BỘ CÔNG THƯƠNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHIỆP TP.HCM

KHOA CÔNG NGHỆ ĐIỆN TỬ

BÁO CÁO BUỔI HỌC

Môn học:
Thí Nghiệm Kỹ Thuật Audio - Video
MẠCH KHUẾCH ĐẠI ÂM THANH OCL

Họ và tên sinh viên: Đặng Nguyễn Thanh Duy 20124641

Phạm Văn Trường 20124671
Nguyễn Minh Tân 20123861
Tên lớp học phần: DHDTVT16ATT
Giảng viên giảng dạy: TS. Trần Quý Hữu

Tp. Hồ Chí Minh, 9 tháng 4 năm 2024.

L: Khái niệm mạch khuếch đại âm thanh OCL
Mạch khuếch đại âm thanh OCL (Output Capacitor-Less) là một loại mạch khuếch đại âm
thanh được thiết kế để hoạt động mà không cần sử dụng các tụ điện đầu ra. Trong mạch này,
loa được kết nối trực tiếp với kết nối đầu ra của mạch khuếch đại, thay vì thông qua một tụ điện
như trong các loại mạch khuếch đại truyền thống.
Mạch khuếch đại âm thanh OCL thường có cấu trúc đơn giản hơn so với các mạch khuếch đại
âm thanh sử dụng tụ điện đầu ra. Điều này giúp giảm chi phí và kích thước của mạch, cũng như
tăng tính ổn định và độ tin cậy của hệ thống.
II: Chức năng của từng khối
Trong mạch khuếch đại âm thanh OCL, các khối chính thường bao gồm:
 Bộ khuếch đại trung bình (Pre-amplifier): Khối này nhận và khuếch đại tín hiệu âm
thanh từ nguồn đầu vào như microphone hoặc tín hiệu đầu vào từ các nguồn âm thanh
khác. Bộ khuếch đại trung bình thường có mục đích tăng độ nhạy của tín hiệu âm thanh,
giúp nó có thể được xử lý tiếp bởi các giai đoạn khuếch đại sau này.
 Bộ khuếch đại công suất (Power Amplifier): Khối này nhận tín hiệu âm thanh đã được
khuếch đại từ bộ khuếch đại trung bình và tăng công suất của nó để đủ mạnh để điều
khiển loa hoặc tai nghe. Bộ khuếch đại công suất cần có độ ổn định cao và khả năng
cung cấp công suất đủ lớn để tái tạo âm thanh một cách chân thực.
 Mạch phân tần (Crossover Circuit): Trong một số mạch khuếch đại âm thanh OCL, có
thể sử dụng mạch phân tần để chia tín hiệu âm thanh ra thành các dải tần số khác nhau,
chẳng hạn như dải tần số thấp, trung bình và cao. Mục đích của mạch phân tần là đảm
bảo rằng mỗi loa chỉ nhận và tái tạo phần tương ứng của tín hiệu âm thanh, cải thiện
chất lượng âm thanh tổng thể.
 Mạch bảo vệ (Protection Circuit): Khối này có nhiệm vụ bảo vệ mạch khuếch đại và loa
khỏi các sự cố như quá tải, ngắn mạch hoặc nhiễu điện. Mạch bảo vệ thường bao gồm
các cơ chế như quạt làm mát, cảm biến nhiệt độ, relay và bảo vệ quá dòng.
III: Nguyên lý hoạt động của mạch khuếch đại
Mạch khuếch đại âm thanh OCL (Output Capacitor-Less) là một loại mạch khuếch đại âm
thanh không sử dụng tụ đầu ra. Thay vào đó, nó sử dụng một cặp transistor đối xứng để tạo ra
đầu ra âm thanh. Các khối của mạch khuếch đại âm thanh OCL:
+ Ngõ vào: Tín hiệu âm thanh được đưa vào mạch từ nguồn âm thanh như microphone hoặc tín
hiệu đầu vào từ nguồn khác như máy tính hoặc điện thoại.
+ Mạch khuếch đại: Bao gồm một cặp transistor hoạt động trong chế độ khuếch đại. Tín hiệu
âm thanh từ ngõ vào được khuếch đại lên để tạo ra một tín hiệu đủ mạnh cho loa.
+ Nguồn điện: Cung cấp nguồn điện cho mạch khuếch đại.
+ Nguồn ra: Là ngõ ra của mạch, được kết nối với loa để phát ra âm thanh.
Mạch khuếch đại âm thanh OCL thường được sử dụng trong các ứng dụng âm thanh như các
bộ khuếch đại âm thanh cỡ nhỏ, loa di động, hoặc trong các hệ thống âm thanh đơn giản. Đặc
điểm nổi bật của mạch này là sự đơn giản trong thiết kế và chi phí thấp, cũng như khả năng tái
tạo âm thanh với chất lượng tốt. Tuy nhiên, mạch OCL thường có công suất đầu ra thấp hơn so
với mạch khuếch đại sử dụng tụ đầu ra.
IV: Ưu điểm và nhược điểm của mạch khuếch đại khuếch đại âm thanh OCL
- Ưu điểm của mạch khuếch đại âm thanh OCL:
+ Thiết kế đơn giản: Mạch OCL không sử dụng tụ đầu ra, giúp giảm chi phí và đơn giản hóa
quy trình thiết kế.
+ Kích thước nhỏ gọn: Vì không có tụ đầu ra, mạch OCL thường có kích thước nhỏ gọn hơn so
với mạch khuếch đại truyền thống.
