ĐỀ CƯƠNG ÔN TẬP MÔN LỊCH SỬ

Câu 1. Nguyên nhân thắng lợi của của khởi nghĩa Tây - Lam Sơn. Bài học đoàn kết được Đảng
và nhà nước vận dụng như thế nào trong công cộng xây dựng và phát triển đất nước?
Nguyên nhân thắng lợi của khởi nghĩa Lam Sơn bao gồm:
- Truyền thống đoàn kết toàn dân đánh giặc và tinh thần dũng cảm
- Sự ủng hộ của người dân, có lòng yêu nước nồng nàn cùng tinh thần quyết chiến đánh giặc, đã tham
gia, giúp đỡ cuộc khởi nghĩa vượt qua mọi khó khăn.
- Có sự lãnh đạo tài tình, mưu lược của bộ chỉ huy cuộc khởi nghĩa, tiêu biểu là Lê Lợi, Nguyễn Trãi...
- Đưa ra những kế sách và chiến thuật đúng đắn, biết kết hợp sức mạnh quân sự và ngoại giao để chiến
thắng kẻ thù.
Bài học:
+ Luôn coi trọng việc đoàn kết chặt chẽ với các tầng lớp nhân dân
+ Coi trọng yếu tố hòa thuận trong nội bộ để tạo sức mạnh đoàn kết chống ngoại xâm
+ Quan tâm xây dựng mối quan hệ đoàn kết giữa các dân tộc
+ Nhấn mạnh tinh thần đoàn kết trong quân đội
+ Đưa ra những chính sách mềm dẻo, sáng tạo,phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đất nước
+ Trong quá trình xây dựng đất nước , nhà nước đề cao vai trò của Đảng, xây dựng, củng cố nền quốc
phòng, giữ vững độc lập, chủ quyền
VD: Đảng ,nhà nước và nhân dân đã chung tay đoàn kết đẩy lùi dịch bệnh Covid 19: kêu gọi người dân
tuân thủ các quy định của nhà nước, của bộ y tế với phương châm “Không ai bị bỏ lại phía sau”, có các
chính ách quan tâm,giúp đỡ các vùng tâm dịch -> củng cố khối đại đoàn kết dân tộc.
Câu 2. Điểm giống và khác nhau của 2 cuộc khởi nghĩa Tây - Lam Sơn. Nêu nét độc đáo của NT
quân sự trong phong trào đấu tranh này.
Điểm giống nhau giữa phong trào Tây Sơn và Lam Sơn:
+ Đều bắt đầu từ phong trào địa phương rồi phát triển thành phong trào dân tộc rộng lớn
+ Thu hút được đông đảo quần chúng nhân dân tham gia, đoàn kết toàn dân
+ Lãnh đạo là những vị tướng tài, có đường lối đúng đắn, gắn liền với tên tuổi của nhiều anh hùng tài
giỏi: Lê Lợi, Quang Trung
+ Đều có mục tiêu chống lại kẻ thù , giành lại tự do cho đất nước
+ Đều giành được thắng lợi cho dân tộc
Nét độc đáo trong nghệ thuật quân sự
Phong trào Lam Sơn Phong trào Tây sơn
- Kết hợp giữa tiến công quân sự và đấu tranh- Phát huy khối đại đoàn kết nhân dân
chính trị ngoại giao - Lợi dụng yếu tố địa hình ở trận Rạch Gầm-Xoài
-Nắm chắc ý định chiến lược của địch, sớm Mút
phát hiện sai lầm và khoét sâu sai lầm của - Kết hợp giữa đấu tranh giai cấp với giải phóng
chúng; dân tộc( đánh tan thế lực ngoại xâm)
-Phát huy khối đại đoàn kết toàn dân - Biết nắm bắt thời cơ, chớp thời cơ,tạo yếu tố bất
-Lợi dụng tốt yếu tố địa hình:Xây dựng trận ngờ để đánh giặc
địa Chi Lăng – Xương Giang - Hành quân thần tốc, giữ được sự bất ngờ
- Sử dụng nghệ thuật tâm công: Hội thề Lũy
Nhai
- Kết thúc chiến tranh bằng giải pháp hòa
bình
- Đoàn kết toàn dân
- Tư tưởng nhân nghĩa được đề cao xuyên
suốt trong cuộc khởi nghĩa
Câu 3. Phân tích ảnh hưởng chính sách chính trị của Pháp ở VN vào thế kỉ 20? Liên hệ VN ngày
nay
* Tiêu cực:
+ Nhân dân VN rơi vào tình trạng mù chữ, ngu dốt, tệ nạn xã hội,...
