Bài 23 : Tổng khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 và sự thành lập nước VNDCCH

1. Nêu ý nghĩa lịch sử và nguyên nhân thắng lợi của cách mạng tháng Tám năm 1945.
Theo em, thắng lợi của CMT8 do nguyên nhân nào là quyết định nhất ? Vì sao ?
a) Ý nghĩa lịch sử:
 Đối với dân tộc .
-Cách mạng tháng Tám là sự kiện vĩ đại trong lịch sử dân tộc, nó đã phá tan hai xiềng xích nô
lệ của Pháp - Nhật, đồng thời lật nhào chế độ quân chủ chuyên chế.
-Việt nam từ một nước thuộc địa đã trở thành một nước độc lâp dưới chế đô dân chủ cộng hòa.
Đưa nhân dân ta từ thân phận nô lệ thành nguời độc lập, tự do, làm chủ nước nhà.
-Mở ra một kỉ nguyên mới cho dân tộc ta – kỉ nguyên độc lập, tự do.
 Đối với quốc tế:
-Thắng lợi đầu tiên của một dân tộc nhược tiểu đã tự giải phóng khỏi ách đế quốc thực dân.
-Cổ vũ mạnh mẽ tinh thần đấu tranh của nhân dân các nước thuộc địa và nửa thuộc địa trên thế
giới, đặc biệt là nhân dân châu Á và châu Phi.
b) Nguyên nhân thắng lợi:
 Chủ quan:
-Dân tộc Việt Nam vốn có truyền thống yêu nước sâu sắc, tinh thần đấu tranh kiên cường bất
khuất VN vì vậy, khi Đảng cộng sàn Đông Dương và mặt trận Việt Minh phất cao ngọn cờ cứu
nước thì mọi nguời hăng hái hưởng ứng.
-Có khối liên minh công nông vững chắc, tập hợp được mọi lực lượng yêu nước trong mặt trận
dân tộc thống nhất rộng rãi, biết kết hợp đấu tranh vũ trang với đấu tranh chính trị, đấu tranh du
kích với khởi nghĩa từmg phần ở nông thôn, tiến lên phát động tổng khời nghĩa.
 Khách quan: Nhờ hoản cảnh quốc tếể thuận lợi, hồng quân Liên Xô và các nuớc Đồng
minh đã đánh bại chủ nghĩa phát xít Đức – Nhật.
c) Nguyên nhân quan trọng nhất của thắng lợi CMT8 là có sự lãnh tạo tài tình của Đảng đứng
đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh vì trước khi Đảng ra đời, phong trào cách mạng nước ta có phát
triển nhưng lần lượt thất bại, từ khi Đảng ra đời, với đường lối lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt,
Đảng đã lãnh đạo quần chúng nhân dân tiến hành cách mạng, sự nghiệp cách mạng của Toàn
dân ta được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng qua 15 với sự chuẩn bị về mọi mặt chớp thời cơ ;
phát động nhân dân vùng lên giành chính quyền;.... dẫn tới sự thắng lợi của cách mạng!
2. Từ thắng lợi của cuộc cách mạng tháng 8 năm 1945, chúng ta rút ra được bài học gì
cho công cuộc xây dựng và bảo vệ tổ quốc hiện nay ?
-Chúng ta rút ra được bài học quan trọng về sự đoàn kết, quyết tâm và sự hy sinh của nhân dân
Việt Nam trong việc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bài học này cho chúng ta thấy rằng chỉ khi
chúng ta đoàn kết, tập trung và hy sinh cho mục tiêu chung thì mới có thể vượt qua mọi khó
khăn, thách thức để bảo vệ đất nước.
-Chúng ta cũng học được rằng sự tổ chức, lãnh đạo thông minh và chiến lược của Đảng Cộng
sản Việt Nam đã đóng vai trò quan trọng trong việc đưa đất nước vượt qua khó khăn, chiến
thắng kẻ thù. Điều này cho chúng ta thấy tầm quan trọng của việc xây dựng một Đảng cộng sản
mạnh mẽ, đoàn kết và lãnh đạo thông minh trong việc bảo vệ Tổ quốc.
