝑥+𝑥 =2
1=2
sprzeczność
3) 𝑥 ∈ [1; ∞)
𝑥−1+𝑥 =2
2𝑥 = 3
1
𝑥=1
2
1 1
Odp. 𝑥 ∈ {− , 1 }
2 2
c) |2𝑥 + 2| + 3𝑥 = |𝑥| + 2
1) 𝑥 ∈ (−∞; −1)
−2𝑥 − 2 + 3𝑥 = −𝑥 + 2
2𝑥 = 4
𝑥 = 2 ∉ (−∞; −1)
2) 𝑥 ∈ [−1; 0)
2𝑥 + 2 + 3𝑥 = −𝑥 + 2
6𝑥 = 0
𝑥 = 0 ∉ [−1; 0)
3) 𝑥 ∈ [0; ∞)
2𝑥 + 2 + 3𝑥 = 𝑥 + 2
4𝑥 = 0
𝑥=0
Odp. 𝑥 = 0

9
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

15.
a) |𝑥 − |𝑥|| > 3
1) 𝑥 ∈ (−∞; 0)
|𝑥 + 𝑥| > 3
1
|𝑥| > 1
2
1 1
𝑥 < −1 lub 𝑥 > 1
2 2
1
𝑥 ∈ (−∞; −1 )
2
2) 𝑥 ∈ [0; ∞)
|𝑥 − 𝑥| > 3
0>3
sprzeczność
1
Odp. 𝑥 ∈ (−∞; −1 )
2

b) ||𝑥 + 1| − 𝑥| ≤ 2
1) 𝑥 ∈ (−∞; −1)
|−𝑥 − 1 − 𝑥| ≤ 2
|2𝑥 + 1| ≤ 2
−2 ≤ 2𝑥 + 1 ≤ 2
−3 ≤ 2𝑥 ≤ 1
1 1
−1 ≤ 𝑥 ≤
2 2
1
𝑥 ∈ [−1 ; −1)
2
2) 𝑥 ∈ [−1; ∞)
|𝑥 + 1 − 𝑥| ≤ 2
1≤2
tożsamość
𝑥 ∈ [−1; ∞)
1
Odp. 𝑥 ∈ [−1 ; ∞)
2

c) |𝑥 − 2| − |𝑥| < 4
1) 𝑥 ∈ (−∞; 0)
−𝑥 + 2 + 𝑥 < 4
2 < 4 tożsamość, czyli 𝑥 ∈ (−∞; 0)
2) 𝑥 ∈ [0; 2)
−𝑥 + 2 − 𝑥 < 4
𝑥 > −1, zatem 𝑥 ∈ [0; 2)
3) 𝑥 ∈ [2; ∞)
𝑥−2−𝑥 < 4
−2 < 4 tożsamość, czyli 𝑥 ∈ [2; ∞)
Odp. 𝑥 ∈ ℝ

10
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

d) |𝑥 + 5| − |𝑥 − 2| ≤ 3
1) 𝑥 ∈ (−∞; −5)
−𝑥 − 5 + 𝑥 − 2 ≤ 3
−7 ≤ 3 tożsamość, czyli 𝑥 ∈ (−∞; −5)
2) 𝑥 ∈ [−5; 2)
𝑥+5+𝑥−2≤3
𝑥 ≤ 0, zatem 𝑥 ∈ [−5; 0]
3) 𝑥 ∈ [2; ∞)
𝑥+5−𝑥+2 ≤3
7 ≤ 3 sprzeczność, czyli 𝑥 ∈ ∅
Odp. 𝑥 ∈ (−∞; 0]

e) |𝑥 + 3| − |𝑥 − 1| > 1
1) 𝑥 ∈ (−∞; −3)
−𝑥 − 3 + 𝑥 − 1 > 1
−4 > 1 sprzeczność, czyli 𝑥 ∈ ∅
2) 𝑥 ∈ [−3; 1)
𝑥+3+𝑥−1>1
−1 −1
𝑥> , zatem 𝑥 ∈ ( ; 1)
2 2
3) 𝑥 ∈ [1; ∞)
𝑥+3−𝑥+1 >1
4 > 1 tożsamość, czyli 𝑥 ∈ [1; ∞)
−1
Odp. 𝑥 ∈ ( ; ∞)
2

f) |𝑥 − 2| − |𝑥 + 3| ≥ 1 + 𝑥
1) 𝑥 ∈ (−∞; −3)
−𝑥 + 2 + 𝑥 + 3 ≥ 1 + 𝑥
𝑥 ≤ 4, czyli ) 𝑥 ∈ (−∞; −3)
2) 𝑥 ∈ [−3; 2)
−𝑥 + 2 − 𝑥 − 3 ≥ 1 + 𝑥
−2 −2
𝑥≤ , zatem 𝑥 ∈ [−3; ]
3 3
3) 𝑥 ∈ [2; ∞)
𝑥−2−𝑥−3 ≥1+𝑥
𝑥 ≤ −6 czyli 𝑥 ∈ ∅
−2
Odp. 𝑥 ∈ (−∞; ]
3

