PHƯƠNG HƯỚNG VÀ MỘT SỐ GIẢI PHÁP CHỦ YẾU ĐỂ XÂY DỰNG GIAI CẤP

CÔNG NHÂN VIỆT NAM HIỆN NAY

1. Phương hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Giai cấp công nhân Việt Nam là giai cấp lãnh đạo cách mạng, là động lực chính của
sự nghiệp cách mạng xã hội chủ nghĩa, cơ sở xã hội chủ yếu của Đảng cộng sản Việt
Nam và Nhà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, trước sự phát
triển với tốc độ ngày càng nhanh của khoa học, công nghệ và yêu cầu của thời kỳ đẩy
mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, lực lượng công nhân, người lao động nước
ta còn bộc lộ một số hạn chế:

Trình độ văn hóa, chuyên môn, nghiệp vụ còn thấp so với yêu cầu và mất cân đối
nghiêm trọng trong cơ cấu lao động kỹ thuật, giữa các bộ phận công nhân. Số lao động
giản đơn, chưa qua đào tạo, trình độ bậc thợ thấp còn chiếm tỷ lệ cao. Tiền lương, thu
nhập của đại bộ phận công nhân, người lao động nhìn chung còn ở mức thấp, chưa tương
xứng với đóng góp đối với sự phát triển của doanh nghiệp và xã hội. Vấn đề nhà ở và các
thiết chế xã hội phục vụ công nhân, người lao động còn nhiều khó khăn, bất cập. Tình
trạng vi phạm các quy định về tiền lương, phụ cấp, tiền làm thêm giờ, thời gian làm việc
và nghỉ ngơi, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế... còn diễn ra khá nghiêm trọng, dẫn đến
quan hệ lao động có diễn biến phức tạp, nhất là ở các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước
ngoài, doanh nghiệp tư nhân. Do tình trạng công nghệ, thiết bị lạc hậu nên lao động thủ
công, nặng nhọc, độc hại vẫn chiếm tỷ lệ cao; các phương tiện bảo vệ cá nhân còn thiếu,
kém chất lượng, dẫn đến tình trạng tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp vẫn diễn ra ở mức
nghiêm trọng.Một bộ phận công nhân, người lao động, nhất là ngoài khu vực nhà nước,
do điều kiện cuộc sống còn khó khăn, thời gian làm việc căng thẳng, ít có điều kiện tham
gia sinh hoạt chính trị, xã hội, ít được thông tin, tuyên truyền, nên ý thức giác ngộ giai
cấp, nhận thức chính trị, nhận thức về Đảng, về giai cấp công nhân và tổ chức công đoàn,
hiểu biết về pháp luật, chính sách còn hạn chế.

Xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh là vấn đề có ý nghĩa chiến lược,
đồng thời cũng là vấn đề cấp bách hiện nay. Đặc biệt hiện nay trong sự nghiệp công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vai trò của giai cấp công nhân hết sức quan trọng. Đó
là yêu cầu khách quan đối với giai cấp công nhân, nhằm bảo đảm cho giai cấp công nhân
đảm đương là vị trí trung tâm của cách mạng trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Để xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh nhằm đáp ứng yêu cầu cách
mạng trong giai đoạn mới, Đại hội lần thứ XIII của Đảng đã xác định phương hướng xây
dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa:
 Thứ nhất, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, phát triển nhanh về số lượng,
nâng cao chất lượng, có cơ cấu đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước; ngày càng được trí
thức hoá: có trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp cao, có khả năng tiếp
cận và làm chủ khoa học - công nghệ tiên tiến, hiện đại trong điều kiện phát triển kinh tế
tri thức; thích ứng nhanh với cơ chế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế; có giác ngộ
giai cấp, bản lĩnh chính trị vững vàng, có tác phong công nghiệp và kỷ luật lao động cao.
Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh chính trị vững
vàng; có ý thức công dân, yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội, tiêu biểu cho tinh hoa văn hoá
của dân tộc; nhạy bén và vững vàng trước những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới
và những biến đổi của tình hình trong nước; có tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết, hợp
tác quốc tế; thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiên
phong là Đảng Cộng sản Việt Nam.
Thứ hai, tăng cường tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng cho giai cấp công
nhân; chăm lo đời sống vật chất, tinh thần, nhà ở và phúc lợi xã hội cho công nhân; bảo
đảm quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân. Do vậy, Nhà nước cần thông
qua các chính sách xã hội và bằng các chính sách xã hội, để đáp ứng các điều kiện thiết
yếu cho các hoạt động của công nhân, người lao động. Đẩy mạnh việc phát triển nhà ở
cho công nhân khu công nghiệp thông qua việc cải thiện chính sách thu hút đầu tư, sửa
đổi pháp luật thuế; đồng bộ các quy định pháp luật về đất đai, đầu tư, nhà ở... theo hướng
bố trí quỹ đất phát triển nhà ở cho công nhân ngay trong khu công nghiệp, coi nhà ở công
nhân là một hạ tầng thiết yếu của khu công nghiệp.
Thứ ba, đổi mới tổ chức và hoạt động của công đoàn phù hợp với cơ cấu lao động,
nhu cầu, nguyện vọng của công nhân và yêu cầu hội nhập quốc tế; tập trung làm tốt vai
trò đại diện, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của công nhân, tập thể công
nhân. Do vậy, để xây dựng, phát huy vai trò giai cấp công nhân Việt Nam vững mạnh, tất
yếu phải quan tâm xây dựng phát huy vai trò của tổ chức công đoàn. Bản thân tổ chức
Công đoàn Việt Nam phải đổi mới mạnh mẽ cả tổ chức, nội dung lẫn phương thức hoạt
động, theo tinh thần Nghị quyết số 02-NQ/TW, ngày 12-6-2021, của Bộ Chính trị, “Về
đổi mới tổ chức và hoạt động của Công đoàn Việt Nam trong tình hình mới”. Phải đa
dạng hóa các hình thức vận động, tập hợp quần chúng, để ngày càng động viên, thu hút
được đông đảo công nhân, người lao động trong các thành phần kinh tế gia nhập công
đoàn và tự giác tham gia hoạt động công đoàn... Các cấp ủy, các cán bộ lãnh đạo chủ chốt
của Đảng cần thường xuyên tiếp xúc, làm việc, lắng nghe ý kiến của công đoàn, của công
nhân, viên chức, người lao động, tôn trọng và phát huy vai trò chủ động, sáng tạo của tổ
chức công đoàn, tăng cường giáo dục, bồi dưỡng phát triển đảng viên trong công nhân.
Thứ tư, định hướng, quản lý tốt sự ra đời, hoạt động của các tổ chức của công nhân
tại doanh nghiệp ngoài tổ chức công đoàn hiện nay. Đảng và Nhà nước ta tôn trọng và
bảo đảm quyền thành lập tổ chức của người lao động như đã cam kết khi tham gia các
hiệp định thương mại tự do thế hệ mới. Các tổ chức này ra đời và hoạt động phải đúng
tôn chỉ, mục đích và tuân thủ pháp luật Việt Nam, vì lợi ích của người lao động, của
doanh nghiệp và xã hội. Tạo điều kiện thuận lợi để tổ chức của người lao động tại doanh
nghiệp gia nhập Công đoàn Việt Nam. Ban hành, hoàn thiện hệ thống pháp luật tạo
khuôn khổ pháp lý để quản lý tốt sự ra đời và hoạt động của tổ chức này. Phòng ngừa,
ngăn chặn việc lợi dụng thành lập tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp để chống
phá Đảng, Nhà nước, Công đoàn Việt Nam, gây khó khăn cho hoạt động của doanh
nghiệp và xâm phạm quyền lợi của người lao động.
2. Một số giải pháp chủ yếu để xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp theo
hướng hiện đại, xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong thời kì mới cần thực hiện
một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức, kiên định quan điểm giai cấp công nhân là giai cấp lãnh
đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam; giai cấp đại diện
cho phương thức sản xuất tiên tiến; giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây dựng chủ
nghĩa xã hội, lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước;
lực lượng nòng cốt trong liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và đội ngũ
trí thức dưới sự lãnh đạo của Đảng. Sự lớn mạnh của giai cấp công nhân là một điều kiện
tiên quyết bảo đảm thành công của công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước.
Hai là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát huy sức
mạnh của liên minh giai cấp công nhân và giai cấp nông dân và đội ngũ tri thức, doanh
nhân, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phát huy vai trò giai cấp công nhân trong khối đại đoàn
kết dân tộc – động lực chủ yếu của sự phát triển đất nước; đồng thời tăng cường quan hệ
đoàn kết, hợp tác quốc tế với giai cấp công nhân trên toàn thế giới.
Ba là, thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn kết chặt chẽ
với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, hội
nhập quốc tế. Xử lí đứng đắn mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ,
công bằng xã hội và chăm lo xây dựng giai cấp công nhân; đảm bảo hài hòa lợi ích giữa
công nhân, người sử dụng lao động, Nhà nước và toàn xã hội; không ngừng nâng cao đời
sống vật chất, tinh thần của công nhân, quan tâm giải quyết kịp thời những vấn đề bức
xúc, cấp bách của giai cấp công nhân.
Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân, không ngừng
trí thức hóa giai cấp công nhân. Đặc biệt quan tâm xây dựng thế hệ công nhân trẻ, có học
vấn, chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp cao, ngang tầm khu vực và quốc tế, có lập
trường giai cấp và bản lĩnh chính trị vững vàng, trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp
công nhân.
Năm là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ thống chính
trị, của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi người công nhân, sự tham gia
đóng góp tích cực của người sử dụng lao động. Sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà
nước có vai trò quyết định, công đoàn có vai trò quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây
dựng giai cấp công nhân. Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn liền với xây dựng
Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức, xây dựng tổ chức
Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và các tổ chức chính trị - xã hội
khác trong giai cấp công nhân vững mạnh.
Có thế nói, dưới sự lãnh đạo của Đảng, giai cấp công nhân nước ta đã và đang có sự
biến đổi quan trọng, đang tiếp tục phát huy vai trò là giai cấp lãnh đạo cách mạng thông
qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam. Phát triển giai cấp công nhân Việt Nam
lớn mạnh cả về số lượng và chất lượng để họ xứng đáng là giai cấp lãnh đạo cách mạng,
là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
TÀI LIỆU THAM KHẢO:
- Nghị quyết 20-NQ/TW: Hội nghị lần thứ sáu Ban chấp hành Trung ương khóa X
về tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kì đẩy mạnh công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước
- Định hướng chính sách xây dựng giai cấp công nhân vững mạnh đáp ứng yêu cầu
phát triển đất nước trong thời kì mới – Tạp chí Cộng sản – Ngày 01/03/2022