-Cuối cùng, bài học quan trọng nhất là sự tự hào, niềm tin và lòng yêu nước của nhân dân Việt
Nam. Chỉ khi chúng ta tự hào về lịch sử, văn hóa, truyền thống của dân tộc và luôn tin tưởng
vào khả năng của mình, thì mới có thể đứng vững, bảo vệ và phát triển đất nước.
Bài 24 :Cuộc đấu tranh bảo vệ và xây dựng chính quyền dân chủ nhân dân
1. Trình bày tình hình nước ta sau Cách mạng tháng 8 năm 1945.
- Khó khắn về chính trị
+ Từ vĩ tuyến 16 trở ra Bắc, hơn 20 vạn quân Tưởng Giới Thạch và bọn tay sai phản động ồ
ạt kéo vào nước ta, âm mưu lật đổ chính quyền cách mạng thành lập chính quyền tay sai.
 + Từ vĩ tuyến 16 trở vào Nam, quân Anh cũng kéo vào, dọn đường cho thực dân Pháp quay
trở lại xâm lược.
+ Các lực lượng phản cách mạng ngóc đầu dậy chống phá cách mạng
- Khó khăn về kinh tế, tài chính:
+ Kinh tế sa sút nghiêm trọng hậu quả của đối cuối năm 1944 đầu năm 1945 chưa được khắc
phục, nạn đói mới đe dọa
+ Tài chính trống rỗng, nhà nước chưa kiểm soát được ngân hàng Đông Dương.
- Khó khăn về văn hóa, xã hội:
+ Hơn 90% dân số mù chữ
+ Tệ nạn xã hội tràn lan: mê tín, dị đoan, rượu chè, nghiện thuốc, cờ bạc,...
=> Đất nước đứng trước tình thế “ngàn cân treo sợi tóc”.
2. Để giải quyết giặc đói, giặc dốt và khó khăn về tài chính sau cách mạng tháng Tám
năm 1945 Đảng ta đã có biện pháp gì ? Kết quả đạt được.
Khó khăn Biện pháp khắc phục Kết quả
Nạn đói -Lập hũ gạo cứu đói, tổ chức “Ngày đồng tâm”, kêu gọi nhường Nạn đói đã được
cơm sẻ áo đẩy lùi
-Tăng gia sản xuất, chia ruộng đất cho nông dân
Nạn dốt - 8/9/1945 thành lập “Nha bình dân học vụ”, xóa nạn mù chữ Hơn 2,5 triệu
-Đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục người biết đọc viết
Tài chính -Phát động phong trào “Quỹ độc lập” và “Tuần lễ vàng” Nền tài chính ổn
-11/1946: lưu hành đồng tiền Việt Nam định
3. Nêu rõ các biện pháp đối phó của ta đối với quân Tưởng và bọn tay sai trước ngày
6/3/1946. Em có nhận xét gì về chủ trương đối phó với quân Tưởng của Đảng ta ?
*Chủ trương của ta là hòa hoãn, nhân nhượng (có nguyên tắc) đối với quân Tưởng và tay sai về
những quyền lợi chính trị, kinh tế...
- Nhằm hạn chế sự phá hoại của bọn tay sai của Tưởng, Quốc hội đồng ý nhường cho chúng 70
ghế trong Quốc hội không qua bầu cử và một số ghế bộ trưởng trong Chính phủ Liên hiệp.
- Ta còn nhân nhượng cho Tưởng một số quyền lợi về kinh tế như cung cấp lương thực, nhận
tiêu tiền "quan kim" và “quốc tệ”
- Mặt khác, Chính phủ ban hành một số sắc lệnh nhằm trấn áp bọn phản cách mạng; giam giữ,
lập tòa án quân sự để trừng trị bọn phản cách mạng.