11
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

16.
a) 3√𝑥 2 − 6𝑥 + 9 + √𝑥 2 + 10𝑥 + 25 = 10
3√(𝑥 − 3)2 + √(𝑥 + 5)2 = 10
3|𝑥 − 3| + |𝑥 + 5| = 10
1) 𝑥 ∈ (−∞; −5)
3(3 − 𝑥) − 𝑥 − 5 = 10
9 − 3𝑥 − 𝑥 − 5 = 10
−4𝑥 = 6
3
𝑥 = − ∉ (−∞; −5)
2
2) 𝑥 ∈ [−5; 3)
3(3 − 𝑥) + 𝑥 + 5 = 10
9 − 3𝑥 + 𝑥 + 5 = 10
−2𝑥 = −4
𝑥=2
3) 𝑥 ∈ [3; ∞)
3(𝑥 − 3) + 𝑥 + 5 = 10
3𝑥 − 9 + 𝑥 + 5 = 10
4𝑥 = 14
1
𝑥=3
2
1
Odp. 𝑥 ∈ {2, 3 }
2

b) 3√𝑥 2 + 8𝑥 + 16 + √36 − 36𝑥 + 9𝑥 2 = 18


3√(𝑥 + 4)2 + √(6 − 3𝑥)2 = 18
3|𝑥 + 4| + |6 − 3𝑥| = 18
|𝑥 + 4| + |𝑥 − 2| = 6
1) 𝑥 ∈ (−∞; −4)
−𝑥 − 4 − 𝑥 + 2 = 6
−2𝑥 = 8
𝑥 = −4 ∉ (−∞; −4)
2) 𝑥 ∈ [−4; 2)
𝑥+4−𝑥+2=6
6=6
𝑥 ∈ [−4; 2)
3) 𝑥 ∈ [2; ∞)
𝑥+4+𝑥−2=6
2𝑥 = 4
𝑥=2
Odp. 𝑥 ∈ [−4; 2]

12
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

17.
a) √𝑥 2 − 4𝑥 + 4 + √4𝑥 2 + 4𝑥 + 1 < 4 − 𝑥
√(𝑥 − 2)2 + √(2𝑥 + 1)2 < 4 − 𝑥
|𝑥 − 2| + |2𝑥 + 1| < 4 − 𝑥
1
1) 𝑥 ∈ (−∞; − )
2
2 − 𝑥 − 2𝑥 − 1 < 4 − 𝑥
−2𝑥 < 3
1
𝑥 > −1
2
1 1
𝑥 ∈ (−1 ; − )
2 2
1
2) 𝑥 ∈ [− ; 2)
2
2 − 𝑥 + 2𝑥 + 1 < 4 − 𝑥
2𝑥 < 1
1
𝑥<
2
1 1
𝑥 ∈ [− ; )
2 2
3) 𝑥 ∈ [2; ∞)
𝑥 − 2 + 2𝑥 + 1 < 4 − 𝑥
4𝑥 < 5
5
𝑥 < , zatem 𝑥 ∈ ∅
4
1 1
Odp. 𝑥 ∈ (−1 ; )
2 2

b) 2√𝑥 2 + 2𝑥 + 1 > 𝑥 + 4
2√(𝑥 + 1)2 > 𝑥 + 4
2|𝑥 + 1| > 𝑥 + 4
1) 𝑥 ∈ (−∞; −1)
2(−𝑥 − 1) > 𝑥 + 4
−2𝑥 − 2 > 𝑥 + 4
−3𝑥 > 6
𝑥 < −2
𝑥 ∈ (−∞; −2)
2) 𝑥 ∈ [−1; ∞)
2(𝑥 + 1) > 𝑥 + 4
2𝑥 + 2 > 𝑥 + 4
𝑥>2
𝑥 ∈ (2; ∞)
Odp. 𝑥 ∈ (−∞; −2) ∪ (2; ∞)

