Professional Documents
Culture Documents
205 FT AYT Biyoloji 2024 F10 Bitkiler Ve Sonrası
205 FT AYT Biyoloji 2024 F10 Bitkiler Ve Sonrası
Aşağıda verilen cümleler doğru ise (D)'yi, yanlış ise (Y)'yi işaretleyiniz.
1. Jeolojik dönemlerde aşırı buharlaşma sonucu oluşan ekstrem habitatlarda Jipsli topraklara rastlanır.
Bu topraklarda hidrojen yerine hidrojenin izotopu olan döteryum içeren ağır su bulunmaktadır. Böyle
ortamlarda yaşayabilen bitkilere jipsofit bitkiler denir.
2. Primer meristem, embriyonik dönemden beri bölünme yeteneğini kaybetmemiş hücrelerden oluşur.
PD RI
3. Ksilemin asıl hücreleri trake ve trakeittir.
4. Kalburlu boru elemanları, ince çeperli ve canlı hücrelerdir. Üst üste dizili hücreler işlevsel olgunluğa
eriştiğinde çekirdeği, ribozomları, belirgin kofulları ve hücre iskeletlerini yitirirler.
Z A
F
5. Floem borularında besin maddelerinin taşınması çift yönlüdür. Ancak bir boruda aynı anda çift yönlü
taşınım gerçekleşmez.
Sİ NL
I6. Tohumun uyku durumunda kalmasını sağlayan, ayrıca meristem hücrelerinde bölünmenin durmasına
ve tomurcukların kın ile çevrilmesine neden olan hormon absisik asittir.
7. Oksin, hem aydınlıkta hem de karanlıkta sentezlenen bir hormondur. Oksin, gövdede bir yönde taşın-
maktadır. Taşınmanın yönünü yer çekimi değil, hücrelerin kendi özellikleri belirler.
ET Y
8. Bitkinin çiçeklenmesini etkileyen en önemli faktör gün uzunluğu değil gece uzunluğudur.
F10 YAYINLARI
BİTKİLER
R A
9. Bitkilerin yaşamsal faaliyetleri için çok fazla ihtiyaç duyduğu elementlere makro elementler adı verilir.
Bu elementlere karbon (C), oksijen (O), hidrojen (H), azot (N), kükürt (S), fosfor (P), potasyum (K), kal-
siyum (Ca), magnezyum (Mg) ve demir (Fe) örnek olarak verilebilir.
C Y
11. Bir çiçeğin dişi organına aynı çiçekten veya aynı bitkinin başka çiçeğinden polenlerin taşınmasına
Ü 0
13. Kapalı tohumlu bitkilerde yalnız yumurtalığın gelişmesiyle oluşan meyvelere gerçek meyve denir.
14. Tohum kabuğundan önce embriyonik kök çıkar ve yer çekimi yönünde toprak içinde büyüyerek bitkinin
kökünü oluşturur.
16. Bitkilerde klorofil sentezini artıran, yaprak yaşlanmasını geciktiren hormon sitokinindir.
Y
B 17. Gece süresi gündüz süresine eşit olan bölgelerde çiçek açan bitkilere nötr gün bitkisi denir.
18. Megaspor ana hücresinin üç defa mitoz geçirmesi sonucunda polar çekirdekler de oluşur.
2. ..................................., bitkinin yaşamı boyunca devam eden ve boyca uzamayla sonuçlanan büyümedir. ...................................
ise odunsu bitkilerde kök ve gövdenin kalınlaşmasını sağlayan büyümedir.
PD RI
3. Sonradan bölünme yeteneğini kazanan meristeme yanal meristem, sekonder meristem ya da ....................................... denir.
Z A
Bu hücrelerin metabolizmaları ........................... Hücreleri arasında ........................... yok denecek kadar azdır.
F
5. Arkadaş hücreleri, kalburlu boru elemanının yanında bulunur ve iletime katılmaz. ........................... adı verilen çok sayıda kanal-
Sİ NL
la, kalburlu boru elemanına bağlanır.
6. Epidermisin altından merkezi silindire kadar olan bölüme ........................... denir. ..........................., su ve minerallerin iletim
dokusuna seçilerek geçişini kontrol eden tek sıralı hücre tabakası olup iç tarafında ........................... denen bir yapı bulunur.
I
ET Y
7. Köklerde bulunan ..........................., su moleküllerini belirli bölgelerden geçmeye zorlayan bir bariyerdir.
F10 YAYINLARI
R A
8. ..........................., bazı bitkilerin kökleri ile topraktaki özel mantarların oluşturduğu simbiyotik birliktelik iken; ...........................,
baklagillerin kökleri ile Rhizobium cinsi bakterilerin simbiyotik birlikteliğinden oluşan yumrulardır.