Bài 25 : Những năm đầu của cuộc kháng chiến toàn quốc chống thực dân Pháp (1946-
1950)
1. Trình bày nội dung đường lối kháng chiến chống thực dân Pháp của Đảng. Vì sao
khẳng định cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp của nhân dân Việt Nam là chính
nghĩa ?
-Nội dung cơ bản của đuờng lối kháng chiến chống thực dân Pháp được thế hiện trong các
văn kiện Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến của Chủ tịch Hồ Minh, chỉ thị Toàn dân kháng
chiến của Ban Thường vụ Trung ương Đảng và tác phẩm Kháng chiến nhất đỉnh thắng lợi
của Tổng Bí thư Trường Chinh. Đó là cuôc chiến tranh nhân dân, toàn dân, toàn diện,
trường kì, tự lực cánh sinh, tranh thủ sự ủng hộ quốc tế. Tập trung vào hai nội dung:
+Kháng chiển toàn dân, tất cả mọi nguời dân tham gia kháng chiên.
+ Kháng chiến toàn diên, diễn ra không chỉ trên mặt trận quân sự mà cả trên mặt trận
chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao.
- Cuộc kháng chiến của nhân dân ta mang tính chính nghĩa vì:
+ Cuộc kháng chiến của nhân dân ta là cuộc chiến tranh tự vệ, chống lại sự xâm lược của
thực dân Pháp, hoàn thành nhiệm vụ giải phóng dân tộc.
+ Từng bước thực hiện nhiệm vụ dân chủ, đem lại ruộng đất cho nhân dân.
- Cuộc kháng chiến của ta mang tính nhân dân vì:
 + Toàn dân tham gia kháng chiến, chủ yếu là lực lượng vũ trang của ba thứ quân đó là bộ
đội chủ lực, bộ đội địa phương và dân quân du kích.
+ Cuộc kháng chiến chống Pháp không chỉ diễn ra trên mặt trận quân sự mà cả trên các
mặt trận chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao.
2. Trình bày âm mưu và hành động của TD Pháp trong cuộc tiến công lên căn cứ địa Việt
Bắc của ta (thu – đông 1947) .
-Âm mưu
+ Để thực hiện âm mưu “Đánh nhanh thắng nhanh”, Pháp mở cuộc tiến công lên Việt Bắc
+ Nhằm phá tan cơ quan đầu não kháng chiến, tiêu diệt bộ đội chủ lực của ta, khóa chặt biên
giới Việt-Trung, ngăn chặn liên lạc giữa ta với quốc tế
-Hành động
+ 7/10/1947, Pháp mở cuộc tiến công lên Việt Bắc, một binh đoàn dù đổ quân xuống chiếm
thị xã Bắc Kạn, thị trấn Chợ Mới, Chợ Đồn
+ Quân bộ từ Lạng Sơn đánh lên Cao Bằng, từ Cao Bằng đánh xuống Bắc Kạn.
+ Cánh quân thủy từ Hà Nội ngược sông Hồng, sông Lô, và sông Gâm lên thị xã Tuyên
Quang, Chiêm Hóa, Đài Thị
 Các cánh quân tạo thành 2 gọng kìm bao vây căn cứ địa Việt Bắc
3. Nêu kết quả và ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc thu - đông 1947 của quân và dân ta.
-Diễn biến
+ Tại Bắc Kạn: quân ta chủ động phản công và tiến công địch, tiến hành bao vây đánh tập
kích địch
+Ở hướng Đông: quân ta phục kích chặn đánh địch nhiều trận trên sông Lô, Đoan Hùng,
Khe Lau
-Kết quả
+ 19/12/1947, đại bộ Pháp rút khỏi Việt Bắc, căn cứ Việc Bắc biến thành “mồ chôn giặc
Pháp”
+ Ta giành thắng lợi lớn
-Ý nghĩa
+Cơ quan đầu não kháng chiến được bảo toàn, bộ đội chủ lực của ta ngày càng trưởng
thành
+Làm thất bại âm mưu “Đánh nhanh thắng nhanh” của thực dân Pháp buộc Pháp phải
chuyển sang đánh lâu dài với ta