La Terre des morts

© Editions Albin Michel – Paris 2018

Copyright © 2020 for the Polish edition by Wydawnictwo Sonia Draga

Copyright © 2020 for the Polish translation by Krystyna Szeżyńska-

Maćkowiak

(under exclusive license to Wydawnictwo Sonia Draga)

Projekt graficzny okładki: Mariusz Banachowicz

Zdjęcie autora: © Richard Dumas

Redakcja: Magdalena Stec

Korekta: Maria Zając, Edyta Malinowska-Klimiuk, Marta Chmarzyńska

ISBN: 978-83-8230-000-0

Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości

lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione

i wiąże się z sankcjami karnymi.

Książka, którą nabyłeś, jest dziełem twórców i wydawcy. Prosimy, abyś

przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić

nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej

w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie

zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując ją, rób to jedynie na użytek osobisty.

Szanujmy cudzą własność i prawo!

Polska Izba Książki

Więcej o prawie autorskim na www.legalnakultura.pl

WYDAWNICTWO SONIA DRAGA Sp. z o.o.

ul. Fitelberga 1, 40-588 Katowice

tel. 32 782 64 77, fax 32 253 77 28

e-mail: info@soniadraga.pl

www.soniadraga.pl

www.facebook.com/wydawnictwoSoniaDraga

E - wydanie 2020
 SPIS TREŚCI

CZĘŚĆ PIERWSZA

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29
 30

31

32

CZĘŚĆ DRUGA

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

47

48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

58

59

60

61

62

CZĘŚĆ TRZECIA

63
64

65

66

67

68

69

70

71

72

73

74

75

76

77

78

79

80

81

82

83

84

85

86

87

88

89

90

91

92

93

94

95

96

97

98

99
 100

101

102

103

104

Przypisy
CZĘŚĆ PIERWSZA
 1

S
popularny
quonk

klub
miał

ze
w

striptizem
sobie wszystko,

mieścił się
co go

na
odstręczało.

trzecim
Dość

poziomie

podziemnym odrapanego budynku w X dzielnicy. Schody, ściany i sufit

pomalowano na czarno. Kiedy Stéphane Corso, dowódca pierwszej

grupy Brygady Kryminalnej, zapuścił się na schody, głuchy pomruk

natychmiast skręcił mu żołądek – pomyślał o metrze. Błąd, to był tylko

efekt dźwiękowy w stylu Davida Lyncha, mający spotęgować strach.

Za korytarzem ozdobionym pin-upowymi fotosami w stylu lat

pięćdziesiątych, widocznymi w słabym świetle ledowym, na gości

czekał bar. Na ścianie za kontuarem zamiast tradycyjnych rzędów

butelek umieszczono czarno-białe fotografie popadających w ruinę

fabryk i porzuconych hoteli. No comment.

Corso, podążając za innymi widzami, skręcił w prawo, do sali

o pochyłej podłodze, gdzie ustawione były czerwone fotele. Usiadł

w kącie – podglądacz wśród podglądaczy – i czekał, aż zgasną światła.

Przyszedł tu trochę powęszyć i w sumie uzyskał to, czego chciał.

Zgodnie z programem (czarna plastikowa karta z białymi napisami,

przypominająca kliszę rentgenowską) stracił już dwie trzecie

przedstawienia i po raz setny zadawał sobie pytanie, jakiż to dziwaczny

rodzaj snobizmu sprawił, że tego typu mieszaniny gatunkowe (obecnie

preferowano terminologię amerykańską i nazywano to new burlesque)

znów stały się modne.

Miał już dość Miss Velvet – brunetki uczesanej à la Louise Brooks

i pokrytej tatuażami – Candy Moon i jej tańca siedmiu zasłon, a także

Gypsy La Rose, która umiała zdjąć pantofle, robiąc mostek. Czekano

na Mam’zelle Nitouche i Lovę Doll… Corso nigdy nie gustował w tego

typu widowiskach, a wygląd pań nie wzbudzał jego sympatii – raczej

tłuste, zbyt ostro umalowane i strojące miny były przeciwieństwem

tego, co go podniecało.
 Powędrował myślami do Emiliji i pierwszych ustaleń rozwodowych,

przesłanych mu dziś rano z kancelarii adwokackiej reprezentującej

żonę. Właśnie to było prawdziwym powodem jego fatalnego nastroju.

Z prawnego punktu widzenia te propozycje nie oznaczały końca

procedury, ale, przeciwnie, początek brutalnej walki. Lawina obelg

i kłamstw spisanych pod dyktando Emiliji wymagała równie ostrej

repliki.

Stawką w tej grze był Thaddée, który miał już prawie dziesięć lat.

Corso chciał, żeby chłopiec zamieszkał z nim. Walczył o to, nie żeby

przywłaszczyć sobie syna, ale żeby oddalić go od matki, będącej

w oczach Stéphane’a wcieleniem zła: wysoka urzędniczka,

z pochodzenia Bułgarka, amatorka twardego sado-maso. Kiedy nad

tym rozmyślał, do gardła podszedł mu kwas, więc powiedział sobie po

raz kolejny, że to wszystko skończy się wrzodem, rakiem wątroby albo –

dlaczegóż by nie? – morderstwem z premedytacją.

Mam’zelle Nitouche pojawiła się na scenie. Corso się skoncentrował.

Była blondynką o mlecznej cerze i biodrach mamuta. Nie miała na

sobie nic poza boa z piór, dwóch srebrzystych gwiazdek na sutkach

i czarnych stringów, z najwyższym trudem obejmujących jej bujne

kształty. Nagle artystka pochyliła się, żeby pogrzebać w zadku. Po

chwili zaczęła wyciągać stamtąd bożonarodzeniową girlandę, którą

wydobywała, ujadając jak psiak. Corso nie wierzył własnym oczom.

Striptizerka zaczęła wirować niczym olbrzymi bąk, zachowując

doskonałą równowagę na dwunastocentymetrowych szpilkach i kręcąc

jedwabną szarfą, a publiczność z entuzjazmem biła jej brawo.

W końcu postanowił skupić się na przyczynie swej obecności przed

północą w tej obskurnej spelunce. Dwanaście dni temu, w piątek

siedemnastego czerwca 2016 roku, zwłoki tancerki ze Squonka,

niejakiej Sophie Sereys alias Niny Vice, lat trzydzieści dwa,

odnaleziono w pobliżu składowiska śmieci w Poterne des Peupliers,

niedaleko placu d’Italie. Naga i związana własną bielizną dziewczyna

została w potworny sposób okaleczona: morderca nadał jej twarzy taki

wyraz, jakby przeraźliwie krzyczała, żeby zaś to osiągnąć, rozciął jej

policzki od kącików ust aż po uszy, a do gardła wepchnął kamień, by

usta pozostały szeroko otwarte.

 Śledztwo powierzono komendantowi Patrickowi Bornekowi,

dowódcy trzeciej grupy Brygady Kryminalnej. Glina, który znał swój

fach, zastosował standardowe metody: na miejscu zbrodni wykonano

zdjęcia, pobrano materiał do analizy, zabezpieczono ślady,

przeprowadzono rozmowy z mieszkańcami pobliskich domów,

przejrzano zapisy kamer, przesłuchano znajomych denatki, szukano

świadków i tak dalej.

Interesowano się przede wszystkim klientami Squonka. Bornek

liczył, że zgarnie całe stado maniaków seksualnych

i zdemoralizowanych zboczeńców. Nie miał jednak powodów do

zadowolenia – klientelę lokalu stanowili dobrze ustawieni młodzi

ludzie, finansiści lubiący kokę, intelektualiści, którzy chcieli czasem

„odlecieć” i uważali, że do dobrego tonu należy pojawienie się na

spektaklu w starym stylu. Nawiasem mówiąc, poszukiwania

ukierunkowane na sadomasochistów czy ostatnio wypuszczonych na

wolność gwałcicieli oraz inne środowiska obserwowane przez Brygadę

do Walki z Sutenerstwem również nic nie dały. Ludzie Borneka wzięli

pod uwagę także amatorów bondage’u, ponieważ ofiara została

skrępowana bielizną, co przypominało praktyki BDSM. Na próżno.

Przeszukano wszystkie zdigitalizowane kartoteki kryminalne – od

TAJ (przetwarzanie danych o karalności) po Salvac (system analizy

podobieństw przemocy towarzyszącej zbrodni) – ale nie przyniosło to

efektów. Przeanalizowano też kilka zgłoszeń, w których były wzmianki

o damskiej bieliźnie. Wyniki mogły jednak zainteresować co najwyżej

tego, kto myślał o otwarciu butiku z takową odzieżą.

Działania prowadzone w sąsiedztwie śmietnika, a także w rejonie

zamieszkania ofiary, przy ulicy Marceau w Ivry-sur-Seine, nie wniosły

nic nowego. Nocą z piętnastego na szesnastego czerwca około pierwszej

Sophie Sereys wróciła z klubu uberem. Kierowca podwiózł ją pod dom

i więcej jej nie widział. Ponieważ nazajutrz miała wolny dzień, nikt

w Squonku się o nią nie niepokoił. Co do śmietnika, to zwłoki znaleźli

polscy robotnicy, którzy wynosili tam gruz. Wcześniej nic nie zwróciło

uwagi stróża, niczego podejrzanego nie zarejestrowały też kamery

monitoringu.

Sporządzono portret ofiary, szperano w jej przeszłości. Sophie

uważała się za artystkę i szukała zleceń, jak każda aktorka bez stałego
zatrudnienia. Kilkoro przyjaciół, żadnego chłopaka, żadnej rodziny.

W jej akcie urodzenia wpisano X, co oznaczało, że nikt, nawet policja,

nie mógł poznać tożsamości jej biologicznych rodziców. Wychowała się

we wschodniej Francji, wędrując po domach dziecka i rodzinach

zastępczych. Po ukończeniu szkoły pomaturalnej w Grenoble

i uzyskaniu dyplomu z zarządzania w 2008 roku przeniosła się do

Paryża, by poświęcić się swej prawdziwej pasji: tańcowi i striptizowi.

Pracodawcy też niewiele potrafili o niej powiedzieć. „Artystka

choreograficzna” – taka informacja, zgodna z listą zawodów

scenicznych, widniała w stosownej rubryce. Striptizerka trzy razy

w tygodniu występowała w Squonku, a pozostałe dni poświęcała na

inne dorywcze prace. Chałturzyła w prowincjonalnych klubach,

przyjmowała zlecenia na prywatne występy podczas wieczorów

kawalerskich i oferowała kursy striptizu na wieczory panieńskie.

Można by pomyśleć, że striptiz to jedyny pomysł młodych ludzi przed

ślubem…

Bornek, który nie widział niczego złego w stereotypach,

przypuszczał, że Sophie dorabiała, sypiając z wielbicielami. Mylił się.

Nie znaleziono śladu takich kochasiów. Dziewczyna wolała sport

i rozwój duchowy: hatha-jogę, medytację, maratony, jazdę na rowerze

terenowym… Nie zmieniało to faktu, że w każdym miesiącu spotykała

setki facetów – i występując, i przemierzając ścieżki rowerowe. A zatem

krąg anonimowych podejrzanych był naprawdę szeroki.

Po tygodniu Corso poczuł, że śledztwo niebezpiecznie krąży po

ślepych uliczkach. Kiedy brak efektów, policja ma zwyczaj zmieniać

ekipę, choćby po to, żeby zyskać wrażenie, że coś się nareszcie ruszyło.

Zwłaszcza że w tej sprawie presja medialna sięgała zenitu. Bo też były

tu wszelkie elementy starej poczciwej sensacji: seks, krew, tajemnica…

Krótko mówiąc, Catherine Bompart, szefowa Brygady Kryminalnej,

uzyskała zgodę prokuratury na przedłużenie okresu in flagranti, czyli

czasu, gdy policja pracuje bez sędziego i bez związanych z tym

ograniczeń. Potem wezwała Corso do swojego gabinetu. Stéphane

zaczął marudzić, ale Bompart szybko przywołała go do porządku: była

nie tylko jego przełożoną, lecz także aniołem stróżem – to ona nie

pozwoliła, żeby skończył za kratkami, jak ci wszyscy obwiesie, których

aresztował przez ostatnie dwadzieścia lat.

 Zmiana warty nastąpiła tego ranka. Corso zamknął się na cały

dzień z aktami – zebrało się tego już pięć grubych segregatorów –

a później przekazał nowinę swoim ludziom, wieczorem zaś przedstawił

im opracowany przez siebie plan działania i najważniejsze informacje.

Polecił im uporządkować bieżące sprawy, tak żeby od jutra mogli

skupić się na tej. Briefing o dziewiątej rano.

W sali zapaliły się światła. Mam’zelle Nitouche zwinęła girlandy,

a Lova Doll też pewnie pojawiła się już na scenie. Nawet nie zauważył.

Teraz, kiedy wszyscy wstawali, obserwował rozbawienie i zadowolenie

na twarzach widzów. I znowu – dobrze znał to uczucie – ogarnęła go

nienawiść do wszystkich tych porządnych ludzi.

Zaczekał, aż wyjdą, odszukał czarne drzwi na prawo od sceny.

Nadszedł czas, by złożyć nieoczekiwaną wizytę królowi tego miejsca,

Pierre’owi Kaminskiemu.
 2

C orso znał go od dawna – sam aresztował go w 2009 roku,

kiedy pracował jeszcze w Brygadzie do Walki z Sutenerstwem – a teraz

przypominał sobie historię tego łajdaka.

Urodzony w okolicach Chartres w 1966 roku, Pierre Kaminski

opuścił rodzinną fermę w wieku szesnastu lat. Najpierw włóczył się

jako jeden z punk à chien, punków z psem, potem został żonglerem,

połykaczem ognia, a jako dwudziestodwulatek wyjechał do Stanów

Zjednoczonych. Obracał się tam w kręgu off-Brodway (tak

przynajmniej mówił), w 1992 roku wrócił do Francji, gdzie założył klub

nocny Le Charisma niedaleko République. Trzy lata później został

aresztowany i skazany za pobicie kelnerki. Wyrok w zawieszeniu.

Plajta. Zniknięcie.

Potem pojawił się znowu, jako właściciel domu rozpusty Le

Chafouin nad kanałem Saint-Martin. Interes kwitł, dopóki Kaminski

nie wpadł – tym razem oskarżony o sutenerstwo. Trzy lata więzienia.

Z czego odsiedział tylko dwa. W 2001 roku boss odrodził się znowu

niczym feniks z popiołów i otworzył Le Shar Pei, lokal ze striptizem

przy ulicy Ponthieu, funkcjonujący przez osiem lat. Do zamknięcia

tego miejsca doprowadziło oskarżenie o handel ludźmi. Kaminski znów

stanął przed sądem, a wśród stawianych mu zarzutów znalazło się

nawet morderstwo jednej z tancerek. Znaleziono ją w śmietniku, kilka

domów od lokalu. Była zmasakrowana. Z tego zarzutu zdołał się

jednak oczyścić (świadkowie i oskarżający zniknęli), a później znów

wyparował. Dobrze zrobił, bo Corso był przekonany o jego winie

i chętnie załatwiłby sprawę po swojemu. Ostatecznie alfons wrócił do

gry znowu w 2013 roku i otworzył Squonka, klub, do którego ściągały

tłumy.

Corso wylądował w garderobie. Na dwóch ścianach zainstalowano

wieszaki obciążone kostiumami. Wzdłuż trzeciej znajdowały się lustra

oddzielone przepierzeniami i rzęsiście oświetlone. Panował tu radosny

bałagan: na stolikach pełno było kosmetyków, na podłodze stały

walizki na kółkach, pantofle i akcesoria, porzucone jak na polu bitwy

po odwrocie jednej z armii.

Większość panien paradowała jeszcze z gołymi tyłkami. W kąciku

stage kitten (odpowiednik chłopca do zbierania piłek na korcie

tenisowym, tyle że tu trzeba było zbierać staniki i majtki) rozwieszała

na wieszakach swe plony. Stepujący tancerz – czarnoskóry w różowym

kostiumie – siedział na taborecie, poprawiając okucia butów.

– Kaminski – rzucił Corso, zwracając się do mężczyzny.

Facet spojrzał na niego spod oka. Widok kolejnego gliny ani go nie

zdziwił, ani nie przeraził – od śmierci Niny psy wpadały tu całymi

sforami.

– W końcu korytarza.

Corso ominął nadmuchiwanego hamburgera wielkości pufa, czapki

z piórami, satynowe gorsety, tahitańskie wieńce… Ku swemu

zaskoczeniu z rozczuleniem spojrzał na te dziewczyny, które same

wymyślały każdy numer sceniczny, szyły sobie kostiumy

i opracowywały choreografię. Myślami powrócił do dzieciństwa, kiedy

przebierał się za Indianę Jonesa albo naśladował Bruce’a Lee przed

lustrem w sypialni…

Corso wszedł, nie pukając. Pierwszym, którego zobaczył, był

technik stojący na drabinie i reperujący plafonierę. Drugim – sam

Kaminski: z gołym torsem, w płóciennych spodniach, opierając ręce na

biodrach, nadzorował pracę, jakby chodziło o budowę mostu na rzece

Kwai.

Kaminski włosy miał krótkie niczym legionista, twarz surową

i kanciastą. Proporcjonalnie zbudowany, o sprężystych muskułach.

Widać było, że potrafi zrobić z nich użytek. Najsłynniejszy w stolicy

sutener wyglądał jak komandos po rozejmie.

– No proszę – rzucił, spoglądając na Corso – psy znów węszą.

Policjant zauważył, że mężczyzna jest bosy i że podłogę wyściela

włókno kokosowe, a więc jakby imitacja tatami.

– Nie wyglądasz na zaskoczonego moją wizytą.

– Ostatnimi czasy przewinęło się tu tylu gliniarzy, że już mi to

wychodzi uszami.

Corso skwitował te słowa drwiącym uśmiechem.

 – Przyszedłem, żeby zadać ci kilka pytań.

Kaminski bez słowa przybrał pozycję zenkutsu dachi – ugiął

wysuniętą do przodu nogę, a naprężył tę wyciągniętą do tyłu –

i zacisnął pięści, robiąc gardę.

– Jeszcze wam nie dość, że mnie zatrzymaliście?

Pierwszym posunięciem Borneka było zatrzymanie Kaminskiego ze

względu na jego przeszłość kryminalną. Kolejny błąd. Komisarz musiał

wypuścić go po paru godzinach, kiedy zweryfikowano alibi sutenera.

Kaminski obrócił się w stronę technika, wykonując mawashi geri

(kopnięcie okrężne) i wyhamowując ruch kilka milimetrów od jego nóg.

Technik najwyraźniej przywykł do takich zabaw, bo nawet nie drgnął.

– Przychodziliście tu dziesięć razy – podjął. – Przesłuchiwaliście

tancerki, wzywaliście moich pracowników, zawracaliście dupę

klientom. Od tygodnia moje nazwisko i lokal są obrzucane błotem. To

nie służy biznesowi.

– Gadanie! Od śmierci Niny sala pęka w szwach. Nic tak nie

przyciąga klientów jak zapach krwi.

Kaminski rozpostarł ręce, jakby chciał powiedzieć „alleluja”.

– Nareszcie odkryłeś moją strategię!

– Pogadajmy poważnie, jak mężczyzna z mężczyzną.

Sutener parsknął śmiechem.

– No, Corso, jak ty się do mnie odzywasz? Nie chodziliśmy razem na

dziwki. O ile dobrze pamiętam, ostatnio widzieliśmy się, kiedy w dwa

tysiące dziewiątym wsadziłeś mnie do paki.

Policjant zignorował tę uwagę. To była typowa prowokacja.

– Chciałbym, żebyś nakreślił mi portret Niny… ludzki, prywatny.

Byłeś z nią blisko, prawda?

Kaminski powrócił do pozycji zenkutsu dachi.

– Utrzymywałem rozsądny dystans pracodawcy do pracownicy.

Corso pomyślał o kelnerce, której Kaminski zwichnął szczękę,

i o tancerce ze zmasakrowaną twarzą znalezionej na ulicy Jean-

Mermoz.

– Nie sypialiście ze sobą?

– Nina z nikim nie sypiała.

– A co sprawiało jej frajdę?

 Kaminski obrócił się i wykonał yoko geri (kopnięcie boczne)

dokładnie na wysokości kolan technika, który wciąż zmagał się

z lampą.

– Najbardziej lubiła spacerować nago po białym piasku na plaży.

Corso z akt dowiedział się, że Sophie Sereys była naturystką. Nie

potrzebowała nawet stringów, żeby oddzielić życie prywatne od

artystycznego.

– Żadnych narkotyków, alkoholu?

– Rozumiesz po francusku? Nina była czysta jak źródlana woda.

– Nie wychodziła z klientami?

Sutener wykonał głęboki wdech i przyjął pozycję shiko dachi: stanął

przodem, ugiął nogi, ustawił stopy pod kątem czterdziestu pięciu

stopni, dłonie oparł na kolanach. Zachowywał się teraz niczym

zawodnik sumo. Jak na pięćdziesięciolatka był w iście olimpijskiej

formie.

– Nie szukaj bajora, Corso. Nina była dziewczyną bez skazy,

z sercem na dłoni. Uosobieniem dobroci. To, że mogliśmy z nią

obcować, pozwalało nam wszystkim naprawić własne winy. Trzy dni

temu ją pochowaliśmy. Nina nie miała rodziny, a i tak nigdy nie

widziałem tylu osób na cmentarzu. Przyjaciele, znajomi, wielbiciele.

Corso chętnie poszedłby na ten pogrzeb, żeby poczuć panującą tam

atmosferę.

– A do tego była prawdziwą profesjonalistką! – ciągnął Kaminski. –

Jedną z najlepszych we Francji. Sama pisała sobie scenariusze,

wymyślała pozy, mimikę, każdy szczegół… Diabli by to wzięli!

Przepowiadałem jej karierę gwiazdy, nowej Dity von Teese!

Kaminski przesadzał. W internecie Corso zobaczył po prostu ładną

blondynkę o interesującej urodzie aktorki niemego kina i prostej

choreografii.

Znów garda. Dwa kroki, krzyżowanie nóg. Okuri ashi.

– Porządna dziewczyna, która natknęła się na zbira.

– Może tu, u ciebie.

– Marnujesz czas, Corso. Mój lokal jest czysty jak łza, publiczność

też. Zboczeńców szukaj wśród gości z zahamowaniami. To moralność

rodzi zło, nie odwrotnie. Coś o tym wiesz, prawda?

 Corso przełknął ślinę, ogarnęło go przykre wrażenie, że ten facet go

obnażył. Zawsze się maskował: surowy niczym jansenista, ubierał się

jak fan Nirvany, mimo że dobiegał czterdziestki. W głębi ducha był

łobuzem, a jednak został gliną; samozwańczy chrześcijanin, prawie

nigdy nie zaglądał do kościoła. A jeśli chodzi o seks, to lubił wyłącznie

eteryczne dziewice, które z rozkoszą plugawił. Kogo próbował oszukać?

Siebie?

– A twoi kumple? – spytał. – Nie utrzymujesz kontaktów ze

współwięźniami? Z takimi, którzy gustują w sadystycznych grach?

Kaminski zaprezentował ura mawashi geri, obracając stopę, a zaraz

potem tsumasaki geri, wyprężając palce. Corso uprawiał karate

i musiał przyznać, że sutener ma doskonałą technikę. Tylko

nieszczęśnikowi, który naprawiał lampę, drżały już kolana.

1
– I znów się mylisz, maricón . Morderca, którego szukasz, nie

siedział w więzieniu i nie ma wypisanych na czole słów „seryjny

zabójca”. To normalny, gładziutki facet, który nigdy nie rzucał się

w oczy.

Corso podzielał jego opinię. Wewnętrzna brutalność, która

wybuchała w mordercy, kiedy przechodził do czynu, była

prawdopodobnie proporcjonalna do spokoju, jaki okazywał na co

dzień.

– A jak zareagowały na to twoje dziewczęta?

– A jak sądzisz? Musieliśmy powołać komórkę psychologiczną.

Corso o mało nie parsknął śmiechem.

– Ale już wróciły do pracy – ciągnął Kaminski. – Przez solidarność.

Uważają, że to najlepsza forma uczczenia pamięci Niny.

– Show must go on…

Technik podłączył w końcu ostatnie przewody i założył klosz.

Błysnęły czerwone oczy kościotrupa, który stał w rogu pokoju

i zapewne służył Kaminskiemu za partnera sparingowego.

Corso zmarnował tu już dość czasu. Zafundował sobie

przygnębiające widowisko, a teraz przesiadywał jeszcze u szurniętego

karateki. Kaminski cuchnął potem i łajdactwem, ale nie strachem,

a już na pewno nie obłędem, który krył się za zabójstwem Niny Vice.

W gruncie rzeczy Corso był przekonany o jednym: morderca nie należy

do kręgu Squonka. Gdyby tak było, Bornek by go zidentyfikował. Mieli

do czynienia z agresorem zewnętrznym.

Kiedy technik schodził z drabiny, Kaminski ukłonił się, żegnając go

zgodnie z regułami. Technik skinął głową, zabrał skrzynkę

z narzędziami i zniknął.

– Corso, wszyscy wiedzą, że jesteś dobrym gliną – szepnął sutener,

wyciągając tackę do papierosów, tytoń i bibułkę. – Znajdź drania, który

to zrobił, zamiast co chwilę zawracać mi dupę.

– Chcesz go poczęstować mawashi geri?

Kaminski zwilżył czubkiem języka bibułkę i mrugnął do policjanta

okiem.

– Może poczęstuję ciebie…

Corso miał czarny pas, drugi dan, ale zdobył go w młodości, a dziś

czuł, że młodość już minęła. Z Kaminskim nie wytrzymałby dwóch

minut.

– Zgłoś się, kiedy będziesz gotowy – odparł mimo to, żeby zachować

fason.

Kaminski dokończył robić jointa, zapalił, a potem wykonał jeszcze

yoko geri w kierunku twarzy policjanta. Corso, który nie zauważył

manewru gospodarza, poczuł, że stopa sutenera otarła mu się o brodę.

Znów z trudem przełknął ślinę i spróbował się uśmiechnąć.

– Dasz macha?
 3

C orso zajmował dwupokojowe mieszkanie przy ulicy Cassini,

w budynku z lat sześćdziesiątych, gdzie obniżono mu czynsz z powodu

niepowtarzalnego widoku na ślepą ścianę szpitala Cochin. Mieszkanie

było paskudne, ale policjant lubił tę okolicę, która z rozmachem

rozciągała się od bulwaru Arago aż po park Montsouris. Zwłaszcza

aleja René-Coty, wspaniały deptak z platanami i pracowniami

artystów, była bliska jego sercu.

Rzucił kamizelkę i kaburę na kanapę i podszedł do lady, która

pełniła funkcję kuchni. Otworzył lodówkę, ale zobaczył w niej tylko

zmrożony obraz samotnego życia. Przeterminowana żywność, otwarte

konserwy, resztki jedzenia na wynos…

Wyjął piwo i usiadł na rozkładanym fotelu, który obok biurka był

jego jedyną ruchomością. Po rozstaniu z Emiliją znalazł te cztery kąty

i nie starał się tu urządzić, choć zadbał o każdy szczegół w pokoju

Thaddée. Poza tym ta prowizorka nawet mu się podobała – doskonale

odzwierciedlała jego status pariasa, wiecznego wygnańca.

Poczęty gdzieś blisko dna nizin społecznych, z literą X – jak Nina

Vice – w akcie urodzenia, włóczęga przytułków dla sierot i rodzin

zastępczych przez lata dzieciństwa, potem nastoletni bezpański pies,

Corso nigdy nie potrafił się zaadaptować, nie odnalazł swego miejsca.

Złodziej, narkoman, jednostka aspołeczna, w ostatniej chwili został

ocalony przez Catherine Bompart, która wzięła go pod swoje skrzydła

i umożliwiła mu osiągnięcie sukcesów w tym jedynym, z czego (oprócz

syna) był dumny: w pracy policjanta.

Mimo niewątpliwych osiągnięć, czystej kartoteki i skrajnej

powściągliwości, którą brano za dowód silnego charakteru, złe ziarno

jednak tkwiło w nim, w głębi serca. Policjant, mąż, płatnik podatków,

usiłował po 2000 roku kupić sobie osobowość, ale natura powróciła

galopem i wygrała. Po kilku latach był już w separacji z żoną, na

marginesie wśród glin, a we własnym życiu stał się włóczęgą…

Cyganem bezdroży.

Kilka łyków piwa wystarczyło, żeby żołądek podszedł mu do gardła.

Pobiegł do toalety i zwymiotował ostatnie godziny – alkohol, jointa

i cellulit striptizerek. Jako glina Corso miał pewną ułomność: nie

znosił nocy. Ani tych późnych godzin, ani zwierzyńca, który się

wówczas wyłaniał. To, co porządnych mieszczan wprawiało

w rozmarzenie i co rozbudzało fantazje intelektualistów, dla niego było

tylko strumieniem głupoty i ludzkich grzechów uosabianych przez

sforę rozleniwionych świrów. To był świat owiany fałszywą legendą,

świat drobnych oszustw, godzin marnowanych przy kieliszku, czczej

gadaniny i seksu. Świat totalnej próżności.

Po północy ogarniała go nieodparta senność, czuł rwanie

rozsadzające kości, no i mdłości, które skręcały trzewia. Powinien

raczej zostać wojskowym – budziłby się na dźwięk trąbki – albo

nauczycielem wychowania fizycznego, który wczesnym rankiem biegnie

ku słońcu sprężystym krokiem.

Kiedy podniósł głowę znad sedesu, poczuł się trochę lepiej. Opłukał

twarz wodą, wyszczotkował zęby, a potem usiadł przy biurku. Teraz

wcale nie chciało mu się spać. Zerknął na komputer, który dawał

wybór między dwoma jakże różnymi koszmarami: aktami dochodzenia

Borneka (kazał sobie wszystko zeskanować) albo protokołem

z pierwszej rozprawy rozwodowej. Wolał potworności pierwszego od

kłamstw drugiego.

Zaczął od zdjęć z miejsca odnalezienia zwłok: ciało dziewczyny

wydawało się bardzo blade w przytłumionym świetle deszczowego dnia.

Jego ułożenie było specyficzne: ręce związane na plecach, nogi wygięte

w kołyskę, głowa odrzucona do tyłu w niemal niemożliwym wygięciu.

Morderca związał nadgarstki i kostki dziewczyny majtkami. Potem

udusił ją biustonoszem, i pierwszą dość absurdalną myślą, jaka

nasunęła się Corso, było to, że bielizna marki Princesse tam-tam jest

zadziwiająco mocna.

Z pozoru wyglądało to na gwałt popełniony przez bydlaka, który

użył tego, co miał pod ręką, żeby unieruchomić i zabić ofiarę.

W rzeczywistości było to jednak bardziej skomplikowane. Po pierwsze,

kobieta nie została zgwałcona – nie znaleziono żadnych typowych

obrażeń ani śladów spermy. Po drugie, morderca związał biustonosz

garotę z majtkami na plecach ofiary za pomocą skomplikowanego

węzła. Wszystko wskazywało na to, że dopiero na końcu pociął

dziewczynę, która udusiła się sama, wijąc się z bólu.

Rany na twarzy były okropne: użytą bronią – nożem, kozikiem albo

innym bardzo ostrym narzędziem – morderca przeciął policzki kobiety,

tak że usta biegły od ucha do ucha. Potem wepchnął głęboko do gardła

ofiary kamień, żeby szczęki pozostały otwarte. W efekcie uzyskał coś,

co wyglądało jak mroczny i niesamowity krzyk i co nasuwało

skojarzenie z obrazem Edwarda Muncha. Makabryczny widok porażał

jeszcze pewnym szczegółem: naczynka włosowate powiek i gałki ocznej

popękały na skutek nadciśnienia i z twarzy patrzyło dwoje czerwonych

oczu.

Oglądając te zdjęcia, Corso nic nie czuł. Podobnie jak większość

policjantów z upływem czasu zatracił zdolność oburzania się ludzką

brutalnością. Mówił sobie po prostu, że mieli do czynienia z bestią

pierwszej kategorii – zarazem drobiazgową w planowaniu zbrodni

i kompletnie nieokiełznaną, gdy już uległa potwornemu instynktowi.

Przejrzał pozostałe materiały. Bornek wykonał dobrą robotę

i niczego nie można mu było zarzucić. Właściwie nie było tu już nic do

dodania. Być może morderca znał Ninę, równie dobrze jednak mógł jej

nie znać. Może spotkał ją gdzieś dwadzieścia lat temu, a może dopiero

w przededniu jej śmierci… gdzieś w czasie i przestrzeni ich drogi się

skrzyżowały. Corso nie miał możliwości cofnięcia się do tego zabójczego

spotkania, do momentu pojawienia się mrocznej postaci.

Druga nad ranem. Wciąż nie chciało mu się spać. Poszedł po

kolejne piwo i postanowił stawić czoła najgorszemu – kliknął i otworzył

dokument przesłany przez prawniczkę Emiliji, a potem zaczął

przewijać na ekranie listę swoich wad, złych uczynków, uchybień. Nie

brakowało niczego: alkoholizm, przemoc małżeńska, nieobecność,

znęcanie się psychiczne… Jedynym, czego Emilija jeszcze nie odważyła

się mu zarzucić, było molestowanie seksualne syna, ale był

przekonany, że w razie potrzeby i przed tym się nie cofnie.

To wszystko wydawało się szyte tak grubymi nićmi, że aż

niewiarygodne, toteż miał nadzieję, że żaden sędzia się na to nie

nabierze. Bardziej podstępny, wręcz wyrafinowany był sposób, w jaki

Emilija i jej pani adwokat próbowały zamienić każdą cechę charakteru

Corso, z zaletami włącznie, w wadę. Był oddany pracy? Był

nieobecnym ojcem. Dbał o to, żeby syn odrabiał lekcje i ćwiczył grę na

pianinie? Był tyranem, zbyt wymagającym i surowym. Starał się

znaleźć czas na wspólne rozrywki z synem? Robił to, żeby oddalić go

od matki…

Kiedy linie na monitorze zaczęły pływać i zamieniać się w przewody

elektryczne, rozgrzane już do czerwoności, zamknął plik i powstrzymał

się przed ciśnięciem komputerem o ścianę.

Musiał dać ujście wściekłości. Do głowy przyszedł mu tylko jeden

pomysł: zadzwonił do Lamberta, dowódcy drugiej grupy Brygady

Antynarkotykowej.

– Lambert? Mówi Corso.

– Jak leci, palancie? – zarechotał Lambert. – Myślałem, że

w Kryminalnej chodzicie spać o dziesiątej.

– Macie coś tej nocy?

– A co za różnica? Jesteś z policji?

– Nie błaznuj.

Gliniarz zaśmiał się głupawo.

– Drobne przeszukanie w dziupli.

– Twarde?

– Chodzi o braci Zaraoui. Trzy lata na to czekaliśmy. Według

naszego informatora to nowiutka wytwórnia z laboratorium, prasą

hydrauliczną i pięknym, świeżutkim go fast.

– Ile?

– Sto kilo żywicy konopnej, tyle samo BHO i sporo jeszcze

nieprzetworzonej koki.

Corso gwizdnął z podziwu. Miał nadzieję na drobną sprawę, żeby

poczuć dreszczyk adrenaliny, a tymczasem usłyszał o operacji na

wielką skalę.

– Gdzie?

– W Picasso.

Osiedle Pablo-Picasso w Nanterre znajdowało się na liście

priorytetowych dzielnic bezprawia. Najwyższy poziom zagrożenia

i braku bezpieczeństwa.

– Zabiorę się z wami.

 – Hola, bracie, to narkotyki, a nie festyn.

– Mogę się wam przydać. Wychowałem się tam.

– Nie przechwalaj się. A niby dlaczego miałbyś z nami iść?

– Muszę się na czymś rozładować.

– Nie świadczymy takich usług.

– Daj spokój, naprawdę muszę się ruszyć.

Nieoczekiwanie Lambert okazał zainteresowanie:

– Masz problemy z przełożonymi?

– Z moją byłą. Dostałem papiery rozwodowe przygotowane przez jej

prawniczkę.

Gliniarz zagulgotał jak indor:

– To faktycznie stan wyższej konieczności. Be my guest.

 4

O siedle Pablo-Picasso nie istniało w

tego słowa. To, co tak nazywano, było zespołem budynków przy alei
dosłownym znaczeniu

Pablo-Picasso w Nanterre. Wieże zaprojektowane przez architekta

Émile’a Aillauda, wysokie i okrągłe, ozdobiono kolorowymi motywami

przypominającymi chmury, a oknom nadano formę kropli wody. Piękny

sen architekta przeobraził się w istny koszmar nędzy i przestępczości.

Corso mieszkał tu jako nastolatek i pamiętał każdy element

zdobniczy: drzwi w częściach wspólnych pomalowano żywymi

barwami, ścianki na pstrokato. W mieszkaniach ściany były

zaokrąglone, a podłogi pokrywała wykładzina o wyglądzie krótko

przystrzyżonego trawnika. Dużo przestrzeni, dużo utopii, które

lokatorzy błyskawicznie i z samozaparciem dewastowali, brukali,

2
niszczyli. Skorom się upił, pytam, czym jest dla mnie szklanka?

Z bulwaru na la Défense widział już wieże rysujące się na niebie

w odcieniu indygo. Była za kwadrans czwarta. Zdąży. Lambert

uprzedził go, że wchodzą o czwartej zero zero: antynarkotykowi

uzyskali od sędziego zezwolenie na przeprowadzenie nocnej rewizji.

Opuścił bulwar i minął grupę budynków biurowych ze szkła i stali,

które nie istniały jeszcze za czasów jego młodości. Na pierwszym

rondzie zorientował się, że zabawa się już zaczęła. Błyski policyjnych

kogutów ślizgały się po podstawie wież. W ciemnościach słychać było

wystrzały. Policyjne wozy wyprzedzały się, pędząc z piskiem opon.

Corso założył koguta na dach i włączył radio. Wezwanie padło

pośród trzasków:

– TN-pięć do wszystkich patroli, policjant na ziemi. TN-pięć do

wszystkich patroli, powtarzam: policjant na ziemi!

Lambert nie mógł przyspieszyć operacji. Czyżby już zostali

zauważeni przez choufów, stojących na czatach na osiedlu? Czy grupa

wpadła w zasadzkę? Wystarczył byle drobiazg, żeby informator

przeszedł na drugą stronę.

 Corso musiał gwałtownie zahamować na drugim rondzie,

zablokowanym przez zaparkowane w panice radiowozy. Chyba wszyscy,

którzy nosili mundur w Nanterre i okolicy, zbiegli się tutaj. Zauważył

w pobliżu gości z Brygady do Walki z Przestępczością, chłopaków

z SDPJ 92, policjantów z urzędów centralnych i komisariatów, od

których aż się tu roiło (o ironio, przy ulicy Trois-Fontanot, kilkaset

metrów stąd, mieściła się agenda Ministerstwa Spraw Wewnętrznych).

Zaparkował na chodniku i wyskoczył z samochodu. Bagażnik.

Kamizelka kuloodporna. Sig sauer SP 2022. Z bronią w ręku ruszył na

miejsce akcji wzdłuż rzędu zaparkowanych samochodów, próbując

rozgryźć, o co w tym wszystkim chodzi. Strefa starć znajdowała się

u stóp drugiej od ronda wieży Aillauda. Dokładnie tej, w której kiedyś

mieszkał.

Corso pokazał odznakę pierwszemu napotkanemu mundurowemu

i krzyknął:

– Co tu się dzieje?!

– Brygadier Ménard. Komisariat w Nanterre.

– Pytałem, co tu się dzieje!

– Tylko dwie jednostki. Czekamy na trzy kolejne.

Corso zastanawiał się, czy stójkowy drwi z niego, czy palił skręta,

ale po chwili zrozumiał. Podszedł bliżej i wrzasnął brygadierowi do

ucha:

– Natychmiast wyciągnij te cholerne zatyczki!

Glina podskoczył i posłusznie wyjął zatyczki z uszu.

– Przepraszam – wydukał. – Ja… zupełnie o nich zapomniałem. –

Trząsł się od stóp do głów, trzymając drżącą ręką broń. – O co pan

pytał?

– Co tu się dzieje?

– Nie wiadomo. Od dziesięciu minut ktoś strzela.

Corso wolnym krokiem szedł aleją, trzymając oburącz spluwę. Teraz

już widział w świetle latarń odłamki roztrzaskanych rzeczy. Po prawej,

za wieżą i wydmami z kostki brukowej, zastępującymi na tym osiedlu

tereny zielone, dwaj gliniarze w kamizelkach kuloodpornych strzelali

z karabinów.

Po lewej, po drugiej stronie alei, kordon policyjny zabezpieczał

teren, aby nikt nie znalazł się w strefie rażenia.

 Corso zmrużył oczy i dostrzegł funkcjonariuszy kryjących się za

samochodami. Zobaczył też ciężarną kobietę w dżelabie i chuście.

Stała pośród walczących pod latarniami i zawodziła:

– ’Iibni! ’Iibni! ’Ayn hu? ’Ayn hu?

Wystarczająco dobrze znał te arabskie słowa, żeby zrozumieć

wołanie: „Mój syn! Mój syn! Gdzie on jest? Gdzie on jest?”.

Klęczący przed kobietą policjant w kominiarce chwycił ją za szatę

i próbował zmusić, żeby się pochyliła.

Corso podszedł jeszcze bliżej wież, mijając mundurowych

strzelających niemal na oślep. Kule świstały w powietrzu jak ognie

bengalskie w trakcie śmiercionośnej zabawy. Migające w tle koguty

radiowozów potęgowały wrażenie chaosu.

Za ostatnim kontenerem na śmieci Corso zobaczył trupa. Seria

z karabinu zmasakrowała mu twarz. Koła kontenera i postawione obok

worki ze śmieciami nurzały się we krwi. Corso, który przyklęknął na

chodniku, też cały się nią poplamił.

– ’Iibni! ’Iibni! ’Ayn hu? ’Ayn hu?

Na pewno to był właśnie ten syn.

Policjant wspiął się na kamienną wydmę, która dzieliła go od pola

walki. Początkowo nie widział niczego oprócz błyskawic rozdzierających

ciemności. Potem dostrzegł łuski gigantycznego węża zdobiącego

dziedziniec. I dopiero wtedy odkrył ten mrożący krew w żyłach obraz.

Nad ławkami, na latarni, zobaczył wisielca.

Lambert i jego ludzie schowali się w owalnej bramie budynku

i strzelali na zmianę. Byli w czarnych mundurach i kamizelkach

kuloodpornych i tylko czerwone opaski – niczym żałobne szarfy na

purpurowym pogrzebie – wybijały się na tym tle.

Corso podbiegł do nich. Zanim jeszcze się przywitał, zauważył, że

wszyscy uzbrojeni są w standardową broń NATO: półautomatyczne HK

G36 kaliber 5,56.

Lambert zerknął przez ramię i wybuchnął nerwowym śmiechem.

– Udało ci się wyrwać? Tu masz zagwarantowaną rozrywkę.

 5

K im jest ten wisielec? – spytał Corso, usiłując wyjrzeć zza

pleców gliniarzy.

– Nasz informator. Ten dureń wpadł w ich łapy po tym, jak dał nam

cynk. Musiał nas wydać. Skutek jest taki, jak widzisz. Czekali na

nas…

W zacienionym holu Corso mógł lepiej przyjrzeć się Lambertowi

i jego kompanom. Lambert był wysokim, bladym facetem o włosach

barwy siana i odbarwionych brwiach. Cerę miał ospowatą,

a zaniedbane zęby ostatecznie psuły jego wizerunek. Współpracownicy

doskonale do niego pasowali: skórę jednego od szyi po skronie

pokrywały tatuaże mareros, drugi miał „tunezyjski uśmiech” – bliznę,

która biegła od kącika ust do ucha, pamiątkę po dilerach, których

wpakował za kratki.

– Sytuacja wygląda tak – zaczął dowódca. – Za wężem są bracia

Zaraoui i ich wspólnicy, którzy do nas strzelają. Za nimi, przy wieży,

którą widzisz w głębi, są kumple wisielca i też strzelają. Od czasu do

czasu ci pierwsi przypominają sobie o drugich i posyłają im kilka serii,

zanim znowu skupią się na nas. Ale czasami to tamci drudzy

przypominają sobie, że w grze biorą udział gliny, i walą w nas. No

i mamy tu prawdziwy threesome.

W wesołości Lamberta pobrzmiewała desperacja. Tej nocy znowu

będą zabici i ranni, i za cholerę nie da się powiedzieć, że zginęli

w słusznej sprawie.

– Słuchałem radia – odezwał się Corso. – Mamy faceta na ziemi?

– Powierzchowna rana. Za to Zaraoui jednego stracili, a drugi

paskudnie oberwał. Przy odrobinie szczęścia za wężem znajdziemy

jeszcze jednego albo dwa trupy.

– Jaki masz plan?

– Żadnego. Czekamy na ludzi z GIR, którzy przypuszczą szturm

i wszystkich rozgonią. Jeżeli wrócimy do domu cali, będziemy mogli

podziękować Świętej Ricie.

– A laboratorium?

– Daliśmy ciała. Kiedy my tu sobie strzelamy, oni pod naszym

nosem wynoszą towar. A te łotry na górze bronią wejścia na parking.

Zanim dotrą posiłki, nic tam już nie zostanie.

Corso wpadł na pewien pomysł.

– Jest inna droga.

– Co?

– Piwnice są połączone z parkingiem.

– Jaja sobie robisz. Mamy plany, piwnice są tutaj na poziomie

parteru.

– Mówiłem ci, że tu mieszkałem. Przewodami wentylacyjnymi

można dojść do sufitu parkingu.

Oczy Lamberta rozbłysły, jakby przezierały przez nie szaleństwo

i trawiąca go gorączka.

– Piwnice przerobiono na meczet. Teraz można tam wejść tylko

z zewnątrz – odparł.

– Niech twoi ludzie nas kryją. Do drzwi przeciwpożarowych mamy

jakieś dziesięć metrów. To dokładnie przed nami, trzeba iść wzdłuż

muru.

Lambert zabezpieczył swojego HK G36 i wrzasnął:

– Chłopaki, słyszeliście? Dziś wieczorem bawimy się gratis!

Gliniarze zajęli pozycje. Na znak dowódcy zaczęli strzelać,

a tymczasem Lambert i Corso szli, trzymając się fasady wieży.

Przypatrując się wysuniętej z płyty chodnikowej paszczy węża, jego

dużym, kamiennym łuskom, Corso dziękował Bogu za to, że jest

policjantem, że ma to nietuzinkowe życie, w którym balansuje na

krawędzi śmierci.

Lambert przystanął. Wkrótce mieli się znaleźć na otwartym terenie.

Kolejny sygnał: policjanci osłaniali ogniem tych kilka metrów

dzielących ich od wejścia. Mozaiki roztrzaskiwały się, kule szukały ich

w ciemnościach. Lambert kopnął drzwi i wyłamał zamek meczetu-

piwnicy. Wpadli do środka i włączyli latarki. Ani żywego ducha.

Dawniej to pomieszczenie służyło do przechowywania i naprawiania

rowerów. Corso nie potrafiłby zliczyć godzin, które tu spędził. Teraz

w świetle latarek zobaczył dywany, drewniane mihraby wskazujące

kierunek Mekki, wersety Koranu i boskie imiona wypisane na ścianie.

Upłynęło kilka sekund, zanim odnalazł punkty orientacyjne.

– Tędy!

Przeszli na skos, kierując się w lewo, i znaleźli pomieszczenia

kotłowni. Corso zaatakował drzwi kopnięciami, ale miał mniej

szczęścia niż Lambert – kłódka mu się oparła. Glina

z Antynarkotykowej odsunął go i strzelił w stalowe ucho, które

wyskoczyło jak pocisk. Strzały w meczecie – to już nie świętokradztwo,

lecz profanacja.

Weszli do komórki pełnej przycisków, dźwigni i opału. Nad nimi,

dwa metry od podłogi, pozioma krata chroniła wylot kanału

wentylacyjnego. Opierając nogi o deskę rozdzielczą, Lambert zdołał

wspiąć się wystarczająco wysoko, żeby odkręcić śruby fińskim nożem

Puukko, który z lubością wyciągał w restauracji, kiedy jadł tam obiad

ze swoją jednostką.

Krata opadła, a Lambert wśliznął się z karabinem do kanału

wyścielonego wełną szklaną. Corso podążył za nim, ale skręcało go ze

strachu – nigdy nie szedł tą drogą, nie był nawet pewien, czy rura

prowadzi na parking. Ciemności po kilku metrach stały się

przytłaczające, dusiły. Zlany potem Corso w myślach obliczał

pokonaną drogę. Z jego szacunków wynikało, że została im jeszcze

połowa odległości.

Nagle Lambert wrzasnął. Corso dopiero teraz uświadomił sobie, że

ciepło było tu inne – ten skwar parzył, był agresywny niczym zwierzę

wyrwane ze snu w swej jamie.

– Wycofuj się! Podłożyli ogień!

Corso ruszył do tyłu, odpychając się łokciami i próbując wykonywać

te same ruchy kolanami. Spalone włókna dławiły i drażniły gardło.

Wełna szklana zaczynała się tlić coraz bliżej, lada chwila mogła

zamknąć ich w płaszczu ognia.

– Cofaj się! Kurwa! COFAJ SIĘ!

Spanikowany Lambert przesuwał nogi, a Corso raz po raz obrywał

kopniaka, gdy usiłował czołgać się w tył. W końcu, ruszając się jak

kornik w dziurze, poczuł pustkę pod podeszwami. Jeszcze raz

odepchnął się łokciami i spadł do komórki, którą teraz wypełniały

toksyczne opary. Zanim się pozbierał, runął na niego Lambert,

podkutymi buciorami do przodu. Mężczyźni wylądowali w pozycji

sześćdziesiąt dziewięć, kaszląc, dławiąc się i plując.

– Otwieraj drzwi! – wyrzucił z siebie Lambert, ciężko dysząc. –

Zdechniemy tu!

Corso obcasem pchnął ściankę i jakoś wywlekli się na czworakach

na zewnątrz. Skuleni, ślepi, pluli wełną szklaną i chwytali każdy haust

powietrza niczym dwaj tonący, którzy w ostatniej chwili wydostali się

na powierzchnię.

Lambert wstał i chwycił Corso za kamizelkę kuloodporną.

– Zabieramy się stąd, bo wykończą nas w tym burdelu!

Corso mimowolnie zerknął w stronę komórki. Ani śladu płomieni.

Odczekał jeszcze chwilę i w końcu zrozumiał, że dym w tunelu

wydobywał się z granatu zapalającego na drugim końcu.

– I co z tego? – zapytał Lambert, kiedy Corso mu o tym powiedział.

– Wracamy. Te palanty myślą, że się paliło, więc się wycofaliśmy.

Teraz możemy ich zaskoczyć!

Lambert stał zgięty wpół, opierając dłonie o kolana i wciąż jeszcze

kaszląc.

– Zapomniałem, że jesteś świrem…

Corso już wciągał się z powrotem do tunelu. Wystarczyło wstrzymać

oddech, znów czołgać się na oślep i wyskoczyć po drugiej stronie.

Dilerzy pomyślą, że mają przed sobą zombi, i poddadzą się, nie

stawiając oporu. To w każdym razie powtarzał sobie, przemieszczając

się z zamkniętymi oczyma i płucami pełnymi dymu. Jedynym, co do

niego docierało, było szuranie butów Lamberta, ocierających się

o zwęgloną wełnę szklaną i rozgrzane stalowe ścianki – przyjaciel

z Antynarkotykowej wlókł się za nim.

Wkrótce zobaczył koniec tunelu. Dilerzy odkręcili kratkę, żeby

wrzucić granat. Strop parkingu z lampami neonowymi był tuż przed

nimi.

Corso przeczołgał się jeszcze kawałek i w dole ujrzał całą operację:

jakiś facet niósł wielki jak pudło do przeprowadzek blok żywicy

z konopi. Dwaj inni pchali prasę hydrauliczną. Kolejny targał

dziesięciolitrowe kanistry z jakąś substancją chemiczną.

 Łzawiąc i dusząc się dwutlenkiem węgla, Corso oceniał, jakie

szanse mają on i Lambert na zneutralizowanie bandy. Przewaga: łotry

miały zajęte ręce. Minus: wyjście z dziury dwa metry nad ziemią zajmie

im kilka sekund, więc tamci będą mieli dość czasu, żeby sięgnąć po

broń.

– Kurwa, ruszaj się! – mruknął Lambert, ciężko dysząc za jego

plecami.

Corso wsunął spluwę za pas, chwycił się zewnętrznej krawędzi rury

i wyskoczył. Głową w dół zsuwał się po ścianie, ciągnąc za sobą nogi.

W efekcie walnął o maskę samochodu i spadł, gubiąc broń.

Potoczył się po ziemi, na czworakach dopadł spluwy i instynktownie

skierował lufę w stronę dilerów, którzy zgodnie z jego przewidywaniami

zmarnowali cenne sekundy, żeby otrząsnąć się ze zdumienia.

– Ani kroku dalej! – wrzasnął.

Pierwszy bandzior zamarł na środku parkingu, ale nie wypuścił

bloku żywicy. Dwaj następni znajdowali się tuż obok transportowego

mercedesa, którego drzwi były otwarte. Zamierzali załadować prasę

hydrauliczną, stojącą na ziemi. Czwarty upuścił plastikowe kanistry.

Corso starał się obserwować, co się dzieje, i zauważył, że jeden

z facetów, ten przy mercedesie, wsuwa rękę do samochodu. W tym

samym momencie zbir, który niósł kanistry, rzucił się do ucieczki,

a ten z żywicą się cofnął, Lambert z karabinem spadł zaś za plecami

Corso na samochód, odbijając się od niego jak od trampoliny.

Corso oddał strzał w kierunku dwóch najgroźniejszych i zranił tego,

który szperał w dostawczaku; potem wycelował w blok żywicy. Faceta,

który go taszczył, odrzuciło w tył – Corso wiedział, co robi: od 2012

roku policja używała nowej amunicji o wklęsłym czubku, która

uderzała w cel, nie przebijając go.

Wszystko zamarło. Ranny wtoczył się do mercedesa, jego wspólnik

odruchowo podniósł ręce. Ten z żywicą wylądował zadkiem na ziemi,

przyciśnięty do samochodu bryłą brązowego towaru. Ostatni bandzior

zniknął.

Trzymając dilerów na muszce, Corso krzyknął do Lamberta:

– Skuj ich!

Cisza. W powietrzu wyczuwało się napięcie, Corso wychwytywał

niepokojące sygnały. Czyżby Lambert, upadając, stracił przytomność?

Szybko zerknął w jego stronę i zobaczył, że glina klęczy na ziemi,

szarpiąc się z zakapturzonym bandytą, który nie wiadomo skąd się

wziął. Walczyli o broń policyjną – jej lufę diler usiłował skierować

w stronę Lamberta i zmusić go do strzału. Bandzior obie dłonie

zacisnął na rękach policjanta. Trzymał już palec na spuście. Corso dał

dwa susy w bok, ustawiając się pod takim kątem, żeby kula nie mogła

przelecieć przez głowę łotra i zabić Lamberta. Wołał nie sprawdzać

walorów nowej amunicji…

Kiedy zajął dogodną pozycję, zauważył ruch palca i wykrzywioną

z wysiłku twarz Lamberta. Strzelił. Kula utknęła w głębi czaszki

bandyty, roztrzaskując kości i mózg. Corso biegł tak szybko, że widział

jeszcze dym wydobywający się z ust leżącego na ziemi trupa.

Lambert błyskawicznie się pozbierał i wycelował swojego HK G36

w dwóch pozostałych drani, którzy – miracolo – nie ruszyli się

z miejsca. Corso cofnął się o kilka kroków i oparł o samochód. Drżały

mu nogi. Tymczasem Lambert zakładał kajdanki dwóm łotrom.

Pod wpływem przeczucia Corso podszedł do mercedesa. Nadal był

doskonałym strzelcem – jego kula rozwaliła pół brzucha handlarza

narkotyków, paląc tkanki i uszkadzając ważne narządy. Policjantowi

zrobiło się niedobrze, kiedy uświadomił sobie plon tego wieczoru.

Lambert poklepał go po plecach.

– Kolejnych dwóch łotrów, którzy ocalili życie twojej byłej!

 6

G odzina dziewiąta, briefing w trzydziestceszóstce.

Corso spał od piątej do ósmej rano. Nie zdjął nawet ubrania. Potem

wziął prysznic, ogolił się, przebrał i przez cały ten czas robił wszystko,

żeby nie myśleć o jatce w Nanterre.

Uzgodnili z Lambertem, że zapomną o jego obecności na miejscu

akcji. Dowódca grupy wziął na siebie rozliczenie operacji – zarówno

sukcesu, jak i trupów (jednym z nich był sam Mehdi Zaraoui) –

a Corso wróci do swoich dochodzeń i papierów. Siły interwencyjne

w końcu uporały się ze strzelającymi zza węża. Tylko kumple

powieszonego zdołali uciec. Bilans: zniszczenie nielegalnego

laboratorium, zatrzymanie garstki dilerów, trzej zabici, w tym

przywódca bandy, i dwóch rannych po stronie złych, jeden ranny

gliniarz. Splendor dla Lamberta. Katharsis, jeśli ktoś tak uważa, dla

Corso.

Zabić dwóch ludzi w jedną noc – szóstego i siódmego w ciągu

osiemnastu lat służby – to nie byle co. Zwykle, żeby wyjść z takiej

traumy, Corso stosował pewien rytuał: pędził do kościoła Saint

Jacques du Haut Pas, pierwszego, do jakiego trafił w Paryżu, kiedy

wyrwał się wreszcie z przedmieść, i błagał Boga o wybaczenie.

Choć był policjantem i miał głęboką świadomość, że zło jest

wszechobecne i tkwi w każdym człowieku, nie wyzbył się

optymistycznej wizji kosmosu, przyjmującej za pewnik istnienie piątej

fundamentalnej siły: miłości. Właśnie dlatego w cichej, pachnącej

kadzidłem parafii poddawał się autoegzorcyzmom, kiedy zdarzyło mu

się przelać krew. Modlitwą i błaganiami starał się pokonać

nawiedzające go demony, które znowu się rozbudziły…

Tego ranka nie miał czasu na rytuał. Wyjechał za kwadrans

dziewiąta i na syrenie pędził w stronę Sekwany. Najboleśniej przeżywał

to, co stało się już jego obsesją: własną nieodpowiedzialność. On,

ojciec dziesięcioletniego chłopca, którego kochał najbardziej na świecie

i o którego gotów był walczyć do upadłego, znowu niepotrzebnie

wystawił się na śmiertelne niebezpieczeństwo.

Trzecie piętro, automat z kawą. Po tym pozbawionym smaku

i aromatu napoju pozostał tylko ból oparzonego gardła. Właśnie tego

potrzebował.

W sali konferencyjnej czekali już członkowie jego grupy. Od czterech

lat kierował zżytym i skutecznym zespołem, którego krucha

równowaga stała się dla niego troską spędzającą sen z powiek. Gdyby

zabrakło jednego elementu, ta alchemia także by zniknęła…

Barbara Chaumette, alias Barbie. Ani imię, które kojarzyło się

Corso z wysoką, smukłą marzycielką, ani przezwisko nie pasowały do

tej osoby. Jego zastępczyni była drobną trzydziestolatką o nijakiej

twarzy. Chodziła w czarnych wełnianych sukienkach, podartych

rajstopach i starych stanach smithach. Wciąż jakby naelektryzowana,

nie wiedziała, co znaczy płynność gestów – emanowała nerwowością

i widać było, że nie czuje się dobrze we własnej skórze.

Ukończyła studia w Instytucie Nauk Politycznych, zaczęła naukę

w ENA, ale w wieku dwudziestu sześciu lat rozmyśliła się i wybrała

szkołę policyjną – nie Państwową Wyższą Szkołę Policyjną w Saint-Cyr-

au-Mont-d’Or, która kształci komisarzy, lecz zwykłą fabrykę oficerów

policji w Cannes-Écluse. Nikt nie potrafił zrozumieć, czym się

kierowała. Nikt też nie znał jej rodzinnych koligacji ani nie wiedział

niczego o życiu prywatnym (jeżeli miała chłopaka, to mu współczuli –

dziewczyna była harmonijna jak marakasy). Na razie była kapitanem,

ale Corso wróżył jej szybki awans na komendanta. Nigdy nie widział

gliny o takich zdolnościach analitycznych ani tak doskonałej pamięci.

Z billingami i wyciągami bankowymi radziła sobie ze sprawnością

programu komputerowego.

Nathalie Vallon, lat czterdzieści osiem, stanowiła jej przeciwieństwo.

Ta wytrwała kulturystka zasłużyła sobie na przydomek Paka, skrót od

Napakowanej, które to przezwisko okazało się za długie dla gliniarzy,

którym wciąż się spieszyło. Potężna sylwetka sprawiła też, że Pakę

uważano za lesbijkę, chociaż od dwudziestu lat była żoną nauczyciela

i miała dwoje bardzo uzdolnionych i dobrze wychowanych dzieci.

Zawsze nosiła czarny, pozbawiony elegancji kostium, białą bluzkę

i buty żandarma. Była prawdziwym żołnierzem Brygady Kryminalnej,

kimś pomiędzy policjantem a grabarzem.

Mało ambitna, nie awansowała do stopnia kapitana, czego zresztą

wcale nie chciała. Jej jedyną pasją była butelka. Corso co jakiś czas

musiał przypominać jej zasady obowiązujące w grupie: żadnego

alkoholu ani narkotyków na służbie, broń służbowa zamknięta

w szufladzie i bez ordynarnych odzywek, jeśli łaska.

Paka była niesamowitym człowiekiem: zawsze uśmiechnięta,

życzliwa, wzbudzająca zaufanie, po mistrzowsku nawiązywała kontakt

z przesłuchiwanymi świadkami i… podejrzanymi. Przesłuchania

Nathalie zawsze dawały lepsze wyniki niż czyjekolwiek inne.

Trzeci w grupie, najmniej ceniony przez Corso, nazywał się Ludovic

Landremer. Trzydziestopięcioletni magister nauk ekonomicznych,

urodzony w Tuluzie, był błyskotliwy i bez problemu pokonywał kolejne

szczeble kariery. Wyglądał jak sprzedawca samochodów w tych swoich

dopasowanych garniturach i szpiczastych butach. Jego rude włosy

były gęste i kędzierzawe. Wiedziano, że kocha rugby. Pytany

3
o pochodzenie, odpowiadał: „Ovalie” .

Jego słabostką były portale randkowe. Samotny, żył tym, co

planował na noce, wierny dewizie: „Jedna kobieta na jeden wieczór,

jeden mecz na weekend”. Trzeba było zablokować dostęp do niektórych

stron w jego komputerze służbowym i pilnować, żeby zostawiał

prywatnego laptopa w szatni.

Jego zawodowym atutem okazała się cierpliwość. Mógł przetrząsać

całe wieżowce, dzwonić do wszystkich drzwi, zadawać sto razy te same

pytania, nie męcząc się tym i nie dekoncentrując. Ludo Włok, jak

nazywali go koledzy, potrafił wyłapać swą siecią każdy istotny element,

drobną niespójność, która mogła odmienić bieg śledztwa.

I wreszcie był jeszcze Krishna Valier. Jego rodzice baba cools, którzy

nadali mu imię hinduistycznego bóstwa, prawdopodobnie wpadli

w rozpacz, gdy ich potomek został gliną, a co gorsza: „nade wszystko

funkcjonariuszem państwowym”. Urzędasem, który spędzał dni

w biurze (a miał własne, zwane przez innych „karcerem”), spisując

protokoły przesłuchań, raporty i notatki. Jako magister prawa był

w grupie jedynym, który mówił językiem sędziów i potrafił rozwiązać

problemy administracyjne. Prowadził także archiwum i radził sobie

z Salvac – potężną bazą danych dotyczących krwawych zbrodni. Tę

bazę trzeba było uzupełniać o każdą sprawę, wypełniając tasiemcowe

kwestionariusze.

Choć inni nie byli hinduistami, wielbili Krishnę – ich Krishnę –

ponieważ dzięki niemu mogli spędzać znacznie więcej czasu w terenie

niż przy komputerze.

Krishna miał wygląd stosowny do zawodu, chociaż może było

odwrotnie. Niski i kruchy, wyłysiały przed trzydziestym piątym rokiem

życia, postawił na okulary jako ten element, który ubierze jakoś jego

twarz: wybrał szylkretowe prostokątne oprawki znanej marki i wyglądał

w nich, jakby poskładano go z klocków Lego. Jego życie prywatne

pozostawało dla kolegów zagadką, ale z taką prezencją powinien trafić

na plakaty.

Nie uczestniczył w zebraniach, nie prowadził żadnego śledztwa,

nigdy nie wychodził z biura, lecz był istotnym elementem grupy. Jego

cierpliwość nie miała granic, zwłaszcza cierpliwość wobec kolegów,

którzy zamiast pukać do jego drzwi, wchodzili, wołając: „Hare

Kryszna”, a nie „dzień dobry”.

– Dobrze – zaczął Corso, klasnąwszy w dłonie. – Stare sprawy

załatwione?

– Wykończyłam ogony sprawy Martela – powiedziała Barbie –

a Ludo spisał ostatnie protokoły dotyczące koreańskiego warsztatu.

Wciąż czekamy na wyniki ekspertyzy z parkingu w Aubervilliers.

Przystopowaliśmy z wezwaniami świadków linczu w Château Rouge…

Słowo „lincz” przypomniało Corso wczorajszego wisielca, a także

jego własne zbrodnie. Zlał się zimnym potem na myśl, że ktoś mógłby

skierować jego grupę do liczenia ofiar śmiertelnych z osiedla Pablo-

Picasso. Ale Lambert na pewno będzie go trzymał z daleka od sprawy.

Wyczyści wszystko z SDPJ 92 – niech każdy pozamiata pod własną

bramą.

– Czyli możemy poświęcić się wyłącznie sprawie Squonka?

Trzymając ręce w kieszeniach, Paka (nigdy niczego nie notowała)

wtrąciła:

– A jaki mamy na to pomysł?

– Mówiłem wam wczoraj, że oddali nam to „dziecko” w nadziei, że

pchniemy sprawę do przodu.

 – Wszyscy czytaliśmy akta – powiedział Ludo. – Bornek i jego ludzie

odwalili kawał dobrej roboty.

– Ale można zrobić to lepiej – stwierdził Corso.

W milczeniu kiwali głowami: pycha, siła sprawcza wszystkich

wojen…

– Wchodzimy w sprawę na pięćset procent, wszyscy czworo, dniem

i nocą, bez przerwy, co najmniej do poniedziałku. Jeśli niczego nie

znajdziemy, zakończy się okres in flagranti, wyznaczą sędziego

śledczego i wszystko będzie się wlec w nieskończoność.

– Czyli walczymy już tylko o honor? – Nathalie się uśmiechnęła.

– Dokładnie. Widzieliście zdjęcia ofiary. Nie pozwolimy chyba, żeby

ten zboczony bandzior onanizował się, wspominając to, co zrobił, ani

żeby to powtórzył.

Kiwali głowami. Corso rozgrzewał salę.

– Dlatego zaczynamy śledztwo od zera, ciągniemy wszelkie tropy.

Przesłuchiwali sklepikarzy z ulicy Niny? My potrząśniemy

handlowcami z całej okolicy. Przeanalizowali billingi z poprzedniego

miesiąca? My bierzemy kwartał. I tak dalej.

Ludo oderwał oczy od komputera.

– Jakiego profilu szukamy?

– Wszystko świadczy o tym, że to było morderstwo z premedytacją.

Sprawca znał więc ofiarę, może blisko, może tylko z widzenia.

– A kwadrans przed śmiercią Nina żyła.

Corso zignorował tę głupią uwagę.

– Trzeba szukać wśród tych, którzy ją widywali na co dzień, jej

przyjaciół i znajomych, ale także wśród tych, którzy zobaczyli ją jedynie

podczas spektaklu bądź jakiegoś szkolenia.

– To spora gromada.

– Dlatego musimy zacząć od jej rozkładu zajęć. Jakiś łajdak

upatrzył ją sobie i to w najgorszym możliwym celu. Ten gość jest gdzieś

w jej pobliżu, musimy go tylko odnaleźć. Przewiniemy film od końca,

zatrzymując się na każdym obrazie.

Gliniarze popatrzyli na siebie: ta patetyczna mowa była niezła, ale

oznaczała setki godzin ciężkiej pracy, wyczerpującego i drobiazgowego

dochodzenia. A wszystko zapewne na nic…

– Kto co robi? – spytała bez entuzjazmu Barbie.

 – Ty zajmiesz się billingami, rachunkami osobistymi, jej

komputerem. Dokładnie przeanalizujesz najbanalniejsze maile,

kontakty i tak dalej. Pogadaj z naszymi informatykami, może jest jakiś

sposób, żeby odzyskać to, co wykasowano.

– Jej laptopa nie było wśród dowodów.

Corso skinął głową.

– Zwłoki były nagie, nie odnaleziono ani torebki, ani żadnych rzeczy

osobistych – dodał. – Może to nic nie oznacza, a może to sygnał, że

morderca nie chciał, żebyśmy zajrzeli do jej kalendarza. Dlatego billingi

są tak ważne.

– Ludzie Borneka już to wszystko robili.

– Rozumiesz po francusku czy nie? – rzucił, podnosząc głos. –

Skoro nic nie znaleźli, to najwyraźniej coś zaczęło kiełkować wcześniej

albo to jakiś drobiazg, który przeoczyli. Zadzwoń do operatora i przejdź

samą siebie. – Zwracając się do Nathalie, która stała oparta o framugę

drzwi, powiedział: – Ty zajmiesz się sklepikarzami, sąsiadami,

znajomymi. Potem poszerzysz krąg: Nina była naturystką, fanką jogi

i tym podobnych głupot. Kto wie? Może morderca jest nudystą.

Żart spalił na panewce. Trudno. Podczas briefingu ważne jest, czy

przełożony potrafi dodać energii swoim ludziom.

– Jeszcze pewien drobiazg – ciągnął, patrząc na Pakę. – Sophie

Sereys urodziła się jako X. Odnalezienie jej biologicznych rodziców

byłoby zadaniem niewykonalnym, ale Bornek wystosował pismo,

prosząc o przekazanie listy domów dziecka i rodzin zastępczych,

w których się wychowywała. Na razie czekamy.

– Myślisz, że ta historia może być tak stara?

– Nigdy nic nie wiadomo. Motywem zbrodni może być jakieś

zdarzenie z dzieciństwa, frustracja innego porzuconego dzieciaka.

Nathalie stała nieruchomo. Zimna jak kamień słuchała wywodów

Corso.

Stéphane zwrócił się wreszcie do Landremera:

– Ludo, wrócisz do lokali, w których pracowała, sprawdzisz, czy

wśród klienteli nie ma świrów. Zadzwonisz też do wszystkich jej one

shots. Często robiła striptiz na jednorazowe zlecenie, w lokalach

i prywatnie. To może być szeroki krąg ludzi… Poza tym poproś

Krishnę, żeby pogrzebał w archiwach i sprawdził, czy w bazie Salvac

nie pojawiło się już morderstwo, które choć trochę przypomina to pod

względem okaleczeń i techniki duszenia.

– Bornek…

– Oni ograniczyli się do Île-de-France, nas interesuje cały kraj.

Pogrzeb też w zasobach archiwalnych, których nie zdigitalizowano,

wypytaj starych pracowników i bywalców Squonka. Przetrząśnij

papiery. Kurwa, przecież takie rany, o ile już kiedyś się zdarzyły, nie

mogły popaść w zapomnienie!

Denerwował się coraz bardziej, ale jego ludzie nie reagowali. Brali

go takiego, jakim był: skrajnie nieprzyjemnego, wciąż niezadowolonego.

– A ty? – spytała w końcu Barbie, jedyna, która mogła sobie

pozwolić na tego rodzaju zaczepki.

– Najpierw pójdę wylizać dupę Bornekowi, żeby połowa piętra nie

wydrapała nam oczu. Potem zajmę się tancerkami, koleżankami i tak

zwanymi przyjaciółkami Niny. Powszechnie uważano ją za wyluzowaną

laskę, ale ani jeden świadek nie potrafił powiedzieć o niej nic bardziej

osobistego.

W każdym innym zespole rozbrzmiałyby protesty, szefowi zarzucono

by, że zostawił dla siebie najlepszą robotę – dziewczyny – ale z Corso

lepiej było nie pozwalać sobie na takie uwagi. Nikomu zresztą nie

zaświtałoby w głowie, że dowódca chce popatrzeć na zgrabne tyłeczki.

To nie było w jego stylu.

 7

J
oczy.
eżeli myślisz, że możesz to zrobić lepiej niż my, mydlisz sobie

– Nic nie myślę. Bompart kazała mi przejąć sprawę. Zrobię, co

w mojej mocy, i tyle.

Patrick Bornek był mężczyzną średniego wzrostu, o torsie jak

baryłka i rozpłaszczonym nosie. Ten wygląd doskonale odzwierciedlał

jego mentalność. Pracowity i uparty, nieraz odbił się już od ściany,

uczył się na błędach i w końcu został doskonałym śledczym.

Jego kariera była przeciwieństwem tej, którą robił Corso – żadnych

heroicznych czynów, żadnych mrocznych lat służby w niebezpiecznych

brygadach, a tylko stopniowy, niespieszny awans administracyjny

i przynosząca efekty cierpliwość. Pod względem odsetka rozwiązanych

spraw grupa Borneka nie ustępowała grupie Corso, była tylko

powolniejsza, nie tak błyskotliwa i nie tak barwna.

Mało brakowało, a to Corso dostałby sprawę Squonka, ponieważ

w dniu odnalezienia zwłok pełnił dyżur. Jednak tuż przedtem wezwano

go do notariusza, któremu ktoś poderżnął gardło nożem do papieru.

Kiedy już ustalił sprawcę – a był nim wydziedziczony, który w ten

sposób okazał niezadowolenie – mógłby udać się na miejsce

odnalezienia zwłok striptizerki, ale Catherine Bompart wolała

powierzyć sprawę Niny Vice, i tak już zbyt nagłośnioną przez media,

dyskretniejszej ekipie.

Bornek usiadł przy biurku. Jego szyja zniknęła w tej pozycji,

a twarz tuż nad torsem wyglądała jak łeb rozgniewanego byka.

– Nic nie znajdziesz – powtórzył. – Ten łotr nie zostawił

najdrobniejszego śladu. Przez dobę poprzedzającą śmierć nikt nie

widział ofiary. W dniach poprzedzających morderstwo nikt nie

zauważył niczego niepokojącego. Jeśli chodzi o znajomych dziewczyny,

to męczyliśmy ich tak, że mogliby wystąpić na drogę cywilną i oskarżyć

nas o nękanie.
 – A skrępowanie bielizną?

– Węzeł, którym ją uduszono, to podwójna wyblinka, typ węzła

zaciskowego. Na kostkach i nadgarstkach zrobiono ósemki. Węzły

żeglarskie. Nie zamierzaliśmy wkraczać do portu w Hawrze albo

Tulonie… Ale skontaktowaliśmy się ze skautami.

– Dlaczego ze skautami?

– Bo to spece od węzłów. Widzisz, w co wpadliśmy…

– Bondage? – dopytywał Corso. – Nina mogła robić zdjęcia albo

kręcić filmiki do internetu, może natknęła się na amatorów sado-

maso…

– Zastanawialiśmy się nad tym. W jej notesie nie ma żadnych zleceń

tego typu, a zapewniam cię, że skrupulatnie prowadziła rachunki. Pod

tym względem była jak drobna sklepikarka. Podjęliśmy ten trop,

pytaliśmy o radę kolegów z Brygady do Walki z Sutenerstwem. Zero

tropów.

– A okaleczenia?

– Błagam cię. Nie zamierzam się napalać, żeby stwierdzić, co ten

świr próbował narysować na twarzy biedaczki. Świr chciał ją

zmasakrować i basta.

Bornek był w błędzie – rany ust, kamień w gardle to nie były

szczegóły bez znaczenia. Morderca zamienił twarz ofiary w koszmarny

obraz, który być może do czegoś nawiązywał.

– Zauważyłem brak obrażeń świadczących o tym, że się broniła –

zaryzykował Corso.

– No i co z tego? – rozzłościł się Bornek. – Wnioskujesz, że znała

zabójcę i nie obawiała się go? To brednie z filmów. Nikt nie rozwiązał

żadnej sprawy dzięki tego typu wnioskom. A może ją zaskoczył

i błyskawicznie skrępował? Albo podał narkotyk, którego nie da się

wykryć? Mogła zresztą być zbyt przerażona, żeby się ruszyć. Nie

dowiemy się już, co tam się stało.

Corso rozumiał, że Bornek skapitulował i że teraz to on musi

przejąć inicjatywę.

– Zamierzałem skupić się na Ninie…

– Bo uważasz, że my na to nie wpadliśmy? Przeszukaliśmy

wszystko, wywróciliśmy jej życie do góry nogami. Nie ma żadnego

punktu zahaczenia ani po stronie zabójcy, ani po stronie ofiary.

 – A jej dzieciństwo?

– Czekamy na dokumenty pomocy społecznej dla małoletnich, ale

wiesz, jak to z nimi jest…

Przez moment Corso zastanawiał się, co – gdyby został

zamordowany – dałoby badanie jego przeszłości. On też był

podopiecznym państwa z numerem 6065. Nadano mu nazwisko

o włoskim brzmieniu, ponieważ urodził się w Nicei, niedaleko granicy.

Czego doszukaliby się policjanci, gdyby poszli jego tropem do

czasów dzieciństwa i dorastania? Nazwy domów dziecka, nazwiska

rodzin zastępczych – tego by się dowiedzieli, ale na pewno nie

dostrzegliby podskórnego chaosu, który kształtował jego osobowość.

Umknęłyby im strefy mroku, które uczyniły z niego człowieka

poszufladkowanego, pełnego sprzeczności i tajemnic. Ta refleksja

przywróciła mu nadzieję. Sophie Sereys też musiała mieć swoje

sekrety.

Bornek podszedł do okna. Zatrzymał się, wsuwając ręce do

kieszeni.

– To odebranie sprawy…

– Nie nazywaj tego w ten sposób.

– Przecież to fakt. Dla mnie to jak walenie konia… poniżające, choć

w gruncie rzeczy przynosi ulgę.

Ostatni akord.

Corso wstał i rzucił jeszcze na pocieszenie:

– Wykonamy pracę jak najlepiej, ale nic więcej nie znajdziemy. Ten

manewr to zwykłe ustępstwo wobec mediów i opinii publicznej.

– Gadanie – odparł Bornek, odwracając się. – Znam cię, Corso.

Jesteś przekonany, że potrafisz to zrobić lepiej niż my. Cóż, życzę

powodzenia. A ja jadę na wakacje.

Wracając do swojego gabinetu, Corso mijał Wydział

Antynarkotykowy, gdzie wciąż mówiło się o wczorajszych wyczynach.

Przyspieszył kroku, żeby uniknąć spotkania z którymś z obecnych

wczoraj na służbie policjantów.

– Komendant Corso?

Odwrócił głowę i znalazł się oko w oko z dziennikarzem, którego

nazwiska nie pamiętał, chociaż mężczyzna ten często snuł się po

policyjnych korytarzach. Corso nie pałał wrogością do dziennikarzy –

wprawdzie pletli bzdury, ale to samo robili sędziowie i adwokaci.

W przeciwieństwie do swoich kolegów nie uważał przedstawicieli

mediów za hieny. Bo gdyby tak patrzył na problem, to oni sami,

gliniarze, byli sępami żywiącymi się cudzą krwią.

Mężczyzna zbliżał się do niego z wyciągniętą ręką. Corso zrobił

unik, bo nie znosił uścisków dłoni.

– Mógłby mi pan powiedzieć kilka słów o operacji przeprowadzonej

tej nocy na osiedlu Pablo-Picasso?

– Już od pięciu lat nie pracuję w Brygadzie Antynarkotykowej.

Przypomniał sobie nazwisko faceta: Trepani albo Trivari. Raz czy

dwa musiał odpowiadać na pytania tego gościa o gębie klauna.

Dziennikarz miał wyłupiaste oczy i małe usta i wyglądał jak Szalony

Kórlik.

– No ale wisielec, trzech zabitych i trzech z ranami postrzałowymi to

już nie jest historia z paryskiego przedmieścia, ale z Juárez czy

Medellín.

– Proszę pytać o to moich kolegów.

– Znudziło mi się powtarzać, że przecież tam pan dorastał.

Czasami dziennikarze wiedzieli o glinach więcej niż sama Inspekcja

Generalna Policji Narodowej.

– Co pan sądzi o przemianach dokonujących się w dzielnicy? –

ciągnął.

– Jeżeli szuka pan strażaka piromana, to źle pan trafił.

Z optymizmem patrzę na przemiany, które zachodzą na

przedmieściach. Większość ich mieszkańców to porządni ludzie.

Dziennikarz uśmiechnął się ze zrozumieniem.

– Za pańskich czasów nie wieszano tam ludzi na latarniach.

Miał ochotę odparować, że istniały wtedy inne rozrywki, raczej

podziemne. W porę jednak się powstrzymał.

– Ci, którzy rządzą bandami, próbują siać terror – powiedział

najspokojniej, jak mógł. – Ale to im się nie uda. Powtarzam, że

stanowią tylko ułamek procenta populacji tych dzielnic, a policja

pracuje, żeby ich zidentyfikować i zaaresztować. Trzeba skończyć ze

stygmatyzacją tego rodzaju osiedli.

Nie wierzył w ani jedno słowo z takich politycznie poprawnych mów.

Co naprawdę pamiętał z lat spędzonych w Picasso: że sąsiedzi szczuli

go psem, bo za głośno słuchał muzyki; że dzieciaki z wieży, zamiast

odrabiać lekcje, sikały do skrzynek na listy; że członkowie jego własnej

rodziny zastępczej wzywali gliniarzy, by wydać nielegalnych imigrantów

z mieszkania obok… Ludzki śmietnik na każdym piętrze.

– Jak powstrzymać to mnożenie się… czarnych owiec?

– Trzeba takich zatrzymywać i powodować, że staną się

nieszkodliwi, to wszystko.

Kurwa, trzeba ich pozamykać w klatkach!

Zagryzł usta. Brawo, Corso. Wal dalej w mur.

– Jak na chłopaka pochodzącego z takiego osiedla nie jest pan zbyt

wyrozumiały.

– To dlatego właśnie, że stamtąd pochodzę.

Po tych profesjonalnych słowach wrócił do siebie, klnąc pod nosem.

Nikt nie wiedział, że wczoraj to on strzelał do dilerów, a teraz

w dodatku musiał znów strzelać w inny sposób: zdaniami, które

pochwycą media, sieci społecznościowe oraz politycy wszelkiej maści

i które każdy wykorzysta do własnej gry.

Corso ledwie zdążył schronić się w gabinecie, kiedy ktoś zapukał do

drzwi. W progu stanęła Barbie z miną przemoczonego czarnego kota.

– Zlokalizowałam nawashi, interesuje cię to?

– Co zlokalizowałaś?

– Mistrza shibari, japońskiej sztuki wiązania.

Emilija często mówiła mu o tej tajemniczej dyscyplinie,

o pograniczu erotyki i estetyki. O sztuce wiązania kobiet jak baleronu,

tyle że z precyzją i delikatnością.

– Bornek już badał ten trop…

– Odwiedziłam trzy czwarte paryskich klubów sado-maso. Mówię

o prawdziwym mistrzu.

– Jest Japończykiem?

– Nie, to paryżanin. Organizuje międzynarodowe targi, pokazy,

konferencje.

– Gdzie ma siedzibę?

– W szesnastej dzielnicy. Jedziemy?

Corso rzucił okiem na zegarek – było przed jedenastą.

– Jedziemy moim wozem.

 8

B arbie uparła się, że to ona poprowadzi.

bulwarach, zaczęła mówić o shibari. O dziwo, zdawała się dobrze znać

Sunąc po

Mathieu Veranne’a, trudno było jednak ustalić, czy sama gustuje

w takich praktykach.

Corso zawsze zastanawiał się, na co Barbie jest seksualnie

napalona. Był tylko pewien, że nade wszystko lubi drążyć mroczne

strony rodzaju ludzkiego, choćby musiała zmarnować na to sporo

czasu. Uważała się za „reportera duszy”.

– Ten gość ma jakiś zawód?

– Jest finansistą. Kieruje funduszem hedgingowym dla azjatyckich

inwestorów. Podróżuje między Paryżem, Hongkongiem i Tokio.

– Ma rodzinę?

– O ile wiem, żonę i dwoje dzieci. Ale to wszystko pozostaje w tle, za

liną, jego jedyną pasją. Zarabia pieniądze, utrzymuje dom, denerwuje

się jak każdy bankier, ale między tą rzeczywistością a tym, co go

naprawdę podnieca, stoi niewidzialny mur.

– Gdzie go właściwie poznałaś?

– Kiedy byłam w Brygadzie do Walki z Sutenerstwem, odebraliśmy

wezwanie. Seans shibari źle się skończył: jakaś kobiecina odczepiła się

od sufitu i złamała kark.

Stéphane to sobie wyobraził i zachciało mu się śmiać. Powstrzymał

się. Lipcowe słońce odbijało się od kamiennych fasad, ale jego blask

był łagodny, przytłumiony przez obłoki, które zdawały się szeptem

zalecać do miasta. Paryż zdawał się być nimi zauroczony.

– On był mistrzem ceremonii?

– Nie. Skonsultowałam się z nim jako ze specjalistą, żeby dociec,

czy wina leżała po stronie wiążącego.

– A ty – podjął – próbowałaś tego?

W odpowiedzi Barbie zaśmiała się drwiąco, trzymając kierownicę,

która przy jej kruchych ramionach wydawała się ogromna.

 Milczeli, gdy mijali Grand Palais, jadąc w stronę wieży Eiffla. Bez

syreny, bez koguta, byli jak para na przejażdżce starym czarnym polo.

Corso popadł w zadumę. Krępowanie, tajna broń pożądania… Sam

często wiązał Emiliję (w uproszczony sposób), kiedy godziła się grać

dziewicę poniżoną i spętaną przez złego glinę, człowieka w czerni. Przy

żonie przeżył te mroczne i olśniewające chwile, gdy rozkosz rośnie jak

słupek rtęci w trakcie gorączki. Myślał wtedy o atomach pędzących

z prędkością światła. Kiedy ocierali się o tę granicę, rozpływali się,

stawali czystą energią, przeobrażali się w „coś innego”. To samo

dotyczyło Emiliji: gdy wiła się, związana, wydawało mu się, że rozrasta

się i staje świetlistą aureolą, czystym jądrem siarki, bliskim eksplozji,

a wtedy on…

Wyprostował się na fotelu, żeby odpędzić te wspomnienia. Nigdy nie

próbował doznać takiej rozkoszy z inną. Tę wyrwę w swoim życiu

osobistym wolał wypełnić zapomnieniem, pracą, nienawiścią, a nawet –

bo dlaczego nie – przemocą, która mogła posunąć się aż do zabójstwa.

Nigdy jednak nie zdołał uwolnić się od tego nękającego go pytania: czy

był tak samo wypaczony jak Emilija? Gorszy od niej? Był hipokrytą,

podczas gdy Bułgarka żyła w zgodzie z własną naturą?