C Y
9. Dişi organ, erkek organ, taç yapraklar ve çanak yaprakların tamamını bulunduran çiçeklere ........................... (hermofradit =
erselik) denirken çiçeğin yapısında bu dört organdan biri veya daha fazlası eksik olan çiçeklere ........................... denir.
Ü 0
10. Tohumda büyümenin ve gelişmenin askıya alındığı, embriyoda metabolik hızın son derece düşük olduğu duruma tohum
1
........................... denir.
13. Meyvedeki nişastanın glukoza dönüşümünü sağlayan ........................... gaz hâlinde bir hormondur.
D
14. Bitkilerde uyaranın yönüne bağlı hareketlere ..........................., turgor değişiminden kaynaklanan harekete ise ........................... Y
denir.
B
15. Gelişmiş bitkilerde suyun en uç noktalara kadar taşınmasını sağlayan temel kuvvet ...........................dur.
I
II Par
MEB im!
çala irel
rı leşt
Bir
III
IV
PD RI
V
VI
Z A
VII
F
Sİ NL
I
ET Y F10 YAYINLARI
R A
Örnek - 1 Örnek - 4
Hızlandırma
Gövde
I II
O
Yukarıda şematik olarak verilen stomaların I numaralı
Engelleme
konumdan II numaralı konuma geçmesi sırasında; Tomurcuk
I. ışık varlığında bekçi hücrelerde fotosentez tepkimesi-
PD RI
Kök
nin artması,
–
II. bekçi hücrelerinde osmotik basıncın artması, 10–11 10–10 10–9 10–8 10–7 10–6 10–5 10–4 10–3 10–2 10–3
Z A
IV. bekçi hücrelerinde komşu hücrelere göre daha yük- Yukarıda oksin hormonunun miktarına bağlı bitki yapılarında
F
sek bir turgor basıncının oluşması, gerçekleşen büyüme hızı grafiği verilmiştir.
Sİ NL
olaylarının meydana geliş sırası aşağıdakilerden hangi- Buna göre,
sinde doğru olarak verilmiştir?
I. Kökün büyümede maksimum olduğu oksin değerinde
A) I - III - II - IV B) IV - I - II - III C) I - IV - III - II gövde büyümeye yeni başlar.
D) III - IV - I - II E) IV - III - I - II II. Tomurcuk büyümesinin minimum olduğu değerde
gövde büyümesi maksimumdur.
I
III. Oksin miktarının artışında kök, gövde ve tomurcuk to-
ET Y
leransı farklılık gösterir.
F10 YAYINLARI
Örnek - 2
IV. Kök, gövde ve tomurcuk için ortak değer alınacak olursa
R A
A) I ve II B) III ve IV C) I, II ve III
Stoma
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
Stomaların yukarıda verildiği gibi açılması olayında aşa-
ğıdakilerden hangisi üçüncü sırada gerçekleşir?
Ü 0
Örnek - 6 Örnek - 8
AYT FULL TEKRAR
Bitkilerde rol alan hormonlar bitkilerin farklı kısımlarında Kısa gün ve uzun gün bitkilerinde çiçeklenme fotoperiyoda
sentezlenir ve çoğunlukla etki ettikleri bölgeler farklılık gös- bağlı olarak gerçekleşir.
terebilir. Y hormonu çoğunlukla kök uçlarında üretilir. Hücre Işık flaşı ile gecenin
Çiçeklenme var. Çiçeklenme yok.
bölünmesini teşvik eder fakat tek başlarına etki gösteremez. kesintiye uğraması
X, büyümeyi teşvik eden bir hormondur. Çoğunlukla bitkilerin
Kritik gece
sürgün kısımlarında sentezlenir. uzunluğu
PD RI
Gündüz
olarak gösterilmiştir. Çiçeklenme var. Çiçeklenme yok.
Gece
Kritik gece
uzunluğu
Z A
F
24 saat
Sİ NL
Çiçeklenme yok. Çiçeklenme var.
Kritik gece
Kallus Gövde Kök uzunluğu
gelişir. gelişir. gelişir.
24 saat
I
X: 2 mg/l 0,02 mg/l (az) 2 mg/l (çok)
ET Y
Y: 0,2 mg/l 1 mg/l (çok) 0,02 mg/l (az) Buna göre yukarıdaki görsellerle ilgili,
F10 YAYINLARI
Buna göre, X ve Y hormonları aşağıdakilerden hangisin- I. Bitkilerin kısa ya da uzun gün bitkisi olduğu anlaşıla-
de doğru olarak verilmiştir? maz.