13
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

18.
a) 𝑓(𝑥) = |𝑥| − |𝑥 − 1|
1) 𝑥 ∈ (−∞; 0)
𝑓(𝑥) = −𝑥 + 𝑥 − 1 = −1
2) 𝑥 ∈ [0; 1)
𝑓(𝑥) = 𝑥 + 𝑥 − 1 = 2𝑥 − 1
3) 𝑥 ∈ [1; ∞)
𝑓(𝑥) = 𝑥 − 𝑥 + 1 = 1
−1 dla 𝑥 ∈ (−∞; 0)
𝑓(𝑥) = {2𝑥 − 1 dla 𝑥 ∈ [0; 1)
1 dla 𝑥 ∈ [1; ∞)
Liczba rozwiązań równania 𝑓(𝑥) = 𝑚:
0 dla 𝑚 ∈ (−∞; −1) ∪ (1; ∞),
1 dla 𝑚 ∈ (−1; 1),
nieskończenie wiele dla 𝑚 ∈ {−1, 1}.
b) 𝑓(𝑥) = |𝑥 + 2| + |𝑥 − 2|
1) 𝑥 ∈ (−∞; −2), 𝑓(𝑥) = −𝑥 − 2 − 𝑥 + 2 = −2𝑥
2) 𝑥 ∈ [−2; 2), 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 2 − 𝑥 + 2 = 4
3) 𝑥 ∈ [2; ∞), 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 2 + 𝑥 − 2 = 2𝑥
−2𝑥 dla 𝑥 < −2
Zatem 𝑓(𝑥) = { 4 dla 𝑥 ∈ [−2; 2)
2𝑥 dla 𝑥 ∈ [2; ∞)
Liczba rozwiązań równania 𝑓(𝑥) = 𝑚:
0 dla 𝑚 ∈ (−∞; 4),
2 dla 𝑚 ∈ (4; ∞),
nieskończenie wiele dla 𝑚 = 4.
c) 𝑓(𝑥) = √𝑥 2 + √𝑥 2 − 6𝑥 + 9 = √𝑥 2 + √(𝑥 − 3)2 = |𝑥| + |𝑥 − 3|
1) 𝑥 < 0, 𝑓(𝑥) = −𝑥 − 𝑥 + 3 = −2𝑥 + 3
2) 𝑥 ∈ [0; 3), 𝑓(𝑥) = 𝑥 − 𝑥 + 3 = 3
3) 𝑥 ∈ [3; ∞), 𝑓(𝑥) = 𝑥 + 𝑥 − 3 = 2𝑥 − 3
−2𝑥 + 3 dla 𝑥 < 0
Zatem 𝑓(𝑥) = { 3 dla 𝑥 ∈ [0; 3)
2𝑥 − 3 dla 𝑥 ≥ 3
Liczba rozwiązań równania 𝑓(𝑥) = 𝑚:
0 dla 𝑚 ∈ (−∞; 3),
2 dla 𝑚 ∈ (3; ∞),
nieskończenie wiele dla 𝑚 = 3.
d) 𝑓(𝑥) = ||𝑥 − 1| − 3|
Liczba rozwiązań równania 𝑓(𝑥) = 𝑚:
0 dla 𝑚 ∈ (−∞; 0),
2 dla 𝑚 ∈ {0} ∪ (3; ∞),
3 dla 𝑚 = 3,
4 dla 𝑚 ∈ (0; 3).

14
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

19. Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod 3H8ZMS


Wyznaczamy równania kierunkowe danych prostych:
4
𝑘: 4𝑥 − 3𝑦 + 6 = 0, 3𝑦 = 4𝑥 + 6, 𝑦 = 𝑥 + 2
3
3
𝑙: 3𝑥 + 4𝑦 − 8 = 0, 4𝑦 = −3𝑥 + 8, 𝑦 = − 𝑥 + 2
4
𝑚: 7𝑥 + 𝑦 − 27 = 0, 𝑦 = −7𝑥 + 27
4 3
∙ (− ) = −1, więc 𝑘 ⊥ 𝑙, co oznacza, że dany trójkąt jest prostokątny.
3 4
Współrzędne wierzchołków wyznaczymy, rozwiązując układy równań.
4 4 3
𝑦= 𝑥+2 𝑦= 𝑥+2 𝑦 =− 𝑥+2
3
{ 3 { 3 { 4
𝑦=− 𝑥+2 𝑦 = −7𝑥 + 27 𝑦 = −7𝑥 + 27
4
4 3 4 3
𝑥+2 =− 𝑥+2 𝑥 + 2 = −7𝑥 + 27 − 𝑥 + 2 = −7𝑥 + 27
3 4 3 4
𝑥=0 25 25
{ 𝑥 = 25 𝑥 = 25
𝑦=2 3 4
𝑥=3 𝑥=4
{ {
𝑦 = −7 ∙ 3 + 27 = 6 𝑦 = −7 ∙ 4 + 27 = −1
Odp. Wierzchołki trójkąta: (0, 2), (3, 6), (4, −1).

15

You might also like