Most Grenelle. Barbie zjechała na prawo, a za Sekwaną minęła

Maison de la Radio, by wbić się w ulicę Gros. Zaraz potem zgubili się

w plątaninie uliczek jednokierunkowych XVI dzielnicy.

Mathieu Veranne mieszkał przy Docteur-Blanche. Każdemu glinie

ten adres przypominał o dramatycznych zdarzeniach. To tu

czternastego stycznia 1986 roku operacja mająca doprowadzić do

rozbicia Gangu Peruk (celem był bank pod numerem 39) zakończyła

się fiaskiem: na chodniku leżeli zabici, część włamywaczy uciekła,

biorąc zakładników, a potem doszło do historycznego buntu

policjantów, którzy domagali się usunięcia komisarza podejrzewanego

o to, że doprowadził do tak tragicznego finału.

Dom pod numerem 13 przy tej ulicy był jednym z tych

prostokątnych, pozbawionych zdobień budynków, które wyrastały

w Paryżu w latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych, zwłaszcza w XVI

dzielnicy. Za niskim ogrodzeniem otwierał się dziedziniec kryjący dwie

ciekawostki: sinusoidalny basen z turkusowej ceramiki i fontannę-

rzeźbę z czarnej żywicy wyobrażającą rękawicę bokserską.

 Corso uwielbiał takie detale odsyłające do dawnego modernizmu.

Zwrócił oczy na budynek: jedenaście pięter, około pięćdziesięciu

mieszkań ściśniętych jak kostki cukru w prostokątnym pudełku.

Hieratyczna budowla, spoglądająca na okolicę wyniośle i obojętnie.

Przekroczyli próg. Najpiękniejsze było wewnątrz. Hol otwierał się

całą szerokością na ogrody, co sprawiało wrażenie, że budynek wisi

w próżni. Wszystko tu się mieniło: przeszklone drzwi wejściowe, które

odbijały się w tych otwierających się na park, lśniąca marmurowa

posadzka, aluminiowe skrzynki na listy…

Nie potrafiłby wyjaśnić, dlaczego ten widok wydał mu się dobrą

wróżbą – taki wdzięk, taka przejrzystość musiały przynieść olśnienie:

jasną drogę pośród mroku.

 9

M athieu Veranne był tyczkowatym

Srebrzące się włosy, koścista, pociągła twarz. Końskie zęby, wyłupiaste

pięćdziesięciolatkiem.

oczy, zawsze czujne i chłonące każdy szczegół. Jego wydatne wargi

wydawały się zaciśnięte w kącikach przez sztuczny grymas. Kiedy się

śmiał, było jeszcze gorzej: wszystkie zęby wystawały jak balkon,

krzycząc zaciekłe, drapieżne „hurra”.

Corso zawsze przebiegał dreszcz, kiedy natykał się na osobnika

o takiej gębie. Wiedział, że nie powinien zdawać się na pierwsze

wrażenie, ale lubił, gdy okazywało się trafne.

Mathieu Veranne miał twarz satyra.

Wprowadził ich do dużej, niskiej sali wyłożonej boazerią. Ten

wystrój zdawał się niezmieniony od lat sześćdziesiątych, Corso

domyślał się jednak, że to autentyczne elementy, odkupione za

ogromne pieniądze. Jakby na potwierdzenie, że całość ma wielką

wartość, na ścianie na wprost okna balkonowego panoszyło się płótno

Jeana Arpa.

Tylko jeden element nie pasował do spójnej całości:

dwudziestoletnia Japonka z torbą Eastpak na kolanach siedziała

w głębi pokoju na fotelu tulipanie z żółtej wełny. Niezbyt ładna ani

szczególnie „wyszykowana”, wyglądała na licealistkę, której zdarzało

się powtarzać klasę.

Skoncentrowana na grze w telefonie, który wydawał nosowe

dźwięki, nie raczyła nawet spojrzeć na wchodzących. Veranne też nie

widział potrzeby, by dokonać prezentacji.

– Czym mogę służyć? – spytał, siadając na wygodnej kanapie

z czerwonej skóry.

Goście zadowolili się fotelami Egg.

– Słyszał pan może o zabójstwie striptizerki Niny Vice?

– Oczywiście – rzucił, zakładając nogę na nogę i od niechcenia

strzepując pyłek ze spodni. – Znam ten lokal.

 Swobodny ton, spokój: Veranne poświęcił im chwilę, ale to

wszystko.

– Nie przekazaliśmy prasie fotografii zwłok. Ofiara była związana

własną bielizną w bardzo specyficzny sposób.

Barbie wyjęła zdjęcia z miejsca odnalezienia zwłok. Rozłożyła je na

stole jak talię kart.

Veranne pochylił się i patrzył na nie bez zmrużenia oka. Nie

zająknął się słowem na temat ran na twarzy. Nie okazywał żadnych

emocji. Corso chciałby zobaczyć, jak ten mężczyzna zabiera się do

pracy, jak posługuje się metrami liny i smaga batem nagie młode

kobiety, wiszące w górze.

W końcu Veranne rozplótł nogi i skupił się na zdjęciach, biorąc je

kolejno do ręki.

– Coś to panu przypomina?

Z lubieżnym uśmiechem, niemal karykaturalnym na jego

wydatnych ustach, zerknął na Corso. Japonka wciąż siedziała w swoim

kącie, chyba bez reszty pochłonięta grą, bo ciągle słychać było

irytujące zzz-zzz.

– To wygląda trochę jak jedna z najbardziej niebezpiecznych pozycji

shibari: ushiro takate kote shibari turi.

– Na czym to polega?

– Partnerce związuje się ręce z tyłu i utrzymuje się ją w tej pozycji

podwieszoną. Można też związać jej kostki z nadgarstkami, jak na tych

zdjęciach. Oczywiście potrzebna jest asekuracja, bo inaczej kończyny

nie wytrzymałyby ciężaru ciała.

– Proszę uważnie przyjrzeć się węzłom. Co może pan o nich

powiedzieć?

– To musubime, węzły zamknięte, dość rzadkie w shibari. Zbyt

niebezpieczne.

– Przepraszam, ale nie rozumiem.

– Węzły zamknięte trudno rozwiązać. Im bardziej osoba się porusza,

tym mocniej węzeł się zaciska. Natomiast węzeł otwarty łatwo

rozwiązać, wystarczy pociągnąć za koniec liny.

– Czy istnieje dyscyplina, w której używa się węzłów zamkniętych?

Veranne wzruszył ramionami.

 – Musielibyśmy pogadać o dużo starszej technice hojojutsu, która

powstała w piętnastym wieku w Japonii. W tamtych czasach wiązanie

więźnia było swoistym językiem. Każdej zbrodni przypisywano

odpowiednią technikę. Widząc skazańca, można było odgadnąć, czym

zawinił. Ta sztuka była uprawiana przez samurajów i ówczesny wymiar

sprawiedliwości. To było zainin shibari, shibari winnych.

Corso kątem oka obserwował Barbie – słuchała z otwartymi ustami.

Jej pełna podziwu mina zdenerwowała go, zwłaszcza że coraz bardziej

oddalali się od istoty sprawy.

– Później, w erze Edo – ciągnął Veranne – zaczęto stosować te

techniki dla przyjemności. Lina stała się dyscypliną czysto estetyczną,

podobnie jak kaligrafia czy sztuka parzenia herbaty. W siedemnastym

wieku istniało ponad sto pięćdziesiąt szkół tej sztuki…

Corso przerwał ten wykład z historii.

– Czy pańskim zdaniem morderca opanował podstawy jednej z tych

technik?

– Za naszych czasów wystarczy zajrzeć do internetu, żeby związać

partnerkę jak należy.

Policjantowi nasunęło się jeszcze jedno pytanie:

– Zgodnie z tą dawną techniką każdy sposób krępowania oznaczał

konkretne przestępstwo. Czy więzy naszej ofiary wskazywałyby na

jakąś winę, na czyn, który domaga się potępienia?

– Zgodnie z moją wiedzą nie. Ale należałoby sprawdzić to

w opracowaniach historycznych. Mogę tylko powiedzieć, że musiałaby

to być najwyższa kara. W każdej szkole shibari związanie rąk więźnia

na plecach i połączenie ich z kostkami to technika najbardziej bolesna.

Jeszcze dziś trudno zliczyć wypadki, do których dochodzi, kiedy tego

typu fantazje przychodzą do głowy osobom słabo panującym nad

sytuacją i… – Veranne zamilkł. Jakiś szczegół na zdjęciach przykuł

jego uwagę. Sięgnął po kolejną fotografię, a drugą ręką wyciągnął

okulary z kieszeni marynarki. – Nie zauważyłem tego… – rzucił,

zakładając je. – Ta ósemka jest specyficzna…

– Może pan wyjaśnić, o co chodzi?

Uniósł głowę jak sowa i wypracowanym gestem zdjął okulary.

– Węzeł, o którym mówimy, ma kształt leżącej ósemki… – Wciąż

trzymając fotografię, wskazał oprawką węzeł. – Proszę przyjrzeć się

uważnie: naszkicowano tu drugą ósemkę, ale tym razem otwartą…

Podsunął zdjęcie Corso, który zobaczył, że faktycznie na

przedłużeniu węzła na nadgarstkach jest jeszcze jeden, inny, jakby

niedokończony.

– Co to oznacza pańskim zdaniem?

– Można przyjmować różne założenia, ale leżąca ósemka to symbol

nieskończoności. Wszyscy o tym wiedzą. A tu druga ósemka wydaje się

wołać o ciąg dalszy. Nie chcę ryzykować zbyt śmiałych hipotez, ale

myślę, że morderca chce wam powiedzieć dwie rzeczy: po pierwsze, że

jego seria morderstw dopiero się zaczęła, po drugie, że nikt nie zdoła

go powstrzymać…

No i sensacja gotowa. Corso miał już ochotę przypomnieć mu Buzza

Astrala z Toy Story, kreskówki, którą oglądał z Thaddée: Na koniec

świata i jeszcze dalej, innymi słowy: w nieskończoność.

– Czy ta kobieta kogoś panu przypomina? – spytał, pokazując

zdjęcie Niny Vice na ekranie telefonu.

– To przecież ofiara. Widziałem jej twarz na zdjęciach.

– A wcześniej? Może w jakimś klubie sado-maso albo na

warsztatach shibari?

– Nie.

Corso schował telefon.

– Mógłby pan dać nam listę paryskich klubów, w których uprawia

się tę… dyscyplinę?

– Oczywiście. Jest ich niewiele.

– Dziękuję – powiedział i wstał, a Barbie poszła w jego ślady.

Mathieu Veranne także wstał. Japonka w kącie wciąż siedziała.

Corso wyczuwał, że łączy ich skrywana więź, znacznie silniejsza od

wszystkiego, o czym głośno się mówi.

Gliniarz chciał zakończyć bardziej poufałym tonem:

– Pańska przyjaciółka nie wygląda na zadowoloną – stwierdził,

wskazując młodocianą otaku.

– Nie jest moją przyjaciółką.

– Wydaje mi się, że ma do pana pretensje. Za bardzo pan ścisnął?

Veranne pobłażliwym uśmiechem skwitował wulgarną uwagę. Jego

usta lekko zadrżały, ale oczy zachowały obojętność, wciąż duże

i lodowate niczym oczy kata.

 – Dąsa się, bo wczoraj trochę za mocno ją wychłostałem.

– Taaak – mruknął Corso, odpowiadając na niewybredny żart.

Wtedy uśmiech Veranne’a stał się jeszcze bardziej pogardliwy.

Mężczyzna wyglądał jak markiz de Sade patrzący na strażników

więziennych z Bastylii.

– Zadaję jej ból, ale w gruncie rzeczy właśnie tego ode mnie

oczekuje.

Veranne naprawdę zachowywał się tak, jakby uważał Corso za

durnia, więc policjant skinął głową, udając, że święcie mu wierzy –

przyjął wyznaczoną mu rolę.

Kiedy wyszli, Corso przystanął pod rzeźbą z czarnej żywicy.

Dochodziła pierwsza po południu, słońce niemal w zenicie, ale upał

wciąż był znośny. Lato, które rozkwitało w cieniu pięknych dzielnic,

przepełniało go dziwną melancholią.

– Przykro mi – powiedziała Barbie. – Spodziewałam się, że to

spotkanie okaże się bardziej… owocne.

– Nie liczyłem na cuda. Mimo wszystko prześwietlimy amatorów

shibari.

– Wracamy do firmy?

– Ty tak. Weź ubera.

– A ty?

– Ja jestem umówiony – odparł zdawkowo. – Sprawy prywatne.

 10

K
apartamencie
ancelaria

przy
mecenas

ulicy
Karine Janaud

Saint-Philippe-du-Roule
mieściła

w
się

VIII
w dużym

dzielnicy.

Corso czuł się tu nieswojo – z trzydniowym zarostem, włosami

ostrzyżonymi na jeża, w wytartej bluzie raził w designerskiej

poczekalni.

Czekał już dziesięć minut, ale nie irytowało go to. Miał przynajmniej

okazję pomyśleć o długiej drodze, która przywiodła go tutaj, na ten

czerwony fotel kształtem przypominający pierwotniaka.

Corso zawsze miał problem z kobietami, zwłaszcza w relacjach

seksualnych. Osiem lat psychoanalizy nie doprowadziło do jasnego

ustalenia źródła tych kłopotów, on jednak miał pewne przypuszczenia.

Za sprawą nieco przypadkowych decyzji pomocy społecznej trafiał

kolejno do rodzin zastępczych o poglądach katolickich, gdzie kobieta

zachowywała dystans wobec seksu, a mężczyzna ją sobie

podporządkowywał. Nikt małego Corso nie tyranizował, nie kazano mu

wysłuchiwać pruderyjnych nauk ani histerycznych zakazów, ale i tak

otrzymał wyraźne przesłanie. Kiedy poczuł pierwsze fale gorąca,

uczynił wszystko, żeby je poskromić. Na próżno.

No i – taka była jego wersja wydarzeń – zaczął żywić podświadomy

żal do obiektu swego pożądania: kobiety. W świecie fikcji odczuwał

pociąg do wszystkiego, co poniżało młode dziewczyny, co mogło je

przerażać i dręczyć. Erotyczne komiksy, horrory, opowieści gotyckie –

to go podniecało.

Wszystko rozgrywało się w sferze fantazji, w prawdziwym życiu nie

miał żadnych problemów. Ale nigdy nie odważyłby się wyznać

kumplom, że ich opowieści o pieprzeniu się w piwnicach czy

o nieśmiałych licealnych miłościach nie robią na nim wrażenia.

Stopniowo w jego mózgu dokonywało się głębokie, lecz klasyczne

pęknięcie – by nie nazwać tego inaczej: nie mógł pożądać tych, które

kochał, a podniecały go te, którymi gardził.

 W rzeczywistości prawda była bardziej skomplikowana. Otóż

podniecała go profanacja modelu, który kochał niewinną miłością.

Kobiety eterycznej, czystej i niewinnej, którą odziera się z ubrania,

gwałci, poniża. Kobiety, którą psuje się tą najohydniejszą, najgorszą

cząstką siebie.

A potem rzeczywistość przywołała go do porządku. Pojawiły się

narkotyki. Mama, jego diler i mentor. Zamknięcie… Za kilka gramów

heroiny Mama przeobraził go w seksualnego niewolnika. Dopiero gdy

Catherine Bompart, niebieska wróżka, znalazła go zalanego krwią

w piwnicy (z trupem Mamy pod nogami), wrócił do świata żywych. To

Bompart posłała go znowu do liceum, a później do szkoły policyjnej, po

drodze kierując do Anonimowych Narkomanów.

Z wolna odnajdywał drogę ku subtelnej i wyśnionej seksualności.

Dziewice kąsane przez wampiry, młode dziewczyny gwałcone przez

kowbojów, nastolatki ścigane przez seryjnych morderców… Nie było

w tym nic szczególnie złego, a wszystko działo się tylko w jego głowie.

Aż do Emiliji.

Bita przez męża, przyszła złożyć skargę do komisariatu głównego

XIV dzielnicy, gdzie dwudziestosiedmioletni Corso zdobywał pierwsze

szlify. I natychmiast poczuł słabość do tej słodkiej buzi, do wizerunku

nauczycielki z wioski amiszów, i nie zdawał sobie sprawy, że ma przed

sobą ucieleśnienie swoich fantazji i pohańbionego anioła.

Prowadził śledztwo w sprawie ślicznotki, tak aby wybrać najlepszy

punkt ataku. Nie znalazł. Pochodząca z Bułgarii Emilija uczyła się

francuskiego w rodzinnym Sliwen i zdołała osiągnąć tak wysoki

poziom, że z powodzeniem przeszła rekrutację do paryskiego Instytutu

Nauk Politycznych. Ukończyła studia z najlepszym wynikiem na roku,

a następnie pracowała w różnych gabinetach ministerialnych. Drogi

Emiliji i Corso nie miały szans się skrzyżować – ona obracała się

w wyższych sferach, on szlifował bruki.

Musiał robić to, co najlepiej umiał – być gliną i wystawać całymi

nocami w alei Dunois, w Cachan, przed domem Emiliji. Przykro

powiedzieć, ale czekał, a raczej miał nadzieję, że mąż znowu się na nią

rzuci, a on będzie mógł wkroczyć i odegrać bohatera.

Mijały tygodnie. Corso zastanawiał się już, czy brutal postanowił się

zmienić, ale w walentynki okazało się, że cierpliwość popłaca. Krzyki,

uderzenia, trzaskanie drzwiami. A potem mąż, który wskakuje do

samochodu i znika w ciemnościach nocy. Policjant natychmiast

zadzwonił do drzwi. Cisza. Błyskawicznie uporał się z zamkiem

i znalazł Emiliję podwieszoną na drążku do ćwiczeń, który jej mąż

zainstalował we framudze drzwi łazienki. Była naga, a widoczne na jej

ciele ślady uderzeń i tortur opowiadały historię istnego obłędu.

Karetka pogotowia. Reanimacja na oddziale ratunkowym.

Rekonwalescencja. Corso przymknął artystę i załatwił wszystko

zgodnie z zasadami, osobiście czuwając, by podejrzany nie został

potraktowany łagodnie przez sąd. Postarał się też, żeby odbywał karę

w najgorszym oddziale więzienia we Fleury i żeby wszyscy dokładnie

wiedzieli, za co trafił do mamra. Upewnił się potem, czy codzienność

mężczyzny płynie w rytm gwałtów i poniewierania przez

współwięźniów. Dał mu dobrą szkołę życia.

A sam tymczasem, regularnie, z kwiatami, odwiedzał Emiliję

w szpitalu i zajął się przygotowaniem jej papierów rozwodowych.

Emilija wróciła do zdrowia i przyjmowała jego zaproszenia. Dzięki

troskliwości i staromodnym zalotom zdołał oswoić ją… fizycznie.

I wtedy odkrył moc Bułgarki. Wciąż będąc tą odcieleśnioną istotą,

którą wielbił, zabrała go do krainy, gdzie po raz pierwszy w życiu mógł

wyrazić najmroczniejsze żądze i brutalność. Mógł ją bezcześcić,

poniżać, kalać, ale tak, że żadne z nich nie wyszło zbrukane po tych

nocnych przedstawieniach. Emilija miała swoisty dar rozdwajania się:

potrafiła być równocześnie kobietą ukochaną, poza wszelkim

podejrzeniem, i przyzwalać na najpaskudniejsze gry seksualne. Ale

uwaga: zawsze udawała, że się na nie nie godzi. I na tym polegała cała

przyjemność.

Corso był w siódmym niebie. Znalazł partnerkę seksualną, o jakiej

nawet nie śmiał marzyć, kobietę zdolną grać matkę i kurwę, a przede

wszystkim matkę zmuszoną udawać kurwę. Tę, która wyzwoliła go od

wstydu, frustracji i wyrzutów sumienia.

Był w błędzie. Sądził, że to on posługuje się Emiliją, a tymczasem to

ona nim manipulowała. Żywiła się jego nerwicą, lękami, grzechami,

z rozchwiania Corso czerpiąc rozkosz.

A chciała dużo więcej.

 To, co uważał za szczyty perwersji, dla niej było ledwie dziecinną

igraszką. Dopiero wtedy uświadomił sobie, jak bardzo jest

niebezpieczna. I poznał prawdę o jej wcześniejszym życiu małżeńskim.

Ten brutalny mąż, łotr, któremu Corso wytrwale zatruwał życie także

po wyjściu z więzienia (jako kurator sądowy stale kopał pod tamtym

dołki, utrudniając znalezienie pracy, zastraszał go), był tylko ofiarą.

Potulnym mężem, który musiał zaspokajać chore potrzeby Bułgarki. To

ona domagała się, żeby ją bił, przypalał, wieszał… To ona prowadziła

korowód w tańcu śmierci.

W tym momencie byli już po ślubie, a Emilija oczekiwała dziecka.

Przerażony Corso nie mógł pogodzić się z myślą, że ich szaleństwa dały

początek życiu. Kiedy poczęli malca? Czy wtedy, kiedy zażądała, żeby

wziął ją na potłuczonym szkle? A może wówczas, gdy musiał okładać

ją pięściami podczas penetracji?

Powtarzał sobie, że ciąża ją wyciszy. Znów się pomylił. Pod wpływem

szalejących hormonów albo nie wiedzieć czego Emilija stała się jeszcze

bardziej perwersyjna. Kiedy przyłapał ją na wbijaniu igieł w brzuch,

zamknął ją w sypialni, żeby mieć czas na podjęcie stosownych kroków.

Załatwił sobie urlop pod pozorem „ciąży patologicznej” (trudno

o trafniejsze określenie) i dzień w dzień chodził do kościoła, by się

modlić. Przerażony i pełen odrazy bał się, że syn przyjdzie na świat

naznaczony przez los, bo jego rodzice byli parą zboczonych świrów.

Uspokoił się po narodzinach Thaddée. Malec był niczym obietnica

niewinności, czysta karta, którą dopiero mieli zapisać. A obowiązkiem

Corso było zapewnić mu wychowanie w normalności i ukrycie

przerażającego oblicza matki. Przysiągł sobie, że będzie trwał u boku

Emiliji, dopóki Thaddée nie osiągnie dojrzałości, i że będzie pilnował

tej gorgony.

Tak mijały lata. Corso trwał w małżeństwie, które okazało się

katastrofą, ale chłopczyk czuł się szczęśliwy. To poświęcenie nie było

dla Corso bolesne – płacił za grzechy, żyjąc w nieszczęściu, i co dnia

trafiał do raju, patrząc, jak Thaddée rozwija się i pięknieje. To

oszustwo znużyło jednak w końcu Emiliję. Któregoś wieczoru, po

powrocie, Corso zastał mieszkanie bez mebli. Bułgarka wyprowadziła

się, zabierając wszystko, w tym syna.

 Zaraz potem policjanci zatrzymali Corso, którego żona oskarżyła

o „bicie i spowodowanie obrażeń”. Ledwie się z tego wykaraskał,

a otrzymał pozew rozwodowy wniesiony przez Emiliję. To wtedy podjął

z góry przegraną walkę o to, by powierzono mu opiekę nad synem.

– Pan Corso?

Mecenas Janaud stała przed nim, ubrana w piękną błękitną

sukienkę. Witała go uśmiechem, który roztrzaskałby szyby, tak był

lodowaty. Znów uderzyło go jej podobieństwo do Emiliji. Był to ten sam

typ wyniosłej urody, ta sama świętoszkowatość, po której w skrytości

ducha spodziewasz się, że okaże się gorętsza od innych.

Wstał i powitał ją skinieniem głowy. Wziął teczkę i wtedy

zorientował się, że rękaw jego bluzy pokrywa zaschnięta krew – ślady

wczorajszej masakry. Odruchowo zaczął zdrapywać tę skorupę

paznokciem, potem potarł ją łokciem, starając się błyskawicznie

wyczyścić ubranie. A wszystko z teczką pod pachą.

Mecenas patrzyła na niego skonsternowana. Z jej oczu wyczytał, jak

długą drogę przyjdzie mu pokonać, zanim przekona sędziego, że jest

idealnym ojcem.

Musiał przejść drogę krzyżową.

 11

J
dobrze.
uż panu mówiłam, że pańska dokumentacja nie wygląda

Serio? Corso wybrał mecenas Janaud, ponieważ jeden z jego

kolegów z trzydziestkiszóstki stracił wszystko podczas procesu

rozwodowego, w którym reprezentowała jego żonę. „Zdzira nad zdziry”,

powiedział krótko. I właśnie kogoś takiego potrzebował Corso.

– Zdążył pan zapoznać się z ich wnioskiem? – podjęła, siedząc już

za dębowym biurkiem z szeroką podkładką z zielonej skóry.

– Oczywiście – odparł, otwierając teczkę. – Zrobiłem adnotacje do

wszystkich akapitów i…

– A tak naprawdę co pan o tym myśli?

– Stek kłamstw.

– Może pan to wykazać?

– Oczywiście, ja…

– Czy ma pan czym ją oczernić?

Corso się zawahał. Gabinet pani mecenas wystrojem zdecydowanie

różnił się od poczekalni. Stare mahoniowe meble pochodziły

z początku XX wieku i bardziej pasowałyby do monotonnej dłubaniny

notariusza z monoklem.

– Czy ma pan dowody na to, że jest złą matką?

– Najgorszą na świecie, ale nie wykorzystam tych informacji.

– Dlaczego?

– Nie zrobię tego mojemu synowi.

– Jest za mały, żeby brać udział w rozprawach. Nigdy się nie dowie,

co zostało tam powiedziane.

– Matka pokaże mu wyrok, kiedy tylko będzie zdolny go zrozumieć.

Może nawet wcześniej. Nie pozwolę, żeby Thaddée miał złe wyobrażenie

o matce. Nie chcę też, żeby myślał, że się na nią uwziąłem.

– W takim razie nie ma sensu nawet próbować.

– Tak wykonuje pani swój zawód? Odchodzi pani, pokonana?

 Karine Janaud wstała i otworzyła okno. Spokojnie zapaliła

papierosa i wróciła za biurko. Była piękna, wyniosła i seksowna.

– Czy naprawdę muszę panu tłumaczyć, jaka jest pańska

sytuacja? – zapytała. – Żona uciekła z synem i twierdzi, że był pan

brutalny, a na poparcie tych słów ma skargę wniesioną w styczniu dwa

tysiące szesnastego roku. Teraz, kiedy doszło do rozwodu, wnosi pan

o opiekę nad dziewięcioletnim synem. Nie ma pan najmniejszych szans

na jej uzyskanie.

– Oskarżenie Emiliji było fałszywe. Można spojrzeć na to z drugiej

strony i powiedzieć, że opuściła dom rodzinny…

– To nieistotne – mruknęła prawniczka, wypuszczając kłąb dymu. –

Problem w tym, że jest pan ojcem. Nawet o opiekę naprzemienną

trzeba będzie ostro walczyć.

– Słyszałem, że sędziowie są teraz bardziej przychylni dla ojców.

– Nieprawda. Jeśli dziecko jest małe, większość sędziów uważa, że

powinno zostać przy matce. Nawet jeżeli matka pracuje i nie może

poświęcić mu więcej czasu niż ojciec, a także jeżeli… nazwijmy to tak:

ma poważne wady. Matka zawsze wygrywa z ojcem. Nazywa się to

„prawem brzucha”.

Corso kręcił się na fotelu – Janaud mówiła głośno to, co od

początku podszeptywało mu doświadczenie. Przez otwarte okno do

gabinetu wdzierały się odgłosy robót ulicznych.

– Co możemy zrobić?

– Powtarzam: unurzać ją w błocie. Wykazać, że jest złą matką

i naraziła dziecko na niebezpieczeństwo.

– Nie.

– W takim razie odbijemy się od muru.

– Można chyba udowodnić zalety ojca?

– W tego typu sprawach decyzji nie podejmuje się, patrząc na

rubrykę zalet, ale na wady. Przez cały rok sędziowie widzą korowody

mężczyzn i kobiet, którzy wymyślają sobie od najgorszych i wzajemnie

oskarżają się o najohydniejsze draństwa. Jeżeli nie zagra pan w tej

grze, sędzia pomyśli, że wyjątkowo pańska przyszła była mówi prawdę,

natomiast pan nie ma nic na nią. – Znów wstała, wyrzuciła papierosa,

pstrykając palcem, a potem zamknęła okno. – Zobaczmy najpierw, jak

możemy pana bronić – podjęła, usiadłszy. – Pani Corso twierdzi, że

zdradzał ją pan wiele razy…

– Kłamie.

– Może pan to udowodnić?

– Ona nie może tego udowodnić. Oskarża mnie bezpodstawnie. To

zbyt łatwe.

Pani adwokat się uśmiechnęła – jej szminka przypominała gęsty,

błyszczący tusz, który jakimś cudem zatrzymywał się na brzegach

warg.

– Odnoszę wrażenie, że nie zdaje pan sobie sprawy z osobowości

pani Corso.

– Nikt nie zna jej tak dobrze jak ja.

– Mówię o witrynie. Emilija Corso może pochwalić się wzorowym

rozwojem kariery zawodowej. Zdobyła dyplomy, kształcąc się w obcym

języku. Uzyskała obywatelstwo francuskie i pracowała w Ministerstwie

Rolnictwa, a następnie w Ministerstwie Spraw Społecznych. Obecnie

jest numerem dwa w Sekretariacie Stanu przy ministrze edukacji.

Z pewnością zajdzie jeszcze dalej.

– Co z tego?

– To, że pan jest zwykłym komendantem policji.

– Jednym z najlepszych policjantów z trzydziestkiszóstki!

Mecenas Janaud położyła dłonie na butelkowozielonej skórzanej

podkładce. Jej zadbane paznokcie przypominały krwisty pancerz

homara. Kiedy ta kobieta znajdowała czas, żeby się tak sobą

zajmować? Czy miała dzieci? Męża? I kto rozniesie ją w pył, gdy to ona

będzie się rozwodzić?

– Nikt nie podważa pańskich kompetencji zawodowych, Stéphane –

powiedziała łagodniej. – Jednak przebieg pańskiej służby gra, jakby to

powiedzieć, przeciwko panu.

– A to dlaczego?

– Po wielu latach w komisariatach pracował pan w dochodzeniówce,

w Brygadzie do Walki z Sutenerstwem, potem w Brygadzie

Antynarkotykowej, a to oznacza, że większość czasu spędzał pan

z łotrami, zboczeńcami i dilerami.

– Nie z nimi, ale przeciwko nim.

 – Na jedno wychodzi. Obraca się pan w toksycznym środowisku.

Teraz, w Brygadzie Kryminalnej, jest jeszcze gorzej. Całymi dniami ma

pan do czynienia z mordercami.

Corso wcisnął się w fotel jak drugoroczny uczeń, który nie chce

rozmawiać z nauczycielem. Ostatnie zdanie Janaud utwierdziło go

w przekonaniu, które żywił od dawna: gliniarze są po to, żeby

oczyszczać szambo społeczne i zapewniać spokój porządnym ludziom.

Wypełniając to szlachetne zadanie, sami stają się pariasami.

W odczuciu społeczności istnieje skrywane pokrewieństwo między

gliną a bandytą, coś na kształt rodzinnej więzi.

– Pani rolą jest mnie dobić?

– Stawiam się na miejscu sędziego. To normalne, że analizuje się

dokładnie, kim pan jest, co pan robi.

– Ale chodzi o mnie jako ojca, a to zadanie wypełniam jak najlepiej

i…

– Z tego, co mówi pani Corso, nigdy nie ma pana w domu, pańskie

godziny pracy są nie do przyjęcia.

– To nieprawda. Zawsze wracam wieczorem, żeby zobaczyć się

z Thaddée i zjeść z nim kolację.

Prawniczka roześmiała się, niemal rozczulona.

– Nikt w to nie uwierzy. Bandyci nie mają określonych godzin pracy.

– W Brygadzie Kryminalnej mam w miarę regularne godziny pracy.

Nie zajmuję się już śledzeniem, nie uczestniczę w nalotach.

– Pani Corso twierdzi, że pan pije.

– Kieliszek, od czasu do czasu. Nic ponad normę.

– Twierdzi też, że sięga pan po narkotyki.

Corso drgnął – przeszłość narkomana, zabójstwo Mamy, Anonimowi

Narkomani.

– Kłamstwo.

– Naprawdę? – Zmierzyła go wzrokiem. – Ani kreseczki tu czy tam?

– Pracowałem w Brygadzie Antynarkotykowej. Kiedy prowadzi się

całonocne obserwacje, żeby przyskrzynić handlarzy, czasem trzeba się

doładować. Ale to dawne dzieje.

Janaud odwróciła kartkę – ona też podkreśliła niektóre akapity.

– Pani Corso utrzymuje, że jest pan uzbrojony i niebezpieczny.

– Jestem uzbrojony, żeby bronić niewinnych.

 – Zabił pan pięciu ludzi. Jej adwokat dotarła do zeznań dotyczących

pana zbrojnych wyczynów. To dowody numer trzydzieści trzy,

trzydzieści cztery, trzydzieści pięć, czterdzieści siedem i sześćdziesiąt

trzy. Muszę przyznać, że wykonała kawał dobrej roboty.

Siedmiu, kotku. Przed oczyma Corso przemknął zastrzelony na

parkingu szef bandy, bezwładnie leżący w bagażniku. Potem czaszka

drugiego roztrzaskująca się o mur i dym wydobywający się z jego

rozchylonych ust.

– Zawsze podczas wykonywania obowiązków służbowych – odparł. –

To był wybór: oni albo ja. I wszyscy byli mordercami najgorszego

autoramentu.

– Zarzuca panu także brutalność.

– Kolejne kłamstwo. Nigdy na nikogo nie podniósłbym ręki.

– Jej adwokat załączyła do akt skargi podejrzanych, którzy…

– Stek bzdur! Cholera jasna, czy pani zdaje sobie sprawę, z jakiego

pokroju gośćmi mam na co dzień do czynienia? Co pani sobie

wyobraża? Że to chłopcy, do których wystarczy uprzejmie mówić, żeby

usiedli do stołu? Na ulicy toczy się wojnę. Moja brutalność jest

społecznie użyteczna. Ale w życiu prywatnym nie jestem agresywny.

Mecenas coś zanotowała, a potem ciągnęła:

– Jednak jest ta skarga wniesiona czwartego stycznia dwa tysiące

szesnastego roku… Dowód numer pięćdziesiąt siedem na poparcie

wniosku. Emilija Corso nazajutrz przeszła badanie lekarskie. Z opinii

lekarza wynika, że…

Corso przerwał jej gestem. Na moment zacisnął powieki, powracając

w myśli do tamtego dramatycznego wieczoru, kiedy przyłapał żonę na

gorącym uczynku i kiedy zrozumiał, jak daleko zdolna jest posunąć się

w swoim szaleństwie, mimo że w sąsiednim pokoju śpi Thaddée. Wtedy

nie chciał jej uderzyć, a tylko nie dopuścić, żeby się poważnie

okaleczyła.

– Sama zrobiła sobie te rany.

– Ma pan na myśli samookaleczenie?

– Nie w takim znaczeniu, jakie zwykle się temu nadaje. Ona…

– Tak?

– Nie mówmy o tym.

 Corso pochylił się nad biurkiem i usłyszał, jak skrzypi drewniane

krzesło. Pot zlepił nasadę jego włosów.

– Jeżeli nie chce pan oskarżać przeciwniczki, to proszę wyciągnąć

z kapelusza coś, co postawi pana ponad tłumem przeciętnych

śmiertelników.

W jego głowie zaświtał pewien pomysł.

– Słyszała pani o zamordowanej striptizerce? Wczoraj przejąłem

śledztwo.

– Jest szansa, że zatrzyma pan mordercę?

Żadnego tropu, za którym mógłby podążyć, rozmowa z Bornekiem,

która rozwiała wszelkie nadzieje, morderca, który rozpłynął się gdzieś

w Île-de-France, pośród milionów ludzi.

– Zatrzymam go.

– Być może da to panu szansę. Bohaterowi niczego się nie odmawia.

Wstawał, kiedy dodała:

– Niech pan też gromadzi zeznania na swoją korzyść. Proszę

poszukać zdjęć z wakacji, z zabaw z synem. Chcę, żebyście byli obaj na

każdej fotografii.

– To może się przydać?

– Jeśli uda się panu zatrzymać mordercę, bardzo nam to pomoże.

 12

o
Z
której może
samochodu

wpaść po
zadzwonił

syna.
do

Lepiej
Emiliji,

dla niej,
żeby

żeby
się

nie
dowiedzieć,

powiedziała

niczego paskudnego.

– Czego chcesz? – spytała, kiedy tylko usłyszała jego głos.

– Dzwonię, żeby ustalić, jak umawiamy się na ten wieczór.

– O czym ty mówisz?

Corso westchnął. Tylko się nie denerwuj.

– O której mogę zabrać Thaddée?

Usłyszał jej śmiech. Śmiech taki jak ona: wyciszony, lodowaty,

samotny. Śmiech podobny do private joke.

– Jesteś tak nieprzytomny, że nawet nie zaglądasz do kalendarza.

– Nie pogrywaj ze mną – wycedził przez zęby. – Doskonale wiesz, że

to mój weekend.

– Jest pierwszy lipca, wuzliuben. Zaczynają się wakacje letnie. Moje

wakacje. Zobaczysz Thaddée dopiero pierwszego sierpnia.

Jak mógł o tym zapomnieć? Praca, ciągłe obawy, a przede

wszystkim bunt wobec takiego życia: na smyczy tej zboczonej baby.

Już nie słuchał, ale jej głos jeszcze do niego docierał – ten głos, który

kiedyś tak go oczarował, głęboki, a zarazem pobrzmiewający

wschodnim akcentem.

– Zadzwonię do niego dziś wieczorem.

– Nie wiem, czy będziemy mogli odebrać. Ma ostatnią lekcję

pianina. Będzie bardzo zmęczony.

Serce zaczęło mu bić w gardle, walić w bębenkach usznych.

– Zasługujesz na…

– Tak? – spytała śpiewnie. – Mów dalej, mój liubimec… Powiedz

nam, do czego jesteś zdolny…

Corso milczał, wiedząc, że Emilija nagrywa tę rozmowę. Takie

nagrania stanowią „rodzaj niedozwolonych dowodów”, ale sam fakt, że

dochodzi do gwałtownej wymiany zdań, że padają obelgi, nigdy nie

przemawia na rzecz oskarżonego o takie praktyki.

– Dokąd jedziecie? – spytał, powstrzymując się od pogróżek.

– Nasza umowa nie nakłada na mnie obowiązku informowania cię

o naszych wyjazdach.

Jej francuski był nienaganny, wyszukany.

– Jedziesz do Bułgarii? Żeby opuścić Francję, potrzebujesz mojej

zgody, nie…

– Ważny glina zamknie granicę? – zaśmiała się znowu.

Tak mocno zagryzł dolną wargę, że poczuł w ustach smak krwi.

Wytarł je wierzchem rękawa.

– Zadzwoń, kiedy dojedziesz – rozkazał.

Rozłączył się, nie czekając na odpowiedź, a potem ruszył z piskiem

opon. Jak zawsze, kiedy był skrajnie zdenerwowany, włączył syrenę

i jechał do trzydziestkiszóstki, ani razu nie dotykając pedału hamulca.

Ledwie wszedł na trzecie piętro, a już usłyszał głos Barbie:

– Możemy pogadać? Mam coś.

Corso szedł za nią, wciąż zaciskając zęby. Dzieliła ciasny pokoik

z Ludovikiem, ale chwilowo tuluzańczyka nie było i wszędzie, nawet na

podłodze, leżały billingi. Nad rachunkami i wyciągami bankowymi

Barbara pracowała po staremu: podkreślając to, co istotne, na

wydrukach.

– Przeanalizowałam wyciągi bankowe Niny z ostatnich czterech lat.

– Można sięgnąć tak daleko?

– Mam swoje sposoby.

– I co?

– Porównałam wszystkie przelewy i odebrane czeki z deklarowaną

liczbą godzin pracy, żeby sprawdzić, czy nie miała innych zajęć niż

występy w przedstawieniach na żywo albo w filmikach.

Barbie sięgnęła po jeden z wyciągów: wydruki były dwustronne,

wielkość cyfr zmniejszona o połowę, powodowana troską o oszczędność

(Barbara Chaumette bardzo poważnie podchodziła do ekologii).

W efekcie powstały nieczytelne kolumny, które tylko ona potrafiła

rozszyfrować.

– Znalazłam przynajmniej dwie firmy, które nie zaliczają się do tej

kategorii. W lutym dwa tysiące dwunastego roku Nina otrzymała dwa

tysiące dwieście euro od spółki Edoga. W maju dwa tysiące trzynastego

roku trzy tysiące euro od Kompy. Obie zostały zamknięte kilka

miesięcy po tych wypłatach.

– Czym się zajmowały?

– Świadczyły usługi w kodowaniu i szyfrowaniu informatycznym.

– Nina miała odpowiednie umiejętności?

– Absolutnie nie. Skończyła pomaturalną szkołę zarządzania,

a potem pracowała jako striptizerka.

– Co dla nich robiła?

– Nie mam pojęcia, został tylko ślad wynagrodzenia, nie ma

żadnego rachunku, umowy ani nawet kontaktu. Ale udało mi się

wykryć interesujący fakt.

Corso przysunął sobie krzesło i usiadł. Musiał cierpliwie podążać

tropem Barbie.

– Przeglądając strony internetowe, zauważyłam, że Edoga i Kompa

mają taki sam tekst prezentacji firmy. Dokładnie taki sam,

z identycznymi błędami gramatycznymi i ortograficznymi.

– Za obiema firmami stali ci sami ludzie?

– Na pewno. Zaintrygowało mnie jeszcze coś: z tekstu wynika, że te

firmy zajmowały się też produkcją kodowanych programów, na

przykład filmów…

– Czyli powrót do audio-wideo…

– Pomyślałam, że jeśli przypadkiem rozkręcili nową firmę, to może

znowu wykorzystali tę samą żałosną prezentację. Szukałam,

wychodząc od tych kilku zdań z błędami ortograficznymi. Bazy danych

podsunęły mi spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, OPA, założoną

w dwa tysiące piętnastym roku.

– Mają swoją stronę?

– Nie, poza tym fatalnym tekstem nie ma o nich żadnej wzmianki

w internecie. Ale zadzwoniłam do znajomych komputerowców i udało

mi się zdobyć informacje. W rzeczywistości OPA nie jest usługodawcą.

Jedyne dane, jakie koduje, to własne filmy.

– Jakiego typu filmy?

– Porno. Dodałabym nawet magiczne słowo: gonzo.

Ten nurt pojawił się w latach dziewięćdziesiątych i zaczął zalewać

rynek, by w końcu uzyskać dominującą pozycję. Nazwa pochodziła od

dziennikarstwa gonzo lat siedemdziesiątych, polegającego na tym, że

dziennikarz całkowicie zanurzał się w temacie i stawał się jednym

z protagonistów swego reportażu.

W porno „realizator” filmował siebie w akcji, z kamerą na ramieniu

i własnym penisem w roli gwiazdy. Żadnych dekoracji, żadnego

scenariusza, żadnych innych środków, tylko prymitywny, brukający

seks. Tanie, źle nakręcone, pokazujące sąsiadkę filmowca-bohatera

gonzo, to wall-to-wall, „tylko seks”, odnosiło sukcesy dzięki

niezdrowemu połączeniu banału ze skrajnym hardcorem.

– Czyli Nina co najmniej dwa razy w życiu grała w gonzo?

– Można przyjąć, że tak. A być może to tylko czubek góry lodowej.

Striptizerka grająca w porno nie była sensacją stulecia, ale Bornek

nie wpadł na ten trop.

– Twoi kumple już widzieli jej filmy?

– Nie. Ale słyszeli o nich, głównie ze względu na doskonałe

kodowanie.

– Czyli te filmy są bardziej znane, dlatego że są tak dobrze

kodowane, niż ze względu na to, co pokazują?

– Owszem, można tak to ująć.

– Ale po co kodować filmy, które można obejrzeć w internecie po

jednym kliknięciu?

– Tych nie można. Żeby mieć do nich dostęp, trzeba wykupić

abonament na jednej z anonimowych stron. W świecie, gdzie wszystko

jest na wyciągnięcie ręki, zakaz rozbudza pragnienie.

– Raz rozkodowane, te filmy na pewno są już powszechnie

dostępne?

– Nie. Program blokuje kopiowanie, uniemożliwia wszelki transfer.

Próba powoduje, że nawet abonent traci film.

Tyle środków ostrożności faktycznie musiało rozbudzać ciekawość.

– A co wiadomo o tych filmach?

– Podobno są bardzo, bardzo specyficzne.

– Nielegalne?

Barbie rozłożyła ręce. Pole legalności w dziedzinie pornografii było

elastyczne – aktorzy zawsze podpisywali zgody, które na ogół

uniemożliwiały jakiekolwiek roszczenia.

 Policjantka otworzyła akta – zdążyła już wydrukować tagi ze strony.

Corso widział tekst do góry nogami, ale kluczowe słowa były

obiecujące: „amputacja”, „dwarf”, „glory hole” (termin oznaczający

niezwykłą praktykę: dziura w ścianie, najlepiej w wychodku, do której

każdy facet może wsunąć penis; po drugiej stronie do ściany przywiera

kobieta).

– Moi znajomi twierdzą też – podjęła Barbie – że za tymi spółkami

stoi ktoś w rodzaju guru, niejaki Akhtar Noor, który zasłynął w latach

dziewięćdziesiątych, wprowadzając na rynek środek nawilżający,

bardzo ceniony przez twardych homoseksualistów.

– A potem został producentem filmów?

– Można tak powiedzieć. Najpierw wrzucał do internetu filmy z goo

girls.

Inne określenie dla koneserów: „lepkie dziewczyny”. Akrobacje, na

które często nie wiadomo, z której patrzeć strony.

– A później wymyślił nowy gatunek. Sam nazwał to „bio gonzo” albo

„porno organiczne”. Ale odkąd przeszedł na wysokie szyfrowanie,

trzeba być członkiem klubu, żeby oglądać jego filmy. Moim zdaniem to

oznaczają inicjały OP: organic porno. Co do A, to może po prostu

inicjał Akhtara.

– Gość ma kartotekę?

– Nie. Pochodzi z Pakistanu albo Bengalu, dokładnie nie wiadomo.

Czasami występuje pod nazwiskiem Sarfraz albo Bukhari. Również

jego status we Francji nie jest jasny. Tworzył wszystkie te firmy,

używając zapożyczonych nazw. Dziś przewodzi swoistej komunie,

w której dopuszczalne są wszelkie upodobania. On sam łączy gonzo

i tantryzm w mętnym sosie, jak zwykle po to, żeby dojść do

ekstremalnego seksu.

Nina nie tylko nakręciła kilka pornosów, ale prawdopodobnie

podzielała te rozwiązłe poglądy. Połączenie naturyzmu ze striptizem

mogło przeistoczyć się w tantryzm i gonzo.

– Barbie, jesteś niezrównana – oznajmił Corso, wstając. – Gdzie

można znaleźć tego ptaszka?

– Jego kwatera główna mieści się przy ulicy de Paradis. Wyślę ci

adres.

– Zrobię z gościa kebab.

 13

P
producentem
arkując, Corso

pornografii
przysiągł

ani purytanina,
sobie, że nie

ani
będzie

sędziego.
grał

Nie
przed

miał

pojęcia, co to jest „porno organiczne”, ale przecież niejedno już widział.

Przez lata pracy w Brygadzie do Walki z Sutenerstwem, niegdyś zwanej

„brygadą obyczajową”, nic nie zostało mu oszczędzone: naloty na

miejsca, gdzie kręcono filmy, w których połowę aktorów stanowiły

zwierzęta, konfiskowane DVD, na które jego koledzy patrzyli

z niedowierzaniem: dwaj mężczyźni ściskali sobie ręce w waginie,

aktorka X biła rekord gang bang i odbywała prawie tysiąc stosunków

w ciągu dnia, inna mistrzyni zdolna była dzielnie znieść potrójną

penetrację, ale uwaga: wyłącznie analną.

Odsunął od siebie te wspomnienia, wyrzucił z życia Emiliję, która

także, choć w innej domenie, biła kolejne rekordy. Pragnął tylko

spokoju, równowagi, rozsądku…

Biura OPA mieściły się w jednym z odrapanych budynków

z dziedzińcami wewnętrznymi, gdzie niegdyś funkcjonowały wytwórnie

kryształu albo manufaktury porcelany. Żadna tabliczka ani choćby

wzmianka na parterze nie informowały, że działa tu firma szyfrująca,

ale Barbie podała mu dokładne namiary: drugie piętro i na lewo.

Corso wszedł na mroczną klatkę schodową, gdzie królowała potężna

winda towarowa z zasuwaną kratą, i ruszył schodami, nie włączając

światła. Na drugim piętrze wcisnął dzwonek od niechcenia, krótko – na

razie był tu tylko gościem. Minęła minuta, ale nikt nie zareagował.

Znów zadzwonił. Dwie minuty. Jakby nikogo nie było. Dochodziła

trzecia po południu. Może Akhtar dokądś się wybrał. Jednak instynkt

podpowiadał mu, żeby jeszcze trochę zaczekać.

W końcu niski mężczyzna o bardzo ciemnej skórze i prostych,

przygładzonych włosach stanął w progu. Bosy, w białej tunice

i spodniach od piżamy, wyglądał na tle mrocznego wnętrza niczym

zjawa. Najwyraźniej żyło się tu przy zamkniętych okiennicach.

 – Pan Akhtar Noor?

Mężczyzna kiwnął głową. Corso pokazał mu odznakę.

– Mogę wejść?

Akhtar cofnął się, żeby go wpuścić. Teraz Corso zobaczył go

z bliska: pomarszczona skóra, wypomadowane włosy nieco potargane –

guru pewnie obudził się z poobiedniej drzemki. Duży pokój, urządzony

w orientalnym stylu, tonął w półmroku: na podłodze leżał dywan, na

ścianach rozwieszono tkaniny, meble były niskie, jakby żyło się tu

wyłącznie z tyłkiem na ziemi. W powietrzu unosił się silny zapach

curry i innych przypraw.

– Chce pan herbaty? – zapytał nagle gospodarz, którego głos był

dziwnie wysoki.

Zmanierowanym gestem przygładził włosy. Corso bez słowa pokręcił

głową. Przeszedł parę kroków i zobaczył w kącie, na stole, kilka

komputerów. Jedyne źródło światła w tym pomieszczeniu. Obrazy na

monitorach były zamazane i ciche. Corso wiedział już, że błędnie ocenił

sytuację – zaskoczył Akhtara nie podczas drzemki, ale przy pracy.

Hindus przed otwarciem drzwi zakodował wszystkie ekrany.

– Przeszkodziłem panu?

– Mam opóźnienia w montażu – zaśmiał się Akhtar, składając

dłonie w geście przeprosin. – Czy zechciałby pan zdjąć buty?

Corso udał, że tego nie słyszy. Czuł coraz silniejsze

podenerwowanie. Nie spuszczał z oka zastygłych obrazów na

monitorach, które emitowały białe światło.

– Na pewno nie ma pan ochoty na czaj? A może sandesz? To

bengalskie ciasteczka, które…

– Skończ ten cyrk, Akhtar – rzucił, stając przed Hindusem.

Corso uznał, że wcześniejsza koncepcja łagodnej rozmowy była

błędna. Tantryjskiego guru czekało ciężkie przebudzenie.

 14

P okaż mi, nad czym pracowałeś…

– Niemożliwe, to poufne.

W półmroku czarna, lśniąca twarz Akhtara przypominała

połyskliwy pancerz dużego skarabeusza.

– Dla policjanta nie ma nic poufnego, powinieneś o tym wiedzieć –

rzucił Corso i pchnął Hindusa na krzesło na kółkach, stojące przed

konsolą montażową.

– Wszystko jest zakodowane, ja…

– Odkoduj mi te obrazy, Akhtar – powiedział, kładąc mu ręce na

ramionach i przyciskając go do krzesła. – Nie obawiaj się, nie takie

rzeczy widywałem. No chyba że prowadzisz nielegalny biznes.

– Skądże znowu! Moja firma…

– Twoje kody.

Stojąc za producentem, Corso wyciągnął broń i wprowadził kulę do

komory sig sauera, a potem przystawił go do ucha Akhtara.

– Zacznij od ekranu po lewej. Jeżeli spróbujesz cokolwiek usunąć,

rozwalę ci bębenek uszny.

Hindus odruchowo wcisnął głowę w ramiona i zaczął pisać na

klawiaturze. Jego palce drżały. Zamazany obraz zniknął, a w jego

miejsce pojawił się bardzo wyraźny, wręcz doskonały. Ale nie

pokazywał żadnej twarzy. Corso zobaczył dwa fiuty w jednej waginie

i pięść wciśniętą w odbyt. Wydawało się, że wąski pasek ciała

pomiędzy dwoma otworami zaraz pęknie.

– Robimy zbliżenia – szepnął Akhtar. – Wymagania publiczności

stale rosną i musimy naprawdę wykazać się ogromną wyobraźnią…

Wyobraźnia Akhtara nieco cuchnęła. Wyglądało to bardziej jak

operacja chirurgiczna niż jakakolwiek sztuka filmowa. Narządy

ogolono z wielką starannością. Nigdzie ani włoska.

Zmienił się kąt ujęcia i Corso zobaczył, że wszyscy aktorzy mieli też

ogolone głowy. To był jakby taniec butoh w wersji hard.

 Ale jak dotąd, choć brutalny i ostry, film nie miał w sobie nic

nielegalnego.

– Drugi ekran.

– Nie rozumiem, co…

– Pospiesz się. Akhtar, nie wystawiaj mojej cierpliwości na próbę.

Pojawił się nowy obraz. Throat gagger. Knebel seksualny. Mężczyzna

obiema rękami otwiera usta kobiety i spluwa jej do gardła. Zaraz

potem brutalnie wpycha penis w jej usta i gwałtownie ją penetruje.

Odrażająca scena. Głuche uderzenia członka o ścianę gardła.

Charczenie i odgłosy duszenia się kobiety. Łzy, ślina, wymiociny…

– To wszystko symulacja – odważył się wyjaśnić Akhtar, coraz

niespokojniej wiercąc się na krześle.

– Twoje aktorki są piekielnie przekonujące.

Kobieta usiłowała krzyczeć, ale kutas dosłownie ją dławił.

Obrzydliwe, lecz jeszcze nie nielegalne.

– Takie są prawa rynku – tłumaczył Hindus. – My tylko spełniamy

oczekiwania…

– Trzeci monitor, Akhtar.

Producent nerwowo poruszał palcami po klawiaturze. Corso widział

pot spływający mu po karku. O ile oczywiście nie była to brylantyna

topiąca się na jego włosach pod wpływem ciepła.

Palce zaciśnięte na kastecie z całej siły uderzały twarz kobiety

przywiązanej do krzyża Świętego Andrzeja. Stalowe pierścienie

rozdzierały skórę i mięśnie, miażdżyły kości. Nieprzytomna dziewczyna

nie reagowała już na masakrujące ją ciosy.

– No proszę, Akhtar… – szepnął Corso, którego dławiło w gardle. –

To już solidna podstawa do zgodnego z prawem aresztowania.

Hindus poderwał się z krzesła i odwrócił, stając nagle twarzą

w twarz z policjantem.

– Kim pan właściwie jest? Czego pan chce? – Jego głos nie był już

śpiewny, obcy akcent też jakimś cudem zniknął bez śladu. – Znam

swoje prawa. Artykuł pierwszy ustawy z dwudziestego pierwszego

czerwca dwa tysiące czwartego roku, cytuję: Komunikacja drogą

elektroniczną jest wolna, co zapewnia internetowi gwarancje przyznane

prasie drukowanej lub audiowizualnej w zakresie wolności wypowiedzi.

Korzystanie z tej wolności może być ograniczone tylko koniecznością

poszanowania godności istoty ludzkiej, zachowania ładu publicznego

oraz ochroną dzieci i młodzieży.

Corso uśmiechnął się, wsuwając broń do kabury.

– Świetnie, Akhtar, odrobiłeś lekcje. Ale właśnie owo poszanowanie

godności istoty ludzkiej nie dopuszcza użycia kastetu do walenia po

twarzy. Wydaje się, że wyrok za tortury i akt barbarzyństwa pasują do

ciebie jak ulał.

Akhtar wyprężył pierś pod tuniką. Jego twarz błyszczała jak czarna

oliwka.

– Nie – powiedział drżącymi ustami. – Wszystkie moje aktorki

podpisały kontrakt, który potwierdza, że godzą się na warunki

kręcenia filmów.

– To, co nazywasz warunkami kręcenia filmów, w świetle prawa jest

przestępstwem.

– Nie. Te kobiety przystały na to, a chodzi o ich życie prywatne.

Siedemnastego lutego dwa tysiące piątego roku Europejski Trybunał

Praw Człowieka wydał wyrok w sprawie K.A. i A.D. przeciwko

Królestwu Belgii, przyznając im prawo do, cytuję: osobistej

niezależności obejmującej prawo utrzymywania stosunków

seksualnych i dysponowania własnym ciałem, w tym oddawania się

praktykom postrzeganym pod względem fizycznym lub moralnym jako

szkodliwe lub niebezpieczne dla tej jednostki ludzkiej…

Akhtar miał pecha: mając za żonę Emiliję, Corso dobrze znał

ustawodawstwo i orzeczenia sądów odnoszące się do sadomasochizmu.

– Oskarżeni zapomnieli powiedzieć, że te akty barbarzyństwa były

filmowane, a następnie sprzedawane w internecie.

Hindus wydawał się cieszyć, że może stoczyć pojedynek ze znawcą:

– Jak zapewne pan wie, sąd uznał, że skoro ofiara wcześniej

wyraziła na to zgodę, to takie postępowanie w czasie stosunku

seksualnego jest usprawiedliwione i nie może być uznane za

przestępcze. W związku z tym można w pełni legalnie sprzedawać

film. – Zbliżył się do monitora, na którym wciąż widać było jatkę,

i położył dłoń na komputerze niczym rzeźbiarz na swym dziele. –

Sadomasochizm jest jedną ze swobód seksualnych, jakie państwo

demokratyczne przyznaje jednostce. Ta decyzja to zwrot

w orzecznictwie od czasów wyroku w sprawie Laskey, Jaggard i Brown

z roku tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego siódmego. W tej chwili

zamyka spór.

Corso zmusił się, by spojrzeć na dziewczynę, która przypominała

już teraz ochłap wiszący na rzeźniczym haku. Uderzył Hindusa

w twarz lufą broni i przycisnął go do muru.

– Posłuchaj uważnie, ty szujo. Nie przyszedłem tu na wykład

z prawa, a już na pewno nie po to, żeby słuchać twoich bredni o sado-

maso i Europie. W lutym dwa tysiące dwunastego i w maju dwa

tysiące trzynastego roku zatrudniłeś w kilku filmach Sophie Sereys

alias Nina Vice. Co dla ciebie robiła?

– Sophie Sereys? Nina Vice? Nie wiem, naprawdę…

Corso walnął go kolbą, łamiąc mu nos.

Patrzył, jak żałosny guru osuwa się na podłogę, a potem dodał:

– Zamordowano ją dziesięć dni temu. W wiadomościach przez

tydzień nie mówili o niczym innym. Jej wizerunek raz po raz pojawia

się w internecie. Należysz do osób dobrze poinformowanych i na pewno

od razu ją rozpoznałeś!

– Ni… Nina należała do naszego klubu… Pracowała dla nas

właściwie stale…

– W jej rachunkach znaleziono tylko dwie wpłaty. Za inne usługi

płaciłeś jej na czarno?

Mimo złamanego nosa i obrzmiałych ust Akhtar zdołał się

uśmiechnąć.

– Nic pan nie rozumie. Nina grała jako wolontariuszka. Dla własnej

przyjemności! Moja filozofia nawróciła serca i umysły. My nie

nagrywaliśmy filmów, ale przeżywaliśmy wspólne uniesienie… My…

Corso walnął go w szczękę, żeby pokazać, że zrozumiał przesłanie.

– W jakiego rodzaju filmach grała Nina?

– W takich, jakie pan przed chwilą zobaczył.

– Łżesz! Nina byłą striptizerką. Nigdy nie naraziłaby się na

obrażenia albo oszpecenie w seansach dla degeneratów.

– Pracowała na wnętrzu – odparł spokojnie Hindus. – Członkowie

naszego klubu mogą wybierać przyrządy, którymi nasi celebransi

pracują nad nimi i…

Corso miał ochotę znowu mu przyłożyć, ale powstrzymał się w pół

ruchu. Emilija, naga w łazience, kiedy… Jego mózg odciął się od tej
wizji i skupił na tu i teraz.

– Gdzie masz jej filmy?

– Muszę poszukać. Wszystko jest opisane, ale… dużo produkuję.

– Kim byli jej partnerzy?

– Też muszę sprawdzić – mruknął Hindus, ocierając krew i śluz

cieknące mu z nosa. – Nie mogę z pamięci…

Corso podniósł go i znowu pchnął na krzesło. Potem sięgnął po

komórkę i zadzwonił do Paki. Był przerażony odkryciem takiego tropu

w ciągu zaledwie kilku godzin. Bornek miał dobry zespół, jednak bez

geniusza w dziurawych rajstopach.

– Odnalazłem ślad Niny Vice w dość specyficznej sieci – wyjaśnił

Pace, nie spuszczając z oka Hindusa, który chlipał jak dziecko. –

Barbie ci to wytłumaczy. Zostaw wszystko i zbierz resztę. I weźcie ze

sobą techników…

Akhtar zaczął wstawać.

– Nie ma pan prawa. Rewizja wymaga…

Corso chwycił go za włosy, tak natłuszczone, że zrobiło mu się

niedobrze, i cisnął z powrotem na krzesło, przytrzymując za gardło lufą

sig sauera.

– Zabierzecie stąd wszystkie twarde dyski, kartoteki – ciągnął –

rachunki i tak dalej. Zgarniecie gościa, który tym kieruje, i wyciśniecie

z niego kody i sygnatury. Przejrzycie filmy, w których grała Nina.

Odnajdziecie jej partnerów, techników obecnych podczas kręcenia

filmów, a przede wszystkim ustalicie listę zboczeńców, którzy oglądali

te cuda. Adres wysyłam SMS-em. I przyślij mi tu pilnie dwóch

mundurowych do pilnowania podejrzanego! Zbierajcie się szybko!

Rozłączył się i przykuł producenta do kaloryfera najbardziej

oddalonego od konsoli montażowej. Otworzył okno, żeby uwolnić się od

przytłaczającej woni curry, i nalał sobie herbaty, która stała na

srebrnej tacy na podłodze. Odwrócił się do okna i popijał czaj małymi

łykami, próbując się uspokoić.

A potem podszedł do jęczącego w kącie Akhtara. Skarabeusz

przeistoczył się w ślimaka. Corso sięgnął po skórzany puf i usiadł przy

mężczyźnie z filiżanką w ręku.

– Daj mi swoją komórkę.

Hindus wolną ręką wyjął komórkę z kieszeni tuniki i podał ją glinie.

 – Zanim przyjedzie ekipa – podjął Corso, wsuwając telefon do

kieszeni – coś mi powiesz. Podasz nazwisko, szczegół, okoliczności,

które pozwolą mi błyskawicznie pchnąć sprawę do przodu.

Akhtar wciągał do nosa krew i pluł brunatnoczerwoną śliną.

– Nie rozumiem, o co panu chodzi… Ja…

Nie wstając, Corso kopnął go obcasem w żebra.

– Nazwisko, świrze. Partner, facet, z którym Nina dawała upust tym

popieprzonym upodobaniom, jakiś technik, który mógł ją przelecieć,

byle co. Myśl, do diabła, bo przysięgam, że moi ludzie będą cię musieli

zeskrobać z podłogi.

Hindus znowu splunął na dywan, po czym wyszeptał:

– Niech pan pogada z Mikiem… Od hardu. Pracował z nią. Wydaje

mi się, że… że byli związani.

– Jak związani?

– Nadawali na tych samych falach. To on ją wprowadził do naszej

sieci.

– Gdzie mogę go zaleźć?

– Nie mam jego adresu…

Corso znów uniósł but – nie musiał się przełamywać, żeby pastwić

się nad tym łajdakiem.

Hindus skulił się w kącie pokoju.

– W… w Vésinet. Dziś tam kręcą… Dam panu adres.

– A jego prawdziwe nazwisko?

– Musiałbym poszukać w kartotece. Ale wszyscy mówią do niego

Freud.

– Freud?

– Jest intelektualistą.

W tym momencie rozległy się dudnienie w drzwi i krzyk: „Policja!”.

– Spotkamy się w trzydziestceszóstce – rzucił Corso, wstając. –

Podasz moim kolegom wszystkie kody, odpowiesz na wszelkie ich

pytania, a poza tym zamkniesz gębę na kłódkę.

– Ja… chcę zadzwonić do adwokata – syknął przez nadwyrężone

zęby.

Gliniarz kopnął go na pożegnanie w brzuch i poszedł otworzyć

mundurowym. Akhtar rozszlochał się na dobre.

– Jak na mistrza sado-maso jesteś chyba nadwrażliwy.

 15

D oktorze! – Corso jechał na zachód,

telefon z lekarzem sądowym z Instytutu Medycyny Sądowej. – Mówi

rozmawiając przez

komendant Stéphane Corso z Kryminalnej. Przejąłem sprawę

zamordowanej striptizerki.

– No i co?

Najwyraźniej mu przeszkadzał. Dźwięk w słuchawce był

charakterystyczny – taką akustykę miało prosektorium. Lekarz był

nowy i Corso jeszcze go nie znał.

– Dziesięć dni temu przeprowadził pan sekcję Sophie Sereys. Muszę

ustalić pewne szczegóły.

Lekarz westchnął. Corso usłyszał, jak wydaje polecenia asystentom,

zupełnie jak reżyser, kiedy mówi: „Cięcie”.

– Słucham.

– Czytałem pański raport kilka razy, ale nie znalazłem żadnej

wzmianki o obrażeniach waginy.

– Powiedziałem to i powtórzę: ta kobieta nie została zgwałcona.

– Mam na myśli dawne urazy, może jakieś blizny.

– To znaczy?

Chyba udało mu się wzbudzić zaciekawienie patologa.

– Dziś mamy już dowody, że Sophie Sereys grała w filmach

pornograficznych z rodzaju sado-maso. Nie zauważył pan niczego?

– Nie.

– Żadnych rozdarć odbytu, pęknięć pochwy?

– Powiedziałem panu, że niczego takiego nie zauważyłem.

– A czy przeprowadził pan badania pod kątem chorób

przenoszonych drogą płciową?

Lekarz wybuchł:

– Ciało, które poddałem autopsji, było pocięte, połamane,

zmasakrowane, a pan chciałby, żebym sprawdzał, czy ofiara miała

chlamydię? Kpi pan ze mnie?

 – Dziękuję, doktorze.

Na wysokości Défense Corso wrócił myślami do strzelaniny

w Nanterre. Wczoraj dwa trupy, dziś korrida z Hindusem. Przemoc

była niczym paskudna grypa, z której nie mógł się wyleczyć.

Niekończący się tunel Défense biegł pod zachodnimi

przedmieściami. Był jak eurostar przechodzący przez ciemne wiry

młodości Corso. Kiedy o tym myślał, zadzwonił jego telefon komórkowy.

Paka i Ludo byli na miejscu i zaczynali przeprowadzkę. Wszystkie

materiały miały zostać przewiezione do magazynu w pobliżu Bercy,

gdzie Brygada Kryminalna gromadziła rzeczy z przeszukań. Tu

informatycy z sekcji do walki z cyberprzestępczością zajmą się

muzeum horrorów Akhtara Noora.

– A oskarżenie? – spytała Paka. – Co mam mu zarzucić?

– Przejrzyj parę filmów, szybko coś znajdziesz. Zobaczymy się za

dwie godziny w trzydziestceszóstce.

Kiedy w końcu wyjechał z tunelu, ujrzał nową planetę. Jechał teraz

po szerokiej alei obsadzonej potężnymi drzewami, za którymi wznosiły

się budynki ze szkła i piękne wille.

Za Sekwaną droga D186 poprowadziła go prosto do celu, w aleję

Émile-Thiébaut. Film kręcono za metalowym parkanem, w budynku,

który otaczały zielone kasztany.

Żeby nie psuć atmosfery, Corso postanowił podać się za przyjaciela

Akhtara. Chciał poczuć „ducha” klubu, spokojnie zbliżyć się do Mike’a

zwanego Freudem.

Kulturysta z odstającymi uszami wyszedł otworzyć mu bramę. Imię

Akhtara wywołało lawinę pytań. Corso starał się finezyjnie odegrać

swoją rolę, wspominając o różnych umiejętnościach, które zauważył,

oglądając sekwencje pierwszych filmów hinduskiego guru. Bez efektu.

By zakończyć tę rozmowę, która do niczego nie prowadziła,

zaproponował, aby zadzwonić do Akhtara.

– Jak się nazywasz? – spytał mięśniak.

– Corso.

Facet wybrał numer. Wóz albo przewóz. Corso powierzył komórkę

Hindusa mundurowym, którzy prawdopodobnie oddali ją już jego

ekipie… albo telefon leży w foliowej torebce i nikt go nie odbierze, albo

jest jeszcze w rękach jego ludzi i istnieje szansa, że Akhtar też znajduje
się w pobliżu. A wtedy mogliby kazać mu odebrać, włączając głośnik

i trzymając podejrzanego na muszce.

Corso usłyszał sygnał. Obserwował logo Lacoste’a na malinowej

koszulce polo – szczęki małego krokodyla i wyszczerzone zęby

wyglądały tak, jakby bestia śmiała mu się prosto w nos.

Druga hipoteza okazała się trafna. Akhtar odebrał, udzielił

pozwolenia: Corso mógł wejść do tego „sanktuarium”. Żwirowa alejka,

abstrakcyjne rzeźby na trawniku, wysokie okna z białymi firankami.

W progu domu mięśniak rozkazał:

– Ściągnij buty.

To była mania tego środowiska. Corso zdjął buty, a potem podążył

za przewodnikiem przez labirynt pokoi, które sprawiały wrażenie,

jakby urządził je sam Mies van der Rohe.

Był już świadkiem kręcenia filmów porno. Z reguły na planie

panuje bardzo niewinna atmosfera: nadzy aktorzy gawędzą

o rodzinach, piłce nożnej albo samochodach, masturbując się,

a tymczasem obsługa sprawdza ich testy na HIV i ustawia światła.

Tu było zupełnie inaczej. Krąg Akhtara stawiał na powagę, na

ezoterykę. Pełna książek sala, w której królował stół bilardowy, została

podzielona na loże. Aktorzy – mężczyźni i kobiety – w ciszy szukali tu

skupienia. Nadzy, ogoleni, wyglądali jak pacjenci czekający na

poważny zabieg chirurgiczny.

– Zaczekaj tu – rzucił atleta i zniknął.

Corso starał się zachowywać dyskretnie. W tym lesie białych ciał,

nabrzmiałych członków, świecących łysin wyglądał na niepożądanego

zboczeńca.

Niektórzy mężczyźni mieli przy fiutach dziwne urządzenie, coś

w rodzaju pompki hydraulicznej, którą uruchamiali wprawnym

gestem. Kobiety siedziały w rozkroku, smarując krocze kremem, albo

robiły półszpagat, opierając się o bilard. Na stole zobaczył typowe

środki na erekcję, nawilżacze, płyny do higieny intymnej, ale w takiej

ilości, jakby zgromadzono tu apteczkę szpitala polowego.

Nie on jeden był ubrany. Niski atleta w granatowej bluzie z weluru

i ze stetoskopem na szyi kręcił się przy aktorkach. Bez słowa robił im

szybkie iniekcje, niemal niezauważalny, wirując między jedną osobą

a drugą. Prawdopodobnie było to znieczulenie miejscowe przed

czekającymi ich wyczynami.

I wreszcie w pokoju pojawił się mężczyzna w białej tunice – takiej

samej jak ta, którą nosił Akhtar. Poszedł prosto do Corso.

– Przysłał się tu Akhtar?

– Tak.

– Nigdy nie przysyła nikogo na plan.

– Każda rzecz zdarza się kiedyś po raz pierwszy.

– Chcesz rozmawiać z reżyserem?

Mężczyzna mówił niemal szeptem. W tej tunice, ze swym

przesadnym zachowaniem sprawiał wrażenie kapłana. Ale Corso

zauważył latarkę ledową Maglite wiszącą na jego szyi – rozmawiał

z oświetleniowcem odpowiedzialnym za light pussy, czyli oświetlenie

penetracji we właściwym momencie.

– Nie, szukam Mike’a.

– Kogo?

– Freuda.

– Dlaczego?

– Ja też jestem producentem. Interesują mnie jego umiejętności.

– Chodź ze mną.

Podążając za gospodarzem, Corso wszedł do holu, mijał przyklejone

do podłogi przewody, okrążał lampy z aluminiowymi osłonami. Znalazł

się w dużym pomieszczeniu, gdzie okryte pokrowcami meble zsunięto

pod ściany. Na podłodze leżała gruba folia ochronna – to było zaplecze

techniczne operacji. Ludzie podłączali reflektory i projektory.

Najwyraźniej powstawało tu wysokiej jakości gonzo, ze światłami,

profesjonalną kamerą i zaprawionymi w boju aktorami.

Na środku pomieszczenia stało łóżko, a raczej materac, na którym

rozłożono gumową osłonę, a następnie prześcieradło-pokrowiec.

W kącie dwie nagie aktorki, których czaszki w świetle dziennym niemal

oślepiały blaskiem, całowały się, nie zwracając uwagi na

charakteryzatorkę pudrującą ich pośladki.

– Freud to ten, który tam siedzi.

Nie dało się go nie zauważyć: oparty o okno, z zamkniętymi oczyma,

oczywiście goły, przyjął pozycję lotosu. Niewysoki, ale mocno

zbudowany, o spłaszczonym pysku buldoga, miał głęboko osadzone

oczy i ogolone brwi. Kości twarzy rysowały się pod skórą niczym

metalowy stelaż, na który nałożono mięśnie i tkankę tłuszczową.

Ale najlepsze było niżej, między nogami. Jego fajfus miał ponad

dwadzieścia pięć centymetrów, XXL seksu, a do tego był w stanie

pełnej erekcji. Prawą ręką artysta nonszalancko się masturbował,

a lewą nakładał lubrykant na swą groźną broń.

Kiedy Corso podszedł, bestia otworzyła oczy, mówiąc z uśmiechem:

– Zmarnowałeś mnóstwo czasu, żeby mnie znaleźć.

 16

N inę

strony sado-maso.
poznałem w sieci. W tamtych czasach wchodziła na

– Przeszukaliśmy jej komputer. Ani śladu takich połączeń.

– Powiedziałem: w tamtych czasach. Przez ostatnie lata nie musiała

tego robić. Przeszła na drugą stronę ekranu.

– Jak dawno to było?

– Sześć, siedem lat temu.

Aktor nie należał do ludzi, którzy spontanicznie zgłaszają się na

policję, ale przyparty do muru nie miał problemów z mówieniem.

Freud rozplótł nogi, wyciągnął je przed siebie i zaczął masować,

a potem wstał bez śladu jakiegokolwiek drętwienia kończyn.

– Chodźmy – rzucił, sięgając po paczkę gitanes’ów i otwierając okno

balkonowe. – Muszę zapalić.

Corso robił, co w jego mocy, żeby zachowywać się naturalnie, ale

widok tego krępego, muskularnego faceta gołego jak rzymski posąg,

z fiutem z indyjskich płaskorzeźb, wprawiał go w osłupienie.

Kiedy zobaczył go opartego o drewnianą balustradę balkonu i wciąż

pocierającego narzędzie pracy na tle pejzażu eleganckiego

przedmieścia, obraz wydał mu się wręcz surrealistyczny.

– Ignoruj to – rzucił Freud, dostrzegając zażenowanie Corso. – Zaraz

kręcimy, a ja nie chcę łykać ich świństw. Mike pracuje bez prochów! Po

tym ich gównie wciąż ci stoi, ale to się robi mechaniczne. Nie ma cię

w środku. – Zarechotał. – Jeśli mogę sobie pozwolić…

Corso pokiwał głową, robiąc minę znawcy.

– Z naszych informacji wynika, że Nina starała się być dla

wszystkich miła, ale w rzeczywistości miała niewielu przyjaciół.

– Byłem jedynym – potwierdził buldog.

– Nigdy ze sobą nie spaliście?

– Tylko na planie filmowym – uśmiechnął się Mike. – Ninę

interesowało wyłącznie twarde sado-maso. Ja ją w to wprowadziłem.

 – W co?

– Do klubu. Do filmów. W porno organiczne, jak mówi Akhtar.

– W jakim gatunku się pokazywała?

– Pytasz, jakbyś nie wiedział.

– Akhtar próbował mi to wytłumaczyć, ale nie zrozumiałem.

Mike parsknął śmiechem i zapalił drugiego papierosa.

– Nina była gwiazdą gier on-line.

– Jakich gier?

– No, no, kotku – rzucił aktor, wypuszczając kłąb dymu – nie

zaszedłeś jeszcze daleko w tym śledztwie.

– Wyjaśnij mi to.

– OPA oferuje zakodowane gry. Płacisz, patrzysz, obstawiasz.

– Co?

Mężczyzna westchnął: ten gość naprawdę nie miał o niczym

zielonego pojęcia.

– Nina była specjalistką od Wypowiedz życzenie i Candy man.

– Nie słyszałem.

– Wkładała sobie na przykład bardzo cienką świeczkę do waginy

i podpalała. W miarę jak świeca się spalała, zakładów on-line

przybywało. Im bliżej ciała był płomień, tym wyższe stawki. W tej

zabawie Nina była najlepsza. Sama gasiła świeczkę… waginą.

– A Candy man?

– Akhtar robi lukrowe kapsułki z tłuczonym szkłem. Gracz,

a właściwie graczka, wciska je sobie do cipki. W cieple ciała cukier się

topi, odsłaniając szkło. Gra polega na tym, żeby je wypchnąć siłą

mięśni krocza. Leje się krew, to potwornie bolesne i naprawdę

obrzydliwe. Gracze za tym przepadają.

Policjant przypomniał sobie rozmowę z lekarzem sądowym – jak

mógł nie zauważyć niczego podejrzanego?

– Ilu abonentów gustuje w takich grach?

– Myślę, że tysiące.

– Czy Nina robiła… inne rzeczy dla Akhtara?

Mike przyjaźnie skinął komuś w sąsiednim ogrodzie. Corso

wyciągnął szyję: pięćdziesięciolatka w żakiecie Chanel szła przez

dziedziniec swojej willi.

 Zbulwersowana widokiem (penis Mike’a wystawał za balustradę

niczym marionetka w teatrzyku kukiełkowym) kobieta szybko wsiadła

do mini coopera.

– Nina posuwała się za daleko – podjął aktor. – Często jej to

mówiłem. Brała udział w tak zwanych blind tests. Dziewczyna leży

przywiązana do stołu sekcyjnego, a kat otrzymuje rozkazy od

obstawiających zakłady on-line. Najczęściej chcą, żeby wsadzać jej do

pochwy najdziwaczniejsze rzeczy. Początkowo dziewczyna odmawia,

licytacja trwa, a kiedy suma wydaje się wystarczająco wysoka, zgadza

się… Nina była królową tej gry.

– Jakie to rzeczy?

– Telefon, który miał dzwonić w środku, dla zabawy, ale równie

dobrze na przykład garść haczyków wędkarskich.

– Akhtar mówił mi, że Nina nie brała za to pieniędzy.

– To prawda. Wszystko szło do jego kieszeni. Ten świr karmi nas

bredniami o wielkiej fuzji erotycznej, ale jest zwyczajnym

biznesmenem, który znalazł sobie dobre źródło zysku…

– Skoro nie robiła tego dla kasy, to dlaczego godziła się na takie

praktyki?

– Dla przyjemności. Nina lubiła odczuwać ból. Naprawdę.

– Wydaje mi się, że to zbyt proste wyjaśnienie.

Freud pstryknął palcem niedopałek papierosa, posyłając go do

ogrodu sąsiadki.

– Lubiła czuć ból, bo nie lubiła siebie. A nie lubiła siebie, ponieważ

była przekonana, że nie zasługuje, żeby ją kochać. Urodziła się jako X,

o tym chyba już wiesz?

Corso skinął głową.

– W jej podświadomości ten obiekt niegodny kochania, czyli ona

sama, stał się obiektem zasługującym na nienawiść. Jej żądze jakby

się wówczas odwróciły. Zaczęła pragnąć, żeby zadawano jej ból, żeby ją

torturowano, okazywano jej pogardę, na jaką zasługiwała. Jej psychika

obaliła wszelkie wartości. Brutalność stała się jedynym źródłem

rozkoszy Niny.

Corso zaczynał rozumieć, dlaczego Mike’a nazywano Freudem.

Wygłosił ten krótki wykład jednym tchem. Tonem mędrca i przy

odrobinie wyobraźni można było nawet pomyśleć, że zwraca się do

własnego fallusa, na którego patrzył.

Glina nie mógł oderwać myśli od zdumiewającego faktu:

dziewczyna, która oddawała się takim obłąkańczym praktykom,

powinna mieć poważne obrażenia. A przecież lekarz sądowy niczego

nie zauważył.

Ale Mike na wszystko miał odpowiedź:

– Ostatnio Nina wycofała się z gier sado-maso. Jej tkanki pewnie się

wygoiły. Czuła się lepiej i fizycznie, i psychicznie.

– Dlaczego?

– Znalazła sobie faceta.

– Faceta?

W tej kwestii wszystkie zeznania były zgodne: Sophie Sereys alias

Nina Vice, lat trzydzieści dwa, nie miała nikogo.

– Nie opowiadaj mi bzdur. W żadnym z zeznań nie ma wzmianki

o facecie. Nie znaleziono nawet śladu kogoś takiego w telefonie

komórkowym Niny ani w jej komputerze.

Mike pokręcił głową, naprawdę skonsternowany.

– Zupełnie nie rozumiecie, jaka ona była. Wszystko, co dotyczyło jej

prywatności, trzymała w głębokim sekrecie. Niewiele miała do ukrycia,

ale zależało jej, żeby skryć tę sferę życia.

– A ten facet to kto?

– Nie mam pojęcia.

– Co ci o nim powiedziała?

– Niewiele. Wydaje mi się, że jest malarzem.

– Amator sado-maso? Gdzie go poznała?

– Już powiedziałem, że nic nie wiem! Mówiła mi tylko, że czasami

się z nim spotyka i że dobrze jej to robi.

Ten malarz też musiał lubować się w tajemnicach, skoro nie

zostawił żadnego śladu w życiu Niny. Dobrali się jak w korcu maku.

– Może przypominasz sobie coś, co pozwoliłoby nam ustalić, kto to

jest?

– Wydaje mi się, że mu pozowała…

– Gdzie mogę znaleźć jego obrazy?

– Nie mam pojęcia.

– Ma galerię?
 – Już ci powiedziałem, że nic o nim nie wiem!

– Zastanów się.

Mike przesunął ręką po głowie.

– Nosi kapelusz.

– Kapelusz?

– Powiedziała mi to któregoś dnia. Ubiera się w szczególny sposób.

Białe garnitury, kapelusz… W stylu alfonsa z lat dwudziestych…

To nie pasowało do wizerunku skrytego faceta. Trzeba było to

wszystko przeanalizować i zobaczyć, co się da uzyskać. W każdym

razie był to duży krok do przodu w porównaniu do śledztwa Borneka.

Corso pożegnał się z Freudem, ale po chwili zawrócił.

– Jeszcze jedno, drobiazg.

– Co?

– Dlaczego wszyscy jesteście ogoleni?

Zabójczy uśmiech Mike’a.

– To pomysł Akhtara. To nadaje nam charakter sekty. A poza tym

jest praktyczne.

– A to dlaczego?

– Chodzi o head-fucking.
 17

J ego ekipa czekała już w sali zebrań. W Bercy informatycy

zaczęli dekodować, na szczęście z „łaskawym udziałem” Akhtara, filmy,

których były tysiące.

– Jakieś efekty?

– To obrzydliwe – odparł Ludo, chociaż był odpornym facetem. –

Dziewczyny naprawdę mocno obrywają. Na razie nie trafiliśmy na filmy

z Niną, ale prawdopodobnie są w tym samym stylu co reszta.

– Lista abonentów?

– Dekodowanie trwa. Zdaniem informatyków uzyskamy tylko IP

komputerów, a potem trzeba będzie ustalić właścicieli. Przed nami

daleka droga.

– Aktorzy, aktorki?

– Akhtar ma jawne kartoteki, ale nic nam to nie da. Wszyscy

pracują pod pseudonimami. Żadnych oficjalnych danych.

– Są przecież listy płac…

– Nie. Wszyscy są wolontariuszami. Trzeba być nieźle napalonym…

– A pozwoliliście Akhtarowi zadzwonić do adwokata?

– Nie. Chcemy najpierw znaleźć coś naprawdę gorącego na tych

taśmach, żeby przedstawić mu zarzuty.

– Wystarczy wybrać przypadkowy film! Te dziewczyny dają się

masakrować!

– On twierdzi, że to pozorowane.

– A poczwórna penetracja? Przedmioty wpychane do pochwy, do

odbytu?

Ludo wzruszył ramionami.

– Wszystko dzieje się między dorosłymi partnerami za obopólną

zgodą. Mamy kontrakty podpisane przez dziewczyny. Akhtar wyjaśnił

nam, że uwalnia je z pęt religii judeochrześcijańskich, pomaga

przełamać alienacyjne tabu naszego opresyjnego społeczeństwa i tak

dalej. Kontynuujemy rozkodowywanie filmów, ale jeżeli nie znajdziemy

tam dzieciaków albo zwierząt, trzeba będzie zwolnić Pana Prawego.

Ludo pracował dawniej w Brygadzie do Walki z Sutenerstwem i jak

wszyscy w tej sali wiedział, że jedynym sposobem na przyskrzynienie

dostawców porno było udowodnienie im, że wykorzystali nieletnich

albo zwierzęta do stosunków zoofilskich. Artykuł 521-1 kodeksu

karnego potępia „publiczne lub nie akty złego traktowania, zarówno

o charakterze seksualnym, jak i z dopuszczaniem się okrucieństwa,

zwierzęcia domowego lub oswojonego, lub trzymanego w niewoli”. Za

przykład może tu służyć wyrok w sprawie gwałconych kucyków.

Corso polecił kontynuację działań: mieli nadal grzebać się

w rynsztoku, identyfikować klientelę i czynnych uczestników,

a Hindusa przetrzymywać, nie umożliwiając mu kontaktu

z adwokatem ani kimkolwiek innym.

– Sądowi się to nie spodoba.

– Biorę to na siebie.

Odetchnął i przekazał im sensację z Vésinet: Sophie Sereys miała

chłopaka. Szybko wydał rozkazy. Przeprowadzić błyskawiczne

przeszukanie w mieszkaniu Sophie już najbliższej nocy, skupiając się

na wszelkich śladach obecności mężczyzny w jej życiu. Wrócić do

Squonka i jeszcze raz przesłuchać koleżanki ofiary. Przeczesać rynek

sztuki współczesnej w poszukiwaniu malarza, który nosi białe

garnitury i borsalino. Artysty, który (być może) poświęcił swoje prace

striptizerkom albo aktorkom porno, faceta nawiązującego do dawnej

tradycji malarzy z Moulin Rouge.