R A
Örnek - 7 Örnek - 9
Bitkilerde epidermis hücrelerinden özelleşmiş kütikula Kütikula tabakası ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden
ile kök endodermisinde yer alan Kaspari şeridinin ortak hangisi doğru değildir?
D özelliği aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir? A) Epidermis hücrelerinden salgılanır.
A) Canlı hücrelerden oluşma B) Saydam ve mumsu bir tabakadan oluşur.
Y B) Seçici geçirgen olma C) Su kaybını önler ve ışığı geçirir.
C) Selüloz yapılı olma D) Parazit canlıların saldırılarına karşı bitkiyi korur.
B D) Kendi besinlerini üretebilme E) Gaz alışverişi ve oksijen üretilmesini sağlar.
E) Mumsu madde içerme
Örnek - 10 Örnek - 12
Hücre çeperi
IV
1 III V
2
PD RI
Sitoplazma
Z A
F
Buna göre yukarıdaki görsellerle ilgili, Buna göre şekildeki numaralı kısımların,
I. 1 numaralı geçişte madde taşınımı doğrudan hücrede X. Epidermis
Sİ NL
gerçekleşmez. Y. Endodermis
II. 2 numaralı geçişte hücreler arası madde taşınımı ger- Z. Korteks
çekleşir. T. Ksilem
III. 1 ve 2 numaralı geçişlerin her ikisinde de su ve suda W. Periskl
I
çözünmüş maddeler taşınır.
ile eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde sırası ile
ET Y
IV. 1 ve 2 numaralı geçişlerin her ikisinde ksileme ulaşmak verilmiştir?
F10 YAYINLARI
A) X Y Z T W
A) Yalnız II B) I ve II C) I, III ve IV
B) Y T Z W X
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV
C Y
C) W X Y Z T
D) T W Y Z X
E) W T X Y Z
Ü 0 1
F
Örnek - 11 Örnek - 13
Kapalı tohumlu bitkilerin üremesi sırasında; Aşağıda bitki dokularında bulunan bazı özellikler verilmiştir.
I. triploid çekirdek oluşumu, I. Az sayıda ve küçük kofula sahip olma
II. tohum oluşumu, II. Bol sitoplazmalı olma
III. generatif çekirdek oluşumu, III. Hücreler arası geniş boşluk bulundurma D
IV. polar hücrelerin oluşumu IV. Mitoz bölünme ile çoğalma
olaylarından hangileri döllenmeden önce gerçekleşir? Buna göre, yukarıda verilen özelliklerden hangileri me- Y
A) I ve II B) III ve IV C) I, III ve IV ristem doku hücrelerine ait olabilir?
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV A) I ve II B) II ve III C) I, II ve IV B
Örnek - 14 Örnek - 17
AYT FULL TEKRAR
Aşağıda odunsu bir bitki gövdesinin enine kesitindeki bazı Aşağıda bitkilerde gerçekleşen organik madde taşınımı
kısımlar harflerle gösterilmiştir. özetlenmiştir.
X
III
I
Z
Y
PD RI
II
X, Y ve Z ile gösterilen kısımlarla ilgili,
I. X üzerinde gaz alışverişini sağlayan lentisel bulunur.
Z A
II. Y, bitkide su ve suda çözünmüş maddelerin taşınma-
F
sında kullanılır.
Buna göre,
Sİ NL
III. Z, bitki yaşının belirlenmesinde kullanılır.
ifadelerinden hangileri doğrudur? I. Bir numara ile gösterilen bölgede mezofil tabakasında
üretilen ürünlere rastlanır.
A) Yalnız I B) I ve III C) II ve III
II. Kaynak hücrelerden gelen ürünler floemde osmotik
D) Yalnız III E) I, II ve III
basıncı artırır.
I
III. İki numaralı bölgede fotosentetik ürünlerin depolan-
ET Y
ması ile floemde madde yoğunluğu artar.
F10 YAYINLARI
C) Depo parankiması
D) Apikal meristem
1
E) Endodermis
Örnek - 18
F
Örnek - 19 Örnek - 22
PD RI
E) Megaspor hücrelerinin art arda mitoz bölünme geçirmesi A) Sürekli doku
meristem doku meristem doku
Parankima
B) Sürekli doku Temel doku
doku
Birincil
C) Sürekli doku İletim doku
Z A
Örnek - 20 meristem doku
F
Parankima
Bitkilerde bulunan D) Salgı doku Sürekli doku
doku
Sİ NL
ı. kütikula kalınlığı, Parankima Sekonder
E) Temel doku
ıı. stoma sayısı, doku meristem doku
A) I ve II B) I, II ve III C) I, III ve IV cisinin üst bölümüne agar blok, üçüncüsüne ise mika yer-
D) II, III ve IV E) I, II, III ve IV leştirilmiştir.