+ Chi phí thấp: Thiết kế đơn giản và không sử dụng các linh kiện đắt tiền như tụ đầu ra giúp
giảm chi phí sản xuất.
+ Hiệu suất tốt ở tần số cao: Mạch OCL thường cho hiệu suất tốt ở tần số cao, đặc biệt là trong
việc tái tạo âm thanh trung và cao.
- Nhược điểm của mạch khuếch đại âm thanh OCL:
+ Công suất đầu ra thấp: Mạch OCL thường có công suất đầu ra thấp hơn so với mạch khuếch
đại sử dụng tụ đầu ra, điều này giới hạn khả năng xử lý âm thanh ở mức công suất cao.
+ Yêu cầu nguồn cung cấp ổn định: Mạch OCL yêu cầu nguồn cung cấp ổn định để đảm bảo
hiệu suất âm thanh tốt và tránh các hiện tượng nhiễu và biến đổi âm thanh không mong muốn.
+ Thiết kế kỹ thuật cần kỹ năng cao: Mặc dù thiết kế tổng quát của mạch OCL đơn giản, nhưng
yêu cầu kỹ năng kỹ thuật cao để đảm bảo hiệu suất và chất lượng âm thanh tốt.
+ Dễ bị ảnh hưởng bởi nhiễu từ môi trường: Mạch OCL có thể dễ bị ảnh hưởng bởi nhiễu từ
môi trường, đặc biệt là ở các ứng dụng di động hoặc nơi có nhiều tín hiệu nhiễu từ các thiết bị
điện tử khác.
V: Các ứng dụng về mạch khuếch đại âm thanh OCL
Mạch khuếch đại âm thanh OCL (Output Capacitor-Less) được sử dụng rộng rãi trong các ứng
dụng âm thanh di động và các thiết bị điện tử tiêu dùng khác. Dưới đây là một số ứng dụng cụ
thể của mạch OCL:
+ Ampli tai nghe: Mạch khuếch đại âm thanh OCL thích hợp cho các ampli tai nghe di động
hoặc ampli tích hợp trong các thiết bị âm nhạc cá nhân như điện thoại di động, máy nghe nhạc,
máy tính bảng.
+ Loa di động: Mạch OCL được sử dụng để khuếch đại âm thanh trong các loa di động nhỏ
gọn, như loa Bluetooth, loa mini, loa di động để sử dụng trong các buổi picnic, dã ngoại, hoặc
khi di chuyển.
+ Ampli công suất nhỏ gọn: Trong các ứng dụng yêu cầu ampli công suất nhỏ gọn như loa vi
tính, loa bookshelf, ampli mini, mạch OCL là lựa chọn phổ biến.
+ Thiết bị nghe nhạc cá nhân: Mạch khuếch đại âm thanh OCL có thể tích hợp vào các thiết bị
nghe nhạc cá nhân như MP3 player, iPod, điện thoại di động để cung cấp âm thanh chất lượng
cao.
+ Hệ thống âm thanh trong xe hơi: Trong các hệ thống âm thanh ô tô, mạch OCL có thể được
sử dụng để khuếch đại âm thanh từ các loa trên ô tô như loa trước, loa sau, và loa ngoài cửa.
+ Thiết bị giải trí gia đình: Trong các thiết bị giải trí gia đình như ampli mini, loa soundbar,
ampli tích hợp trong TV, mạch OCL có thể được sử dụng để cung cấp âm thanh mạnh mẽ và rõ
ràng.
+ Các thiết bị điện tử tiêu dùng khác: Mạch OCL cũng có thể được sử dụng trong các thiết bị
điện tử tiêu dùng khác như radio, đầu phát DVD, máy nghe nhạc MP3, và các loại loa di động
khác.
VI: Cải thiện hiệu suất và chất lượng âm thanh của mạch khuếch đại âm thanh OCL
Để cải thiện hiệu suất và chất lượng âm thanh của mạch khuếch đại âm thanh OCL, có một số
phương pháp có thể được áp dụng:
+ Tối ưu hóa bố trí linh kiện: Đảm bảo bố trí linh kiện và đường dẫn âm thanh trên mạch được
thiết kế một cách cẩn thận để giảm thiểu nhiễu và nhiễm từ môi trường.
+ Sử dụng linh kiện chất lượng cao: Sử dụng linh kiện chất lượng cao và được đánh giá tốt để
đảm bảo hiệu suất và độ ổn định của mạch.
+ Điều chỉnh mạch khuếch đại: Tinh chỉnh các thông số của mạch khuếch đại như hệ số khuếch
đại, tần số cắt thấp và tần số cắt cao để đạt được hiệu suất và chất lượng âm thanh mong muốn.
+ Sử dụng nguồn cấp điện ổn định: Đảm bảo rằng mạch được cấp nguồn điện ổn định và không
bị nhiễu từ nguồn cấp để tránh hiện tượng tiếng ồn và biến dạng âm thanh.
+ Điều chỉnh bộ lọc đầu ra: Sử dụng bộ lọc đầu ra phù hợp để loại bỏ nhiễu và biến dạng âm
thanh từ mạch khuếch đại.
+ Kiểm tra và bảo trì định kỳ: Thực hiện kiểm tra định kỳ và bảo trì mạch để đảm bảo hoạt
động ổn định và độ tin cậy của mạch khuếch đại âm thanh.
+ Áp dụng kỹ thuật khuếch đại lớp A/B: Sử dụng kỹ thuật khuếch đại lớp A/B để cải thiện hiệu
suất và độ chính xác của mạch khuếch đại âm thanh.