Odezwała się Paka; tym razem pojawiła się w okularach o grubych

szkłach, które zdumiewająco ją odmieniły, bo wyglądała w nich jak

sroga nauczycielka.

– Nie chwytam. Z wątkiem gonzo dajemy sobie spokój?

– Absolutnie nie.

– Kto zajmie się abonentami Akhtara, partnerami Niny i tak dalej?

– Poprosimy o wsparcie.

– Dlaczego nie Borneka? – zadrwił Ludo.

– Zostaw Borneka w spokoju. Facet już spakował walizki i jedzie na

wakacje.
 – Dziś wieczorem wyjeżdża połowa trzydziestkiszóstki – dodała

Paka.

– Pogadam z Bompart, niech pomyśli, kogo mogłaby nam podesłać.

Jutro wszystko uładzimy i ustalimy, kto kogo przesłucha.

Policjanci wymienili spojrzenia: wiadomość pierwsza – tej nocy

pracują; wiadomość druga – ten weekend też spędzą na służbie.

– Krishna też musi dziś wyjechać… – odważyła się wtrącić Barbie.

– Niech odwoła wakacje!

Po tych słowach Corso pożegnał ich i ruszył do gabinetu.

Potrzebował spokoju, żeby wszystko uporządkować: w ciągu kilku

godzin natrafili na dwa poważne tropy. Nie liczył na tak dużo

pierwszego dnia.

– Stéphane!

Odwrócił się. Barbie z tekturową teczką w ręce wyszła za nim na

korytarz. Pomyślał, że jej wygląd naprawdę jest nie do przyjęcia.

Roztaczała (w te lepsze dni) aurę rozmemłanej Mary Poppins, a widać

było, że mogłaby mieć dużo uroku, gdyby tylko polubiła styl vintage

i torebki gobelinowe.

– Znalazłam coś, co wiąże się z ranami Niny.

– Miałaś jeszcze czas pracować nad czymś dodatkowym? – zdziwił

się.

– Potrafię robić dwie rzeczy naraz.

Właściwie trzy, ponieważ to ona wyszukała Veranne’a, mistrza

węzłów, a potem, analizując rachunki Niny, wpadła na trop Akhtara…

Te nadzwyczajne zdolności Barbie były nieco irytujące, bo zawsze

odnosiło się wrażenie, że bystra policjantka o kilka kroków wyprzedza

cały zespół z Corso na czele.

Otworzyła tekturową teczkę, w której miała kolorowe fotokopie.

– To obrazy Francisca Goi.

– Wejdźmy do gabinetu.

Corso zamknął drzwi i odczekał, aż Barbie rozłoży fotokopie na jego

dokumentach.

– Znasz tego malarza? – spytała.

– Masz mnie za półgłówka czy co?

Corso rozpoznał słynne obrazy: portrety osobistości madryckiego

dworu, przejmujące Rozstrzelanie powstańców madryckich (3 maja

1808 roku), reprodukcje serii Pinturas negras: Dwóch starców, Sabat

czarownic, Psa… Zdeformowane oblicza, które miały tę przerażającą

moc ekspresji.

Barbie wybrała kilka obrazów i ułożyła je tak, żeby każdy był

dobrze widoczny.

– Popatrz na te, niczego ci nie przypominają?

Były to potworne portrety w tonacjach czerwieni i sepii, gęby

wykrzywione w obłąkańczym krzyku albo sarkastycznym śmiechu

(trudno rozstrzygnąć), usta, których kąciki niemal dotykają uszu –

dokładnie jak na okaleczonej twarzy Niny.

– To seria Pinturas negras? – spytał, biorąc do ręki jedną

z reprodukcji: mężczyznę o wychudzonej twarzy i rękach skutych

łańcuchem.

– Nie. Te nazywa się Pinturas rojas. To niewielkie płótna

odnalezione kilka lat temu. Przypisano je Goi. Galernik, czarownica,

konający. Jak widać, Goya sięgnął do najmroczniejszych wspomnień.

– Gdzie znajdują się te płótna?

– W muzeum pewnej fundacji w Madrycie. Kupiono tę serię za

ogromne pieniądze z funduszu utworzonego przez sponsorów. Mam

adres. Jestem pewna, że morderca spędził tam wiele godzin. Może

nawet jest Hiszpanem…

Corso wprost nie mógł w to uwierzyć: to był już trzeci ciekawy trop.

Tym ciekawszy, że teraz w polu ich zainteresowań znajdował się

„przyjaciel malarz”. Wszystko to zaczynało tworzyć spójną całość.

– Jutro nad tym popracujemy. Trzeba sprawdzić, co dokładnie

oznaczają te twarze, jaka jest ich symbolika, ukryte znaczenie…

– A fundacja?

– Skontaktuj się z francuskim oficerem łącznikowym w Madrycie.

– Nie chcesz, żebyśmy sami tam pojechali?

– Nie. To, co najważniejsze, jest tutaj.

Barbie skinęła głową, wyraźnie niezadowolona. Jak każdy mały

geniusz była przewrażliwiona na swoim punkcie, co u policjanta

stanowiło poważną wadę.

Zamierzała już wyjść, kiedy Corso zapytał:

– Jesteś teraz zajęta?

– Chyba żartujesz! Właśnie dałeś nam robotę na trzy dni.

 – Nie to miałem na myśli, pytam, czy masz chwilę, żeby skoczyć na

drinka?

– No, no…

– Co „no, no”?

– Przez siedem lat dobrej i lojalnej współpracy dwa razy zaprosiłeś

mnie na drinka. Za pierwszym razem oznajmiłeś mi, że wyrzucasz

jednego z chłopaków z ekipy, a za drugim powiedziałeś, że kobieta,

którą niedawno zatrzymałam, powiesiła się w celi. Krótko mówiąc, to

nie jest dobry znak.

Zdobył się na uśmiech.

– Chcę cię prosić o przysługę.

– Teraz naprawdę zaczynam się bać.

 18

Z eznawać? W jakiej sprawie?

– Moralności. Chodzi o potwierdzenie, że jestem dobrym ojcem.

Barbie potrząsnęła głową, jakby usłyszała świetny dowcip. Siedzieli

w kawiarni na placu Dauphine, z dala od miejsc uczęszczanych przez

gliniarzy z wyspy.

– Co? – warknął Corso agresywnym tonem.

– Zastanawiam się, czy twoja sprawa rozwodowa dobrze się

zaczęła…

– A co? Może znasz się na rozwodach?

Nie miał ochoty na morały w stylu Karine Janaud.

– To kwestia rozsądku. Co dokładnie zamierzasz przedstawić

w odpowiedzi na pozew?

– Zeznania, zdjęcia, na których ja i Thaddée jesteśmy razem,

pokazujące, co obaj robiliśmy. Zamierzam też opisać moją koncepcję

wychowania. I to, jak rozumiem rolę ojca.

Barbie wypiła łyk coli zero. Trzymała szklankę w obu dłoniach

i wydawało się, że chce wchłonąć chłód napoju pod skórę.

– Masz przyjaciół? – spytała.

– Nie, nie za wielu.

– Rodzinę?

– Mam Thaddée.

– I potrafisz znaleźć czas, żeby iść do jego szkoły? Zadbać o inne

jego zajęcia?

– Robię, co mogę.

Barbie uśmiechnęła się, ale tylko po to, żeby złagodzić to, co miała

mu do powiedzenia:

– W gruncie rzeczy zamierzasz przedstawić tylko opinie kolegów

z pracy.

– Nieważne, skąd pochodzą opinie.

– To dlaczego nie poprosić o to bandytów, których zatrzymujesz?

 – Zastanawiałem się nad tym.

Żartował, ale naprawdę uważał za uzasadnione, by oddać głos

swoim wrogom. Oni mówiliby najwięcej. A każde słowo dowodziłoby

tylko, że jest świetnym gliną.

– Mogę być z tobą szczera? – rzuciła Barbie po kolejnym łyku

lodowatej coli.

– Od dawna to robisz i nie prosisz mnie o pozwolenie.

– Kiedy dołączyłam do ekipy, Thaddée miał dwa lata. Pośrednio,

słuchając cię, widziałam, jak rośnie, i mogłam się przekonać, jak

dobrym jesteś ojcem. A w każdym razie, jak sam mówisz, widziałam,

że robisz, co tylko możesz.

– Ale?

Młoda policjantka odsunęła się nieco, jakby chciała nabrać

rozpędu.

– Gdy staniesz przed sędzią z opinią supergliny i wyglądem

chuligana, niewiele wskórasz.

– Twierdzisz, że wyglądam jak chuligan?!

Barbie nie raczyła odpowiedzieć.

– Wolę sobie nie wyobrażać, co powiedzą przyjaciele Emiliji.

– Nie mam sobie nic do zarzucenia.

– Oczywiście, że nie, ale… jakby to powiedzieć… cały twój

wizerunek wzbudza niepokój.

Corso zaschło w gardle. Barbie wykorzystała to, żeby wyrzucić

z siebie wszystko:

– Nie pijesz, ale jak facet, który przeszedł przez AA. Nie ćpasz, ale

dlatego, że dotąd nie oczyściłeś się z tego, co zaaplikowałeś sobie

w młodości. Stoisz po stronie sprawiedliwości, ale chciałoby się

powiedzieć, że po to, żeby uniknąć mamra. Kiedy żartujesz, to zawsze

mimowolnie, a kiedy podrywasz, to zachowujesz się jak podczas

przesłuchania. W tych nielicznych sytuacjach, gdy widziałam, że

czujesz się dobrze we własnej skórze, miałeś w ręku broń.

– Skończyłaś?

– Nie. Rozwodzisz się, podobnie jak pół Paryża, lecz w twoim

przypadku można by pomyśleć, że szykuje się zamach i padną

dziesiątki ofiar.
 – Thaddée jest mi najdroższy. Warunki tego rozwodu mają dla mnie

niesłychane znaczenie.

Pokiwała głową niczym psychiatra, który potwierdza nie to, co

słyszy, ale widoczne objawy choroby.

– Weź też pod uwagę, że Emilija potrafi zdobyć negatywne opinie

ludzi z trzydziestkiszóstki.

– Jestem czysty i mamy najwyższy procent rozwiązanych spraw

w firmie.

– Wiem o tym, dziękuję, ale to nie czyni cię policjantem bez zarzutu.

Corso w ciągu kilku sekund zrobił przegląd spraw, w których

balansował na granicy – nikt nie zdoła ekshumować jego nielegalnych

działań, ponieważ Bompart zadbała, by spoczywały pogrzebane pod

tonami innych zarchiwizowanych akt.

– Rodziny ofiar traktujesz jak winnych, a poza tym zawsze

zachowujesz się tak, jakbyś prowadził śledztwo wyłącznie na własny

rachunek – dodała Barbie. – Zupełnie jakbyś bawił się w mściciela

biegającego ze spluwą w ręku, w jakiegoś samozwańczego stróża

prawa.

– Przesadzasz.

– Nie. Policjant z Brygady Kryminalnej nosi czarny garnitur, aby

okazać szacunek rodzinom ofiar, i spędza życie na pisaniu raportów.

A ty nie raczysz nawet ubrać się w marynarkę i zostawiasz papierkową

robotę Krishnie. Nigdy nie okazujesz empatii ani szacunku. Nigdy nie

jesteś uprzejmy. Kompletna porażka. Masz dobre wyniki, to fakt, ale

powiem ci szczerze: wszyscy uważają, że powinieneś wrócić tam, skąd

przyszedłeś: w teren.

Corso odetchnął. Wbrew wszelkim oczekiwaniom po tym kazaniu

czuł przypływ energii, jak po zimnym prysznicu.

– Skończyłaś?

– Nie. Jest jeszcze problem fizyczny.

– Jaki znowu problem fizyczny?

Wzruszyła ramionami, wpatrując się w dno szklanki, gdzie

spoczywała nieboszczka cytryna… Barbie miała na każdym palcu

pierścionek, ale nie taki, jakie widuje się w witrynach na placu

Vendome, a raczej w stylu biker.

 – Kiedy nie drżą ci ręce, to zawsze poruszasz nogami albo zgrzytasz

zębami. Zawsze wyglądasz tak, jakbyś był bliski implozji. Straszysz

świadków, załamujesz krewnych ofiar. Jak długo to wytrzymasz?

Odeszli już od sprawy rozwodowej, teraz Barbie mówiła w imieniu

własnym i, prawdopodobnie, całej ekipy.

– Czy nie mówiliśmy o opiece nad moim synem?

– Właśnie to próbuję ci wytłumaczyć: nie masz żadnych szans

wygrać z żoną.

Postanowił się nie denerwować, choćby po to, żeby udowodnić

Barbie, że się myli. Od dziesięciu minut mieszał kawę i teraz zostało jej

już tylko trochę na dnie filiżanki – mniej więcej tyle, ile wylało się na

spodek.

Odłożył łyżeczkę i powiedział powoli:

– Mimo to muszę uzyskać opiekę nad małym. Emilija jest… groźna.

– Domyślam się, że nie chcesz powiedzieć nic więcej?

– Nie.

– Co myśli o tym twoja prawniczka?

– Że jedyną szansą na przekonanie sędziego byłoby dla mnie

aresztowanie tego łotra ze Squonka.

– Nareszcie jakaś dobra wiadomość!

Spojrzał na nią.

– Tak myślisz?

– Oczywiście. Dopadniemy tego świra.

Wstała, pomacała kieszenie i położyła na stoliku pięć euro.

– Wracam do firmy. Pójdę ze wszystkimi na to przeszukanie.

Zabrała torebkę i się odwróciła.

– Przygotujesz mi to zeznanie czy nie? – spytał jeszcze Corso.

– Jasne, że tak. – Obejrzała się i mrugnęła do niego okiem. – I nie

omieszkam zaznaczyć, że nikt w firmie nie dorówna ci w strzelaniu

z broni krótkiej.
 19

C orso czuł się tak, jakby dostał obuchem po głowie. Wsiadł

do samochodu i jeździł bez celu. Wieczór niepostrzeżenie zapadał nad

Sekwaną, spowijając przyjaznym mrokiem Paryż, który reagował gęsią

skórką… świateł.

Próbował dodzwonić się do Emiliji, ale nie odbierała. Buzia

Thaddée – zawsze rozczochranego blondynka o ciemnych oczach

(matki) – wywołała taki ból w jego piersi, jakby dostał kamieniem

ciśniętym przez chuligana. Na myśl, że przez miesiąc nie zobaczy syna,

a nie miał czasu przygotować się na tę kwarantannę ani nawet

powiedzieć mu słowa na pożegnanie, poczuł, że tego już za dużo.

Naprawdę za dużo.

A to był dopiero początek. Nie powierzą mu opieki nad synem, to

pewne. Będzie musiał zadowolić się okruchami, które mu przyznają,

i co wieczór drżeć ze strachu, zastanawiając się, czy Emilija nie wciąga

ich synka w praktyki sado-maso.

Poczuł, że łzy napływają mu do oczu. W chwilach takich jak ta stare

demony budziły się niczym za najlepszych czasów. Dla byłego

narkomana lata abstynencji to cierpliwie budowany mur, lecz mur na

piaskach. I wystarczy spojrzeć na niego ze zbyt bliska, żeby też

zamienił się w piach.

Kierował się na most Royal, żeby przejechać na prawy brzeg, ale

skręcił w przeciwną stronę. Latarnie zapalały się wzdłuż Luwru, a dla

niego było to jak objawienie: wiedział, dokąd zmierza.

Kilka miesięcy temu znalazł sobie idealną kochankę – młodą,

łagodną, dyskretną. Niską brunetkę, dość pulchną, niezbyt ładną, ale

obdarzoną bujnymi kształtami, które starannie ukrywała pod

szerokimi sukienkami. Była banalną istotką, nosiła okulary, a we

włosy wpinała spinki, jakby naśladowała Keitha Richardsa. Robiła

chyba wszystko, żeby nie wzbudzać pożądania, ale kiedy już się

rozebrała, potrafiła oczarować i zadziwić zmysłowością. Przy niej

odnosił wrażenie, że dopuszcza się profanacji, zbrukania, a przecież

właśnie to go podniecało.

Spotkał ją, prowadząc śledztwo w sprawie nocnego włamania do

sklepu jubilerskiego, którego właściciel zginął od strzału w głowę.

Młodej sprzedawczyni przy tym nie było, mimo to Corso postanowił ją

pocieszyć. Od tego czasu przychodził, by zaspokoić pragnienie

u źródełka, ale udawał, że nie słyszy, kiedy zaczynała snuć wizje

wspólnej przyszłości. A jeśli stawała się zbyt natrętna, mówił o pilnym

wezwaniu i znikał.

Miss Beret – często nosiła różowy berecik, który kojarzył mu się

z piosenką Prince’a Raspberry Beret – mieszkała w XII dzielnicy.

Na obrzeżach Bercy przemknęło mu przez myśl, że powinien raczej

zajrzeć do pracujących tam informatyków (był w pobliżu) albo pojechać

bulwarami do Ivry-sur-Seine, żeby wziąć udział w przeszukaniu

u Sophie Sereys. Ale nie miał na to siły. Wręcz przeciwnie, chciał

oddalić się od zabójcy Niny, od potwornego, ziejącego pustką krzyku,

od odrażającego świata Akhtara.

Miss Beret otworzyła mu drzwi ubrana w dresy i kapcie, bez

okularów i z włosami związanymi w koczek przypominający lody

włoskie. W tym momencie nie wyglądała ani na rozsądną dziewczynę,

która ukrywa swe wdzięki, ani na odbezpieczony granat z ich

pierwszych nocy, ale raczej na młodszą siostrę, którą chciałby mieć.

Widząc w progu glinę o zagubionym spojrzeniu, drżącego, Miss

Beret po prostu się uśmiechnęła. Domyśliła się już, że tym razem nie

przyszedł, żeby się z nią kochać ani nawet rozmawiać. Przyszedł tylko,

żeby zjeść coś prostego, choćby makaron z serem i szynką, i obejrzeć

piątkowy film.
 20

J
Maurice-Thorez,
echał ulicami swojej młodości

aleją Joliot-Curie – i
– aleją Pablo-Picasso, ulicą

widział ciała zawieszone na

latarniach, obnażone, okaleczone, poćwiartowane. Wciskał gaz do

dechy, ale samochód nie przyspieszał. Tylko syrena wyła

rozdzierającym, niemal ludzkim głosem. Trzymając kierownicę jedną

ręką, drugą szukał przycisku, żeby wyłączyć syrenę, lecz nie mógł go

znaleźć.

Uświadomił sobie wreszcie, że to dzwonek telefonu wwierca mu się

w mózg. Kiedy otworzył oczy, dotykał już ręką komórki.

– Obudziłam cię?

Corso rozpoznał głos. Odruchowo spojrzał na zegarek: była prawie

ósma rano. W ułamku sekundy przemknęły mu przed oczyma sceny

wyciszającego wieczoru: carbonara Miss Beret, film, którego nie dało

się zrozumieć: stylizowany obraz jego własnej codzienności, gdzie nikt

nigdy nie spisuje żadnego protokołu przesłuchania, a winni mnożą

„fatalne błędy”, każde śledztwo zaś daje się przeprowadzić w pięć

minut. Super!

Potem powlókł się do łóżka, żeby przeżyć typową udrękę i kilka

godzin męczącego snu, zaludnionego koszmarami. Po przebudzeniu

niezmiennie zadawał sobie pytanie: czy takie noce rzeczywiście mogą

zapewnić wypoczynek?

– Jak leci, ragazzo?

– Świetnie. Dzwonisz w sprawie striptizerki?

– Między innymi.

Catherine Bompart i on to była stara historia. Właściwie trwała od

zawsze. Bompart wyłowiła go z ciemnych piwnic osiedla Pablo-Picasso

i zaczęła od zaciągnięcia pożyczki, żeby zafundować mu nowe zęby –

jak prawdziwy menel Corso miał już uśmiech starucha, szare szkliwo,

zęby niczym klawisze, połamane albo brakujące siekacze. Kiedy

ukończył szkołę policyjną, Bompart oficjalnie umorzyła mu tę

pożyczkę, którą miał spłacić.

Odznaczona orderem Legii Honorowej, Orderem Narodowym

Zasługi, była obecnie pierwszą kobietą dowodzącą Brygadą

Kryminalną i napisała już swoją autobiografię. Uczestniczyła

w debatach telewizyjnych, rozprawiała o nowych metodach

prowadzenia dochodzeń w sprawach kryminalnych i nie ukrywała

prawicowych przekonań, często sprzecznych z dominującymi

poglądami. Była drobną sześćdziesięcioletnią brunetką, może bez

klasy, ale za to zgrabną, autorytarną, a przy tym sympatyczną.

Przez wszystkie te lata czuwała nad Corso, nigdy go nie

faworyzując. Kiedy mu pomagała, to jakby dawała mu kopniaki: trafiał

do najtrudniejszych jednostek, bo, jak twierdziła, nigdy nie powinien

zapominać, że co dnia musi pracować na swe wybawienie.

Ich relacje były specyficzne, oparte na rządach twardej ręki i na

przywiązaniu. Mówiła do niego jak do szeregowca, ale gdy się

spotykali, jej uśmiech zdradzał, że traktuje go niczym syna. Nigdy nie

żałowała, że uchroniła go przed więzieniem.

Natomiast w sprawach osobistych brakowało jej intuicji: od

pierwszej chwili zachwycała się Emiliją i zachęcała Corso do

małżeństwa z nią. Nawiasem mówiąc, kiedyś ze sobą sypiali. Nie był to

najlepszy pomysł. Catherine szybko wróciła do męża i dwójki dzieci,

a Corso do swoich bandytów i zboczonej żony.

Streścił jej przez telefon efekty pierwszego dnia śledztwa:

sadomasochistyczne skłonności Niny, jej udział w grach gonzo,

informacje o partnerze malarzu, Pinturas rojas – oczywiste źródło

inspiracji mordercy.

– To wszystko?

– Chyba żartujesz? W ciągu jednego dnia wpadliśmy na ważne

tropy, o których Bornek nie miał zielonego pojęcia po tygodniu

poszukiwań.

– Ale to wszystko wydaje mi się dość mętne.

– Potrzebuję wsparcia.

– Wiem, mała zombi już do mnie dzwoniła. – Tak przezywała

Barbie. – Zobaczę, co da się zrobić. Problem w tym, że jest lipiec. Nasi

żołnierze jadą na wakacje.

 – Mamy nóż na gardle.

– Mnie to mówisz? Na razie media dały nam spokój, ale kiedy

dziennikarze się zorientują, że śledztwo drepcze w miejscu, zacznie się

zabawa. Chcę informacji, ale konkretnych. W poniedziałek rano.

Corso nie odpowiedział, rozglądając się wokół siebie. Domek jak dla

lalek Miss Beret, łóżko, a raczej rozkładana kanapa, ściany za blisko

siebie, a za oknem łuki wiaduktu des Arts. Słyszał, że dziewczyna

kręci się po kuchni.

– Po co właściwie zadzwoniłaś? – spytał po chwili. Dobrze znał

swoją szefową.

– Słyszałeś może o strzelaninie w Nanterre?

– Coś mi się obiło o uszy.

– Wymienia się twoje nazwisko.

Usiadł na łóżku i sięgnął po papierosy.

– Dlaczego?

Bompart nagle zmieniła ton:

– Rozpoznało cię tam wielu policjantów.

– Nie rozumiem…

– Nie rozumiesz? Myślisz, że to przełknę? Uwierzę, że Lambert sam

to załatwił? Że jak na dużego chłopca przystało, znalazł przewody

wentylacyjne i dostał się nimi na parking? Sądzisz, że dam sobie

wmówić, że trafił tego bandziora z ponad pięćdziesięciu metrów,

w półmroku, bijąc się z innym?

Corso zapalił papierosa. Cierpkie ukąszenie pierwszego macha

doskonale pasowało do tej chwili.

– Powiem ci, co się stało – podjęła Bompart. – W Pablo-Picasso

jesteś u siebie. Tylko ty mogłeś wiedzieć o tej wentylacji. Poza tym

jesteś najlepszym strzelcem w trzydziestceszóstce. Nie wiem kiedy, nie

wiem jak, ale dowiedziałeś się, że Lambert tam jedzie, i natychmiast

skorzystałeś z okazji, żeby się rozładować, zemścić się na tym

pieprzonym osiedlu albo diabli wiedzą na czym, co ci nie idzie w życiu.

A Bóg mi świadkiem, że tego ostatniego jest sporo.

– To nie tak – szepnął.

– Ale z grubsza w ten sposób.

Poczuł aromat kawy, a między krzesłem i rogiem kanapy zobaczył

silne łydki pani domu i jej śmieszne kapcie pingwinki.

 – Łuski nie pochodzą z broni Lamberta – dodała Bompart. – Nie

wiem, co mnie powstrzymuje od zabrania ci broni i sprawdzenia tego.

Zachował milczenie. W takich momentach trzeba było jej pozwolić

mówić.

– Co cię napadło, po co pakowałeś się w to gówno? To ja zawracam

sobie dupę, żeby cię przenieść do Kryminalnej, chcę, żebyś nareszcie

mógł prowadzić normalne życie, a to okazuje się silniejsze od ciebie:

ulica, przemoc, chaos.

– Chciałem się przydać.

– No dobrze. W całej tej historii jak dotąd masz szczęście: jedyną

skargę, jaką wniesiono, złożyła matka chłopaka zabitego na ulicy,

z karabinu. Cięgi zbiorą ludzie z Brygady do Walki z Przestępczością.

Corso mignęła przed oczyma zmasakrowana twarz nastolatka.

Słyszał, jak matka chłopca zawodzi po arabsku: ’Iibni! ’Iibni! ’Ayn hu?

’Ayn hu?.

– Stéphane – dodała łagodniej – podaj mi chociaż jeden sensowny

powód, dla którego miałabym przymknąć na to oczy.

– Właśnie tracę opiekę nad Thaddée.

– Nigdy jej nie miałeś, a jak tak dalej pójdzie, to wkrótce on będzie

cię odwiedzał, ale na cmentarzu. Jeżeli chcesz strzelać, przejdź do

oddziałów specjalnych. Ale nie opowiadaj mi potem, że jesteś

odpowiedzialnym ojcem!

– Dostałem papiery od prawniczki Emiliji – ciągnął. – Obrzuciła

mnie błotem, wściekłem się.

– A czego się spodziewałeś?

– Thaddée nie może z nią zostać.

– W takim razie powiedz prawdę. Pokaż jej wady. Zbierz dowody. Do

diabła, przecież jesteś policjantem!

Myślał o tym: przeprowadzić prawdziwe śledztwo wobec byłej żony.

Śledzić ją, podsłuchiwać, pstrykać fotki. Był w stanie to zrobić, ale to

mogłoby obrócić się przeciwko niemu – nadużycie władzy, nękanie

przez policjanta i tak dalej. Przede wszystkim jednak wciąż zmagał się

z tym samym dylematem: nie chciał zostawić śladów, na które kiedyś

mógłby natrafić Thaddée.

– Zobaczymy. Mogłabyś napisać mi opinię?

– Jaką?
 – Świadectwo, z którego wynika, że jestem wzorowym ojcem.

– Nie ma sprawy. Tak cię oceniam.

Ten komplement sprawił, że zrobiło mu się ciepło na sercu. I nagle

pomyślał, że taki dokument podpisany przez szefową Brygady

Kryminalnej może zrobić wrażenie na sędzim.

– Dziękuję.

– Ale na razie znajdź mi tego łajdaka, który zmasakrował

striptizerkę!

Rozłączył się. Miss Beret znów się pojawiła – na pewno czekała, aż

skończy rozmowę (podziwiała jego pracę), żeby wkroczyć, niosąc

w rękach tacę z kawą i grzankami.

Corso uśmiechnął się do niej, ale wstał i błyskawicznie się ubrał.

Właśnie wpadł na nowy pomysł.

 21

J
Wczoraj,
echał w kierunku lotniska Orly.

przed zaśnięciem, rzucił okiem na dokumentację, którą

dostał od Barbie: Pinturas rojas. Zasnął z głową pełną tych strasznych

obrazów i historii, które się z nimi wiązały.

Głuchy, stary, złamany przez życie i potworności, na jakie przyszło

mu patrzeć (szczególnie w majowe noce roku 1808, gdy napoleońskie

wojska dokonały rzezi ludności Madrytu), Goya zamieszkał w 1819

roku w miejscu, które dziwnym zbiegiem okoliczności zwano „la

Quinta del Sordo”, Domem Głuchego. Wiodąc życie eremity,

odizolowany przez kalectwo od świata, zaczął malować na ścianach

przerażające freski, ukazujące czarownice, starców, ogry.

U schyłku XIX wieku freski te przeniesiono na płótno

i zaprezentowano w muzeum Prado, gdzie można je oglądać do dziś.

Wówczas jednak nikt nie wiedział, że Goya malował nie tylko na

ścianach. Stworzył także trzy małe płótna, jeszcze bardziej ponure:

galernika o zdeformowanej twarzy, oszpeconą czarownicę i chorego,

z którego oczu wyziera szaleństwo.

Dzieła te odnaleziono w 2013 roku na strychu domu

arystokratycznej rodziny w Kastylii. Kupiła je madrycka fundacja, do

której muzeum trafiły.

Tam właśnie postanowił wybrać się Corso.

Znalazł lot o jedenastej dziesięć, a powrotny o siedemnastej. Miał

więc wystarczająco dużo czasu, żeby obejrzeć dzieła na miejscu,

zwrócić uwagę na każdy szczegół, na teksturę malowideł, płótno…

Może było to irracjonalne, ale liczył, że ta wizyta pozwoli mu lepiej

zrozumieć szaleństwo mordercy. Chciał też wczuć się w atmosferę tego

miejsca, ponieważ był pewien, że sprawca często tam bywał.

Już z Orly zadzwonił do Barbie, żeby dowiedzieć się, co przyniosła

miniona noc. Przeszukanie u Niny nic nie dało. Informatycy

zidentyfikowali abonentów klubu Akhtara dzięki kartom kredytowym,

których użyli, żeby się zapisać. Nie było ich tak wielu, jak się

spodziewano – łącznie tylko kilkuset. Najpierw przeglądano listę ich

nazwisk, by odszukać osoby karane, następnie zamierzano się skupić

na profilu społeczno-zawodowym. Tak czy inaczej, przesłuchanie

wszystkich było niemożliwe. A do tego dochodziła jeszcze lista

amatorów sztuki wiązania, którą sporządził Ludo.

Informatycy przygotowali też listę aktorów i aktorek uczestniczących

w tych uciechach. Ci mieli być wzywani do trzydziestkiszóstki już od

poniedziałku. Wiadomo było, że rozmowy z nimi zajmą kilka dni.

– A wy? – spytał Corso.

– Znaleźliśmy filmy Niny.

– I co?

– Bez komentarza. Ludzie, którzy to oglądają, są bez wyjątku

potencjalnymi mordercami.

– Przesłuchano Akhtara?

– Zwolniono go.

– Co?

– Wpadł tu jego adwokat i możesz mi wierzyć, że narobił nam

problemów.

Corso nie pytał o szczegóły. Właściwie nie wierzył już w trop

Akhtara.

– A co z jej facetem?

– Pracujemy nad tym, ale jeszcze nic nie mamy.

– Ruszcie tyłki. To chyba nie taka sztuka znaleźć malarza, który

lubi striptizerki i nosi borsalino.

– Przyjemniaczek. Najlepiej przyjdź i nam pomóż.

W zasadzie miała rację. Kiedy oni ciężko pracowali, on oglądał

kryminał w telewizji i tulił się do balonów swojej kochanki.

– Mogę wiedzieć, co zamierzasz dziś robić? – spytała.

– Jadę do Madrytu, żeby obejrzeć Pinturas rojas.

Dla Barbie było to zwycięstwo, dowód, że znowu trafiła na istotny

trop.

– Miłej podróży – rzuciła bardziej przyjaznym tonem. – Zadzwonimy,

jeżeli znajdziemy coś nowego.

Corso przespał cały lot z dokumentacją na kolanach. Kiedy samolot

wylądował na lotnisku Adolfo Suárez Madryt-Barajas, gwałtownie się

obudził. Pot wystąpił mu na twarz, a w głowie wciąż kłębiły się

potworne wizje.

– Źle się pan czuje?

Siedząca obok słabowita babcia przyglądała mu się z zatroskaną

miną.

– Miałem koszmary – wyjaśnił przepraszającym tonem, starając się

uśmiechnąć.

– Najważniejsze – powiedziała, wyglądając przez okienko – że nadal

jesteśmy cali.

Corso wpatrzył się w napromieniowane światłem okno. Taka biel

nie kojarzyła się ani ze słońcem, ani z przyjaznym życiu światem, ale

z błyskiem bomby atomowej. Profil starej kobiety i oślepiający blask

przywołały złe skojarzenia. Upalne lato 2003 roku, kiedy w wieku

dwudziestu czterech lat, jako policjant w głównym komisariacie

wschodniego Paryża, przy Louis-Blanc, patrzył na zwłoki samotnych

staruszków, którzy dosłownie roztapiali się w sierpniowych skwarach.

Po wyjściu z samolotu poczuł duszący kastylijski upał. Przerażające

sceny z 2003 roku nie dawały mu spokoju: kostnice wypełnione po

brzegi, rzędy całunów, skóra jak zielona maska, obrzmiałe,

rozkładające się dziąsła…

Idąc po schodach przysuniętych do samolotu, lekko się chwiał, ale

na płycie lotniska zaczął odzyskiwać równowagę i szybko ruszył

w stronę lotniczego dworca i klimatyzacji. Potem, przed budynkiem,

wskoczył do taksówki.

Znał Madryt, często tu przyjeżdżał, raz był tu nawet z Emiliją. Za

dnia miasto terroryzuje oślepiającą bielą murów, rozpalonym

powietrzem, które paraliżuje, słońcem, które gasi wszelkie odczucia.

Ale o zmierzchu pięknieje i urzeka. Gdy się idzie jego majestatycznymi,

prostymi alejami, można się poczuć niczym władca jadący karocą.

Urzekła go przede wszystkim architektura. Pamiętał, co wzbudziło

jego największy zachwyt: posąg feniksa na kopule gmachu Metropolis

u zbiegu Calle de Alcalá i Gran Via, przypominał mu Spirit of Ecstasy

na masce rolls-royce’a. Korek chłodnicy ogromnego pojazdu, brzęczący

i jeszcze ciepły…

Fundacja Emilio Chapi znajdowała się przy Calle de Serrano,

w sercu modnej dzielnicy Madrytu, pośród pięknych willi i ogrodów

obsadzonych dumnymi palmami. Z dokumentacji wynikało, że

fundacja została założona na początku XX wieku przez bogatego

lekarza, który zbił majątek na patentach farmaceutycznych. Od lat

sześćdziesiątych zarządzała nią grupa lekarzy pragnących obniżyć

sobie podatek dzięki zakupom dzieł sztuki. Wśród ostatnich nabytków

znalazły się Pinturas rojas Francisca Goi.

Taksówka zatrzymała się przed długim cynobrowym murem

przypominającym fronton Peloty Baskijskiej. Za bramą Corso ujrzał

biało-czerwony budynek z trójpoziomowymi tarasami, zwieńczony

kamiennymi pinaklami. Ruszył aleją obsadzoną palmami. Szedł

w rytm automatycznych zraszaczy, które rozbrzmiewały raz po raz jak

kastaniety. Nie mógł bardziej oddalić się od śledztwa, od terenu

łowieckiego mordercy ani od obszaru, na którym on sam był stróżem

prawa. Mimo to właśnie teraz miał niemal fizyczne odczucie, że jest na

dobrej drodze.

W holu, do którego wpadały załamujące się na uchylonych

okiennicach promienie słońca, panował półmrok. Drewno, marmur,

kamień… i cisza. Już tutaj wisiało kilka płócien, stały zakute w zbroje

figury, spoglądające na intruza z głębi stuleci, figury półcienia, jakby

wypolerowane pszczelim woskiem.

– Un boleto por favor – powiedział, stanąwszy przed kasą.

Nie zamierzał zwracać na siebie uwagi, nie chciał pokazywać

legitymacji policyjnej. Główny cel: dotrzeć do małych czerwonych

obrazów. Potem zobaczy, co da się uzyskać od obsługi. Bez pomocy

hiszpańskiej policji nie miał jednak szans wiele wskórać. A trzeba było

też wziąć pod uwagę, że od początku może być w błędzie.

– Quieres entrar?

Woźny w liberii wskazał mu staromodną windę z czarną kratą kutą

w żelazie i z drzwiami z politurowanego drewna. Obrazy Goi

eksponowano na trzecim piętrze.

W kilka sekund przeniósł się do innego świata. Wykładana boazerią

kabina windy wyposażona była w czarną ławeczkę, guziki z masy

perłowej i skośnie cięte lustra, które odbijały światło w stronę klatki

schodowej.

Corso uśmiechnął się, odzyskując wiarę w celowość tej wyprawy.

Z każdym piętrem zbliżał się do fantazmatów zabójcy.

 22

C orso przeszedł

malowidła religijne ze złotego wieku. W

przez pierwszą salę, gdzie zgromadzono

następnej królowały postaci

z hiszpańskiego dworu z tych samych czasów: krezy, kaftany i perły.

Kilku turystów snuło się po wystawie w skupieniu pielgrzymów, którzy

dotarli do świętego miejsca. Ubrani w szorty i sandały, wyglądali tu

śmiesznie, ale on też nie prezentował się lepiej, cały w czerni w środku

lata, jakby szedł na Hellfest.

W trzeciej sali zobaczył czerwone obrazy, nieco zagubione,

przytulone do siebie na dużej białej ścianie. Trudno było pomylić się co

do ich wartości – aksamitny sznur wytyczał przed nimi

nieprzekraczalną granicę. Corso nigdy nie zastanawiał się nad ich

wymiarami, choć dokładnie podano je w artykułach. Teraz wydały mu

się maleńkie. Miały niespełna pół metra wysokości i zaledwie

trzydzieści centymetrów szerokości. Kiedy jednak pochylił się w ich

stronę, płótna jakby nabrały siły, stały się jeszcze bardziej

przerażające. Były czystym koncentratem brutalności.

Tabliczki informowały krótko: Pintura roja no 1, Pintura roja no 2,

Pintura roja no 3, ale Corso pamiętał, że historycy sztuki nadali im

tytuły: Krzyk, Czarownica, Zmarły…

Ostatni po lewej obraz ukazywał pokiereszowaną twarz, która bez

wątpienia zainspirowała mordercę Niny. Galernik albo więzień skuty

był czarnymi kajdanami i łańcuchami wyraźnie widocznymi na dole

płótna. Kąciki ust mężczyzny rozciągnęły się boleśnie aż do uszu

w pożądliwym uśmiechu – straszliwej ranie, a zarazem wyzwaniu. Nie

wiadomo było, czy ten człowiek cierpi, czy zaznaje rozkoszy. Jego

zgubny uśmiech – diaboliczny grymas, który każdego by zmroził – grał

dwuznacznością. To była twarz wtajemniczonego, który patrzył na

widza z otchłani cierpienia, śmiejąc się z jego ignorancji.

Najbardziej jednak wymowna i najbardziej urzekająca okazała się

dominująca na płótnie purpura. Te ziejące usta wynurzały się

z czerwieniącego się tła niczym grudka gliny z błotnistej kałuży.

Zdawały się wydobywać z niej wolno, ale niechybnie, niczym fotografie

dawniej wywoływane w ciemni.

Obraz drugi (Czarownica) był dziwną i bardzo nowatorską jak na

owe czasy kompozycją (trochę jak Pies z Pinturas negras). Pas ziemi

(choć czerwony kolor nasuwał tu raczej myśl o strumieniu lawy,

rozpalonej magmy) przecinał płótno na ukos. Zza niego wyłaniała się

makabryczna głowa. Skośne oczy, pomarszczona twarz, nastroszone

włosy pozlepiane brudem i torfem. Czarownica także zdawała się

śmiać i także szeroko rozdziawiała usta, jakby szydząc z widza.

Zmarły utrzymany był w ciemniejszej tonacji głębokiego cynobru

i karminu przechodzącego w sjenę. Agonia w kolorze zmierzchu. Na

obrazie widać było mężczyznę na łóżku albo na noszach. Nie

w szpitalu, ale raczej w celi bądź w pokoiku na mansardzie. Dziwnie

wygięte ciało zostało ledwie naszkicowane, uwaga skupiła się na

niesamowicie obecnej twarzy. Wyostrzone, jakby cięte nożem rysy,

olbrzymie oczy, wygładzony profil i znów te szeroko otwarte usta, które

tym razem już na pewno nie układały się w uśmiech, lecz

przypominały o nicości, która z każdą sekundą zawłaszczała coraz

więcej.

W pewnym okresie Corso fascynowała medycyna sądowa. Wtedy

naczytał się dziewiętnastowiecznych traktatów medycznych.

Zapamiętał opisy chorych w trzecim stadium syfilisu. To było

dokładnie to: twarz zżarta przez chorobę, zapadnięty nos, wchłonięte

wargi, kości krzyżowe jak ostrza szabli, zdeformowane przez infekcję

niczym metal pod wpływem wysokiej temperatury. Goya

najprawdopodobniej namalował syfilityka, którego widział w jakimś

hospicjum.

Choć to wszystko nie wnosiło wiele w sprawę, którą musiał

rozwikłać, Corso był przekonany, że morderca przychodził tu, by

podziwiać obrazy mistrza. Nasycić się nimi. Chłonąć je. Te płótna stały

się impulsem, który kazał mu przejść do czynu. A może ożywiły dawną

traumę – prawdziwe źródło morderczych żądz.

Postanowił wrócić na parter, by wypytać obsługę, która być może

zapamiętała częstego bywalca albo dziwnie zachowującego się

wielbiciela tych prac. Był już na klatce schodowej, kiedy z dolnych

pięter dobiegł pomruk, który szybko przerodził się w wyższy dźwięk,

a w końcu stał się świstem. Pracował silnik windy. Przez kutą w żelazie

klatkę obserwował opuszczającą się przeciwwagę i wznoszący się

szklany dach kabiny. Odruchowo się cofnął i śledził zbliżającą się

windę wzrokiem.

Przez szyby w wyłożonej boazerią kabinie zobaczył plecy mężczyzny

ubranego w jasny garnitur i białą panamę, a obok niego windziarza.

Przez myśl przemknęły mu słowa Freuda: „Ubiera się w szczególny

sposób. Białe garnitury, kapelusz… W stylu alfonsa z lat

dwudziestych”. Alfons właśnie go minął w drodze na górne piętra.

Corso zawrócił, przeskakując po kilka stopni. Kiedy dotarł na

trzecie piętro, drzwi właśnie się zamknęły, a winda już zjeżdżała.

Policjant wpadł do sali Pinturas rojas, ale nie było tam człowieka

w bieli. Obszedł pozostałe pomieszczenia. Królowie, książęta, błaźni

złotego wieku, ale ani śladu panamy. Kurwa!

Znowu zawrócił i rozejrzał się po holu. Nic. Ani toalet, ani żadnego

biura. Tylko te trzy sale. Spojrzał na szyb windy, która znów jechała

w górę. Zbiegł po schodach, domyśliwszy się, co zaszło: mężczyzna go

zauważył dzięki lustrom w kabinie. Na trzecim piętrze nie wysiadł

z windy i poprosił windziarza, by zjechał na parter. Prawdopodobnie po

prostu przykucnął pod byle pretekstem i odczekał, aż policjant wejdzie

na górę, a potem, już poza zasięgiem jego wzroku, wstał. Im

banalniejsza sztuczka, tym lepiej się sprawdza.

Corso nie mógł o nic zapytać windziarza, bo kabina znów

wędrowała w górę. Wolał skupić się na holu i ogrodach. Zbiegając po

schodach, zadawał sobie dwa pytania: Dlaczego ten facet uciekł? Jak

mógł zauważyć Corso, skąd go znał?

Na parterze nie było nikogo, ani przy kasie, ani w księgarni. Wpadł

do toalet – męskiej, damskiej – i pootwierał wszystkie drzwi. Nada.

W końcu wybiegł na zewnątrz. Mimowolnie stanął w pół kroku,

oślepiony światłem, które uderzyło go prosto w twarz, nie wspominając

już o skwarze, od którego ugięły mu się nogi. Cofnął się do holu,

zauważył, że ludzie zaczynają patrzeć na niego podejrzliwie, odetchnął

i zdecydował się zmierzyć z żarem lejącym się z nieba.

Osłaniając oczy ręką, szybko rozejrzał się po okolicy. W alejkach,

w cieniu palm, nie było nikogo. Wydawało się, że ten pejzaż został
oczyszczony z wszelkiej ludzkiej obecności, a nawet ze wszystkiego, co

materialne. Drzewa stały się białymi żagwiami, gazony olśniewającymi

zwierciadłami.

Corso ruszył do bramy parku. Jego cień na jasnym żwirze był

wyraźny niczym szczelina na powierzchni ziemi. Oparł się o słupek, ale

musiał natychmiast cofnąć rękę, bo metal parzył. Czuł palenie

w gardle – po przebiegnięciu tych paru metrów ból był tak ostry, jakby

płomienie wdarły mu się do ust. Nigdzie ani śladu mężczyzny

w kapeluszu. Ulica jak okiem sięgnąć opustoszała. Policjant nie miał

siły biec. Zresztą dokąd? Mężczyzna rozpłynął się w mieście białym jak

on.

Corso otarł twarz ręką i zawrócił. Z trudem chwytając oddech,

wszedł do holu muzeum. Tętniło mu w skroniach. Kiedy usłyszał

dzwonek telefonu, zerknął na ekran. Paka. Miał wrażenie, że dzwonią

do niego z innej planety.

– Gdzie jesteś, do diabła?! – wrzasnęła kulturystka. – Od godziny

próbujemy się do ciebie dodzwonić!

Najwyraźniej Barbie dyskretnie nie wspomniała o jego podróży.

Corso się zawahał, po czym zdecydował się potraktować podwładną

ze stosownym dystansem:

– Co się stało? Coś pilnego?

– Kurwa, mamy drugą!

– Co?

– Ofiarę. Tak samo zmasakrowana, uduszona bielizną, powiązana

jak ta pierwsza.

– Zidentyfikowano ją? – spytał zduszonym głosem.

– Wszyscy ją znamy, to Hélène Desmora, koleżanka Niny Vice. Miss

Velvet!
 23

co
C
w okresie
orso udało się dotrzeć do Paryża o szesnastej dwadzieścia,

wakacyjnym było dużym osiągnięciem. Ale nie aż tak

dużym, by czekano na niego na miejscu zbrodni. Zwłoki Hélène

Desmory przetransportowano już do Instytutu Medycyny Sądowej,

technicy kryminalistyki skończyli pracę, a miejsce odnalezienia

zwłok – pustkowie w Saint-Denis – otoczono taśmą. Nie wchodzić.

Prokurator z Bobigny, któremu podlega Saint-Denis, skierował na

miejsce ludzi z dziewięćdziesiątkitrójki, tamtejszego oddziału policji

śledczej. Barbie zwróciła się już do paryskiej prokuratury, aby

przekazano im sprawę, ale papierkowa robota zajmuje sporo czasu,

więc późnym popołudniem nie było jeszcze wiadomo, kto miał

prowadzić śledztwo.

Dotąd jego grupie udało się tylko uzyskać protokół sporządzony

przez oficerów policji śledczej. Corso powstrzymał się od wygłaszania

opinii, nie wyjaśnił też przyczyn swej nieobecności, a tylko zebrał

wydruki dokumentów i zamknął się w gabinecie. Teraz musiał przede

wszystkim zapoznać się z faktami i z jak największym obiektywizmem

przeanalizować ten nowy dramat, zapominając tymczasem

o madryckim skwarze.

Zwłoki odnaleziono około jedenastej rano na leżącym odłogiem

terenie przy rogu ulic Capitaine-Alfred-Dreyfus i Flora-Tristan,

niedaleko od torowisk dworca Stade de France. W rzeczywistości ciało

z pewnością zauważono już wcześniej, bo było to wręcz idealne

miejsce, żeby w spokoju wypalić jointa. Dzieciaki z okolicy nie mogły

jednak same wezwać policji. Dopiero kiedy któreś z nich powiedziało

o wszystkim rodzicom, ci ewentualnie mogli zdecydować o zgłoszeniu

sprawy wrogowi.

Hélène Desmora była naga, tak samo jak Sophie Sereys, no

i oczywiście żaden przedmiot ani dokument nie pozwalał jej

zidentyfikować. Policjanci od razu skojarzyli ją z pierwszą

zamordowaną striptizerką. Ślady potwierdziły słuszność ich domysłów.

Hélène była ułożona jak poprzednia ofiara i skrępowana bielizną.

Biustonosz wokół szyi i nadgarstków, przywiązanych ciasno do kostek.

Wyblinka, ósemka, a ostatni węzeł otwarty… Kobieta z pewnością się

miotała, chcąc się uwolnić. W ten sposób zacisnęła więzy i sama się

udusiła. Tak jak Nina Vice.

Rany na twarzy też były identyczne – rozcięte kąciki ust, obnażone

dziąsła, gardło zatkane kamieniem. Przeglądając makabryczne zdjęcia,

Corso przypomniał sobie młodą, odrobinę zbyt pulchną kobietę, która

na scenie Squonka grała marynarzyka. Pod względem fizycznym te

dwie striptizerki były zupełnie różne. Sophie Sereys była wysoka,

chuda i jasnowłosa, o owalnej twarzy i mocno zarysowanych brwiach,

a Hélène miała czarne, zapewne farbowane włosy, fryzurę à la Louise

Brooks i pyzatą buzię.

Chwilami Corso myślał o człowieku z Madrytu. Czy naprawdę to on

był zabójcą? Czy mógł polecieć do Hiszpanii po tym, jak popełnił

morderstwo w Paryżu? To miałoby sens: może chciał skupić się przed

obrazami tuż po dokonaniu zbrodni. Może każde zabójstwo stanowiło

swoistą ofiarę. Ale może to wszystko było tylko wielkim obłędem?

Corso postanowił na razie zapomnieć o zjawie w kapeluszu. Musiał

skoncentrować się na faktach, wyłącznie na faktach, i prowadzić

śledztwo zgodnie z zasadami.

Przeszedł do szerszych ujęć miejsca odnalezienia zwłok, otoczonego

blokami i wieżami – jak zwykle, nędza, brzydota, zaniedbany skrawek

ziemi, a pod powierzchnią, co wynikało z raportu, skażenia:

pozostałość po dwóch stuleciach działalności przemysłowej. Żadnego

podobieństwa do śmietnika na osiedlu, gdzie odkryto pierwszą ofiarę.

Żadnego znaczenia symbolicznego.

Jedynym godnym odnotowania faktem była stosunkowo mała

odległość od miejsca zamieszkania Hélène Desmory – ulicy Ordener

przy Porte Saint-Ouen. Równie blisko było z Ivry, gdzie mieszkała

Sophie Sereys, do śmietnika, przy którym ją znaleziono. Ale odległości

niczego nie oznaczały – nie można było nawet założyć, że morderca

wybrał te miejsca dla wygody, skoro Sophie nie została zamordowana

w swoim mieszkaniu, a Corso był pewien, że także Hélène nie zginęła

u siebie.

Policjanci z dziewięćdziesiątkitrójki wykonali już kilka telefonów, co

oznaczało, że mieli nadzieję prowadzić to śledztwo, i z grubsza

odtworzyli ostatni dzień życia striptizerki. Niewiele tego było. Hélène

mieszkała sama. Ponieważ poprzedniego wieczoru pracowała

w Squonku, obudziła się prawdopodobnie koło południa, a następnie,

jak co dzień, poszła poćwiczyć do Waou Club Med Gym przy ulicy

Faubourg-Poissonnière. Było to około pierwszej po południu. Potem jej

ślad się urywał.

Corso złożył rozrzucone na biurku papiery, schował je do teczki

i wsunął ją pod pachę. Jego ekipa była w sali zebrań i panowała tam

nerwowa atmosfera, po pierwsze, co oczywiste, z powodu morderstwa,

po drugie – bo prokurator wciąż milczał. Nie wiadomo było, kto zajmie

się sprawą. Marnowanie godzin na robotę papierkową było kompletnym

nonsensem. Corso uspokoił swoich ludzi: dzwonił już do prokuratora

i wyjaśnił, dlaczego ta sprawa powinna trafić do nich.

Potem przeszedł do drażliwej kwestii:

– Cokolwiek myślicie, nie marnowaliśmy czasu.

– Czyżby? – Pytanie padło z ust Paki, której doświadczenie nie

uodporniło wobec poczucia bezsilności, tak często chwytającego

gliniarzy za gardło. – Od samego początku szliśmy fałszywym tropem –

szepnęła. – Wszystkie te brednie o gonzo nie mają nic wspólnego

z morderstwami. Zabójca ma tylko jedną obsesję: Squonk.

– Dlatego zmienimy sposób działania – przyznał. – Skoncentrujemy

się na lokalu. Trzeba jeszcze raz przesłuchać Kaminskiego

i dziewczyny, prześledzić historię klubu, budynku, a nawet striptizu.

Morderca ma jakiś problem z tym miejscem i z tym fachem. I właśnie

na tych wskazówkach musimy się skupić.

– Akhtar i jego filmy? – spytała Barbie.

– Nie zarzucimy pracy, która wciąż trwa.

– A co ze wsparciem?

– Bompart przyśle nam gromadę stażystów.

Corso nie liczył na nic więcej – w lipcu nie było co marzyć

o zaprawionych w boju, wolnych od innych obowiązków policjantach.

 – Informatycy z Bercy przekażą nam dane aktorów i abonentów

Akhtara. Nasi stażyści wyślą wezwania i przesłuchają ten barwny

światek. A my skupimy się na Hélène Desmorze i Squonku.

– A przepytanie sąsiadów z Saint-Denis?

– To weźmie na siebie dziewięćdziesiątkatrójka. Skontaktujcie się

z nimi. Poproście też, żeby przejrzeli zapisy z monitoringu.

Ludo tylko się zaśmiał: w takich rejonach sprzęt znikał albo

przestawał działać tuż po zainstalowaniu.

– Są też ślady wykryte przez techników kryminalistyki – ciągnął

Corso, nie zwracając uwagi na chichot Włoka. – Poproście, żeby zlecili

analizy prywatnemu laboratorium, tu liczy się każda minuta.

– Pół dzielnicy zadeptało już to miejsce – syknął Ludo.

Corso i tym razem zignorował jego uwagę.

– To drugie morderstwo jest okazją, by odtworzyć sposób działania

sprawcy. Wyobrazić sobie każdy jego gest, ustalić rodzaj broni,

odtworzyć rytuał, którego się trzyma…

Przyjęli to w ciszy nabrzmiałej sceptycyzmem.

– Czy ktoś był już w domu ofiary? – zapytał.

– Właśnie teraz są tam ludzie z Clignancourt. Jak dotąd nie odkryli

nic istotnego.

– Pójdziemy tam jutro rano. We czworo zrobimy prawdziwe

przeszukanie. Trzeba jak najdokładniej nakreślić profil Hélène.

Zobaczyć, czy ma coś wspólnego z Sophie Sereys, czy się bliżej znały,

czy…

– Wiemy – wpadła mu w słowo Barbie – że nie pracowała dla

Akhtara. Sprawdziliśmy to.

– W tym środowisku działa nie tylko Akhtar, poszperajcie w kręgach

sado-maso, macie już odpowiednie adresy.

Grupa zaczynała się rozgrzewać. Corso uznał, że jego ludzie dojrzeli

do tego, żeby przydzielić im zadania – najlepiej natychmiast.

– Ludo – zaatakował – pójdziesz na autopsję, a poza tym zajmiesz

się próbkami DNA we współpracy z technikami.

Tuluzańczyk skinął głową – perspektywa spędzenia nocy z trupem

zamiast z rozmówczyniami z portali randkowych chyba go nie

zmartwiła. To była siła wyższa.

 – Paka, przyciśniesz znowu dziewczyny ze Squonka i Kaminskiego.

Chcę dostać szczegółowy profil Miss Velvet. A jeśli zostanie ci kilka

godzin do jutrzejszego ranka, obudzisz sąsiadów.

– To niezgodne z prawem.

– Biorąc pod uwagę, że sytuacja jest nagląca, jesteśmy kryci. I nie

zapomnij o monitoringu z osiedla.

– Na co liczysz? – przerwał Ludo. – Porwanie na wizji?

– To drugi atak tego mordercy, a nie powód, żeby uznać go za

geniusza zbrodni czy magika. Musiał zostawić jakieś ślady i my je

znajdziemy. – Zwrócił się do czekającej na przydział Barbie: – Zbierz

billingi Hélène, przejrzyj jej komórkę, komputer. Błyskawicznie mi to

przeanalizuj.

Jak zwykle siedziała na nodze podwiniętej pod pośladki,

z notatnikiem na kolanach, i wyglądała jak studentka skłaniająca się

ku trendom gotyckim.

– Jak przeprowadzimy przeszukanie? Przecież nawet nie przydzielili

nam sprawy.

– Zajmę się tym. Najważniejsze to dowiedzieć się, do kogo dzwoniła

w ciągu ostatnich dni, kto do niej dzwonił, czy pobierała jakieś

pieniądze, jeździła metrem, wypożyczała rower miejski.

Znów zapadła cisza. Jak zwykle wszyscy się zastanawiali, co

zamierza robić ich szef. Na ogół nie mówił zbyt dużo o własnych

zadaniach, ale dziś trzeba było wykazać się solidarnością wobec grupy.

– Ja zajmę się Squonkiem.

– Przecież powiedziałeś, że to ja… – zdziwiła się Paka.

– Ty skupisz się na pracownikach klubu, a ja przyjrzę się bliżej

budynkowi, sąsiadom, historii tego miejsca. Ta pieprzona rudera kryje

jakąś tajemnicę. Motyw zabójcy.

Pokiwali głowami. To nowe podejście chyba dodało grupie energii.

– A facet w kapeluszu? Obrazy Goi? – spytała Barbie.

Corso przemknęły przed oczyma krwawe portrety, zjawa z windy,

biel ulicy… Patrzył Barbie prosto w oczy – ona jedna wiedziała, dokąd

pojechał, ale dotąd nie miał czasu opowiedzieć jej o tym przelotnym

spotkaniu.

– Znaleźliście coś związanego z tym tropem? – zapytał.

– Nie.
 – W takim razie skupiamy się na Hélène Desmorze. W poniedziałek

rano wszystko uporządkujemy. To znaczy, że mamy ponad dwadzieścia

cztery godziny na zebranie informacji o Miss Velvet. Jakieś pytania?

Paka podniosła rękę jak w szkole – ale szkole słowiańskich atletów.

– A co z innymi dziewczynami ze Squonka? Dajemy im ochronę?

– Należałoby. Pomówię o tym z Bompart i…

Nie dokończył zdania, w kieszeni zaczęła wibrować jego komórka.

– Przepraszam – powiedział, wyjmując telefon.

Wyszedł bez słowa, rozpoznawszy na ekranie numer Emiliji.

 24

W szystko w porządku?

Corso przybrał radosny ton – nie chciał okazywać ani gniewu, ani

frustracji. Po pierwsze, bał się, że była żona się rozłączy, a po drugie,

nie chciał, żeby wyczuła jego cierpienie i w jakikolwiek sposób się nim

rozkoszowała.

Prawdę mówiąc, nie spodziewał się, że oddzwoni. Nie robiła tego

jednak z przyjaźni czy litości. Wiedziała, że odtąd każdy telefon będzie

liczony. Nie mogła pozwolić, by zarzucano jej uniemożliwianie byłemu

mężowi rozmów z synem.

– W porządku.

– Gdzie właściwie jesteście? – ciągnął jowialnym tonem.

Emilija skwitowała cmoknięciem tę żałosną próbę pociągnięcia jej

za język. Ale perwersyjna matka musiała być w dobrym nastroju, bo

rzuciła:

– W Warnie, my dear… Tam, gdzie nasze najpiękniejsze

wspomnienia.

Nadmorski kurort w Bułgarii, z którego Corso rzeczywiście

zapamiętał kilka cudownych chwil. Morze Czarne wczesnym rankiem,

złociste smugi zapowiadające tak już bliski Orient, prawosławne

cerkwie wtulone w wybrzeże i ich mieniące się kopuły, jakby

rozmywające się na niebie, no i miasto z domami i napisami w cyrylicy,

tak szczególne miejsce na pograniczu skansenu i kurortu.

– Zostaniecie tam na cały miesiąc?

– Zobaczymy.

Corso nie nalegał, nie chciał przeciągać struny.

– Thaddée jest w formie?

– Pracujemy nad jego macierzystym językiem.

Emilija zawsze walczyła o to, żeby jej syn mówił po bułgarsku tak

samo jak po francusku. Corso zgadzał się na to, lecz teraz ten
lingwistyczny element stał się dla matki syna sposobem na budowę

nowego muru między nim a dzieckiem.

– Ale chodzi się kąpać? Ma jakieś inne zajęcia?

– Spotyka się z kuzynami. Ze swoją prawdziwą rodziną. Powinnam

powiedzieć… z jedyną rodziną.

Pierwszy cios poniżej pasa. Po co ciągnąć tę rozmowę, skoro Corso

był spętany i pozostawało mu tylko zbierać razy?

– Mogę z nim pomówić?

– Chwileczkę.

Zaskoczyła go tak łatwa zgoda. Ale może i Emilija obawiała się, że

były mąż nagrywa rozmowę.

– Tata?

Kiedy usłyszał ten wysoki, świeży, tak wyjątkowy głosik – śpiew

fletu wystruganego z młodego pędu, który ożywia cię samym tylko

brzmieniem – poczuł, że łzy kręcą mu się w oczach.

– Jak się masz, pchełko? Dobrze się bawisz?

– Znaleźliśmy jeża.

Corso zażądał szczegółowej relacji. Słowa nie były ważne, liczyły się

tylko ten głosik i twarz syna, którą słysząc go, sobie wyobrażał.

Piosenka, której wersy rozumiał jedynie z grubsza, ale która wzruszała

samą melodią.

W jego oczach Thaddée miał czarodziejską moc: jego dźwięczny głos

przeobrażał najbanalniejszą informację w rzecz bezcenną, trochę tak

jak te muszle, które zbierali razem w Gaskonii i które, choć podobnych

były miliony, zamieniały się w prawdziwe skarby.

– Całuję cię, maleńki. Daj mi mamę.

Wolał sam skrócić rozmowę, żeby nie czuć, że ktoś odciął mu rękę,

kiedy Emilija przejmie telefon.

– Dobra, cześć, Corso. – Już od dawna tak się do niego zwracała. –

Zadzwonimy w przyszłym tygodniu.

Miała urzekający głos – nie niski i nie piskliwy, ale o bogatym,

głębokim brzmieniu, trochę jak satyna, ciężka, lecz miła w dotyku.

– Chyba ja też mogę zadzwonić?

– Wolałabym nie.

Mimowolnie podniósł głos:

– Uważasz, że wolno ci zarządzać moimi kontaktami z synem?

 – Nie niszcz tego, co zdołaliśmy uzyskać, starając się znaleźć

wspólny grunt.

– Wspólny grunt?! – krzyknął nagle. – Gdy ty chcesz zrobić ze mnie

brutala i wyrodnego ojca?

Wydała dziwny dźwięk, coś jakby tsy-tsy-tsy, jak automatyczne

zraszacze.

– Spokojnie, Corso. Zachowujmy się jak cywilizowani ludzie, chociaż

to nie leży w twojej naturze.

– Pieprz się.

– No widzisz – westchnęła. – Jesteś zabójcą. I to najgorszym

z możliwych, bo chronionym przez prawo. Tak jak ci, którzy

zamordowali moich rodziców.

To była jej ulubiona śpiewka: rodzice, wykładowcy uniwersyteccy

i dysydenci, których zgładziła tajna policja bułgarska. Corso nie

wierzył w ani jedno słowo tej opowieści. Znając córkę, uwierzyłby

raczej, że byli donosicielami i aktywnymi poplecznikami reżimu.

– Chcę tylko…

Emilija już się rozłączyła. Corso oparł się o ścianę korytarza,

rozglądając się na prawo i lewo, żeby się upewnić, że nikt nie był

świadkiem jego poniżenia. Nie stałoby się zresztą nic wielkiego – pół

piętra miało za sobą rozwody i tyrało, żeby płacić skandalicznie

wysokie alimenty. Prawo brzucha…

– Nie bardzo wiemy, co robić. Zebranie się skończyło?

Pojawiła się Barbie. Stała przygarbiona, jakby wzrastanie było

wysiłkiem nerwowym, długim bólem, który dotąd ją zginał.

Nie odpowiedział. Zmarszczyła brwi.

– Coś ci jest? Zrobiłeś się czerwony.

– Nie, wszystko w porządku.

– A Madryt? Nie chcesz mi nic powiedzieć?

Corso dał jej wyraźny znak. Po kilku sekundach wyszli na dach

trzydziestkiszóstki, który był schronieniem gliniarzy z Brygady

Kryminalnej. Z pewnością rozpościerała się stąd wspaniała panorama,

ale na to już od dawna nikt nie zwracał uwagi. Obecnie szerzyła się

skłonność do biadolenia w stylu „wkrótce to się skończy”. Chodziło

oczywiście o przeprowadzkę zaplanowaną na jesień 2017 roku.

 Corso zapalił papierosa i opowiedział jej w kilku słowach

o wyprawie do Madrytu. Szokujące obrazy, człowiek w bieli, pościg

zakończony porażką…

– I… to wszystko? – spytała Barbie, kończąc zwijać papierosa.

– Obsługa muzeum zaczynała już podejrzliwie na mnie patrzeć.

Kiedy dowiedziałem się o nowym morderstwie, natychmiast pojechałem

na lotnisko. Przekażę tę sprawę oficerowi łącznikowemu.

– Myślisz, że to nasz morderca?

Stojąc na cynkowych dachówkach, Corso zaciągnął się tak mocno,

że w jego płucach nie została chyba ani odrobina tlenu. Przy każdym

papierosie miał wrażenie, że puszcza z dymem kilka sekund własnego

życia i, o dziwo, to właśnie potęgowało przyjemność palenia.

– Musielibyśmy założyć, że zabił Hélène Desmorę i porzucił jej

zwłoki w Saint-Denis, a potem wsiadł do samolotu do Madrytu. To

byłby mój lot, skoro już o tym mowa.

– Ale to możliwe?

– Możliwe, tyle że trochę mało prawdopodobne. Tak czy inaczej,

dostrzegam garść sygnałów, które może do czegoś nam się przydadzą:

te czerwone obrazy, postać w kapeluszu, tajemniczy facet Sophie,

który miałby być malarzem. To wszystko zaczyna się układać w spójną

całość.

Barbie zapaliła papierosa i ułożyła się na szarym dachu. Zdawała

się wpatrywać w niebo. Ktoś, kto jej nie znał, mógłby nawet

powiedzieć, że oddała się romantycznym rozmyślaniom.

Nagle poderwała się i usiadła po turecku, jak dziewczynka, która

gra w kości na dziedzińcu szkolnym podczas przerwy.

– Chciałabym zadać ci tylko jedno pytanie w związku z tą historią

w muzeum.

– Słucham.

– Dlaczego nie widziałeś tego faceta w kabinie, kiedy winda

zjeżdżała?

Kolejny cios, gorzki smak porażki przeżytej w Madrycie.

– Rozmawiałem z windziarzem. Pamiętał, że ten pan przyklęknął,

żeby zasznurować but.

Na ustach Barbie majaczył uśmiech. Mimo sytuacji, mimo

zmarłych, mimo nastroju szefa, a może właśnie z powodu tego

wszystkiego, policjantka parsknęła śmiechem. Było z czego się śmiać:

cała wyprawa do Madrytu poszła na marne przez głupie sznurowadło.

Corso warknął, oscylując między powagą a śmiechem:

– Do diabła, wracaj do pracy!

 25

W drodze do Squonka Corso zadzwonił do Bompart i prosto

z mostu powiedział jej, że chce dostać śledztwo w sprawie drugiego

morderstwa, potem poprosił, żeby skontaktowała się z oficerem

łącznikowym w Madrycie i żeby przysłała mu wsparcie z prawdziwego

zdarzenia do zajęcia się wątkiem „gonzo” sprawy, a także do

przyjmowania „spontanicznych zeznań”, które zaczną spływać, kiedy

rozejdzie się wieść o zabójstwie Hélène Desmory.

Bompart nie ofuknęła Corso za to, że zwraca się do niej jak

przełożony, zażądała natomiast konkretnych wyników do poniedziałku.

Zdecydowała się zwołać konferencję prasową na początku tygodnia, by

zapewnić media i społeczeństwo, że „śledztwo przebiega sprawnie”. Nie

musiała tłumaczyć, jaka jest stawka: ta historia z mordercą w Paryżu

w środku wakacji to nie była dobra reklama.

Corso obiecał – ale przecież nic go to nie kosztowało – i podziękował

za pomoc.

Już miał się rozłączyć, kiedy Catherine dodała:

– Wiedziałeś, że jedną z ofiar z parkingu na Pablo-Picasso jest

Mehdi Zaraoui?

– Tak. Co z tego?

– Jego brat właśnie trafił do więzienia i przez jakiś czas zostanie na

boku, ale z tymi cholernymi Arabami nigdy nic nie wiadomo.

Corso nie dopuszczał do siebie strachu – to, co robił, odkąd został

policjantem, musiało wzbudzać gniew i nienawiść niezbyt rozgarniętej

i niebezpiecznej części populacji. Gdyby zaczął się bać, nigdy nie

uwolniłby się od niepokoju. Zakończył policyjną fanfaronadą, jednym

z tych krzykliwych zdań, wymyślonych właśnie po to, żeby zdusić

strach.

W Squonku odbił się od zamkniętych drzwi. Ale na co liczył? Po

śmierci Miss Velvet klub musiał zostać zamknięty na jakiś czas. Stojąc
przed bramą z czarnego metalu, zastanawiał się, czy ma jeszcze dość

energii, żeby wejść do budynku i dzwonić do sąsiadów.

Wtedy właśnie otworzyła się brama po lewej stronie i wyszła przez

nią głośno śmiejąca się para. Policjant błyskawicznie wyciągnął rękę

i wśliznął się do środka. W holu zerknął na skrzynki na listy, a potem

rozejrzał się, szukając piwnic. Przy odrobinie szczęścia były one

połączone ze Squonkiem.

Furtka w głębi dziedzińca okazała się zamknięta, ale to nie

stanowiło problemu. Corso z wprawą wsunął ręce w lateksowe

rękawiczki i wyjął wytrych ślusarski, potem pokonał przeszkodę

i znalazł się w mrocznym korytarzu. Włączył w swoim telefonie system

geolokalizacji w czasie realnym i zapamiętał początkową lokalizację.

Nie miał zmysłu orientacji (kolejna „mocna strona” policjanta!), a nie

chciał się zgubić w tym zaszczurzonym labiryncie.

I wreszcie odszukał schody i po nich zszedł. Dotąd nie włączał

światła, korzystając tylko z komórki. Niemal od razu woń stęchlizny

uderzyła go w nozdrza i ożywiła paskudne wspomnienia. Piwnice to

była cała jego młodość. Narkotyki, gwałty, morderstwo. Wykluczone,

żeby pozwolił temu wszystkiemu zawładnąć sobą dziś wieczorem.

Kiedy był już na dole, uznał, że może włączyć światło – nie było go

widać z góry. Plafoniera odsłoniła ceglane mury, odrapane drzwi, gruz

i ubitą ziemię. Idąc, wciąż oddalał się od ściany wspólnej ze

Squonkiem, miał jednak nadzieję, że znajdzie inny korytarz i zbliży się

do klubu.

Po chwili mógł wreszcie skręcić we właściwym kierunku. Robiło się

coraz cieplej, jakby rozgrzane powietrze było tu uwięzione pośród

murów. Rury stawały się cieńsze, na drzwiach wisiały kłódki, a smród

stawał się nieznośny. Według jego obliczeń (i sygnału komórki)

w końcu korytarza musiał natrafić na mur Squonka. Szedł, nie bardzo

wiedząc, czego szuka.

Ale wyczuwał tu wibracje zabójcy… a Squonk był sceną dojrzewania

tego obłędu. Morderca przyszedł obejrzeć spektakl, zapłacił gotówką

i powoli te nagie, białe ciała połączyły się w jego mózgu z czerwonymi

obrazami Goi. To tu, w tym budynku, wybuchło całe to szaleństwo –

brutalna dekompensacja, która dała o sobie znać poprzez

nieokiełznane bestialstwo.
 Snując te teorie, Corso znalazł wreszcie ścianę z cegieł zespolonych

wyraźnie nowszym cementem. Kaminski prawdopodobnie używał

części piwnic w budynku, powiększając w ten sposób przestrzeń

klubu.

Po prawej drzwi do piwnicy zamknięte były na standardową kłódkę,

z którą błyskawicznie się rozprawił, używając zakończonego

szpikulcem paska aluminium, dobrze znanego złodziejom włamującym

się do piwnic – za tę umiejętność mógł więc podziękować osiedlu, na

którym dorastał.

Szarpnął drzwi. Wystarczył rzut oka, żeby zorientować się, że to

jedna z piwnic Squonka: krzesła, trójnogi reflektorów, elementy

dekoracji, lustra, dywany… Istna jaskinia Ali Baby pełna rzeczy, które

pachniały music-hallem z innej epoki.

Odszukał włącznik i zapalił światło. Jego uwagę przyciągnął pewien

szczegół: w głębi boksu, po lewej stronie, wygospodarowano trochę

przestrzeni, jakby jakieś zwierzę urządziło tu sobie norę. Corso uznał,

że musi przecisnąć się przez graciarnię, wsuwając nogi w szczeliny,

czasem coś rozdeptując, czasem ryzykując skręceniem kostki.

W końcu trafił na twardszy element. Dotarł do oczyszczonego kręgu

o średnicy około półtora metra. Ktoś tu bywał. Pod ścianą stało

stosunkowo porządne krzesło.

Ciąg dalszy sam się narzucał.

Corso uważnie przyjrzał się ścianie, szukając szpary, przez którą

można by patrzeć na to, co dzieje się po drugiej stronie, w Squonku.

Wystarczyło sprawdzić pas na wysokości oczu siedzącego człowieka.

Właśnie tam widać było pęknięcie cegły. Drgnęła, gdy nią poruszył.

Kiedy wyciągnął jej kawałek, zobaczył salę Squonka (albo kulisy, bo

w uśpionym klubie niewiele było widać).

W pierwszej chwili pomyślał, że to dziwne, by ukrywać się

w piwnicy i podglądać dziewczyny, które przecież rozbierały się

publicznie. Potem spojrzał na to okiem mordercy. Być może to tu

oddawał się podniecającemu rytuałowi: obserwował, ale sam nie był

widziany, mógł nacieszyć oczy, ukryty w piwnicy… Było za wcześnie na

konkretne wnioski, lecz może intruz nie zachowywał tu szczególnej

ostrożności i pozostawił jakieś ślady.

 Przyklęknąwszy, Corso szperał w rupieciach otaczających krzesło:

akcesoria, tkaniny, kostiumy, krzesła ustawione jedno na drugim. Nic

godnego uwagi… Nagle natrafił na zeszyt wsunięty między fragment

rampy i zrolowany czerwony dywan.

Był to kołonotatnik formatu A5 z podwójną spiralą i w tekturowej

okładce. Z biciem serca Corso przeglądał grube karty: na rysunkach

ujrzał striptizerki ze Squonka. Autor wybrał styl figuratywny, ale

z deformacjami i przerysowaniami charakterystycznymi dla

amerykańskich kreskówek z lat sześćdziesiątych, a zwłaszcza ilustracji

heroic fantasy, oraz dla okładek komiksowych horrorów Franka

Frazetty i jemu podobnych…

Mocno zarysowane okrągłe zadki, rozłożyste biodra, piersi jak rogi

obfitości… Wszystkie mięśnie tych kobiet wydawały się stworzone do

tego, by uprawiać miłość prawdziwie fizyczną, były niczym mechanizm

pracujący pełną parą. Na kartach szkicownika Corso rozpoznał Sophie

Sereys i Hélène Desmorę. Zapewne te, które widział pierwszego

wieczoru, także tu były, a on po prostu nie pamiętał już ich twarzy.

Zdumiony policjant był przekonany, że trzyma w rękach szkicownik

mordercy, a zarazem faceta Niny Vice – współczesnego Toulouse-

Lautreca.

Co ciekawe, autor szkiców ozdobił te sylwetki nalepkami, jakich

używają dzieci – motywami i zdobieniami typowymi dla burleskowej

estetyki: cekinami, piórami, różami, kokardami, diamentami… Na

marginesach, używając pastelowych kolorów, nakreślił motywy

zdobnicze: arabeski, pętle, bicze, gwiazdy.

Corso miał wrażenie, że przegląda pamiętnik dziecka, które zbyt

wcześnie dojrzało. Smarkacza, którego ogłupiły wielkie zadki

i wyprężone sutki. To wszystko było tak różne od gonzo i od bredni

Akhtara, natomiast bliskie estetyki Pinturas rojas. Postacie przesuwały

się przed oczyma Corso, który miał okazję podziwiać pewność kreski,

ekspresję twarzy, moc ciał. Ten facet umiał rysować.

I na pewno potrafił też robić węzły, na przykład ósemki…

I nagle, wbrew wszelkim oczekiwaniom, policjant rozpoznał jeszcze

jedną twarz.

Na ostatnich kartach szkicownika znalazł się wizerunek Emiliji

Corso z domu Milic. Nie było co do tego najmniejszych wątpliwości. Na

klęczkach, z obnażonymi piersiami, pośród udrapowanego jedwabiu

i skór zebry. Na głowie miała egipski atef, a na szyi ciężkie kolce ze

złota i kamieni szlachetnych.

Od razu rozpoznał jej sylwetkę. Choć bardzo szczupła, Emilija –

obdarzona jędrnymi piersiami krągłymi jak złote kule i wydatnymi

biodrami – była równie podniecająca co wytrawne łowczynie miłości.

Corso tak mocno wcisnął okryte rękawiczkami palce w gruby

arkusz papieru, że o mało go nie rozdarł.

– Kurwa mać, a ty co tu robisz?

To wcale nie takie dziwne, że natknął się na nią na tej drodze

perwersji i mroku. W tym momencie jednak zamarł, zadając sobie

pytanie: czy była jedną z kolejnych ofiar?

 26

H élène Desmora mieszkała w sześciopiętrowej kamieniczce

przy ulicy Ordener w XVIII dzielnicy. Policjanci umówili się o ósmej

w kafejce, którą otwierano nieco wcześniej, na rogu tej ulicy i bulwaru

Ornano.

Wszyscy mieli za sobą nieprzespaną noc. Ludo był przy sekcji

i wyszedł z Instytutu Medycyny Sądowej dopiero około czwartej nad

ranem, po kilku godzinach stania w papierowym kombinezonie nad

rozkładanymi na części zwłokami Hélène Desmory.

Paka grillowała Kaminskiego i jego girlsy ze Squonka. Potem aż do

świtu pukała do drzwi kumpli Hélène, szukając ich po squatach –

w większości byli to muzycy i punki. I wreszcie zabrała się za budzenie

sąsiadów denatki. Wszystko to było absolutnie niezgodne z prawem: jej

jednostka oficjalnie nie prowadziła śledztwa, przede wszystkim zaś

policjantce nie wolno było nachodzić ludzi o tej porze.

Tymczasem Barbie ślęczała nad billingami telefonicznymi

i wyciągami bankowymi ofiary, a także gromadziła informacje

o przeszłości zamordowanej kobiety: jej pochodzeniu, dzieciństwie,

edukacji. Patrząc na podwładną, Corso domyślał się, że coś

wyszperała, bo wyczytał z jej twarzy dobrze skrywaną satysfakcję.

Logika podpowiadała, że powinni usiąść przy kawie i podzielić się

zdobyczami nieprzespanej nocy, jednak wczesnym rankiem znów

doznali wstrząsu: poranne wydanie „Journal du Dimanche” krzyczało

z pierwszej strony: Zamordowano drugą striptizerkę. Tekst był,

oględnie mówiąc, alarmistyczny. Wystarczająco, żeby wywołać

psychozę w środku paryskiego lata.

Stojąc przy barze, czworo policjantów przeglądało artykuł na

ekranach telefonów komórkowych. Kto ujawnił wiadomość? Ponieważ

sprawą zajmowali się także policjanci z dziewięćdziesiątkitrójki, a pół

Saint-Denis wiedziało o zbrodni, trudno było ustalić źródło.

 Czytając artykuł, Corso podskakiwał przy każdym zdaniu –

dziennikarz był prawie tak dobrze poinformowany jak policja.

Nazwiska jego i Bompart przewijały się w tekście, ale z treści trudno

było wywnioskować, kto prowadzi śledztwo. Nic dziwnego, przecież

nawet oni tego nie wiedzieli. Zapanował totalny bajzel, a policja znów

wyszła na bandę beztroskich nieudaczników.

Corso myślami był daleko. Po nocnym odkryciu nasuwały mu się

najrozmaitsze refleksje. Najpierw wpadł w panikę: Emilija figurowała

na liście mordercy, należało natychmiast ściągnąć ją do kraju. Potem

doszedł do odmiennego wniosku: jeżeli coś jej zagrażało, to niech lepiej

zostanie w Bułgarii. Następnie uznał, że ten szkicownik nie ma nic

wspólnego z serią morderstw. O świcie znów wrócił do źródła:

podglądacz, który miał obsesję na punkcie dziewczyn ze Squonka,

obserwował je, rysował, a później wybierał tę, którą chciał złożyć

w ofierze…

Jakim cudem tak ostrożny drapieżnik mógł zostawić na miejscu

swój szkicownik? To był naprawdę kardynalny błąd, zachowanie

amatora. Albo umyślna prowokacja…

O szóstej rano udał się na ulicę Sorbier w XX dzielnicy, do

prywatnego mieszkania Michela Bory’ego, koordynatora techników

kryminalistyki, który badał oba miejsca odnalezienia zwłok. Mimo

wczesnej pory mężczyzna zgodził się z nim pomówić przy filiżance

kawy. Znali się od dziesięciu lat. Corso opowiedział mu o odnalezieniu

kryjówki podglądacza i poprosił o pilne wysłanie tam jednego czy

dwóch techników, aby zebrali ślady i przeprowadzili fachowe

przeszukanie.

Dla zachęty powierzył Bory’emu szkicownik (którego każdą stronę

wcześniej sfotografował), prosząc o zbadanie: odcisków, użytych

ołówków i pasteli, pochodzenia naklejek i tak dalej. Przed spotkaniem

wyrwał kartkę z wizerunkiem Emiliji. Nie potrafiłby wytłumaczyć,

dlaczego to zrobił, a może, przeciwnie, powodów było aż zbyt wiele: nie

chciał, żeby jego rodzina była zamieszana w tę sprawę, wolał

przeprowadzić oddzielne (i samotne) śledztwo w związku z portretem

Emiliji, zamierzał wykorzystać ten fakt w sprawie rozwodowej (choć nie

wiedział jak)…
 Od kilku godzin mdłości, zmęczenie i zdenerwowanie nie

ustępowały ani na chwilę. Czuł się tak, jakby miał gorączkę,

a równocześnie jakby wciągnął o kreskę za dużo.

W końcu około ósmej rano próbował dodzwonić się do Emiliji, żeby

dowiedzieć się, czy wszystko u niej w porządku, i aby zapytać

o kontakty ze światem burleski i z tym pieprzonym malarzem. Nie

odebrała. Tym lepiej – nie przygotował się jeszcze jak należy do

rozgrywki z tą czarownicą, która wszystkiemu zaprzeczy.

Zresztą coś mu w tej historii nie pasowało. Za dnia Emilija była

jedną z najbliższych doradczyń minister edukacji. Nocami przeżywała

wewnętrzne piekło, którym się napawała. Trudno mu było wyobrazić

sobie, jak między jednym a drugim światem pozuje perwersyjnemu

malarzowi przebrana za egipską królową. Musiał z nią porozmawiać.

Corso wciąż trzymał telefon przed oczyma, ale już dawno oderwał

się od lektury artykułu. Inni też skończyli.

Zamiast komentować, zapłacił za cztery kawy, rzucając monety na

cynkowaną ladę, i oznajmił:

– Idziemy.
 27

P
wyznaczonych
rzed

do
bramą

pomocy
czekało

w
na

pakowaniu
nich

i
kilku mundurowych,

transportowaniu rzeczy.

W holu spotkali się ze ślusarzem ściągniętym do otwarcia drzwi.

Poprosili też dozorczynię i jej męża, by z nimi poszli, ponieważ zgodnie

z prawem podczas przeszukania konieczna jest obecność dwóch

świadków. Tu jednak spotkali się z kategoryczną odmową – dozorczyni

nie zamierzała przeoczyć transmisji mszy, a jej mąż musiał obstawić

wyścigi konne. Paka schowała pazurki i obiecała, że skończą przed

jedenastą.

Hélène Desmora mieszkała na szóstym piętrze w domu bez windy.

Super! Ruszyli po schodach, wdychając woń środków czystości i zsypu.

Ślusarz otworzył drzwi: zamek trzypunktowy, żadnych blokad. Banał.

Mieszkanie – pokój z kuchnią na mansardzie – miało około

czterdziestu metrów kwadratowych. Policjanci bez słowa podzielili się

zadaniami. Jak zwykle, kuchnia, łazienka i toaleta przypadły Włokowi,

który lubił „hydraulikę”, a meble i szuflady – Barbie. Paka brała na

siebie elementy „twarde”: ściany, podłogi, sufity, futryny, wszystko, co

mogło kryć schowki domowej roboty. Była niezrównana w sondowaniu

ścian, zdejmowaniu listewek parkietu, odkręcaniu liczników.

Corso nadzorował ich działania, wodził palcami i wzrokiem po

każdym skrawku mieszkania, wykrywał martwe pola, wczuwał się

w atmosferę. Był szamanem ekipy. Wsłuchiwał się w ducha miejsca,

wychwytywał wibracje, wchodził w skórę ofiary albo podejrzanego.

Każde przeszukanie ma dwa wymiary: ten materialny i ten

niematerialny.

Zaraz też zaczęła się zwykła litania. Zawsze, gdy policjant

postanawia zabrać jakiś przedmiot bądź dokument, musi go głośno

opisać, zanim włoży go do plastikowego woreczka i zapieczętuje.

A zatem wszyscy przeglądali rzeczy i mruczeli pod nosem, a ich głosy

tworzyły jednobrzmiący chór, równie entuzjastyczny jak poranny apel

w koszarach.

Już wkrótce wystrój mieszkania (plakaty, garderoba, przybory,

książki, DVD…) dał im ogólne wyobrażenie o osobowości ofiary, która

była po trosze punkiem, ale fascynowała się też trendami gotyku i nie

miała wiele wspólnego z Niną Vice – wegetarianką, naturystką,

sadomasochistką. Książki Miss Velvet przejawiały tendencje

antyspołeczne, choć tu pojawiała się pewna zbieżność: Hélène,

podobnie jak Nina, także była antyglobalistką i troszczyła się

o ekologię. Skłaniała się ku zielonemu gotykowi.

Ludo siedział z głową pod zlewem w kuchni, a Paka odpinała

firanki, kiedy Corso rzucił:

– Żadnych rodzinnych zdjęć?

Barbie stanęła w progu sypialni. Była potargana, w ubrudzonych

kurzem rękawiczkach.

– Kwestie rodzinne łatwo wyjaśnić. Wychowała się w ośrodkach

pomocy społecznej dla dzieci.