R A
I II III
Işık
C Y
Örnek - 21
Örnek - 24
Buna göre belli bir süre sonra; Bir bitkide;
I. kök ve gövdenin yerçekimine zıt yönelmesi, I. süberin denilen maddenin hücrelerden salgısının art-
D
II. kökün yerçekimine doğru, gövdenin yerçekimine zıt ması,
yönelmesi, II. bitki kökünde mikoriza oluşumu,
Y
III. kökün ya da gövdenin yönelmeden büyümeye devam III. kök emici tüylerinin geniş olması
etmesi özelliklerinden hangileri bitkilerin topraktan su ve mine-
ral alımında artış sağlar? B
durumlarından hangilerinin gerçekleşmesi beklenir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) Yalnız III B) I ve II C) I ve III
Dr. Biyoloji Anlatıyor 19.D 20.E 21.C 22.A 23.E 24.D 131
AYT FULL TEKRAR
CANLILAR VE ÇEVRE
1. Hem genetik hem de çevre etkisi ile gerçekleşen aynı türün bireyleri arasındaki farklılıklara .................................. denir.
2. Bir organizmanın DNA’sı ya da RNA’sındaki nükleotit dizisinde meydana gelen değişikliğe mutasyon, değişime neden olan
PD RI
etmenlere .................................. denir.
3. Mutasyonlar faydalı, zararlı veya nötr olabilir. Canlıya olumlu veya olumsuz herhangi bir etkisi olmayan mutasyonlara
.............................., canlının yaşamını sürdürdüğü ortamdaki uyum yeteneğini artıran mutasyonlara .............................. mutas-
Z A
yon denirken; ............................... mutasyonlar ise canlıların hastalanmasına ya da ölümüne neden olabilir.
F
4. Belirli kalıtsal özelliklere sahip bireylerin bu özelliklerinden dolayı diğer bireylere göre yaşama ve üreme olasılıklarının daha
Sİ NL
yüksek olması durumuna .................................. adı verilir.
5. Pestisit, zararlıları öldürmek amacı ile kullanılan maddedir. .................................. (böcek öldürücü), .................................. (yaba-
ni ot öldürücü), .................................. (mantar öldürücü) olarak kullanılan pestisit örnekleridir.
I
CANLILAR VE ÇEVRE
6. .................................., organizmaların yeni ortamlara veya mevcut ortamlarındaki değişikliklere uyum sağladığı biyolojik meka-
ET Y F10 YAYINLARI
nizmadır.
R A
7. .................................., insanların bilinçli ve amaçlı olarak bir organizmanın belli özelliklerini seçmesi ve kontrollü olarak yetiştir-
mesi sürecidir.
C Y
Ü 0 1
Par
MEB im!
çala irel
leşt
F
rı
Bir
1. Ökaryotlarda gerçekleşen protein sentez aşamaları aşağıda 3. Aşağıdaki görselde omuriliğin enine kesiti gösterilmiştir.
verilmiştir: a Ak madde
I. İlgili gen bölgesinin açılması
b
II. mRNA molekülünün çekirdek dışına çıkması
III. Ribozomun küçük alt birimi ile mRNA’nın birleşmesi
IV. Birinci tRNA’nın metiyonin amino asidini getirmesi Boz madde
c
V. Büyük alt birimin ribozom yapısını tamamlaması X
Buna göre olayların meydana gelme sırası aşağıdakiler- “X” omuriliğin ön kısmını gösterdiğine göre,
den hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I. a nöronu, duyu nöronudur.
PD RI
A) I - II - III - IV - V B) V - III - II - I - IV
II. b nöronunun gövdesi merkezi sinir sisteminin içinde-
C) I - III - II - IV - V D) I - III - IV - V - II dir.
E) IV - V - II - III - I III. c nöronu, somatik kaslara uyarı taşır.
Z A
ifadelerinden hangileri doğru olabilir?
F
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
Sİ NL
D) I, II ve III E) I ve III
Sitokrom
X
Ü 0
Yukarıda verilen görevlerden kaç tanesi “X” ile gösteri- I. Tilakoit boşlukta hidrojen birikir.
len bölgeye ait değildir? II. ATP sentaz stromaya doğru ATP sentezler.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5 III. NADP molekülü burada indirgenir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
D
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I, II ve III E) Yalnız III
Y
5. Hipofiz hormonlarının özetini çıkartmak isteyen bir öğrenci 7. Bir göz kusurunun tedavisi gösterilmiştir.
aşağıdaki gibi bir görsel hazırlayıp sunum yapmak istiyor.
