Zwangerschapsopvolging (Derde trimester)

1) Inleiding
 28w – einde van zwangerschap

2) Anamnese en klinisch onderzoek

 Bevragen van
o Contracties
o Vaginale bloedingen
o Lekkage van vocht
o Adequate foetale bewegingen
 Frequente symptomen
o Braxton-Hicks contracties
 = Valse contracties
 Onfrequent
 Minimaal pijnlijk opspannen van abdomen
 Vooral abdominaal gevoeld
 Onderscheid met echte contracties
 Pijnlijk
 Regelmatig
 Toenemende frequentie
 Abdominaal EN in rug gevoeld
o Rugpijn
o Ligamentum rotundum pijn
o Oedeem
o GI-reflux
o Dyspneu
 Klinisch onderzoek
o Gewichtsopvolging
o Bloeddruk
o Foetale doppler assessment

3) Echografische controle
 Opvolging groei
o Elke 3-4w opvolgen indien
 Abnormale fundushoogte
 Aandoeningen met hoog risico op macrosomie of IUGR
 Herbeoordelen van eerder opgemerkte abnormaliteiten
 Indien nog niet gebeurt, bepaling van uitgerekende datum
o Vergelijken van datum op basis van laatste menstruatie met datum op basis van biometrie
o Gebruik biometrie datum indien > 21d verschil met andere datum
o ENKEL als dit nog niet gebeurt is op echo!
o Maar datum is niet heel accuraat omdat het zo laat gebeurt

4) Screening
 CBC op 28w
o Opsporen anemie
 OGTT
o Screenen voor zwangerschapsdiabetes
o Indien dit niet is gebeurt in 2e trimester
 Indien verhoogd risico op infectieziekten, screenen voor
o HIV
 o Syfilis
o Gonorroe
o Chlamydia
 Screening voor groep B streptokokken
o Vaginale-rectale wisser
o 36-38w
o Tenzij ze al gekende drager is van GBS
 Foetale ligging
o Bepalen op 36w
o Met leopold maneuvers of via echo
o Indien stuit of dwarsligging  uitwendige kering
 Gebeurt na 37w
 Kind draaien door abdominale druk
 Indien pt weigert of maneuver faalt  keizersnede
 Screening naar depressie en partnergeweld

5) Beoordelen foetale toestand

 Fundale hoogte
o Afstand tussen fundus en symfyse
o Aantal cm = zwangerschapsweek
o Indien > 2cm verschil  Echo controle
 Indien verhoogd risico op macrosomie of IUGR
o Meteen controle met echo
 Veranderingen in foetale bewegingen is alarmsignaal
 Indien hoog risico op doodgeboorte
o Antenatale bewaking vanaf 32w

6) Informeer over geboorteplan

 Wensen van pt overlopen
o Verwachtingen tijdens bevalling
 Opties voor pijnbehandeling
o IV
o Epiduraal
o NO
o Niet-farmacologische opties
 Indien voordien sectio
o Bespreek optie voor vaginale bevalling of herhaling sectio
 Onmiddellijke postpartum zorg bespreken
o Delayed cord clamping
o Golden hour  1u skin-to-skin contact na geboorte

7) Patiënt educatie
 Tetanus, pertussis en difterie vaccin
o Best bij alle pt
o Tussen 27-36w
 Borstvoeding educatie
 Voorbereiding voor bevalling
o Elective induction of labor vanaf 39w
o Wat indien late a terme baby?
 Verhoogd risico op complicaties na 41w
 Inductie aangeraden
 Indien geen inductie gewenst  foetale bewaking
o Sowieso inductie vanaf 42w

1
 Overloop tekens van
o Preterme bevalling
o A terme bevalling
o Scheuren van vliezen
o Pre-eclampsie

8) Postpartum contraceptie
 Verschillende vormen van contraceptie bespreken
o Chirurgisch
 Tuba ligatie
 Permanente sterilisatie
 Wanneer?
o Tijdens Keizersnede
o Onmiddellijk postpartum na vaginale partus
o > 6w postpartum
 Vasectomie partner
o Hormonaal
 Progesteron only methode
 Onmiddellijk postpartum starten
 Contraceptie met oestrogenen
 4w wachten bij laag risico op tromboembolisme
 6w wachten bij hoog risico op tromboembolisme
  want verhoogd risico op trombose postpartum
 Effect op borstvoeding is beperkt
o Niet-hormonaal
 Kan onmiddellijk postpartum
 Plaatsing IUD
 Onmiddellijk na nageboorte plaatsen
 Of 4-6w wachten postpartum
  anders risico op perforatie