Corso pomyślal o Sophie Sereys.

– Czyżby i ona urodziła się jako X?

– Nie, ale jej rodzice byli alkoholikami i szybko odebrano im prawa

rodzicielskie.

Corso jak zwykle był zdumiony, że Barbie zdążyła nie tylko rozgryźć

rachunki i billingi ofiary (był pewien, że już to zrobiła), ale też pochylić

się nad jej pochodzeniem – wszystko w jedną noc.

– Skąd pochodzi?

– Z Lons-le-Saunier we Franche-Comté.

– To nie tak daleko od Lyonu. Trzeba sprawdzić, czy dziewczynki nie

wychowywały się w tych samych domach dziecka albo rodzinach

zastępczych. To także by je łączyło i…

– Chodźcie zobaczyć!

Paka klęczała nad klepkami parkietu, które chwilę wcześniej

podniosła. Z rozbawieniem prezentowała swoje trofeum: gruby zeszyt

w skórzanej okładce, imitację starych ksiąg z bajek dla dzieci.

– Co to takiego?

– Jej pamiętnik – odparła, wstając.

 Wszyscy natychmiast ją otoczyli. Kartki pokryte były okrągłym

pismem nastolatki i prymitywnymi rysunkami oraz kolorowymi

szlaczkami. To naprawdę był dziennik podlotka. Taka naiwność

striptizerki zaskoczyła Corso.

Paka głośno czytała, zaczynając od ostatnich stron:

– Laurent Hébert. Dwudziesty lutego dwa tysiące szesnastego roku.

Jego skóra jest delikatna, rysy anielskie. Magiczna noc. Laurent, twoje

milczenie, twoje ręce przepełniły mnie błogim szczęściem. – Cofnęła

się: – Thomas Lander. Siódmy maja dwa tysiące piętnastego roku.

Kilka godzin u twojego boku, nieustanne oczarowanie. Noc „samotna

i zimna”, jak mawiał Verlaine. Noc taka, jakie lubię… Dziękuję,

Thomasie. – Znów przewróciła kartkę. – Yann Audemart. Dwunasty

marca dwa tysiące piętnastego roku. Nigdy nie zapomnę twego torsu,

który okrywam pocałunkami, twego członka w moich ustach…Yannie,

mój piękny i zimny! Choć byliśmy ze sobą tylko ten raz, nigdy cię nie

zapomnę…

– Wystarczy, chyba już wiemy, o co chodzi – przerwał Corso,

zabierając Pace zeszyt.

Kochankowie pojawiali się i znikali niczym mijające dni. Za każdym

razem podane było nazwisko. I zawsze kilka linijek opisywało

„czarodziejską chwilę”, „niezwykłą noc” i tak dalej. Corso naprawdę nie

spodziewał się, że ich klientka, striptizerka z tatuażami, okaże się taką

romantyczką. Ale żadne nazwisko nie pojawiało się więcej niż raz.

– Nasza przyjaciółka wygląda na kolekcjonerkę jednorazowych

miłostek – skomentował, wsuwając pamiętnik do plastikowej torby. –

Dobra, wracamy do pracy.

Ludo poszedł do kuchni, Paka pochyliła się nad klepką. Barbie

przeszukiwała szuflady. Tymczasem Stéphane przeglądał przygotowane

do zabrania rzeczy. Nic ciekawego. Znowu próbował połączyć się

z Emiliją, ale odezwała się automatyczna sekretarka. Wymamrotał

odwieczną wiadomość: „Oddzwoń jak najszybciej”, zasłaniając usta

ręką, żeby nie usłyszeli go koledzy, po czym stanął przy oknie, by

zorientować się, którzy sąsiedzi mogli obserwować życie Hélène. Był to

pierwszy krok przed rozpoczęciem wędrówki od drzwi do drzwi.

Myślami bujał nad szarymi dachami i kominami z cegły.

Voyeuryzm, przyjemność patrzenia. Wszystko zaczęło się od tego.

Człowiek, którego szukali, najpierw patrzył, lubił obserwować, jak

kobiety się rozbierają, tańczą. Potem je rysował. I dopiero wtedy miłość

przeobrażała się w niepohamowaną nienawiść – musiał je torturować,

zabijać, niszczyć, aż uczynił z nich makabryczne dzieła, które w jego

oczach były naprawdę pociągające. Te przerysowane usta, otwierające

się na gardło z kamienia, miały moc – przyciągały spojrzenia innych,

a może też ich dusze…

W miarę jak za jego plecami trwały wyliczanki – „pierścionek szary,

stalowy, z trupią czaszką z przodu, marka: Alexander McQueen”,

„plastikowe etui Exacompta zawierające dokumenty ubezpieczenia

społecznego i deklaracje podatkowe”, „apteczka podręczna z lekami

i środkami homeopatycznymi”… – Corso pogrążał się we własnych

myślach, był na pograniczu halucynacji.

Potrafił wyczuwać we krwi mordercze żądze tamtego, gdy podglądał

kobiety za ścianą, podziwiał ich ciała, pieprzne żarciki, prostą estetykę:

były boginkami nocy. Odczuwał rozkosz dzięki ich nagości, którą łączył

w myśli nie z ideą rozpusty czy zepsucia, ale przeciwnie: z czystością.

W tej kwestii szkice nie pozostawiały wątpliwości. Każda kreska,

każde pociągnięcie ołówka były wyrazem szacunku i uwielbienia,

a także poruszającego człowieczeństwa. Poprzez wnikliwą obserwację

i odtworzenie malarz dokonywał uwznioślenia tych kobiet i ujawniał,

jak na nie patrzy.

Jednak zaraz potem coś się zmieniało: mężczyzna jakby się budził

i uświadamiał sobie, gdzie jest. W kłębowisku żmij, w otchłani

zepsucia. Jego boginki były zwykłymi kurwami, łajdaczkami: Sophie

okazała się zboczona, a Hélène to dziewczyna na jeden wieczór. Aby

rozładować emocje, zabijał je za ich winy, ale także, co oczywiste, za

jego winę. Był winny, bo kochał te kobiety, bo podniecał się ich

widokiem i zaspokajał pożądanie.

Najprawdopodobniej był impotentem – nie gwałcił ofiar, lecz nie to

było najważniejsze. Liczyły się żądze, wina i wstyd. Karał swoje ofiary

za własne wyrzuty sumienia. Okrutne metody działania – samobójstwo

poprzez zaciśnięcie pętli, okaleczenia twarzy – to był jego sposób na

odzyskanie równowagi psychicznej. Nie wystarczyło usunąć kobiet,

trzeba było przeżyć katharsis poprzez wstyd. Ich cierpienie nie służyło
odkupieniu ich win, ale jego odpowiedzialności. Pokutował za grzechy,

słuchając ich krzyków i wdychając woń krwi.

– Dobra, prawie skończyliśmy.

Corso drgnął. Barbie stała tuż za nim. Pogrążony w myślach – nie

umiałby powiedzieć, jak długo to trwało – wczuł się bez reszty

w psychikę mordercy.

– Znaleźliście coś ciekawego? – bąknął.

– Najcenniejszą zdobyczą jest pamiętnik. Ale mamy też jej laptopa.

Módlmy się, żeby to, co się w nim kryje, było istotne.

Corso spojrzał na zegarek – zbliżało się południe. Potem rozejrzał

się po wybebeszonym mieszkanku. Ten ponury widok nasunął mu

myśl, że Hélène Desmora została po raz drugi złożona w ofierze.

– Zbieramy się. Powiedzcie mundurowym, żeby uporządkowali

mieszkanie i przewieźli dowody do sali dowodów rzeczowych.

Najpilniejsze jest dostarczenie komputera informatykom.

Policjant jeszcze raz odwrócił się do okna i wziął głęboki wdech.

Słońce stało wysoko – Paryż osiągał zenit swego piękna. Z satysfakcją

stwierdził, że potrafi patrzeć na to światło, nie ożywiając starych

koszmarów.
 28

N a widok budynku,

trzydziestkaszóstka, Corso poczuł mdłości

w którym mieściła

– jak zamknąć się w

się

ten

upalny dzień w maleńkich pokoikach i po raz enty analizować sprawę?

Chwycił telefon i zadzwonił do Paki, jadącej za nim.

– Zmiana planów. Zapraszam was na obiad do Notre Dame.

Nathalie wydawała się zaskoczona, bo nikt nie był mniej skłonny do

ucztowania niż Corso, ale i zadowolona, ponieważ wszyscy

potrzebowali odmiany i chwili wytchnienia.

Zaparkowali na dziedzińcu trzydziestkiszóstki, a potem przeszli

pieszo bulwarem des Orfèvres, dalej przez most Saint-Michel i most

Petit-Pont-Cardinal-Lustiger, już w cieniu katedry Notre Dame.

W milczeniu włączyli się w tłum turystów i gdyby nie fakt, że wszyscy

czworo byli ubrani na czarno, można by ich wziąć za zwykłych

spacerowiczów.

W samochodzie Corso miał czas porozmawiać z Barbie. Jej zdaniem

przeszukanie potwierdziło, że od początku trafnie kreślili portret ofiary.

Zbuntowana, niezbyt mądra trzydziestolatka wolała rozbierać się

w klubie niż codziennie chodzić na osiem godzin do pracy.

Stéphane tego nie ogarniał. Czego pragnęła Hélène, ta naiwna

dziewczyna, popisująca się banalnymi numerami scenicznymi? Pewnie

to dziwne, bo policjant z Brygady Kryminalnej powinien być dobrym

psychologiem, a on zawsze miał wrażenie, że patrzy na życie ludzi i nie

rozumie ani ich motywacji, ani marzeń, ani obaw. Znacznie łatwiej

wczuwał się w mentalność morderców.

Usiedli przy stoliku na słynnym tarasie na rogu Petit-Pont i Saint-

Michel, na wprost katedry, której strzeliste wieże rysowały się na tle

nieba. Czarna jak kruki czwórka złożyła zamówienie i przez chwilę

cieszyła się słońcem, zapominając o krwawym bajorze, w którym

brodziła.

– No dobrze – przerwał ciszę Corso. – Kto pierwszy?

 Ludo nie kazał się prosić.

– Coscas, lekarz sądowy, nie znalazł nic nowego. To znaczy nic

więcej niż w przypadku zwłok Niny. Takie same obrażenia, ta sama

technika duszenia, to samo narzędzie użyte do okaleczenia twarzy.

– Czyli?

Ludo skrzywił się i wziął z koszyka kawałek chleba.

– Coscas nie ma pojęcia. Nóż myśliwski albo kuchenny. Na pewno

nie nóż sprężynowy. Grubość ostrza to kilka milimetrów, trudno

ocenić, bo morderca pastwił się nad każdą raną. Raport dostaniemy

w ciągu dnia.

– O której doszło do morderstwa?

– W przybliżeniu między dwudziestą drugą a pierwszą nad ranem

nocą z piątku na sobotę. Uwzględniając agonię, seans musiał trwać

około pięciu godzin…

Zapadła krótka cisza. Nawet doświadczonym policjantom trudno

było spokojnie mówić o cierpieniach Hélène.

– Okaleczenia? – podjął Corso, nie odrywając oczu od Włoka.

Słońce opromieniało jego kędzierzawe włosy i przecinało je

złocistym paskiem na skos, aż po kark (ponieważ chodził przygarbiony

i miał długą szyję, czasami przezywano go Dromaderem).

– Już mówiłem, dokładnie takie same. Jednak Coscas zauważył

pewien szczegół: ślady na skroniach.

– Co mogą oznaczać?

– Nie ma stuprocentowej pewności, ale być może głowę ofiary

unieruchomiono obręczą.

– Chcesz powiedzieć, że oprawca założył Hélène tę obręcz, kiedy

miała na szyi pętlę z bielizny?

– To hipoteza Coscasa. Morderca mógł posłużyć się tym, żeby ułożyć

twarz kobiety profilem na stole rzeźnickim i unieruchomić. Coś w tym

stylu. Coscas znalazł drzazgi wbite w ramię, biodro, udo, wszystkie po

lewej stronie.

Kelner przyniósł zamówione dania, a właściwie omlet i sałatkę, ale

razy cztery. Różniły się tylko napoje, bo Paka wybrała czerwone wino,

Ludo – piwo, a Corso i Barbie – colę zero.

Rozmowa ucichła, przez moment słychać było jedynie szczęk

sztućców, brzmiący jak pojedynek na maleńkie szabelki.

 – Przyczyna zgonu?

– Udusiła się, szarpiąc więzy. Jak Nina.

– Oczy?

– Też przekrwione. Poruszając się, spowodowała wzrost ciśnienia

czaszkowego. Dusiła się, a krew tryskała jej z oczu.

Krwawe łzy. Taki obraz na pewno podniecał kata ze Squonka.

– A ciało? Jakieś znaki szczególne?

– Tatuaże, nic poza tym. – Ludo wyjął notes. O ranach mógł mówić

z pamięci, ale przy tatuażach musiał posiłkować się zapiskami. – Nie

w kolejności: na szyi polinezyjski posążek tiki, mandala na prawym

ramieniu, zegar i róże na biodrze… tylko nie pytajcie dlaczego… logo

zespołu Nine Inch Nails…

– Jakieś nowiny od techników? – przerwał mu Corso.

– Zbadali ciało, węzły, bieliznę. Ani jednego odcisku.

– A ślady DNA?

– Czekamy na wyniki.

Corso zwrócił się do Paki, która zamówiła drugi kieliszek wina:

– A ty? Co z Kaminskim, z dziewczynami, z sąsiadami?

Wybuchnęła śmiechem, co przy jej wyglądzie żeńskiego ogra było

nieco przerażające, ale równocześnie ciepłe i komiczne. W promieniach

słońca podobieństwo wydało się Corso uderzające.

Idealna pani Shrekowa.

– Kaminski jest bliski samobójstwa. To znaczy on tak mówi. Ale

trudno sobie wyobrazić, żeby miał z tym cokolwiek wspólnego.

Rozmawiałam też z koleżankami Miss Velvet, są przerażone

i najchętniej nie wychylałyby nosa z domu.

– Opowiadały ci o Hélène?

– Potwierdziły to, co już wiemy: romantyczna punkówa, wciąż

zmęczona i dość krucha.

– W jakim sensie „krucha”?

Paka wzruszyła ramionami. Mówiąc, zerkała do notesu Rhodia,

który w jej palcach wyglądał jak znaczek pocztowy.

– Zupełnie inna niż Sophie, która była waleczna. Hélène starała się

po prostu płynąć przez życie i miała prawdziwy profil striptizerki.

– A co to jest „profil striptizerki”?

– Pusto w głowie, za to niezły tyłek.

 Ze wszystkich chłopaków paradoksalnie największym mizoginem

była Paka.

– Puszczała się za kasę?

– Nie zdziwiłabym się, ale trzeba to sprawdzić.

– A porno?

– Bardzo możliwe.

– Kumple?

– Po północy bez problemu znajdziesz tych błaznów, ulicznych

grajków za dwa grosze, squattersów, dilerów, całą tę bandę

wykolejeńców…

– Jacyś podejrzani w tym gronie?

– Nie, to zwykłe gnojki.

Kelner postawił przed nią kieliszek. Kulturystka zrobiła krótką

przerwę, żeby wypić łyk trunku, delektując się nim, jakby

rozkoszowała się nektarem, a potem mlasnęła.

– Faceci widywali ją dopiero po zmroku. Podejrzewam, że w dzień

wylegiwała się w domu i paliła jointy.

Corso przypomniał sobie, że rano mina Barbie zdradzała

zadowolenie.

– A ty?

– Dotarłam do informacji o przeszłości Hélène Desmory. Od pomocy

społecznej dla dzieci.

– Jak to zrobiłaś?

– A jak sądzisz? Przespałam się z kim trzeba.

– Pytam poważnie.

– Poradziłam sobie. Przechodzę do rzeczy. Oto sensacyjna

wiadomość: Sophie Sereys i Hélène Desmora poznały się, kiedy jedna

miała dziewięć, a druga siedem lat.

– Co?!

– Przeglądałam dokumenty Hélène i przy okazji zerknęłam

w papiery Sophie. W tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym trzecim

roku były w tym samym ośrodku pod Pontarlier. Od tamtej pory stały

się nierozłączne i opiekunowie społeczni robili wszystko, żeby ich nie

rozdzielać.

Barbie włączyła laptopa. Kliknęła w ikonkę i włożyła okulary. Corso

poczuł falę ciepła w kroczu: nauczycielka w okularach, najbanalniejszy

ze stereotypów małego zboczeńca.

– Na razie mam tylko nazwy domów dziecka, przez które przeszły.

Z rodzinami zastępczymi jest trochę trudniej, ale zdobędę nazwiska do

jutrzejszego wieczoru. Rozmawiałam z wychowawcami, jednak to zbyt

dawne czasy. Tak czy inaczej, z tego, co wiem, dziewczyny kończyły

szkołę we Franche-Comté, zdały byle jaką maturę techniczną, a potem

razem wyjechały do Paryża. Chciały być tancerkami, zostały

striptizerkami.

Corso domyślał się, że te dwie dziewczyny zostały „siostrami

z wyboru”, lecz ta informacja nigdy nie pojawiła się w zeznaniach.

Czyżby ukrywały przed koleżankami łączącą je przyjaźń? Dlaczego?

– Poza tym – podjęła Barbie – w dokumentach mamy też wzmianki

o kłopotach z prawem.

– I dopiero teraz mi o tym mówisz?

– Bez paniki. Hélène była nieletnia, to już dawno zostało wymazane.

– O jakie wykroczenia chodziło?

– Wandalizm, bójki, profanacja cmentarza, żebractwo. Wygłupy

punkówy za dwa grosze. W godzinie śmierci miała czystą kartotekę.

Corso spuścił wzrok. Nawet nie tknął jedzenia. Strach, brak snu…

A do tego to słońce, upał, szczęk sztućców, szum samochodów,

wszystko, co składało się na miłą atmosferę obiadu na świeżym

powietrzu latem w Paryżu, teraz przyprawiało go o mdłości.

– A billingi?

– Niedawno je dostałam, więc nie miałam czasu ich przeanalizować,

ale połączenia kończą się około wpół do drugiej po południu. Potem nie

odbierała telefonu.

– Kto ostatni z nią rozmawiał?

– Niejaki Patrick Sernhardt. Drobny diler z okolic stacji metra

Stalingrad. Przekazałam informację chłopakom z komendy na Louis-

Blanc. Dorwą go. Teraz z Ludo zajmiemy się billingami.

– Nie, Ludo, ty skupisz się na pamiętniku.

Tuluzańczyk drgnął.

– To znaczy?

Corso wyjął pamiętnik schowany w foliowej torbie. Położył go na

stoliku.
 – Zanim przekażesz go technikom, wszystko skserujesz i odszukasz

facetów wymienionych w dzienniku. Masz nazwiska i daty, to nie

będzie trudne.

Ludo bez entuzjazmu sięgnął po torbę.

– Myślisz, że któryś z nich jest mordercą? – mruknął.

– Nic nie myślę, ale interesuje mnie każdy, kto przewinął się przez

życie seksualne ofiary.

– A ja? Mam dalej pukać do sąsiadów? – spytała Paka.

Pochłonęła omlet, rozparła się na krześle i wsunęła ręce do

kieszeni, a przed nią stał trzeci kieliszek wina. W normalnych

warunkach Corso powiedziałby: „Przystopuj”, ale była niedziela, a ich

czekał długi dzień.

– Nie – oznajmił, otwierając teczkę. – Mam tu coś dla ciebie.

Wyjął kopie kart szkicownika i w kilku słowach wyjaśnił, skąd

pochodzą. Obrazki przechodziły z rąk do rąk w ciszy tak gęstej, że

zdawała się tworzyć nad ich stolikiem szklany klosz i izolować od

wrzawy panującej na bulwarze.

Nikt nie miał cienia wątpliwości, że ta sama ręka rysowała portrety

tancerek i cięła twarze ofiar.

– Wszyscy rozpoznaliście tancerki ze Squonka. Paka, musisz ustalić

tożsamość innych. Trzeba jak najszybciej zapewnić im ochronę.

Pokiwali głowami. Corso zwrócił się do Barbie, bo sprawa domów

dziecka i rodzin zastępczych wciąż nie dawała mu spokoju.

– Wybierz sobie stażystów i każ im sprawdzić przeszłość obu ofiar.

Chcę nazwisk, adresów, danych wszystkich opiekunów społecznych,

krewnych i nauczycieli, którzy je uczyli. A skoro już mowa o szkole, to

niech ustalą jak najwięcej nazwisk uczniów, których mogły poznać,

przenosząc się z placówki do placówki.

– To zajmie sporo czasu.

– Nie ma problemu, daję ci czas do wieczora.

– Co sobie wymyśliłeś? – zadrwił Ludo. – Opiekuna seryjnego

zabójcę?

– Zapytaj krewnych ofiar Émile’a Louisa, czy takie dowcipy ich

śmieszą.

Gliniarz skulił się za kuflem, a Corso wstał, rzucił na stół banknot

i powiedział:
 – Dziś ja stawiam.

– Dokąd idziesz? – spytała Barbie.

– Wracam do firmy. Spiszę wszystko, co udało nam się dotąd

ustalić.

– Długo to nie potrwa – syknął Ludo.

– Zamknij się. Krishna jest w biurze?

– Odwołał wyjazd, ale dziś go nie ma – wyjaśniła Barbie.

– Zadzwoń do niego. Kurwa! Chcę mieć wszystkich na pokładzie!

 29

W pustych biurach trzydziestkiszóstki trudno było uwierzyć,

że w brygadzie aż wrzało, że zmobilizowano wszelkie siły. Ani żywego

ducha w pokojach, ani szmeru na korytarzach. Gdzie oni są? Słońce

wpadało przez okna i przeszywało wnętrze promieniami, wszystko

tłumacząc: w takim dniu każdy miał lepsze zajęcia niż tkwienie

w czterech ścianach.

Corso doznał wizji: za kilka miesięcy cała trzydziestkaszóstka miała

się przeprowadzić, a jemu wydawało się, że gliniarze już się wynieśli,

spakowawszy rzeczy do kartonowych pudeł. Nie wiedział, co myśleć

o czekającym ich zamieszaniu, ale zawsze warto się ruszyć, dzięki

temu człowiekowi nie sztywnieją stawy. Tylko że mówiło się o budynku

rzuconym gdzieś przy obwodnicy, na obrzeżach XVII dzielnicy. To nie

brzmiało zachęcająco.

Zrobił sobie kawy i zamknął się na klucz w gabinecie. Miał zwyczaj

zamykać swoją jaskinię, zwłaszcza kiedy w niej był.

Niemal natychmiast zadzwonił telefon.

– Dzwoniłeś rano cztery razy, co się stało?

Emilija terkotała jak stara maszyna do pisania. Corso uświadomił

sobie, że nie mógł jej otwarcie przesłuchać. Za duża bliskość, zbyt silne

emocje.

– Po prostu się niepokoiłem.

– Co cię tak niepokoi?

– W Warnie wszystko w porządku?

– Czego ty chcesz?

Prowadzili wojnę, nie miał już prawa pytać tę kobietę o jej prywatne

życie. W dodatku jako glina nie mógł przyznać, że zdobył informacje,

które mógłby wykorzystać w sprawie rozwodowej. To był jaskrawy

przykład konfliktu interesów.

– Zastanawiałem się… Czy nigdy nie posunęłaś się do… występów?

Cmoknęła.
 – O jakiego rodzaju występach mówisz?

– O striptizie.

Wróciła do brutalnego tonu, jakby uzbroiła pistolet. Trach-trach.

– Prowadzisz dochodzenie w mojej sprawie?

– Niezupełnie. Prowadzę sprawę związaną z tym środowiskiem.

– Chodzi o tę zamordowaną striptizerkę?

Nad Morzem Czarnym wiadomość o drugim zabójstwie raczej się

nie pojawiła, ale o śmierci Niny Vice trudno było nie usłyszeć.

– Dokładnie.

– No i co? Co ja mam z tym wspólnego?

– Chciałem mieć pewność, że nigdy nie wplątałaś się w te kręgi.

– Za kogo ty mnie uważasz? Pracuję w ministerstwie i samotnie

wychowuję dziecko. Sądzisz, że mam czas na paradowanie nago po

nocnych klubach?

Robisz znacznie więcej, moja śliczna… Nie nalegał i przemilczał

oskarżenie o to, że nie zajmował się Thaddée. W ten sposób do niczego

by nie doszli. Obrał inną drogę.

– Nigdy nie pozowałaś żadnemu artyście?

Ciężko westchnęła.

– Żal mi cię, Corso. Jeżeli w tym śledztwie nie masz pilniejszych

zajęć niż przesłuchiwanie byłej żony, to sytuacja naprawdę jest

żałosna. Wracaj do rynsztoka i pozwól nam spędzić wakacje

w spokoju.

Nie dając mu czasu na odpowiedź, rozłączyła się. Corso zdołał się

uspokoić dopiero po kilku minutach. Zastanawiał się, czy nie powinien

zrobić tak jak Barbie, która ściągnęła na komórkę aplikację, żeby móc

medytować. Bo medytacja stała się ostatnio bardzo modna.

Kiedy się opanował, postanowił zadzwonić do Bompart. Emiliję

trzeba było chronić wbrew jej woli.

– Jeżeli dzwonisz, żeby zapytać, czy masz tę sprawę, to dobrze się

składa. Oficjalnie powierzono ci śledztwo. Termin in flagranti płynie od

dziś. Sędzia wkroczy najwcześniej za tydzień.

– Nawet w sprawie Niny Vice?

– Mała premia ode mnie. W poniedziałek rano dostaniesz eskadrę

glin do pomocy. Więcej nie mogłam zrobić. A co ty masz dla mnie?

 Corso przedstawił jej ustalenia z ostatnich godzin: odkrycie

szkicownika i kryjówki artysty w piwnicy Squonka, znalezienie

pamiętnika Hélène Desmory z nazwiskami kochanków na jedną noc.

Opowiedział też o więzach przyjaźni łączących ofiary.

Bompart powstrzymała się od komentarzy. Na pewno liczyła na

więcej, ale przecież doskonale wiedziała, że nie mają do czynienia

z pierwszym lepszym mordercą, którego da się złapać dzięki śladom

DNA albo zeznaniom naocznego świadka.

– Udało ci się skontaktować z oficerem łącznikowym w Madrycie? –

spytał Corso.

– Dziś rano poszedł do muzeum i trochę popytał.

– I co?

– Osobnik odpowiadający rysopisowi często przychodzi oglądać

obrazy Goi – przyznała.

– To wszystko?

– Tak. Szczerze mówiąc, ten twój facet w kapeluszu… zakrawa na

żart.

Corso dostawał pensję za to, żeby pamiętać, że gwałtowna śmierć

może przybierać różne oblicza, nawet najbardziej groteskowe.

– Mają tam kamery monitoringu – podjęła Bompart. – Postarają się

go znaleźć.

– Świetnie. Chciałbym cię prosić o przysługę.

– Nie przeciągaj struny.

– To poważna sprawa. Czy mogłabyś skontaktować się z naszym

oficerem łącznikowym w Sofii?

– Chyba pomyliłeś mnie z biurem podróży!

Opowiedział jej o odkryciu portretu Emiliji w szkicowniku

tajemniczego artysty.

– A co ona na to?

– Jak sądzisz? Pojechała z Thaddée na wakacje do Warny. Nawet

nie mogłem jej o to zapytać.

– Wy dwoje zaczynacie mnie męczyć.

– Możesz kogoś tam dać czy nie?

– Zobaczę, ale raczej nie. Najprawdopodobniej mamy w Sofii

jednego jedynego człowieka. Nie pojedzie nad Morze Czarne bawić się

w osobistego ochroniarza…
 – Informuj mnie na bieżąco. Naprawdę nie wiem, czy mam powody

do niepokoju.

– Skoncentruj się na śledztwie. Zadzwonię, kiedy się czegoś

dowiem.

Bompart miała swego rodzaju supermoc: tylko ona potrafiła jednym

telefonem przywrócić mu energię i wiarę w siebie. Wypił łyk kawy,

rozprostował palce i wziął głęboki wdech, a potem zabrał się do pisania

raportu.

I zasnął nad nim kamiennym snem.

 30

O budziłem cię?

Drwiący głos Ludo.

– Co?

– Pytam, czy cię obudziłem.

Corso przetarł oczy i spojrzał na zegarek. Było piętnaście po piątej

po południu. Kurwa, zasnął na siedząco, z głową na notatkach. Pewnie

okładka zeszytu odcisnęła mu się na twarzy. Brawo, policja!

– Dlaczego tak uważasz? – próbował się bronić.

– Nie wiem – rzucił Ludo. – Twój głos… no i fakt, że już trzy razy do

ciebie dzwoniłem i dwa razy pukałem do drzwi. Myśleliśmy, że

wyszedłeś bez słowa.

– O co chodzi? – spytał, poirytowany. – Masz coś nowego?

Ludo milczał jak aktor, zanim wygłosił monolog.

– Odnalazłem kochanków Miss Velvet – rzucił wreszcie.

– Wszystkich?

– Wszystkich. Ale jest pewien problem.

– Jaki problem?

– Oni nie żyją.

Słowa docierały do świadomości Corso, on jednak nie był w stanie

uchwycić ich sensu. Odruchowo sięgnął po papierosa i otworzył okno.

– Co ty opowiadasz?

– To bardzo proste: lista kochanków Hélène Desmory to same

nekrologi.

Corso tak mocno zaciągnął się papierosem, że poczuł palenie

w gardle.

– Chcesz powiedzieć, że wszyscy zostali zamordowani?

Ludo zaśmiał się cynicznie.

– Źle się wyraziłem. Jeśli zaufać pamiętnikowi, to byli już martwi,

kiedy Hélène się z nimi kochała. A dokładniej: zmarli krótko przedtem.

Wszystko wskazuje na to, że te „cudowne noce miłości” upływały

w paryskich i okolicznych kostnicach.

Coraz lepiej. Ale trzeba to jeszcze zweryfikować. Rozmawiali

o striptizerce, która zakradała się do zakładów medycyny sądowej

i chłodni w poszukiwaniu kochanków. Trudno przełknąć coś takiego.

Corso przypomniał sobie, że jako nastolatka Hélène została

zatrzymana za profanację cmentarza. Czyżby pierwsze próby?

– Cechy wspólne zmarłych?

– Brak. Jeden po wylewie, drugi zmarł na raka, trzeci doznał urazu

czaszki na skutek wypadku motocyklowego… Trochę podzwoniłem

i okazało się, że Hélène lubiła młodych… żaden nie przekroczył

trzydziestki… i względnie dobrze zachowanych, jeśli mogę tak

powiedzieć.

Corso zauważył, że pogoda bardzo się zmieniła. Za jego oknem

znów panowała szarość i padał deszcz. Zadrżał, ale nie umiałby

stwierdzić, czy było to przyjemne, czy ponure. W niespełna dwie

godziny lato wycofało się z krajobrazu jak morze znika podczas

odpływu, odsłaniając piach.

– Pracuj nad tym dalej – polecił, chociaż nie miał pojęcia, czy

dewiacja ofiary ma cokolwiek wspólnego z morderstwem.

Rozłączył się i poszedł zrobić sobie kawy. Na korytarzach

dostrzegało się teraz przejawy ożywienia. Patrząc, jak brązowy napój

płynie do kubeczka, zastanawiał się, czy nie dopada go przedwczesna

starość – jedna nieprzespana noc, a on pada na biurko!

Wracając do gabinetu, natknął się na Barbie. W ręku trzymała

papiery. Dobry znak…

– Masz coś?

Podała mu kilka kartek.

– Zdobyłam jej wyciągi bankowe.

Barbie potrafiła zdziałać cuda nawet w niedzielę.

– Z wydatków – mówiła dalej – wiele się nie dowiemy. Zauważyłam

jednak pewien szczegół: Hélène pobierała po pięćdziesiąt euro gotówki,

zawsze z tego samego bankomatu, w niemal każdy czwartek między

szesnastą pięćdziesiąt a szesnastą pięćdziesiąt pięć.

– W pobliżu domu?
 – Nie, w pobliżu placu Bastille. W Crédit Lyonnais na początku

bulwaru Richard-Lenoir, przy skrzyżowaniu z ulicą Amelot.

– Spotkanie z dilerem?

– Zastawiałam się nad tym, ale nikt nie chodzi po narkotyki o stałej

porze. Stawiam raczej na psychologa.

Jemu też nasunęło się takie przypuszczenie, lecz nie chciał wyjść

na znerwicowanego gościa, który doskonale zna takie udręki – pobrać

gotówkę, a potem biec do gabinetu psychoanalityka, żeby wszystko

z siebie wyrzucić.

– Szukałaś psychologów w okolicy?

– Jedna psychoanalityczka ma gabinet na Amelot dwa. Dałabym

sobie rękę uciąć, że to do niej chodziła Hélène Desmora.

Mało prawdopodobne, żeby pani psycholog siedziała w niedzielę

w gabinecie, ale Corso czuł, że Barbie już coś wie.

– Mam jej prywatny adres – potwierdziła jego domysły. – Tak się

szczęśliwie składa, że dziewczyna nazywa się Ianja Rajaonarimanana.

Jest pochodzenia malgaskiego. Nie muszę ci mówić, że w książce

telefonicznej nie ma wielu osób o tym nazwisku.

– Gdzie mieszka?

Barbie podała mu karteczkę.

– Przy ulicy Mercoeur w jedenastej dzielnicy. To prostopadła do…

– Znam ten rejon. Wiesz o niej coś więcej?

– Nic. Nawet mandatu, za to jej nazwisko figuruje na liście biegłych

sądowych sądu w Créteil.

Trzeba to załatwić w białych rękawiczkach, bo inaczej pani

psycholog będzie wiedziała, do kogo zadzwonić, żeby się go pozbyć.

– Jadę do niej.

– Jadę z tobą.

– Nie. Szukaj dalej.

– Ale czego?

– Domów dziecka, w których przebywały obie ofiary. Postaraj się

sprawdzić, czy utrzymywały kontakt z innymi dziećmi z pomocy

społecznej. Przyjrzyj się też Squonkowi, przeszłości budynku.

– Zaczekaj.

Pobiegła do swojego pokoju i wróciła po kilku sekundach, cicho jak

mysz. Corso tymczasem sięgnął po kurtkę.

 – Masz, to na rozgrzewkę przed spotkaniem z tą psycholog.

Dała mu protokół przesłuchania Hélène Desmory z dwudziestego

pierwszego czerwca 2004 roku, po zatrzymaniu na podmiejskim

cmentarzu pod Lyonem. Nie było z czego robić problemu:

siedemnastolatka usiłowała otworzyć grób młodego człowieka

pochowanego dzień wcześniej i została złapana przez dozorcę. Koniec

dramatu. Ponieważ była nieletnia, uniknęła poważniejszych

konsekwencji. Corso przekartkował protokół, żeby sprawdzić, czy nie

pojawiają się w nim nazwiska jej wspólników, może nawet samej

Sophie Sereys. Ale niczego takiego nie znalazł.

– Rozmawiałaś z Ludo? – spytał.

– Nie.

– Wpadnij do niego, dowiesz się więcej o tym pierwszym

aresztowaniu.

Uśmiechnął się do niej na pożegnanie.

– Pogadam sobie z tą psychoanalityczką i wrócę do was.

 31

Z
balkonami
espół przysadzistych budynków z czerwonej cegły z białymi

do złudzenia przypominał te, które wznoszą się przy

bulwarach otaczających Paryż. Małe osiedla wypalone w piecu, wykwit

przedwojennych snów o życiu we wspólnocie i ścisłej higienie –

powietrzu, bieżącej wodzie i wycementowanych ogródkach, aby

wszyscy mogli żyć razem.

Odnalezienie właściwego budynku zajęło mu sporo czasu, potem

musiał uporać się z kodem wejściowym i zadzwonić do właściwych

drzwi. Ianja Rajaonarimanana była drobną kobietą o skórze barwy

cygara. Na głowie miała nastroszone, potargane włosy, na nosie grube

okulary z przyciemnianymi szkłami. Twarz, by tak powiedzieć,

pozbawiona warg, bo usta kobiety wyglądały jak cięcie nad brodą. Pani

Ianja nie była raczej Miss Świata.

– Jak pan wszedł? – zapytała od razu, marszcząc nos i pokazując

zęby niczym mały gryzoń.

Corso wyjął legitymację i się przedstawił. Psycholog nie okazała

zdziwienia i cofnęła się, zapraszając go do środka. Poszedł za nią

długim, wąskim korytarzem, na którego ścianach wisiały plakaty

przywołujące slogany z maja 1968 roku: butelka niebieskiego

atramentu z napisem PRASA, a obok ostrzeżenie: NIE POŁYKAĆ;

4
postać funkcjonariusza CRS za tarczą z pieczęcią: POD BRUKIEM

PLAŻA!; wymalowane w pośpiechu litery nawoływały: BIERZMY

NASZE PRAGNIENIA ZA RZECZYWISTOŚĆ!

– Zachowała pani młodość ducha – skomentował Corso.

– W tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym ósmym nie było mnie jeszcze

na świecie – zripostowała, zerkając na niego.

– To po co te plakaty?

– Zwyczajna archeologia. Wzruszające hieroglify minionej epoki.

Weszli do saloniku. Najwyżej dwadzieścia metrów kwadratowych,

kanapa i fotele wyglądające jak obite dywanem. Oszczędzano tu na

wszystkim – na powierzchni, wysokości wnętrza, jakości materiałów.

W kącie zauważył dwie podniszczone walizki i płócienną torbę –

bagaże godne nielegalnych imigrantów.

– Właściwie – odezwała się kobieta, stając pośrodku pokoju –

czekałam na pana.

Ruchem brody wskazał walizki.

– Wygląda raczej na to, że szykowała się pani do ucieczki.

– Wyjeżdżam na wakacje. To chyba normalne trzeciego lipca?

– O tej godzinie?

– Lubię jeździć nocą.

– Dokąd się pani wybiera?

– Do Drôme. Podać panu adres?

Corso skwitował to uśmiechem. To przekomarzanie się nie mogło

prowadzić do niczego dobrego.

– Przyszedłem porozmawiać z panią na temat Hélène Desmory –

powiedział, siadając na sofie. – Na pewno czytała pani gazety.

Ianja wybrała jeden z foteli przy niskim stoliku i wyciągnęła

papierosa. Camela. Corso ze wzruszeniem przypomniał sobie czasy

starych żółto-złotych opakowań.

– Nie obawia się pan, że zasłonię się tajemnicą lekarską? – spytała,

przypalając papierosa.

– Mam nadzieję, że poradzi sobie pani inaczej. Rzeczy, które

mogłyby nam pomóc w wykryciu żywego mordercy, nie są tożsame

z tym, co chroni pamięć o zmarłej. Nie wspominając już o tym, że jeśli

zechce pani tak się ze mną bawić, zabronię jej opuszczać Paryż do

chwili uzyskania zezwolenia Rady Lekarskiej. Wtedy będzie pani mogła

zapomnieć o wakacjach.

Przerwała mu, unosząc rękę.

– Dobrze. Poddaję się. Jak mnie pan znalazł? Hélène zawsze płaciła

gotówką, a ja nigdy nie wystawiłam jej recepty.

Corso przedstawił jej tok rozumowania Barbie. Ianja opadła na fotel

i zaciągnęła się w rozmarzeniu. Od pięknej epoki kontestacji wiele się

zmieniło: policja kupiła sobie mózg!

– Od jak dawna znała pani Hélène? – zaczął.

– Od sześciu lat. Najpierw przychodziła dwa razy w tygodniu,

potem, od dwa tysiące czternastego roku, tylko raz.

 – Analiza czy psychoterapia?

– Analiza.

– Dlaczego korzystała z pani pomocy?

– Niech pan lepiej powie, czego pan szuka.

– Mamy wszelkie podstawy sądzić, że Hélène Desmora była

nekrofilką.

Ianja spojrzała na niego przez przyciemniane szkła, po czym znów

odsłoniła zęby.

– Zgadza się. Uprawiała seks ze zwłokami. Zawsze starałam się

pomóc Hélène, ale nigdy nie uważałam jej za chorą. W sferze żądz nie

ma normy, a już samo słowo „perwersja” traci sens, w miarę jak

ogłupiająca moralność zostaje pozbawiona siły władzy.

– A szacunek wobec zmarłych?

Ianja wzruszyła ramionami. Wciąż zaciągała się camelem

i wydawało się, że pławi się w dymie i nostalgii za czasami, kiedy

można było palić przy zamkniętych oknach, wybierając powolną

śmierć.

– Ona ich kochała, pieściła, otaczała troską… Czy rzeczywiście

profanowała zwłoki?

– W każdym razie raczej nie pytała ich o zdanie.

Ianja znów wzruszyła ramionami. Najwyraźniej stała po stronie

żywych. Corso nie drążył już tej kwestii. Skoro dla Malgaszki branie do

ust penisa zmarłego albo zabiegi, by wsunąć sobie do pochwy

bezwładny członek, nie były perwersją ani gwałtem, to nie miał

argumentów, które mogłyby ją przekonać. A poza tym nie przyszedł tu

dyskutować. Hélène na wieczność dołączyła do kochanków

z zaświatów.

– Proszę dokładniej opowiedzieć mi o jej zachowaniach –

kontynuował.

– Wszystko zaczęło się w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym

dziewiątym roku, kiedy miała dwanaście lat. Jeden z pensjonariuszy

domu dziecka cierpiał na niewydolność serca. Zmarł nagle i jego

zwłoki zostały w ośrodku na noc. Hélène poszła do gabinetu

pielęgniarki i przytuliła się do martwego chłopca. Istotny jest fakt, że

ciało nie uległo jeszcze rozkładowi. Aby mogła zaspokoić pożądanie,

kochanek musiał wyglądać na… nienaruszonego.

 – Jak pani wyjaśnia ten pociąg?

– Nie sadzę, żeby zaszło wydarzenie, które to wywołało. Hélène

zawsze czuła głęboką odrazę do mężczyzn… do żywych mężczyzn. Byli

dla niej synonimem obojętności albo wrogości.

– Czy w dzieciństwie była molestowana?

Ianja zapaliła drugiego papierosa. Corso miał ochotę pójść w jej

ślady, ale nie chciał pozwalać tu sobie na żaden luksus. Musiał być

skoncentrowany, trwać w napięciu, bo taki stan sprzyjał wyczuciu

tego, czego słowa nie mówiły.

– Nic mi o tym nie wiadomo – odparła, a na jej twarzy pojawił się

lekki grymas. – Można przypuszczać, że to wyrzeczenie się jej przez

rodziców spowodowało tę nieufność. Bo komu zaufać, skoro zdradzili

cię właśni rodzice?

Skoro tak, to i on powinien sypiać z każdym trupem, którego

spotkał na swej drodze. W końcu jednak zapalił marlboro.

– Pociąg Hélène do zmarłych nie wynikał tylko z prostego pożądania

seksualnego. Ona naprawdę kochała każdego zmarłego, do którego się

zbliżyła. Zresztą zawsze starała się poznać ich nazwisko, wiek i tak

dalej. Nie interesowały jej natomiast okoliczności zgonu.

Corso przypomniał sobie zdania z pamiętnika, te romantyczno-

infantylne wynurzenia gwałcicielki trupów.

– Wyobrażała sobie, że są żywi?

– Skądże znowu. Tylko martwi mogli być jej kochankami. Ciała, na

które kierowała swe pożądanie, fantazje, oczekiwania. Bała się

mężczyzn zdolnych do działania i reagowania. Kochała samca posąg:

zimnego i nieruchomego.

To wszystko niewiele wnosiło do sprawy. Zadał inne pytanie:

– Opowiadała pani o Sophie Sereys?

– Oczywiście. Była jej najlepszą przyjaciółką. Prawdę mówiąc,

jedyną.

– Obie ukrywały tę przyjaźń. Wie pani dlaczego?

– Po przyjeździe do Paryża postanowiły zataić łączącą je więź, żeby

się chronić i żeby być silniejszymi.

Kolejny zwrot.

– Przypuszczamy, że Hélène się prostytuowała. Co pani o tym sądzi?

– To prawda.
 – A fakt, że ci mężczyźni byli żywi, już jej nie przeszkadzał?

– Uprawiała tę działalność z dystansem. Zresztą z czasem lęk przed

mężczyznami przeobraził się w obojętność.

– Czy Sophie wiedziała o… skłonnościach Hélène?

– Myślę, że tak. Nie miały przed sobą tajemnic.

– Przypuszcza pani, że Hélène była… szczęśliwa?

– Owszem, na swój sposób.

– Skoro wszystko było w idealnym porządku na tym najlepszym ze

światów – rzucił trochę prowokująco – to do czego była jej pani

potrzebna?

Mina gryzonia zmieniła się nagle w groźnie wykrzywioną paszczę

drapieżnika.

– To ja pomagałam żyć Hélène w zgodzie z… jej odmiennością.

Psychoanalityczka zdawała się nie mieć świadomości, że ukrywała

przestępczynię i że umacniała ją w zboczeniu. Ale jeszcze raz

powiedział sobie, że nie przyszedł tu osądzać.

– Czy ostatnio zauważyła pani zmianę nastawienia Hélène?

– Tak.

– Na czym to polegało?

– Poznała kogoś.

Corso zadrżał.

– Ma pani na myśli… partnera, który nie był ani trupem, ani

klientem?

Uśmiech Ianji Rajaonarimanany stał się agresywny. Toczyli

odwieczny pojedynek między policjantem a buntownikiem, ładem

a rewoltą, mieszczaninem a libertynem.

– Tak, to partner. Całkowicie żywy.

Corso poczuł, jak przebiega go dreszcz. Jakby wąż wsunął się pod

jego ubranie i prześliznął się po skórze.

– Co Hélène powiedziała pani na jego temat?

– Niewiele. Mężczyzna prosił ją o zachowanie dyskrecji.

Wolał najpierw wyeliminować klasyczne powody.

– Jest żonaty? A może sławny?

– Na pewno nie jest żonaty. Sławny, owszem, trochę.

– W jakiej dziedzinie?

– To malarz.
 Corso miał wrażenie, że mrowi go w uszach, jakby nurkował

w głębinie morskiej – szum pracy mózgu stał się słyszalny. Ten cichy

głos układał teraz obraz: Sophie i Hélène miały wspólnego kochanka –

mężczyznę w kapeluszu, malarza ze Squonka, uciekiniera z Madrytu.

– Może opisała jego wygląd?

Ianja zgasiła papierosa w popielniczce, która wyglądała jak kastet

z grubego szkła.

– Starszy facet. Ekscentryk. Amator białych garniturów i borsalino.

– Powiedziała coś jeszcze? To bardzo ważne.

Kobieta przyglądała mu się zza przyciemnianych szkieł.

– To on może być mordercą?

Nie miał powodu robić z tego tajemnicy.

– Sophie też związała się z tym mężczyzną. Wiedziała pani o tym?

– Nie.

– To znaczy, że Hélène również o tym nie wiedziała?

– Niekoniecznie. Nie wszystko mi mówiła, dlatego nie mogłyśmy już

nic więcej osiągnąć.

– Proszę się zastanowić. Niczego innego sobie pani nie przypomina?

Może jakiś szczegół, który mógłby mi pomóc?

Ianja znów sięgnęła po papierosa – paliła w stylu lat

siedemdziesiątych.

– Siedział w więzieniu.

Jakby coś ukąsiło go w kark.

– Za co?

– Nie wiem, Hélène nie chciała o tym mówić, ale z tego, co

zrozumiałam, spędził za kratkami wiele lat. Kariera malarska to jego

drugie życie. Spektakularna resocjalizacja.

Naprawdę nie zmarnował tej niedzieli: wspólny kochanek obu ofiar,

zjawa, którą (być może) spotkał tuż obok obrazów Goi, malarz, który

krążył w pobliżu Squonka i wyszedł z więzienia, gdzie

najprawdopodobniej odsiadywał wyrok za zbrodnię. To już nie był

podejrzany, to był cholerny sprawca podany na tacy.

– Czy Hélène sprawiała takie wrażenie, jakby się go obawiała?

– Skądże znowu.

– Jaki charakter miał ich związek?

 – Powtarzam panu, że o tym nie mówiła, ale jeśli chodzi o seks, to

chyba było gorąco. Pod tym względem wróciła do żywych. Ten

mężczyzna potrafił ją obłaskawić.

– Wspomniała pani, że był od niej dużo starszy?

– Co najmniej dwa razy, tak… Przypuszczam, że uwiodło ją właśnie

jego doświadczenie, i to w każdej dziedzinie.

Corso przypomniał sobie kartę szkicownika z podobizną Miss

Velvet: jej łagodne spojrzenie i ten niezbyt pewny uśmiech. Malarz

potrafił uchwycić kruchość tej dziewczyny pokrytej tatuażami.

– Co do niego czuła? – dopytywał. – Pociąg fizyczny? Miłość? Podziw

dla jego dzieł?

Ianja zerknęła na zegarek i szeroko się uśmiechnęła.

– Szkoda, że na zakończenie nie mogę pana uraczyć niczym lepszym

niż psychologiczny stereotyp, ale uważam, że ten facet odgrywał

w życiu Hélène rolę substytutu ojca.

Corso wstał. Przemknęło mu przez myśl, że w takim razie odtąd

śledztwo dotyczy dzieciobójstwa. Trudno, wie, jak sobie z tym poradzić.

 32

P o powrocie do trzydziestkiszóstki Corso wezwał swoich ludzi:

trzeba było jak najszybciej znaleźć tego malarza, kochanka obu ofiar.

Gościa, który siedział w więzieniu!

Wbrew wszelkim oczekiwaniom ta sensacyjna wiadomość spotkała

się z dość obojętnym przyjęciem. Po prostu jego ludzie chodzili już na

czworakach, wykończeni po dniu poszukiwań, które niewiele

przyniosły.

Paka zidentyfikowała i zlokalizowała dziewczyny ze szkicownika,

a następnie załatwiła im ochronę (raczej symboliczną, bo przydzielono

im mundurowych). Ludo nadal tropił martwych kochanków Hélène

Desmory i rozglądał się wśród ich najbliższych w poszukiwaniu kogoś

na tyle mściwego, by zechciał ukarać nekrofilkę i jej siostrę z wyboru,

ale na nikogo takiego nie natrafił. Barbie nie zdołała znaleźć niczego

na temat ewentualnych przyjaciół z dzieciństwa obu zamordowanych

ani zająć się badaniem dziejów kamienicy, w której mieścił się Squonk,

oraz jej mieszkańców. Co do szerszego kręgu śledczych, to pojawili się

już stażyści i natychmiast podzielono ich na dwie grupy – jedna miała

odwiedzać i wypytywać sąsiadów, a druga zbierać spontaniczne

zeznania, często zdumiewające, lecz coraz liczniejsze po podaniu

wiadomości o drugim morderstwie.

Nad czwórką policjantów górę wzięło zmęczenie i chyba żadne nowe

fakty nie byłyby w stanie ich zmobilizować. Corso stwierdził, że

właściwie może sam zająć się poszukiwaniem malarza w borsalino,

zwłaszcza że po spotkaniu w Madrycie uważał tę sprawę za osobistą.

Poza tym dobrze wiedział, że Bompart czeka na raport przed jutrzejszą

konferencją prasową, miał więc co robić przez całą noc.

– Dobrze – powiedział na zakończenie. – Idźcie odpocząć.

Spotykamy się jutro o dziewiątej.

Policjanci popatrzyli na siebie i wstali bez słowa.

 Corso zamknął się w gabinecie i usiadł z komputerem na kolanach

na małej kanapie, która wytyczała tu granicę „kącika salonowego”.

Zanim zaczął poszukiwania w internecie, przez chwilę rozmyślał

o wyłaniającym się z dotychczasowych informacji profilu sprawcy.

Kryminalista. Malarz. Wykolejeniec w starszym wieku, lubiący rysować

striptizerki z kryjówki w piwnicy, ale i facet, który dwie z nich potrafił

zauroczyć.

Dlaczego je zabił? Czy po to, żeby wymierzyć karę im, ale i sobie?

Sophie i Hélène były striptizerkami, lecz ich występy, ich biała skóra,

a zwłaszcza ich naiwność sprawiały, że w pewnym sensie pozostały

niewinne, i właśnie to spodobało się malarzowi, który wychwycił

dziecięcy urok w prowokacyjnych pozach tancerek, w ich sposobie

rozbierania się wedle prymitywnego scenariusza.

Jednak obie burleskowe artystki ukrywały inne oblicze: Sophie dla

przyjemności poddawała się potwornym torturom, a Hélène szukała

rozkoszy, obcując ze zmarłymi. Może ich mentor poczuł się

zawiedziony? Może uznał, że zasłużyły na karę? Corso nie zapominał,

co było źródłem inspiracji mordercy: obrazy Goi ukazujące galernika,

czarownicę i mężczyznę konającego w szponach choroby.

Zadzwonił telefon stacjonarny. W pierwszej chwili Corso miał ochotę

to zignorować. Potem z trudem podniósł się z kanapy i sięgnął po

słuchawkę.

– Komendancie? – W głosie dyżurnego wyczuwało się respekt i brak

zdecydowania. – Na dole jest jakiś człowiek, który chce z panem

rozmawiać. Mam go wpuścić?

Corso spojrzał na zegarek – było już po dziewiątej wieczorem.

– Jak się nazywa?

Chwila ciszy. Dyżurny prawdopodobnie dopiero teraz sprawdzał

dane w dokumencie interesanta.

– Lionel Jacquemart.

– Nie znam. Poślij go do diabla. To znaczy – zreflektował się –

skieruj go do funkcjonariuszy, którzy przyjmują zeznania. Jeżeli

żadnego już nie ma, każ mu wrócić jutro o przyzwoitej porze.

– Powiedział, że jest z firmy – przekonywał półgłosem dyżurny.

– Widziałeś odznakę?

– To emeryt.
 Corso westchnął.

– Niech wejdzie.

– Ale jest jeszcze jeden problem… To niepełnosprawny.

– To znaczy?

– Kuleje. Chodzi o lasce.

Kolejne westchnienie.

– Powiedz mu, żeby wjechał windą przy klatce E. Będę czekał na

trzecim piętrze.

Corso skręcił z pierwszego korytarza w drugi i dotarł do windy,

a raczej dźwigu towarowego używanego czasem przez

niepełnosprawnych oraz opornych podejrzanych, którzy nie godzili się

wejść po schodach.

Drzwi windy się otworzyły i Corso ujrzał sześćdziesięciolatka,

którego strój – kurtka z licznymi kieszeniami, noszona często przez

fotoreporterów – zaskoczył policjanta. Siwy kucyk, zbliżone barwą

stalowe oczy, a do tego nastroszona broda. Pierwsze wrażenie: jakiś

włóczęga.

Corso miał ochotę wcisnąć guzik i odesłać faceta na parter, nie

pozwalając mu wyjść z windy, ale zdobył się na odrobinę pobłażliwości.

Przedstawił się i zaprosił gościa do siedziby Brygady Kryminalnej.

– Lionel Jacquemart – odpowiedział tamten z twardym akcentem. –

W latach dziewięćdziesiątych pracowałem w policji śledczej

w Besançon. – Parsknął śmiechem. – Czysty Jurajczyk! – Oparł się

obiema rękami o laskę, jakby chciał wbić ją w podłogę, a trzeba dodać,

że laska była drewniana, skręcona i lakierowana, jak z powieści Jeana

Giono. – Przepraszam, że przychodzę o tak późnej porze… To z powodu

pociągu, były jakieś problemy techniczne. Przyjechałem prosto

z Besançon! Pomyślałem sobie, że spróbuję zajrzeć do

trzydziestkiszóstki, zanim pójdę do hotelu.

Dziesięć minut, obiecał sobie Corso, ani chwili dłużej.

– Zapraszam. Chodźmy do mojego gabinetu.

Wolno szedł korytarzem, dostosowując się do kuśtykania

podążającego za nim mężczyzny. W końcu otworzył drzwi i go

przepuścił. Zanim jeszcze poprosił, żeby usiadł, dość obcesowo spytał

o powód tej wizyty.

 Nieurażony tym zachowaniem Jacquemart uśmiechnął się i uniósł

laskę, jakby chciał trzykrotnie uderzyć nią o ziemię, nim obwieści

ważną wiadomość.

– To proste. Znam zabójcę, którego pan szuka.

CZĘŚĆ DRUGA
 33

C orso poprosił starego wilkołaka,

solidarności gliniarzy wysłuchał opowieści o tragicznym w skutkach

żeby usiadł, i w imię

włamaniu na przedmieściach Besançon w roku 1987, kiedy to doszło

do zabójstwa córki właścicieli. Po kilku miesiącach udało się

zatrzymać sprawcę. Stéphane cierpliwie słuchał, powtarzając sobie

w duchu swoje prywatne przysłowie: nie ma dobrych niedzielnych

wieczorów, ale niektóre bywają gorsze…

Poczuł jednak, że budzi się w nim zainteresowanie, kiedy

Jacquemart powiedział mu, że niejaki Philippe Sobieski odsiedział

siedemnaście lat w zakładach o zaostrzonym rygorze, w tym dziesięć

we Fleury-Mérogis, i wyszedł na wolność w 2005 roku. Ale poderwał

się z krzesła, gdy Jurajczyk dodał, że Sobieski doskonale przeszedł

resocjalizację i został malarzem. Zaczął malować jeszcze w więzieniu,

a w ostatnich latach udało mu się zorganizować wystawę na zewnątrz.

Bardzo szybko wyrobił sobie renomę i dziś należał do grona twórców

liczących się w paryskich kręgach artystycznych.

– Ma pan jego zdjęcia? – spytał Corso.

– Przywiozłem panu całą dokumentację – odparł Jacquemart,

udając, że nie zauważył zmiany nastawienia swego rozmówcy.

Wyjął z teczki czarny segregator. W środku, w przezroczystych

koszulkach, znajdowały się portrety wycięte z czasopism. Wystarczył

rzut oka, żeby Corso zorientował się, że ma swojego podejrzanego.

Mężczyzna koło sześćdziesiątki, suchy jak wiór, o mało wyrazistej

twarzy i wyzywającym spojrzeniu, pozował w białym garniturze alfonsa

i alpakowym płaszczu narzuconym na ramiona. Borsalino, również

białe, było lekko nasunięte na czoło, żeby postawić kropkę nad i,

podkreślając łajdackie oblicze modela.

Corso skamieniał, serce skoczyło mu do gardła i utkwiło tam jak

pocisk. Gdyby miał nakreślić portret pamięciowy człowieka z Madrytu,

to właśnie taki.
 Zdjęcie pochodziło z serii wykonanych przez magazyn modowy

w 2011 roku. Ale były też inne. Mimo nonszalanckich póz

ekskryminalisty Corso nie miał cienia wątpliwości, że były to

5
profesjonalne sesje zdjęciowe, a garnitury, które prezentował pimp ,

zostały zaprojektowane przez znanego włoskiego kreatora mody.

Ale przede wszystkim, czytając opisy pod zdjęciami, zrozumiał,

z kim ma do czynienia – to był szkolny przykład tego, co lubią media

i intelektualiści: morderca, który spłacił dług wobec społeczeństwa

i którego talent niespodziewanie objawił się światu. Artysta zachował

jednak maniery drania: nieokrzesany, wulgarny i wyzywający pan

Sobieski miał w sobie wszystko, czego trzeba, by przyprawić o dreszcz

burżujkę. Pełnia szczęścia!

– Widział pan kopie jego obrazów?

Jacquemart podał mu inną koszulkę. Nagie, muskularne postacie

utrzymane były w sinych albo ziemistych tonacjach. Udręczone,

a zarazem flegmatyczne twarze, nakreślone gniewnymi pociągnięciami

pędzla, wyłaniały się z nakładanych kolejno warstw farby.

Nawet nie będąc policjantem, domyśliłby się, że to złoczyńcy,

prostytutki, kryminaliści – populacja wywodząca się z jednego źródła,

populacja, której Sobieski, dokładnie jak postaciom ze szkicownika,

potrafił przywrócić cząstkę czystości, niewinności.

To pełne gwałtowności, wyraziste dzieło od razu spodobało się

Corso. Wydawało się, że artysta skręcił kark malarstwu i zanurzył je

w najpodlejszej rzeczywistości. Jednak, dzięki głębokiej empatii,

wydobył na powierzchnię tragizm kobiet i mężczyzn, czyniąc z nich

istoty eteryczne, niemal anioły. Dziedziniec Cudów doczekał się

oficjalnego portrecisty.

Najsilniejszy wstrząs Corso przeżył, wertując ostatnie strony.

Wydruk ukazywał Hélène Desmorę. Był to duży portret (120 ×

160 cm) z 2015 roku, na którym striptizerka pozowała w trzech

czwartych, podpierając lewą ręką brodę wysuniętą na pierwszy plan

i lekko przechylając głowę. Patrzyła z ukosa, a jej czarna grzywka na

obrazie odcinała się od jasnej skóry jak hełm. Miss Velvet była

w swoim stroju roboczym: malinowym boa i czarnych stringach. Ale to

nie był obraz w stylu neoburleski. Kobieta wydawała się poważna,

blada, pełna niepokoju. Jej skóra żyła smugami bieli, beżu i brązu.
Jedyne mocniejsze barwy – nie licząc węża z piór – pojawiały się na

tatuażach, których obecność malarz podkreślał, ożywiając je na

ramieniu i przedramieniu na pierwszym planie. Wyglądały niczym

liany wysysające bladą skórę striptizerki. Logika lasu równikowego –

życie żywiące się śmiercią… Ponad tą okrutną walką rozdzierająco

piękna i niewinna twarz.

Corso zauważył, że drży. Odłożył kartki i wsunął dłonie pod biurko.

Podsumujmy. Sobieski był autorem rysunków ze szkicownika

znalezionego w Squonku. Nie było co do tego wątpliwości. Był też

kochankiem, „ojcem zastępczym” Hélène Desmory. To również pewnik.

Można było przypisać mu rolę partnera Sophie Sereys. Co do osobnika

w kapeluszu, tego z muzeum w Madrycie, to okazał się doskonale

przygotowany na casting.

– Dobrze – powiedział Corso, mobilizując siły. – Skupmy się na

najważniejszych kwestiach, pozwoli pan?

– Już opowiedziałem panu całą historię.

– W porządku, ale dlaczego uważa pan, że to Sobieski jest naszym

podejrzanym?

– Cóż… to jego sposób działania!

– Jest chyba sporo różnic…

– Ja nazwałbym to raczej podobieństwami.

– Mówił pan, że doszło do włamania…

– Czy pan mnie w ogóle słuchał? – oburzył się Jacquemart. –

Sobieski dokonywał rabunku, kiedy zaskoczyła go Christine Woog.

– Była chińskiego pochodzenia?

Policjant z Jury wyglądał na skonsternowanego – prawdopodobnie

o tym też już mówił. Siedział z dłońmi splecionymi na lasce, która

stała idealnie prosto pomiędzy jego rozsuniętymi kolanami. Na palcach

nosił sygnety, jeden z nich ozdobiony był trupią czaszką.

– Woog to alzackie nazwisko. Znaczy „staw”.

– Proszę mówić dalej.

– Sobieski schwytał ją i związał bielizną. A potem ją udusił

i zmasakrował jej twarz. Dokładnie jak tym dwóm ofiarom.

Jacquemart nie znał sposobu działania zabójcy. Prasa wspomniała

tylko o skrępowaniu bielizną i ranach na twarzy. Obrażenia Christine

Woog prawdopodobnie nie przypominały okaleczeń twarzy striptizerek,

były raczej efektem brutalności i szału stukniętego włamywacza. Cóż,

w końcu w tamtych czasach Sobieski nie był jeszcze malarzem…

– Dlaczego zgłasza się pan do nas dopiero teraz?

Jacquemart uderzył laską o podłogę.

– Zabawny z pana gość. Od dziesięciu lat jestem emerytem.

Mieszkam samotnie pod lasem Chailluz. Te wszystkie historie

o zbrodniach i łotrach mam już za sobą. Nawet nie słyszałem

o pierwszym morderstwie. Przypadkiem dowiedziałem się z radia

o drugim, ale dopiero dziś rano. I natychmiast kupiłem gazetę.

O kurwa, pomyślałem, Sobieski znowu to robi! Wsiadłem do

pierwszego pociągu i jestem!

Corso spojrzał na zegarek. Było wpół do jedenastej – tyle czasu

stracił na rozmyślania o obrazach! Choć Jacquemart wiódł samotnicze

życie, to najwyraźniej miał Sobieskiego na oku (świadczyły o tym

starannie gromadzone zdjęcia). To musiała być najważniejsza sprawa,

jaką prowadził.

– Czy wtedy to pan go aresztował?

Mężczyzna żywo pokiwał głową, myśląc o sukcesie sprzed lat.

– Pół roku śledztwa, setki przesłuchań… Facet był nieuchwytny.

Żadnych świadków, odcisków, śladów.

– Jak go pan dopadł?

– Przypadkiem, jak to często bywa. Ten dureń w tysiąc dziewięćset

osiemdziesiątym ósmym roku sprzedał cykl rycin antykwariuszowi

z Annemasse. Pokłócili się i Sobieski skatował gościa. Antykwariusz

zgłosił to na policję. Napastnika zatrzymano. Oczywiście początkowo

Sobieski przyznał się tylko do jednego włamania, z którego pochodziły

ryciny.

– Jak pan powiązał te sprawy?

– Dzięki obleczonemu skórą guzikowi, który znaleźliśmy u Woogów.

To był guzik od kanadyjki. Podczas śledztwa wiele nam nie dał, jednak

w chwili aresztowania ten świr miał na sobie tę samą kurtkę! I nawet

nie przyszył guzika.

– Jestem sceptykiem.

– Bo nie zna pan Sobieskiego. Jest cwany i uważa, że stoi ponad

prawem. W dodatku ma w sobie coś ze zwierzęcia. Bardzo inteligentny,

równocześnie prymitywny.
 – Nie chce mi się wierzyć, że z powodu tego guzika przyznał się do

morderstwa.

– Oczywiście, że nie, ale od spodu jego kurtka była poplamiona

krwią. Krwią tej samej grupy co krew Christine Woog.

– Nadal nie jestem przekonany.

Jacquemart westchnął. Nie po to triumfował prawie trzydzieści lat

temu, żeby teraz droczyć się z opornym gliną.

– Jest pan policjantem, czyż nie? Ta kanadyjka była pierwszym

dowodem, za nią przyszły inne. Zapuszkowaliśmy Sobieskiego za

pobicie w barze, a potem ponownie przesłuchaliśmy jego ówczesną

dziewczynę, która dorabiała sobie jako prostytutka w Besançon.

Obleciał ją strach i zmieniła zeznania.

– Przesłuchiwaliście ją w sprawie włamania?

– Sobieski figurował na naszej liście, ten zbir zastraszał dziwki

z dzielnicy Battant, pracował dla sutenerów. Poza tym miał na koncie

przestępstwa seksualne, wielokrotnie trafiał do paki za gwałty

i napaści.

Ta kronika kryminalna nie pasowała do świata mordercy Corso:

precyzyjnego, zorganizowanego mściciela i… impotenta. Ale trzeba było

pamiętać, że Sobieski ewoluował przez te wszystkie lata.

– Krótko mówiąc, dziewczyna zeznała, że przyszedł do niej dopiero

około trzeciej nad ranem, cały we krwi. Sobieski zaprzeczał, ale my

zdobyliśmy kolejne informacje.

– Jakie?

– Dowie się pan z akt.

Jacquemart miał już dość opowiadania tej historii. Były policjant

okazał się entuzjastą, ale dość humorzastym, najpierw się rozpędzał,

zaraz potem wciskał hamulec.

Corso postanowił go podbudować.

– Kapitanie – zwrócił się do niego, kładąc obie ręce na

dokumentach – przeanalizuję te akta bardzo dokładnie, ale czy

zgodziłby się pan zostać na dzień lub dwa w Paryżu?

Emeryt powiódł palcem po niedogolonej twarzy, Corso zaś usłyszał

dźwięk, jaki powstaje, kiedy papier ścierny przesuwa się po drewnie.

– To znaczy…

– Koszty pańskiego pobytu pokryje policja śledcza.

 – W takim razie…

– Czy chce pan, byśmy znaleźli mu jakiś hotel?

Podpierając się trzecią nogą, dźwignął się z trudem.

– Poradzę sobie. W aktach ma pan mój numer.

Corso odprowadził go do drzwi gabinetu.

– Wydaje się, że Sobieski wrócił na dobrą drogę. Dlaczego pomyślał

pan, że to on jest zabójcą striptizerek?

Jurajczyk pokręcił głową.

– Takie bestie nigdy się nie zmieniają. Niech inni mówią, że został

wielkim malarzem, że zarabia majątek na swoich cholernych obrazach,

a ja wiem, że wciąż jest pieprzonym mordercą. Gdyby pan widział, co

zrobił tamtej biednej dziewczynie… Powinien gnić w więzieniu do

końca życia. Nie można wypuszczać na wolność dzikich bestii.

Corso powstrzymał się od reakcji na to skrajne rozumowanie, od

którego nie był zresztą daleki: odsetek recydywy nie skłania

policjantów do optymizmu.

Położył dłoń na ramieniu starszego kolegi i powiedział na

pożegnanie:

– Dziękuję, że zechciał pan odbyć tę podróż. Pańskie zeznania

z pewnością będą miały istotne znaczenie w naszym śledztwie.

 34

P od pozorami człowieka lasu w Jacquemarcie kryła się dusza

biografa. Zgromadził dokumentację, która mogła posłużyć za kanwę

książki w rodzaju Potajemne życie wielkiego malarza.

Natomiast Philippe Sobieski był w pewnym sensie podręcznikowym

przypadkiem. Czystym przykładem determinizmu społecznego

i psychologicznego.

Monique Sobieski (z domu Moll) urodziła się w wielodzietnej

rodzinie pod Montbéliard. Podejrzewano kazirodztwo. Wcześnie

przerwała naukę i została fryzjerką. W wieku siedemnastu lat wyszła

za cudzoziemca, Jeana Sobieskiego, który okazał się brutalem

i alkoholikiem (korzystał z pomocy opieki społecznej). Bita przez męża,

alkoholiczka, gruźliczka, cechowała się wyjątkowym wyglądem:

mierząca metr pięćdziesiąt trzy, w wieku lat trzydziestu mogła

uchodzić za dwunastolatkę.

Fotografia antropometryczna została wykonana po aresztowaniu:

wąskie, prawie niewidoczne wargi, zbyt duże oczy (natarczywe

i opętane), fryzura w stylu lat pięćdziesiątych, z elementami punka. Na

ciele dziewczynki lubiła nosić skórzane kombinezony albo mini

w panterkę.

Mały Philippe był zrzucany ze schodów, okładany pięściami, zdany

na samego siebie. Raz po raz znikał w okolicznych lasach. Wielokrotnie

zatrzymywany za kradzieże i wandalizm. Mając dziewięć lat, przestał

uczęszczać do szkoły, bo w domu nie było pieniędzy. To Philippe musiał

chodzić po zasiłek. Kiedy wracał, matka go katowała, oskarżając

o podkradanie pieniędzy.

Stworzyła też pewien rytuał: zapraszała inne dzieci z okolicy na

bardzo osobliwe „podwieczorki”. Zabawa polegała na wymierzaniu kar

Philippe’owi. Gdy zaczął dojrzewać, torturowała go jeszcze bardziej,

oskarżała o obsesje seksualne, o to, że „tylko to mu w głowie”, bo jest

„jak ojciec”. Bicie, przypalanie papierosem, opalanie członka (Monique

nazywała to „dezynfekcją”).

W końcu zainteresowały się nimi służby społeczne. Tego dnia, gdy

matce odebrano trzynastoletniego syna, wyniki badania lekarskiego

były bulwersujące: Philippe miał objawy niedożywienia (na jego skórze

widać było miejsca pozbawione pigmentu i inne o zbyt silnej

pigmentacji, miał egzemę, wzdęty brzuch, tracił już włosy). Poza tym

jego ciało pokrywała cała gama blizn: ślady po oparzeniach, nacięcia,

skaleczenia. Prześwietlenia wykazały liczne i źle zrośnięte złamania,

urazy czaszkowe. To cud, że przeżył i że nie popadł w obłęd.

Monique Sobieski została aresztowana i skazana na dwanaście lat

więzienia, a Philippe trafił do domu dziecka, stamtąd zaś do rodziny

zastępczej w rejonie Gap. Gwałtowny, nerwowy, impulsywny, był

bardzo trudnym dzieckiem. W wieku piętnastu lat zgwałcił adopcyjną

siostrę z rodziny zastępczej, dziewczynkę niepełnosprawną umysłowo.

Wysłano go do ośrodka dla trudnej młodzieży, gdzie próbowano

pomóc mu w zapomnieniu o traumatycznych przeżyciach, ale i tam

pobił dzieciaka, który słuchał rocka w sypialni – ustalono potem, że

matka znęcała się nad nim przy muzyce Led Zeppelin, Deep Purple,

The Who, Ten Years After. Sobieski nie mógł słuchać gitary.

Rok później dopuścił się napaści seksualnej na dziewczynę

w kafejce. Ponieważ był nieletni i istniały okoliczności łagodzące,

darowano mu karę. Kolejny ośrodek, kolejne problemy. Sobieski zaczął

pić i żył z drobnego przemytu. Mając osiemnaście lat, trafił do

Chambéry do ośrodka dla pełnoletniej młodzieży. W tym okresie krążył

po obszarach granicznych ze Szwajcarią i raz brał się za drobne

kradzieże, a kiedy indziej za prace porządkowe.

Świadkowie byli zgodni: Philippe Sobieski to seksualny drapieżca.

W kręgu znajomych nadano mu przydomek: Sob la Tob. Okazało się

też, że już się prostytuował. Wbrew temu, co miał później opowiadać,

to nie więzienie zrobiło z niego biseksualistę.

W 1982 roku został ponownie zatrzymany za gwałt, tym razem

w Morteau. Skazany na pięć lat więzienia, zwolniony po dwóch,

natychmiast powrócił do pracy wykidajły i do przemytu. W tamtych

czasach grasował po całym południowo-wschodnim pograniczu

Francji. Nie był właściwie włóczęgą, ale raczej zbirem, który nie może
usiedzieć w miejscu. Nie potrafił zintegrować się nawet ze swoim

przestępczym środowiskiem.

W 1984 roku ponownie osiadł w Besançon. Grał równocześnie dwie

role: naganiacza i człowieka do wszystkiego – krążył wokół parkingu

w Battant, „gorącej” dzielnicy miasta. Parał się też handlem

narkotykami w dzielnicy Planoise. W 1987 roku, kiedy doszło do

zdarzeń, za które miał wkrótce odpowiedzieć, był już dobrze znany

żandarmom. Trzeba było czekać na wpadkę z kanadyjką, żeby

ostatecznie go unieszkodliwić. Dwadzieścia lat więzienia, z tego

siedemnaście w zakładach o zaostrzonym rygorze.

Po powrocie do siebie Corso skupił się na lekturze dokumentów,

wciąż jednak był pełen sceptycyzmu. Profil zepsutego do szpiku kości

bandyty – a znał takich setki – nie pasował do mordercy recydywisty,

którego tropił: mordercy dobrze zorganizowanego, umiejącego nie

pozostawiać żadnych śladów, a poprzez sposób działania ujawniającego

wyrafinowane okrucieństwo.

Niestety, dokumentacja przekazana przez Jacquemarta nie

zawierała szczegółów (ani zdjęć) zabójstwa z 1987 roku. Corso chciałby

zobaczyć rany na twarzy Christine Woog, a także więzy zrobione tamtej

nocy przez intruza…

Natomiast morderstwa Sophie i Hélène znacznie bardziej pasowały

do nowego Sobieskiego: malarza, człowieka zresocjalizowanego,

bohatera mediów. Jacquemart poświęcił tej przemianie odrębną część

dokumentacji.

W więzieniu w Besançon Sobieski zdał maturę, a potem uzyskał

licencjat z prawa. W połowie lat dziewięćdziesiątych przeniesiono go do

Fleury-Mérogis, gdzie zaczął rysować. Stopniowo współwięźniowie

i nadzór zaczęli doceniać talent numeru 28 34 66. Więzień potrafił

naszkicować twarz każdego z osadzonych albo – zależnie od

zamówienia – zrobić karykaturę strażnika, albo wreszcie odtworzyć ze

zdjęć osoby drogie kompanom z celi.

Wkrótce (i wbrew opinii bałaganiarza) zezwolono mu na posiadanie

farb olejnych i urządzenie w celi maleńkiej pracowni. Sobieski został

oficjalnym portrecistą Fleury. Równolegle do prac o klasycznej fakturze

rozwijał własny styl ekspresjonistyczny, tworząc serię płócien

porażających brutalnością i prawdą.

 W 2000 roku zorganizowano więzienną wystawę jego dzieł.

Rozprowadzano plakaty. W 2002 roku płótna Philippe’a Sobieskiego

wystawiła oficjalnie galeria – i to nie byle jaka, należąca do Nicole

Crouzet i Jean-Marie Gavineau, jedna z najbardziej cenionych na

rynku sztuki współczesnej. Marszandzi postawili na talent malarza,

a zapewne również na wizerunek nawróconego mordercy. Burżuazja

i intelektualiści uwielbiają wszystko, co jest transgresją w ich małym

uładzonym świecie.

Wkrótce pojawiły się petycje. Znaczące osobistości stawały

w obronie artysty, który „spłacił swój dług wobec społeczeństwa”.

Tymczasem Sobieski pozwalał mówić obrazom. Miał rację: nikt nie

mógł uznać takiego malarza za bandytę. A jeśli nawet był kiedyś

bandytą, to tylko dodawało ukrytej mocy i wyrazu jego dziełom.

Mówiąc o nim, przywoływano Caravaggia, awanturnika i mordercę,

i okrzyknięto go głównym kronikarzem więziennego uniwersum.

W sprawę wmieszała się polityka: przedstawiciele lewicy, a nawet

prawicy, choć wybaczenie i łagodność nie są już tak modne na

początku nowego tysiąclecia, zaangażowali się w walkę. Sobieskiego

trzeba uwolnić!

Corso z pewną konsternacją przeglądał artykuły, petycje, mowy

obrońców artysty i znane nazwiska ze wszystkich dziedzin. Często miał

do czynienia z tymi krzykaczami, pisarzami, piosenkarzami,

politykami, ludźmi ze świecznika, przekonanymi o swej racji, nawet

zanim sprawa została rozpatrzona przed sądem i mimo że policja

mozolnie prowadziła śledztwo.

Przypadek Sobieskiego był inny: tu mówiło się o resocjalizacji,

o drugiej szansie, a także – o dziwo! – o oczyszczającej mocy sztuki.

Corso nie bardzo wiedział, dlaczego Sob la Tob po tym, jak skazano go

na dwadzieścia lat odsiadki, którą uznał za okazję, żeby wziąć się za

malowanie, miałby nie być już bestią. Jak mawiała Bompart:

„Psychopatę można oczywiście wychować. W efekcie będziecie mieli

dobrze wychowanego psychopatę”.

Corso skupił się na zdjęciach obrazów. A te naprawdę robiły

wrażenie. Studia poświęcone więźniom, powstające w pierwszych

latach XXI wieku, miały ogromną moc. Ukazywały klaustrofobiczny

świat, w którym twarze wydają się zasuszone z samotności albo

nabrzmiałe od złego jedzenia i nudy. Obrazy striptizerek były

olśniewające. Każdej z nich Sobieski przyporządkował jakiś przedmiot,

niczym Goya malujący w XVIII wieku królewskie portrety. Sobieski

przemieniał dziewczyny w królowe, ukazując także samotność tych

obiektów pożądania zesłanych na scenę.

Najnowsze prace poświęcone były kobietom z kręgów sado-maso,

prostytutkom, włóczęgom. Miękkość linii zniknęła na rzecz

nakładanych na siebie warstw kolorów, które tworzyły linie, cienie,

kształty. To malarstwo domagało się nie tylko spojrzenia, lecz także

dotyku. Błotnista faktura, pełna załamań i grzbietów, wgłębień

i wyniosłości, przywoływała dłoń.

Neoekspresjonizm – to słowo powracało w artykułach i katalogach

wystaw. Rzeczywiście w wykrzywionych, ale władczych gębach,

w pociętej ciemnymi żyłkami, lecz ponętnej skórze odnajdywało się tę

samą brutalność, która przezierała z ekspresjonistycznych obrazów

z początków dwudziestego stulecia albo Nowej Rzeczowości lat

dwudziestych Ottona Dixa czy George’a Grosza.

Sobieskiego porównywano również do późniejszych malarzy:

Francisa Bacona, Luciana Freuda… Mógł mu tylko pogratulować, bo ci

dwaj artyści należeli do najdroższych na rynku. Corso, który od dawna

interesował się malarstwem współczesnym, dziwił się, że nigdy nie

słyszał o Sobieskim, zwłaszcza że poświęcono mu niezliczone

reportaże, publikowano wywiady, zapraszano go do programów

telewizyjnych.

Przede wszystkim jednak zastanawiał się, jakie jest

prawdopodobieństwo, że człowiek, który ma za sobą nie resocjalizację,

ale prawdziwe zmartwychwstanie, uległ starym demonom po ponad

dziesięciu latach od wyjścia z mamra.

Corso nie wierzył w wychowawczą rolę więzienia. Jak pozbawienie

wolności miało zagasić ogień, który palił kryminalistów? Przeciwnie…

Dochodziło raczej do tłumienia podłych żądz i zamknięcia ich

w butelce aż do następnej erupcji. Co Sobieski zrobił ze swoją

brutalnością, z okrucieństwem, z libido świra, kiedy tkwił za kratami?

Czy malarstwo przynosiło mu ulgę? Czy chwytając za pędzel, wyzbywał

się mrocznych żądz? Corso mocno w to wątpił.

 Filozofował tak, sam w swoim gabinecie o drugiej nad ranem, kiedy

jego spojrzenie zatrzymało się na pewnym szczególe jednego ze zdjęć.

Widać na nim było szereg płócien prezentowanych na

międzynarodowych targach sztuki współczesnej Art. Basel 2015.

Portret wiszący jako ostatni po prawej ukazywał niewątpliwie Mike’a

alias Freuda, aktora porno i filozofa, jedynego przyjaciela Niny Vice.

Pozował nago, ale tym razem jego członek spokojnie drzemał (każda

reguła ma wyjątki). Sylwetka Freuda na tym obrazie zdawała się

dosłownie wynurzać ze zmasakrowanego policzka Sobieskiego.

Kolejny element przemawiający za winą malarza. Znał Freuda.

Z pewnością był kochankiem Sophie i Hélène. Podglądaczem z piwnicy.

Może też człowiekiem z Madrytu. Poza tym jego płótna, może nie

fakturą, ale duchem, w pewien sposób nawiązywały do czarnej

i czerwonej serii Goi.

Corso sięgnął po komórkę i wybrał numer Barbie.

– Śpisz?
 35

S
Corso
potkali się w trzydziestceszóstce i zaczęli szukać zbieżności.

chciał mieć konkrety, zanim zadzwoni do drzwi malarza.

Pierwsza próba okazała się bezowocna – ani śladu kontaktów

z Sobieskim w billingach ofiar. Jego nazwisko nie pojawiało się też

wśród klientów Squonka. Ani wśród abonentów Akhtara.

Wczesnym rankiem Corso zdecydował się w końcu zadzwonić do

Mike’a alias Freuda. Wyrwany z łóżka aktor nie był zbyt uprzejmy.

A przede wszystkim wciąż powtarzał to, co pisano w gazetach: Sobieski

to wielki malarz, a jego kryminalna przeszłość nie ma już znaczenia.

Lubi malować ludzi z marginesu społeczeństwa, które jego również

odrzuciło. Czy znał Sophie Sereys? Tego Mike nie był pewien, ale sam

słabo znał malarza. W każdym razie nigdy nie przypuszczał, że facetem

striptizerki może być łysy gość pod sześćdziesiątkę.

Corso zadzwonił też do Catherine Bompart, bo chciał podzielić się

z nią sensacyjnymi wiadomościami i poprosić, żeby przesunęła

konferencję prasową o jeden dzień. Może wieczorem będzie miał już nie

tylko świadka, ale też podejrzanego, którego zatrzymano pod zarzutem

morderstw Sophie Sereys i Hélène Desmory. Bompart odmówiła.

Zażądała natomiast informacji o Sobieskim. Corso od razu ją ostrzegł –

podanie nazwiska było wykluczone i nie należało zbyt dużo mówić

o tych podejrzeniach.

– Chyba zapomniałeś, że to ja cię wszystkiego nauczyłam – ucięła

Bompart.

O ósmej policjanci nie mieli jeszcze ani jednego konkretnego

dowodu. Wszystko, co udało im się zebrać, można było nazwać

przypuszczeniami i powiązaniami, które wymagały potwierdzenia.

Stéphane chciał przede wszystkim dostać pełne akta śledztwa

w sprawie Christine Woog z 1987 roku. Miał nadzieję odnaleźć

w szczegółach tego mordu zapowiedź zabójstw Sophie i Hélène.

 Zrobili sobie chwilę przerwy w kawiarni Soleil d’or, a potem,

o dziewiątej, spotkali się całą grupą, gotowi do dalszej walki, w sali

zebrań. Wszystko sprowadziło się do kilku słów: trzeba się skupić na

Philippie Sobieskim.

– Paka, daję ci całe przedpołudnie na dyskretne sprawdzenie

rozkładu jego zajęć w interesujących nas dniach.

– Dlaczego po prostu go o to nie zapytać?

– Lepiej wiedzieć, w co wdepniemy. Sobieski odsiedział wiele lat. Od

wyjścia na wolność jest znanym malarzem i postacią medialną. Trzeba

będzie porządnie się natrudzić, żeby go na czymś przyłapać. Ludo,

nadal masz kontakty we Fleury?

– Mam tam paru znajomych.

– Idź tam i zasięgnij języka. Jakim był więźniem, z kim się zadawał

i tak dalej. Spędził tam dziesięć lat, na pewno pozostawił po sobie

jakieś wspomnienie.

– A ja? – spytała Barbie.

– Ty? Masz poranek na telefoniczne wybadanie jego otoczenia.

Zadzwoń do marszanda, do zaprzyjaźnionych z Sobieskim malarzy,

dziewczyn i tak dalej.

– Mam mówić, o co chodzi?

– Nie. Podaj się za dziennikarkę. Od wyjścia na wolność facet nie

znika z pierwszych stron brukowców i ze stacji telewizyjnych. Twój

telefon nikogo nie zdziwi.

– A reszta? – spytał Ludo.

To była jasna aluzja do innych tropów: gromadzenia informacji

o Hélène Desmorze, wspólnej przeszłości obu ofiar, a także abonentach

Akhtara.

– Na razie o tym zapomnijmy. Przeznaczamy ten dzień na dogłębne

zbadanie tropu Sobieskiego. A od mrówczej pracy mamy stażystów.

Corso skinął im na pożegnanie i zniknął w swoim gabinecie.

Najgorsze było jeszcze przed nim – musiał zadzwonić do Emiliji. Po

chwili namysłu zdecydował się na frontalny atak.

– Czego znowu chcesz? – spytała gniewnym tonem.

– Znasz Philippe’a Sobieskiego?

Emilija przez chwilę milczała, zbita z tropu tym pytaniem.

W końcu, po kilku sekundach, szepnęła:

– To geniusz.
 36

Z nasz go osobiście?