+ Nền kinh tế suy thoái trầm trọng, thuế khóa nặng nề, nông nghiệp bị đình trệ, lạc hậu, không phát
triển.
+ Chế độ quan lại mục ruỗng, tham nhũng, trầm trọng
+ Gây ra nạn đói khủng khiếp, làm xói mòn những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta
+ Gây ra sự chia rẽ với các khối dân cư các vùng miền, rạn nứt khối đoàn kết dân tộc
+ Tài nguyên bị vơ vét đến cạn kiệt
+ Đời sống nhân dân đói khổ, lầm than.mâu thuẫn xã hội ngày càng gay gắt
* Tích cực:
+ Xây dựng hệ thống cơ sở vật chất như đường xá, cầu cống, …
+ Thiết lập bộ máy nhà nước, mở trường học, …
+ Du nhập quan hệ sản xuất mới vào Việt Nam ( quan hệ sản xuất tư bản chủ nghĩa)
+ Làm xuất hiện nhiều đô thị, trung tâm công nghiệp,nhiều ngành nghề mới
+ Làm xuất hiện 1 số giai cấp, tầng lớp mới, du nhập văn hóa Phương Tây, Khoa học kĩ thuật, học
thuật mới
=> Những ảnh hưởng còn lại của chính sách thực dân:
- Tiêu cực là chủ yếu,một số ảnh hưởng tích cực đa phần để phục vụ bọn thực dân trong việc cai trị,bóc
lột,đàn áp dân ta
- Để lại nỗi ám ảnh cho nhân dân
- Thừa hưởng bộ máy chính trị, cơ sở vật chất, …
- Làm Việt Nam mất một thời gian dài để khôi phục và phát triển nền kinh tế
+ Đến nay vẫn còn một bộ phận người của thế hệ trước mụ chữ
Câu 4. Qua bài thơ Bình ngô đại cáo , nêu nghệ thuật quân sự. Hãy rút ra bài học. Nhà nước hiện
nay cần áp dụng như thế nào?
Những nghệ thuật quân sự của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn được Nguyễn Trãi tổng kết là:
+ Dựa vào dân, xây dựng lực lượng nghĩa quân từ dân
+ Lấy yếu chống mạnh, lấy ít địch nhiều
+ Nghệ thuật xây dựng thành diệt viện
+ Vừa đánh vừa đàm
Bài học:
+ Dựa vào dân lấy dân làm gốc, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc
+ Đường lối chính sách, chiến lược hiệu quả trong xây dựng và phát triển tổ quốc.
+ Nhà nước, người lãnh đạo có trách nhiệm, sáng tạo, khôn khéo, tài tình
+ Xây dựng lực lượng vững chắc
+ Giáo dục truyền thống dân tộc, lòng yêu nước, tinh thần quyết chiến, quyết thắng
+ Xây dựng mối quan hệ ngoại giao
Đảng và nhà nước đã vận dụng:
- Quân sự: xây dựng đội ngũ trung thành, sẵn sàng bảo vệ tổ quốc (Bộ đội biên phòng)
- Kinh tế: Xây dựng chính sách hỗ trợ, ưu tiên dân tộc thiểu số, bình đẳng toàn dân tộc, đoàn kết dân
tộc
- Ngoại giao mềm dẻo: Xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với nhiều quốc gia, cường quốc ( Mỹ, Nhật
Bản,..)