Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

3. Funkcja kwadratowa
Zestaw B. Przed maturą na poziomie podstawowym

23. 𝑊 = (2, −4) oraz ramiona paraboli są skierowane do góry, zatem 𝑓(𝐷) = [−4; ∞).
Odp. C

24. 𝑓(1) = −3, 𝑓(4) = 0 oraz 2 ∈ [1; 4], 𝑓(2) = −4, zatem wartość największa wynosi 0.
Odp. D

25. 𝑊 = (2, −4), zatem równanie osi symetrii ma postać 𝑥 = 2.

Odp. D

6
26. 𝑝 = 2 = 3 oraz 𝑓(3) = 9 − 18 − 3 = −12, zatem 𝑊 = (3, −12).
Odp. C

27. 𝑦 = 𝑥 2 + 4𝑥 = 𝑥 2 + 4𝑥 + 4 − 4 = (𝑥 + 2)2 − 4,
czyli wierzchołkiem paraboli jest punkt (−2, −4), który leży na prostej 𝑦 = 2𝑥.
Odp. C

−1+3
28. 𝑝 = 2
= 1, ramiona paraboli są skierowane w dół,
zatem funkcja jest malejąca w przedziale [1; ∞).
Odp. A

29. 𝑥 2 − 2𝑥 = 𝑥 2 − 4𝑥 + 4, czyli 2𝑥 = 4, zatem 𝑥 = 2.

Odp. B

30. A. 6𝑥 2 + 𝑥 + 1 > 0 dla 𝑥 ∈ ℝ, bo ∆ = 1 − 24 < 0

1 1 1 1 1 1 1
B. 𝑥 2 − 𝑥 + > 0, ∆ = − 4 ∙ ∙ = > 0, więc nierówność nie zachodzi dla 𝑥 ∈ ℝ.
4 2 8 4 4 8 8
C. 𝑥 2 − 100𝑥 + 25 ≥ 0, ∆ = 100 − 100 > 0, więc nierówność nie zachodzi dla 𝑥 ∈ ℝ.
2

D. 𝑥 2 − 3𝑥 + 2 ≥ 0, ∆ = 9 − 8 = 1 > 0, więc nierówność nie zachodzi dla 𝑥 ∈ ℝ.

Odp. A

31. Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod ZNCVS7

31.1. 𝑓(𝑥) = −𝑥 2 − 4𝑥 + 1 = −(𝑥 2 + 4𝑥 + 4) + 5 = −(𝑥 + 2)2 + 5

Funkcja 𝑓 rośnie w przedziale (−∞; −2].

Odp. A

31.2. 𝑓(𝑥) = −(𝑥 + 2)2 + 5

Odp. H

1
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

32. 𝑥 2 − 6𝑥 + 6 = 0
∆ = 36 − 4 ∙ 6 = 12, √∆= 2√3
6−2√3
𝑥1 = = 3 − √3
2
𝑥1 + 𝑎 < 𝑥1 , gdy 𝑎 < 0
2
Liczbami ujemnymi są: √3 − 4, −(3 − √3) = −(9 − 6√3 + 3) = 6√3 − 12
oraz √3 − 6.
(3 − √3) + (√3 − 4) = −1 ∈ ℚ, (3 − √3) + (6√3 − 12) = 5√3 − 9 ∉ ℚ,
(3 − √3) + (√3 − 6) = −3 ∈ ℚ
Odp. CH

33.1. 𝑔(𝑥) = 𝑓(−𝑥) − 3 = −(−𝑥 + 3)2 + 2 − 3 = −(𝑥 − 3)2 − 1

Odp. D

33.2. ℎ(𝑥) = −𝑓(𝑥) + 3 = −(−(𝑥 + 3)2 + 2) + 3 = (𝑥 + 3)2 + 1

Odp. B

34. 𝑓(𝑥) = (𝑥 − √6)(𝑥 + √3)

𝑥1 = √6, 𝑥2 = −√3 – miejsca zerowe funkcji 𝑓
2
𝑥1 𝑥2 = √6 ∙ (−√3) = −(√3) ∙ √2 = −3√2
𝑥1 + 𝑥2 = √6 − √3 ≠ √3
Odp. PF

35. Film – rozwiązanie zadania, app.nowaterazmatura.pl, kod 33BTMB

𝑓(𝑥) = 𝑎(𝑥 + 3)(𝑥 − 5), 𝑎 < 0 i 𝑓(1) = 6
3
𝑎(1 + 3)(1 − 5) = 6, więc −16𝑎 = 6, 𝑎 = −
8
𝑥1 +𝑥2 −3+5
𝑥1 = −3, 𝑥2 = 5, więc 𝑝 = = = 1, czyli osią symetrii jest prosta 𝑥 = 1.
2 2
3
𝑞 = 𝑓(𝑝) = 𝑓(1) = − (1 + 3)(1 − 5) = 6
8
𝑓(𝐷) = (−∞; 6]
Odp. PF

1 1 1 1
36. 𝑓(𝑥) = − 4 (𝑥 + 8)(𝑥 − 4) = − 4 (𝑥 2 − 4𝑥 + 8𝑥 − 32) = − 4 (𝑥 2 + 4𝑥 − 32) = − 4 𝑥 2 − 𝑥 + 8
𝑏 = −1, 𝑐 = 8, więc 𝑏 + 𝑐 = −1 + 8 = 7