– Nie jesteśmy przyjaciółmi, ale za każdym razem, gdy go spotykam,

utwierdzam się w przekonaniu, że to człowiek… niezwykłej inteligencji.

Ton Emiliji świadczył o wielkim szacunku i, jak na nią, brzmiał

wyjątkowo poważnie. Bułgarka nie należała do osób, które patrzą na

innych z podziwem, a już na pewno nie z uniżeniem.

– Jak go poznałaś?

– Na jednym z jego wernisaży.

– Zostałaś zaproszona?

– Od wielu lat interesuję się jego twórczością. Nawiasem mówiąc,

mamy wspólnych znajomych.

– Jakich znajomych?

– To przesłuchanie?!

Zamiast odpowiedzieć, Corso zakasłał. Nie mógł jej przestraszyć.

Z pewnością miała cenne dla niego informacje, a wkroczył przecież na

pole minowe – dla każdego policjanta jasne było, że nie miesza się

życia osobistego ze sprawami zawodowymi.

– Pozowałaś mu? – spytał, zmieniając temat.

Emilija zbyt dobrze znała Corso, żeby nie domyślić się, że miał już

dowody na to, o co pytał.

– Raz mi się to zdarzyło.

– To nie w twoim stylu.

– Prowadzisz śledztwo w sprawie Sobieskiego, czy chodzi ci o mnie?

Znów pominął milczeniem jej pytanie.

– Kiedy ostatnio rozmawialiśmy, powiedziałaś mi, że nigdy nie

pozowałaś żadnemu artyście.

– Moje życie prywatne to już nie twoja sprawa. Skoro nie chcesz mi

powiedzieć, co znaczy to przesłuchanie, rozłączam się.

– Sobieski jest podejrzanym w jednej z moich spraw. Znaleźliśmy

jego szkicownik, a w nim ciebie ukazaną jako egipska królowa.

Wszystko, o co pytam, to moja praca. Nie wyobrażaj sobie, że mógłbym

wykorzystywać…

– Zawsze stosujesz takie same metody.

– W takim razie wiesz, że mogę natychmiast sprowadzić cię do kraju

jako świadka.

Nie miała pojęcia, czy blefuje (w rzeczywistości nie mógł sprowadzić

jej do Francji, zwłaszcza tylko po to, żeby zadać kilka pytań o malarza,

wobec którego mieli niesprecyzowane podejrzenia), ale podjęła już

spokojniejszym tonem:

– Co chcesz wiedzieć?

– W jakich okolicznościach mu pozowałaś?

– Poznałam go w dwa tysiące czternastym roku. Od razu

zaproponował, żebym posłużyła mu za modelkę. Uważał, że moja

uroda doskonale skomponuje się z jego uniwersum. – Westchnęła. –

Znając jego obrazy, nie potrafię powiedzieć, czy to był komplement.

Albo to Sobieski skłamał, albo kłamała Emilija – była o wiele za

piękna i zbyt szykowna, by wpasować się w ten świat kryminalistów po

odsiadce. Ale mniejsza o to. Teraz wiedział już, że szkicownik należy do

Sobieskiego.

– Gdzie odbywały się sesje? W jego pracowni?

– Tak, w jego pracowni w Saint-Ouen.

– Doszło do czegoś więcej?

Znów się zaśmiała, głęboko, gardłowo.

– Jesteś zazdrosny?

– Odpowiedz na pytanie.

– Nic się nie wydarzyło. Nie jestem w jego typie.

– Dziwne, bo jest zdeprawowany.

– Ale nie odpowiada… moim preferencjom.

Gwałciciel w wieku piętnastu lat, męska prostytutka w wieku lat

osiemnastu – wydawało się, że ci dwoje mogli stać się świetną parą.

– Czy twoim zdaniem Sobieski jest brutalny?

– Jest łagodny jak baranek. Nigdy nie widziałam go rozgniewanego

ani choćby zdenerwowanego. Dopuścił się brutalnych czynów, ale było

to trzydzieści lat temu. Spłacił dług wobec społeczeństwa i dziś jest

jego pełnoprawnym członkiem.

 To ugrzecznione przemówienie raziło w ustach Emiliji. Jej wizja

świata była znacznie bardziej skomplikowana i pokrętna.

– Posłuchaj – westchnęła, jakby nagle poczuła się zmęczona tą

rozmową – najprościej będzie, jeśli sam wyrobisz sobie o nim opinię.

Jeżeli o cokolwiek go podejrzewasz, przesłuchaj go.

– Dziękuję za radę.

– Wystarczy kilka minut, żebyś poznał jego prawdziwą twarz.

– Powiedz, kim jest.

Kolejne westchnienie. Emilija była niezrównaną komediantką.

Właśnie to dodawało pikanterii ich relacjom seksualnym.

– To dziecko.

– Słucham?

– Sobieski nie miał dzieciństwa, a z pewnością nie takie, jakie

uważa się za normalne. A zaraz potem spędził siedemnaście lat

w więzieniu. Kiedy wyszedł, przyznano mu w społeczeństwie miejsce,

o jakim nawet nie śnił. Gra rolę, którą mu wyznaczono. Ale gra ją

z lekkością, z podnieceniem. Dziecko… w przebraniu Jacka Sparrowa

w wigilijny wieczór.

Corso nigdy nie słyszał, by Emilija mówiła o kimś z takim

rozczuleniem.

Otworzył akta leżące na biurku i szukał najnowszych zdjęć

Sobieskiego. Niegdyś ten łotr był przystojny, świadczyły o tym fotografie

z akt, ale wieloletni pobyt w więzieniu go wyniszczył: Sobieski schudł,

zasuszył się, zmumifikował. Jego skóra rozciągała się na kościach,

włosy dawno wypadły. Brwi posiwiały i mocno się przerzedziły, toteż

łuki brwiowe wydawały się zbyt wydatne i ostre. Nie tak wygląda buzia

aniołka pod bożonarodzeniową choinką.

– Śmieć zawsze będzie śmieciem.

– Masz coś przeciwko niemu?

– Nie.

– W takim razie przestań zawracać mi głowę. Thaddée niedawno

wstał i siedzimy przy śniadaniu.

Corso nie był w stanie odmówić sobie drobnej przyjemności i dodał

na zakończenie:

– Sobieski to nasz główny podejrzany w sprawie o zamordowanie

striptizerek.
 – Było ich kilka?

– Tak, drugą odnaleziono w ten weekend. Zabójca związał ją

bielizną i w ten sposób udusił. Unieruchomił głowę kobiety obręczą,

żeby móc spokojnie zmasakrować jej twarz. Ona też pozowała

Sobieskiemu.

Emilija nie zdołała ukryć wzburzenia.

Milczała przez chwilę, zanim wzięła się w garść.

– To bardzo przykre – powiedziała w końcu, obojętnym tonem – ale

nie ma powodu nękać Sobieskiego tylko dlatego, że w młodości

popełnił błąd.

– Ten jego młodzieńczy błąd nazywał się Christine Woog.

Dziewczyna zginęła w wieku dwudziestu trzech lat, zmasakrowana

przez twojego „geniusza” i uduszona własną bielizną.

Emilija i tym razem odpowiedziała dopiero po chwili:

– Znam cię, Corso. Uweźmiesz się na niego, bo nie masz innego

tropu. Ale ty nie dążysz do odkrycia prawdy, zależy ci tylko na

rezultatach.

Corso wciąż przeglądał zdjęcia Sobieskiego. Zatrzymał się na dłużej

przy portrecie z obnażonym torsem. Pod ciuchami macho gość nosił

inny kostium: jego skóra (ramiona, barki, tors, brzuch, plecy) pokryta

była tatuażami, tworzącymi siną powłokę. Więzienne symbole,

maoryskie ornamenty, dalekowschodnie smoki, bohaterowie

fantastyki – było tam wszystko w barwach od zieleni po czerń, od

ochry po róż. Ktoś mógłby pomyśleć, że to zbroja z łusek, kończąca się

pod szyją i nad nadgarstkami.

Zastanawiał się nad ripostą, ale zabrakło mu argumentów. Za

wcześnie zadzwonił do Emiliji. Jego błąd.

– Zapomnij o nim – rzuciła. – I zapomnij, że mu pozowałam.

– Co insynuujesz?

– Nic, ale ten fakt nie pomaga ci uporać się z obsesją…

– Jeżeli myślisz, że…

– Nic nie myślę. Po prostu dziwi mnie, że nasze drogi znów się

krzyżują w trakcie śledztwa w sprawie kryminalnej.

– Wyobraź sobie, że mnie też to zdumiało! Próbujesz odwrócić role.

To nie ja pozowałem goły mordercy, który przesiedział siedemnaście lat

w pierdlu i…
 – Jesteś taki wulgarny!

Corso policzył w myślach do pięciu, żeby odzyskać zimną krew.

– Kiedy widziałaś się z nim po raz ostatni? – zapytał spokojnie.

– Już ci mówiłam, to nie jest mój przyjaciel, tylko zwyczajny

znajomy. Spotkaliśmy się na wystawie.

– Jakiej?

– Nie przypominam sobie.

– Jak się zachowywał?

– Jak zwykle: czarujący, dowcipny, niezwykle inteligentny.

– Nie był szczególnie niespokojny albo może pobudzony?

– Muszę kończyć. Thaddée mnie woła.

Nawet nie zaproponowała, że poprosi syna do telefonu. W sumie to

lepiej. Kiedy mały znajdował się daleko i Corso nie miał szansy

zobaczyć go przez kilka tygodni, rozmowa była jak rozdrapywanie

świeżej rany, która znów zaczynała krwawić.

– Popełniasz błąd, lekceważąc to – stwierdził z powagą. – Sobieski

rysował również te zamordowane striptizerki. Może i ty jesteś na liście.

Emilija cichutko się zaśmiała.

– Nie myl swoich marzeń z rzeczywistością.

 37

D wie godziny później Barbie wpadła do gabinetu Corso.

– No i co? – zapytał.

– Nic ciekawego.

– To znaczy?

– Wszyscy, do których dzwoniłam, poczęstowali mnie tą samą

gadką: wielki malarz odzyskany dla społeczeństwa i tym podobne.

– A Paka?

– Wciąż szuka, ale na razie też nic szczególnego. Przez kilka

ostatnich tygodni Sobieski oddawał się jak zwykle dwóm pasjom:

malowaniu i ciupcianiu.

– Kochanki czy kochankowie?

– Wszystkiego po trosze. Czekamy na nazwiska i adresy.

– Nie znalazłyście żadnych śladów kontaktu między nim a Sophie

i Hélène?

– Nie, ale łatwo to wytłumaczyć. Sobieski nie ma komórki.

– Co ty opowiadasz?

– Nie ma abonamentu, nie ma telefonu.

Albo była to poza artysty, albo technika umożliwiająca

niepozostawianie śladów, trochę na wzór terrorysty.

– A Ludo?

– Wciąż we Fleury. Na razie się nie odzywa.

Zamilkli. Po gorączkowej nocy powrót do rzeczywistości miał

posmak kaca. Jednak Barbie bez słowa położyła na biurku Corso

jakąś listę. To była jej urocza słabostka – budować napięcie, zanim

przedstawi znalezisko.

– Drobny prezent – powiedziała z lekkim uśmiechem na ustach.

Corso na razie nie pochylił się nad nowym dokumentem. Barbie

żyła w świecie liczb i hieroglifów nieczytelnych dla innych.

– Co to jest?
 – Lista pasażerów rejsu do Madrytu z soboty z godziny siódmej

czterdzieści.

Corso prosił ją, żeby sprawdziła, czy jest jakiś ślad podróży

Sobieskiego do Madrytu z ostatnich dni.

Policjant zobaczył zaznaczone żółtym markerem nazwisko. Malarz

wybrał lot wcześniejszy od tego, którym on sam udał się do Hiszpanii,

i miał dość czasu, żeby nocą torturować i zabić Hélène Desmorę.

Wrócił do Paryża w niedzielę jakby nigdy nic.

Corso i Barbie zrozumieli się bez słów.

Policjant sięgnął do szuflady i wyjął sig sauera.

– Jedziemy moim samochodem.

Przez całą drogę milczeli. Byli jak para aktorów, którzy w ciszy

powtarzają swoje role. Corso zastanawiał się głównie nad tym, czy ta

wizyta nie okaże się przedwczesna – czy mieli już dość argumentów?

Może powinni zaczekać na nowe dowody?

– Co to takiego?

Na wysokości Saint-Ouen, wzdłuż bulwarów otaczających Paryż,

ciągnął się szereg okrągłych namiotów, wokół których skupiły się

gromady brudnych, obszarpanych ludzi. Wyglądało to jak koniec

świata. To były całe rodziny: gołe dzieciaki drepczące boso po asfalcie,

kobiety w turbanach pichcące coś na ziemi, posępni mężczyźni

w dresach. Plastikowe torby, kanistry, sterty śmieci walających się

dookoła. Ci ludzie mieszkali niczym na wysypisku.

– To syryjscy uchodźcy.

Od dwóch lat ludzie, którzy uciekli przed dyktaturą Baszara al-

Asada albo terrorem Państwa Islamskiego, spotykali się tu, u bram

Paryża, czekając na dokumenty i na pomoc francuskiego rządu. Corso

słyszał sporo o obławach, które urządzali jego koledzy, żeby

powstrzymać hordy syryjskich żebraków grasujących przy przejściach

dla pieszych w dzielnicy – wszyscy okazywali się Rumunami albo

Romami.

Wbrew sobie zwolnił, żeby przyjrzeć się z bliska tej biedzie z innej

epoki, porzuconej u wrót bogatej stolicy. Nie był ani zaszokowany, ani

oburzony, podróżował wystarczająco dużo, by wiedzieć, że wystarczy

przejechać kilkaset kilometrów, by odnaleźć tę starą ludzką nędzę

kwitnącą na ciele świata, jakby powiedział Nietzsche. Oryginalny był

tylko jej widok tu, kilkaset metrów od pchlego targu w Saint-Ouen,

gdzie paryżanie w niedzielne przedpołudnia lubili szperać, targować się

i udawać biednych.

– Jedziesz czy nie? – zniecierpliwiła się Barbie.

Błądzili trochę po ulicach w pobliżu alei Michelet – gdzie roiło się od

zakapturzonych dilerów, którzy nawet nie starali się ukrywać – zanim

wreszcie znaleźli starą smołownię. Sobieski pięć lat temu kupił ten

ogromny dziewiętnastowieczny budynek z czerwonej cegły, żeby

urządzić w nim pracownię.

Przez chwilę przyglądali się czerwonej smołowni o powierzchni kilku

tysięcy metrów kwadratowych, wyremontowanej, z zainstalowanymi

w dachu świetlikami, które wpuszczały do wnętrza światło nie tylko

z góry, ale i z boku.

– Oświetlenie zenitalne – skomentował Corso ironicznym tonem. –

To bardzo ważne dla twórców.

– Co?

– Żartowałem.

Skierowali się do drzwi wejściowych: potężnej szyby w obramowaniu

z czarnego metalu, przez którą można było zobaczyć gigantyczne

obrazy Sobieskiego ze stałej ekspozycji.

Corso wcisnął domofon i przedstawił się najkrócej, jak mógł:

– Policja.

Czekali ponad minutę, zanim zobaczyli drobnego mężczyznę

w szarej koszuli nocnej upstrzonej farbą. Z bliska okazało się, że to

bluza, jaką nosili dziewiętnastowieczni malarze.

Sobieski pomachał im przez szybę. Wyglądał na rozbawionego

i uprzejmie otworzył przed nimi ciężkie drzwi.

Corso spojrzał na niego pod słońce: facet był pod bluzą goły, na

nogach miał buciory bez sznurowadeł, a na głowie czarną czapkę

z wywiniętymi brzegami.

Lata więzienia chyba wytopiły z niego cały tłuszcz – wyglądał na

zamorzonego. Obracając gałkę prawą ręką, w lewej trzymał nóż

malarski oblepiony gęstą mazią. Chodząca karykatura!

– Zapraszam, zapraszam – powiedział nosowym głosem. – Czekałem

na was! Nasza wspólna znajoma mnie uprzedziła…

 Barbie wytrzeszczyła oczy, a Corso uśmiechnął się, żeby stłumić

gniew. Emilija naprawdę nigdy nie przestanie doprowadzać go do

szału. Ale powinien wściekać się na siebie, bo przecież zdawał sobie

sprawę, że nie należy mieszać jej w to śledztwo.

– Proszę za mną, idziemy do pracowni.

Sobieski miał specyficzny sposób mówienia, harmonizujący z jego

głosem: kpiarski ton, akcent na poły paryski, na poły z przedmieścia,

a do tego kompletny brak starannej wymowy. Połykał słowa, a pluł

opiłkami metalu.

Szli przez ogromne sale, w których prezentowane były portrety

wysokości ponad dwóch metrów. Trzeba przyznać, że naprawdę robiły

wrażenie i że ci nadzy mężczyźni (prawdopodobnie aktorzy porno)

i umięśnione albo tłuste kobiety, na pół rozebrane (striptizerki, kurwy,

aktorki porno), pokazywali ciała pokryte farbą, która by oddać ich

kształty, raz kładła się sinym cieniem, raz białym refleksem.

Sobieski był wyjątkowym artystą. Surowy, obsceniczny, wręcz

wulgarny, potrafił jednak z niezwykłą mocą oddać to, co najbardziej

znani twórcy sprowadzali do krojenia krów w plasterki albo do

rzeźbienia balonów. U niego w każdym pociągnięciu pędzla można było

odnaleźć organiczną siłę malarstwa, wstrząsającą sublimację

rzeczywistości.

Także jego siedziba emanowała niezwykłą szlachetnością. Sale

o jednolitych białych ścianach wysokości dziesięciu metrów, w każdej

z nich świetliki niczym studnie oślepiającego światła… To miejsce

dorównywało najpiękniejszym paryskim galeriom sztuki współczesnej.

W samej pracowni panował natomiast bałagan i wszędzie zalegały

rzeczy. Czyste płótna stały pod ścianami, inne, już zagruntowane

i pokryte jednolitym kolorem, wyglądały niczym monochromatyczne

olbrzymy. Kolejne czekały zawinięte w grubą tkaninę. Było tu też

powstające dzieło: gruba kobieta półleżąca w welurowym,

wygniecionym fotelu. Skojarzenie z Benefits Supervisor Sleeping –

obrazem Luciana Freuda, sprzedanym w Nowym Jorku przez

Christie’s za prawie trzydzieści cztery miliony dolarów – nasuwało się

samo.

Sobieski rozłożył ręce, zwracając się ku tej przestrzeni we władaniu

chaosu, jakby prezentował swe najlepsze dzieło: na podłodze leżały

porozrzucane ramy, w wiadrach moczyły się pędzle i szczotki, wszędzie

pełno było sloganów, skrawków płótna, foteli i trudnych do

rozpoznania rzeczy.

Ale najbardziej spektakularny był blat ciągnący się wzdłuż ściany

po lewej stronie: ten warsztat majsterkowicza zaśmiecały tubki,

pojemniki, butelki, palety, pędzle, noże…

– Szampana? – zaproponował Sobieski.

Wiaderko z lodem, lśniące kropelkami wody, królowało pośród palet

i szczotek. Policjanci podziękowali – była dopiero jedenasta rano – ale

popatrzyli na siebie wymownie: obok butelki oboje zauważyli solidnie

przymocowaną do blatu obręcz. Zwykle używa się jej do montowania

ramy, ale byłaby też doskonała do unieruchomienia głowy Niny Vice

czy Miss Velvet.

Aż chce się powiedzieć, że to zbyt łatwe, pomyślał Corso i w tej

samej chwili poczuł w ustach metaliczny smak, jakby gryzł folię

aluminiową. Wiedział, co to oznacza: potwierdzające się za każdym

razem przeczucie, że zaczyna się pasmo męczarni i problemów…

 38

W ie pan, dlaczego tu przyszliśmy?

Sobieski stał ze skrzyżowanymi nogami, oparty o blat, trzymając

w ręce kieliszek szampana. Skinął głową. Jego uśmiech zdawał się

mówić, że czeka na nich za zakrętem.

– W takim razie zapytam, co pan robił nocą z czwartku szesnastego

na piątek siedemnastego czerwca dwa tysiące szesnastego roku oraz

nocą z piątku pierwszego na sobotę drugiego lipca.

– Już to sprawdziłem w terminarzu. Byłem z kobietami.

– Zapisuje pan takie rzeczy w terminarzu?

Sobieski upił łyk szampana, a potem uniósł brwi, udając

zakłopotanie.

– Tyle ich jest! To cena sukcesu. Tak się dzieje, odkąd wyszedłem

z więzienia!

Co za błazen! W tej koszuli nocnej, czapce, która wyglądała jak

zrolowana czarna pończocha, mężczyzna zdawał się grać farsę

w molierowskim stylu, groteskowe przedstawienie, które

wyreżyserował.

– Może nam pan podać nazwiska tych kobiet i ich telefony?

– Tylko nazwiska, numerów nie.

– Dlaczego?

– Bo ich nie znam. Nie mam telefonu.

– Jak kontaktuje się pan z ludźmi?

– Nie kontaktuję się, sami do mnie przychodzą.

Corso zignorował te popisy. Właśnie dostrzegł wśród szkiców, zdjęć

i rycin wiszących na ścianie nad blatem reprodukcje trzech Pinturas

rojas. To naprawdę zbyt łatwe.

Sącząc szampana, Sobieski uchwycił spojrzenie Corso.

– Lubi pan Goyę? El pintor diablo! Jest niezły, ale ja jestem lepszy.

Mam na myśli technikę.

 Jego samochwalstwo było komiczne, lecz właściwie pasowało do tej

bluzy i szampana pitego przed południem.

– Czy znał pan Ninę Vice i Miss Velvet? Ich prawdziwe nazwiska to

Sophie Sereys i Hélène Desmora.

– Błagam, niech mnie pan nie traktuje jak durnia.

– Znał je pan czy nie?

Sobieski odstawił kieliszek, podrapał się po głowie i ruszył wzdłuż

blatu, stukając buciorami o beton. Kiedy Corso oglądał fotografie

artysty, zmyliła go muskulatura, imponująca u człowieka w tym wieku,

ale w rzeczywistości malarz był nieduży. Przy wzroście zaledwie stu

siedemdziesięciu centymetrów jego sylwetka wydawała się jakby

skompresowana, a mięśnie widoczne pod rozcięciem bluzy wyglądały

jak naprężone sznury. Corso nasunęło się skojarzenie z małpką

popisującą się na jarmarku.

– Znałem Hélène Desmorę, bo sprzedawała mi brown sugar.

Lubiłem jej twarz, ciało. Często ją malowałem.

– Chodził pan do Squonka, żeby na nią popatrzeć?

– Owszem, czasami. Striptiz to temat, który wykorzystuję w pracy.

Corso pomyślał o szkicowniku znalezionym w piwnicy. Później.

– I wtedy poznał pan Ninę Vice?

– Zgadza się.

– Został pan kochankiem jednej i drugiej?

Sobieski napił się szampana i uniósł kieliszek.

– Dodam: równocześnie.

– Równocześnie?

– Mieliśmy zwyczaj spotykać się we troje.

– Płacił im pan?

– Różnie bywało. Ale często były chętne do zabawy za darmo.

Pieprzyliśmy się. Oddawaliśmy się różnym grom seksualnym. A potem

je rysowałem… I spaliśmy wszyscy troje jak dzieci. Mogę pokazać

państwu szkice. Starannie wszystko przechowuję. – Zarechotał

sardonicznie, jakby lekko zdziwiony. – Przy moich obecnych

notowaniach to sporo warte!

Sophie i Hélène, siostry z wyboru, dzieci niczyje, zazdrośnie

ukrywające swą przyjaźń, nigdy nie odnalazły się w normalnej

seksualności i skończyły w łóżku tego zagłodzonego wieprza.

 – Czy popełnię niedyskrecję, pytając, o jakiego rodzaju grach pan

mówi?

– Oczywiście! Ale przecież po to pan tu przyszedł.

Corso milczał, czekając na odpowiedź.

– Często w stylu sado-maso, ale na ogół kończyło się peggingiem.

– Nie wiem, co to jest.

– To niech się pan dowie.

Zniżonym głosem, nie patrząc na niego, Barbie powiedziała:

– Potem ci wyjaśnię.

Corso skinął głową niczym żołnierz i dopiero wtedy uświadomił

sobie, że siedzi wyprężony jak struna. Nie wiedział, czy dlatego, że ten

facet go szokował, czy dlatego, że zazdrościł mu takiej swobody bycia.

– Kiedy widział je pan po raz ostatni?

– Wydaje mi się, że… to było jakieś trzy tygodnie temu.

– Nie sprawdził pan tego w terminarzu?

Sobieski szeroko się uśmiechnął.

– Dokładnie dwadzieścia dwa dni. Najprościej będzie, jeśli go panu

dam, zapozna się pan z moimi czynami i zajęciami.

Taka otwartość zbijała z tropu, ale Corso doskonale wiedział, że

czasem piękne drzewo potrafi odwrócić uwagę od całego lasu, i dlatego

propozycja malarza wzmogła jego nieufność.

– Wiedział pan, że Nina uczestniczyła w internetowych grach sado-

maso?

– Oczywiście. – Wzdrygnął się. – Te wszystkie rzeczy, które wsadzała

sobie do cipki… Do dziś przechodzi mnie dreszcz.

– A Hélène wyznała panu, że sypia z nieboszczykami?

– Ani jedna, ani druga nie miała przede mną tajemnic.

– Mam wrażenie, że takie praktyki pana nie szokują.

– W więzieniu gwałcili mnie setki razy. Nawet pan sobie nie

wyobraża, jakie przedmioty wpychali mi w dupę. Widziałem, jak

gościowi, który robił innemu laskę, poderżnęli w tym momencie gardło.

Tak naprawdę oburza mnie, że pozwala się, by więźniowie robili to

wszystko słabszym: dorosłym ludziom, którzy tego nie chcą. Natomiast

to, co wyczynia dorosła i chętna dziwka w internecie albo w kostnicy,

to już jej sprawa.

– Odrobinę szacunku, mówi pan o osobach zmarłych.

 – W moich ustach słowo „dziwka” nie jest obelgą.

Corso dał znak Barbie, przekazując jej pałeczkę. Ten błazen już go

zmęczył.

– Nie wygląda pan na wstrząśniętego śmiercią… przyjaciółek.

– To nie pani sprawa, co mną wstrząsnęło, a co nie.

Corso zauważył, że malarzowi brakuje kilku zębów. Czy naprawdę

Sophie i Hélène mogły znaleźć szczęście w łóżku tego Golluma?

Prawdopodobnie dawały ujście jakimś perwersyjnym skłonnościom…

– Jakiego rodzaju relacje utrzymywał pan z ofiarami?

– Już powiedziałem.

– Chodziło tylko o relacje seksualne?

– Nie znam silniejszych doznań. Nadal nie mają państwo ochoty na

szampana? – ponowił propozycję wesołkowatym tonem. –

Odprężylibyście się trochę…

– Fakt, że obie denatki były pana bliskimi znajomymi, nie wzbudził

pańskiego zaniepokojenia? – włączył się Corso.

– Nie ja jeden je znałem.

– Ale to właśnie pan odsiedział siedemnaście lat za morderstwo.

Sobieski wybuchnął śmiechem.

– Czekałem na to od chwili, kiedy tu weszliście. Moja przeszłość

wciąż jest najważniejsza, tak? W waszych małych policyjnych

móżdżkach ta zbrodnia czyni ze mnie dożywotniego winnego? Nikt nie

ma szansy wrócić na drogę niewinności?

Corso nie zamierzał wdawać się w tego rodzaju dyskusje.

– Zabójstwo, które pan popełnił w tysiąc dziewięćset

osiemdziesiątym siódmym roku, bardzo przypomina morderstwa

Sophie Sereys i Hélène Desmory.

– Ma pan błędne informacje, panie komendancie. O ile dobrze

zrozumiałem, ten morderca jest kompletnym świrem i działa zgodnie

z przyjętym rytuałem. To nie ma nic wspólnego z moją zbrodnią.

Zabiłem tę nieszczęsną dziewczynę, kiedy byłem totalnie zjarany.

Zaskoczyła mnie i spanikowałem. Walnąłem ją…

– Związał ją pan jej bielizną.

– Ale nie tą, którą miała na sobie.

– Jak to?
 – Wziąłem, co miałem pod ręką! Byłem w jej pokoju, otworzyłem

szufladę, i tak to wyszło.

– Była ubrana, kiedy ją pan skrępował?

– Oczywiście. Chciałem tylko nad nią zapanować. Wciąż

wrzeszczała. Uderzyłem ją, żeby wreszcie ucichła. Przyznaję, że

walnąłem ją dużo za mocno, ale powtarzam, że byłem naćpany.

Corso naprawdę powinien był poczekać na akta sprawy z Besançon,

zamiast przybiegać tu w ciemno. Szukając jakiegokolwiek punktu

zaczepienia, wskazał obręcz na blacie.

– Do czego służy ten przyrząd?

Sobieski odwrócił się, żeby spojrzeć na blat.

– Który przyrząd? Nie nadążam za tokiem pańskich myśli,

przyjacielu.

Corso wyciągnął palec wskazujący.

– To imadło. Używam go do mocowania płótna na ramach.

– Sam pan to robi?

– Wszystko robię sam. W więzieniu nie miałem pomocników.

Stéphane podszedł do obręczy i pochylił się, żeby dokładniej ją

obejrzeć.

– Czy zgodziłby się pan, żeby nasza ekipa przyszła przeprowadzić

analizy w pańskiej pracowni?

– To żaden problem. Nie mam nic do ukrycia.

Corso przeszedł wzdłuż blatu i zatrzymał się przy reprodukcjach

Goi.

– Wie pan, gdzie wystawione są oryginały?

– W Fundacji Chapi w Madrycie. Wiedzą o tym wszyscy miłośnicy

Goi. Wiele razy chodziłem tam, żeby je podziwiać.

Policjant błyskawicznie odwrócił się w stronę Sobieskiego.

– Tak jak w minioną sobotę?

– W sobotę? Nie, dlaczego pan pyta?

Za jego plecami rozbrzmiał głos Barbie:

– Tego dnia o siódmej czterdzieści poleciał pan liniami Iberia do

Madrytu.

Sobieski drgnął i położył rękę na sercu, udając zaskoczenie.

– Wystraszyłem się! – Zarechotał. – Słowo daję, wzięliście mnie

w dwa ognie.
 – Proszę odpowiedzieć – uciął Corso. – Czy przedwczoraj poleciał

pan obejrzeć te obrazy?

– Absolutnie nie. Miałem spotkanie z moim hiszpańskim

marszandem. Może pan to sprawdzić. Nazywa się Jesus Garcia Perez.

Ale nie rozumiem: jestem śledzony?

– I nie zaglądał pan do Fundacji Chapi?

– Nie, przecież mówię. Co mają znaczyć te pytania?

Corso nie odpowiedział. Dał Barbie znak: rysunki.

Natychmiast sięgnęła do torby i wyjęła kopię szkicownika z piwnicy.

– Poznaje pan te szkice?

– Oczywiście, jestem ich autorem.

– Pochodzą ze szkicownika, który znaleźliśmy w piwnicy

sąsiadującej z szatniami Squonka.

– Bardzo się cieszę! Zgubiłem go kilka tygodni temu.

– A dokładnie?

– Nie pamiętam. Mam ich dziesiątki.

– Muszę dodać – napierał Corso – że ten blok znaleźliśmy

w kryjówce, gdzie podglądacz zrobił dziurę, żeby obserwować tancerki

ze Squonka w ich garderobie.

Sobieski parsknął śmiechem.

– Ten gość naprawdę jest zboczony! Po co gapić się na dziewczyny,

które się ubierają, skoro co wieczór zrzucają fatałaszki na scenie?

– Nie ma się z czego śmiać. W tym szkicowniku są podobizny ofiar.

– Powtarzam, że to ja je narysowałem.

– Odtwarzają to, co podglądacz obserwował z kryjówki.

– Dość tych bredni. Rysowałem te dziewczyny, kiedy się szykowały

do występów. Byłem w garderobie. Mam tam swobodny dostęp. Dobrze

znam Kaminskiego.

Corso bez problemu wyobraził sobie sutenera karatekę

w towarzystwie byłego więźnia z gołym zadkiem pod bluzą. Ale co robił

jego szkicownik w piwnicy? Po co usuwać cegłę, żeby podglądać to, co

rzeczywiście mógł spokojnie obserwować?

Spotkanie okazało się porażką, lecz Corso nie liczył na cud. To była

dopiero pierwsza runda.

– Czy może mi pan dać ten terminarz? – zapytał na zakończenie.

 Malarz sięgnął do szuflady i wyjął zeszyt w skórzanej okładce.

Biorąc go do ręki, policjant zauważył, że jest to kalendarz Hermèsa.

– Odprowadzę państwa – powiedział Sobieski, wychodząc

z pracowni.

Kiedy znaleźli się przy drzwiach wyjściowych, zwrócił się jeszcze do

gości:

– Tylko mnie podejrzewacie?

Po co kłamać?

– W tej chwili tak.

– I to wszystko dlatego, że lata temu popełniłem morderstwo?

Ludzie, puknijcie się w czoło. Naprawdę brak wam wyobraźni.

– Przeważnie brakuje jej mordercom. Ledwie wyjdą z pudła,

a zaczynają od nowa: te same metody, te same błędy. Tobie – Corso

niechcący zaczął zwracać się do niego per ty – nie muszę tego

tłumaczyć.

– Masz rację – odparł malarz, równie poufale.

Spotkali się: glina i łotr, para najstarsza na świecie.

– I dlatego karani są często naszymi pierwszymi, a nierzadko też

ostatnimi podejrzanymi. To znaczy, że się nie myliliśmy.

Sobieski uśmiechnął się, udając podziw, a potem wziął Barbie za

świadka:

– Dobrze mówi, co?

Ku zaskoczeniu Corso policjantka odwzajemniła uśmiech. W tym

momencie to Sobieski był górą.

Wsiadając do samochodu, Stéphane zapytał:

– Co to jest ten „pegging”?

– Nazywa się to też „kołkowaniem” – odparła Barbie, zatrzaskując

drzwi. – Trudno to wyjaśnić w oględnych słowach.

Corso przekręcił kluczyk w stacyjce.

– Mniejsza o słowa.

– To stosunek analny, w którym mężczyzna jest penetrowany przez

kobietę wyposażoną w sztuczny penis.

 39

C orso i Barbie zabrali się za poszukiwanie

malarza: Junon Fonteray i Diane Vastel. Pierwsza mieszkała w Créteil,

dwóch „alibi”

ale pracowała u rzeźbiarki, niejakiej Marilyne Kuznetsz, przy ulicy des

Cascades na wzniesieniach Belleville, a druga była z XVI dzielnicy.

Najpierw Belleville.

Corso prowadził samochód, a tymczasem Barbie przeglądała

terminarz. W pewnej chwili zapytała:

– Sobieski powiedział coś o „wspólnej znajomej”. Kogo miał na

myśli?

– Zapomnij o tym.

Policjantka nie nalegała i znów skupiła się na terminarzu. Nagle

gwizdnęła z podziwem.

– No, no, facet ma kondycję.

– Co?

– Co wieczór inny partner albo partnerka.

– Za facetów nie będę się wypowiadał, ale naprawdę nie rozumiem,

co widzą w nim te dziewczyny.

Zerknął na nią spod oka, licząc na odpowiedź, ale Barbie bez słowa

zamknęła kalendarz. Słońce wyszło zza chmur i zalało obwodnicę

zamglonym blaskiem: wszystko wyglądało teraz jak rozbite na miliardy

białych atomów.

– Przyjechaliśmy za wcześnie – stwierdziła.

– Dziwi cię to?

Barbie otworzyła okno i zachłannie wciągnęła łyk spalin. Jej blada

skóra zdawała się odbijać światło niczym białe płótno. Myśl, że

mogłaby się opalić, była tak absurdalna jak wiara w to, że da się

wymieszać olej z wodą. To była najzwyklejsza nieprzystawalność

cząsteczkowa.

– To wszystko jest zbyt oczywiste – powiedziała z przekonaniem. –

Imadło, obrazy Goi, szkicownik: nadmiar dowodów niszczy dowód.

A poza tym ten facet sprawia wrażenie tak pewnego siebie, że może po

prostu chce nas sprowokować. Albo liczy właśnie na to, że nie

uwierzymy w tyle elementów wskazujących na niego. Tak czy inaczej,

jeżeli świadkowie potwierdzą jego wersję, możemy go cmoknąć. Cała

reszta to tylko poszlaki: wolno być malarzem, przespać się z ofiarą,

kochać Goyę i nosić białe garnitury, nie będąc jednak seryjnym

mordercą.

Barbie doskonale podsumowała sytuację.

Jadąc ulicą des Pyrénées, Corso dorzucił coś od siebie:

– W dodatku jego zbrodnia z tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego

siódmego roku chyba nie ma nic wspólnego z tą sprawą. Dałem się

omamić temu glinie z Jury… – Chciał spuentować czymś

optymistycznym: – Teraz przynajmniej Sobieski, jeżeli to on jest

mordercą, będzie się prowadził, jak należy. Wie już, że jest śledzony.

– A jest?

– Daj mu ogon. Dwóch ludzi, ale poważnych.

– To niezbyt legalne.

– Bawisz się w adwokata czy co?

Zaparkowali na ulicy des Cascades i zobaczyli zazieleniony zaułek

odgrodzony bambusowym płotkiem. Za roślinnością widać było domek,

którego okna, wzmocnione stalowymi ramami, przerobiono na szklaną

ścianę. Nad spokojem tego miejsca czuwały długie kobiece sylwetki

z brązu wpadającego w odcienie zieleni, ustawione pośród liści.

To tego miejsca szukali. Barbie wcisnęła dzwonek, a Corso zapalił

papierosa i zajął się przeglądaniem wiadomości. SMS od Bompart:

„Konf pras OK”. Czyli obyło się bez problemów. Pierwsza dobra

wiadomość poranka. A może jednak zła, bo Bompart prawdopodobnie

mówiła, że mają podejrzanego. Jeżeli ten się im wymknie, staną się

pośmiewiskiem całej Francji.

Z domofonu dobiegł ich dziewczęcy głos:

– Już idę.

Ze wstępnych informacji wynikało, że Junon Fonteray skończyła

trzeci rok Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu. W wolnych chwilach

bywała asystentką Sobieskiego i innych artystów.

Czekali w cieniu liści, które kołysały się wolno nad brukiem

dziedzińca. W końcu zza bambusów wyłoniła się dziewczyna w białej

bluzie. Ręce w kieszeniach, papieros w zębach, na głowie dziwaczny

kapelusz w kształcie dzwonu w stylu lat dwudziestych, wciśnięty na

włosy w kolorze buraków.

– Państwo w jakiej sprawie? – spytała zza furtki, nie okazując im

odrobiny zainteresowania.

Corso wyjął legitymację i się przedstawił.

– Szukamy Junon Fonteray.

– To ja – powiedziała, otwierając furtkę. – Czego chcecie?

– Zadać pani kilka pytań.

– Proszę ze mną. Nie mogę teraz przerwać pracy.

Szli za adeptką sztuki pośród szeleszczącej roślinności. Okrążyli

domek i znaleźli się na małym dziedzińcu, zarzuconym fragmentami

rzeźb.

Nie zwracając uwagi na gliniarzy, Junon usiadła na krześle przed

posągiem z brązu – mniejszą siostrą tych, które straszyły w ogrodzie.

Ta na razie leżała na desce opartej na kozłach.

– Junon to pani prawdziwe imię? – zapytał Corso, aby zagaić

rozmowę.

– Rodzice wpadli na taki pomysł. Para oryginałów. W mitologii

Junona jest opiekunką małżeństw. Sam pan rozumie.

Nie sprawiała wrażenia zaskoczonej ani wrogo nastawionej, ale po

prostu obojętnej. Na oko dwudziestoletnia. Nieładna (zbyt wydatny nos,

który wyglądał jak dziób tukana, burzył harmonię rysów), miała

w sobie jednak coś pociągającego. Bardzo jasne oczy, filigranowa

sylwetka (najwyżej czterdzieści kilo liczone razem z butami), wczesna

młodość – wszystko to przydawało jej blasku i wdzięku, który był jak

drobne ukąszenie w szyję.

– Muszę to skończyć do wieczora… – wyjaśniła, poprawiając gogle

i sięgając po papier ścierny.

– Co pani robi? Usuwa pani rdzę?

– To nie może zardzewieć, to brąz. Ale z czasem utlenianie daje

nierówne efekty. – Wskazała ciemne plamy na torsie i kończynach

rzeźby. – To wygląda jak plamy starcze.

Zaczęła energicznie pocierać papierem ramię posągu.

Corso pochylił się nad jej uchem.

 – Czy pamięta pani, co robiła nocą z szesnastego na siedemnastego

czerwca?

– Tak. Mieliśmy imprezę na zakończenie roku akademickiego

w Akademii Sztuk Pięknych. Zostałam tam mniej więcej do dziesiątej

wieczorem, gram w orkiestrze. Potem spotkałam się z moim

chłopakiem.

– Jak się nazywa?

Junon przerwała pracę i zaśmiała się drwiąco.

– Philippe Sobieski. Pyta pan, jakby nie wiedział.

Określenie „mój chłopak”, użyte z myślą o starym satyrze, od

którego niedawno wyszli, miało w sobie coś obscenicznego. Mniejsza

z tym.

– Gdzie się spotkaliście?

– W jego pracowni w Saint-Ouen.

– Pamięta pani, o której dokładnie dotarła na miejsce?

– Około jedenastej wieczorem. Zamówiłam ubera. Możecie to

państwo sprawdzić.

Corso spodziewał się mocnego alibi, ale liczył się także

z możliwością kłamstwa. Ten numer z taksówką mógł być

zaplanowany, jednak oznaczałby, że dziewczyna jest wspólniczką,

a w to nie wierzył. Może mała zakochała się w Sobieskim, ale na pewno

nie miała nic wspólnego z potwornościami, których ofiarą padły Sophie

i Hélène.

– Czy spędziła pani z Sobieskim całą noc?

– Tak.

– Przez ile godzin byliście razem, nie śpiąc?

– Co najmniej do czwartej rano. Z nim zawsze jest gorąco. Często

mówi: „Jestem jak por: brodę mam siwą, ale korzeń jeszcze zielony”.

Corso zignorował ten żarcik – zaczynał się oswajać z wulgarnością

Sobieskiego. Typ ran, które powstawały przez kilka godzin, oznaczał, że

zabójca poświęcił ofierze znaczną część nocy z szesnastego na

siedemnastego czerwca. Exit Sobieski.

– Proszę pani – próbował jeszcze – prowadzimy śledztwo w sprawie

wyjątkowo… makabrycznych morderstw. Pani zeznanie ma kluczowe

znaczenie. Jeżeli ma pani cień wątpliwości…

– Nie mam wątpliwości. Doskonale pamiętam tamten wieczór.

 – Za składanie fałszywych zeznań grozi co najmniej pięć lat

więzienia.

Junon nawet nie raczyła odpowiedzieć – znów zajęła się rzeźbą

i spokojnie produkowała drobniutki pył, który wzbijał się jak dym.

Żeby nie odchodzić z głupią miną, Corso pozwolił sobie na kilka

dodatkowych pytań.

– Czy pani relacja z Sobieskim jest… stała?

– Raczej przerywana.

– To znaczy?

– Kiedy się spotykamy, jest świetnie, kiedy się nie widujemy, też

bardzo dobrze.

– Od jak dawna trwa ten związek?

– Dwa lata.

– Gdzie i jak się poznaliście?

– W akademii. Przyszedł opowiedzieć nam historię swojego życia.

Corso wyobraził sobie nawróconego kryminalistę, który

w audytorium pełnym zafascynowanych studentów opowiada o swym

artystycznym powołaniu. Czuł, jak narasta w nim głęboka niechęć do

tego cwaniaka. Ale czy naprawdę to on był mordercą?

– Czy to, że jest dziś uznanym malarzem, wpłynęło na pani

zainteresowanie nim?

– Nie. Nie potrzebuję mistrza.

– A fakt, że to kryminalista?

– Owszem.

Corso aż podskoczył. Junon uśmiechnęła się do niego, nie

przerywając polerowania torsu z brązu.

– To właśnie chciał pan usłyszeć, prawda? – Zsunęła na czoło gogle

i przerwała pracę, żeby odetchnąć. – Wywaliłabym te stare gówna na

śmietnik.

– Nie lubi pani tych rzeźb?

– A panu się one podobają?

– Jakim typem sztuki się pani zajmuje?

Wskazała przedmiot ustawiony na taborecie, kilka metrów dalej,

i przykryty brudną szmatą.

– Robię miniatury.

– Jakie miniatury?
 – Nie mogę panu pokazać. Jeszcze schnie…

Corso czuł uśmiech Barbie za swoimi plecami. Policjantkę rozbawiła

ta bezczelna buntowniczka, która ani trochę nie bała się jej szefa.

– Czy pani zdaniem Sobieskim nie targają dziś żadne brutalne

popędy?

– Skąd miałabym wiedzieć? – odparła, wyciągając z kieszeni paczkę

papierosów. – W każdym razie ze mną jest zawsze łagodny jak anioł.

Corso zastanawiał się, jakiego rodzaju łagodność uprawiają z tą

niedzielną Camille Claudel. Czy musiała zbroić się w pas z penisem,

żeby zaspokoić starego fauna?

– Czy wasze współżycie seksualne jest… normalne?

– Co pan uważa za „normalne”?

Naprawdę miał dziś skłonność do podawania pałek, którymi

obrywał.

– Dobrze – powiedział, kładąc kres tej wymykającej się spod

kontroli rozmowie. – Proszę przyjść jutro do trzydziestkiszóstki, na

Quai des Orfèvres, żeby złożyć zeznanie.

– A mam inną możliwość?

– Nie.

– Czuję się jak w jakimś kiepskim filmie.

Zamierzali już wyjść, kiedy Corso o czymś sobie przypomniał.

Wskazał ukrytą pod szmatą miniaturę.

– Czy mimo wszystko moglibyśmy rzucić okiem?

Junon westchnęła, ostentacyjnie kręcąc głową, niczym aktorka na

teatralnych deskach, a potem wstała i odsłoniła pracę.

Była to rzeźba w glinie ukazująca bardzo szczupłą młodą kobietę

i wychudzonego demona w miłosnym uścisku. Ich pozycja była

specyficzna: sześćdziesiąt dziewięć, ale dziwna, bo na stojąco, co

powodowało, że inkubus miał głowę w dole, szpony wbite w ziemię,

a pysk między nogami młodej kobiety, która tymczasem z rozanieloną

miną trzymała w ustach jego członek.

Ta ohydna rzeźba najwyraźniej była autoportretem.

 40

P
Na
ędzimy prosto na ścianę – stwierdziła Barbie.

obwodnicy mijali kolejne zjazdy w kierunku południowo-

zachodnim, oddalając się od biedniejszych rejonów i zmierzając do XVI

dzielnicy. Było to trochę tak, jakby okrążali miasto ruchem

przeciwnym do wędrówki Słońca, ocierając się o jego tor i stopniowo

wchodząc w światło pieniądza, zieleni i dumnych budynków Muette

i Passy.

– Jeżeli Diane Vastel zaserwuje nam podobne alibi – ciągnęła – to

pozostanie nam położyć uszy po sobie i odejść z podkulonym ogonem,

by poszukać nowego podejrzanego.

Corso milczał. Utwierdzał się w przekonaniu, że Sobieski nie

przystaje do profilu psychologicznego mordercy – kata, który

prawdopodobnie wierzy, że „ratuje” ofiary przed cierpieniem i śmiercią.

Sobieski był rozpustnikiem. Za nic miał moralność, pojęcia dobra i zła

były mu obce, a w swym jarmarcznym wizerunku łączył bunt artysty

z aspołecznym cynizmem, topiąc wszystko w radosnym i wulgarnym

sosie.

– Słuchasz mnie?

Corso drgnął. Na niebie znów pojawiły się chmury, napierały na

siebie niczym płyty tektoniczne i już słychać było głuche pomruki.

– Najpierw zweryfikujemy alibi – zdecydował. – Potem wszystko

podsumujemy.

Ulewa złapała ich, kiedy jechali aleją Henri-Martin, pośród

majestatycznych drzew. Liście platanów i kasztanowców skrzyły się

kroplami wody, a deszcz malował srebrnym pędzlem arterię.

Udając się do Diane Vastel, zbliżyli się do dzielnicy Mathieu

Veranne’a, mistrza shibari, choć kamienice w alei Henri-Martin

niewiele łączyło z nowoczesnymi budynkami ulicy Docteur-Blanche. Tu

wszystko było ciężkie, klasyczne. Haussmanowskich willi z XIX wieku

strzegły, niczym figury dziobowe, kariatydy z atlantami.

 Policjanci zaparkowali, wysiedli i ruszyli biegiem, bluzami

osłaniając się przed deszczem. Krople wody z impetem uderzały

o asfalt. Vastelowie mieszkali w rezydencji ukrytej za wiekowymi

drzewami. Brama. Domofon. Kamera. Czasami Corso czuł się jak

dostawca. Przedstawili się rozmówczyni o nosowym głosie i silnym

azjatyckim akcencie.

Brama zatrzasnęła się za nimi z metalicznym brzękiem. Weszli do

ogrodu. Otulona dzikim winem willa wyglądała jak masywny sejf,

którego kanty próbowano zaokrąglić zdobieniami. Ale była tu kasa,

duża kasa za grubymi murami, za kutymi w żelazie balustradami

balkonów i podwójnymi szybami okien. Potężna, spokojna, dodająca

pewności. Corso pomyślał, że chciałby mieszkać w takim miejscu

z Thaddée, chroniąc go przed nędzą i brutalnością świata.

Pod markizą u szczytu schodów czekała na nich Filipinka, której

wylękniona, wyobcowana twarz tak dobrze odzwierciedlała sytuację tej

kobiety. Poprowadziła ich przez labirynt pomieszczeń za zamkniętymi

drzwiami do salonu urządzonego na modłę angielskiej rezydencji: ze

skórzanymi fotelami, zasłonami w kwiaty, boazerią. Diane Vastel

czekała na nich, stojąc z założonymi rękami i opierając się biodrem

o mahoniowe wiktoriańskie biurko.

Policjanci przedstawili się pani domu. Diane przywitała ich, nie

podchodząc. Nie było uśmiechów ani uścisków dłoni. Miała około

pięćdziesiątki, metr siedemdziesiąt pięć wzrostu, strzelistą sylwetkę,

ciemne krótkie włosy, piękną, jakby zawsze zdziwioną twarz, na której

pojawiły się pierwsze zmarszczki, mocno zarysowane brwi. Ubrana

w miejskim stylu weekendowym: bluzka o delikatnym splocie, sprane

dżinsy i balerinki Repetto. Typ kobiety podziwianej przez inne nie tylko

jako wzór, ale też abstrakcja, która nie stanowi już realnego

zagrożenia.

Policjanci dostali również mały bonus – w pokoju siedział drobny

facet w czarnym garniturze. Na kolanach trzymał laptopa. Można było

wziąć go za buchaltera albo duchownego z dawnych czasów, jednego

z tych, którzy nawiedzali arystokratyczne rodziny, delektowali się

kuchnią pani domu i popijali likiery jej małżonka.

– Xavier Nathal, mój adwokat – oznajmiła. – Prosiłam, żeby był przy

tej rozmowie.
 Corso zdobył się na uśmiech.

– Nie została pani zatrzymana, nie toczy się śledztwo w pani

sprawie. Adwokat nie jest potrzebny.

– Mecenas Nathal spisze tylko wszystko, co powiem, razem

odczytamy dokument, a pan podpisze go przed wyjściem.

Świat postawiony na głowie: to ich gospodyni sporządza protokół

przesłuchania.

– Z prawnego punktu widzenia ten dokument nie będzie miał

żadnej wartości – perswadował cierpliwie Corso. – I tak będzie pani

musiała pofatygować się do nas osobiście i podpisać zeznania.

– Przyjmijmy, że to dobry początek. Muszę się chronić!

– Przed czym?

– Przed mentalnością policji. Przed tym dążeniem do odkrycia

prawdy… choćby trzeba było ją narzucić… prawdy, którą ustaliliście

z góry, zanim jeszcze przystąpiliście do przesłuchania.

Corso i Barbie popatrzyli na siebie: nieźle się zaczęło.

– W porządku – skapitulował Corso. – Zaczynajmy. Wie pani, co nas

sprowadza?

– Owszem, domyślam się.

Goście usiedli w skórzanych fotelach. Diane Vastel stała oparta

o biurko. Można by pomyśleć, że pozowała do oficjalnego portretu à la

Gainsborough.

– Prowadzimy śledztwo w sprawie zabójstw dwóch artystek z…

– Wiem. Proszę mi podać datę, która pana interesuje. Mam mało

czasu.

– Noc z piątku pierwszego na sobotę drugiego lipca. Co pani robiła

tamtego wieczoru?

– Wieczór spędziłam z Philippe’em Sobieskim. O dziewiątej

poszliśmy na kolację do Relais Plaza przy alei Montaigne, a potem,

około jedenastej, wróciliśmy tutaj.

– Co dalej?

– Mam to panu tłumaczyć?

– O której Sobieski wyszedł?

– Około dziewiątej rano.

– Pani męża nie było w domu?

– Mojego męża nigdy nie ma.

 Najwyraźniej Diane Vastel uprawiała cudzołóstwo jak inni

polowanie z nagonką. Z rozmachem i nie dbając o dyskrecję.

– Od dawna zna pani Sobieskiego?

– Około półtora roku. Poznałam go w dwa tysiące piętnastym.

– W jakich okolicznościach?

Przeszła kilka kroków z pochyloną głową i złączonymi dłońmi, jakby

powtarzała rolę. To ostentacyjne zachowanie do niej nie pasowało, ale

przecież mogła sobie pozwolić na wszystko. Nie podążała za zasadami

elegancji, to zasady usiłowały ją dogonić.

– Trzy lata temu założyłam z kilkoma przyjaciółkami klub

kulturalny. Spotykamy się z pisarzami, artystami… W styczniu dwa

tysiące piętnastego roku zwróciłyśmy się do Sobieskiego. Zaprosił nas

do swej samotni w Saint-Ouen.

– To była miłość od pierwszego wejrzenia? – zadrwił Corso.

– Kobieta się starzeje, ale uczucia pozostają takie same.

– Nie kpiłem z pani, tylko z Sobieskiego. Trudno mi dostrzec jego…

nieodparty czar Don Juana.

– Załóżmy, że nie wygląda na oszalałego na punkcie jędrnych

pośladków, a to już duży plus dla kobiety w moim wieku. Domyślam

się zresztą, że zdążył go pan na tyle poznać. To dziwne połączenie

wulgarności, prowokatorstwa, ale też wrażliwości, a nawet niewinności.

Za czasów, kiedy może pan dopowiedzieć sobie każde zdanie

większości mężczyzn, to miła niespodzianka.

Corso musiał przyznać, że sprzeczności tkwiące w tym człowieku

mogły intrygować.

– A w dodatku jest niesamowitym ogierem.

Nigdy nie rozumiał takich pochwał. Zupełnie jakby seks mógł być

samotnym wyczynem, na podobieństwo skoku o tyczce albo pieczenia

sufletu. Wydawało mu się, że jest odwrotnie i że – co oczywiste – to się

dzieje za sprawą obojga kochanków, a mistrz przy jednej partnerce

przy drugiej mógł się zamienić w nieudacznika: bo do tanga trzeba

dwojga…

– Śledztwo wykazało, że Sobieski ma w tej dziedzinie osobliwe

upodobania.

– Ja nie zauważyłam żadnych osobliwości.

 Znów prowokowała, odnosiła się do przypuszczalnie ograniczonych

horyzontów erotycznych drobnego funkcjonariusza policji, którym był.

Corso nie miał ochoty wdawać się w szczegóły.

– Musi pan coś zrozumieć – powiedziała dobitnie. – Sypiam

z Philippe’em, ale nie to jest najlepsze w naszym związku. Daleko do

tego. Mimo to powtórzę: jest pod tym względem bardzo wyrobiony

i sprawny.

– A co jest najlepsze?

Pytanie padło z ust Barbie.

Diane wskazała mały obraz, którego Corso nie zauważył wcześniej

za jej plecami. Wisiał pomiędzy dwoma chłostanymi przez deszcz

oknami.

– Jego sztuka, rzecz jasna.

Jeszcze jedna striptizerka albo aktorka porno, naga i chuda,

z rysującymi się pod skórą mięśniami. Niewielkich rozmiarów obraz

utrzymany był w tonacjach ochry i nasuwał skojarzenie z gejzerem

ognia.

W końcu Diane przeszła za wiktoriańskie biurko, żeby usiąść

w szerokim skórzanym fotelu. Palce adwokata nieustannie biegały po

klawiaturze, jakby był wprawnym sekretarzem. Dla zachowania

równowagi Barbie wyjęła notes i cienkopis.

– Co myśli o tym wszystkim pani małżonek? – spytał Corso.

– Uwielbia Philippe’a.

– Znają się?

– Sobieski wielokrotnie bywał u nas na kolacjach. A mąż uważa go

za, jakby to powiedzieć, bardzo odprężającego kompana. To bankier,

przez całe życie miał może ze dwa oryginalne pomysły. Tymczasem

Sobieski…

Policjant miał sobie za złe, że zadał pytanie w starym stylu:

– Czy pani mąż wie o… To znaczy…

– W małżeństwie nadchodzi taka chwila, kiedy to, co się dzieje na

zewnątrz, ma mniejsze znaczenie od tego, co dzieje się wewnątrz. Chcę

przez to powiedzieć, że czasem lepiej odwrócić głowę i żyć we

względnym spokoju. Nawet jeśli od czasu do czasu przypłaci się to

kręczem szyi. Zapewniam, że mąż nie pozostaje mi dłużny.

 – Dobrze – powiedział Corso, wstając – ma pani świadomość, że

swoim zeznaniem zapewnia Sobieskiemu alibi i tym samym ochrania

go przed ciężkimi zarzutami?

– Nie ochraniam go; ja po prostu mówię prawdę.

Po jednoznacznych zeznaniach Junon Fonteray oświadczenie Diane

Vastel – starannie spisane przez jej adwokata – zamykało dyskusję.

Corso wyrecytował kilka policyjnych formułek, informując Diane

Vastel o obowiązku osobistego stawienia się w siedzibie Brygady

Kryminalnej w jak najkrótszym czasie, a potem ruszył w stronę

wyjścia. Barbie poszła za nim.

Tym razem pani domu odprowadziła ich, co było wyróżnieniem.

W progu rezydencji, zerkając na markizę, o którą dudnił deszcz,

pozwoliła sobie na uwagę:

– Podąża pan błędną drogą, komendancie.

Corso stłumił westchnienie – spodziewał się kolejnej mowy, żarliwej

obrony wspaniałego artysty, ale Diane Vastel obrała inny kierunek.

– Sobieski niewątpliwie już zawsze będzie mordercą. Chcę przez to

powiedzieć, że pozostanie nim w głębi swego jestestwa. Ale to nie on

zabił te dziewczyny. To nie jego styl.

– A jaki byłby według pani „jego styl”?

– W przystępie gniewu mógłby jeszcze, że się tak wyrażę,

przekroczyć granicę, na przykład udusić kochankę albo pobić na

śmierć modela. Ale z tego, co czytałam w prasie, pański morderca ma

pewien rytuał. Sobieski nie cechuje się takim… ezoterycznym

myśleniem. Nie byłby zdolny do zaplanowania każdego szczegółu

zbrodni, dokonania jej tak, by nie pozostawić śladów, do wyrażenia

siebie poprzez makabryczne symbole. Robi to wszystko, malując,

i w pełni mu to wystarcza.

Corso nie potrafiłby trafniej tego ująć.

 41

N ie zamierzał przyznawać się do

trzydziestkiszóstki Barbie pochyliła się nad liczbami. Sobieski nie miał

porażki. Po powrocie do

wprawdzie telefonu komórkowego, ale miał konta bankowe. Paka wciąż

analizowała kontakty malarza, a teraz dostała jeszcze należący do

niego terminarz. Przyglądała się też jego zajęciom. Natomiast Ludo

dotąd nie wrócił z Fleury.

Zaraz po wejściu do gabinetu Corso zauważył, że dostał

WeTransferem skany całej dokumentacji zebranej w 1987 roku

podczas śledztwa w sprawie śmierci Christine Woog. Późne popołudnie

upłynęło mu więc na lekturze tych dokumentów. O siódmej wieczorem

był już przekonany, że to, co przeczuwał, w pełni się potwierdziło:

zabójstwo, którego ofiarą padła Christine Woog, nie miało nic

wspólnego z morderstwami Sophie i Hélène. Jacquemart uległ swej

obsesji, a Corso zachował się jak zwykły żółtodziób i idąc za nim na

oślep, walnął głową w mur.

Fakty: dwudziestego drugiego marca 1987 roku Michel i Anne

Woog, jubilerzy, jak co weekend pojechali do domu nad jeziorem

w Neuchâtel. Ich rezydencja w Hôpitaux-Neufs, przy granicy ze

Szwajcarią, przez dwa dni była pusta. Tak przynajmniej myślał

Sobieski, kiedy rozprawił się z alarmem i wszedł do willi.

W rzeczywistości Christine, córka Woogów, przyjechała do rodziców,

żeby spokojnie uczyć się do egzaminu (miała kawalerkę w pobliżu

uniwersytetu w Besançon).

Kiedy dziewczyna przyłapała Sobieskiego na gorącym uczynku,

ogłuszył ją i zawlókł do jej pokoju, związał i zakneblował bielizną, którą

znalazł w komodzie. Christine wkrótce się ocknęła i wyciągnęła knebel.

Zaczęła potwornie krzyczeć, a włamywacz wpadł w panikę. Zaczął ją

okładać pięściami, żeby zamilkła. Zabił ją właśnie dlatego, że był

niezdarny. Zatrzymano go i osądzono za „kradzież i brutalne pobicie

z niezamierzonym skutkiem śmiertelnym”. Corso szukał geniusza zła,

a podsunięto mu naćpanego prymitywa.

Wstał i krążył po gabinecie, żeby uporać się z rozczarowaniem.

Potem sięgnął po telefon i zadzwonił do Jacquemarta, który był jeszcze

w Paryżu. Musiał się na kimś wyładować.

– Zabawny pan jest – odparł Jurajczyk, wysłuchawszy pretensji

Corso. – Nie znałem szczegółów z protokołów!

– Ale wiedział pan dość, żeby myśleć, że Sobieski zamordował

striptizerki.

– Kiedy przeczytałem, jak je związał, przypomniała mi się tamta

sprawa…

Corso spojrzał na fotografie węzłów wykonane w 1987 roku.

– Nie mają nic wspólnego z tymi, których użył nasz morderca.

– To niczego nie dowodzi. Już panu powiedziałem, że mógł

udoskonalić technikę. Sobieski to morderca, nigdy nie przestanie. To

psychopata.

Szkoda było słów, żadne argumenty nie przekonałyby starego gliny.

– Proszę posłuchać. – Jurajczyk starał się mówić spokojnie, jakby

chciał mu coś wyperswadować. – Po wstępnym dochodzeniu poszedłem

jeszcze raz zobaczyć się z Sobieskim w więzieniu.

– Po co?

– Tak sobie. Rozmawialiśmy. Ten człowiek nie ma odrobiny empatii,

nie wie, co to moralność. Nie wie, dlaczego miałby nie zabić, nie ma

pojęcia, czym jest dobro, czym zło.

– Prawdopodobnie pałał do pana nienawiścią.

– Skądże znowu. Mówił do mnie „stary” i powtarzał, że razem

przeżyliśmy decydujące chwile naszego bytu, co jest prawdą. Właściwie

zawsze miałem wrażenie, że Sobieski odczuwa coś w rodzaju litości

wobec nas, gliniarzy. Uważa, że stoi ponad prawem. Kieruje się własną

logiką, a nasz świat wydaje mu się nędzny i żałosny.

– O czym mówił, kiedy go pan odwiedził?

– O swoich podbojach.

– O jakich podbojach?

Jacquemart roześmiał się skonsternowany.

– Ledwie trafił do więzienia, a już przynoszono mu całe worki listów

od wielbicielek. To ja je czytałem, zanim je dostał. Były takie kobiety,

które uważały go za niewinnego i przysięgały, że będą go wspierać do

samego końca. Inne myślały, że jest winny i… podniecały się jak kotka

w rui. Nie wiem jak pan, ale ja już dawno przestałem wierzyć, że

zrozumiem baby…

Corso wolał nie wdawać się w takie dyskusje.

– Sobieski ma alibi na czas obu morderstw.

– Przecież mówiłem, że to cwaniak.

Stéphane pokiwał głową: na jednej szali leżały alibi Sobieskiego

i jego ustalona reputacja niewinnego malarza, na drugiej –

przekonanie starego gliny na emeryturze, człowieka z lasu, który

kurczowo trzymał się kilku wspomnień.

– Niech się pan nie da nabrać – dodał Jacquemart tonem

przestrogi. – Skoro został wielkim malarzem, dlaczego miałby nie

zostać wielkim mordercą?

Kiedy Corso się rozłączył, postanowił przejrzeć akta od początku, od

śledztwa Borneka i ich dochodzenia po dokumentację od

Jacquemarta. Chciał zobaczyć, co wyjdzie z tej pięknej syntezy.

Ktoś zapukał do drzwi – Ludo w końcu wrócił do firmy z zakładu

karnego we Fleury-Mérogis.

– Postanowiłeś spędzić tam cały dzień?

– Dokładnie – rzucił zadyszany. Prawdopodobnie biegł po

schodach. – Przesłuchałem sporą grupę strażników i więźniów…

– I co?

– Trudno wymarzyć sobie lepszy profil.

– To znaczy?

– Wszyscy zgodnie twierdzą, że facet jest wyjątkowo brutalny

i nieprzeciętnie inteligentny.

– To jeszcze nie znaczy, że jest seryjnym mordercą.

– Nie. Ale nie był też prymitywnym naćpanym złodziejem, który

spanikował, przyłapany w nocy na włamaniu. A taką tezę wysunął

adwokat, żeby uchronić go przed najwyższą karą.

Ta linia obrony okazała się nieskuteczna, skoro Sobieski dostał

dwadzieścia lat (czyli maksymalny wymiar kary).

– W rzeczywistości – ciągnął Ludo – to drapieżnik, który

zaprowadził własne porządki w więzieniu.

– Nie trzeba być siłaczem.

 – Właśnie, on nigdy nim nie był. Widziałeś go, prawda? Facet jest

chudy jak tyczka. A tymczasem nikt nie śmiał do niego podejść.

Kieszonkowa wersja zagrożenia publicznego. Podejrzewają go nawet

o zabicie kilku gości we Fleury, a także w Besançon.

– To pogłoski. Opowiastki więźniów.

Ludo wyjął protokoły przesłuchań i rozłożył je na biurku Corso.

– Do morderstw faktycznie doszło, a śledztwo za każdym razem

skupiało się na Sobieskim.

Stéphane pamiętał, jak malarz opowiadał, że był setki razy

gwałcony, ale czy działo się to, zanim zastraszył całe więzienie, czy

może nigdy, a facet po prostu łgał?

– Nigdy nie został skazany za te morderstwa – rzekł Corso,

przeglądając protokół.

– Z braku dowodów i świadków. Klasyczna zmowa milczenia.

Zapewniam cię, znam mentalność więźniów. Ze strachu przed

Sobieskim robili w portki.

Nie wnosiło to nic nowego w sprawę Squonka. Ludo chyba wyczuł

sceptycyzm szefa.

– To nie wszystko – podjął, kładąc inne dokumenty. – Kiedy

Sobieski został aresztowany, nie umiał ani czytać, ani pisać.

Ostatecznie w więzieniu zdał maturę i zrobił licencjat z prawa. Górował

nad innymi wiedzą i inteligencją. Wyrobił sobie nawet reputację

sędziego.

Stéphane uniósł brew.

– Sędziego?

– Tak nazywali go we Fleury. Kiedy dochodziło do konfliktu wśród

więźniów, on wszystkich godził. A jeżeli któryś z nich nie dotrzymał

słowa albo robił głupoty, wymierzał mu karę.

To już o wiele ciekawsze… Teraz Corso miał niemal fizyczne

przeświadczenie, że morderca Sophie i Hélène ukarał je za ich

zboczenia: perwersyjne sadomasochistyczne preferencje jednej

i nekrofilię drugiej.

– Ale najlepsze zachowałem na koniec.

– Co? – spytał Corso, unosząc głowę.

– W więzieniu Sobieski bawił się w shibari.

 Japońskie sylaby nie od razu ułożyły się w zrozumiały ciąg

w mózgu Corso.

– Masz na myśli… bondage?

– Dokładnie. Wtajemniczał innych więźniów w zabawy ze sznurem

i pozwalał im doznawać rozkoszy, wiążąc ich, co w więzieniu wydaje się

luksusem.

Corso poukładał kartki przyniesione przez tuluzańczyka i wsunął je

do plastikowej teczki.

– Świetna robota, Ludo. Dziękuję. Przeczytam to wszystko.

– A co wy znaleźliście?

– Idź do Barbie, opowie ci.

Kiedy Ludo wyszedł, Corso nie sięgnął po dokumenty. Wpadł

właśnie na inny pomysł. Spojrzał na zegarek – minęła dwudziesta.

Zadzwonił do funkcjonariuszy, którzy śledzili Philippe’a Sobieskiego.

Powierzył zadanie debiutantom, choć było to ryzykowne (były więzień

zasługiwał na doświadczoną obstawę), ale ci dwaj mieli niewątpliwy

atut: tylko od nich nie cuchnęło glinami na odległość dziesięciu

kilometrów.

– Gdzie jesteście?

– W Silencio, na Montmartre.

Znał ten bar, który wystrój zawdzięczał Davidowi Lynchowi, kilka

przecznic od Squonka.

– A co on tam robi?

– Nagrywa program dla France-Culture. Jest jednym

z prowadzących.

– Długo to potrwa?

– Co najmniej dwie godziny.

Corso już wsunął broń do kabury i założył kurtkę. Okazało się, że

Jacquemart miał jednak rację: z takim bandytą trzeba uważać. A cel

uświęca środki.
 42

M anufaktura wyraźnie odcinała się od nocnego nieba. O tej

porze pracownia Sobieskiego nabierała gęstości i była niczym martwa

gwiazda o wielkiej masie. Budynek otoczony przestronnym

brukowanym dziedzińcem sąsiadował tylko z obiektami, które stały do

niego tyłem, dzięki czemu, choć wznosił się na paryskim przedmieściu,

był wyizolowany i sprzyjał policjantowi, który tej nocy postanowił

zabawić się we włamywacza.

Pierwszy zamek nie stanowił problemu, ale Corso obawiał się, że

uruchomi system alarmowy. Na razie jednak nic na to nie wskazywało.

Stojąc w progu, wyjął latarkę i omiótł snopem światła wnętrze – szukał

czujników, światełka albo kamery. Niczego takiego nie zobaczył

i zaryzykował, wchodząc do środka.

Zamknął drzwi, mówiąc sobie, że Sobieski nie należy do osób, które

zabezpieczają miejsce swego zamieszkania. Jego płótna miały, rzecz

jasna, dużą wartość, a on lepiej niż ktokolwiek inny wiedział, że

włamywacz to fach jak każdy inny, ale taki złodziej i morderca jak on

nie chroni się przed jemu podobnymi, ponieważ odczuwa solidarność

wobec świata zbrodni, świata, do którego należy i który akceptuje.

Corso szedł przez sale, nie spiesząc się. Mury, posadzka, sufit – nic

poza tym. Gołe powierzchnie, gładkie i lśniące jak metal. Portrety

namalowane przez Sobieskiego wiodły za policjantem wzrokiem

w półmroku: transwestyci, włóczędzy, striptizerki… W niemal ciemnym

wnętrzu wszyscy oni zdawali się być w swym środowisku naturalnym:

w mroku, w ukryciu. Jednocześnie ich widok nasuwał skojarzenie

z drgawkami zwierzęcia zranionego przez myśliwych – nie mieli szans,

ale podlegali jeszcze władzy układu nerwowego, zataczając się przez

krótki czas agonii.

Idąc, chwytał ich spojrzenia, rysy podkreślone farbami,

półprzymknięte powieki ciężkie od makijażu. Narkotyki, grzech,

rozpacz krążyły pod papierową skórą w sinych żyłach legionu

przeklętych, którym Sobieski udzielił rozgrzeszenia.

Corso nie wiedział, po co tu przyszedł i czego szuka, ale musiał

w jakiś sposób odsłonić skrywaną twarz kryminalisty. Niemożliwe,

żeby takie koleje losu wykreowały jedynie błazna napędzanego

szampanem i kiepskimi żartami. Sobieski tworzył siebie z traumy,

ćpania i mrocznych popędów, a to była prosta droga do narodzin

osobnika zaburzonego i niebezpiecznego. Drapieżnika, który potrafi

walczyć i się kamuflować.

Wszedł do pracowni. Zamierzał odszukać każdy powstający obraz,

każdy nowy szkic, chciał znaleźć trop. Nie zapomniał o szkicowniku

z piwnicy – nie zależało mu na ustaleniu, czy zostawił go tam Sobieski,

czy ktoś go tam zaniósł, żeby zmylić policję (Corso nie wykluczał tej

hipotezy). Ważne było to, że poprzez rysunki i malarstwo wyrażała się

psyche przestępcy. Stéphane był przekonany, że właśnie to zdradzi

Sobieskiego.

Przyświecając sobie latarką, przeglądał wszystkie płótna, nad

którymi pracował malarz – unosił płachty zasłaniające obrazy,

kartkował bloki rysunkowe, otwierał pudła z litografiami.

I wreszcie znalazł w kącie płótno o wymiarach sto na siedemdziesiąt

centymetrów, starannie owinięte szarą tkaniną. Uniósł ją lekko

i powoli, fragment po fragmencie, oświetlał ledwie wyschnięty obraz.

I nagle zamarł.

To było makabryczne.

Potworne.

Wspaniale!

Corso nie mógł powściągnąć lekkiego uśmiechu. Miał przed oczyma

niepodważalny dowód: Sobieski zamordował Sophie Sereys.

Dokładnie przyglądając się obrazowi, pomyślał, że w życiu

Sobieskiego kryje się pewna logika: malarstwo ocaliło go przed

demonami, które go niszczyły, ale także malarstwo doprowadziło go do

upadku i do tego, że spotka go kara.

Nagle pracownię zalało jaskrawe światło.

– Nie powinieneś tego robić, skurwielu.

Corso odwrócił się i zobaczył Sobieskiego w wyjściowym stroju:

garniturze z białego lnu (szytym na miarę), z jedwabną poszetką

w kieszeni, w gładkiej koszuli z kołnierzem włoskim i zamszowych

mokasynach z klamrą.

– Nielegalne śledzenie, naruszenie miru domowego z włamaniem,

naruszenie sfery życia prywatnego: będziesz sterczał pod Łukiem

Triumfalnym i kierował ruchem, durniu.

Corso patrzył na niego z uśmiechem. Zerknąwszy na zegarek,

oznajmił:

– Zapomnij o tym, Sobieski. Jest dwudziesta trzecia czterdzieści

pięć. Od tej minuty jesteś zatrzymany pod zarzutem zamordowania

Sophie Sereys.
 43

P
wpadła na
ół godziny

brukowany
później grupa

dziedziniec
umundurowanych

przed pracownią,
policjantów

żeby zabrać

Philippe’a Sobieskiego i przewieźć go do trzydziestkiszóstki na

przesłuchanie. Malarz nie stawiał najmniejszego oporu, nie powiedział

słowa, nie zadzwonił do adwokata. Najwyraźniej był gotów sam walczyć

o swoje prawa.

W międzyczasie Corso odbył pilną rozmowę z Catherine Bompart,

której przekazał dobrą, a zarazem złą wiadomość. W zasadzie

zatrzymał mordercę ze Squonka, ale zrobił to absolutnie nielegalnie.

Oboje wiedzieli, że są wyjątki, że sędzia może zezwolić na pewne

odstępstwa od trybu postępowania. Bompart znajdzie sposób, aby

uzyskać taką zgodę.

Stéphane zadzwonił też do techników kryminalistyki, żeby poprosić

o drobiazgowe przeszukanie pracowni. Trzeba było w ten czy inny

sposób znaleźć ślady DNA obu ofiar. Policjant był jednak przekonany,

że facet ma kryjówkę, w której zabił ofiary – dowód podany technikom

i jemu na tacy. Teraz, kiedy mieli już swobodny dostęp do domu

malarza, do każdego elementu jego życia prywatnego, znajdą to

miejsce.

Tymczasem Corso podziwiał swój główny dowód. Porażające

potwierdzenie winy Sobieskiego. Świeżo ukończony obraz ukazujący

Sophie Sereys taką, jaką odnaleziono przy składowisku śmieci

w Poterne des Peupliers. Nie brakowało niczego: ani rozciętych kącików

ust, ani więzów z bielizny, ani przekrwionych oczu, ani nawet kamienia

wciśniętego do gardła… O tych faktach nie wiedział nikt poza policją

i mordercą.

Policyjni technicy mieli możliwość dokładnego datowania pracy nad

malowidłem. Artysta z pewnością zaczął malować ten obraz co

najmniej dziesięć dni temu, czyli kilka dni po śmierci Sophie.

 Corso skuł Sobieskiego i zostawił go w kącie pracowni, sam zaś

kontynuował przeszukanie, polując głównie na studia, wstępne szkice

makabrycznego dzieła. Nie znalazł ich.

Znalazł coś lepszego.

Obraz, który ukazywał przeraźliwie wygięte ciało na

niezagospodarowanym terenie. Istna martwa natura… Dzieło było

niedokończone, ale z łatwością rozpoznał Hélène Desmorę. I znów nie

brakowało szczegółów – takich, o których wiedział tylko morderca.

Sobieski przygotowywał chyba cykl obrazów na ten temat,

striptizerki ze Squonka to były jego Lilie wodne.

Corso chodził po pracowni, skupiony na dwóch kwestiach. Po

pierwsze, dziwiło go, że malarz był tak nieostrożny. Pozostawił pierwszy

obraz, jeszcze schnący, na środku pracowni i tworzył drugi, chociaż

wiedział, że pojawi się tu policja śledcza – tego ranka razem z Barbie

obiecali mu wizytę stada gliniarzy i to już nazajutrz. Druga nurtująca

policjanta kwestia miała charakter psychologiczny. Im dłużej patrzył

na te obrazy i je analizował, tym bardziej utwierdzał się

w przekonaniu, że motyw artysty był najprostszy na świecie: zabił te

dziewczyny, żeby móc je namalować. Ich cierpienie i śmierć stanowiły

element procesu twórczego – miejsce zbrodni można było uznać za

prawdziwą scenografię. Sobieski umieścił swój obraz w świecie

realnym, by móc przetworzyć go w malowidło. To dzieło sytuowało się

w połowie drogi między performancem a obrazem.

Na tym etapie analiza Corso była pobieżna. Jacquemart powtarzał

mu, że Sobieski to psychopata, socjopatyczny morderca pozbawiony

litości i empatii. Siedemnaście lat więzienia z pewnością pogłębiło taką

postawę. Nie przejmował się tym, co mogło się dziać „za murami” jego

pracowni. Ważne było tylko dzieło. I dawny więzień gotów był na

wszystko, żeby znaleźć dobry temat: świat miał przystawać do tego, co

zrodziło się w głowie artysty i co ten chciał przelać na płótno.

Z biegiem lat malarstwo zawładnęło jego mózgiem i stało się,

w pewnym sensie, narzędziem zbrodni. A przynajmniej inspiracją

zabójstw. Morderstwo i malarstwo zlewały się w chorym umyśle

Sobieskiego. Ofiara, którą wybierał, była jedynie szkicem przyszłego

dzieła.
 Czekając na policjantów, Corso nie próbował rozmawiać

z malarzem, nie chciał w żaden sposób „zepsuć” oficjalnego

przesłuchania. Domyślał się zresztą, że artysta i tak nie

odpowiedziałby na jego pytania.

Czy w trzydziestceszóstce zechce zeznawać?

Nie ma szans.

Jednego Corso był pewien: Sobieski to nietuzinkowy sprawca. Znał

prawo, wiedział, jakie obowiązują procedury, i, co gorsza, znał świat

mediów. Z zapałem będzie przysięgał, że jest niewinny i nękany. Bez

trudu mógł zwołać batalion obrońców: artystów, polityków.

intelektualistów, wszystkich, którzy doprowadzili do uwolnienia go

z więzienia i którzy gotowi byli walczyć, by znów tam nie trafił.

Kiedy na dziedzińcu rozległa się syrena wozu policyjnego, Philippe

Sobieski wykrzywił twarz w cichym, mrocznym uśmiechu, odsłaniając

szczątki zębów, które wyglądały trochę jak uczernione zęby dawnych

Japonek.

Jego twarz nie miała już żadnej głębi, stała się zwykłą maską.

– Popełniasz największe głupstwo w życiu.

 44

R ozumiesz swoje położenie? – zapytał Corso, gdy pół godziny

później spotkali się w jego gabinecie, w trzydziestceszóstce.

Sobieski rozsiadł się na krześle dla podejrzanych i wodził wzrokiem

po ścianach. Zatrzymał spojrzenie na jednej z nich, tej mansardowej,

a zwłaszcza na zakratowanym świetliku – od samobójstwa Richarda

Durna w Brygadzie Kryminalnej wprowadzono takie środki

ostrożności.

– Musiałbym być bardzo roztargniony, żeby cię nie słyszeć.

– Zapowiada się, że resztę życia spędzisz w pudle.

Malarz wzruszył ramionami. Aby dumnie wkroczyć do

trzydziestkiszóstki, zażądał czasu na przebranie się. Założył komplet ze

złotymi lamówkami, niewątpliwie znanej marki, ale nadający mu

wygląd tego, kim był: alfonsa w drodze do mamra. Rozchylona

marynarka odsłaniała nagi tors i złote łańcuchy – tandetne

świecidełka rapera, które połyskiwały w świetle budzącego się dnia.

Borsalino z szarego filcu z otokiem jak skóra tygrysa zasłaniało mu

połowę twarzy.

Wyprostowanym palcem, w geście z karykatur, uniósł rondo

kapelusza i powiedział:

– Ty i ja, Corso, pochodzimy z tego samego świata, więc nie próbuj

mnie straszyć i daruj sobie te zagrywki. Ta partia dopiero się zaczyna.

Corso bez słowa włączył komputer.

– Nazwisko, imię, adres, data urodzenia – rzucił kategorycznym

tonem, otwierając nowy dokument, żeby spisać protokół

przesłuchania.

Sobieski odpowiadał beznamiętnym głosem. Kiedy Stéphane

zapytał, co robił w noce morderstw, powtórzył podaną wcześniej

wersję: noc z szesnastego na siedemnastego czerwca spędził z Junon

Fonteray, a nocą z pierwszego na drugiego lipca towarzyszyła mu

Diane Vastel.
 Corso położył ręce na biurku i zwrócił się do przesłuchiwanego

spokojnie, ale takim tonem, jakim próbuje się wyperswadować coś

upartemu dziecku:

– Sobieski, musisz być rozsądny. Przy tym, co znaleźliśmy w twojej

pracowni, to alibi się nie utrzyma.

– Ale to prawda.

– Kiedy Junon zrozumie, na co się naraża, angażując się w tę

sprawę, wycofa się.

– Możecie próbować ją zastraszyć, ale to nic nie da. Ta mała ma

rozum i serce.

Corso zapamiętał ją raczej jako zbyt pewną siebie studentkę. Kiedy

podsuną jej pod nos obrazy Sobieskiego, pęknie jak balonik.

– Spójrzmy na to inaczej. Skoro nocą z szesnastego na

siedemnastego czerwca byłeś z Junon, to jak mogłeś namalować ofiarę

dokładnie w takiej pozycji, w jakiej odnaleziono ją w Poterne des

Peupliers? Namalowałeś krępujące ją więzy i kamień w gardle. Tych

szczegółów nie ujawniono, nie publikowano też zdjęć z miejsca zbrodni.

Zna je tylko morderca. Jak możesz to wyjaśnić?

– Mocą natchnienia.

– Wymyśl coś bardziej przekonującego.

– Czytałem artykuły prasowe, informacje w internecie. Reszta to

zwykła dedukcja.

– Minąłeś się z powołaniem. Trzeba było wstąpić do policji.

– Dziennikarze pisali, że ta mała była skrępowana własną bielizną.

Nie tak trudno odgadnąć, że morderca związał jej ręce z tyłu.

– Nikt nigdy nie wspomniał, że wszystkie więzy były połączone

z pętlą na gardle, przez co ofiara dusiła się przy każdym ruchu.

– Gdybyś był wtajemniczony w sado-maso, wiedziałbyś, że to

klasyczne wiązanie.

– Nikt nigdy nie mówił, że morderca ma cokolwiek wspólnego

z sado-maso.

– Zgrywasz durnia? Gość wybiera striptizerki, do skrępowania ich

używa bielizny, masakruje twarze. Przecież to typowa perwersja…

– Węzły, które narysowałeś, są dokładnie takie, jak zrobione przez

mordercę.

Sobieski uśmiechnął się drwiąco.

 – Mój obraz nie jest aż tak precyzyjny. Nie namalowałem węzłów.

Trudno by ci było doprowadzić do uznania pociągnięcia pędzla za

obiektywny dowód.

Corso najchętniej by mu przyłożył, ale trzymał ręce na klawiaturze,

żeby nie wykonać żadnego niestosownego gestu.

– A rany na twarzy? Jak wyjaśnisz to, że namalowałeś je dokładnie

tak, jak wyglądały?

– Skończ z tym cyrkiem, Corso. Na obrazie twarz pokazana jest

z profilu, i co dokładnie widać? Ogromne usta.

– Okaleczenie Sophie Sereys.

– Ja tylko inspirowałem się Krzykiem Edwarda Muncha. Moim

zdaniem morderca też miał ten obraz przed oczyma.

– A dlaczego nie Goyą?

– Mam cię… Pinturas rojas, które u mnie wiszą!

– Tak, dokładnie. Ale to nie wszystko. Masz kłopot, ponieważ wiele

faktów wskazuje, że to ty jesteś mordercą: byłeś kochankiem obu ofiar,

krążyłeś za kulisami Squonka, gustujesz w shibari…

– Ale to jeszcze nie znaczy, że zabiłem.

– Jeżeli potraktujesz każdy z tych faktów z osobna… Ale ich suma

ma już sporą wagę, nie sądzisz? Zwłaszcza w przypadku faceta, który

odsiedział siedemnaście lat za morderstwo.

– Zapłaciłem już za tamto. Odkupiłem winę.

– Twoje morderstwo ma pewne cechy wspólne z tymi dwoma.

– Nie. Już o tym rozmawialiśmy. To nie ma nic wspólnego z Sophie

i Hélène, które ktoś złożył w ofierze. O kurwa, jeśli pójdziesz tą drogą,

walniesz głową w ścianę. I zapracujesz sobie tylko na problemy ze

zwierzchnikami.

Policjant uśmiechnął się, zerkając na niego spod oka.

– Oskarżysz mnie o nękanie?

– Nie ja, Corso. Moi przyjaciele, wszyscy ci, którzy walczyli

o zwolnienie mnie z więzienia.

– Trzęsę się ze strachu.