AYT FULL TEKRAR
Hipotalamus
Atardamar
Buna göre;
I. gözün önden arkaya doğru çapının uzaması,
PD RI
Toplardamar
durumlarından hangileri görseldeki kusurla ilişkilidir?
Hormonlar
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
Böbrek
D) Yalnız III E) I, II ve III
Z A
Oksitosin
Prolaktin
F
Sİ NL
Kas Meme
Gona Kemik Adrenal bez 8. Aşağıdaki görselde bitki gövdesinden alınan bir doku kesiti
dotro
pinler gösterilmiştir.
I
Deri Tiroit
Yumurtalık Testis
ET Y F10 YAYINLARI
tedir?
A) Kemiği uyaran hormonu değiştirmelidir.
C Y
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) II ve III E) I, II ve III
D 6. • Strese karşı direnç sağlama 9. İskelet kaslarındaki enerji dönüşüm olayları ile ilgili,
10. İnce bağırsaktan emilen işaretli bir glukoz molekülü kal- 13. Aşağıda verilen
be en kısa yoldan gelinceye kadar, I. CO2 + Hb ₺ HbCO2
PD RI
C) IV - III - V - II D) III - II - I - IV - V
E) V - IV - III - II - I
Z A
F
14. Süzülme (filtrasyon) ile ilgili,
Sİ NL
11. Safra kesesinden safranın salınmasını uyarırken bir
yandan da pankreastan sindirim enzimlerinin salgılan-
masını sağlayan hormon aşağıdakilerden hangisidir?
I I. Kan basıncı etkisi ile gerçekleşir.
II. ATP harcanmaz.
III. Süzüntüde amino asit, glukoz ve albumin bulunabilir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız II
ET Y
A) Sekretin B) Gastrin C) Eritropoietin
F10 YAYINLARI
12. 15.
Ü 0
40 Kan Ribonükleaz
bas I
ınc
ı
(mm Hg)
Ozmotik basınç
28 Proteaz
II
Deoksiribonükleaz
F
15
III
Dr. Biyoloji Anlatıyor 10.A 11.D 12.E 13.D 14.E 15.C 135
→ AYT BİYOLOJİ DENEMESİ ←
16. Menstrüasyon döngüsü ile ilgili, 19. Alveol yapısındaki özelleşmiş hücrelerde üretilen sür-
I. Kanamanın bitimi evrenin birinci günüdür. faktan ile ilgili,
AYT FULL TEKRAR
PD RI
Z A
17. Güve, huş ağacının gövdesinde kendisini kamufle eder. Ze- 20. Replikasyon ile ilgili,
F
hirli ok kurbağası sahip olduğu zehir sayesinde düşmanları- I. Prokaryot canlılarda bir tane orijin varken ökaryotlarda
na karşı kendini savunur.
Sİ NL
çok sayıda orijin bulunur.
Av ya da avcı türlerin diğer türlere benzerlik göstererek II. Prokaryotlarda replikasyon süreci iki yönlü devam
onların sahip olduğu avantajlar sayesinde korunmaları- eder.
na ya da avlanmalarına verilen ad aşağıdakilerden han- III. Ökaryotlarda DNA polimerazın nükleotit ekleme hızı
gisidir? prokaryotlardan düşüktür.
I
A) Kalıtsal varyasyon B) Adaptasyon IV. Ökaryot DNA’sı, prokaryot DNA’sından daha uzundur.
ET Y
C) Mutasyon D) Mimikri V. Ökaryotlarda replikasyon, prokaryot canlılara göre
F10 YAYINLARI
18. Aşağıda çift çenekli bir bitkiye ait çiçeğin dişi organının bazı 21. Glikoliz tepkimeleri ile ilgili,
bölümleri K, B, L ve Y harfleri ile gösterilmiştir. I. Gerçekleşmesi için bir organele ihtiyaç yoktur.
1
B
V. Karbon dioksit çıkışı yoktur.
ifadelerinden kaç tanesi doğrudur?
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
L
Y
D
Buna göre aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?
Y A) Tozlaşmada, polenler K bölgesine tutunur.
B) Erkek üreme hücrelerinin oluştuğu bölge B'dir.
B C) L'de döllenme gerçekleşir.
D) Y, gelişerek tohum kabuğunu oluşturur.
E) Polen tüpü oluşumu K'den L'ye doğru gerçekleşir.
136 16.D 17.D 18.D 19.B 20.E 21.E Dr. Biyoloji Anlatıyor