𝑓(0) = 8

Odp. PP

37. 𝑥(4 − 2𝑥) ≥ 0

𝑥 ∈ [0; 2]
Całkowite rozwiązania nierówności to: 0, 1, 2.
Odp. A1

2
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

38. 𝑥𝑤 < 0, 𝑦𝑤 > 0, więc 𝑥𝑤 𝑦𝑤 < 0

Odp. C2

1
39.1. 𝑓(𝑥) = 3 (𝑥 − 1)2 , 𝑔(𝑥) = −(𝑥 − 1)(𝑥 − 5)
𝑓(4) = 𝑔(4) = 3 oraz 𝑓(1) = 𝑔(1) = 0
𝑓(𝑥) ≤ 𝑔(𝑥) dla 𝑥 ∈ [1; 4]

1+5
39.2. 𝑝 = 2
=3
Funkcja 𝑔 jest rosnąca w przedziale (−∞; 3].

1 1 2
39.3. 𝑓(0) + 𝑔(0) = 3 (0 − 1)2 + [−(0 − 1)(0 − 5)] = 3 − 5 = −4 3

40.1. 𝑓(𝑥) = 𝑥 2 , 𝑔(𝑥) = 𝑓(𝑥 − 2) − 3, ℎ(𝑥) = 𝑓(𝑥 + 2) + 1

𝑔(𝑥) = (𝑥 − 2)2 − 3, ℎ(𝑥) = (𝑥 + 2)2 + 1
𝑔(𝐷) = [−3; ∞), ℎ(𝐷) = [1; ∞)

40.2. 𝑔(𝑥) = 0, gdy (𝑥 − 2)2 = 3, czyli 𝑥 = 2 − √3 lub 𝑥 = 2 + √3

ℎ(𝑥) > 0 dla 𝑥 ∈ ℝ
Zatem funkcja ℎ nie ma miejsc zerowych, natomiast funkcja 𝑔 ma dwa miejsca zerowe.

41.
1
a) ℎ(𝑙) = 𝑎(𝑙 − 10)2 + 6
2
1
ℎ(0) = 1
2
2 1 1
𝑎(0 − 10) + 6 = 1
2 2
100𝑎 = −5
1
𝑎=−
20
1 1 1 1
ℎ(𝑙) = − (𝑙 − 10)2 + 6 = − 𝑙2 + 𝑙 + 1
20 2 20 2
1 1
b) ℎ(𝑙) = 0, gdy − 2
(𝑙 − 10) + 6 = 0
20 2
(𝑙 − 10) = 130 2

𝑙 > 0, więc 𝑙 = 10 + √130 ≈ 21,4

Zatem zawodnik uzyskał wynik większy od 20 m.

42.1. 𝑓(𝑥) = −0,174𝑥 2 + 1,3𝑥 + 2,5

𝑓(7,01) = −0,174(7,01)2 + 1,3(7,01) + 2,5 = 3,0626226 ≈ 3,06
Odp. B

−Δ −𝑏 2 +4𝑎𝑐 −1,32 +4∙(−0,174)∙2,5

42.2. 𝑞 = 4𝑎
=
4𝑎
=
4∙(−0,174)
−1,32 +4∙(−0,174)∙2,5
ℎmax = 𝑞 = ≈ 4,93 𝑚
4∙(−0,174)

42.3. −0,174𝑥 2 + 1,3𝑥 + 2,5 = 0,12

−0,174𝑥 2 + 1,3𝑥 + 2,38 = 0
∆ = (1,3)2 + 4 ∙ 0,174 ∙ 2,38 = 3,34648, √∆ ≈ 1,83
−1,3−1,83 −1,3+1,83
𝑥1 = ≈ 8,99, 𝑥2 = ≈ −1,52
−0,348 −0,348
𝑥2 ≈ −1,52 < 0, zatem 𝑥 ≈ 8,99 m

3
Rozwiązania zadań – Zbiór zadań maturalnych z matematyki „NOWA Teraz matura”, poziom rozszerzony

43. ℎ(𝑡) = −5𝑡 2 + 10𝑡 + 5

ℎ(𝑡) ≥ 0
−5𝑡 2 + 10𝑡 + 5 ≥ 0
∆ = 102 − 4 ∙ 5 ∙ (−5) = 100 − (−100) = 200, √∆ = √200 = √2 ∙ 102 = 10√2
−10−10√2 −10+10√2
𝑥1 = = 1 + √2, 𝑥2 = = 1 − √2 < 0
2∙(−5) 2∙(−5)
𝐷 = [0; 1 + √2]
ℎ(𝑡) ≥ 5, gdy −5𝑡 2 + 10𝑡 + 5 ≥ 5
−5𝑡(𝑡 − 2) ≥ 0
𝑡 ∈ [0; 2]

ℎ(𝑡) = −5(𝑡 2 − 2𝑡 + 1) + 10 = −5(𝑡 − 1)2 + 10

Odp. Piłeczka będzie na wysokości co najmniej 5 m przez 2 s.
−10
𝑎 = −5 < 0, zatem ℎ(𝑡) osiąga wartość największą dla 𝑡𝑤 = = 1 ∈ [0; 2] [s].
2∙(−5)
2
ℎ(𝑡𝑤 ) = −5(1 − 1) + 10 = 10 [m]
Odp. Maksymalna wysokość to 10 m.