Sobieski pochylił się nad biurkiem. Miał bardzo cienkie i niezwykle

ruchliwe brwi. Raz po raz unosiły się i przechylały ku skroniom,

podkreślając oburzenie albo konsternację. Bompart mawiała, że to

„brwi jak daszek nad sraczem”.

 – Śmiej się, Corso, śmiej. Równie dobrze jak ja wiesz, że wszedłeś

na pole minowe. Twoje dowody nie są warte funta kłaków, moje

aresztowanie było niezgodne z prawem i oberwie ci się za to wszystko.

– To dlaczego nie dzwonisz po adwokata?

Sobieski znów rozsiadł się jak pewny siebie zbir. Rozkraczony,

oparty łokciem o biurko, pochylił się lekko, jakby chciał zaprezentować

wszystkie swoje wisiorki.

– Jeszcze zdążę. Tak czy inaczej, twoje postępowanie jest niezgodne

z prawem od pierwszej chwili. Można by pomyśleć, że jeszcze nigdy nie

miałeś do czynienia z prawdziwym przestępcą.

W mózgu Corso rozbłysło światełko alarmowe.

– Co chcesz przez to powiedzieć?

– Jak ci się wydaje: dlaczego wróciłem do domu o dwudziestej

trzeciej?

– Bo twój program się skończył.

– Mój program trwa do północy, kundlu. Wróciłem, ponieważ

włączył się alarm.

– Jaki alarm?

– Ten zainstalowany w pracowni. Jest tak dyskretny, że nawet go

nie zauważyłeś.

Corso zrobiło się gorąco. Kolejny błąd: więzienie to nie tylko

wylęgarnia paranoików.

– Mój system alarmowy nie dzwoni, nie ma sygnalizacji świetlnej

i powiadamia wyłącznie mnie. – Mrugnął do niego okiem. – Kiedy jakaś

łajza próbuje wejść, sam rozwiązuję problem.

– Do czego zmierzasz? To nadal jedynie moje słowo przeciwko

twojemu.

– Niezupełnie, Corso, ponieważ ten alarm jest wyposażony także

w kamery.

Tym razem skręcił mu się żołądek. Tu nawet Bompart niewiele

zdziała: trudno będzie uzasadnić to nocne zwiedzanie widoczne na

nagraniach.

– Mój adwokat otrzymuje nagranie bezpośrednio. Dziś rano pewnie

dobrze się bawił. W końcu nie tak często ma okazję przyłapać glinę

z ręką w nocniku.
 – Ty szurnięty draniu – Corso zmienił ton – co z tego, że znajdziesz

chwasty na mojej grządce? Obrazy i tak pozostaną ważnym dowodem.

I to takim, który sędzia z przyjemnością przyjmie.

– Są jeszcze inne drobiazgi, które można dorzucić, Corso. Na

przykład to, że byłem nielegalnie śledzony. Powtarzam: powinieneś

zachować większą ostrożność. Sobieski to polityka. Jestem symbolem,

zwiastunem nadziei dla wszystkich, którzy kiedyś wpakowali się

w bagno, ale pragną odkupić winy. Opinia publiczna stanie po mojej

stronie i zapewniam cię, że ma większe znaczenie niż te twoje wywody.

W pamięci Corso przesuwały się nazwiska: Omar Raddad, Cesare

Battisti. Nie ma nic gorszego od spraw, w które mieszają się cywile. To

tylko potęguje burdel, którego wszędzie jest już za dużo. We Francji do

dziś słychać było głosy obrońców Jacques’a Mesrine’a, oskarżających

policjantów, którzy go wyeliminowali.

– W takim razie – odparł Corso – będziemy musieli potrząsnąć

świadkami.

Twarz Sobieskiego stężała. Jego usta drżały – one także były bardzo

ruchliwe, potrafiły w ułamku sekundy przejść od życzliwego uśmiechu

do grymasu wyrażającego potworne okrucieństwo.

– Nie waż się tknąć Junon ani Diane, ty skurwielu. Bo jeśli…

– Bo jeśli, to co? Panie muszą zrozumieć, na co się narażają. Po

prostu pogrążą się razem z tobą. Tak to jest, kiedy się sypia z łotrem.

Sob la Tob nagle znów się uśmiechnął. Wciąż ta zmienność

nastroju. Gdzieś na dnie jego głęboko osadzonych oczu rozbłysł ogień

szaleństwa.

– Niepotrzebnie się niepokoję – powiedział śpiewnie. – W więzieniu

zjadałem tuzinami takich napalonych głupków jak ty.

– Coś o tym słyszałem, owszem. „Sędzia”… To też zwróci się

przeciwko tobie.

– O czym właściwie mówisz?

– Mniejsza z tym. Zapewniam cię, że jesteś idealnym kandydatem

do mamra. W ciągu dnia staniesz przed sądem i wrócisz do aresztu

tymczasowego.

– Dam ci prezent – szepnął malarz, przesuwając łokieć po biurku

niczym pijak przy barze. – Zanim zaalarmujesz całą sforę, przyjrzyj się

uważnie mojemu obrazowi. Tam znajdziesz rozwiązanie.

 – Jakie rozwiązanie?

– Jesteś dobrym gliną – szydził. – Wierzę w ciebie. W końcu

odkryjesz prawdę. To, jak mogłem namalować ten obraz, chociaż

jestem niewinny.

Corso porządnie się zaniepokoił – za pyskówką faceta mocnego

w gębie wyczuwał coś zupełnie innego.

Podejrzany wstał. Odzyskał dumną pozę rynsztokowego księcia.

– Ale pospiesz się – zakończył, mrugając okiem do policjanta. – Nie

zapominaj, że Sobieski to polityka.

 45

M amy coś czy nie?

Bompart zaplanowała konferencję prasową na południe. Liczyła, że

złoży oficjalne oświadczenie, żeby uciszyć dziennikarzy i uspokoić

opinię publiczną. Stojąc przed biurkiem szefowej, Corso próbował

ugrać jeszcze trochę czasu.

– Mamy – potwierdził – ale…

– Przyznał się?

– Nie… i są pewne problemy.

– Jakie problemy?

W kilku słowach przedstawił jej historię z systemem alarmowym

i kamerami.

– O kurwa mać! – wycedziła przez zęby.

Szefowa Brygady Kryminalnej uzyskała już zezwolenie na nocną

rewizję u Sobieskiego, ale teraz chodziło o coś zupełnie innego:

bezprawne wtargnięcie do domu podejrzanego.

– Nie panikuj – próbował tłumaczyć – na pewno uda się coś

wynegocjować.

– Tak? A z kim zamierzasz negocjować?

– Z Sobieskim i jego adwokatem. Ten świr boi się, że moglibyśmy

przycisnąć jego świadków, Junon Fonteray i Diane Vastel. To nasza

waluta wymienna.

– Coś ci się chyba pomyliło! To nie walka o zakładników!

– Rozumiesz, co mam na myśli.

Zapadła cisza.

– W takim razie nie mogę niczego ogłosić – stwierdziła Bompart,

rozczarowana.

– Daj mi jeden dzień. Coś znajdę. Moi ludzie przetrząsają jego

pracownię, jego rachunki, sprawdzają jego kochanki. Potem Sobieski

może nas atakować, powaga oskarżenia zniweczy jego próby.

 Bompart milczała, było jednak widać, że sceptycznie odnosi się do

pomysłu.

– Powtarzam ci, że wieczorem będziemy mieli poważne argumenty.

– Oby Bóg cię wysłuchał.

Corso pobiegł do pokoju Krishny. Prawnik wiedział, jak sporządzić

protokół, który trudno będzie podważyć – nie tylko był mistrzem języka

administracyjnego, ale też miał doświadczenie adwokackie i doskonale

znał procedury.

Po krótkiej rozmowie Corso dodał:

– Ale uważaj, to tylko brudnopis.

– Co masz na myśli?

– Niczego nikomu nie wysyłaj ani nie pokazuj. Na razie nie wiem, co

zrobimy dalej.

Krishna w okularach przypominał zeszyt do geometrii: koło

i kwadrat, łysa czaszka i grube oprawki. Nie lubił zbaczać

z wytyczonych dróg.

– Nie rozumiem. Jest jakieś ryzyko?

Corso przetarł twarz dłonią.

Barbie, jakby zrobiła to specjalnie, wpadła do pokoju skryby.

– A co ty tu robisz? – zapytał nerwowo Corso. – Powinnaś chyba być

w pracowni Sobieskiego?

– Właśnie stamtąd wracam. Już prawie skończyliśmy.

– Już?

– Tak.

Mina Barbie nie wróżyła nic dobrego. Z jej oczu wyzierał niepokój,

policzki miała zaczerwienione.

Najpierw popatrzyła na Krishnę, potem zwróciła się do Stéphane’a:

– Czy mogę cię prosić na chwilę? – W korytarzu drobna policjantka

wyłożyła karty na stół. – Nie mamy dosłownie nic – szepnęła, dysząc. –

Technicy nie znaleźli nawet jednego obciążającego go śladu. Jeżeli

Sobieski rżnął się z Sophie i Hélène, to nie tam.

– Żadnych śladów krwi?

– Nic.

– A imadło?

– Zdemontowano je i zabrano do analizy. Ale już na miejscu

badanie bluestarem nic nie dało.

 – W takim razie facet musi mieć gdzieś inną pracownię. Przejrzałaś

jego wyciągi bankowe?

– Zaczęłam, ale to przeszukanie pochłonęło pół nocy i całe

przedpołudnie.

– Wracaj tam. Musi coś wynajmować, może kupił jakiś lokal.

– Nawiasem mówiąc, kontaktowałam się z Mathieu Veranne’em. Nie

zna Sobieskiego.

Corso przypomniał sobie tego markiza de Sade o rozpłaszczonej

gębie. Jeśli gość nie słyszał o Sobieskim, to malarz najwyraźniej nie

miał żadnych kontaktów z adeptami bondage’u z Paryża. Sobieski

bawił się solo, wedle własnych zasad.

– Znaleźliście u niego jakieś gadżety sado-maso?

– Ani kawałka sznurka.

Barbie, zwykle ofensywna, teraz wydawała się wytrącona

z równowagi: przedwcześnie triumfowali. Może nawet popełnili

poważny błąd, zatrzymując Sobieskiego.

– A Paka?

– Nadal przesłuchuje jego bliskich i przyjaciół, ale poza sprawami

łóżkowymi gość wydaje się bez zarzutu.

– Ludo?

– Zajęty przeszukaniem, nadzoruje pakowanie dowodów.

– Adwokat Sobieskiego jeszcze się nie odzywał?

– Nie.

Dlaczego ten świr nie poszczuł ich jeszcze swoim psem? Dlaczego

zwlekał z atakiem? Papuga dostała przecież film z Corso w trakcie

nielegalnego przeszukania, więc powinna już wpaść do

trzydziestkiszóstki i żądać zwolnienia klienta.

Skoro adwokat nie kiwnął palcem, to na pewno takie miał

instrukcje. Sobieski na coś czekał. Ale na co?

– Wracaj do liczb, znajdź mi jakiś trop. Gdzie są obrazy?

– Jakie obrazy?

– Te z Sophie i z Hélène.

– Prawdopodobnie u techników.

Corso ruszył w stronę laboratorium. Przeszedł przez dziedziniec,

wszedł po schodach i skręcił w korytarz Centralnej Służby

Identyfikacji Śledczej, który wyglądał jak stare muzeum zbrodni.

 W uszach wciąż dźwięczały mu słowa Sobieskiego: „Przyjrzyj się

uważnie mojemu obrazowi. Tam znajdziesz rozwiązanie”. Ten drań był

zdolny ukryć w obrazie wiadomość: bombę, która albo go uniewinni,

albo wręcz przeciwnie – obciąży.

Corso wszedł do głównej sali, przypominającej jedno z odrapanych

laboratoriów w Jardin des Plantes. Kafelki, palniki Bunsena, kilka

wirówek, żeby wyglądało nowocześnie; to nie było futurystyczne

laboratorium z CSI.

Przywitał się krótkim „dzień dobry” z technikami, którzy pracowali

przy komputerach i mikroskopach. Już samo wejście do tych

pomieszczeń przyprawiało go o ból głowy.

Mężczyzna w białym kitlu wyszedł mu naprzeciw. Blond włosy

ostrzyżone jak u figurki Playmobilu, wystraszona okrągła twarz,

smukła jak flet sylwetka – gość nie pasował do tego miejsca.

– Porucznik Philippe Marquet. W czym mogę pomóc?

Corso przedstawił się i poprosił o pokazanie obrazów Sobieskiego.

– Analizy jeszcze trwają. Proszę za mną.

Przeszli do innego pomieszczenia, gdzie nogi wpadały w szpary

pomiędzy zniszczonymi klepkami. Panujący tam nastrój bardziej

przypominał pracownię fizyczno-chemiczną w szkole z końca lat

siedemdziesiątych niż laboratorium kryminalistyki.

Obraz z Sophie stał na metalowym stojaku. Z dwóch kręcących się

przy nim techników Corso jednego znał od lat. Był to Nicolas Laporte,

koordynator, z którym często współpracował – inteligentny, znający

swój fach, ale wiecznie narzekający i działający w związku zawodowym.

Jego przeciwieństwo.

– Macie coś? – spytał.

– Nic szczególnego. Analiza farb i werniksu wykazała, że Sobieski

musiał ukończyć pracę przed tygodniem.

A zatem malował jeszcze pod wrażeniem morderstwa, bo praca nad

tym płótnem musiała zająć mu dwa, trzy dni. Potem zaplanował

zabójstwo Hélène Desmory – szkic obrazu – i przeszedł do czynu. Taki

scenariusz trzymał się kupy, mimo to słowa podejrzanego wciąż

dźwięczały Stéphane’owi w uszach: „Przyjrzyj się uważnie mojemu

obrazowi. Tam znajdziesz rozwiązanie”.

 – To wszystko, co masz mi do powiedzenia? – spytał, przypatrując

się dziełu Sobieskiego.

Laporte przedstawił serię wyjaśnień technicznych, których Corso

nie słuchał. Pochylony nad „martwą naturą”, skupiał się na

najdrobniejszych szczegółach.

Malarz postawił na hiperrealizm: niesamowite wygięcie ciała, sploty

bielizny, która stała się zabójczym sznurem, usta zamienione w ziejącą

ranę, włosy rozrzucone po betonie… Nie zapomniał o żadnym detalu –

od wciśniętego do gardła kamienia, którego kant był widoczny, po

żebra tak mocno rysujące się pod skórą, jakby zaraz miały ją przebić.

– Co to jest, to po prawej? – zapytał.

– Co?

– Ten czarny kant, tutaj.

Corso wskazał dziwny czarny przedmiot w prawym dolnym rogu

obrazu, coś, co nie było ani z ziemi, ani z betonu i wyraźnie odcinało

się od reszty.

Laporte włożył okulary i pochylił się nad płótnem.

– Cholera – mruknął po chwili, unosząc głowę.

– Co?

Zdjął okulary i przez kilka sekund patrzył na Corso. Wtedy

policjant zrozumiał, co zaszło.

– Już po nas – powiedział Nicolas Laporte.

 46

C orso wezwał do siebie Barbie.

– Jabłko jest robaczywe.

– Nie rozumiem – odparła policjantka.

– Sobieski nie namalował tych scen bezpośrednio z miejsca zbrodni,

ale na podstawie zdjęć techników kryminalistyki. To one posłużyły mu

za model. Był tak precyzyjny, że nie pominął nawet rogu

polipropylenowej teczki jednego z techników, która znalazła się na

zdjęciu.

– Chcesz powiedzieć, że…

– Że ktoś mu dał albo sprzedał fotografie.

– Równie dobrze mógł domalować ten szczegół, żeby zrzucić z siebie

winę…

– Nie. Z Laporte’em znaleźliśmy zdjęcie, które skopiował Sobieski.

Nie ma cienia wątpliwości.

Jako pierwszy miał zostać przesłuchany fotograf, który był obecny

przy śmietnisku w Poterne des Peupliers siedemnastego czerwca,

a także w Saint-Denis, na tym niezagospodarowanym terenie. Był to

Benjamin Nguyen, dwudziestodziewięcioletni oficer policji, od czterech

lat pracujący w Centralnej Służbie Identyfikacji Śledczej. Nicolas

Laporte ręczył za niego, ale i tak fotografa czekała ciężka przeprawa.

Tymczasem Barbie miała prześledzić losy dokumentów cyfrowych –

każde wejście do katalogu zostało odnotowane, można więc było

sprawdzić, kto, w jakim dniu i o której godzinie oglądał to czy inne

zdjęcie. Ale Corso stawiał raczej na papierowe odbitki, które jakiś

łajdak sprzedał albo wypożyczył. Wydrukowane fotografie wymykały się

spod wszelkiej kontroli.

Mieli twardy orzech do zgryzienia: trzeba było przycisnąć ludzi

Borneka. To oni prowadzili śledztwo w czasie, gdy prawdopodobnie

doszło do sprzedaży zdjęcia Sophie Sereys. Istniało więc duże

prawdopodobieństwo, że ten łotr kryje się wśród nich.

 Wkrótce potem doszło jednak do sprzedaży drugiego zdjęcia, tym

razem Hélène Desmory, były zatem podstawy, by podejrzewać zarówno

techników kryminalistyki, ludzi Borneka, jak i ludzi Corso.

– Znasz ich? – spytał, zerkając na Barbie.

– Część znam.

– Są w porządku czy nie?

– Trudno powiedzieć.

Corso pokręcił głową. Od początku śledztwa jakiś policjant był

w kontakcie z człowiekiem, który stał się podejrzanym numer jeden.

Teraz wszystko wskazywało na to, że Sobieski nie jest mordercą, ale

Corso na razie wolał o tym nie myśleć.

– Musimy dotrzeć do źródła kasy.

– Nie bardzo rozumiem…

– Sobieski kupił te zdjęcia. Zapłacił za nie. Pieniądz

prawdopodobnie zostawił jakiś ślad.

– Jak to sobie wyobrażasz? Że zrobił przelew na konto skarbu

państwa?

Barbie miała rację. Pieniądze poszły z ręki do ręki, w gotówce.

– Mimo wszystko przyjrzyj się jego rachunkom bankowym. Może

pobierał większe kwoty w interesujących nas dniach.

Barbie była sceptyczna, on też nie robił sobie dużych nadziei. Teraz

najważniejsze było niedopuszczenie do skandalu w firmie. Corso

zdecydował się chwycić byka za rogi, a raczej: Sobieskiego za jaja.

– Zaraz wracam – powiedział, nie wdając się w wyjaśnienia.

Zbiegł po schodach i wyszedł na dziedziniec. Sobieski siedział

w areszcie tymczasowym, w suterenach Pałacu Sprawiedliwości. Przed

upływem okresu zatrzymania miał zostać przesłuchany przez sędziego,

który postawi mu zarzuty. Dopiero wtedy będzie można go

„przetransferować” (policyjny żargon to osobliwy język), czyli po prostu

przenieść do więzienia.

Corso przeszedł przez bramki, potem otwarto przed nim drzwi do

owych podziemi sądowych, których architektura zdominowana była

przez kraty. Okna, drzwi, korytarze – wszystko tu należało

zabezpieczyć tak, aby bestie nie mogły nastręczać problemów, gdy

trzeba je było przeprowadzić.

 Sobieski trafił do celi w białym kubraku ze złoceniami, ale nie miał

już kapelusza i jego głowa wyglądała na dwa razy mniejszą. Uniósł

brwi – znów przypominały daszek sracza – i zmarszczył czoło, tę mapę

bruzd, gniewu i rozczarowań.

– Skąd miałeś te zdjęcia?

– O czym ty mówisz?

Lewą skroń miał zasinioną, prawy policzek opuchnięty, a na

kołnierzu marynarki widać było plamy krwi. Gliniarze zgotowali mu

bolesne powitanie.

– Nie rżnij głupa – rzucił ostro Corso, siadając obok Sobieskiego. –

Zdobyłeś zdjęcie Sophie Sereys z Poterne des Peupliers, a potem

fotografię Hélène Desmory tuż po odnalezieniu jej zwłok. Poprzestałeś

na ich skopiowaniu, odtworzyłeś nawet fragment teczki jednego

z techników z pierwszej fotografii.

Malarz uśmiechnął się od ucha do ucha, odsłaniając paskudne

zęby i przekrwione dziąsła.

– To moje ubezpieczenie.

– Jak zdobyłeś te zdjęcia? Mogę cię oskarżyć o utrudnianie pracy

wymiaru sprawiedliwości oraz o przekupienie funkcjonariusza.

– Umieram ze strachu. Zamknąłeś mnie tu za dwa morderstwa.

Jutro będziesz musiał mnie wypuścić i powiedzieć wszystkim, jak

dorabiają policjanci. Corso, żal mi cię. Teraz najważniejsze powinno

być dla ciebie ratowanie własnej dupy.

W neonowym świetle cienie twarzy Sobieskiego wyglądały jak

czarne stalaktyty. Przez szybę w drzwiach Corso widział głowę

strażnika, który ich obserwował. Najwyraźniej Sobieski zrobił już

swoje.

– Za ile je kupiłeś?

– Dlaczego pytasz? Masz dla mnie jeszcze jakieś?

– Odpowiadaj.

– Wszystko da się kupić, Corso. A uczciwość glin nie należy do

najdroższych towarów na rynku.

– Kurwa, gadaj, kto ci je sprzedał!

– Nie jestem kablem.

– Osłaniasz glinę?
 Sobieski się pochylił. Z bliska jego czaszka wyglądała jak

obciągnięta gładką lakierowaną skórą. Cząstką pancerza, w którym

zamknął się przed laty, żeby nie groził mu już żaden atak z zewnątrz.

– Wiem, że wypytywałeś o mnie we Fleury. To tam nazywali mnie

„Sędzią”. Powiedzieli ci dlaczego?

– Bo wymuszałeś przestrzeganie swoich cholernych zasad.

– Zasad, które ustanowiłem.

– Obowiązują także gliniarzy?

– Tych gliniarzy, którzy robią ze mną interesy, owszem. Ci pozostają

pod moją ochroną.

Corso musiał się opanować, żeby nie przycisnąć go do ściany.

– Jeżeli chcesz udowodnić, że jesteś niewinny, musisz nam podać

jego nazwisko.

Sobieski parsknął szczerym śmiechem.

– Udowodnić niewinność? Jedynym winnym jest tu ten, który

sprzedał mi zdjęcia. I czuję się spokojny… znajdziesz go, ale ja go nie

wydam.

Corso nie wiedział, co odpowiedzieć.

– Twój jedyny prawdziwy problem polega na tym – podjął ugodowym

tonem Sobieski – że to nie ja zabiłem te kobiety. Pomyliłeś się na całej

linii, Corso, i dla własnego dobra powinieneś mnie wypuścić, zanim

staniesz się pośmiewiskiem całego Paryża.

Corso nadludzkim wysiłkiem zmusił się do wejścia na moment

w skórę tego śmiecia.

– Załóżmy, że nie masz nic wspólnego z tą sprawą. Dlaczego

w takim razie starałeś się zdobyć te zdjęcia? I dlaczego namalowałeś

na ich podstawie obrazy?

– Takie rzeczy mnie inspirują. To mój świat.

Corso wstał.

– Coś ci powiem, Sobieski – oznajmił opanowanym głosem. – Twoi

świadkowie, twoje alibi, handel z glinami z trzydziestkiszóstki, twoi

wielbiciele… To cię nie uratuje. Wiem, że zabiłeś striptizerki, i zapłacisz

za ich śmierć, masz na to moje słowo.

Wracając do trzydziestkiszóstki, wpadł na Barbie, a raczej to ona

się na niego rzuciła. Niemal siłą zaciągnęła go na dach i dokładnie

zamknęła drzwi. Czekała jeszcze chwilę, nasłuchując, żeby mieć

pewność, że nikt za nimi nie szedł.

Corso stanął na spadzistym cynkowanym dachu i wyjął papierosa,

nieco zdziwiony tą przesadną ostrożnością Barbie.

Policjantka podeszła do niego – nie sięgała mu nawet do ramienia,

ale teraz pochyłość dachu dodatkowo uwypukliła tę różnicę.

– Przejrzałam rachunki bankowe Sobieskiego. Wynika z nich

wyłącznie, że jest bardzo bogaty. Nie używa kart kredytowych ani

czeków. Pobiera tylko duże sumy w gotówce, więc o tym tropie możemy

zapomnieć. Nie da się stwierdzić, kiedy ani czym zapłacił zdrajcy.

– Same dobre wiadomości!

– Pamiętasz, że Sobieski nie ma komórki?

– Nie wierzę w to.

– A powinieneś. Paka ustaliła, że kontaktuje się z ludźmi po

staremu. Na przykład przy ulicy Saint-Maur w jedenastej dzielnicy jest

taka kafejka, Hippocampe, gdzie można zostawiać dla niego

wiadomości.

– Skąd o tym wiesz?

– Paka to odkryła. A ja tam poszłam i przycisnęłam właściciela,

żeby się dowiedzieć, czy dwa tygodnie temu ktoś wyglądający na glinę

nie zostawił wiadomości dla naszego malarza. Właściciel miał pewne

kłopoty z pamięcią, ale w końcu przypomniał sobie gościa, który

pojawił się dwukrotnie: dwa tygodnie temu i przed kilkoma dniami…

– Rysopis?

– Wysoki jak tyczka, z rudą, kędzierzawą czupryną. Facet ma

południowy akcent i mówi tylko o rugby. Kogoś ci to przypomina?

 47

T
U stóp
o koszmar.

Notre Dame, między mostami Saint-Michel i Petit-Pont-

Cardinal-Lustiger, Sekwana, już rozdzielona na dwie odnogi przez

wyspę Cité, chudnie jeszcze bardziej. Zamiast szerokiej i dumnej rzeki

pojawia się tam rzeczka uwięziona pomiędzy wysokimi ścianami

brzegów, gdzie, jakby przypadkiem, zawsze stoi kilka barek, przez co

wąska i cicha odnoga wygląda jak zwykły kanał.

Kiedy Corso zadzwonił do Bompart z prośbą o „kryzysową naradę”,

przełożona od razu zabrała go poza budynek, nad rzekę, która

niejedno już słyszała. Corso przedstawił szefowej sytuację, a ona

postanowiła przedłużyć tę wspólną przechadzkę. Przeszli przez

dziedziniec Notre Dame, jak zwykle pełen turystów, rolkarzy

i antyterrorystów, a potem przystanęli na Petit-Pont, uznając, że to

miejsce jest jak konfesjonał i jego atmosfera sprzyja takim rozmowom,

jaka ich czekała.

– To koszmar – powtórzyła, zapalając papierosa.

– Nie, mam już pewną strategię.

– Jak dotąd narobiłeś dość idiotyzmów.

– Posłuchaj. Jutro wypuścimy Sobieskiego. Przedtem jednak zawrę

z nim układ.

Popatrzyła na niego skonsternowana.

– Jasne, przecież masz wszystkie atuty w ręku.

Corso udał, że nie słyszy.

– Ta sprawa ze zdjęciami pozbawia nas głównego dowodu, jednak tu

też doszło do czynu karalnego.

– Zwłaszcza w przypadku Ludovica.

– Sobieski również ponosi odpowiedzialność. Korumpowanie

funkcjonariusza, nie wspominając o kradzieży dowodów rzeczowych.

Ze swoją przeszłością wyląduje za kratkami.

 – Jakbyśmy nie mieli dość kłopotów. Wzbudzisz wściekłość

wszystkich tych intelektualistów z lewego brzegu i dziennikarzy

z prawego… Zastanów się, co mówisz!

Corso ujął ją za ramię.

– Poszedłem do niego do celi. Zgrywa twardziela, ale

w rzeczywistości jest przerażony perspektywą powrotu do pudła.

Zaproponujemy mu, żeby trzymał język za zębami. A my mu

odpuścimy i uratujemy dupę Ludovicowi.

Bompart spojrzała na niego z ukosa – stała oparta obiema rękami

o balustradę, jak kapitan na dziobie statku.

– Pójdzie na to?

– Na pewno. Zapomnimy o zdjęciach i obrazach. Zaczniemy od zera.

– Ale są protokoły.

– Nadal ma je Krishna.

– A co z prokuratorem?

– Powiemy mu, że się pospieszyliśmy, że mamy za mało, żeby

postawić Sobieskiego przed sądem.

Bompart patrzyła na Sekwanę i most Saint-Michel. Zapadał zmrok

i w innej sytuacji widok byłby z pewnością urzekający. Natomiast

Corso spoglądał na swoją „matkę chrzestną”: królowa gliniarzy była

ładna, ale czas zrobił swoje. Czas i zbrodnie. Z biegiem lat kumulowały

się morderstwa, gwałty, przemyt… Wpatrując się wciąż w mroczne

oblicze człowieka, Bompart zatraciła blask – i ten zewnętrzny, i ten

wewnętrzny. Przytłoczona rozczarowaniami, pustoszona przez utracone

złudzenia, przeistoczyła się w jądro goryczy, które głosowało na Marine

Le Pen i marzyło o przywróceniu kary śmierci. Zniszczona przez czas,

zniszczona przez własną duszę…

Obserwując szefową kątem oka, Corso usiłował sobie przypomnieć

ten dzień, kiedy się ze sobą przespali. Znaleźli się razem w nędznym

hoteliku w okolicy Maubert-Mutualité. Oboje mieli broń służbową

i zahaczyli się kaburami. Dziś pamiętał już tylko, że czuł się żałośnie

i wiedział, że popełnił fatalny błąd.

– A Ludovic?

– Pogadałem sobie z nim.

– I co powiedział?

– Coś o hazardzie, dziewczynach i inne bzdury.

 – Zrobił to po raz pierwszy?

– Przysięga, że tak, ale kłamie.

– Pozbądź się tego śmiecia.

– Nie tak szybko. Zaczekam, aż wszystko się uspokoi. Wtedy sam

odejdzie.

Bompart skinęła głową. Popierała łagodność i spokój Corso, ale

wolałaby osobiście podjąć decyzję.

– Wie coś o Sobieskim?

– Nie. Poznali się w nocnym klubie. Malarz powiedział mu tylko, że

interesują go takie zdjęcia: zwłoki, krew, cierpienie… I że cena nie gra

roli.

– Ile zarobił?

– Dziesięć tysięcy za sztukę. Tonął w długach.

Szefowa Brygady Kryminalnej zmrużyła oczy.

– Co o tym sądzisz?

– Trzeba poczekać, aż spadnie ciśnienie.

Bompart westchnęła, ale zabrzmiało to niczym dźwięk organów.

– Zadzwonię do prokuratora – powiedziała znużonym głosem. –

Uderzę się w pierś i wytłumaczę, że działaliśmy pochopnie. Jeszcze

dziś zwolni Sobieskiego.

Corso zamierzał odejść, lecz przytrzymała go za rękaw.

– Wydaje mi się, że mnie nie zrozumiałeś. Jeśli uda się to załatwić,

to mamy jeden problem z głowy, ale i tak musisz znaleźć mordercę.

– Sobieski jest mordercą.

– W takim razie rusz dupę i dopadnij go.

Corso poszedł prosto do aresztu. Polecił strażnikom przyprowadzić

skutego kajdankami malarza do pokoju rewizji osobistej – tu mogli

spokojnie porozmawiać, bo w wyłożonej glazurą salce, wyglądającej jak

szatnia na basenie, nie było kamer ani podsłuchów. Na jego widok

Sobieski zdrętwiał.

– Nie zostanę zwolniony? – spytał.

Corso dał policjantom znak, żeby zostawili ich samych. Trzaśnięcie

drzwi dodatkowo rozdrażniło zatrzymanego.

– Siadaj – polecił Corso, wskazując ławkę pośrodku.

Sobieski nawet nie drgnął. W kajdankach, dręczony przez tiki

nerwowe, Sob la Tob nie przypominał już pewnego siebie artysty.

 – Ty pieprzony świrze, powiem wszystko sędziemu. A kiedy wyjdę na

wolność, pójdę do mediów i wszystko im opiszę. Kurwa, mogłem…

Corso chwycił go za ramię i zmusił, żeby usiadł.

– Siadaj, do diabła! – Posadził go obok siebie. – Rozmawiałem

z prokuratorem i wyjaśniłem mu całą sytuację.

– Pewnie zapomniałeś o kilku drobiazgach – zadrwił Sobieski.

– Nie, wytłumaczyłem mu, że włamałeś się do bazy danych

Centralnej Służby Identyfikacji Śledczej i ukradłeś zdjęcia z tych spraw

kryminalnych.

– W co ty mnie pakujesz?

Corso ciągnął ugodowym tonem:

– Zapewniłem, że uważałeś to za niewinną zabawę. Nie chciałeś

zrobić nic złego. Jesteś artystą i wciąż szukasz nowych tematów

i inspiracji.

– Co za brednie, przecież ja nie mam nawet telefonu komórkowego.

– Fakt, ale masz komputer. Wysłałem do ciebie ekipę informatyków.

Dobrze się bawili, włamując się na własną stronę, żeby cię oskarżyć.

– Banda popaprańców!

– Spokojnie, wszystko da się załatwić!

Sobieski skulił się na skraju ławki, patrząc na Corso spode łba.

Teraz wyglądał na starego i wycieńczonego, ale gotowego jeszcze

poderwać się jak zaszczute zwierzę.

– Nikt nie wie o tych obrazach.

W głębi jego zapadniętych oczu zabłysło drżące, szkliste światełko.

– Powiemy prokuratorowi, że trochę się pospieszyliśmy. Wspomnimy

o twoich związkach z Sophie i Hélène, o szkicowniku, o Goi. Ale jak

wiesz, to tylko poszlaki. Przy odrobinie szczęścia wyjdziesz dziś

wieczorem.

– Gówno prawda – warknął malarz. – To ja wpakuję was do pudła.

Mam zdjęcia, które mi sprzedaliście, wy, gliniarze. Mam film, na

którym widać, jak się do mnie włamujesz. Kurwa, już po was.

Corso pokiwał głową, zachowując niezmącony spokój – tylko taka

strategia pozwala przekonać przeciwnika.

– To fakt, że masz kilka kąsków, ale my też. Rozmawiałem

z Ludovikiem, staruszku. Dał mi listę tego, za co mu zapłaciłeś. Moi

komputerowcy właśnie wczytują zdjęcia do pamięci twojego

komputera. Nikt ci niczego nie sprzedał, wszystko wykradłeś. Widzisz,

jakie to proste?

– Nie dam się wrobić. Wasze komputerowe sztuczki wyjdą na jaw,

kiedy wezmą się za to eksperci i…

– Magia tej sztuczki polega na tym, że to właśnie nasi informatycy

będą badali twój komputer.

– Szuje… – mruknął. – Mam inne dowody, mam…

– Wątpię, żeby Ludo podpisał pokwitowanie. To tylko twoje słowo

przeciwko naszemu. Biorąc pod uwagę twoją przeszłość, nie mam

złudzeń.

– Kryjecie się wzajemnie, cholerni popaprańcy.

Stéphane położył rękę na ramieniu Sobieskiego, po przyjacielsku.

– A przy okazji chronimy ciebie. Lepiej, żeby wszyscy zapomnieli

o tej sprawie.

– Skąd mam wiedzieć, że nie wsadzicie mnie za piractwo?

– Nie to jest dla nas ważne, Sobieski. Kiedy cię aresztuję, oskarżę

cię o zabójstwa Sophie Sereys i Hélène Desmory. I zapewniam cię, że to

się stanie już wkrótce. Po prostu zyskasz trochę czasu.

Sobieski wyszczerzył w uśmiechu czarne zęby. Zrozumiał, że po

remisie zaczyna się już drugi mecz. O dziwo, ta myśl przypadła mu do

gustu.

– Życzę ci powodzenia, palancie – wycedził.

Po powrocie z aresztu Corso załatwił bieżące sprawy. Oczywiście,

blefował – żaden technik nie zgodziłby się majstrować przy komputerze

podejrzanego, nawet żeby ratować skórę innego policjanta. Ale Sob la

Tob będzie trzymał język za zębami podczas przesłuchania i sędzia

nigdy nie dowie się o nielegalnym przeszukaniu ani o handlu Ludo.

Z gabinetu Corso natychmiast zadzwonił do Bompart, żeby

powiadomić ją, że wszystko jest już załatwione. Rozłączył się bez słowa.

Potem napisał z Krishną protokół z przesłuchania, ani słowem nie

wspominając o obrazach. Następnie zajrzał do laboratorium

kryminalistycznego, żeby odebrać płótna. Zdołał przekonać strażników

tej świątyni, zwłaszcza małego człowieczka z fryzurą figurki

Playmobilu, Philippe’a Marqueta, że zabiera obrazy „na potrzeby

śledztwa”.
 I wreszcie wezwał Barbie, żeby dowiedzieć się, czy ma coś nowego,

i zobowiązał ją, żeby trzymała w karbach Ludo: musiał pamiętać, że

uratowali go tylko i wyłącznie po to, by ocalić zespół. Po zakończeniu

śledztwa Corso nie chciał go więcej widzieć.

Poprosił też swoją zastępczynię, żeby przed wieczorem jeszcze raz

przyjrzała się materiałom: spontanicznym zeznaniom, efektom

mrówczej pracy stażystów, temu, co przyniosły różne poboczne tropy,

którymi podążali. Potem wszyscy mogli iść spać. Nazajutrz musieli

zaczynać… od zera.

Kiedy Corso wyszedł z trzydziestkiszóstki, zakręciło mu się

w głowie. Nie miał już winnego, nie miał tropu, nie miał nawet

pomysłu. W pewnym sensie mu ulżyło, cieszył się, że uniknął

najgorszego, ale to była desperacka radość.

Wrócił do domu i zasnął w ubraniu na kanapie.

Bez kolacji i bez snów.

 48

M ówi Adrien.

Upłynęło kilka sekund, zanim Corso przypomniał sobie, że to nowy

policjant, któremu Barbie zleciła śledzenie Sobieskiego, kiedy ten

wyszedł wczoraj około dwudziestej z aresztu.

Telefon go obudził. Dochodziła dziewiąta, a on spał jak ofiara

wypadku drogowego pogrążona w śpiączce.

– Co się stało?

– Jestem na dworcu Północnym.

– A to dlaczego?

– Sobieski nie ruszał się przez całą noc, ale przed chwilą wsiadł do

taksówki. Pojechałem za nim.

– Dokąd jedzie?

– Nie mam pojęcia.

Corso zamarł – nic sobie nie robiąc z nałożonych na niego

ograniczeń, ten łotr uciekał.

Stéphane wybiegł na schody.

– Nie spuszczaj go z oka, zaraz tam będę.

Kiedy pędził przez miasto swoim polo z kogutem na dachu i na

sygnale, chłopak znowu zadzwonił.

– Wsiada do eurostaru!

Corso był już za Sekwaną, na bulwarze Sébastopol. Wciskał gaz,

ani razu nie zatrzymując się na światłach. Co Sobieski zamierzał robić

w Anglii? Nawet taki dupek jak on musiał zdawać sobie sprawę, że jest

obserwowany i powinien siedzieć jak mysz pod miotłą.

– Okaż legitymację i koniecznie dowiedz się, do którego pociągu

wsiada.

– A co… co mam zrobić potem?

– Kup mi bilet.

Powiedział to, zanim zdążył pomyśleć. Zniknie, ale w słusznym celu:

Sobieski miał jakiś sobie tylko znany powód, żeby nagle jechać za La
Manche. A jego motyw mógł przecież mieć związek ze zbrodnią.

Dworzec Północny. Okolica bijąca rekordy pod względem bałaganu,

zgiełku, skażenia powietrza. Tu wciąż wyrastały mury, powstawały

przybudówki, kopano podziemia. W efekcie panował tu nieustanny

chaos. Trudno było połapać się w organizacji ruchu – samochody

jechały lusterko w lusterko, ulice były za wąskie, skrzyżowania

porażały nonsensownością. Dworzec Północny przypominał wyspę

chronioną przez silne prądy morskie: już wydawało się, że jest tuż

obok, a on nagle się oddalał i trzeba było znów manewrować, po czym

on i tak był coraz dalej i dalej…

– Gdzie jest Sobieski?

– Przeszedł kontrolę biletową – powiedział zadyszany Adrien. – Teraz

czeka na kontrolę bezpieczeństwa.

– Masz dla mnie bilet?

– Właśnie kupuję.

Corso zostawił samochód byle gdzie. Już wiedział, że ma szansę

nadrobić opóźnienie – Sobieski musiał czekać na swoją kolej, on

pokona wszystkie przeszkody, pokazując odznakę.

– Przeszedł kontrolę. Mam iść za nim na peron?

– Nie. Zaraz będę.

Corso biegł przez halę główną, przebijając się pod prąd przez

strumień podróżnych. Wbiegł po ruchomych schodach eurostaru

i wreszcie zobaczył Adriena. W pośpiechu rzucił mu kluczyki do

samochodu i zabrał bilet.

– Hm… a kto mi zwróci pieniądze?

Corso szybko podał mu numer rejestracyjny wozu i pognał dalej.

Dzięki trójkolorowej legitymacji błyskawicznie przeszedł obok

stanowisk kontroli po stronie francuskiej, po angielskiej mogło to być

już trudniejsze, ale przecież w 2016 roku Wielka Brytania była jeszcze

częścią Europy.

Kiedy dotarł na peron, ostatni pasażerowie przechodzili kontrolę

bezpieczeństwa. Zapytano go o cel podróży. Nie wdawał się

w szczegóły – nie mógł ujawnić, że pociągiem jedzie jego podejrzany.

Peron pustoszał w oczach. Ostatnie minuty przed odjazdem.

Wreszcie mógł zbliżyć się do stalowego olbrzyma o żółto-niebieskim

kadłubie, istnego cudu technologii, wyglądającego tak, jakby chciał

pozostawić tu nieszczęsny statyczny świat. Corso miał dwie

możliwości: albo pobiegnie do swojego wagonu, ryzykując, że Sobieski

zauważy go przez okno, albo wskoczy do pierwszego, a potem poszuka

swojego miejsca, narażając się jednak na „spotkanie” w pociągu.

Wybrał rozwiązanie kompromisowe: wsiąść na początku składu

i już się nie ruszać. Na dworcu St. Pancras będzie miał dość czasu,

żeby odszukać malarza.

Zdyszany, spocony, usiadł na wolnym miejscu i zamknął oczy.

Gdzieś w tym pociągu był też Sobieski – połączyło ich to stalowe

monstrum, a podróż przywracała nadzieję. Zabawa zacznie się na

nowo w Londynie. Do tego czasu pozostawało mu tylko jedno: zdalnie

kierować zespołem i wyjaśnić, dlaczego on, szef grupy prowadzącej

najgłośniejszą sprawę lata, zniknął na cały dzień.

 49

K iedy tylko

i zreferował jej sytuację.

pociąg ruszył, Corso zadzwonił do Barbie

– Mogę coś powiedzieć? – spytała.

– Nie. Powierzam ci zorganizowanie nowego początku śledztwa.

– Nazywasz to nowym początkiem?

Wyjaśnił jej, czego oczekuje: kontynuacji analizy dokumentów,

w tym także ze śledztwa Borneka, ale przez pryzmat Sobieskiego.

– Utknęliśmy. Naprawdę myślisz, że to dobry kierunek?

Corso nie odpowiedział. Mimo że malarz miał solidne alibi, mimo że

w jego pracowni niczego nie znaleźli, mimo że kupił zdjęcia z miejsca

odnalezienia zwłok – a przecież zgodnie z logiką faktyczny morderca

nie zadawałby sobie trudu, żeby je zdobyć – intuicja podpowiadała

policjantowi, że nie wolno spuszczać z oka tego podejrzanego.

– A reszta?

– Jaka reszta?

– Wszystkie inne tropy, które podjęliśmy.

Biorąc pod uwagę oddelegowanych przez Bompart policjantów

i gromadę stażystów, nad sprawą Squonka pracowała niewielka firma.

– Radź sobie. Rozdziel zadania, zorganizuj pracę. Dobrze wiesz, że

pod moją nieobecność tylko ty możesz utrzymać wszystko w ryzach.

Komplement na pewno schlebiał Barbie, jednak nic nie powiedziała.

– A Ludo?

– Traktuj go jak dotąd. Będzie tyrał nad tym śledztwem bardziej niż

zwykle.

– Co mam powiedzieć pozostałym?

– Że musieliśmy zwolnić Sobieskiego z powodu mojej nocnej wizyty.

Przesłanie brzmi: trzeba naprawdę dać z siebie wiele. Sobieski to

nieprzeciętny przeciwnik.

– Okej. Czy teraz mogę ci coś powiedzieć?

 – Nie, to ja ci coś powiem: zlecam ci osobiście odnalezienie jego

kryjówki. Grzeb w jego wyciągach bankowych, rachunkach, opłatach

kartami kredytowymi. Jeżeli wszystko pójdzie zgodnie z planem, wrócę

wieczorem.

Rozłączył się, powtarzając w myślach, że zmierza we właściwym

kierunku. Jechał tym samym pociągiem co Sobieski i przez najbliższe

dwie i pół godziny nic nie mogło się stać.

Odprężył się i wtulił w fotel. Ale myśli wciąż kłębiły mu się w głowie.

Po co ten wypad do Wielkiej Brytanii? Za tym jednym pytaniem

napłynęło tysiąc innych. Jak Sobieski zdołał nakłonić dwie kochanki,

żeby kłamały dla jego dobra, choć był potworem? Jak uprowadził

Sophie i Hélène? A może się z nimi umówił? Jakiej metody używał,

żeby się z nimi kontaktować? Na jakim terenie działał?

Z zadumy brutalnie wyrwała go syrena. Uświadomił sobie, że

pociąg mknie już pod La Manche i że uruchomiono sygnał alarmowy.

Sobieski.

Pociąg natychmiast zwolnił. Syrena wciąż wyła, rozbrzmiewając

w tunelu jak w przyspieszaczu cząstek, a sznur wagonów zatrzymał się

w kilka sekund. Nagle tunel rozbłysł – policja, strażacy, wszyscy

w żółtych odblaskowych kombinezonach, pojawili się na chodnikach

przy torach. Pasażerowie wstawali, kręcili się, nawoływali. Mówiło się

o usterce technicznej, o pożarze, o napadzie.

Drzwi wagonu otworzyły się, pojękując. Pracownicy ochrony

poprosili pasażerów o wyjście z pociągu i pozostawienie toreb i walizek.

Nie było powodów do niepokoju – po przejściu do pomieszczeń obsługi

wszyscy będą bezpieczni. Corso przypomniał sobie, że tunel pod La

Manche składał się z trzech korytarzy: południowego, wiodącego do

Anglii, północnego, biegnącego do Francji, i środkowego, używanego do

prac konserwatorskich i do ewakuacji pasażerów w razie problemu. No

i stało się, szanowni państwo!

Corso szedł ze wszystkimi, zastanawiając się, czy ta afera to

sztuczka Sobieskiego. Gdy dreptał gęsiego wzdłuż pociągu, zwrócił się

o informację do jednego z pracowników ochrony (w tych żółtych

kombinezonach, z lampkami na czole, wyglądali jak Minionki z filmu

o takim samym tytule). Nie doczekał się odpowiedzi. Tymczasem

w tłumie rozchodziły się różne pogłoski, a dominowała hipoteza tlącego

się gdzieś pożaru.

Jednak nie wyczuwało się żadnego podejrzanego zapachu –

przeciwnie: podmuch świeżego powietrza w tunelu był całkiem

przyjemny. Kolumna, o dziwo, maszerowała spokojnie i w ciszy, jakby

to wszystko był tylko próbny alarm.

Od czasu do czasu Corso stawał na palcach, usiłując odszukać

mężczyznę w kapeluszu. Ani śladu.

Sceneria była przytłaczająca. Po jednej stronie zatrzymany eurostar,

który w tunelu wydawał się jeszcze większy, potężniejszy. Po drugiej

zaokrąglona ściana, jak fragment monstrualnej rury. Najbardziej

niepokojąca była ta powtarzalność armatury: rurek i przewodów, które

ciągnęły się, niezmiennie odtwarzając te same linie i powierzchnie.

Corso wyczuwał narastający wokół lęk. Ludzie, początkowo

zaskoczeni, teraz zaczynali sobie uświadamiać, gdzie są: niemal sto

metrów pod poziomem morza, pomiędzy jakimiś warstwami

geologicznymi, z ponad czterema tysiącami kilometrów sześciennych

wody na głowie.

Kiedy wybuch paniki był już bliski, wściekły wiatr wdarł się nagle

do tunelu. Niektórzy pasażerowie o mało nie upadli, inni przykucnęli,

jeszcze inni uczepili się idących obok. Właśnie otwarto przejścia

łączące tunel z korytarzem technicznym. Corso przypomniał sobie, że

panowało w nim wyższe ciśnienie, żeby w razie pożaru nie dopuszczał

ognia ani dymu.

Pochyleni, zgięci, naprężeni szli aż do przejścia: żółtych drzwi

ognioodpornych, otoczonych plątaniną rur kanalizacyjnych. Corso

postanowił iść szybciej, wyprzedzając innych w poszukiwaniu

kapelusza Sobieskiego. W takim zamieszaniu drapieżnik mógłby uciec.

Tylko dokąd?

Niemal natychmiast jeden z Minionków kazał mu wracać na

miejsce. I wtedy go zobaczył: Sobieski właśnie przekraczał próg

pomiędzy dwoma tunelami. Przytrzymując ręką kapelusz, szedł

z czarnym plecakiem, nad którym przymocował zrolowany materac.

Wyglądał niczym stary obieżyświat wyruszający na wyprawę.

Corso czuł, że lada chwila dojdzie do konfrontacji, chociaż nie

wiedział jak. Znów spróbował wyjść z szeregu i przyspieszył kroku.

A wiatr stawał się coraz mroźniejszy.

Tym razem za ramię złapał go strażak.

– Ejże, spokojnie! – polecił po francusku. – Nie ma pośpiechu.

Zaczekamy tutaj.

– Na co mamy czekać? – spytał Corso, pokazując legitymację

policyjną.

Mężczyzna chyba nie zamierzał traktować go jak kolegi, jednak

odpowiedział:

– Albo na potwierdzenie, że nie ma już zagrożenia, albo na drugi

pociąg na północnym torze.

– O jakie zagrożenie chodzi?

Strażak popchnął go w stronę grupy, nic nie mówiąc, a potem

poszedł zaprowadzić porządek w innym miejscu. Przekroczyli próg

i Corso znów stanął na palcach, żeby sprawdzić, czy Sobieski jest

w tunelu serwisowym.

Łajdak zniknął. Tym razem nie było wątpliwości. Corso cofnął się

o krok i zsunął wzdłuż ściany. Zmagając się z wiatrem, który tu był

jeszcze silniejszy, szedł na ugiętych nogach, opierając się ręką

o zakrzywioną ścianę i kuląc jak złodziej.

Kiedy dotarł tam, gdzie powinien znajdować się Sobieski,

potwierdziło się to, co przypuszczał: malarz zniknął. Cofnął się jeszcze

o krok, żeby objąć spojrzeniem resztę kolumny – człowieka

w kapeluszu nie było. Gdzie mógł zniknąć? A przede wszystkim

dlaczego? Jaki sens miałoby ukrywanie się pod morzem?

Corso ruszył pod wiatr w stronę czoła kolumny, gdzie pracownicy

ochrony i strażacy rozmawiali, mieszając francuski z angielskim.

Wtedy zobaczył ukryte w ścianie drzwi i spróbował je otworzyć.

Oczywiście były zamknięte. Pamiętał, że wszystkie zamki w tunelu

otwierano ze stanowisk kontroli znajdujących się na lądzie, sto

kilometrów stąd.

W końcu ochroniarz dorwał go jak złodzieja w supermarkecie:

– What the fuck are you doing here?

Corso nie wiedział, co odpowiedzieć.

Był bez reszty skoncentrowany na oczywistym, choć

niewytłumaczalnym fakcie: Philippe Sobieski zniknął gdzieś pod La

Manche.
 50

z
A ngielska

bożonarodzeniowymi
estetyka

dekoracjami:
zawsze

wystawy
kojarzyła

sklepów
mu

ze
się

złotymi

literami, czerwone kabiny telefoniczne, czerwone autobusy, klamki

z brązu i bobbies w dziwacznych kaskach na głowie – to był Londyn

pachnący świętami, rozbrzmiewający dzwoneczkami, Londyn pięknie

opakowanych prezentów leżących pod choinką.

I dokładnie takie wrażenie odniósł Corso, wychodząc z dworca

St. Pancras. To nic, że Londyn wszedł w trzecie tysiąclecie

z budynkami ze szkła i stali, ze spektakularnymi gmachami

zaprojektowanymi przez genialnych architektów – plac, który

rozpościerał się przed oczyma policjanta, przypominał mu

bombonierkę z czekoladkami w złotkach i sreberkach.

Po fałszywym alarmie wszyscy wsiedli do pociągu i dojechali do

Londynu z zaledwie czterdziestopięciominutowym opóźnieniem. Corso

znalazł się jednak w absurdalnej sytuacji: zgubił podejrzanego,

zmarnował znaczną część dnia, do tego w tych przeciągach w tunelu

złapał zapewne co najmniej katar. Wciąż nie rozumiał, co się stało. Ale

oczywisty wniosek brzęczał mu w uszach jak natrętny giez: w ogniu

śledztwa w sprawie kryminalnej znalazł się za kanałem La Manche,

zagubiony wśród wesołych turystów, w słońcu, które dość rzadko

zaglądało do brytyjskiej stolicy.

Pozostało mu zjeść hamburgera i czekać na pociąg. Siedząc w głębi

sali i mechanicznie przeżuwając ser, miał wrażenie, że pogrąża się

w bagnie. Sprawdził telefon. Pamiętał, że na czas podróży ustawił go

na tryb samolotowy, żeby oszczędzać baterię (wyobrażał już sobie, że

depcze Sobieskiemu po piętach, wędrując ulicami Londynu, i dzwoni

do Barbie, żeby zdobyć informacje o takim czy innym miejscu

odwiedzonym przez podejrzanego; marzenia!).

Za to Barbie zostawiła mu pięć wiadomości. Nagle wiara ożyła: coś

nowego w Paryżu? Corso oddzwonił z nadzieją faceta, który czołga się

resztkami sił do oazy; jego oczy błyszczą, głos jest ochrypły, a mózg

rozpalony.

– Sobieski jest w drodze do Liverpoolu albo Manchesteru –

powiedziała, nie dając mu czasu na opowieść o udręce, jaką była ta

podróż.

– Skąd wiesz?

– Pamiętasz jego torbę?

W chwili aresztowania Sobieski uparł się, żeby zabrać niewielką

torbę marki Louis Vuitton, rodzaj męskiej saszetki. Z raportu

policjantów, którzy przeprowadzili rewizję, wynikało, że w saszetce były

tylko gotówka, dokumenty tożsamości, prezerwatywy, środki na

potencję i lubrykant. Teraz Corso przypomniał sobie, że w progu drzwi

pomiędzy tunelami artysta miał na ramieniu tę saszetkę.

– Do czego zmierzasz?

– Przeszukałam ją, kiedy Sobieski siedział na dołku. – Barbie była

bardziej skrupulatna niż on i nie darzyła mundurowych zbyt dużym

zaufaniem. – Pozwoliłam sobie zostawić mu drobny upominek –

ciągnęła.

– Co?

– Lokalizator satelitarny. Drobiazg, który dostałam od chłopaków ze

służb specjalnych. To nowość. Jest maleńki, niewykrywalny.

Próbowałam ci o tym powiedzieć, ale nie dopuściłeś mnie do słowa.

Corso zawsze uważał Barbie za silne wsparcie, ale nie docenił jej.

Ona wciąż była o kilka kroków przed nim…

– I… uruchomiłaś go?

– Zaraz wyślę ci aplikację do geolokalizacji, potem będziesz już tylko

obserwował strzałkę. Sobieski wyszedł z dworca St. Pancras

o piętnastej trzydzieści i od razu pojechał autostradą M-czterdzieści na

północ. W tej chwili jest na M-sześć i jedzie w kierunku Liverpoolu

i Manchesteru, ale kto wie? Może zjechać wcześniej.

A zatem malarz został w pociągu. Czy to on uruchomił alarm? Czy

naprawdę zniknął w tunelu? Corso zaczynał się zastanawiać, czy nie

traci głowy.

– Gdzie teraz jest?

– Na wysokości Birmingham. Nie wiem, kto prowadzi, ale wlecze się

jak dziadzio. W tym tempie dojedzie do Liverpoolu około siódmej

wieczorem. Ale powtarzam: nie wiemy, dokąd naprawdę jedzie.

Corso spojrzał na zegarek. Zdąży jeszcze wynająć samochód

i pojechać w tę samą stronę. Z geolokalizatorem może zachować sporą

odległość i ustalić, co facet knuje.

– Znaleźliście jakieś angielskie kontakty Sobieskiego?

– Żadnych. Chyba ma galerię w Anglii, ale w Londynie.

– Gratuluję. Jesteś najlepsza.

– Nie podlizuj się – mruknęła Barbie. – Rusz się i jedź za nim. Twój

czas jest policzony.

– Co chcesz przez to powiedzieć?

– Schowałam lokalizator w pierwszej prezerwatywie w pudełku.

Kiedy pójdzie na dziwki, stracisz jego ślad. Musisz odnaleźć ukochaną,

zanim przyprawi ci rogi!

 51

C orso stracił sporo czasu.

Wynajął audi A3 z automatyczną skrzynią biegów i kierownicą po

prawej i pojechał na północ. Udało mu się jednak zgubić przy

wyjeździe z Londynu, bo wybrał zły zjazd, i zmarnował kolejne pół

godziny.

Sobieski mimo spokojnej jazdy był jakieś dwieście kilometrów przed

nim – mała niebieska strzałka przemieszczała się w kierunku

Manchesteru. Nie było już wątpliwości – malarz, który im się wymknął,

minął zjazd na Liverpool i jechał prosto M56 w stronę Lancashire.

Pomimo stresu i podniecenia Corso rozglądał się i podziwiał

pejzaże. Wyrwał się z ruchliwych ulic miasta, by znaleźć się w świecie

wiejskich rezydencji, zielonych wzgórz i białych płotów. Choć świeciło

słońce, przyroda była nasączona wodą, w powietrzu czuło się wilgoć

i melancholię, które od zawsze unosiły się nad Anglią.

Z wybiciem dziewiętnastej Sobieski wjechał do miasta i zatrzymał

się w Northern Quarter. Ulica nosiła nazwę Houldsworth. Corso był

wściekły – miał do pokonania jeszcze sto kilometrów, ale nie mógł

przecież dać się zatrzymać za przekroczenie prędkości. Prowadząc,

obserwował za pomocą Google Maps obrazy z dzielnicy – rejonu, gdzie

sporo wyburzono, gdzie królowały cegła i street art. Ulica wydawała się

opustoszała, jednak natrafił na nazwę galerii sztuki: Northpad. Kliknął

jeszcze raz i pojawiła się lista artystów, którzy tam wystawiali.

Nazwisko Sobieskiego figurowało na pierwszym miejscu – za miesiąc

miał wystawę, a galeria założyła dla niego osobną stronę.

Czyżby Sob la Tob tylko dlatego złamał zakaz? Corso nie był tym

zaskoczony: malarz prowokował i z czystej przekory trzymał się swoich

planów. W ten sposób upadła kolejna hipoteza: Sobieski nie uciekł, nie

wyjechał do Anglii z jakichś tajemniczych powodów.

Pejzaż się zmienił. Niebo zasnuwała teraz czerń rewolucji

przemysłowej, wyziewy kopalniane, dym lokomotyw parowych.

 I wreszcie ujrzał przedmieścia Manchesteru. Inne oblicze Wielkiej

Brytanii: smutek cegieł, bolesne konanie rudych traw.

Z tej odległości klocki bloków i skupiska niskich domów wyglądały

abstrakcyjnie, jak plamy monotonnych barw: sjeny na szarości albo

lśniącej bieli na zieleni, trochę jak na obrazach Mondriana czy Rothki.

Potem kształty stały się wyraziste – domki w równych szeregach,

betonowe osiedla pod ciężkim buciorem ołowianych chmur, samotne

latarnie, sterczące na horyzoncie niczym haki rzeźnicze.

Sobieski wyjechał prawie pół godziny temu. Jednak nie wracał do

Londynu. Podążał dalej M61 w kierunku północno-zachodnim,

w stronę morza. Corso musiał wybrać: albo zatrzyma się

w Manchesterze, żeby zadać kilka pytań właścicielowi galerii, albo

pojedzie za podejrzanym w stronę wybrzeża Lancashire.

Sięgnął po telefon i zadzwonił do Barbie. Miał dość patrzenia

jednym okiem na drogę, a drugim na ekran telefonu, na którym

usiłował rozszyfrować nazwy. W kilku słowach powiedział podwładnej,

przed jakim stanął wyborem.

– Z mojej mapy wynika, że może jechać do Preston albo do

Blackpool, albo dalej na północ, do Morecambe bądź Lancaster. Co

o tym myślisz?

– Jedzie do Blackpool.

– Znasz to miejsce?

– To kurort nadmorski. Rodziny z Liverpoolu i Manchesteru jeżdżą

tam, żeby się zabawić. To jakby nieustający festyn dla amatorów piwa

i ryby z frytkami.

– Po co jechałby do takiej dziury?

– Rozrywek dla dorosłych też tam nie brakuje.

– To znaczy?

– Jest mnóstwo klubów ze striptizem.

Corso poczuł falę gorąca przepływającą przez jego ciało. Dodał

gazu, minął zjazd na Manchester i pojechał prosto na północ. Już

zaczynał marzyć, że łapie mordercę in flagranti w podziemiach miasta

rozkoszy. Zapowiadała się piękna noc.

 52

nad
M ciemnym
iasto, w którym przeważały budynki z cegły, wznosiło się

morzem, podobne do czerwonej fortecy pociętej

światłami neonów, szyldów, ozdób. Dominowała nad nim jakby

zminiaturyzowana wieża Eiffla, a także żelazne kolejki górskie,

wznoszące się ponad domami na wysokość kilkudziesięciu metrów.

Długie promenady z kasynami, karuzelami, budkami, gdzie

sprzedawano frytki, wysuwały się daleko w czarne morze. O zmierzchu

kurort pławił się w krwistych barwach nieba, a ciepła mgła i opary

zacierały kontury dogorywającego dnia.

Sobieski już prawie od godziny krążył po ulicach tego wesołego

miasteczka dla dorosłych. Czego szukał? Klubu ze striptizem? Dziwki

z wielkimi cyckami? Prostytutki? Ofiary? Czy zdawał sobie sprawę, że

właśnie podpisał na siebie wyrok i po powrocie do Francji pójdzie

prosto do więzienia? A może zapomniał nawet o tych problemach, bo

znów wszedł w skórę drapieżnika i polował na nową zdobycz? Właśnie

na to liczył Corso – wkroczyłby, zanim morderca przejdzie do czynu,

zaskoczyłby go ściskającego w jednej ręce sznur, a w drugiej nóż…

Zatrzymał się na parkingu nad morzem i wyłączył silnik. Przez

chwilę obserwował sygnał przesuwający się po planie miasta

zafascynowanymi oczyma poszukiwacza szmaragdów, który po wielu

dniach i nocach wędrówki przez malaryczne błota znalazł w dżungli

niezwykły kamień.

Trzymając w ręce telefon, zamknął samochód i ruszył wzdłuż

morza. Ciągnęły się tu tylko sale do gry w bingo, bary, fast foody.

Fasady budynków miały żywe barwy: ciemnoczerwoną, różową,

błękitną, a szyldy w dogasającym świetle dnia zaczynały razić

pstrokacizną. Po drugiej stronie, nad wodą, dziwne przewody

elektryczne – złote i miedziane – zdawały się padać tak nisko, że lada

chwila mogłyby doprowadzić do zwarć, muśnięte przez fale.

 Hałas był ogłuszający. Przez otwarte drzwi kluby pluły rockiem,

rapem, salsą, muzyką cyrkową, melodiami granymi na katarynce.

Maszyny do gry przestawały już mieścić monety. Z głośników lały się

wykrzykiwane, trudne do zrozumienia zdania. Ale najgorsze były

zgrzyty metalu nad głową, na torach rozdzierających niebo – te

wszystkie piski i pomruki świdrujące uszy i przyprawiające o ból

zębów, niczym gigantyczne wiertło w staromodnym gabinecie

dentystycznym. Brrrr.

Corso wszedł do miasta jakby niesiony przez podmuch od plaży,

owiewający teraz rozpalone kamienie. W atmosferze sztucznej radości

wszystko tu zdradzało skrajną nędzę. Rodziny snujące się po ulicach,

zaczerwienione gęby, wytatuowane ramiona opowiadały o pokoleniu,

które trwoniło zasiłki na popijanie w pubach albo ćpanie heroiny. To

był świat w rozsypce, pijany i półprzytomny, oscylujący między kuflem

a kolejką górską.

Policjant szedł tropem sygnału. Sobieski kluczył jak czający się

drapieżca. Na razie Corso go nie widział, wolał zresztą śledzić malarza

z daleka, żeby nie stanąć z nim twarzą w twarz.

Z nastaniem nocy atmosfera się zagęszczała. Kobiety z dziećmi

trzymającymi w rękach watę cukrową wracały do domów. Pijani

mężczyźni robili się agresywni, śmiechy przeradzały się w krzyk,

bełkot, obelgi. Na szczęście w czasach zagrożenia terrorystycznego

wszędzie krążyły patrole wojskowe, utrzymując ten tłum w ryzach.

Sobieski właśnie wszedł do Pleasure Beach, głównego parku

atrakcji. Corso podążył za malarzem. Wagoniki kolejki górskiej kreśliły

na niebie linie niczym łyżwy giganta na lodzie. Pod neonami twarze

wyglądały blado, cera traciła blask, uśmiechy zamieniały się w głupie

grymasy, wyłaniały się na mgnienie oka w rozbłysku światła i znikały.

Wszystko było już gotowe na kolejną noc szaleństwa i upojenia.

Nagle Corso zobaczył go zmierzającego samotnie ku ogromnej

kolejce, której tory wyginały się we wszystkie strony. Policjantowi

trudno było uwierzyć, że Sobieski odbył tę podróż, żeby przejechać się

kolejką górską. Na tę okazję nawet się przebrał – teraz miał na sobie

koszulę w hawajskie wzory. Jej wyrzucone na wierzch poły miękko

uderzały o szerokie flanelowe spodnie, krojem nawiązujące do lat

trzydziestych. Wciąż z plecakiem, zamiast borsalino miał teraz na

głowie prawdziwy stetson obieżyświatów, wzorowany na tych

amerykańskich z minionego stulecia.

Corso przyspieszył kroku. W tym momencie Sobieski zamiast

podążyć w stronę oświetlonej budki, w której mieściła się kasa

rollercoastera, przecisnął się pod barierką i wszedł pod stalową

konstrukcję kolejki. Stéphane widział go w mroku – rondo jego

kapelusza zdawało się przecinać noc jak piła tarczowa.

Corso prawie biegł, ale nagle zablokowała go grupa starych

Angielek w sukienkach w kolorze fuksji i niebieskich perukach.

Podchmielone, wymachiwały biletami, krzycząc: „Bingo! Bingo!”.

Policjant w końcu je odepchnął i także przeszedł pod balustradą. Biegł

po trawie, a łańcuchy kolejki górskiej wolno podzwaniały nad nim,

ciągnąc wagoniki w górę.

Kiedy metalowe wózki się rozpędziły, Corso ujrzał przed sobą pusty

tor oświetlony latarniami w kształcie syren. Sobieski znowu zniknął.

 53

C
światłem –
orso

tu
przebiegł

skupiały
przez

się kluby
tor i

ze
znalazł

striptizem
się na

i bary
terenie zalanym

lap dancing.

Neony, szyldy, ekrany, na których widniały wymowne hasła: Afrodyty,

Fallen Angels, Heaven, Rouge, Sinless, Wicked, a przy nich nagie

kobiety w wyuzdanych pozach. Zewsząd płynęła muzyka, tworząc

kakofonię skłóconych dźwięków.

Na głównej ulicy Corso zaczął biec, przeciskając się przez tłum

złożony wyłącznie z mężczyzn. Już po pięćdziesięciu metrach odnalazł

swój obiekt: drepczącego faceta w koszuli w palmy i amerykańskim

kapeluszu. Zwolnił. Im bardziej zbliżał się do Sobieskiego, tym

wyraźniej wyczuwał niebezpieczeństwo. W takich sytuacjach nie wolno

popełnić żadnego błędu.

Nagle malarz skręcił w prawo, w słabiej oświetloną ulicę, gdzie tłum

mocno się przerzedził. Czerwony blask wydobywający się spod drzwi

nasuwał skojarzenie z polanami dopalającymi się w piecu.

Policjant wykorzystał mrok, żeby zbliżyć się jeszcze bardziej. Jego

obiekt szedł zdecydowanym krokiem, jakby wiedział, dokąd zmierza

i gdzie chce uderzyć. Kolejna ulica, jeszcze mroczniejsza. Corso

zrozumiał, że wkraczają w następny krąg – ludzie, którzy się tu

znaleźli, byli cisi i spokojni, fotografie, mniejsze i bardziej dyskretne,

wisiały w ramkach za szkłem i przedstawiały wyłącznie nagich

mężczyzn.

Widocznie tego wieczoru Sobieskiego ogarnęła więzienna

melancholia i w dzielnicy o zróżnicowanej ofercie szukał drugiego

samca. Natomiast Corso czuł się fatalnie. Te zalotne mrugnięcia,

natarczywe spojrzenia – miał wrażenie, że otacza go żądza, która

przywołuje ponure wspomnienia. Prostytuujący się mężczyźni

przybierali lubieżne pozy w drzwiach klubów albo w półmroku bram,

a ich oczy lśniły w ciemnościach jak rozżarzone węgle. Na myśl

o wejściu do takiego przybytku Corso zamierało serce, ale przecież nie

mógł pozwolić, żeby Sobieski znowu zniknął.

Nawet nie zauważył, że idzie już inną uliczką, gdzie nie ma klubów

ani muzyki, ani nawet latarni. Cienie kryły się w zakątkach i nagle

stawały na jego drodze, chwytając go za rękę, przesyłając całusy,

szepcząc niezrozumiałe słowa.

Corso chciałby iść prosto, nie zwalniając, lecz Sobieski raz po raz

się zatrzymywał, negocjował, dyskutował, czasem znikał, żeby

wymienić z kimś pieszczotę bądź pocałunek, potem odchodził żwawym

krokiem.

Stéphane był zmuszony dostosować tempo do malarza, więc wlókł

się, ignorując wszelkie próby uwodzenia. Nagle z ciemności wyłoniła

się ręka i przyparła go do ściany we wnęce. Zdążył tylko zobaczyć

twarz przysuwającą się, żeby go pocałować. Wymierzył natrętowi cios

w brzuch i zaraz pożałował reakcji. Mężczyzna cofnął się, nie mogąc

złapać tchu.

Corso życzliwie położył mu rękę na ramieniu.

– I’m sorry. Are you OK?

A tamten opadł na kolana i próbował rozpiąć mu rozporek. Corso

widząc, że chyba zainicjował jakąś perwersyjną grę, wysunął się

z wnęki i szybko odszedł, żeby znaleźć się bez żadnej osłony na środku

uliczki. Zobaczył swój obiekt: Sobieski, stojąc pod rusztowaniem,

całował się z długowłosym mężczyzną. Corso od liceum nie widział,

żeby ktoś całował się tak namiętnie.

Mężczyźni w końcu przerwali i odeszli razem, trzymając się za ręce.

Interweniować? Jeszcze na to za wcześnie. Chciał złapać malarza na

gorącym uczynku, dopaść go z nożem w ręku. Mieć coś, czemu nie da

się zaprzeczyć, co nie podlega żadnej dyskusji.

Ruszył, po czym usłyszał coś, co zmusiło go, żeby się odwrócić.

Doskonale znał ten dźwięk: podkute buty uderzały o chodnik,

zapowiadając napaść, bijatykę… Skini uzbrojeni w żelazne pręty

i kastety szli uliczką. To był klasyczny queer-bashing. Położył rękę na

broni, myśląc sobie, że los gra na korzyść Sobieskiego.

Zanim zdążył strzelić, poczuł, jak popychają go uciekające męskie

prostytutki. Inni tymczasem stawali do walki, uzbrojeni w ołowiane

rurki, osłaniając się pokrywami śmietników.

 Corso się obejrzał: Sobieski zniknął. Znów się odwrócił – w samą

porę, żeby dostać pięścią od wrzeszczącego łysola. Rzucony na jezdnię,

poczuł twardość asfaltu. Próbował unieść broń i nacisnąć spust.

Żelazny pręt roztrzaskał mu nadgarstek, a podkuty martens rozciął

twarz. Tylko cudem nie wypuścił spluwy z ręki (czuł w zaciśniętych

palcach kanciastą kolbę), ale nic nie widział.

Skulił się i zbierał sypiące się ciosy, a krew tętniła mu w skroniach.

Trzymał broń między nogami, ale jego rękę rozrywał pulsujący ból.

Twarz miał we krwi, jego mózg był jak galareta, ciało przeżarte

cierpieniem, a jednak między ciosami zdołał się unieść, przyklęknąć,

podeprzeć kolanem złamaną rękę i wybełkotać kilka obelg.

Łysy gnojek w lśniącej kurtce oburącz trzymał nad nim cegłę. Corso

pomyślał, że trudno sobie wyobrazić bardziej absurdalną śmierć i że

przyjdzie mu teraz zapłacić za szczęście, które tyle razy sprzyjało mu

podczas prawdziwych akcji policyjnych. Zacisnął powieki i wtulił głowę

w ramiona, czekając na ten ostatni cios.

Ale cios nie padł. Resztkami sił uniósł powieki i stwierdził, że skin

zwiał, a uliczka nagle opustoszała – oddział policji szarżował sto

metrów przed nim przy wsparciu żołnierzy z bronią automatyczną.

Odruch warunkowy kazał mu rzucić broń i podnieść ręce; to drugie

już mu się nie udało.

Światło latarek przecinało uliczkę. Hałas, który robili gliniarze,

targał mu nerwy. Może to absurd, ale pomyślał, że cegła i krew do

siebie pasują, a ochlapane mury wyglądają tak, jakby topiły się

w bezkształtną masę.

Osunął się i padł twarzą na ziemię, myśląc o małych czerwonych

obrazach Goi.
 54

N a biurku inspektora Tima Waterstona leżały jako dowody

legitymacja policyjna Corso, jego dokumenty i broń służbowa.

Po napaści przewieziono go do szpitala Blackpool Victoria, gdzie jak

innym ofiarom udzielono mu pomocy. Najpierw oszałamiał go ból,

potem środki znieczulające. Poczuł się lepiej, ale szczęki, które tak

mocno zaciskał, zdrętwiały i nie mógł wymówić ani słowa. Miał ochotę

krzyczeć, uprzedzić policję, rozkazać, żeby wszczęto poszukiwanie

Sobieskiego, który być może morduje teraz człowieka, lecz po prostu

zasnął, skulony, w jakiejś komórce z jednym łóżkiem i bez okna.

Gdy się obudził, nie wiedział, która jest godzina (zabrali mu

zegarek) ani nawet co tu robi. Odkrył, że jego prawe przedramię jest

usztywnione i na temblaku. Na pewno prześwietlenie wykazało, że

doszło do złamania, ale on niczego nie pamiętał. Wstał po ciemku

i znalazł korytarz. Tu, jeszcze oszołomiony po pobiciu i otępiony po

lekach, miał okazję skosztować wywróconego do góry nogami

angielskiego świata.

Kiedy szukał włącznika po prawej, ten był po lewej; kiedy chciał

pchnąć drzwi, trzeba było je pociągnąć; kiedy spodziewał się zobaczyć

korytarz, trafiał na schody, które biegły w górę, a zaraz potem w dół

(nie wiadomo po co). Potykając się i klnąc, dotarł w końcu po omacku

do holu głównego szpitala. Tu w oczy rzuciły mu się dwa fakty:

wstawał dzień, ale to był angielski dzień, szary i zasklepiony jak dach

bunkra; a poza tym czekało na niego dwóch policjantów.

Odebrał swoje rzeczy i potulnie poszedł w deszczu za cerberami aż

do samochodu służbowego (który był równie poobijany i cuchnący jak

te francuskie). Nie miał pojęcia, czy go aresztują (jego ekspedycja była

z każdego punktu widzenia nielegalna), czy może pocieszą, pokażą

zdjęcia skinów, oznajmią, że tej nocy doszło do kolejnego morderstwa

w Blackpool, albo po prostu zapakują do najbliższego pociągu. Być

może wszystko naraz.

 Nie pojechali jednak na posterunek policji, ale do „kryzysowego”

baraku w sercu Pleasure Beach – trwało śledztwo w sprawie bójki

i policjanci krążyli po terenie, między urządzeniami

(unieruchomionymi i lśniącymi od deszczu), szukając śladów.

Odnalezienie łajdaków, którzy chcieli „rozwalić pedałów”, nie powinno

być zbyt trudne, ale najwyraźniej do sprawy podchodzono tu z powagą.

Siedząc przy plastikowym biurku, Corso milczał. Patrzył na swoje

dokumenty i spluwę. Na wprost niego Tim Waterston w żółtej kurtce

nieprzemakalnej z odblaskowymi pasami i walkie-talkie w ręce

wyglądał jak szef budowy. Był żywą karykaturą – rudy, brzuchaty,

nosił bokobrody godne Wolverine’a.

– Podzwoniliśmy trochę… W Paryżu jesteś dość znany.

– To nie zawsze pomaga.

Angielski glina zaśmiał się cynicznie.

– Tu na pewno nic ci nie da.

Corso gotów był przedstawić mu całą historię w doskonałej

angielszczyźnie – to też zawdzięczał Bompart, która po egzaminie

policyjnym wysłała go na roczne studia do Stanów Zjednoczonych. Ale

na razie Waterstona interesowała wyłącznie nocna korrida.

– Goście, którzy cię zaatakowali, tęsknią za Blood and Honour.

– Nie słyszałem o czymś takim.

– Niewiele straciłeś, to świry, które wciąż wierzą w nazistowskie

gówno. W zasadzie nie mają wstępu do Blackpool, ale tym udało się

przedostać. Znajdziemy ich, to nie problem.

Corso niewiele to obchodziło.

– Pokażemy ci zdjęcia, może kogoś rozpoznasz – ciągnął Anglik. –

Co powiedzieli w szpitalu?

Stéphane spojrzał na temblak. Odebrał już dokumentację

medyczną.

– Drobiazg. Pęknięcie kości promieniowej.

– Ten, kto ci to zrobił, uratował ci życie.

– Słucham?!

– My God, francuski glina, który strzela na oślep, tysiąc kilometrów

od swojego rejonu, na północy Anglii? Przecież gdybyś kogoś zranił

albo zabił, po prostu powiesiliby cię na latarni!

 Corso w milczeniu pokiwał głową i odwrócił się do okna. Deszcz

dudnił w blachy kolejki górskiej, ciął szyby jak diament. O dziwo,

policjant czuł się dobrze i bezpiecznie w tym baraku. Anglia z ciągłym

deszczem i gorącymi herbatkami czasem może stać się radosna.

Zadrżał i nagle zapragnął wrócić do szpitalnego łóżka, pod wełniany

koc.

Waterston oparł się łokciami o biurko, pochylając ciężkie ciało.

– Zapomnijmy o tych bzdurach. Szczerze mówiąc, chciałbym

wiedzieć, co robiłeś w dzielnicy pedałów w środowy wieczór z bronią

w garści. Przez telefon powiedzieli mi, że prowadzisz śledztwo

w sprawie zbrodni, które wprawiają w panikę cały Paryż. Po co

w takim razie urządziłeś sobie wycieczkę do naszego uroczego regionu?

Corso sięgnął po kubeczek i upił łyk chłodnej kawy – była tak

słaba, że aż przezroczysta. A potem skupił się i zaczął opowiadać całą

historię. Nieco podretuszował przyczyny zwolnienia Sobieskiego,

zapewnił jednak, że jego wina jest bezsporna. Opisał ucieczkę malarza

do Anglii, śledzenie za pomocą GPS-u, postój w Manchesterze i wjazd

do Blackpool. Na koniec dodał, że lokalizator satelitarny przestał

nadawać o drugiej nad ranem (sprawdził to). To zaś oznaczało, że

Sobieski użył prezerwatywy albo znalazł nadajnik. Tak czy inaczej,

Corso był głęboko przekonany, że Sob la Tob zabił tej nocy.

Zapadła cisza. Duża ruda głowa Waterstona pozostała wtulona

w żółtą kurtkę.

– A ja czasami obawiam się, że przekroczyłem granice… – mruknął

z rozbawieniem, ale i z podziwem.

Corso się uśmiechnął.

– Nie to jest teraz ważne – odparł.

– Doprawdy? Człowieku, przecież w tej twojej eskapadzie nic, ale to

nic nie jest zgodne z prawem.

Francuz wycedził przez zęby:

– Nie miałem wyboru. Kiedy zrozumiałem, że wsiądzie do pociągu,

ruszyłem za nim. Nie mogłem pozwolić, żeby znowu zabił.

– Kto ci powiedział, że zamierza kogoś zabić?

– Proszę skończyć tę grę! Znaleziono zwłoki czy nie?

Tim Waterston skrzywił usta jak dziecko, choć ten grymas nie

pasował do głowy spokojnego byka. Jego włosy kleiły się do skroni,

jakby były mokre.

– Nie.

Corso poczuł ulgę, jednak była dopiero dziewiąta rano – Sobieski

mógł zabić przygodnego partnera w jego mieszkanku i tam go

zostawić. Albo przenieść zwłoki. Chyba że nocna bijatyka odebrała mu

chęć mordu. Ale najbardziej prawdopodobne było to, co najprostsze:

Corso znów się pomylił.

– Czy to ja nic nie rozumiem, czy twoja historia nie trzyma się

kupy? – spytał Waterston.

Stéphane westchnął, nie kryjąc znużenia.

– Czyli mamy podejrzanego, który łamie zakaz opuszczania kraju –

podjął Anglik. – Po co? Żeby spotkać się ze swoim marszandem

z Manchesteru. Potem jedzie zamordować męską prostytutkę

w Blackpool. Coraz bardziej wiarygodne. O tej porze jest już pewnie

w domu i czeka, aż ktoś odnajdzie zwłoki, dobrze zrozumiałem? A,

zapomniałbym, cała ta historia zaczęła się wyłącznie w twoim móżdżku

francuskiego gliny, który naoglądał się seriali telewizyjnych…

– Niech pan przestanie zgrywać się na kretyna – przerwał mu

Corso. – Na moim miejscu zrobiłby pan dokładnie to samo.

– Nie sądzę. Nie mam twojej wyobraźni. – Przez cały czas pstrykał

długopisem i to klik-klik stawało się kontrapunktem dla deszczu, który

dzwonił o szyby. – Spiszemy sobie to wszystko.

Corso spojrzał na zegarek – dopiero teraz pomyślał o swojej grupie,

o Bompart i o śledztwie. Do diabła, co on tu robi? Od wczoraj nie

dostał żadnej wiadomości, a to był zły znak: mimo że wszyscy się

starali, śledztwo utknęło w martwym punkcie.

Telefon stojący na biurku zadzwonił. Waterston odebrał, słuchał,

rzucił okiem na Stéphane’a, potem zapisał na kartce jedno słowo

i kilka cyfr. Miał zielone oczy, a jego źrenice były uderzająco podobne

do otoczaków pokrytych algami i mchem, które można zobaczyć przy

molach. Ta rozwodniona barwa współgrała z rudymi, wilgotnymi

kępkami włosów.

– Twój Sobieski wsiadł o ósmej dwadzieścia do eurostaru –

powiedział, odkładając słuchawkę. – Jest teraz pod La Manche.

Corso nie wiedział, co o tym myśleć. Ogarnęło go nieprzyjemne

wrażenie, że znów dał się nabrać.

 – Uśmiechnij się – rzucił Waterston, włączając komputer. –

W Paryżu będziesz go miał wyłącznie dla siebie. Ale najpierw zeznanie.

Potem ci z ubezpieczeń chcą zobaczyć twoje ramię.

– Bez wygłupów.

Waterston uśmiechnął się do niego.

– Jasne, że się wygłupiam. Spiszemy to szybko i odstawimy cię do

twojego samochodu. Możesz prowadzić?

Corso zerknął na temblak. Jak długo powinien go nosić? Nawet nie

pamiętał rozmowy z lekarzem.

– Myślę, że tak.

– W takim razie cieszę się, że cię poznałem – oświadczył Waterston,

zaczynając pisać. – Sklecimy to w kwadrans.

W tym momencie ktoś zapukał do drzwi i do baraku wszedł inny

glina, a cała konstrukcja zaczęła się kołysać, kompletnie niestabilna.

Mężczyzna w mundurze i płaszczu przeciwdeszczowym pochylił się do

ucha Waterstona. Tym razem rudzielec usłyszał coś, co go

zelektryzowało. Jego twarz zamarła, a wszelkie ślady wilgoci nagle

zniknęły, jakby osuszył je gwałtowny podmuch wiatru.

– Zaczekaj tu na mnie – powiedział, wstając, i wyszedł za kolegą na

zewnątrz.

Corso nie potrzebował wyjaśnień – odnaleziono zwłoki. A zatem

miał rację, ale i tym razem nie sprostał sytuacji. Nie zdołał zapobiec

kolejnemu morderstwu, które – można by rzec – popełniono pod jego

nosem.

Jeżeli jednak ciało odnalezione w Blackpool było w podobnym

stanie jak te z Paryża, to miał kluczowy dowód, którego szukał.

Pozostałoby mu już tylko zgarnąć Sobieskiego we Francji. Malarz

stanąłby przed francuskim sądem i odpowiedział nie za to zabójstwo,

ale za śmierć Sophie i Hélène.

Waterston wrócił wyraźnie zasępiony. Ze zdziwieniem popatrzył na

Corso, jakby nagle ujrzał jego inne oblicze, nowe kształty posągu, na

który dotąd nie zwracał uwagi.

– Dzieje się coś podejrzanego – burknął, nie siadając.

– Znaleźliście zwłoki?

– Prawie… Wcześnie rano wędkarz zobaczył dziwną scenę:

mężczyzna w zodiacu wyrzucił przy boi coś, co bardzo przypominało

nagie ciało…

– Gdzie jest ta boja?

– Dwa kilometry od brzegu.

– Trzeba tam popłynąć i sprawdzić.

– Dziękuję za radę.

– A zatem mimo queer-bashing Sobieski znowu zabił. Po co jednak

tracił czas na wyrzucenie zwłok do morza?

– Przykro mi, ale będziesz musiał tu na mnie zaczekać. Jeżeli

naprawdę coś tam znajdziemy, będą mi potrzebne twoje zeznania.

– Zabierz mnie ze sobą – rzucił Corso tonem rozkazu.

– Nie ma mowy.

– To moje śledztwo. Znam mordercę. Mogę wam pomóc.

Waterston ruchem brody wskazał temblak Corso.

– W tym stanie?

Corso zerwał temblak.

– I po kłopocie.
 55

D wie godziny później płynęli po czarnych

Irlandzkiego zodiakiem, który doskonale wtapiał się w ciemne masy

wodach Morza

chmur i fal. Corso nie znał się na łodziach, ale ta miała chyba ponad

trzysta koni mechanicznych. Nie czuło się nawet grzbietów fal, zupełnie

jakby unosili się nad nimi. Mimo to kiedy Corso się pochylał, jego oczy

sondowały tę toń, która mroziła mu krew w żyłach i przypominała

„mroczne otchłanie” Wiktora Hugo.

Waterston zabrał dwóch swoich ludzi. Oprócz nich był jeszcze

sternik i dwaj nurkowie, których czekała kąpiel w wodzie

o temperaturze dwunastu stopni przy boi o jakże przystającej do

sytuacji nazwie Black Lady.

Nagle sternik wyłączył silnik. Zodiac się zatrzymał, a raczej wykonał

kilka podskoków, jakby przeskakiwał nad grzbietem wieloryba.

Przemoczony do suchej nitki Corso kurczowo trzymał się ławki zdrową

ręką, oszczędzając tę drugą, jeszcze obolałą.

Morze wokół nich było ciche, ale niebo ciskało szarymi

podmuchami, jakby toczyło blitzkrieg. Boja była instalacją z zielonego

polietylenu w kształcie stożka, na którego szczycie umieszczono

światło sygnalizacyjne. Opierała się na okrągłym pływaku

z symetrycznie rozmieszczonymi łopatkami. Cała konstrukcja była

dość paskudna i niewarta żadnych opisów wbrew temu, co obiecywała

poetycka nazwa.

Sternik przystąpił do „dynamicznego” pozycjonowania, nurkowie się

przygotowywali, a policjanci obserwowali obszar wokół Black Lady.

Tylko Corso siedział, zziębnięty, chłonąc deszcz i mgłę. Warkot silnika

go ogłuszył, a ta szara atmosfera, to przymierze morza i deszczu, które

łączyły się w jedno, wzbudzały w nim poczucie, że zatracił wrażliwość.

Sceneria zamarłego morza i zwichrzonego chmurami nieba kojarzyła

mu się ze znieczuleniem ogólnym.

 – Nie powinienem był cię słuchać – mruknął Waterston, który na tej

głębi stracił całą pewność siebie.

– Musiał wrzucić ciało pod boję. Trzeba nurkować…

Angielski gliniarz stanął na dziobie zodiaca i z niechęcią przytaknął.

– A co jest pod tą boją? – spytał Corso.

Waterston spojrzał na jednego z nurków, czekając, aż odpowie na

pytanie Francuza.

– Łańcuch – rzucił nurek.

– Ten łańcuch jest przykuty do skały? – zainteresował się Corso –

Czy ma kotwicę?

– To zależy. Wydaje mi się, że tu przymocowano go do potężnego

bloku betonu.

Corso zdecydował się wstać i niepewnym krokiem podszedł do

nurków. Prawie padł na kolana przed tym, który udzielił mu

odpowiedzi, a teraz, pochylony nad butlami i pasem, sprawdzał, czy

wszystko jest należycie przygotowane.

– Schodzę z wami.

– Oszalałeś do reszty? – Waterston o mało się nie udławił. Jego

twarz błyszczała od wilgoci, bokobrody zwisały jak kozie bródki, oczy

poszarzały pod mokrymi rzęsami. – Nie wiem, co mi strzeliło do głowy,

żeby cię tu zabierać!

– Waterston, prowadzę śledztwo w Paryżu. Znam sposób działania

Sobieskiego. Jeżeli to on zabił tej nocy i przewiózł tu zwłoki, muszę

zobaczyć scenę zbrodni na własne oczy. Nawet pod wodą każdy

szczegół ma swoje znaczenie.

Policjant chyba miał ochotę wrzasnąć, ale w końcu się opanował.

Wyciągnął z kieszeni papierosy, chwycił jednego zębami i natychmiast

osłonił go ręką, w której trzymał jeszcze paczkę. Drugą dłonią wyjął

zapalniczkę i chroniąc ją przed wiatrem i wodą, przypalił.

Gestykulował jak prestidigitator, który ukrywa przed widzami to, co

dzieje się za jego palcami. Choć wyglądało to dziwnie, Waterston robił

to, co u przywykłego do deszczu angielskiego palacza jest odruchem.

– Sądziłem, że to tylko legenda.

– Jaka legenda?

– Mówi się, że Francuzi to najbardziej upierdliwa nacja, jaką nosi

ziemia.
 Corso wolał nie wdawać się w tego typu dyskusje. Morze wokół nich

snuło mroczne rozmyślania, trwając w tym nieustannym rozkołysaniu,

którego nic nie mogło ukoić. Waterston w końcu usiadł na burcie

zodiaca, a Corso wrócił na ławkę – jego plan wymagał ostrych

negocjacji.

– Czyli uważasz, że gość chciał sobie trochę podupczyć w Blackpool,

a potem uległ makabrycznemu impulsowi i zamordował kurwę, męską

lub damską, która z nim poszła.

– Zgadza się.

– Ale było mu jeszcze mało, więc w środku nocy zdobył łódź… moi

ludzie już nad tym pracują… i przypłynął tu, żeby zatopić ofiarę pod

boją.

– Wiem, że to się wydaje…

– Obłąkane? Absurdalne? Groteskowe? Owszem, myślę, że można

tak to ująć.

– Ale ma pan zeznania.

– Mętne. Przecież też je czytałeś.

Wędkarz widział jedynie sylwetkę człowieka na niezidentyfikowanej

łodzi i coś bladego i skulonego, co ten człowiek wyrzucił do morza.

Kiedy świadek zdecydował się podpłynąć bliżej, żeby się temu

przyjrzeć, łodzi nie było już widać, a przy boi nie dostrzegł niczego

podejrzanego. Dokładnie jak teraz.

– To już prawie cud – ciągnął inspektor – że żądam od moich ludzi,

żeby odmrażali sobie jaja w tej wodzie, która ma pewnie koło dziesięciu

stopni.

– Jestem pewien, że coś tam znajdziemy. Muszę zanurkować razem

z nimi!

– Niby dlaczego miałbym ci na to pozwolić?

– Schodzimy czy nie?

Nurek, ubrany w czarny kombinezon z neoprenu, zakładał właśnie

na plecy butle. Krótkie spojrzenia, którymi obrzucał obu

negocjujących, wyrażały zniecierpliwienie.

Nadszedł czas, by zmusić inspektora do decyzji, choćby nawet

opowiadając bajki:

– Jestem pełnoletni i zaszczepiony, jestem policjantem i mam duże

doświadczenie w nurkowaniu.
 – No proszę!

Kolejny blef. Kilka kursów w ciepłych wodach wokół Antyli, za

pięknych czasów Emiliji, nie czyniło z niego specjalisty.

Waterston chyba się zastanawiał, wciąż zaciągając się papierosem.

Cała ta scenka – twarz rudego byka, gesty prestidigitatora, fałdy

odblaskowej kurtki nieprzemakalnej – nabierała mocy za sprawą

deszczu. Gdzieś musiało przeświecać już słońce, ponieważ wszystko

połyskiwało teraz niczym wilgotna, różowiąca się masa perłowa.

– A twoja ręka?

– Już mówiłem, że to nie problem.

Inspektor wyrzucił peta za burtę i skinieniem głowy wskazał

nurkom kombinezon, który wydawał się czekać na Corso.

– Radzę ci wrócić cało. Chcę zobaczyć twoją minę, kiedy wynurzysz

się z niczym.
 56

cię
Pcałego
ierwsze odczucie to zimno. Lodowata powłoka, która otacza

w ułamku sekundy i przenika aż do kości. Potem

zesztywnienie – paraliż, któremu towarzyszy poczucie otępienia.

A potem już żadnych wrażeń. Śmierć jest przy tobie, to chyba jej

przedsionek: monitory niczego nie wyświetlają.

Później stopniowo coś się pojawia, kształtuje, nabiera wyrazistości.

To ciepło. Łagodne, nieznane, przychodzi, ogarnia cię, otula i staje się

jedwabistą zbroją. Nigdy nie czułeś tak głębokiej ulgi – to jakby otuliło

cię ciepło własnej krwi. Bo właśnie to się dzieje: neoprenowy

kombinezon wpuszcza strumyczek wody między skórę a swoją

wewnętrzną stronę i ta cienka warstwa cieczy rozgrzewa się w cieple

ludzkiego ciała i otacza je całe.

Wszystkie te myśli przemknęły mu przez głowę w ciągu kilku

sekund, kiedy zanurzał się w wodzie, a jego ciało wdzierało się

w lodowate morze. Ale teraz trzeba się było skupić na rzeczach

istotnych – jego dwaj kompani dali mu wymowny znak, a potem,

złączywszy ręce i nogi, zsunęli się w morską toń.

Corso obserwował przez maskę światło dzienne załamujące się na

tafli wody, widział zakrzywiające się linie fal narastających

i opadających, rozbijających się i pieniących na szkle jego okularów.

Przypomniało mu się zdanie, które tak często powtarzała Bompart,

mówiąc o ich zawodzie: „Mordercy na górze, zabici na dole, a my

pośrodku”. Dosyć. Wziął się w garść. Ta sytuacja miała pewną zaletę:

szok termiczny chyba znieczulił jego rękę. Corso obrócił się głową

w dół i zanurkował.

Po zimnie przychodzi ciemność. Ciemność tak gęsta, tak zwarta, że

przypomina błotnistą maź węglowodorów, bardzo stare namuły, gdzie

wszelkie światło, kolory, życie pochłonął czas. Teraz została tylko

odrażająca breja, ten ledwie płynny koniec świata, gdzie da się pływać,
ale mając przed oczyma obraz totalnej nicości. Nic się tu nie

poruszało. Ani śladu rybiego ogona, żadnego drgnienia.

Po chwili Corso zauważył latarki swoich kompanów jakieś pięć

metrów niżej. On także miał latarkę na kasku, ale zapomniał ją

włączyć na powierzchni, a teraz… był zbyt zajęty przebijaniem się przez

toń, zwłaszcza że płynął, mając, powiedzmy, półtorej ręki.

Skoncentrował się na oddalających się promieniach, które pozwalały

mu ocenić głębokość. Pedałował nogami, żeby dogonić tamtych dwóch,

i czuł łopotanie bębenków usznych.

Niemal bezwiednie wykonywał manewr Valsalvy, aby poradzić sobie

z ciśnieniem – zaciskał nozdrza palcem wskazującym i kciukiem,

a potem dmuchał, przepychając powietrze w stronę bębenków.

Zapamiętał ten manewr z kursu, choć na razie odnosił raczej wrażenie,

że smarcze bez chusteczki.

Nurkowie czekali na niego głębiej. W świetle ich latarek zauważył

pionową linię i po chwili przekonał się, że to łańcuch boi. Zdawało mu

się, że jego ciało uniezależniło się od niego, że jest zamazanym

cieniem, który może obserwować z boku.

Skierował się ku nurkom i zrozumiał, że zaczęli schodzić szybciej,

trzymając się łańcucha. Poszedł w ich ślady i chwycił stalowe ogniwa.

Dało mu to poczucie bezpieczeństwa – nie był już sam w tym

osobliwym kosmosie, zwartym i szklistym.

I dopiero wtedy uświadomił sobie, jak głęboka otacza go cisza.

Nie docierały do niego już ani ogłuszające fale morskie, ani jego

własny oddech. Corso był głuchy, ślepy i niemy. Znów pomyślał, że

gdyby nie smugi światła latarek dwóch nurków, mógłby uznać się za

zmarłego – zmarłego, który ma świadomość własnego końca

i przytomnie porusza się w bezkresnej czasoprzestrzeni.

Rzucił okiem na komputer nurkowy. Przypomniały mu się dane

o ciśnieniu i głębokości: na powierzchni na centymetr kwadratowy

skóry oddziałuje jeden kilogram, co oznacza jeden bar. Dziesięć

metrów pod wodą dochodzi jeszcze kilogram, a więc ciśnienie wynosi

dwa bary. A tu, na głębokości około dwudziestu pięciu metrów? Nie

miał pojęcia, pamiętał tylko, że wzrost ciśnienia nie jest już tak szybki

poniżej pewnych głębokości i wynosi od dwudziestu do czterdziestu

procent, kiedy przekroczy się granice trzydziestu metrów. Wolał też nie
myśleć o czasie potrzebnym na wynurzenie się. Po drodze trzeba się

zatrzymywać na poszczególnych etapach dekompresji, a to oznaczało

długie minuty bezruchu i oczekiwania, aż organizm wyeliminuje azot

wchłonięty w głębinie.

Nurkowie wciąż schodzili. Czy warto było płynąć za nimi? Może to

absurd sądzić, że Sobieski zadał sobie tyle trudu, żeby zatopić ofiarę?

Wędkarz mówił o linach, ciele, kamieniach. Corso był pewien, że

malarz obciążył zwłoki i wyrzucił je tuż przy łańcuchu.

Ponad trzydzieści metrów. Snopy światła wciąż krzyżowały się pod

nim niczym długie źdźbła trawy kołysane przez nurt wody. Corso

próbował przyspieszyć i zbliżyć się do tamtych dwóch. Dziwił go brak

jakichkolwiek przeszkód, bo czuł tylko chłodną powłokę otaczającą

jego ciało i widział jasne, gładkie, zwarte pęcherzyki powietrza, które

wydychał. Wyglądały jak skrystalizowana para. Miał wrażenie, że

znalazł się w stanie nieważkości, że już nie istnieje.

Unosił się, gdy nagle potworny ból wdarł się przez jego maskę

i wybuchnął w ustach. Puścił łańcuch i gwałtownie się wyprężył.

Przytknął dłonie do zaworu. Ale cóż mógł zrobić? Gdyby go wyjął,

skazałby się na śmierć. W tym momencie jeden z nurków chwycił go za

rękę, a drugi, który też już podpłynął, wyrywał mu zawór z ust. Corso

próbował ich bić – cierpiał, wpadł w panikę. Chcieli go utopić! To oni

wstrzyknęli mu do ust truciznę, a może dali butlę z trującym gazem.

Czuł, jak słona woda wlewa mu się do ust, ale nie oddychał.

Mniejsza o ból – nie chciał pić tej wody, nie chciał utonąć w angielskiej

głębinie. Jeden z nurków podtrzymywał mu głowę – Corso wciąż

usiłował z nimi walczyć, wyrywał się – a drugi oglądał jego pełną wody

jamę ustną. Corso chciał go ugryźć, jednak nurek rozsunął mu szczęki

jak łowca krokodyli.

W końcu napastnik wbił mu w podniebienie nóż ząbkowany. Corso

zamknął oczy. Spodziewał się, że będzie tu konał z gardłem zalanym

krwią i wodą, ale poczuł natychmiastową ulgę, potem suchość,

i chwycił dopływający znów tlen. Życie powróciło do jego gardła,

słodkie, dobre życie bez strachu i bólu. Nurkowie puścili go, włożywszy

mu do ust zawór.

Dopiero wtedy zobaczył przesuwającą się przed nim przezroczystą

galaretę, która o mało go nie uśmierciła. Parzydełka meduzy, splątane

jak chwasty, kryły w sobie jad. Wiedział już, że nurkowie uratowali mu

życie, usuwając w trudnych warunkach trujące włókna, które

wśliznęły się pod zawór. Przezroczyste zło udusiłoby go w ciągu kilku

sekund. Pozwolił, by prąd poniósł go w tył, i delektował się brakiem

bólu, wirując niczym kosmonauta. Potem po omacku odszukał

łańcuch i chwycił go, by zejść kilka metrów niżej.

I wtedy odkrył ten horror.

Jego dwaj kompani zatrzymali się przy ciele przywiązanym liną do

jednego z ogniw łańcucha. Ich latarki odsłaniały szczegóły

makabrycznej inscenizacji. Zwłoki ułożono w tej samej pozycji co ciała

Sophie i Hélène. Pętla na gardle, ręce związane na plecach i połączone

z kostkami podciągniętymi do nadgarstków. Ale tym razem morderca

użył liny, zapewne dlatego, że ofiarą był mężczyzna i jego slipy nie

nadawały się do takiego wykorzystania jak damskie stringi.

Corso odzyskał zimną krew i dołączył do nurków. Druga lina

otaczała ofiarę w pasie i biegła do kamiennych bloków, które, o dziwo,

unosiły się jak w stanie nieważkości, ale to one utrzymywały ciało na

tej głębokości.

Corso wykonał jeszcze kilka ruchów nogami – chciał mieć pewność.

Podpłynął na wysokość twarzy i już wiedział, że koło się zamknęło.

Twarz młodego mężczyzny, prawdopodobnie trzydziestolatka o niegdyś

ładnych rysach, była rozpłatana od ucha do ucha w dramatycznym

krzyku, który nieco się zacierał, bo woda lekko kołysała szczękami

i wydawało się, że ofiara oddycha pod wodą.

To było przerażające, a zarazem niesamowite: Goya na głębokości

niemal czterdziestu metrów. Corso nie zamierzał pozwolić, by efekt

zaskoczenia uśpił jego uwagę. Starał się jak najdokładniej obejrzeć tę

inscenizację, podczas gdy nurkowie wykonywali zdjęcia, jak na

zwykłym miejscu zbrodni.

Na razie jednak Corso widział tylko ciało zamordowanego, już

pogryzione, atakowane, zżerane przez niedostrzegalne ryby. Widział

płatki skóry unoszące się w głębinach niczym skrawki papieru

gazetowego. Mimo woli myślał o rozpadzie tego ciała, o metrach

sześciennych wody, które je otaczały, o drobinkach skóry i grudkach

ciała wirujących pomiędzy bąbelkami wydychanego przez nurków

powietrza.
 Nagle ogarnęło go przeświadczenie, że nigdy nie wydobędzie się na

powierzchnię, że już nie wyrwie się z tej sprawy, a przede wszystkim,

że nigdy nie odkryje prawdy. Dlaczego tym razem Sobieski postanowił

zatopić ofiarę na głębokości ponad czterdziestu metrów? Czy chciał,

żeby nikt jej nie odnalazł? Czy wybrał ofiarę przypadkowo, czy wręcz

przeciwnie – pokonał tę drogę, żeby uśmiercić właśnie tego młodego

mężczyznę?
 57

N ie zaczekasz na identyfikację?

– Nie – powiedział Corso – to może potrwać kilka dni, a ja muszę

zatrzymać Sobieskiego w Paryżu.

– Hola, człowieku, nie mamy jeszcze żadnych dowodów.

– Tu faktycznie nie, ale w Paryżu robi się tego dużo. Obecność

Sobieskiego w mieście, w którym doszło do kolejnego morderstwa,

wystarczy, żeby sędzia postawił go w stan oskarżenia.

Zeszli właśnie na ląd w porcie Fleetwood, niespełna piętnaście

kilometrów od Blackpool. Wydobycie ciała zajęło ponad dwie godziny.

Trzeba było ściągnąć trzy łodzie i ponad dwudziestu nurków. Corso

i jego kompani, stosując się do zasad dekompresji, przez trzy

kwadranse pokonywali drogę powrotną na powierzchnię.

Zwłoki zostały przewiezione helikopterem do szpitala w Blackpool

i czekano na lekarza sądowego z Manchesteru. Prasa jakimś cudem

natychmiast dowiedziała się o makabrycznym odkryciu i kiedy dotarli

do portu, trzeba było utrzymywać na dystans hordę dziennikarzy.

Zaczął się więc typowy bałagan i Corso cieszył się, że wyjeżdża. Musiał

załatwić swoje porachunki w Paryżu we (względnym) spokoju.

Natomiast Waterston wydawał się zawczasu zmęczony. Morderstwo

w Blackpool stanowiło dla niego odmianę po dilerach i bójkach, ale nie

była to dobra wiadomość, a przede wszystkim uszczerbek dla i tak już

nadszarpniętej reputacji miasta. Z drugiej strony zapowiadało się

szybkie śledztwo, ponieważ morderca był już właściwie znany.

Trzeba było jednak odnaleźć pokój, w którym popełniono zbrodnię,

zdjąć odciski, zebrać materiał organiczny. Należało też znaleźć łódź

wykorzystaną przez mordercę. Corso wielokrotnie robił przegląd faktów

i za każdym razem porażała go metoda działania zabójcy. Po co aż tyle

komplikacji?

Waterston mógł w swej pracy sięgnąć po dżokera: nagrania

monitoringu. Brytyjczycy zakochali się w tej technice, a Blackpool było

nafaszerowane w pełni sprawnymi kamerami (w przeciwieństwie do

francuskich).

Angielski gliniarz klasnął w ręce.

– No dobra, zabieram cię do szpitala.

– Co? Nic mi nie jest…

Waterston nie raczył nawet odpowiedzieć. Pojechali tą samą drogą,

którą odwieziono zwłoki, i dotarli do szpitala, gdzie Corso otrzymał

nowy temblak.

– Możemy szybko załatwić papierki? – spytał angielskiego kolegę.

– Zrobię, co w mojej mocy, ale radziłbym ci polecieć z Manchesteru.

Przed wieczorem jest lot do Paryża.

Dwie godziny później, po przedstawieniu faktów w sposób

zadowalający ich obu, również w części dotyczącej „nieoficjalnej” wizyty

oficera policji francuskiej na terytorium Wielkiej Brytanii, a także

w sprawie queer-bashing, który spowodował „zgubienie” podejrzanego,

oraz owocnej wyprawy morskiej, Corso wrócił po wynajęty samochód.

Pojechał prosto na lotnisko i postanowił zadzwonić do swoich ludzi.

Chciał mieć dość czasu, żeby opowiedzieć im o kolejnym morderstwie.

Potem udzielił ścisłych instrukcji w związku z planowanym

aresztowaniem Sobieskiego. Malarz najzwyczajniej z nich drwił. Tym

razem operacja musiała być głośna, z oddziałem interwencyjnym

i mediami.

Tak jak się spodziewał, jego grupa dreptała w miejscu. Zaczęli od

zera i… zostali na zerze. Ale Corso był w świetnym humorze

i jowialnym tonem oznajmił Barbie, że to bez znaczenia – jeszcze dziś

wieczorem Sobieski trafi za kratki.

Dwie godziny później, kiedy już miał wsiadać do samolotu,

zadzwoniła Barbie.

– Udało mi się wreszcie zdobyć ważną informację.

– Co masz na myśli?

– Anonimową spółkę powiązaną z Sobieskim. Coś, o czym nigdy nie

słyszeliśmy.

Mrowienie karku. Nie reagować za szybko. Nie podniecać się bez

powodu. Corso dobrze wiedział, że podczas śledztwa łatwo ulec

emocjom. Człowiek całymi dniami, a nawet tygodniami obraca się

w pustce, a potem nagle wpada na coś, co pozwala odkryć całą serię

ważnych faktów.

– Mów.

– Przeglądając materiały dotyczące Sobieskiego, zauważyłam, że

wykonał serię ilustracji do książki erotycznej i sygnował je

pseudonimem Themis.

– I co?

– Themis, Temida, to grecka bogini sprawiedliwości, prawa

i bezstronności.

– Czyli kobieta?

– Dla Sobieskiego to nieistotne. Ważne jest to, że wybór tej nazwy

znowu ujawnia jego obsesję sprawiedliwości, kary…

Kończyła się odprawa. Corso zaczynał się niecierpliwić.

– Dobrze, mów, do czego zmierzasz.

– Zastanawiałam się, czy istnieje spółka nosząca taką nazwę. Coś,

co Sobieski założył, żeby ukryć swoje małe sekrety.

Corso wydawało się to mocno naciągane, ale wiedział, że Barbie ma

instynkt.

– Znalazłaś?

– Tylko w Île-de-France jest ich ze dwadzieścia, ale jedna importuje

chemikalia do produkcji pigmentów.

Corso czuł każdą komórką ciała, że Barbie trafiła w dziesiątkę.

Obręcz – tak można było powiedzieć – zaciskała się wokół malarza-

rzeźnika.

– Zdobyłaś dokładniejsze informacje?

– Nie. W rejestrze spółek informacje są ograniczone do minimum.

Nie podaje się obrotów, bilansów, liczby pracowników. Ale to mi

pachnie lipą. Natomiast zaintrygował mnie adres spółki.

– To adres Sobieskiego?

– Zgadza się. Dziwię się, że palnął takie głupstwo. Pewnie nie

przypuszczał, że dotrzemy do tej fikcyjnej spółki.

Mrowienie karku stało się dotkliwym pieczeniem, bólem, od którego

chce się wyć. Jednak, podobnie jak Barbie, zachował milczenie. Oboje

myśleli o tym samym: jeśli ta spółka wynajmowała jakiś lokal, to mógł

on być miejscem zbrodni.

Pieprzoną kryjówką, której szukali od początku.

 Na ułamek sekundy przed oczyma Corso stanął Sobieski

w stetsonie na głowie i w hawajskiej koszuli. To nie był tylko portret

mordercy, którego trzeba wpakować za kratki, ale też uosobienie

pewności siebie i arogancji zbrodni.

I gromki śmiech, którym pluł w twarz policji.

– Ląduję na Roissy o dwudziestej trzydzieści.

– Będę czekała.
 58

C orso znalazł się na Roissy o

w radosnym strumieniu turystów spieszących na podbój stolicy. Barbie

dwudziestej pierwszej,

czekała w swoich schodzonych stanach smithach i obgryzała

paznokcie tak wyprężona, jakby połknęła pałkę elektryczną.

Policjantka nie spytała ani o rękę na temblaku, ani o opuchniętą

wargę, ani o opatrunki na twarzy Corso. Domyślała się, że wypad do

Wielkiej Brytanii miał burzliwy przebieg.

Poza tym Barbie miała znacznie ciekawsze tematy do obgadania.

Kiedy chrapał w airbusie, naelektryzowana czarodziejka badała

podjęty trop. Spółka Themis wynajmowała domek przy ulicy Adrien-

Lesesne w Saint-Ouen, niedaleko torów kolejowych wiodących

z dworca Północnego. Oficjalnie Themis składowała tam chemikalia.

I jakby na zakończenie Barbie podała Corso komórkę, na której

ekranie widać było lokalizację magazynu. Znajdował się tak blisko

pracowni Sobieskiego, że dotarcie tam piechotą nie stanowiło żadnego

problemu.

– Mamy dwie możliwości – powiedziała, starając się ukryć

podniecenie. – Albo wpadamy do Sobieskiego i zatrzymujemy go,

a potem robimy rewizję w magazynie, albo natychmiast wysyłamy

ekipę na ulicę Adrien-Lesesne, a my tymczasem obrączkujemy So…

– Zrobimy inaczej. Wyślij Pakę i Ludo, żeby zgarnęli Sobieskiego,

a my zajmiemy się magazynem.

– Jesteś pewien?

Myśl o odkryciu kryjówki łotra doprowadziła Corso do wzwodu.

Podniecenie Barbie było niczym w porównaniu z jego doznaniem.

Kurwa, dorwiemy go.

– Chcę zobaczyć jego minę, kiedy się dowie, że znaleźliśmy tę

garsonierę. Masz zgodę sędziego?

– Mam wszystko, czego trzeba. Naprawdę myślisz, że posyłanie tam

Włoka to dobry pomysł?

 – Chcę tego. Sobieski musi zrozumieć, że nie ma u nas żadnego

sprzymierzeńca i że Ludo mimo wszystko jest gliniarzem, jednym

z nas.

Barbie pokiwała głową i wybrała numer. Krótko poinformowała

Pakę o nowych decyzjach: ona i Ludo mieli pojechać do pracowni przy

efektownym wsparciu uzbrojonych po zęby osiłków. Ale uwaga: Corso

nie chciał, żeby podali Sobieskiemu dokładne przyczyny aresztowania.

Trzeba było go trochę zmiękczyć.

– Zabierzcie go do trzydziestkiszóstki i czekajcie na nas –

zakończyła Barbie.

– Nie – rzucił Corso. – Niech nas uprzedzą, że są na miejscu.

Będziemy kilkaset metrów od nich. Kiedy już obejrzymy sobie tę

kryjówkę i zaplombujemy ją, nie odmówimy sobie przyjemności

powitania Sobieskiego.

Z Roissy do Saint-Ouen było dość blisko. Pojechali A1, a potem ze

Stade de France D20 aż do wiaduktu nad torami kolejowymi i dalej już

mniejszymi ulicami.

Corso spodziewał się, że ujrzy stare przedmieścia: tereny

przemysłowe, pustostany, squaty… Nic z tych rzeczy. Tak jak Sobieski

odmienił swoją porzuconą manufakturę, by uczynić z niej luksusową

galerię sztuki, tak okolice ulicy Adrien-Lesesne, modne wśród

burżuazyjnej bohemy, zwanej „bobo”, przeszły metamorfozę

i wypiękniały. Dzięki trosce nowych właścicieli, dzięki kredytom i woli

uczynienia ładnym tego, co było brzydkie, a bogatym tego, co nędzne,

udało się przekształcić podupadającą dzielnicę w kwitnące miasteczko.

Corso, który wychował się w blokowiskach i doskonale wiedział,

jakie szkody czynią brzydota i bieda, nie cenił szczególnie takich

ulepszeń. Dostrzegał w nich mieszczańskie zakłamanie,

pseudoartystyczną pretensjonalność tych schludnych rodzin o wąskich

horyzontach i z kontami w podejrzanych bankach. Chcąc, aby

dzielnica małych domków i drobnego przemysłu stała się efektowna,

nowi mieszkańcy znów zaśpiewali dobrze znaną piosenkę Jacques’a

Brela, piosenkę o tych, którzy „chcieliby sprawiać wrażenie, lecz

marnie im to wychodzi”.

Adres Sobieskiego był doskonałym tego przykładem, jednak

w przypadku malarza jedynym celem było zmylenie przeciwnika. Nikt

nie podejrzewał, że za dwuskrzydłową żelazną bramą, za którą widać

było tylko korony dębów i kasztanowców, dzieją się straszne rzeczy.

Nawet Corso ogarnęły wątpliwości, gdy ujrzał domostwo z babcinych

czasów.

– To na pewno tu?

– Na pewno – potwierdziła Barbie, jeszcze raz sprawdziwszy adres.

Wezwany na miejsce ślusarz czekał przed bramą.

– Niech podpisze papiery i wchodzimy – stwierdził Corso,

wysiadając z samochodu.

– Nie czekamy na mundurowych?

– Nie.

– A na świadków przeszukania?

Corso rzucił jej spojrzenie, które zastąpiło słowa.

Rzemieślnik nie był zbyt skory do współpracy i narzekał, składając

przyrzeczenie, a nawet wsuwając do kieszeni rachunek, który

uprawniał go do odbioru należności. Corso patrzył na zabudowaną

bramę, na wierzchołki drzew i czerwony dach domu wznoszącego się

pięćdziesiąt metrów dalej, w głębi ogrodu. I aż trzęsły mu się ręce.

Ślusarz z miną galernika zabrał się do roboty. Po pięciu minutach

potwornego hałasu (musiał użyć piły elektrycznej) brama otworzyła się

z ponurym zgrzytem, a wokół rozszedł się zapach rozgrzanego do

białości metalu.

Corso i Barbie weszli do ogrodu, a za nimi wlókł się maruda ze

skrzynką z narzędziami. Kamienista ścieżka wiodła do niewielkiego

domu. Piaskowiec łączony z drobnymi kamieniami, białe firanki

w oknach, markizy ze szkła i kutego żelaza – wszystko, czego trzeba,

żeby się załamać i rozejrzeć za drzewem, na którym można by się

powiesić.

A jednak ptaki śpiewały pośród liści, a zachodzące słońce rzucało

na ten dom i ogród łagodne światło w kolorze cząstek pomarańczy. To

naprawdę nie była sceneria do brutalnego przeszukania.

Ślusarz wszedł po kilku stopniach prowadzących na otoczony

balustradą podest i zajął się kolejnym zamkiem.

– Nawet nie zbrojony – rzucił pogardliwie.

Corso ruszył za ślusarzem. Coś tutaj było nie tak: gdyby Sobieski

robił tu rzeczy, które chciałby ukryć, albo gdyby zostawił

kompromitujące ślady, zainstalowałby porządne zabezpieczenia. Corso

nie zapomniał, jak dał się złapać niewidocznym kamerom w pracowni.

Poza „drobnomieszczańskim” kamuflażem malarz-morderca

zdecydowałby się na zamki nie do sforsowania.

Po otwarciu drzwi z wnętrza buchnął obrzydliwy smród stęchlizny.

Cofnęli się o kilka kroków.

– Jak tu cuchnie! – warknął ślusarz, machając ręką. – Od lat nikt

tu nie wchodził, wiem, co mówię.

Policjanci popatrzyli na siebie porozumiewawczo. Przecież mieli

tylko ten domek wynajmowany przez firmę Themis, której siedzibą była

galeria Sobieskiego. Czyżby znowu się pomylili?

Corso był już skłonny się poddać, kiedy jego spojrzenie padło na

sąsiadujący z domem i prawie równie duży garaż. Budynek miał na

oko sto pięćdziesiąt metrów kwadratowych.

– To też proszę otworzyć – polecił ślusarzowi.

Rzemieślnik zszedł po schodach i zbliżył się do uchylnej bramy

garażowej. I aż gwizdnął z podziwu.

– Co się dzieje? – spytał Corso, podchodząc.

– No, ludzie, to zupełnie inna bajka. Zainstalowali tu

zabezpieczenia, jakie rzadko się widuje.

Corso bezwiednie chwycił Barbie za rękę. Znaleźli. Stali przed

pieprzoną kryjówką seryjnego zabójcy, który wydawał się nieuchwytny.

Policjanci uznali, że lepiej zachować zimną krew, i odeszli, by poczekać

pod drzewami. Usiedli na ławce, jak w parku miejskim, i cierpliwie

znosili zwłokę. Ślusarz uprzedził ich: „co najmniej pół godziny”.

Przez telefon śledzili działania drugiej ekipy, teraz znajdującej się

pod pracownią Sobieskiego. Malarz był u siebie. Paka, której udało się

zobaczyć go przez jedno z okien, potwierdziła, że jakby nigdy nic

przygotowuje płótna. Corso znów miał przed oczyma tę postać krążącą

po dzielnicy homoseksualistów w Blackpool, potem pamięć podsunęła

mu obraz zwłok, ten falujący krzyk rozciętych ust. Trudno było nie

podziwiać zimnej krwi tego łotra.

Polecił im zaczekać – gdyby naprawdę znaleźli w tym budynku coś

kompromitującego, aresztowanie byłoby jeszcze piękniejsze.

I wreszcie, tuż przed dwudziestą drugą, kiedy było już ciemno,

ślusarz, który musiał ściągnąć pomocnika, uporał się z bramą

garażową. Corso polecił mężczyznom się cofnąć i wraz z Barbie wszedł

do środka. W ręku miał tylko latarkę, bo temblak uniemożliwiał mu

równoczesne trzymanie broni. Musiał zdać się na Barbie idącą ze

spluwą w ręce.

Niewiele widział, ale już kształty, rzeczy, cienie, które wyłaniały się

w snopie światła, wzbudzały najgorsze obawy – a może budziły

nadzieję, to kwestia punktu widzenia.

– Przynieś z samochodu ochraniacze na buty, kombinezony

i rękawiczki – polecił policjantce głuchym głosem.

Z garażu uciekła mała myszka, gdy Corso stał jak słup soli

w progu. Wolno omiatał snopem światła wnętrze. Żadnego okna. Blat

pod ścianą po lewej. Długi drewniany stół pośrodku pomieszczenia –

Corso pamiętał hipotezę lekarza sądowego: stół rzeźnicki, i drzazgi

w ciele Hélène Desmory. Na podłodze pojemniki ze środkami

chemicznymi, których kwaśna woń unosiła się w powietrzu. Jeszcze

dalej zauważył olbrzymi przedmiot, jakby metalową skrzynię

z okrągłym wizjerem, mogącą pomieścić człowieka.

Barbie wróciła z potrzebnymi im rzeczami. Ubrali się bez słowa,

a potem Corso przekroczył próg i zaczął szukać włącznika. W świetle

wszystko stało się jasne – oboje wiedzieli już, że znaleźli kryjówkę.

Wszystko tu było posępne, obrzydliwe, przerażające. Drzazgi

sterczące z drewnianego stołu, ślady krwi – bardziej przypominało to

pieniek rzeźnicki niż stół służący do pracy artyście. Ale najgorsza była

prasa z kółkiem dociskowym, przymocowana do stołu – nawet ktoś

pozbawiony wyobraźni, patrząc na nią, ujrzałby profil ofiary

z uwięzioną w tym przyrządzie głową.

Na blacie po lewej stronie leżało mnóstwo narzędzi, które mogły

służyć artyście samodzielnie przygotowującemu płótno, ale też – co

w tej sytuacji wydawało się oczywiste – można z nich było zrobić

ponury użytek. Zdawały się to poświadczać brunatne ślady na

większości z nich. Czy była to krew?

Idąc przez garaż, policjant potknął się o stojące na ziemi pudło.

Spojrzał w dół – było pełne kamieni. Dokładnie takich otoczaków, jakie

tkwiły w gardłach Sophie i Hélène. Corso przebiegł silny dreszcz, który

po chwili się powtórzył i rytmicznie powracał, jakby podłączono go do

prądu. Chciał coś powiedzieć, a przynajmniej normalnie oddychać, lecz

te banalne czynności stały się piekielnie trudne.

Tymczasem Barbie przeglądała rzeczy na przymocowanym do

ściany blacie. Kolejno brała je do ręki. Ona i Corso byli jak zwiedzający

muzeum – ekscytowali się każdym z różnorodnych dzieł, a jednak

dławiło ich wspólne wzburzenie.

Niczego nie uzgadniając, oboje ruszyli w stronę stojącej w głębi

skrzyni. Dopiero z bliska zobaczyli, że jest to komora o ścianach ze

stali nierdzewnej ze skomplikowanym systemem sterowania na froncie.

– Wygląda na piec – szepnęła Barbie, potwierdzając domysły Corso.

– Wezwij techników – polecił nieswoim głosem. – W ciągu godziny

chcę tu mieć wszystkich.

Barbie wykonała polecenie. Stéphane dalej rozglądał się po garażu.

Wciąż szukał niepodważalnego dowodu na to, że Sobieski tu bywał.

Dotąd żadne konkrety nie poświadczały, że ta izba tortur należy do

malarza.

Myśląc o tym, zauważył ustawione na końcu blatu reprodukcje

poplamione farbą – dzieła wielkich mistrzów hiszpańskiego malarstwa:

Velázqueza, El Greca, Zurbarána… Nie zaskoczyło go, że znalazły się

wśród nich Pinturas rojas Goi.

Brakowało mu pewnego drobiazgu.

Wyjął telefon i zadzwonił do Paki.

– Będziemy za pięć minut. Wchodzimy z wami.

– Macie coś nowego?

– Znaleźliśmy jaskinię bestii.

 59

J
Sobieski,
ak tam? Wygodnie ci?

tym razem bez kapelusza, nie odpowiedział. Siedząc

w biurze Barbie i Ludovica, zrozumiał już chyba, że jego sytuacja stała

się naprawdę trudna. Dotarło do niego także, że obecność policjanta

wcale mu nie pomoże. Wręcz przeciwnie.

Pobladł na twarzy, która wyglądała jak gipsowy odlew – jednolicie

biały i pozbawiony wyrazu. Corso znał ten typ maski. Nie malowały się

na niej ani poczucie winy, ani strach. Twarz Sobieskiego zamarła

w przerażeniu, odmieniła ją rozbudzona fobia: więzienie było coraz

bliżej, tym razem na bardzo długo.

Corso usiadł przy biurku Barbie, trzymając w ręce cienkie akta.

Policjantka stała w rogu pokoju, gotowa w każdej chwili chwycić za

broń. Paka i Ludo też tu byli. Milczeli, zimni i twardzi jak stal.

Atmosfera w pokoju była naelektryzowana i wręcz nieznośna. Żarty się

skończyły. O ile w tej sprawie kiedykolwiek ktoś miał ochotę na żarty.

Corso dał swoim ludziom znak, by wyszli – odrobina intymności

mogła ułatwić sytuację.

– Podobała mi się ta angielska wycieczka.

Sobieski odkaszlnął.

– Nie wiem, o czym mówisz.

Policjant lekko się uśmiechnął.

– Jeżeli zamierzasz kłamać, to zachowaj siły na okazje, kiedy

będziesz miał szansę wydać się wiarygodny. Bilet, odprawa celna,

kamery monitoringu… mamy dowody twojej obecności w Anglii. Nie

marnuj energii.

Malarz milczał.

– Po co tam pojechałeś? – podjął Corso.

– A co, nie wolno mi?

– Nie, i dobrze o tym wiesz.

 – W moim wieku nie prosi się już o pozwolenie – warknął. – Przez

dwadzieścia lat musiałem lizać dupy i potulnie słuchać. Ale te czasy

minęły.

– Nie byłbym taki pewny. Po co pojechałeś do Anglii?

– Musiałem się spotkać z właścicielem galerii w Manchesterze.

Szykuję wystawę.

– Wiemy o tym.

– Skoro znasz odpowiedź, nie zadawaj pytań, zyskamy na czasie.

Głos, ton, gestykulacja – to nadal był Sobieski, ale skulony, rozbity,

wylękniony.

– Chcesz mi powiedzieć, że narażałeś się na powrót do pierdla dla

głupiej wystawy? To nie mogło poczekać?

– Nie. Wystawa jest za miesiąc.

– Twoja odpowiedzialność zawodowa jest godna podziwu, ale nie

zaskoczę cię, mówiąc, że nie jesteś zwyczajnym artystą.

Uśmiechnął się, dumny z siebie, szczerząc czarne pieńki

i wykrzywiając usta.

– Właśnie w tym tkwi moja siła.

– Ale i słabość. Jesteś podejrzany o morderstwa. Nie możesz

podróżować jak każdy. Już to wystarczyłoby, żeby sędzia wsadził cię za

kratki na długie tygodnie, i zapewniam, że nie zobaczyłbyś własnej

wystawy.

Sobieski przez chwilę milczał. Wydawało się, że całe jego jestestwo

zwiera się, utwardza. Powracał do epoki kamienia, do swojej ery

więziennej, kiedy zbierał cięgi, był gwałcony, wydawał wyroki. Stawał

się istotą bez otworów, bez pęknięć. Lodowatym jądrem czystej woli.

– Już nigdy nikt nie będzie za mnie decydował – upierał się. – Te

czasy bezpowrotnie minęły.

Patrząc na niego, Corso czuł się doskonale na własnym terenie.

Miał przed sobą całą noc. Dopadł już zwierzynę i chętnie, nie bez

szczypty sadyzmu, obserwował jej cierpienia.

– To ty stoisz za alarmem w eurostarze?

Sobieski nawet nie starał się udawać zdziwionego i nie zaprzeczył,

że jechał tym pociągiem.

– Po co miałbym to robić?

– Ty mi powiedz.
 Malarz machnął ręką na znak znużenia rozmową, jakby chciał

powiedzieć: „Jeżeli stać cię tylko na takie riposty, to do niczego nie

dojdziemy”.

Corso uznał, że lepiej zmienić temat.

– A Blackpool?

– Co z Blackpool?

– Chciałeś się trochę zabawić przed powrotem do Francji?

Sobieski zaczął się wiercić na krześle.

– Corso, nie każ mi się powtarzać. Od wyjścia z pudła robię to, co

chcę i kiedy chcę. A takie obfajdane psy jak ty w niczym mi nie

przeszkodzą.

– Nie odpowiedziałeś na moje pytanie: dlaczego właśnie Blackpool?

– Chciałem się odprężyć.

Corso wydrukował kilka zdjęć ciała wydobytego z wody. Rzucił je

teraz na biurko, podnosząc głos:

– Czy to nazywasz „odprężeniem”?

– Co to za makabra?

– Młody mężczyzna zamordowany minionej nocy w Blackpool.

Sobieski wyglądał na szczerze zdziwionego.

– Co ty opowiadasz?

Corso pochylił się nad nim, nie tracąc spokoju.

– Mówię, że jesteś podejrzany o zabicie Sophie Sereys i Hélène

Desmory i że obu zabójstw dokonano zgodnie z bardzo specyficznym

schematem. A potem wymknąłeś się do Blackpool i tam dokładnie

w taki sam sposób zamordowano tego mężczyznę. Nie wydaje ci się, że

to zdumiewający zbieg okoliczności?

Skonsternowany Sobieski pokręcił głową. Chyba dopiero w tym

momencie zrozumiał, co oznacza to drugie tymczasowe aresztowanie.

– Spędziłem noc z chłopakiem, któremu na imię Jim.

Pierwszorzędnie obciąga.

– Jim i co dalej?

– Nie pytałem. Miał pełne usta.

Zgrywając się na głupka, Corso spytał:

– Facetów też lubisz?

– Mniejsza o instrument, liczy się fanfara.

– A gdzie można znaleźć tego twojego Jima? – kontynuował Corso.

 – Nie mam pojęcia. Pewnie w dzielnicy pedziów. Tam poluje na

klientów. – Sobieski puścił do niego oko. – Byłeś tam, co?

Czyli przez cały czas wiedział, że jest śledzony. Ale kto morduje,

mając na karku policjanta? Kto tak ryzykuje?

Stéphane wyjął z teczki antropometryczne zdjęcia ofiary.

– Znasz go?

– Nie.

– Nazywał się Marco Guarnieri, lat trzydzieści trzy. Z pochodzenia

Włoch. Był drobnym dilerem w Blackpool, wszyscy nazywali go Narco.

– Nigdy o nim nie słyszałem.

Waterston przesłał mu te informacje w nocy. Angielska policja bez

problemu ustaliła tożsamość ofiary na podstawie linii papilarnych.

Diler, drobny kombinator. Nie było pewności, czy się prostytuował, ani

nawet czy był homoseksualny.

Te informacje zaskoczyły Corso. Zgodnie z jego teorią Sobieski uległ

tej nocy instynktowi mordercy i zaatakował na oślep. Ale Guarnieri nie

przystawał do profilu ofiary, nie wyglądał zresztą na partnera na jedną

noc. Corso miał też drugą teorię, raczej nieprzekonującą: Sobieski znał

już tego mężczyznę i wybrał go jako zasługującego na „torturę

śmiechu”, podobnie jak Sophie i Hélène. Jak jednak poznał tego

drobnego dilera i czym nieszczęśnik zasłużył sobie na karę Sędziego?

– Umiesz sterować łodzią?

– Nie, dlaczego pytasz?

Corso nie zamierzał się tłumaczyć.

– Miałeś w plecaku sznury?

Sobieski się zaśmiał.

– Co to za kretyńskie pytania?

– Dlaczego wyrzuciłeś ciało do wody u wybrzeży Blackpool?

Sobieski poderwał się z krzesła. Corso nie skuł go kajdankami, bo

wolał, żeby malarz nie wiedział, na czym stoi: czy jest świadkiem,

zatrzymanym, czy oskarżonym.

– Rzygam już tymi twoimi historyjkami. Ja…

Nie dokończył zdania, Corso wymierzył mu potężny cios. Uderzył

lewą ręką i natychmiast poczuł palący ból, ale też głęboką ulgę. Już od

tylu dni marzył, żeby przyłożyć łotrowi.

 Malarz padł na ziemię, wyjąc. To była zwykła komedia, mógłby

znieść dużo więcej. Corso wyszedł zza biurka i kopnął go w żebra.

Kiedy Sobieski próbował się podnieść, Stéphane czekał już z wysuniętą

głową: mężczyzna dostał z byka w twarz. Efekt: złamanie nosa,

krwotok.

Zaczynała się od dawna wyczekiwana zabawa. Głowa Sobieskiego

opadła na podłogę. Malarz znowu próbował wstać, ale Corso walnął go

łokciem w brodę. Odruchowo zrobił to prawą ręką – temblak się

zerwał, a elektryzujący ból przeszył przedramię.

Już zaciskał lewą pięść, kiedy do pokoju weszli Paka i Ludo.

Odciągnęli Corso, pchnęli go pod ścianę i przytrzymali. Policjant dyszał

jak bokser, który stojąc nad znokautowanym przeciwnikiem, czeka, aż

sędzia doliczy do dziesięciu. Ale Sobieski już wstał i przyjął pozycję

bokserską mańkuta, bardzo mylącą dla przeciwnika.

– Ty jebany świrze – rzucił, plując krwią. – Zostaw te swoje panienki

i chodź zmierzyć się ze mną.

Corso nie reagował, odzyskał już zimną krew. Do pokoju weszła

także Barbie i to właśnie ona pchnęła Sobieskiego na krzesło. Potem

chwyciła paczkę chusteczek higienicznych i rzuciła mu ją.

Chwila przerwy. Sobieski ocierał rany. Jeden policzek jakby mu się

zapadł – może podczas bójki stracił ząb, ale w jego przypadku nie

robiło to większej różnicy. Corso znów usiadł przy biurku i dał swoim

ludziom wyraźny znak: „Już w porządku”. Oni jednak woleli zostać,

żeby czuwać nad sytuacją.

Policjant przeszedł do sedna:

– Zlokalizowaliśmy twoją kryjówkę na Adrien-Lesesne.

Malarz pociągnął nosem, po czym splunął na podłogę krwistą

mazią.

– To nie kryjówka, tylko pracownia.

– Dziwna pracownia z imadłem, piecem i narzędziami tortur.

Sobieski zdobył się jeszcze na drwinę:

– Ani trochę się na tym nie znasz. Imadło służy do mocowania ram,

a narzędzia do naciągania płótna. W piecu suszy się obrazy.

– Stół jest cały we krwi.

– To pigment – rzucił, krzywiąc się w uśmiechu.

 – Nie, Sobieski. Przeprowadziliśmy już analizy. I znaleźliśmy w tej

twojej „pracowni” DNA co najmniej sześciu osób. Krew sześciu kobiet,

które zamordowałeś.

Tym razem Sob la Tob pobladł. Wytrzeszczył oczy, a źrenice

rozszerzyły mu się jak dwie krople atramentu na bibule.

– Blefujesz.

Corso pomachał papierami.

– To pierwsze wyniki z laboratorium. Twoje odciski są wszędzie, tak

samo jak odciski Sophie i Hélène. Badania potwierdziły, że krew, której

ślady znaleziono na miejscu, należy do nich, a pozostałe ofiary

staramy się zidentyfikować wśród zaginionych z ostatnich lat. Na

twoim miejscu zadzwoniłbym do adwokata.

Sobieski wpatrywał się w protokół leżący na biurku. Sprawiał

wrażenie człowieka, który nic nie rozumie.

– Powiem ci, co o tym myślę – ciągnął Corso. – Człowiek się nie

zmienia, a ty od wyjścia z pudła zabijasz kobiety. Tniesz je w swojej

pracowni, a potem palisz w piecu, jak Landru. Mamy ich krew

i w końcu ustalimy ich tożsamość.

Wciąż żadnej reakcji. Twarz malarza pozostawała obojętna. Mięśnie

napinały się w oczach, jakby zdrowa tkanka koagulowała szybciej niż

krew sącząca się z ran. Corso pomyślał o rzeźbach demonów

odnalezionych na irackiej pustyni, wygładzonych przez piasek i słońce.

Duch zła… zaklęty w minerale.

– A teraz, nie wiadomo dlaczego, zmieniłeś sposób działania.

Zapragnąłeś, żeby świat podziwiał twoje dzieło. Zamordowałeś dwie

nieszczęsne dziewczyny i zrobiłeś z nich obrazy Goi. Prowokowałeś

nas, bawiłeś się z nami i myślę, że właśnie ta gra najbardziej cię

podniecała. Ale trzeba umieć przegrywać, a ty właśnie przegrałeś.

Sobieski zwiesił głowę, a jego ramiona zamknęły się na niej niczym

kości szkieletu skulonego w krypcie.

– Zabierzcie stąd to ścierwo i wpakujcie do klatki – rozkazał Corso.

Potem znów zwrócił się do podejrzanego, który zdawał się

błyskawicznie kurczyć: – Jutro staniesz przed sędzią, a zaraz potem

trafisz do Fleury. Jesteś skończony, Sobieski, już nigdy nie zobaczysz

światła dnia.
 W tym momencie stało się coś, czego Stéphane absolutnie się nie

spodziewał: Sobieski wyprężył się na krześle i wydał niewyobrażalnie

rozdzierający, nieludzki krzyk. Krzyk zrodzony w otchłani strachu

i rozpaczy.

Corso pomyślał – i ta myśl go zmroziła – o krzyku dziecka

wyrywanego z objęć matki.

 60

N
przesłuchany
azajutrz,

przez
w piątek

sędziego
ósmego

Michela
lipca,

Thureige’a
artysta

i
malarz

usłyszał
został

zarzut

morderstwa z premedytacją na Sophie Sereys i Hélène Desmorze.

Zabójstwo Marca Guarnieriego objęto odrębną procedurą toczącą się

w Anglii. Można było jednak oczekiwać, że sąd powiąże te trzy sprawy

i wykorzysta śmierć dilera przeciwko Sobieskiemu.

Zredagowanie protokołów, ponowna lektura zeznań, weryfikacja

ostatnich dowodów, sporządzenie listy osób mających w sprawie status

świadka i tym podobne zajęło ekipie Corso czas do końca lipca. Nie

udało się zidentyfikować pozostałych ofiar malarza ani znaleźć innych

dowodów obciążających Sobieskiego, ale to, co już mieli, było

wystarczające: Sob Kutas zapłaci za śmierć Sophie i Hélène.

Już dziesiątego lipca Bompart triumfowała podczas konferencji

prasowej, a przy okazji pogratulowała Corso i jego ludziom tak

„błyskotliwie przeprowadzonego śledztwa”. Bornek chodził oczywiście

nadęty, ale cóż, jego pięć minut musiało prędzej czy później nadejść.

Szeptało się już, że dla Corso to okazja do porządnego awansu, może

na komisarza głównego, może na szefa wydziału albo prefekta…

Corso co prawda nigdy nie myślał o tego rodzaju karierze, ale nie

miał nic przeciwko wyższej pensji i bardziej stabilnej pracy, bo byłoby

to korzystne ze względu na Thaddée.

Natomiast Ludo, zgodnie z umową, złożył dymisję „z przyczyn

osobistych”. Zniknął bez słowa i bez pożegnania. „Jeszcze jeden, który

ma za sobą świetlaną przyszłość”, stwierdziła Bompart.

Od połowy lipca Corso skupił się głównie na swej prawdziwej

obsesji, czyli walce o opiekę nad synem. Aresztowanie Sobieskiego –

koniec „oprawcy ze Squonka” – przywróciło blask nazwisku policjanta

i umożliwiało zdobycie bardziej cenionej pracy. Jego prawniczka

przyznała, że to wszystko bardzo dobre nowiny.

 Jednak Corso miał większy talent do łapania morderców niż do

zdobywania przyjaciół. Łącznie udało mu się zebrać tylko pięć zeznań

potwierdzających, że jest „najlepszym ojcem na świecie” (od kolegów

z pracy i właściciela kafejki w kamienicy, w której mieszkał). Żeby

wzbogacić wniosek, wydrukował zdjęcia pokazujące go z Thaddée

(w parku, w wesołym miasteczku, przy pianinie, w Disneylandzie),

zrobił ksera wyciągów bankowych i podkreślił wydatki na edukację

syna. W ten sposób zdołał zebrać jakieś trzydzieści dowodów (dorzucił

też najbardziej pochlebne artykuły prasowe poświęcone sprawie

Squonka; mecenas Janaud zapewniała go przecież: „Bohaterowi

niczego się nie odmawia”).

Prawdę mówiąc, mdliło go na sam widok tych papierów. Zmuszony

do udowodnienia, że jest dobrym ojcem, myślał o tych wszystkich

niewinnych ludziach, których spotykał przez lata pracy, a którzy

musieli walczyć jak lwy, żeby wykazać, że… nic nie zrobili.

Mimo to pod koniec lipca przekazał komplet dokumentów mecenas

Janaud i odebrał (wreszcie) synka na miesiąc wakacji. Uwolniono go

od temblaku, a rany na twarzy zdążyły się zagoić, więc nie straszył już

gębą gliniarza ranionego na froncie. Pojechali z Club Med na Sycylię,

do wioski, która oferowała wiele atrakcji dla dzieci.

Corso po raz pierwszy miał zakosztować takiej formy wypoczynku

i spodziewał się najgorszego. Rzecz jasna, nie bawiły go wspólne

posiłki z innymi rodzinami i z nikim się nie zaprzyjaźnił, ale

w kąpielówkach, siedząc wraz z opalonymi urlopowiczami i zajadając

tabbouleh, czuł się prawie normalnie. Ale najważniejsze, że Thaddée

był zachwycony i tak zajęty od rana do wieczora, że po kilku dniach

Corso miał wrażenie, że to syn zabrał go na wakacje, a nie odwrotnie.

Lecz o Sobieskim nie zapominało się tak łatwo.

W ciągu dnia Corso snuł się między basenem a plażą, plażą

a barem, cokolwiek jednak robił, wracały te same wspomnienia, te

same koszmary: niemy krzyk ofiar malarza, odrażający świat Akhtara,

perwersyjne gry Sophie, noce Hélène w kostnicy, poszarzałe, oskubane

ciało Marca w morzu. Wbrew temu, co się mówi, policjanci nigdy

niczego nie zapominają, a wspomnienia stanowią ważną pomoc w ich

pracy – policjant zawsze dokonuje myślowej syntezy przeszłości

i teraźniejszości, stale zestawia dane nowej sprawy z tymi z wcześniej

prowadzonych.

Najczęściej, niczym lejtmotyw, powracał jeden fakt, ziarnko piachu

w śledztwie. Znał już teraz profil Marca Guarnieriego zwanego Narco.

Facet nie pasował (ani trochę) do profilu dwóch pozostałych ofiar. Po

pierwsze – co oczywiste – był mężczyzną. Poza tym nie był ani

striptizerem, ani męską prostytutką (to nie z nim Sobieski całował się

na uliczce tuż przed queer-bashing). Narco był drobnym dilerem

z Blackpool, skończonym ćpunem, który wegetował, sprzedając działki

przed kasynami i klubami nocnymi.

Jego historia była banalna – oczywiście w kategorii przegranych.

Urodził się w 1983 roku w Aoście, a dzieciństwo spędził w Turynie,

potem mieszkał w Wielkiej Brytanii, wychowywany przez matkę, która

najpierw była tancerką, później zaś kelnerką. Ciągnęła za sobą dziecko

tam, dokąd rzucił ją los czy raczej kontrakt, aż w końcu odnalazła

swoją drogę: została striptizerką. To jedno łączyło Marca Guarnieriego

z dziewczętami ze Squonka.

Wiadomo było, że w Liverpoolu zaistniał jako drobny chuligan,

został przestępcą, a potem wielokrotnym recydywistą. Do trzydziestego

trzeciego roku życia zdążył spędzić w więzieniu piętnaście lat.

Altcourse, więzienie w Liverpoolu; Birmingham, West Midlands; Forest

Bank, zakład karny w Manchesterze… Można powiedzieć, że Narco

zwiedzał kraj.

Należało więc założyć, że szukając tego wieczoru kochanka (a co

bardziej prawdopodobne – ofiary), Sobieski trafił na niego. Przekonał

ćpuna, żeby zaprosił go do siebie (w końcu znaleziono miejsce zbrodni:

nędzną kawalerkę, którą Guarnieri wynajmował za parę funtów).

Potem Sobieski przewiózł zwłoki dilera jego własnym samochodem,

ukradł boston whalera z mariny we Fleetwood Haven i zatopił ciało

Marca przy boi Black Lady. Ale po co aż tak komplikować sprawę?

Corso wyczuwał głęboką sprzeczność między nagłym morderczym

impulsem a przygotowaniem wyrafinowanej zbrodni, której ofiara

została związana, okaleczona, zatopiona. Wygrzewając się na leżaku

pod palmami, starał się jednak nie rozwijać tych myśli, bo teraz było to

już zadanie sędziego, na dodatek angielskiego.

 Codziennie obserwował dzieci bawiące się na plaży albo przy

basenie i szukał wzrokiem Thaddée w grupkach miniklubu. Kiedy go

odnalazł, machał mu ręką, a potem z wielką satysfakcją zamykał oczy.

Misja wypełniona. Kilka razy przyłapał się nawet na śnieniu o swoim

powrocie jako człowiek bez skazy: awansuje, odzyska syna,

przeprowadzi się, a potem – dlaczegóż by nie? – znajdzie nową żonę.

Machnął już ręką na pracę w terenie, wolał mały, ale ładny gabinet, bo

wtedy mógłby sprostać oczekiwaniom i wracać o stałej porze na

kolację. Codzienność staruszka, pozwalająca mu unikać kontaktu

z demonami i spać spokojnie.

Ale Corso nie był urodzonym optymistą. Kiedy otwierał oczy, słońce

miało gorzki kolor cytryny użytej do rozpuszczenia hery, a ciepła

resztka coca-coli wyglądała jak roztopiona żywica konopna. Musiał

zachować czujność, życie nauczyło go, że łatwo wdepnąć w gówno.

Miał rację: po powrocie czekał go zimny prysznic.

 61

E
najwyraźniej
milija

też.
spędziła

Obie
w

miały
Paryżu

się czym
cały sierpień.

zająć. Kiedy
Pani mecenas

Corso wrócił

z wakacji, mecenas Janaud przekazała mu sto trzydzieści cztery

strony pozwu, wobec których jego skromna obrona „bohatera dnia” nie

prezentowała się najlepiej. Było tam wszystko: cała masa zajęć, które

Emilija po mistrzowsku organizowała dla syna, nauczyciele – ci

szkolni, ten od gry na pianinie i trener dżudo – z którymi regularnie

się kontaktowała; dokumentacja medyczna potwierdzająca troskę

matki o zdrowie dziecka; dowody na to, że chłopiec prowadził przy

matce spokojne, dostatnie i uregulowane życie. Ojciec, „domniemany

winowajca”, mógł już złożyć broń, bo był bez szans w starciu z tą

wirtuozką wszelkich sfer wychowania i miłości rodzicielskiej. To było

prawo brzucha, ale potwierdzone i wsparte faktami.

Pani mecenas nie owijała w bawełnę: sprawa Squonka już

przebrzmiała, nowa praca nie rysowała się nawet na horyzoncie,

a skąpa argumentacja przedstawiona przez Corso nie stanowiła

przeciwwagi dla laurki, którą wystawiła sobie Emilija. Sprawa miała

zostać rozpatrzona za pół roku, jednak zdaniem mecenas Janaud

wyrok był „oczywisty”.

Świetnie, pomyślał Corso, skoro był tylko łajdackim gliną, to będzie

postępował jak łajdak i glina.

Piątego września, w poniedziałkowy ranek, wezwał Barbie do

swojego gabinetu.

– Podczas śledztwa coś zauważyłem – zaczął.

– Co?

– Wiedziałaś, jakie filmy produkuje Akhtar?

– Słyszałam o nich.

– Dotarłaś też do mistrza shibari.

– I chyba nam się to przydało.

 – Niczego ci nie zarzucam. Po prostu uważam, że masz dobrą

orientację w tej dziedzinie.

– Dbam o swoją kulturę ogólną.

– A mnie się wydaje, że te wszystkie historie porno, sado-maso

i wiązania cię podniecają.

Barbie, która z natury była dość sztywna, teraz niemal wpadła

w katatonię.

– Interesuje mnie to, i tyle. A może naślesz na mnie obyczajówkę?

Corso uśmiechnął się, kiwając głową. Ta rozmowa brzmiała jak

parodia wszystkich niedopowiedzeń. Otworzył szufladę i wyjął zdjęcie –

portret nagiej Emiliji.

– Znasz ją?

– Gdzieś ją chyba widziałam. A kto to?

– Emilija, moja była żona.

Na twarzy Barbie pojawił się przelotny uśmiech.

– Musiałam spotkać ją tu na korytarzu.

– Wykluczone. Nigdy tutaj nie była. Nie, myślę, że spotkałyście się

gdzieś indziej.

– Gdzie?

– Tam, gdzie spędzasz burzliwe noce.

– Co próbujesz mi powiedzieć?

Corso nigdy nie opowiadał o swoich problemach z Emiliją. Wszyscy

wiedzieli o jego rozwodzie, ale nikomu nie wspomniał, jak przerażające

skłonności miała Bułgarka. Teraz nadszedł czas, by podzielić się tym

z Barbie.

– O ile ciebie to „interesuje”, to ją możesz uznać za chodzącą

encyklopedię cipy, która cierpi i wyje.

Policjantka pochyliła się nad biurkiem, patrząc na niego

podejrzliwie.

– Czego ode mnie oczekujesz?

– Kiedy zajmuję się synem, ona szaleje na całego. Bywa we

wszystkich klubach, gdzie sra się jeden na drugiego i gdzie zamiast

fiuta wsadza się w dupę pałkę.

– Co z tego?

Corso podsunął jej portret Emiliji.

 – Od dziś ty też tam będziesz. Podam ci dni, kiedy mały jest u mnie.

Będziesz ją fotografowała, filmowała, zbierzesz zeznania. Dasz mi

materiał wystarczający, żeby wsadzić ją za kratki albo do wariatkowa.

– Wydaje ci się, że to takie proste?

– Gdybym tak uważał, nie zwracałbym się do ciebie. Możesz

wyświadczyć mi tę przysługę?

Barbie przez chwilę milczała.

– Zrobić takie świństwo innej kobiecie… nie podoba mi się to.

– To moja jedyna szansa na uzyskanie opieki nad dzieckiem.

– No właśnie. Odebrać jej syna z powodu jej upodobań seksualnych

to prawdziwe kurewstwo.

Tego się nie spodziewał: solidarność kobieca i sadomasochistyczna

zarazem.

– Kiedy poznałem Emiliję – zaczął tłumaczyć – cięła sobie wargi

sromowe brzytwą i wbijała igły pod paznokcie. Dziś mam z nią syna

i muszę o niego dbać. Nie dopuszczę, żeby zaraziła go swoimi

zboczonymi skłonnościami.

– Sądzę, że potrafi oddzielić te sprawy.

– Nie byłbym taki pewien. Ona jest naprawdę… stuknięta.

– Perwersja seksualna to jedno, instynkt macierzyński to drugie.

– Jasne – westchnął Corso. – Słyszałem o tym. Ale uwierz mi,

mówię o prawdziwej patologii. I na pewno nie będzie lepiej. Boję się, że

uczyni z Thaddée zakładnika swoich sadomasochistycznych zabaw.

Barbie skierowała spojrzenie na portret Emiliji. Jej lekko orientalne

rysy były jak wyryte w brązie i bił od nich zwodniczy spokój.

– Jest groźna – nie poddawał się Corso. – Myślę, że w tej kwestii

możesz mi zaufać.

– Kiedy rozprawa?

– Za pół roku, ale nie chcę stawać przed sądem. Chcę z nią

negocjować, chcę, żeby miała nóż na gardle i żeby podpisała umowę,

którą poświadczymy.

Barbie wzięła zdjęcie i szybko wsunęła je do kieszeni. Jak drapieżny

ptak, który chwyta gryzonia za kark.

– Podaj mi te daty. Dostaniesz na czas to, czego ci potrzeba.

Corso poczuł, jak ucisk w trzewiach ustępuje. Przymus, tylko to jest

skuteczne.
 62

W
Sędziowie
połowie

często
września

proszą o
sędzia

dodatkowe
Thureige

wyjaśnienia
wezwał Corso.

pracujących

w terenie policjantów, którzy prowadzili śledztwo, ale Thureige zaprosił

go do piwiarni.

Corso nie przepadał za takimi miejscami, za tymi staromodnymi

lokalami, gdzie cuchnie kapustą i panuje wrzawa jak w hali targowej.

Jednak ta warta była zobaczenia: ceramiczna mozaika na podłodze,

obite dermą ławki, mosiężne poręcze, kinkiety w kształcie tulipanów,

witraże w stylu Muchy. Boksy oddzielono ściankami z matowego szkła,

więc można się było w nich poczuć jak w przedziale Orient Expressu.

Thureige zamówił półmisek owoców morza, który rozdzielił ich

niczym mandala z muszli. Ostrygi, mięczaki, raki, trąbiki,

langustynki… Gdyby dodać do tej obfitości majonez, sos z szalotką,

miskę z wodą do płukania rąk, chleb żytni, szczypczyki, to Corso tylko

tam zawadzał.

Przez cały czas zachowywał czujność. W aktach śledztwa, które

przekazał, było wiele odstępstw od zasad, i to mimo starań jego

i Krishny, by nadać wszystkiemu pozór legalności. Corso obawiał się,

że sędziego oburzy takie lub inne uchybienie proceduralne. Sędziowie,

nawykli do spokojnych przesłuchań w gabinetach i rozmów z biegłymi,

którzy posługiwali się niezrozumiałym językiem, byli teoretykami. To

nie był świat praktycznej pracy, jaką na co dzień wykonywali policjanci

w rodzaju Corso.

A Thureige słynął z braku elastyczności i obsesyjnego trzymania się

litery prawa. Miał bzika na punkcie akapitów i paragrafów. Drobny,

noszący klasyczne garnitury, wyglądał na wystraszonego. Czarnowłosy,

o brwiach jak węgiel i zapadniętych policzkach, przypominał Charles’a

Aznavoura.

Corso dość szybko zorientował się, że sędzia chce tylko poznać jego

zdanie o tej sprawie. Odprężył się. Podjadając jajka w majonezie,

opowiedział krótko o tygodniach śledztwa. Starał się przy tym

zachować neutralność i dystans, bo przecież nie mógł okazać, że

sprawa Sobieskiego doprowadzała go do szaleństwa.

– Wie pan, że uwielbiał swoją matkę? – wpadł mu w słowo Thureige.

– Nie.

– Nigdy nie odwiedziła go w więzieniu, a jednak zaraz po

odzyskaniu wolności zaczął jej szukać.

– I znalazł?

– Tak, w zakładzie psychiatrycznym pod Montargis.

Corso stanęła przed oczyma drobniutka kobieta o ustach

naciągniętych jak guma w procy, o obłąkanych oczach i mózgu

skażonym nieopisanym sadyzmem. Jak mogła wyglądać w wieku

siedemdziesięciu lat?

– Była w opłakanym stanie – podjął Thureige, jakby czytał

w myślach rozmówcy. – Wyniszczały ją schizofrenia i szankry po kilku

chorobach wenerycznych, które przeszła. Sobieski umieścił ją

w najlepszej klinice i opłacał jej pobyt aż do śmierci, w roku dwa

tysiące trzynastym. Najbliżsi potwierdzają, że co tydzień odwiedzał jej

grób na cmentarzu w Pantin.

Policjant nie miał ochoty słuchać opowieści o jakichkolwiek

ludzkich odruchach Sobieskiego. Dlatego kontynuował swoją relację,

kładąc nacisk (choć nie wiedział dlaczego) na seksualne szaleństwo

oskarżonego z lat młodości, kiedy dopuszczał się gwałtów i agresji,

a także z dorosłego życia, gdy po wyjściu z więzienia, już jako malarz,

kolekcjonował kochanki i kochanków.

Sędziego ten aspekt sprawy chyba nie interesował. Połknął ostrygę,

a potem zapytał:

– Sądzi pan, że zabijał od wyjścia na wolność?

– Bez cienia wątpliwości. W jego kryjówce zabezpieczono krew…

– Ale ofiar nie udało się zidentyfikować.

Kolejne fluuuuumm… Pan sędzia musiał uwielbiać ostrygi

(a poprosił o tłuściutkie) i delektował się nimi bez pośpiechu, jak

amator cunnilingusu igrający z cierpliwością. Corso robiło się od tego

niedobrze.

– Cóż z tego – przerwał, zniecierpliwiony. – Sobieski to morderca.

Zabił w młodości. Zabił w więzieniu. Zabił po wyjściu na wolność.

Sława wielkiego malarza była dla niego doskonałą przykrywką. Pnąc

się w hierarchii społecznej, znalazł się poza wszelkim podejrzeniem.

Thureige zabrał się za mięczaki.

– Nie chcę go stygmatyzować – powiedział, wydobywając szarą

kulkę.

Corso pochylił się nad stołem, żeby dodać mocy słowom. Jego głos

brzmiał jak młot wbijający gwoździe mowy:

– Sobieski odsiedział za kratami siedemnaście lat. Nigdy nie

uzyskał skrócenia kary. Władze penitencjarne zawsze uważały go za

jednostkę szczególnie niebezpieczną dla innych więźniów, a tym

bardziej dla świata zewnętrznego. W więzieniu uważał się za tego, kto

wymierza sprawiedliwość, jednych karał, innych, którzy mu się nie

podobali, zabijał. Rżnął, kogo chciał, i wciągał innych więźniów

w perwersyjne rozkosze sztuki wiązania. Sobieski to zakała

społeczeństwa, produkt toksyczny, trucizna dla naszej społeczności,

człowiek do eliminacji!

Thureige się uśmiechał, i słusznie. Jak na kogoś, kto chciał

zaprezentować swój dystans, Corso naprawdę się nie popisał. Domyślał

się zresztą, jak wygląda w świetle szklanych kul nad ich głowami.

Boże, nie powinienem tu przychodzić. Albo przynajmniej mogłem

zabrać Barbie. Ona potrafiłaby go powściągnąć i nie dopuściłaby do

takich wynurzeń.

– Co pan sądzi o jego resocjalizacji… tej oficjalnej?

– Sobieski to wybitny malarz i co do tego nie ma żadnych

wątpliwości. To także człowiek bardzo inteligentny. Trafił do więzienia

jako analfabeta, a wyszedł z dyplomami. Ale kto powiedział, że

mordercy nie mają prawa być inteligentni?

Thureige spokojnie skinął głową. Moczył teraz chleb w sosie

z szalotką, której ostry zapach drażnił nozdrza Corso.

– Jak wyjaśni pan tę różnicę metod działania? Pytam, dlaczego

nigdy nie odnaleziono zwłok innych dziewczyn niż Sophie i Hélène,

skoro zabijał również wcześniej.

– Sądzę, że Sobieski ewoluował. Po wyjściu z więzienia zaczął od

tego, na czym się zatrzymał w Hôpitaux-Neufs. Na pewno udusił

i oszpecił wiele kobiet, ale robił to chaotycznie, a potem pozbywał się

zwłok, wrzucając je do pieca.

 – Nie znaleziono ani odrobiny materii organicznej.

– Są setki metod na pozbycie się takich pozostałości albo na

niedopuszczenie do ich powstania.

– Załóżmy, że ma pan rację. Ale dlaczego potem pokazywał ofiary?

Corso miał hipotezę, która to tłumaczyła.

– Jego instynkt zabójcy przybrał bardziej wyrafinowaną postać,

a przede wszystkim malarstwo zaczęło oddziaływać na jego obłęd.

– Co pan ma na myśli?

– Jego ostatnie morderstwa były inspirowane obrazami Goi. Te

ofiary to hołd złożony mistrzowi, ale i dzieło samo w sobie.

Thureige sięgnął po szczypce i skruszył odnóże kraba, ochlapując

nawet sufit.

– A Marco Guarnieri? Dlaczego ukrył jego zwłoki?

Nad tym Corso też łamał sobie głowę.

– Nie ukrył ich.

– Słucham?

– On je tylko zanurzył, żeby urozmaicić serię. Specjalnie dał się

zauważyć wędkarzowi u wybrzeży Blackpool. Od tygodni uganialiśmy

się za mordercą, a nigdy nie znaleźliśmy żadnego śladu. Proszę mi

uwierzyć: gdyby nie chciał, nikt nigdy nie dowiedziałby się o jego

wyprawie do Black Lady.

Thureige nie odpowiadał. Pochylony nad talerzem, z wargami

lśniącymi od sosu winegret, zdawał się zgadzać z tą argumentacją,

a przede wszystkim – już ją znać.

Stéphane czuł narastającą irytację. Nie znosił owijać w bawełnę.

– Panie sędzio, po co mnie pan tu zaprosił? Dopiero wróciłem

z wakacji i nie mam panu do powiedzenia nic poza tym, co napisałem

już w raporcie…

– Chciałem się upewnić, czy jest pan konsekwentny.

– W jakim sensie?

– Podczas procesu wezwę pana na świadka.

– Nie ma problemu, oczywiście…

– To nie będzie łatwe, proszę mi wierzyć.

– Z tym, co mamy?

Thureige szperał w resztce owoców morza jak wygłodzona mewa

przy odpływie.
 – Sobieski zmienił adwokata.

– Życzę powodzenia. Nawet z najlepszym obrońcą jest ugotowany.

– Wybrał Claudię Muller.

– Nie słyszałem o niej.

– Dziwne, bo to najlepsza karnistka w Paryżu.

– Co z tego?

Sędzia znalazł ostatnią ostrygę, która uchowała się przed jego

żarłocznością. Łakomie patrzył na soczystego mięczaka, który leżał na

masie perłowej, i można było pomyśleć, że znalazł perłę.

– Co z tego? – powtórzył, zanim wciągnął do ust szare mięso. – Ta

dziwka nas ukrzyżuje.

CZĘŚĆ TRZECIA
 63

M
Najpierw
inął rok. Przyniósł dwa zwycięstwa.

udało się wynegocjować zawieszenie broni z Emiliją.

Barbie po zaledwie trzech miesiącach wróciła z potężnym łupem. To był

bardzo osobliwy seans z igłami i przebitym językiem w klubie

L’Évident. Otwarta rana w boku, trzewia na wierzchu, ale odsłonięte

nie na oddziale ratunkowym szpitala, tylko w podziemiach dawnej

kostnicy na granicy z Belgią, w obecności wtajemniczonych widzów.

Mocne.

Jak zwykle pełna profesjonalizmu Barbie uzyskała potwierdzenie

autentyczności dokumentów cyfrowych przez biegłych. Potem

opieczętowała USB i przekazała do depozytu sądowego. Mocne

i pewne.

Mając taką broń, Corso działał w jedwabnych rękawiczkach.

Zaprosił Emiliję do baru w eleganckim hotelu – na naturalne dla niej

terytorium. Tu, między kieliszkiem szampana a garścią prażonych

migdałów, pokazał jej zdjęcia.

– Jak mam to rozumieć? – spytała głuchym głosem.

– Może jestem tylko ulicznym gliną, nieokrzesanym prostakiem, ale

zapewniam, że wiem, gdzie wysłać te obrazki, żeby obrócić w pył twoją

reputację i zniszczyć ci karierę.

W tym czasie Emilija zaangażowała się już w kampanię wyborczą

Emmanuela Macrona, do którego partii En Marche dołączyła kilka

miesięcy wcześniej. W razie zwycięstwa zięcia idealnego (powinien

ożenić się z córką, a nie z niedoszłą teściową) miała zagwarantowane

wysokie stanowisko, lecz na pewno nie z igłami w języku i bebechami

na wierzchu.

– Jakie są twoje warunki?

– Rozwód za obopólną zgodą i opieka naprzemienna nad Thaddée.

Teraz, kiedy rozmawiał z nią z pozycji siły, zmienił podejście do

sprawy: dla ich syna najkorzystniejsze – i to zarówno ze względów

emocjonalnych, jak i wychowawczych – było spędzanie czasu i z ojcem,

i z matką, po równo. Ale pod jednym warunkiem.

– Jeżeli kiedykolwiek dowiem się, że mieszasz go w swoje

perwersyjne zabawy albo zadajesz mu najlżejsze cierpienie, wyciągnę

te materiały, a potem będziesz go widywała pół godziny w miesiącu,

pod nadzorem pani z opieki społecznej.

– Dlaczego od razu tego nie żądasz?

– Bo uważam, że Thaddée cię potrzebuje, mimo że jesteś chodzącą

aberracją. – Wsunął zdjęcia do kartonowej teczki i się uśmiechnął. –

Jestem przekonany, że wszystko się ułoży.

– Jak sobie poradzisz z opieką nad Thaddée?

– Zmieniam pracę.

Spodziewał się szybkiego przeniesienia do Centralnego Biura do

Walki z Nielegalnym Handlem Środkami Odurzającymi (OCRTIS)

w Głównej Dyrekcji Policji Śledczej przy des Trois-Fontanot

w Nanterre.

– Ulica to twój żywioł.

– Mylisz się. Sensem mojego życia jest Thaddée. I najwyższy czas,

żebym schował kolejkę i samochodziki.

Na koniec zadała mu ostatnie pytanie, jakiego mógł się spodziewać:

– Masz kogoś?

Corso pomyślał o Miss Beret. Nie widywał się z nią częściej niż

dotąd, ale fakt, że wciąż istniała w jego życiu, coś chyba znaczył.

– Tak – powiedział, żeby ją sprowokować.

– Coś poważnego?

– Czas pokaże.

Emilija znowu się uśmiechała i znów zachowywała się pogardliwie.

Jego eks była jak ameba – przetrwałaby nawet wybuch bomby

atomowej.

– Nigdy nie potrafiłeś zatrzymać przy sobie kobiety.

– Być może, ale potrafię zadbać o syna.

Zanim wstała z miejsca, wzięła do ręki kieliszek Corso i splunęła do

niego. Może to była jakaś bułgarska tradycja, ale nie obraził się –

prawdę mówiąc, nie miał ochoty pić z koszmarem swojej przeszłości.

Jakiś czas potem, kiedy toczyła się procedura ugodowa, poszli to

uczcić – Thaddée, Barbie i on – do ulubionej restauracji małego

księcia, mcdonalda przy bulwarze Saint-Michel w V dzielnicy.

Naturalną koleją rzeczy Barbie stała się matką chrzestną Thaddée –

wprawdzie nie w religijnym tego słowa znaczeniu, lecz raczej

policyjnym: gdyby małemu cokolwiek groziło, dwie osoby sięgnęłyby po

broń.

Ale szczęście nie lubi chodzić samotnie.

Miesiąc później, w lutym 2017 roku, Corso dostał pracę w Głównej

Dyrekcji Policji Śledczej. Oczywiście nie został jej szefem (OCRTIS

liczyła prawie stu pięćdziesięciu ludzi), otrzymał jednak

odpowiedzialną funkcję i uważano go za numer dwa lub trzy w Biurze.

Nie był zbyt zadowolony z powrotu do narkotyków, bo każdy dawny

ćpun boi się obudzić pewnego dnia z igłą w przedramieniu, ale odtąd

miał pracować za większe pieniądze i w stałych godzinach. Alleluja!

Docierały do niego informacje o przebiegu sprawy Sobieskiego,

najczęściej od Barbie. Trwało to już ponad osiem miesięcy: dziesiątki

przesłuchań, wiele konfrontacji, ekspertyzy, rewizje, konfiskaty i tak

dalej. A wszystko po to, żeby zgromadzić dokumentację piętrzącą się aż

po sufit i potwierdzającą ciężkie zarzuty wobec niejakiego Philippe’a

Sobieskiego.

Rozwiązły malarz milczał. Wszystkiemu zaprzeczył, powoływał się

na swoje alibi. Co do Blackpool, z uporem powtarzał, że spędził noc

z niejakim Jimem, męską prostytutką z Anglii, ale nikt nie natrafił na

ślad tego człowieka. Gdy pytano o kryjówkę przy ulicy Adrien-Lesesne

i dowody tam znalezione, twierdził po prostu, że go wrobiono.

Dowodziło to jego rozczulającej naiwności.

Wobec takiej linii obrony sędzia poczuł się zobligowany do

sprawdzenia listy wrogów Sobieskiego, głównie po to, by uniknąć

przykrych niespodzianek podczas procesu. Ta lista była godna Don

Giovanniego z jego mille e tre nazwisk kochanek. Przez niemal

dwadzieścia lat odsiadki Sobieski potrafił wzbudzić respekt w wielu

współwięźniach, ale zasłużył też sobie na nienawiść. Jednak żaden

z jego wrogów nie wydawał się dość bystry albo odważny, żeby popełnić

te morderstwa wyłącznie po to, by wrobić starego wroga z pudła.

Tymczasem Corso zebrał informacje o Claudii Muller. Sędzia nie

skłamał: pani mecenas była fenomenem. W wieku trzydziestu sześciu

lat wyrobiła sobie nazwisko, kolekcjonując uniewinnienia lub

złagodzone wyroki dla najgorszych kryminalistów. Zdobiła swoje

wystąpienia filozoficznym blichtrem. W licznych wywiadach

powtarzała, że broni nie tylko klientów, lecz także pewnej koncepcji

wymiaru sprawiedliwości, a w świetle prawa każdy może korzystać

z najlepszej obrony. Corso znał na pamięć te mowy usprawiedliwiające

wszystko i pozwalające najgorszym łotrom możliwie szybko powracać

na scenę. A potem to na nich, gliniarzy z ulicy, spadał obowiązek

podliczania punktów i łapania wielokrotnych recydywistów.

Najbardziej uderzył go jednak wygląd trzydziestoparolatki: wysoka

brunetka miała fantastyczną figurę, a jej twarz była tak subtelna,

jakby wyryto ją techniką suchej igły. Z jej zdjęć emanowała gracja

połączona z bezwzględnością, która mroziła krew w żyłach. Za piękna

dla ciebie, pomyślał Corso.

Jedno było pewne: Thureige bał się Claudii Muller jak choroby

wenerycznej i dlatego tak starannie próbował rozwiać wszelkie

niejasności, które pani mecenas mogłaby wykorzystać. Sędziowie

i prokuratorzy mówili, że potrafi otumanić ławę przysięgłych.

W kwietniu Corso przypadkiem spotkał sędziego w paryskim

sądzie. Zamienili kilka słów, a Thureige znów dał wyraz swym

obawom. Prawniczka dotąd nie przedstawiła szczegółów linii obrony

i nikt nie wiedział, co knuła. Sędzia naprawdę się niepokoił,

przekonany, że obrała zawiłą i skuteczną strategię i że niczego im nie

powie aż do procesu.
 64

P roces Philippe’a

dziesiątego lipca 2017 roku.

Sobieskiego rozpoczął się w poniedziałek

Corso, jak każdy chuligan, nie znosił Pałacu Sprawiedliwości

w Paryżu. Tego chłodu kamienia i blasku marmurów. Pretensjonalnej

architektury, wysokich plafonów, długich korytarzy, niezliczonych

schodów… Przesłanie było jasne: „Trafiłeś na silniejszego niż ty”. Moc

budząca przerażenie, immanentna, niezłomna potrafiła obrócić

człowieka w pył.

Gmach sądu był jak kościół, ale bez boga na horyzoncie.

W przekraczającym te progi miał wzbudzić przekonanie, że jest

siedzibą instancji najwyższej, uniwersalnej, tymczasem pracowali tu

tylko poprzebierani ludzie, którzy całymi dniami klecili tak zwane

bezstronne wyroki i wymierzali niby to sprawiedliwe kary. To wszystko

była bujda: wymiar sprawiedliwości, jak świat światem, psuły ludzkie

słabości i błędy, takie same błędy jak te, które stanowiły źródło

osądzanych przestępstw. Jak mówiła Bompart: „Jabłko nie pada

daleko od jabłoni. A sprawiedliwość ludzka nigdy nie padnie daleko od

ludzkiej małostkowości”.

Corso zawsze wykonywał swoją pracę w duchu nihilizmu: łapał

sprawców, dostarczał sędziom jak najwięcej amunicji, ale potem…

Zależnie od tego, czy oskarżony ma dość pieniędzy, żeby zatrudnić

doskonałego adwokata, czy też – przeciwnie – nie stać go na dobrego

obrońcę, wyrok może być diametralnie różny. Policjant nie potrafił

pogodzić się z faktem, że sprawiedliwość zależy od talentu jednego

człowieka, złego humoru drugiego, albo po prostu od tego, czy za

oknem pada deszcz, czy świeci słońce.

Lepiej nie wspominać już o systemie powoływania przysięgłych,

którzy nie znali się na tym, do czego ich powołano, i właśnie dlatego

zostali wybrani. Wyglądało to trochę tak, jakby konstruując TGV,

każdą decyzję uzależniałoby się od rzutu kostką albo gry w „kamień,

papier, nożyce”. Ale szczytem wszystkiego jest orzecznictwo. Niech

jakiś sędzia wyda absurdalny wyrok (choćby dlatego, że cierpiał nocą

na niestrawność albo nie wyspał się w łóżku kochanki), a jego błąd,

zwany precedensem, urasta do rangi prawa i głupota mnoży się

z procesu na proces, z pokolenia na pokolenie…

Corso przywykł nie zajmować się tym, co działo się po aresztowaniu

podejrzanych. W gruncie rzeczy był taki jak Sobieski: uważał się za

samotnego stróża prawa, zawsze pewnego swojej prawdy. Ale jego sąd

kończył się wraz ze śledztwem. Potem to już nie był jego problem.

Postanowił zrobić wyjątek dla smutnego malarza. Chciał śledzić

proces od początku do końca, więc poprosił o zgodę na udział we

wszystkich rozprawach (ponieważ powołano go na świadka, w zasadzie

mógł być obecny na sali dopiero po złożeniu zeznań).

Jak przed rokiem Thaddée wyjechał z matką na cały lipiec do

Bułgarii. Corso mógł więc powrócić na kilka tygodni do starych

demonów, niczym były narkoman, który po kryjomu wstrzykuje sobie

heroinę.

Kiedy wraz z tłumem ciekawskich wszedł do sali sądowej, dygotał

jak rozgorączkowane dziecko. Nie potrafił tego przezwyciężyć – to

miejsce go przytłaczało. W gmachu sądu nasilało się w nim wrażenie,

że jest w kościele. Drewniane ławki były klęcznikami, progi

z lakierowanego drewna drzwiami prezbiterium, togi sędziów

sutannami. A wokół niego to charakterystyczne skupienie, te zniżone

i pełne szacunku głosy – jak na mszy…

To były ostatnie chwile przed spektaklem. Na zewnątrz strzelały

flesze, światło padało na wykładane boazerią ściany i sufity

kasetonowe. Fotografowie rozpychali się łokciami, kamerzyści chcieli

ustawić się pod dobrym kątem w progu (podczas rozprawy nie wolno

robić żadnych zdjęć).

W ławkach także panowało poruszenie, ludzie szeptali, wyciągali

szyje. Stéphane słyszał skrzypienie drewna, zniżone głosy sąsiadów,

kroki na kamiennej posadzce i miał wrażenie, że wsłuchuje się w ruch

trybików zagadkowego i niepokojącego organizmu. Sprawiedliwość to

było właśnie to: pomieszane opinie, obnażony dreszcz, ten rodzaj drogi

przez środek przerażenia i niezdrowej ciekawości.

 I wreszcie otwarły się drzwi, a aktorzy tego spektaklu wyszli

w komplecie.

Najpierw przysięgli, którzy zajęli miejsca po lewicy i prawicy

przewodniczącego składu, za stołem. Potem, po lewej, reprezentanci

oskarżenia: prokurator (jako oskarżyciel publiczny), w osobnym

boksie, oraz powód cywilny (oskarżyciel posiłkowy) i jego

pełnomocniczka, bliżej publiczności. Tylko jedna osoba zgłosiła się

jako powód cywilny dla obu ofiar, które nie miały rodziny: Pierre

Kaminski, właściciel Squonka, niegdyś przyjaciel, a teraz

najzagorzalszy wróg Sobieskiego. Przyszedł osobiście, ogolony jak

legionista, ubrany w marynarkę, która o mało nie pękła pod naporem

muskułów. Wszyscy musieli się zastanawiać, co robi tu ten kulturysta

o twarzy faszysty. Corso zadawał sobie pytanie, czy dawny przestępca

ma prawo bawić się w oskarżyciela…

Potem pojawiła się obrończyni. Mimo powagi sprawy Claudia Muller

występowała solo. Bardzo wysoka, usiadła, nie patrząc na

zgromadzonych, i starannie ułożyła fałdy togi z czarnego jedwabiu. I od

razu skupiła się na swoich notatkach. Corso po raz pierwszy widział ją

na żywo i doznał szoku. Jej niezwykle długa szyja zdawała się opierać

na kilku dodatkowych kręgach, niczym szyja odaliski z obrazu Ingresa.

Kasztanowe, falujące włosy, które zaczesała do tyłu, chroniły jej

gładkie czoło niczym hełm zbroi. Corso ze swego miejsca doskonale

widział idealną linię nosa i kruczoczarne brwi, które podkreślały ostry

wyraz twarzy.

Na razie dojrzał tylko tyle, ale to już wystarczało. Claudia Muller

była jak likier, którego nie należy nadużyć. Takim pięknem trzeba się

delektować, sącząc je po kropelce. I to z daleka, bo jak powtarzał sobie

Corso: Jest dla ciebie o wiele za piękna.

I wreszcie ubrany w czarno-czerwoną togę przystrojoną futrem

gronostaja wkroczył Michel Delage, przewodniczący składu

sędziowskiego, wraz z dwoma asesorami – tym razem paniami. Były też

inne postaci, których funkcji Corso nie pamiętał. Największe wrażenie

robił jednak długi ciąg akt oprawionych w płótno i ustawionych

rzędem – przebieg całego śledztwa w sprawie morderstw ze Squonka.

W rzeczywistości, mimo dostojeństwa aktorów, mimo urody Claudii

Muller – tej, którą koniecznie trzeba mieć na oku – Corso jeszcze

bardziej fascynowała postać, która pojawiła się jako ostatnia: sam

Sobieski w białym garniturze sutenera, z podzwaniającymi łańcuchami

i bezzębną gębą. Rok więzienia zostawił wyraźny ślad na jego twarzy,

teraz zdefasonowanej, jakby potężny cios uszkodził mu kości. Policzki

zapadły mu się jeszcze mocniej i Corso pomyślał o obliczach Marleny

Dietrich i Joan Crawford, gwiazd Hollywood, które usunęły sobie zęby

trzonowe, żeby uzyskać efekt cienia w dolnej partii kocich twarzy.

Ten łotr wreszcie zostanie osądzony.

Corso nie mógł w to uwierzyć.

Zwłaszcza gdy przewodniczący powiedział kategorycznym tonem:

– Oskarżony, proszę wstać.

 65

O d 2012 roku nie odczytywano

początku procesu, lecz tylko krótko przedstawiano zarzuty. Mimo to

już aktu oskarżenia na

protokolantce „udało się” przekręcić nazwiska ofiar i pomylić

chronologię. Nawet Corso nie rozumiał, jak to się mogło stać. Ale

trudno, to nie był czas na roztrząsanie szczegółów zdarzeń.

Przewodniczący składu sędziowskiego pouczył oskarżonego o jego

prawach, a także o grożącym mu wyroku dożywotniego więzienia.

Sobieski pozostał niewzruszony. Również Claudia Muller zachowała

kamienny spokój. Oskarżony i jego egeria nie zaskoczyli nikogo,

oświadczając, że Sobieski jest „niewinny”. Choć nikogo to nie zdziwiło,

w sali rozległ się szmer – wobec zeznań i dowodów, jakie miały zostać

przedstawione, taka linia obrony wydawała się samobójcza.

Sędzia rozpoczął przesłuchanie Sobieskiego. Malarz odpowiadał

potulnie, schrypniętym głosem zaprzeczając wszystkiemu. W żadnym

jego słowie ani geście nie było agresji. Opanowany, skromny,

zachowywał się jak nie on. Maska białego klauna, ta upudrowana

twarz Pierrota, przemawiała na jego korzyść. W tym momencie

wzbudzał raczej litość niż strach, a już na pewno nie nienawiść.

Po opisaniu faktów i zaprzeczeniu im przez oskarżonego

przewodniczący składu sędziowskiego nakreślił portret Philippe’a

Sobieskiego: jego historię, psychikę, motywy…

Żadnych nowości. Corso znał na pamięć koleje losu malarza-

mordercy, podzielone na trzy fazy. Dzieciństwo i młodość – pogrążone

w chaosie krwawe rany. Potem siedemnaście lat więzienia, gdzie

kryminalista bawił się w sędziego, uprawiał shibari i zaczął malować.

A wreszcie lata sławy i wolności, gdy wybił się i został znanym artystą.

Świadkowie, którzy zetknęli się z Sobieskim przez te dziesięciolecia,

przewijali się przez salę. Ci z pierwszego okresu tylko potwierdzali jego

winę. Brutalne dziecko, niebezpieczny nastolatek, dorosły gwałciciel…

 Padały pytania, Sobieski odpowiadał. Oskarżyciele – prokurator

i Kaminski – byli w siódmym niebie. Wszystko, co mówiono, każdy

najdrobniejszy szczegół, obciążało oskarżonego. Zwłaszcza kilkuletni

okres poprzedzający włamanie w Hôpitaux-Neufs. Philippe Sobieski

jawił się jako podręcznikowy przykład krwawego bestialstwa na tle

seksualnym – drapieżcy, który grasował wzdłuż granic Francji

i Szwajcarii, gdzie gwałcił, kradł i bił.

Wszystko to było dość nudne. Jedyny godny uwagi fakt stanowiła

pasywna postawa mecenas Muller, która nie próbowała bronić klienta

ani nawet nie przesłuchiwała świadków. Pozwalała, by przedstawiano

i pogłębiano portret psychopaty – niebezpiecznego i pozbawionego

skrupułów.

– Czy obrona ma jakieś pytania?

– Nie mam pytań, Wysoki Sądzie.

Corso obserwował prawniczkę, coraz bardziej zafascynowany. W jej

rysach było beztroskie piękno, o którym przesądza kilka milimetrów,

czasem nawet mniej, i które opiera się na wdzięku. Adwokacka toga,

przydając surowości i skromności tej harmonii, podkreślała urodę

kobiety, tak jak reguły tworzenia sonaty czy złotego podziału pozwalają

wykreować czyste arcydzieło. Claudia była stworzona do togi i żabotu,

do czarnego jedwabiu z elementem bieli, jak niektóre Japonki są

stworzone do kimona.

Sąd przeszedł do pierwszego morderstwa i na scenę wkroczył

Jacquemart, ściągnięty na tę okazję z Jury. Corso już nie słuchał.

Wolał przyglądać się ławie sędziowskiej i zasiadającym w niej osobom.

Przewodniczący był drobnym człowieczkiem o rzadkich włosach

i wyglądał tak, jakby rola Świętego Ludwika pod dębem nieco go

przerastała. Tusza, łysina na czubku głowy, pyzata twarz poczciwego

Francuza sprawiały, że widziało się w nim raczej wyrobnika miecza

i wagi.

Po lewej prokurator, niejaki François Rougemont, kawaler Legii

Honorowej i Orderu Narodowego Zasługi, osobnik kudłaty: burza

włosów, krzaczaste brwi, a do tego wydatna broda… Prawdziwy orator

w stylu dziewiętnastego wieku, kiedy to nosiło się długie włosy,

wysokie kołnierzyki, szerokie fantazyjne krawaty i obcisłe kamizelki.

 Pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego, mecenas Sophie Zlitan,

była bardziej dyskretna: niska, pulchna, koło pięćdziesiątki, trzymała

się świetnie. Jej krótkie jasne włosy wyglądały tak, jakby używała

gofrownicy, i może dlatego przypominała Corso Bompart z czasów ich

przelotnego romansu – kobietę gotową bez wahania sięgnąć po broń.

Zeznawali kolejni świadkowie z Jury, ale sędzia skracał ich

przesłuchania – Sobieski spłacił przecież dług wobec społeczeństwa,

a związek tamtej sprawy z sądzonymi tu morderstwami nie był wcale

taki oczywisty.

Z ust mecenas Muller wciąż nie padło ani słowo.

Sąd przeszedł do lat więzienia. Fazy shibari. Czasów Sędziego,

dyplomów i malarstwa. Ten nowy rozdział uwypuklił toksyczny, chory

charakter oskarżonego. Przysięgli otrzymali jasny przekaz: choć

uzdolniony artystycznie, Sobieski przypominał karykaturę i był zły.

Nawet jego inteligencja, której nikt nie kwestionował, zawsze służyła

mu do podłych kalkulacji i przewrotnych gier.

Prokurator i pełnomocniczka Kaminskiego nie przesłuchiwali już

nawet dyrektorów zakładów karnych ani byłych więźniów, którzy

odpowiedzieli na pytania sądu, Claudia Muller zaś uporczywie

milczała. Do czego dążyła? Jaką obrała linię obrony? Musiała mieć

niszczycielską broń, która zmiecie wszelkie wątpliwości.

Popołudnie przeznaczono dla psychiatrów.

Pierwszy zaatakował pełną namaszczenia przemową. Facet z brodą

okalającą twarz, ubrany w żakardowy sweter, wygłaszał utarte poglądy,

jakby układał klocki lego. Jednym pstryczkiem można było zburzyć tę

wieżę. Corso nie stał po stronie Sobieskiego, nie życzyłby jednak

najgorszemu wrogowi takiego babrania w mózgu. Lekarz wszystko

wyjaśniał, wszystko komentował, ale na koniec góra urodziła mysz.

Dzieciństwo, więzienie, a nawet sztuka: wszystko składało się w ciąg

zdarzeń predestynujący oskarżonego do popełnienia zbrodni, których

inspiracją stały się obrazy jego mistrza Goi. Sensacja!

Drugi, długi jak tyczka, o wysokim głosie, dorzucił do tego swoje

trzy grosze. Życie Sobieskiego było pasmem przemocy i destrukcji,

a śmierć powoli zajmowała w nim miejsce miłości. Kolejna rewelacja.

O dziwo, Corso w pełni podzielał te opinie, kiedy jednak słuchał

pretensjonalnych wywodów lekarzy, ta argumentacja wydawała mu się

bardzo płytka. Nawiasem mówiąc, żaden z panów nie potrafił wyjaśnić,

dlaczego ta seksualna bestia nie gwałciła ofiar. W gruncie rzeczy

Stéphane uważał – podobnie jak Arystoteles – że części nigdy nie

równają się całości i że można godzinami dociekać źródeł, analizować

czyny i dzieła Sobieskiego, a i tak nikt nigdy nie dowie się, co działo się

w jego głowie ani nawet co w rzeczywistości zrobił…

Claudia nie traciła czasu na zadawanie pytań biegłym psychiatrom.

Nie wysiliła się na żaden komentarz, który mógłby zdyskredytować

tych pajaców. Do diabła, w co ona grała?

Jedyny pomysł, na jaki wpadł Corso, to to, że chciała osiągnąć efekt

ironii: wszystko tak bardzo obciążało Philippe’a Sobieskiego, że to nie

mógł być on. Paradoks wydawał się jednak trudny do wykorzystania

przed sądem, zwłaszcza w takim składzie: trzech nieustępliwych

sędziów i garstka przysięgłych, dla których to był „pierwszy raz”.

Claudia musiała mieć inny plan.

Thureige go uprzedzał: była przebiegła.

 66

W
Po zakończeniu
co pani gra?

rozprawy Corso wymknął się wyjściem „dla

artystów”, na tyłach sądu, używanym przez sędziów, adwokatów

i prokuratorów. Szybko wypatrzył ją na dole schodów: tyczka

pływająca w pelerynie Zorro (nie zdjęła jeszcze togi).

Claudia Muller odwróciła się i po prostu uśmiechnęła. Dobrze,

powiedzmy to sobie jasno: widok tej kobiety, która ocierała się o metr

osiemdziesiąt wzrostu, jej sylwetka wygięta niczym turecka szabla

i uroda tak delikatna, że niemal niematerialna, to był dla Corso szok

silniejszy od uderzenia pięścią w twarz.

Zaczepił ją, a potem zatrzymał się w miejscu niczym wyżeł,

nieruchomy i ogłupiały. Claudia spokojnie wyjęła z torebki paczkę

papierosów. Wyglądało na to, że gotowa jest poświęcić mu kilka minut.

Zszedł do niej niepewnym krokiem, by podjąć agresywnym tonem,

nawet nie racząc się przedstawić:

– Jaki jest ten pani plan? Co pani kombinuje?

Prawniczka przypaliła marlboro i zaciągnęła się, po czym podsunęła

mu paczkę. Po krótkim wahaniu Corso poczęstował się papierosem.

Ten prosty gest, od lat najczęściej wykorzystywany, by przełamać lody,

uspokoił go; był jak miły powrót do tego, co klasyczne.

– Jest pan ostatnią osobą, przed którą muszę się tłumaczyć –

powiedziała, przypalając mu papierosa.

Przynajmniej nie musiał się przedstawiać.

– Nie przesłuchała pani dziś żadnego świadka – podjął. – Nie

reagowała pani na ataki prokuratora. Chce pani wykończyć

Sobieskiego?

– Ucieszyłby się pan, prawda?

Corso nie odpowiedział. Wydychał dym, lekko go przytrzymując,

jakby chciał się uspokoić albo pokazać, że kontroluje sytuację.

 – Łamie pan zasady – stwierdziła, zaciągając się. – Nie wolno mi

z panem rozmawiać.

– Śledztwo zostało zakończone. Nic już nie mogę zrobić.

– Może pan mówić. Na przykład powtórzyć coś prokuratorowi.

– Glina, który gada z prokuratorem? To pani nie zna zasad.

Zapadła cisza. Dym i ciepłe powietrze przepływały między nimi.

Może świeciło słońce, a może nie: Corso nie widział niczego poza nią.

Psia krew, powinien się skupić i pociągnąć ją za język, a nie stać

i gapić się jak sroka w gnat. Ale jej uroda go poraziła, wprawiła jego

umysł w stan oczarowania.

– Nie odzywam się, ponieważ na razie te ataki jedynie potwierdzają

prawdę o Sobieskim.

– Jego winę?

– Jego niewinność.

Corso parsknął śmiechem.

– Chodźmy na kawę – zaproponował.

– Czy pan mnie podrywa?

– To nie w moim stylu.

– A co jest w pańskim stylu?

Corso wziął głęboki wdech.

– Rozwód na noże, synek, nad którym sprawuję naprzemienną

opiekę, dwadzieścia lat służby w terenie, nowa praca za biurkiem

w centrali. Właśnie się przenoszę.

– I żadnej nowej kobiety?

– Jeszcze nie.

Pstryczkiem, jak chuligan, wystrzeliła niedopałek nad ogrodzeniem.

– Zgoda, ale nie w tym rejonie.

Dojechali do Sorbony. Corso nie przypominał sobie przepisów

prawnych, lecz było jasne, że śledczy zajmujący się sprawą nie

powinien pić z adwokatem oskarżonego, gdy toczy się proces.

Claudia wsiadła do starego polo. Opowiadała mu teraz

o studenckich czasach na Sorbonie. Mówiła o prawie, o swoich

nadziejach, chęci bronienia w przypadkach „beznadziejnych”, by w ten

sposób „wzmacniać” demokrację.

Corso pomyślałby, że to żart, ale Claudia Muller, wysoka laska

w ciuchach od Alberta Giacomettiego (była ubrana w T-shirt

z cekinami i opinające jej smukłą sylwetkę dżinsy), mówiła szczerze.

Była czystym wytworem lewicy, jaka już nie istniała – tej hojnej przez

duże H.

Zamówili dwie kawy.

Nadszedł czas, by wrócić do sprawy Sobieskiego.

– Skąd ta rezerwa? – zaczął Corso.

– Już powiedziałam: oskarżenie odwala za mnie całą robotę. Ten

portret psychologiczny, biegli, wszystko dowodzi, że Sobieski nie ma

nic wspólnego z morderstwami, o które go oskarżono.

– Nie odniosłem takiego wrażenia.

– To znaczy, że jest pan głuchy. Przedstawili dziecko chore

z samotności. Psychopatę kipiącego brutalnością. Maniaka

seksualnego, który nie potrafi panować nad popędami. Ale na pewno

nie wyrafinowanego mordercę, takiego jak ten ze Squonka, który nawet

nie gwałci ofiar.

Corso przytoczył argument Jacquemarta:

– W więzieniu mógł przejść ewolucję. Jego popędy mogły się stać

bardziej wyrafinowane, a on wypracował plan.

– Nie sądzę. Dlaczego w takim razie miałby czekać dziesięć lat, żeby

go zrealizować?

– Zapomina pani o tych kobietach, których krew znaleziono

w pracowni Sobieskiego.

Rozłożyła ręce, patrząc na niego pytająco.

– A gdzie ciała? – I ciągnęła, nie czekając na odpowiedź: – Wiadomo,

że więzienie czyni człowieka bardziej brutalnym, zdziczałym, a nie

wyrafinowanym. Fleury to nie Oksford.

– A to, że w więzieniu nazywali go Sędzią? Miał już skłonności do

wymierzania kary.

Claudia Muller pokiwała głową. Przy bliższym poznaniu dostrzegało

się, że jej rysy są dość twarde, jakby germańskie. Czytał gdzieś, że

z pochodzenia była Austriaczką.

– Znam pański raport i teorię o obsesji karania.

– Nie zmyśliłem jego przydomka.

– Sobieski zmuszał współwięźniów do połykania hantli, a potem

miałby zabijać kobiety, nie gwałcąc ich i inspirując się Goyą?

– Powtarzam, że miał czas, żeby się zmienić, ewoluować.

 – Mówimy o mordercy, który obserwował ofiary miesiącami,

analizował każdy drobiazg w ich życiu. O mordercy, który zabił je

w niesamowicie wyrafinowany sposób. To wszystko nie pasuje do

Philippe’a Sobieskiego. Owszem, to brutal, łotr, zboczeniec. Ale nie

zamordował tych dziewczyn.

Corso uciekł się do prowokacji.

– A Marco Guarnieri? Może to też nie jego styl?

– Proces nie dotyczy tego morderstwa.

– Z pewnością zostanie przywołane.

– Liczę na to. Oskarżenie się wtedy ośmieszy. Sobieski nie ma nawet

prawa jazdy, a miałby ukraść dużą łódź? I zdołałby uruchomić silnik

bez kluczyka? Sala pęknie ze śmiechu.

W głosie pani mecenas nie wyczuwało się ani szczypty agresji. Była

spokojniejsza i łagodniejsza, niż można się było spodziewać. Corso

sądził, że spotka histeryczną egerię.

– Zbyt łatwo zapomina pani o konkretnych śladach: krew ofiar, ich

odciski, DNA. W garażu przy Adrien-Lesesne jest mnóstwo

niepodważalnych dowodów.

Pochyliła się nad stolikiem i poczuł zapach jej perfum. Zawstydzony,

lekko się odsunął. Nie umiałby opisać tego zapachu. Nie spodziewał się

tej fali i może dlatego go oczarowała. To było, jakby Claudia nagle

rozpostarła ręce, a raczej skrzydła, by go przygarnąć. Jeszcze chwila,

a ta kobieta rzuci na niego urok.

– Doszliśmy do sedna sprawy – oznajmiła z miną bojowniczki, która

znalazła nieodparty argument. – Obrócę w pył te elementy oskarżenia.

– Ale ja nie mówię o poglądach czy interpretacjach, tylko

o dowodach materialnych.

Claudia zdawała się zastanawiać nad przebiegiem tej rozmowy.

– Teraz naprawdę łamiemy prawo. Nie wolno mi rozmawiać z panem

o szczegółach.

– Nie zatrzyma się pani w połowie drogi. Już powiedziała pani za

dużo. A może wciąż za mało.

Westchnęła, kapitulując. Nagle wyobraził sobie, jak o piętnaście lat

młodsza, podczas studiów, przesiadywała w którejś z okolicznych

kawiarenek, godzinami tocząc gorące dyskusje i marząc o utopiach.

Najbardziej zaskoczyło go, że bez względu na urodę i wdzięk Claudia

Muller była niesłychanie sympatyczna.

– Udowodnimy, że ktoś go wrobił.

– Wrobił? – Corso się uśmiechnął. – Naprawdę? Ale kto?

– Nie szukał pan wrogów Sobieskiego.

– Ja nie, ale Thureige odnalazł wszystkich, którzy po wspólnej

odsiadce mogli pałać do niego nienawiścią. Jednak żaden nie byłby

w stanie przeprowadzić takiej akcji.

– Świat nie kończy się na więzieniu.

I zaraz pożałowała tych słów. Corso ujrzał nasuwający się na nią

cień, jakieś nieokreślone zagrożenie. Boże drogi! Claudia wiedziała

o rzeczach, o których nie wiedział nikt inny, a które były na tyle ważne,

by odmienić przebieg procesu.

Blefuje. Wykluczone, żeby umknęły im ważne fakty. Prawniczka

zamierzała raczej przedstawić inną teorię i wskazać innego sprawcę.

Metoda stara jak zbrodnia: namącić w głowach przysięgłym, zasiać

niepewność i wykorzystać ją.

Odparł tonem, którego brutalności szybko pożałował:

– Domyślam się, do jakiej sztuczki chce się pani uciec, ale nasze

dowody nie pozwolą nabrać przysięgłych. To chore metody lewicowców:

siać dezinformację, żeby skręcić kark prawdzie.

Wyraz twarzy Claudii gwałtownie się zmienił. Uderzyła ręką w stół.

– Ja też przedstawię konkretne dowody. Starczy tego, żeby zrobić

z was idiotów!

Otworzył usta, lecz nie dała mu czasu na ripostę.

– Philippe, to znaczy Sobieski, jest ofiarą. Ofiarą systemu

totalitarnego, który kryje się za spokojnym uśmiechem cywilizowanego

kapitalizmu. Jest ofiarą czystego sumienia burżuazji, która uważa, że

jeśli ktoś raz zrobił coś złego, będzie tak robił do końca życia. Jest

ofiarą gliniarzy takich jak pan, dla którego „winny raz równa się winny

zawsze”.

Corso lekko się uśmiechnął. Przez moment bał się, że Claudia

wyciągnie z kapelusza coś, co mogłoby narobić im kłopotu, ale z jej

słów wynikało, że powoduje nią tylko stronniczość. Panienka bawiła się

w socjalistkę, a klienta mordercę brała za nowego Dreyfusa, ofiarę

nieznoszącego sprzeciwu społeczeństwa, które nigdy nie dawało

drugiej szansy.

– Wrobiony? Nie mogę się doczekać, żeby to zobaczyć.

Cieszył się z obrotu, jaki przybrała ta rozmowa. Przy niezdarnej

lewicującej prawniczce czuł się swobodnie w znanym sobie świecie.

Claudia Muller położyła na stoliku kilka euro.

– Nie tylko ujawnię, że go wrobiono, ale też podam nazwisko osoby,

która to zrobiła.

Corso uniósł brew.

– Chce pani powiedzieć…

– Prawdziwy morderca – dodała, wstając i tuląc do siebie torebkę. –

Niech się pan nie przejmuje. Będzie tam z nami, w sądzie. Wystarczy

go zgarnąć po imprezie.
 67

N azwisko, imię, funkcja. – Usłyszał.

Corso wiedział, że nazajutrz będą go wałkowali, ale nie spodziewał

się, że figuruje na początku listy. O dziewiątej rano przewodniczący

składu sędziowskiego wybrał go do pierwszego tańca.

Policjant odpowiadał niemal mechanicznie, przysiągł mówić „całą

prawdę” i szczegółowo przedstawił swoją historię. Powtarzał ją sobie

przez całą noc, starając się dobierać jak najbardziej neutralne słowa

i ukrywać liczne naruszenia prawa podczas tego śledztwa.

Stéphane nie czuł się swobodnie. Słowa Claudii wciąż brzmiały mu

w uszach. Czy wiedziała o czymś, co mogło wpłynąć na losy sprawy?

Czy przeoczyli jakiś niezwykle istotny fakt? Nie miał pojęcia, o co

mogło chodzić.

Jego swobodne zeznania trwały pół godziny. Nikt mu nie przerywał,

nikt nie zadawał pytań, więc miał nadzieję, że tak będzie do końca.

Prokurator i pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego zostawili go

w spokoju, co wydaje się naturalne; ich zdaniem niczego nie trzeba

było już dodawać: jego zeznania i tak brzmiały jak mowa

oskarżycielska.

Jednak Claudia Muller wstała z miejsca i wyraziła wolę

przesłuchania świadka.

Mecenas Muller po raz pierwszy czynnie się zaangażowała.

– O ile dobrze zrozumiałam – zaczęła – do trzeciego lipca dwa

tysiące szesnastego roku nie mieliście państwo żadnego tropu.

– Przed chwilą to wyjaśniłem – powiedział Corso, nie kryjąc

znużenia.

– Tak naprawdę nigdy nie mieliście żadnego tropu.

– Słucham?

– Dopiero kapitan Jacquemart, którego werwę i obiektywizm

mieliśmy okazję wczoraj podziwiać, podzielił się z panem swoimi

podejrzeniami, aby skierować śledztwo na osobę Philippe’a

Sobieskiego.

– Kapitan zwrócił uwagę na podobieństwa między zabójstwem

z tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego siódmego roku a naszą sprawą.

Wypełnił obowiązek policjanta, mówiąc mi o tym, a my wykonaliśmy

dalszą pracę, analizując ten trop.

– Wystarczy zatem przyjść do pana i opowiedzieć o swoich

niejasnych wrażeniach i skojarzeniach, żeby wpłynąć na śledztwo?

– W żadnym wypadku. Profil Philippe’a Sobieskiego odpowiadał

portretowi psychologicznemu zabójcy.

– Na tym etapie śledztwa nie wiedzieliście państwo nic o zabójcy. To

mógł być każdy.

– Nie. Morderstwo Sophie Sereys niejako nosiło charakterystyczny

podpis.

– I pan uważa, że ten podpis przypominał zabójstwo z Hôpitaux-

Neufs?

Corso zachował milczenie. Poprzedniego dnia wszyscy zrozumieli, że

tych dwóch zabójstw nic nie łączyło.

– Skrępowanie ofiar bielizną – odezwał się w końcu – wydawało nam

się istotnym podobieństwem i…

Claudia Muller sięgnęła po kartkę i podsunęła ją Corso pod nos.

Cofnął się mimowolnie.

– To zabójstwa popełnione od roku tysiąc dziewięćset

osiemdziesiątego siódmego z wykorzystaniem bielizny ofiary do jej

związania.

Skąd wzięła tę listę? Prowadzili takie poszukiwania, ale niczego nie

znaleźli! Fuck!

– We Francji?

– W Europie. Nikt nie zabronił panu rozszerzyć poszukiwań,

zamiast poprzestawać na Francji. Mordercy też podróżują.

– Nie chodziło tylko o więzy. Ze względu na swą brutalność

i impulsywność Sobieski przystawał do naszego profilu. Do diabła,

przecież zmasakrował twarz Christine Woog!

– Ale w sposób chaotyczny. To nie były przemyślane rany jak

w przypadku dwóch ofiar, którymi się dziś zajmujemy.

Corso nie odpowiedział. To nie miało sensu.

 – A zatem złożył pan wizytę Philippe’owi Sobieskiemu, żeby go

przesłuchać – podjęła, znów się zbliżając. – I wszedł w tę grę?

– Nie miał wyboru.

– Ciekawe! Pewnego dnia zadzwonił pan do jego drzwi, bez żadnego

dowodu, i zaczął pan go przesłuchiwać w sprawie dwóch morderstw,

z którymi teoretycznie nie miał nic wspólnego.

– Sobieski dobrze znał ofiary.

– Nie on jeden.

– W więzieniu praktykował shibari.

– Węzły, które zrobił zabójca, nie są typowe dla tej dyscypliny.

– Jeden z jego szkicowników znaleźliśmy w piwnicy sąsiadującej

z pomieszczeniami Squonka.

– Oskarżony nigdy nie ukrywał, że jest bywalcem klubu. Rysował

wiele striptizerek, ale przecież nie wszystkie zostały zamordowane. Jest

pan policjantem, potrafi pan odróżnić rysunek od zabójstwa.

Corso czuł pot zbierający się pod palcami, które zacisnął na

poręczy – bardziej niż czegokolwiek innego bał się, że Claudia wspomni

o pierwszym nieskutecznym aresztowaniu Sobieskiego. Ale grzebanie

w bagnie nie leżało w jej interesie. Zarekwirowano komputer malarza

i nikt nie wiedział, czy zawiera, uzyskane rzekomo po piracku, zdjęcia

z miejsca pierwszej zbrodni. Poza tym niezdrowe upodobanie

Sobieskiego do oglądania ofiar zbrodni nie przemawiało na jego

korzyść.

Podjął jeszcze jedną próbę kontrataku:

– Nie wszyscy malarze są fanami Goi i nie wszyscy trzymają

w pracowni reprodukcje Pinturas rojas.

– Tego dnia, dzwoniąc do jego drzwi, jeszcze pan o tym nie wiedział.

Corso mimowolnie uderzył pięścią o blat.

– Hola! Żeby poznać odpowiedź, trzeba zadać pytanie, a nie

odwrotnie.

– Załóżmy, że ma pan rację – stwierdziła, wycofując się. – Ale

Sobieski miał alibi na czas obu zabójstw, prawda?

– Tak. Natychmiast to zweryfikowaliśmy.

– Dlaczego w takim razie kontynuowaliście śledztwo w tym

kierunku?
 Subtelna aluzja do nielegalnej wycieczki do Anglii śladami

Sobieskiego. Kolejny kamyk rzucony do ogródka Corso. Ale Claudia

powinna zachować ostrożność – zabójstwo Marca Guarnieriego, choć

nie było sądzone we Francji, obciążało malarza.

– Naszą rolą jest nie zadowalać się tym, co ewidentne – odparł po

chwili milczenia.

Claudia Muller przeszła kilka kroków, udając, że nad czymś

rozmyśla. Każdy jej gest był zaplanowany, dopracowany, jak gesty

aktora grającego w sztuce teatralnej. I każdy miał służyć celowi, jakim

było uniewinnienie klienta. To nie takie proste, ślicznotko.

– A zatem – powiedziała, zatrzymując się dokładnie przed nim –

kiedy nie ma pan nic, postępuje pan tak, jakby coś miał, ale kiedy coś

pan ma… mówię o alibi oskarżonego… zachowuje się pan tak, jakby

tego nie było.

Corso kręcił się w niewidocznym kręgu, który został mu wytyczony.

– Do czego pani zmierza?

Zrobiła krok w jego stronę.

– Chcę wykazać przed sądem, że jako śledczy podąża pan za

instynktem, a nie za obiektywnymi faktami. Od początku kierował się

pan przeświadczeniem, że Sobieski jest winny. W języku potocznym

nazywa się to „winą zakazanej gęby”.

– Co z tego? – wymknęło mu się. – Skoro śledztwo wykazało jego

winę…

– Panie komendancie, czuję się zobowiązana przypomnieć, że

Philippe Sobieski korzysta z domniemania niewinności do chwili

wydania wyroku. Jesteśmy tu właśnie po to, żeby ustalić, czy jest

winny.

Corso zaczął dreptać w miejscu. Czuł się jak więzień tej przeklętej

balustrady.

– Przeprowadziliśmy śledztwo zgodnie z wszelkimi zasadami –

oświadczył. – Opieraliśmy się na dowodach materialnych, które

w ramach dochodzenia w trybie in flagranti zdecydowanie wskazywały

na winę Philippe’a Sobieskiego.

Niemal wyskandował te słowa, niczym spanikowany uczeń, który

recytuje wyuczoną lekcję, niczego z niej nie rozumiejąc.

 Spodziewał się kolejnego ataku, ale Claudia Muller powiedziała już

tylko:

– Dziękuję, panie komendancie.

Corso otworzył oczy. Zamknął je bezwiednie, jak skazaniec, który

stoi związany przed plutonem egzekucyjnym. Nikt nie strzelił. Uzyskał

tajemnicze ułaskawienie.

W rzeczywistości zło już się stało: wszyscy zrozumieli, że Corso

„zdecydował” o winie Sobieskiego na długo przed zdobyciem dowodów

tej winy. I teraz mecenas Muller mogła czerpać przewrotną

przyjemność z dzielenia włosa na czworo i podważania wszystkiego, co

obciążało malarza.

Corso pomyślał o procesie O.J. Simpsona, amerykańskiego

futbolisty oskarżonego o zamordowanie byłej żony i jej przyjaciela.

Wystarczyło ujawnić, że prowadzący śledztwo policjant był rasistą,

żeby zdyskredytować obciążające oskarżonego dowody. Na szczęście tu

do tego nie doszło, ale sabotaż już się rozpoczął.

W głębi ducha Stéphane przeczuwał coś innego. Claudia Muller

chciała na razie wykazać, że komendant Corso, powodowany

„instynktem” czy też „intuicją”, nie pogłębił śledztwa, poprzestając na

oczywistych dowodach, które mu podsunięto.

Chciała udowodnić, że wszystko było ukartowane, co od roku

powtarzał siedzący w celi Sobieski.

Pani adwokat nie naciskała, ponieważ z pewnością miała

w zanadrzu znacznie silniejszy argument. Prawdziwego mordercę.

„Niech się pan nie przejmuje. Będzie tam z nami, w sądzie.

Wystarczy go zgarnąć po imprezie”.

 68

R
stawiali się
esztę

ich
przedpołudnia

bliscy, w większości
poświęcono ofiarom.

striptizerki. Tylko
Przed sądem

wspomniano

o patologicznych skłonnościach Sophie Sereys i Hélène Desmory – sala

sądowa przypomina pod tym względem cmentarz: szacunek wobec

zmarłych zabrania rozwodzić się nad ich wadami.

Po obiedzie wytoczono ciężką artylerię – pojawili się świadkowie

powołani przez strony: biegli, specjaliści kryminalistyki, naukowcy,

historycy sztuki. W tej sprawie nie było ani jednego naocznego

świadka, nikogo, kto choćby słyszał, co działo się w miejscu i chwili

zbrodni. Tylko dowody rzeczowe – „tylko”, ponieważ te zawsze można

zmanipulować.

Około wpół do czwartej po południu zakończył się przemarsz

świadków. Zeznaniom towarzyszyły: prezentacja w PowerPoincie,

schematy, analizy chemiczne, wzory matematyczne, porównania

barwników i cała masa innych nudnych ozdobników. Nawet

wystąpienie Mathieu Veranne’a, wezwanego, by opowiedzieć o shibari,

uśpiłoby naćpanego, który boryka się z ciężką bezsennością. Trzeba

było jednak głęboko zasnąć, żeby nie zrozumieć, że w pracowni

Philippe’a Sobieskiego przy ulicy Adrien-Lesesne aż roiło się od śladów

organicznych Sophie Sereys i Hélène Desmory, a także innych

niezidentyfikowanych kobiet.

Najważniejsze udało się zatem osiągnąć.

Philippe Sobieski zabił obie ofiary w swojej tajnej pracowni

i przetransportował je w miejsca, gdzie zostały odnalezione latem 2016

roku, ale sposób ich przewiezienia był wciąż zagadką, ponieważ nie

odnaleziono pojazdu, którym oskarżony się posłużył. Poza tym malarz

nie potrafił prowadzić. Drobiazg.

Torturował je godzinami, związawszy bielizną, i unieruchomił ich

głowy imadłem. Okaleczył je, patrzył, jak duszą się więzami, które

same zaciskały coraz mocniej, szarpiąc się i wijąc z bólu. Ten ostatni
szczegół zmroził obecnych. Corso obserwował biegłych i – choć było to

z jego strony okrutne – cieszył się ich przerażeniem. Sobieski dostanie

dożywocie.

Potem przyszła kolej na świadków obrony.

Junon Fonteray przyszła powtórzyć swoją historyjkę. Sędzia

przypomniał jej, że zeznaje pod przysięgą. Studentka pominęła to

milczeniem. Zdawała się kurczowo trzymać swojej wersji, gdy mówiła

ze spuszczoną głową i nieruchomymi oczyma. Corso wyczuwał, że

dziewczyna przekonuje przysięgłych. Sprawiała wrażenie szczerej

i znacznie mądrzejszej od zwykłej smarkuli uwiedzionej przez mentora.

Policjant uważnie ją obserwował. Do sądu też przyszła

w dzwonkowym kapeluszu w stylu lat dwudziestych, wystylizowana na

elegancką hippiskę, co trochę dezorientowało obserwatorów. Ale teraz

dostrzegł coś, co za pierwszym razem mu umknęło: mówiła prawdę,

choć nie całą. To była wersja dostosowana do potrzeb.

Corso chciałby przesłuchać ją jeszcze raz, lecz było już za późno.

Ani pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego, ani prokurator nie

skorzystali z tego prawa. Albo nie dostrzegli żadnych niespójności,

albo – co bardziej prawdopodobne – nie chcieli zarzucać uczennicy

malarza natarczywymi pytaniami, bo tylko wprawiliby Junon w gniew,

a wtedy powtórzyłaby głośniej swoją wersję zdarzeń. Wystarczyło, że

powiedziała to raz. Dziękujemy.

Claudia Muller również o nic nie dopytywała: mała myszka zrobiła

swoje. Teraz wszyscy w sali byli przekonani, że Sobieski spędził całą

noc w pracowni ze studentką. Dowody rzeczowe były solidne, ale nic

nie miało takiej mocy jak twarz, intonacja głosu, obecność człowieka.

Nadeszła kolej Diane Vastel.

Zupełnie inna melodia.

Piękno bogaczy. Corso zawsze uważał, że jest ono wyniosłe

i surowe. Kobiety z kręgów burżuazji z luksusowych dzielnic są

wspaniałe, to prawda, ale i nieprzystępne. Odpychają swoją perfekcją,

ostrym szlifem, dumnym chłodem. Diane Vastel nie była taka. Jej

delikatność i ciepło wyczuwało się w każdym słowie i geście. Kiedy się

pochylała nad kimś, to naprawdę poświęcała mu uwagę, bez śladu

wzgardy czy dystansu. Emanowała empatią. Musiał przyznać, że jej

powierzchowność była znacznie milsza oku niż zapamiętana przez

niego po poprzednim spotkaniu. Nawet fryzura, wbrew pierwszemu

wrażeniu, miała niewiele wspólnego z liniami prostymi i kantami, bo

była lekko podcieniowana i ułożona ze skosów. Twarz, łącząca czerń

z kredową bielą, zmieniła się dzięki makijażowi, który złagodził zbyt

ostre linie i osłabił cienie. Nawet postawa tej kobiety mogła posłużyć za

lekcję życia: patrzyła prosto w twarz swemu bytowi, a teraz – prawu.

Delikatnie mówiąc, wielka sala sądowa nie peszyła Diane Vastel.

Podczas gdy Junon stawiała czoła sądowi, kurczowo trzymając się

balustrady, ona zachowywała się swobodnie i naturalnie.

Podała imię i nazwisko, wiek (och, przepraszam) i zawód (brak),

a potem przysięgła „mówić bez nienawiści i bez lęku, mówić całą

prawdę i tylko prawdę”, i zaczęła zeznawać. Nocą z piątku pierwszego

na sobotę drugiego lipca ona i Sobieski wybrali się o dwudziestej

pierwszej na kolację do Relais Plaza przy alei Montaigne, następnie zaś

wrócili około dwudziestej trzeciej do rezydencji Vastelów przy Henri-

Martin, gdzie doszło między nimi do „kontaktu intymnego”. Malarz

opuścił gniazdko rokoszy nazajutrz rano około dziewiątej, po obfitym

śniadaniu. Tak… żyje się tym bogaczom!

Dla oskarżenia zeznania Junon Fonteray były jak kamień w bucie

(a kamień uwiera). Jednak to, co zeznała Diane Vastel, okazało się

prawdziwą bombą: nagle zarzuty roztrzaskały się na kawałki. Kto

uwierzył tej królowej XVI dzielnicy, nie mógł nadal wierzyć, że Sobieski

był mordercą dziewczyn ze Squonka.

– Jak wyjaśni pani, że inne dowody przedstawione w aktach

pozostają w całkowitej sprzeczności z pani zeznaniem? – spytał sędzia

Delage.

– Nie przyszłam tu, żeby to tłumaczyć, ale żeby powiedzieć, co

przeżyłam, tylko tyle.

– Ma pani świadomość, że zeznaje pod przysięgą?

– Przed chwilą złożyłam przysięgę. Jestem trochę za młoda, żeby

cierpieć na alzheimera.

Śmiechy na sali.

– Wiele twardych dowodów – podjął sędzia, też się uśmiechając –

świadczy o tym, że Philippe Sobieski zamordował Hélène Desmorę tej

nocy, którą, jak pani utrzymuje, spędziliście razem. Co pani na to?

Diane Vastel westchnęła nie z irytacji, ale ze znużenia.

 – To pański problem, nie mój.

Delage rzucił okiem na zegar – była już szesnasta. Dla zasady

zapytał:

– Co panią łączyło z oskarżonym?

– Wydaje mi się, że to dość jasne.

– Mam na myśli uczucia.

Diane Vastel uśmiechnęła się ze słodyczą, która podbijała serca. Ta

bogata kobieta potrafiła być naturalna i czarująca, nie wychodząc z roli

pani z wyższych sfer.

– Czuliśmy…

Mówiła w rozmarzeniu. Po raz pierwszy zwróciła oczy na

Sobieskiego. Tego dnia był ubrany w żółty dres w stylu Kill Bill.

Maleńki w przeszklonym boksie, nieokazujący żadnych emocji,

wyglądał jak złota rybka w akwarium przewidzianym dla rekina.

– Czuliśmy do siebie silny pociąg.

– Fizyczny czy uczuciowy?

– Poprzez kontakt ciał rodzi się z czasem nadzwyczajna czułość.

Może pan nazwać to miłością.

Powiedziała to z lekką pobłażliwością, jakby teraz zwracała się do

istot niższych, niezdolnych pojąć głębi i niejednoznaczności jej relacji

z Sobieskim.

– Czy ta bliskość mogła wpłynąć na pani wspomnienia,

doprowadzić do pomylenia dat?

– Nie, Wysoki Sądzie.

Sędzia przez chwilę milczał. Kątem oka obserwował świadka

i wydawał się zafascynowany tą kobietą.

– Pani Vastel – podjął w końcu. – Jest pani kobietą zamężną, a tak

swobodnie przyznaje pani, że spędziła noc z kochankiem?

– Co z tego?

Ton Diane podkreślił śmieszność zadanego jej pytania.

– Czy nie obawia się pani, że to zeznanie może zaszkodzić pani

małżeństwu?

Uśmiechnęła się od ucha do ucha: ten sędzia był zwykłym głupcem.

– W tej chwili mój małżonek przebywa w interesach w Hongkongu.

Ma tam inną kobietę i dwoje dzieci.

 Michel Delage miał minę człowieka, który wbiegł na peron, ale nie

zdążył już wskoczyć do pociągu. Nie potrafił zrozumieć świata Diane

Vastel i nie potrafił też ukryć osłupienia.

Corso tymczasem żył nadzieją, że prokurator albo pełnomocniczka

oskarżyciela posiłkowego zdołają zdestabilizować tę kobietę, przyłapać

ją na pomyłce co do daty czy jakichś okoliczności albo znaleźć powód

jej kłamstwa: miłość bądź szantaż, obojętnie.

Wszyscy zrezygnowali jednak z przesłuchania świadka. Tak jak

w przypadku Junon Fonteray woleli nie wchodzić w interakcję z tą tak

pewną siebie kobietą. Drażnienie się z nią mogłoby tylko pogorszyć

sytuację.

Jedynie Claudia Muller wstała i zwróciła się do świadka:

– Pani Vastel, chcę pani zadać jedno pytanie. Czy tamtej nocy była

pani sama z Sobieskim?

– Nie.

Potężny szmer na sali.

– Chwileczkę – wtrącił się sędzia – powtarzała pani, że spędziła tę

noc z Sobieskim i że to spotkanie miało charakter intymny.

– To nie oznacza, że było nas tylko dwoje. Im więcej szalonych…

Sędzia nie krył oburzenia.

– Ale nie wspomniała pani o obecności innych partnerów!

– Bo nikt mnie o to nie pytał.

Hałas w sali rozpraw się wzmagał; przewodniczący składu

sędziowskiego musiał przywołać do porządku słuchaczy

komentujących sytuację.

– Kto był z wami? – spytała Claudia Muller, która chyba wiedziała

już, jaka padnie odpowiedź.

– Nie znam jego prawdziwego nazwiska. Mówimy do niego Abel. To

ktoś w rodzaju eksperta.

– W jakiej dziedzinie?

– Rozkoszy. Przychodzi, żeby się przyłączyć, udzielać rad. Przynosi

też rozmaite narzędzia, stymulanty. To prawdziwy profesjonalista.

Sala słuchała w skupieniu: ta krótka podróż do świata rozwiązłości

pasjonowała obserwatorów procesu.

– O której przyszedł?

– Około północy.
 – A o której wyszedł?

– Około trzeciej nad ranem.

– Czy przez te trzy godziny Sobieski wychodził z pokoju?

– Skądże znowu. Powiedziałabym, że był bardzo aktywny.

Znów rozbrzmiały śmiechy. Tym razem też sędzia uspokoił

audytorium.

– Ładna historyjka, ale gdzie jest ten Abel? – rzucił rozgniewany. –

Dlaczego nie ma go na liście świadków?

Zwracał się głównie do mecenas Muller, która odparła

z uśmiechem:

– Jest na liście, Wysoki Sądzie. W rzeczywistości nazywa się Patrick

Bianchi i jest naszym kolejnym świadkiem.

Michel Delage mimowolnie zerknął na prokuratora, ten jednak

zagłębił się w notatkach, szukając świadka. Mecenas Sophie Zlitan,

pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego, również wpatrywała się

w „plan dnia”. Jakim cudem wszyscy to przeoczyli?

 69

N
Bianchi.
ikt

Nikt
nie

nie
zauważył,

zauważyłby
że

go
na liście

też w
świadków

wagonie
figuruje

metra albo
Patrick

lokalu

wyborczym. Był to mężczyzna średniego wzrostu, o wyglądzie trenera

sportowego (w dresie marki Adidas). Koło trzydziestki, z włosami

ściętymi na jeża, o jowialnej twarzy, zadartym nosie i żywych,

lśniących oczach jak węgle. Mógłby wystąpić w reklamie cornflakesów

w rodzaju Śniadania mistrzów.

Po wstępnych formalnościach sędzia zaczął z ożywieniem, wręcz

podekscytowany. Nie wiadomo, co nim powodowało: czy chęć odkrycia

prawdy, czy zwykła ludzka ciekawość.

– Na czym polega pański zawód?

– Oficjalnie pracuję jako inżynier dźwięku.

– Mówię o tym drugim zawodzie, tym, który interesuje nas dzisiaj.

Facet pokiwał głową, potem powiódł wzrokiem po twarzach sędziów

i przysięgłych, jakby chciał się upewnić, czy wszyscy słuchają z uwagą.

Zachowywał się tak, jakby nadeszło jego pięć minut sławy.

– Jestem kimś w rodzaju portiera. Portiera rozkoszy.

– Coś bliższego?

– Pomagam klientom posunąć się dalej, odważyć się na

zaspokojenie żądz, pozwalam zapomnieć o tabu, o zakazach

społecznych.

– I ma pan wielu… chętnych?

– Sporo. Pomagam znużonym parom, kochankom z kłopotami,

zakochanym żądnym nowych wrażeń, tym…

Delage przerwał:

– Jak do pana docierają? Jak się kontaktują?

– Przez internet.

– Od jak dawna prowadzi pan tę działalność?

– Od jakichś dziesięciu lat. Zaczynałem w klubach, gdzie zdobyłem

wierną klientelę. Niestety, ta działalność nie jest uznawana przez

państwo. Dlatego staram się łączyć zajęcia… mówię tu o pracy przy

obsłudze spektakli.

Cała sala zaniosła się śmiechem. Nawet Sobieski lekko się

uśmiechnął. Teraz, słuchając przychylnych dla siebie świadków,

odzyskał kolory.

– A tamtego wieczoru – kontynuował sędzia – kto się z panem

skontaktował?

– Diane Vastel. Po południu.

– O której dokładnie pan przyszedł?

– O północy.

– Philippe Sobieski był na miejscu?

– Powiedziałbym nawet, że w pełnej gotowości.

– Na czym polega pańska pomoc?

Abel zerknął na Sobieskiego: czy powinien mówić o wszystkim

przed sądem? Corso miał wrażenie, że to tylko sen: proces dotyczył

dwóch morderstw, a „portier rozkoszy” przejmował się naruszeniem

kodeksu etycznego speca od bzykania.

Malarz przymknął powieki, udzielając mu zgody.

– Otóż, przyszedłem głównie po to, by odbyć stosunek z Philippe’em,

gdy on sam zajmował się Diane. Rozumie pan?

Sędzia mimowolnie pokiwał głową. Claudia patrzyła na tę scenkę,

napawając się triumfem. Część zebranych w sali sądowej oniemiała,

inni się śmiali, ale wszyscy uwierzyli w zeznania Abla.

„Trener” podał inne szczegóły, generalnie potwierdzając zeznania

Diane Vastel. Wzmianki o dildo, lubrykantach i seksie analnym

dodawały pikanterii całej scenie.

Choć obie kochanki Sobieskiego wydawały się mówić szczerze, to

przecież wiadomo, że miłość, jak każde uczucie, mogła skłonić je do

wypaczenia prawdy, a nawet do fałszywych zeznań, o ile po prostu nie

myliły dni i godzin. Jednak pojawienie się Abla wszystko zmieniło – był

neutralny i bezstronny.

Prokurator i pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego słuchali

w napięciu, ale nie chcieli przesłuchiwać świadka.

– Nie mam pytań, Wysoki Sądzie.

Claudia Muller zachowała się tak samo – ona wypełniła już swoją

misję.
 Corso spoglądał przez wysokie okna sali sądowej: złociste światło

późnego popołudnia zapowiadało przerwę w posiedzeniu. Dochodziła

szósta i wszyscy odczuwali zmęczenie.

Przewodniczący składu sędziowskiego miał właśnie ogłosić tę

przerwę, kiedy wstała Claudia Muller.

– Wysoki Sądzie, chciałabym przesłuchać nowego świadka, by

uzyskać pewne informacje.

– Teraz?

– Ta osoba specjalnie przyjechała do Paryża i pragnie jeszcze dziś

wyjechać.

– Kto to taki?

– Jim Delavey, szerzej znany pod przydomkiem Little Snake. Mały

Wąż.

– W jakim celu chce go pani powołać?

– Ten człowiek spędził z Philippe’em Sobieskim noc z szóstego na

siódmego lipca. W Blackpool.

Słysząc to, Corso aż podskoczył. Skąd wzięła tego gościa? Szmer

w sali rozpraw brzmiał jak warkot samolotu.

– Wysoki Sądzie – interweniował Rougemont – zgłaszam sprzeciw.

Wydarzenia z Blackpool nie są przedmiotem tej rozprawy.

– Co pani na to? – zwrócił się Delage wprost do Claudii.

– Wysoki Sądzie, sprawa z Blackpool nie jest przedmiotem tego

procesu, ale jej echa są tu obecne. Zresztą komendant Corso nie kryje,

że obecność oskarżonego w Blackpool właśnie w noc zabójstwa stała

się dowodem obciążającym mojego klienta.

Sędzia skinął głową.

– A zatem?

– Proszę, aby wolno mi było oczyścić klienta z tego podejrzenia i aby

w żaden sposób nie wpływało ono na decyzję przysięgłych.

– Zezwalam.

Corso patrzył w osłupieniu, jak do balustrady podchodzi Jim alias

Mały Wąż. Delavey, „pierwszorzędny obciągacz”, zjawa, którą policjant

uważał dotąd za wymysł Sobieskiego, człowiek alibi nieodnaleziony

przez brytyjską policję. Jak Claudia Muller odszukała tego świadka,

który wymykał się wszystkim radarom? Zapłaciła mu? Wynajęła na

miejscu prywatnych detektywów? Tak czy inaczej, chapeau bas!

 Istniała oczywiście jeszcze jedna możliwość: stworzyła tego

opatrznościowego świadka od A do Z, zatrudniając ćpuna z Blackpool,

gotowego opowiedzieć, co mu kazano. Ale Claudia nie podejmowałaby

takiego ryzyka. Wątpliwości Corso rozwiały się, kiedy zobaczył idącego

przez salę drągala: to jego Sobieski pocałował w usta w ciemnej

uliczce.

I nagle Corso nasunął się inny scenariusz. Tamtej nocy Sobieski

szukał męskiej dziwki i znalazł Małego Węża. Corso był naocznym

świadkiem ich pocałunku. Potem napadli go skini. Bójka. Ucieczka.

Ani śladu. Dwaj kochankowie po prostu gdzieś się zaszyli i nieźle się

zabawiali.

Zimny pot oblał policjanta. Czy to możliwe, żeby aż tak się pomylił?

Żeby Sobieski był niewinny? Że absurdalna teza o „wrobieniu” jest

prawdziwa? Ale wówczas to morderca musiałby podrzucić dowody do

tajemnej pracowni Sobieskiego, musiałby uknuć wszystko tak, żeby

obciążyć swoimi zbrodniami malarza. W gruncie rzeczy… dlaczego nie?

Mały Wąż mówił tak sztucznie, z taką afektacją, że słuchanie go

stawało się irytujące. Zdawał się pluć pogardą i dawać wyraz swemu

zmęczeniu w końcówce każdego zdania. Wyglądem pasował do tej

intonacji – indolentny, niechlujny, stawiał się zdecydowanie ponad

sprawami materialnymi (a może poniżej ich). Długi kosmyk włosów

przesłaniał mu połowę twarzy, a on odrzucał go raz po raz

wypracowanym gestem, niczym na pół zerwaną storę, albo ruchem

głowy godnym diwy operowej.

Jednak rysy jego twarzy były twarde, a tatuaże upodabniały go

raczej do chętnego do bitki chuligana. Tak, Jim wyglądał raczej na

chuligana niż na szalonego bohatera z filmu Priscilla, królowa pustyni.

Prawdziwy syn dziwki z Blackpool, owoc jednego wieczoru, spłodzony

przypadkiem po kilku piwach.

Mały Wąż wygłaszał swoją tyradę i opowiadał to, co Corso widział

na własne oczy: mówił o spotkaniu w dzielnicy queers, o długim

pocałunku, o napaści i ucieczce… Bez oporów wyjaśnił, że od lat

podrywa w tym miejscu i że Sobieski zapowiadał się na klienta,

z którego pod każdym względem będzie pociecha.

Najlepsze było w tym wszystkim to, że przesłuchanie odbywało się

w języku angielskim, a Claudia sprowadziła tłumacza i rozdała

sędziom i przysięgłym słuchawki, praktycznie przejmując dowodzenie

w sali sądowej. Corso był oszołomiony: wyrok skazujący, wczoraj

jeszcze tak oczywisty, dziś wydawał się niepewny, bo wszystko się

sypało…

– A dokładnie dokąd? – spytał zniecierpliwiony sędzia po tym, jak

świadek wyjaśnił, że zabrał klienta do pokoiku, który wynajmował.

– Adres nic panu nie powie. To blisko Grand National, pieprzonego

rollercoastera, piekielnie hałaśliwego. Dlatego mam ten pokoik za pół

darmo.

– I Philippe Sobieski spędził z panem całą noc?

– Do świtu, honey. Po tym queer-bashing moja Francuzeczka trochę

się wystraszyła. – Delavey mrugnął okiem do Sobieskiego, który

zrewanżował się, przesyłając mu całusa. – Ale pocieszałem biedaka

przez całą noc.

Delage mruknął coś, poprawiając okulary. Ten gość mu się nie

podobał, tak samo jak jego zeznania i cała ta inscenizacja (sędziowie

i przysięgli w słuchawkach przypominali trybunał haski). Ale

najbardziej nie podobał mu się kierunek, jaki przybrał proces.

Początkowo wydawało się, że potrwa kilka dni i dojdzie do wydania

wyroku. A teraz okazało się, że sprawy są bardziej skomplikowane, niż

przewidywano. Toteż sędzia patrzył na salę oczyma fatalisty, jakby

chciał powiedzieć: „Zawsze to samo bagno”.

– Dlaczego nie powiadomił pan policji?

– Gliny i ja nie przepadamy za sobą.

– A co skłoniło pana do tego rok po zajściu?

Odrzucając pasmo włosów, Mały Wąż wskazał Claudię Muller, która

z kamiennym spokojem słuchała jego zeznań.

– Ta Catherine Zeta-Jones, to ona mnie przekonała.

Corso pomyślał, że pani mecenas faktycznie jest podobna do

aktorki, ale w wersji wydłużonej i bardziej tajemniczej. Sędziowie

porozumieli się wzrokiem – żaden nie wątpił, że Claudia Muller

zapłaciła Jimowi Delaveyowi, żeby pofatygował się do paryskiego sądu.

Było to jaskrawe naruszenie prawa, jednak ani miejsce, ani pora nie

sprzyjały dyskusji o wykorzystanych środkach. Liczył się wyłącznie

skutek.
 Przewodniczący składu sędziowskiego nie dał stronom czasu na

przesłuchanie angielskiego świadka. Dość tych wygłupów. Zakończył

posiedzenie, po raz trzeci i ostatni uderzył w gong.

Przy wyjściu z sądu komentarze publiczności odbijały się echem od

kamiennych płyt, wrzaski dziennikarzy przekazujących informacje

przez telefony komórkowe gubiły się pod sklepieniem. Wszyscy zgodnie

oceniali sytuację: remis jeden do jednego, piłka na środku boiska,

jutro dalszy ciąg meczu.

Corso przyspieszył kroku, kierując się do tylnego wyjścia. Chciał

dogonić prawniczkę na schodach gmachu sądu.

– Niezły kontratak – zagadnął ją, kiedy pojawiła się między dwiema

kolumnami.

Claudia Muller zapaliła marlboro i zwróciła się do niego per ty:

– A to, co widziałeś, to dopiero początek.

 70

N azajutrz Corso nie zdążył jeszcze zająć miejsca, a mecenas

Claudia Muller już wzywała na świadka kolejnego psychiatrę, Jean-

Pierre’a Audissiera. Kontrekspertyza? Nie, lekarz pojawił się tu jako

zwykły świadek. Psychiatra pracujący w paryskich szpitalach od 1988

roku, szef kliniki w publicznej placówce leczniczej Maison-Blanche,

profesor na wydziale medycyny Paris-Descartes, był „przyjacielem”

Philippe’a Sobieskiego.

Powiedział, że od prawie piętnastu lat jest konsultantem we Fleury,

gdzie przyjmuje dwa razy w tygodniu, współpracując ze służbami

medycznymi więzienia. Właśnie tam poznał Sobieskiego.

Szlachetna twarz lekarza emanowała inteligencją, a troski zapisały

się na niej zmarszczkami. Włosy miał szpakowate i zwichrzone, oczy

żywe, pełne pasji i zaciekłości, która prawdopodobnie przyciągała

kobiety skuteczniej niż wygląd aktora.

Był skupiony i nie wydawał się zestresowany. Przyszedł powiedzieć

to, co miał do powiedzenia, trochę jak snajper, który robi swoje,

wyłączając emocje.

– A zatem przez te wszystkie lata leczył pan Philippe’a Sobieskiego,

który cierpiał na zaburzenia umysłowe? – zapytał przewodniczący

składu sędziowskiego.

– Skądże znowu.

Audissier powiedział to ostrym tonem i Michel Delage drgnął – po

wczorajszej rozprawie był zbyt zmęczony, żeby tolerować bufonadę

jakiegoś dupka.

– Nigdy nie zajmowałem się Sobieskim z przyczyn medycznych. To

ja rozbudziłem drzemiący w nim talent malarski.

Sędzia zwrócił się do Claudii Muller:

– Pani mecenas, przypominam, że oskarżony stanął przed sądem

pod zarzutem dwóch morderstw. Czy kolejne zeznanie dotyczące

artystycznych zdolności Philippe’a Sobieskiego jest nam potrzebne?

 – Tak, Wysoki Sądzie.

Claudia odpowiedziała kategorycznym tonem. Corso podskórnie

wyczuwał, że teraz oto wyłania się przyjęta przez nią linia obrony. Co

szykowała im ta kobieta?

– Dobrze – poddał się Delage. – Proszę nam opowiedzieć, w jakich

okolicznościach poznał pan Philippe’a Sobieskiego.

– Podczas konsultacji mam zwyczaj obserwować nastroje więźniów,

że tak powiem… podwyższonego ryzyka.

– Zaliczał pan Sobieskiego do tej grupy?

Audissier skinął głową. Niski, chudy, stał przygarbiony przy

balustradzie, jakby pochylał się nad kartką.

– Był elementem wichrzycielskim. Buntował się przeciw każdej

władzy, narzucał własne prawa, wzbudzał postrach wśród więźniów.

Naprawdę trudny przypadek. Poddałem go standardowym badaniom

i odkryłem w jego sposobie percepcji pewną cechę szczególną.

– Proszę mówić jaśniej.

– Część testów dotyczyła kolorów. Nadwrażliwość w tej dziedzinie to

sygnał alarmowy. Na przykład jednostka dwubiegunowa tuż przed

popadnięciem w fazę maniakalną staje się dużo wrażliwsza na kolory.

– Zauważył pan ten syndrom u Sobieskiego?

– Skarżył się, że widzi migotanie obrazków, że kolory wibrują. Był

bardzo wrażliwy na bodźce wzrokowe, a szczególnie na dzieła

malarstwa.

– Ma pan na myśli… syndrom Stendhala?

Na ustach Audissiera na ułamek sekundy pojawił się drwiący

uśmiech.

– Wie pan… – odparł rozbawiony – syndrom Stendhala to dla mnie

mit. Niedawno stwierdzono, że dolegliwości, które pojawiają się

u niektórych zwiedzających muzea, spowodowane są głównie faktem,

że odchylają głowę do tyłu, by podziwiać najwyżej umieszczone dzieła

sztuki. Krew napływa do mózgu, a to wywołuje zawroty głowy.

Widać było, że sędzia jest już rozdrażniony tymi wykładami.

– A przechodząc do rzeczy?

– Początkowo myślałem, że Sobieski cierpi na zaburzenia

hormonalne. Okazało się jednak, że jego wrażliwość nie ma tła

patologicznego, chyba że uznamy sztukę za chorobę.

 – Wtedy dostrzegł pan, że Sobieski jest malarzem?

– Jakby to powiedzieć… Malarstwo go wzywało, a jego organizm

odpowiadał na to wołanie.

Dezaprobata ze strony sali. Audissier tracił wiarygodność, był zbyt

ezoteryczny.

Chyba wyczuł, że trzeba naprawić błąd, bo przeszedł do konkretów:

– Prowadziłem we Fleury warsztaty malarskie. Tam właśnie

zaczynał Sobieski. Rysował, malował, czerpał inspirację z reprodukcji

zamieszczonych w książkach, które były dostępne w bibliotece. Miał…

niewiarygodny talent. A nowe zajęcie przyniosło efekty terapeutyczne.

Kopiując obrazy, odzyskiwał spokój. Można powiedzieć, że zawłaszczał

te obrazy, że je… integrował.

– Czyli malowanie pozwoliło mu znaleźć równowagę?

– Niewątpliwie. Aktywność artystyczna uleczyła jego wnętrze,

uleczyła go z dawnego ja.

Michel Delage nie miał już chyba pytań, a w sali nikt nie wiedział,

co ma dać to zeznanie. W końcu sędzia oddał głos stronom, jednak

tylko Claudia Muller skorzystała z tej możliwości.

– Doktorze, chciałabym się upewnić, czy dobrze zrozumiałam.

U schyłku lat dziewięćdziesiątych, kilka lat przed wyjściem na

wolność, Sobieski dzięki malarstwu radził sobie ze swoimi problemami.

– Owszem, można tak powiedzieć.

– A czy pamięta pan jakiegoś malarza, który jednak wywoływałby

u niego te reakcje… te patologiczne reakcje?

– Tak, Francisco Goya. Jego obrazy fascynowały Sobieskiego, ale też

wywoływały reakcje chorobowe. Próbował go kopiować, jednak nic

z tego nie wychodziło.

– Mówi pan na przykład o Pinturas rojas? – ciągnęła Claudia.

– Nie, wtedy nie zostały jeszcze odkryte. Obsesją Sobieskiego były

przede wszystkim Pinturas negras, znajdujące się w Prado.

Nieustannie je kopiował, jakby odprawiał egzorcyzmy, żeby uwolnić się

od… opętania.

– Udało mu się?

Audissier z serdecznością spojrzał na Sobieskiego. Było jasne, że

psychiatra nie wierzy, by malarz popełnił morderstwa, o które go

oskarżono.
 – Sadzę, że tak. Kiedy odnalazł własny styl. Jego wspaniałe obrazy

przedstawiające striptizerki i adeptów hard porno. Znalazł własną

drogę i uwolnił się od niepokojów.

– Dziękuję, panie doktorze.

Psychiatra wyszedł z sali rozpraw, a obecni nadal nie rozumieli, co

właściwie wynika z jego wypowiedzi.

– Pani mecenas – potwierdził to ogólne wrażenie sędzia – nie

rozumiem, po co było to przesłuchanie. Nie możemy marnować czasu.

Claudia Muller wstała i podeszła do sędziów.

– Wysoki Sądzie, dziękuję za dopuszczenie tej drobnej dygresji

o sztuce. Wykażę, że ma ona ogromne znaczenie dla tego, co wkrótce

usłyszymy.

– O czym pani mówi?

– Śledztwo wykazało, że okaleczając ofiary, morderca inspirował się

trzema Pinturas rojas Francisca Goi. Innymi słowy, starał się

odtworzyć na twarzach Sophie Sereys i Hélène Desmory ducha

obrazów Goi, a najbardziej upodobał sobie płótno zatytułowane El

Grito, które ukazuje krzyczącego rannego galernika.

Sędzia rozłożył ręce.

– Tak, przypomniała nam pani, jak ważne są dla jej klienta obrazy

Goi. Ale wydaje mi się, że te upodobania raczej go obciążają.

– Nie, Wysoki Sądzie. Dotąd komendant Corso i sędzia Thureige

wiązali tę fascynację oskarżonego czerwonymi obrazami, które

znajdują się w Fundacji Chapi, z metodą działania mordercy.

Tymczasem powód tej fascynacji jest zupełnie inny. I nie ma to nic

wspólnego z interesującymi nas morderstwami.

Corso zerknął na siedzącego w szklanym boksie Sobieskiego, a to,

co ujrzał, po prostu go powaliło: na twarzy łotra znów malował się

szyderczy uśmieszek triumfującego malarza. Jego oczy błyszczały i to

z nich policjant wyczytał zapowiedź swojej klęski.

Jakby na potwierdzenie najgorszych obaw, mecenas Muller

podeszła do boksu i zwróciła się do klienta:

– Philippe Sobieski powie nam teraz, dlaczego tak bardzo

interesował się tymi trzema obrazami Francisca Goi, odkrytymi

dopiero na początku lat dwutysięcznych.

Cisza. Napięcie. Zawrót głowy.

 Oskarżony pochylił się do mikrofonu i spojrzał przewodniczącemu

składu sędziowskiego prosto w oczy.

– To bardzo proste, Wysoki Sądzie. To ja namalowałem te obrazy.

 71

K iedy już ucichł szmer w ławach sali sądowej – nie było to

zbyt duże poruszenie, bo ludzie dosłownie osłupieli – sędzia przejął

kontrolę nad sytuacją.

– Pani mecenas – zagrzmiał, patrząc na Claudię – nie zebraliśmy się

tu, żeby urządzać przedstawienie.

Claudia Muller pozwoliła sobie podejść do sędziego i stanąć tyłem

do publiczności.

– Wysoki Sądzie – powiedziała głośno – Philippe Sobieski

zdecydował się zeznawać i choć nie na takie zeznania tu liczono, to

powie coś, co ostatecznie oczyści go z zarzutów, które mu postawiono.

– Dlaczego dotąd tego nie zrobił?

– Proszę dopuścić go do głosu, a wszystko stanie się jasne.

Delage machnął ręką, nieco rozbawiony, ale i znużony.

– Oskarżony, udzielam panu głosu.

Sobieski odzyskał swą moc. Promienie letniego słońca, które

wpadały przez wysokie okna, oświetlały go jak reflektor aktora

stojącego na scenie. Był w śnieżnobiałym garniturze, jasnej koszuli

w cienkie prążki, do której założył biały jedwabny krawat.

Prawdopodobnie nie pozwolono mu zachować kapelusza (albo Claudia

poradziła mu, żeby z niego zrezygnował), ale zamysł był czytelny:

Philippe Sobieski przebrał się za Franka Nittiego z Nietykalnych

Briana De Palmy.

– Wysoki Sądzie – zaczął łagodnym tonem – jak powiedziano,

odkryłem malarstwo poprzez książki. Zacząłem od ołówka, kopiując

rysunki, potem dostałem farby i kopiowałem obrazy. To były tylko

nieudolne próby, jednak wziąwszy pod uwagę, że nie miałem

doświadczenia, okazały się całkiem niezłe.

– Proszę przejść do rzeczy – uciął poirytowany sędzia.

Sobieski uśmiechnął się i potoczył wzrokiem po zebranych, unosząc

brwi. Teraz Corso widział go takiego, jakim go zapamiętał: morda

łasicy, fałszywa skromność i szyderczy uśmieszek w kącikach ust. Rok

w więzieniu wcale go nie złamał. Sobieski po prostu czekał na swoją

chwilę.

– Ale Goya był moją prawdziwą pasją.

– Profesor Audissier już nam to wyjaśnił.

– Nie. Moim celem było zostać Goyą.

Delage zignorował to zdanie, które nie miało sensu, i przyspieszył:

– To znaczy, że po wyjściu z więzienia nadal kopiował pan dzieła

tego malarza?

– Zrobiłem coś znacznie lepszego: malowałem nowego Goyę.

Odtwarzałem jego styl, epokę, fakturę obrazów. Miałem te płótna tylko

dla siebie, ale dawały mi więcej satysfakcji niż moje własne dzieła.

Sędzia słuchał z obojętnością. W todze, której plisy wyglądały jak

wyrzeźbione, przypominał króla karo. Sobieski był dżokerem –

sprytnym, podstępnym, zdolnym grać rolę każdej karty.

– Nie jestem z mojej epoki – ciągnął łotr. – Sram na dzisiejszą

sztukę, na tych wszystkich dupków, którzy już nie wiedzą, co tworzyć,

żeby się wybić, i obrazami, które sygnują, wtapiają się w ten strumień

gówna.

– Pańskie prace nie są oryginalne?

– Są, mają w sobie to coś. Ale to nic niesamowitego czy

wiekopomnego. Po prostu trochę się wyróżniają w nurcie bez

charakteru.

– Czyli woli pan malować na sposób Goi?

– Ja jestem Goyą – powiedział, pochylając się nad mikrofonem. –

Malarzem ponadczasowym, nieprzynależącym do świata.

Wokół zapadła cisza jak makiem zasiał. Postać odsłaniająca właśnie

swe oblicze nagle okazała się bardziej interesująca od zabójcy, którego

profil od początku próbowano przeanalizować.

Podobnie jak inni Corso nie potrafił odgadnąć, dokąd to zmierza,

ale ta spowiedź brzmiała szczerze, toteż domyślał się, że nowy Sobieski

bez trudu uniknie procesu.

– Ze wszystkich dzieł Goi najbardziej fascynowały mnie Pinturas

negras. Nie tylko ze względu na styl, ale i na pochodzenie. Kiedy Goya

je malował, był już głuchym, schorowanym starcem.

– Do rzeczy, panie Sobieski.

 Stręczyciel ciągnął, jakby nie usłyszał sędziego:

– Goya nie namalował tej serii na płótnie, ale na ścianie swego

domu. Koszmary, wizje, urojenia, które miał w głowie, przeniósł na

kamień. Nie miał wyboru… tkwił uwięziony w ciszy. Utożsamiłem się

z nim i namalowałem makabryczne sceny w jego stylu. Wyłoniły się

z otchłani mych wspomnień z celi. Przez lata ja również żyłem w Domu

Głuchego.

– Panie Sobieski, co to wnosi do sprawy? – odezwał się głośniej

Delage. – Mówimy tu o morderstwach Sophie Sereys i Hélène Desmory.

Artysta uniósł rękę, by mu przerwać. Cierpliwości.

– Kiedy wyszedłem z więzienia, nie stałem się z dnia na dzień

znanym malarzem, który raz po raz udziela wywiadów. Jak każdy były

więzień przeszedłem przez fazę reintegracji. Pewne stowarzyszenie

znalazło mi pracę u konserwatora starych obrazów. Tam wszystkiego

się nauczyłem. Można to sprawdzić: pracowałem tam przez trzy lata

dniami i nocami.

Sędzia spojrzał na zegarek, ale nie przerwał oskarżonemu.

Przeistoczenie mordercy w fałszerza nie było zjawiskiem powszechnym,

podobnie jak przemiana ciał w obrazy – a wszystko w ciągu kilku dni

procesu.

– Przygotowanie do namalowania moich własnych Pinturas negras

zajęło mi cztery lata. Udało mi się doskonale odtworzyć styl Goi,

a przede wszystkim rozwiązać wszystkie problemy techniczne.

– Jakie problemy techniczne?

To pytanie wymknęło się sędziemu. Wydawał się rozdarty między

własną ciekawością a irytacją z powodu ciągłych dygresji, które

przedłużały rozprawę.

Sobieski odchrząknął. Był rozpromieniony. Znów, podążając krętymi

ścieżkami, urządził tu własny show. Widowisko, w którym dokonała się

niepojęta magia.

– Myśląc o pracy fałszerza, skupiamy się głównie na trudności, jaką

stanowi naśladowanie stylu. Ale to tylko jeden z problemów i wcale nie

najważniejszy. Prawdziwe przeszkody mają charakter fizyczny: odkryty

za naszych czasów obraz mistrza poddawany jest serii analiz, które

mają ustalić autentyzm dzieła. Dziś przeciwnikiem fałszerza nie jest

styl, a chemia.
 – Zebraliśmy się tu, by osądzić oskarżonego o morderstwa. Do

czego pan zmierza?

– Już mówię. Żeby dokonać fałszerstwa, opracowałem precyzyjne

etapy działania. Posługiwałem się starymi płótnami i złożonymi

środkami. Nocą, gdy zginęła Sophie Sereys, kończyłem jedno z dzieł.

– Może to pan udowodnić?

– Nie pracowałem sam.

– A z kim?

– Z Junon Fonteray.

Znów poruszenie na sali. Corso przypomniał sobie młodą

dziewczynę czyszczącą marne rzeźby w bambusowym ogródku.

Współpraca z Sobieskim przy tworzeniu nowych obrazów Goi to był

inny świat – gra ryzykowna, ale i ekscytująca.

– Tej nocy nie doszło między wami do współżycia?

– Owszem. – Roześmiał się. – Kiedy płótno schło.

– Proszę zakończyć tę grę, panie Sobieski, i mówić jasno. Jeżeli nie

ma pan dla nas nic poza tym samym świadkiem, to nie wiem, czemu

służyły te opowieści.

Malarz znów westchnął. Teatr to coś, co albo się ma w duszy, albo

nie.

– Wystarczy sprawdzić piec.

– Jaki piec?

– Etap suszenia jest niezwykle istotny przy tworzeniu falsyfikatów.

Opracowałem technikę, która pozwala na bardzo szybkie suszenie

płótna, a także naśladowanie oddziaływania czasu. Wyjmowane z pieca

obrazy są twarde jak kamień, dokładnie jak stare płótna.

Corso powrócił myślami do tej chwili, gdy stał przed olbrzymim

piecem. Wtedy Barbie i on byli pewni, że dopadli nowego Landru.

– Co z tego? – spytał sędzia.

– To, że takie wypalanie przeprowadza się etapami. Tylko ja mogę

regulować czas, ocenić, jaka temperatura jest potrzebna. Godzinami

wypalam obraz, sprawdzam, znowu wypalam, sprawdzam…

– A my mamy uwierzyć panu na słowo? Gdzie jest ten obraz? Co

ukazuje?

Sobieski cofnął się o krok.

– Tego nigdy wam nie powiem.

 – Dlaczego?

– Etyka zawodowa. Być może dzieło, które powstało tamtej nocy,

jest dziś w muzeum, a może je spaliłem. To wyłącznie moja sprawa.

– Panie Sobieski, walczy pan teraz o swoją wolność!

Fałszerz pochylił się do mikrofonu.

– Proszę sprawdzić pamięć pieca. Są tam ślady wszystkich operacji

wykonanych tamtej nocy. Wystarczy zwrócić się do eksperta. Tego

oprogramowania nikt nie może zmanipulować. Godziny dowiodą, że

w chwili popełnienia morderstwa byłem w pracowni.

Sędzia rozłożył ręce, a purpurowe mankiety jego togi rozpostarły się

w efektownym geście.

– To wszystko tylko słowa – odparł, uśmiechając się. – Jak uwierzyć,

że jest pan prawdziwym fałszerzem, skoro nie chce pan nam podać

tytułów swoich dzieł?

– Powiedziałem już o Pinturas rojas z Madrytu. Poddajcie je

analizom, a wszystko stanie się jasne.

– Nie badano ich w chwili zakupu?

– Oczywiście, że tak, ale znam się na swojej pracy. Malowałem na

płótnie z tamtych czasów, poddałem je właściwej obróbce. Użyłem

dawnych pigmentów, takich jak Goya w osiemnastym wieku…

– Nie da się więc wykryć, czy stary obraz jest prawdziwy, czy to

falsyfikat?

Sobieski się uśmiechnął. W białym garniturze, pochylony nad

mikrofonem, naprawdę robił wrażenie. Był jak bezzębny gwiazdor

rocka, jak zjawa, która za życia wszystkiego zakosztowała, a której

twarz znaczą stygmaty rozpusty.

– Moje prace mają pewną wadę. Choć hiszpańscy eksperci jej nie

wykryli. Użyłem bieli ołowiowej, jak ówcześni malarze, ale to za mało,

ponieważ współczesna biel ołowiowa ma inny skład izotopowy oraz

inną liczbę oligoelementów niż ta z osiemnastego wieku.

Sędzia skrzywił się i skomentował:

– To szczegóły techniczne…

– Podsumowuję: biel ołowiowa, której użyłem, zawiera ołów, ten zaś

zawiera uran. Dziś możemy wykryć jego obecność. Jego atomy znikają

z upływem stuleci. Analiza moich Pinturas rojas pod tym kątem

wykaże, że te atomy są wciąż obecne, a to oznacza, że obrazy powstały

w ciągu ostatnich dziesięciu lat.

– I to ma nam wystarczyć, żeby pana uniewinnić?

Uśmiech Sobieskiego.

– Także pamięć pieca i zeznania Junon. Wydaje mi się, że łącznie

ma to już pewną wartość, prawda? A skoro o tym mowa, proszę

prześwietlić Pinturas rojas. Pod obrazami zobaczycie sceny myśliwskie

przedstawiające psy i pawie. Takie motywy widniały na starych

płótnach, które kupiłem. Mogę je narysować. Tylko fałszerz, który

namalował Pinturas rojas, wie, co pod nimi było.

Ludzie w sali sądowej słuchali z otwartymi ustami. Delage próbował

wziąć się w garść. Prokuratora i pełnomocniczkę oskarżyciela

posiłkowego wbiło w krzesła – nie dość, że wierzyli oskarżonemu, to

jeszcze nie mieli pomysłu, jak podważyć jego zeznania.

A Claudia Muller z najwyższym trudem powściągała triumfalne

miny.

Sobieski znów zabrał głos, choć nikt mu go nie udzielił.

– Oskarżacie mnie o dwa morderstwa… albo trzy, zależnie od

nastroju… chociaż nie macie na to żadnych bezpośrednich dowodów:

ani z monitoringu, ani od świadków, ani materiału znalezionego

w miejscach, gdzie pozostawiono zwłoki. Macie tylko to, co każdy

mógłby podrzucić do mojej pracowni. Ja daję wam dowód na to, że

w noc śmierci Sophie Sereys byłem w pracowni.

Corso kipiał gniewem. Sobieski się wywinie, a on będzie musiał

przełknąć tę sądową pomyłkę i nie zapomni o niej do końca swych dni.

– A zatem woli pan iść do więzienia za fałszerstwo niż za

morderstwa? – spytał król karo. – Doskonale pana rozumiem.

– Nie w tym rzecz, Wysoki Sądzie. Chcę być osądzony za to, co

zrobiłem, a nie za to, czego nie zrobiłem.

– Ale dotąd ukrywał pan swoją prawdziwą działalność.

– Jestem tylko człowiekiem. – Sobieski się uśmiechnął. – Miałem

nadzieję, że nikt mnie nie przyłapie.

– Przynajmniej jest pan szczery.

– Jestem malarzem. Jestem Goyą. Wpakujcie mnie do więzienia,

dajcie pędzle i farby, a moje życie będzie trwało.

 Corso odkrył prawdziwy obłęd Sobieskiego – nie morderczy, ale

artystyczny. Dziwny i fascynujący przypadek schizofrenii malarskiej.

Zerknął na przysięgłych: ci głupcy nie tylko wierzyli Sobieskiemu, lecz

także podziwiali połączenie przeklętego artysty, reinkarnacji ducha

i triumfującego łotra.

Policjant obserwował sprawiedliwość, która wyciekała mu przez

palce – wyciekała, bo był to raczej strumień uryny niż ziarnka piachu.

– Ogłaszam przerwę w obradach – oznajmił sędzia. – Wznowienie

rozprawy dziś po południu.

 72

D laczego nie powiedziała pani prawdy?

– Powiedziałam.

– Utrzymywała pani, że tej nocy uprawialiście z Sobieskim seks.

– Powiedziałam też, że pomagałam mu w pracy.

– Ale nie wspomniała pani, jaka to była praca.

– Nikt mnie o to nie pytał, a ja po prostu nie podałam szczegółów.

– Potwierdza pani więc, że nocą z szesnastego na siedemnastego

lipca dwa tysiące szesnastego roku asystowała pani Philippe’owi

Sobieskiemu w wykonaniu falsyfikatu?

– Tak.

– Co to za obraz?

– Nie wiem.

– Jak to?

– Nie widziałam go w całości, pracowałam tylko nad detalami.

Junon Fonteray kłamała, to było oczywiste, ale robiła to, szanując

powściągliwość swojego mistrza – nie mogła ujawnić, co sfałszowali tej

nocy. Nie sprawiała wrażenia wystraszonej ani działającej pod

przymusem, ale raczej wściekłej. Rozczochrana, z wytrzeszczonymi

oczyma i pałającymi policzkami, wyglądała tak, jakby przywleczono ją

do sądu za włosy.

– Od jak dawna asystowała pani Sobieskiemu?

– Od około roku.

– Proszę zacząć od początku.

Delage napawał się widokiem tej beztroskiej smarkuli powalonej na

łopatki. Tylu ludzi stawiało mu czoła podczas tego procesu…

– Początkowo robiłam mu zakupy. Zaopatrywałam go w farby, ramy,

płótno. Poza tym prowadziłam rachunki. Philippe był bardzo

wymagający. Chciał, żeby wszystko było w idealnym porządku.

– I nic pani nie dziwiło?

– Owszem. On sam kupował dziwaczne rzeczy.

 – Na przykład?

– Stare, nic niewarte płótna.

– Gdzie pani wtedy pracowała?

– W biurze przy jego pracowni, tej oficjalnej.

– A kiedy zabrał panią do tego drugiego atelier, przy ulicy Adrien-

Lesesne?

– Wydaje mi się, że… jakieś pół roku później. Wyjaśnił mi, że

eksperymentuje z pigmentami i że prowadzi badania, o których nikt

nie może się dowiedzieć.

– Uwierzyła mu pani?

– I tak, i nie. Widziałam, że sam robi farby, że testuje różne środki

chemiczne. W dodatku był tam ten olbrzymi piec… To było dziwne.

– Bała się pani?

– Skądże. Już od dawna sypialiśmy ze sobą.

Delage westchnął.

– Kiedy poznała pani prawdę?

– Jeszcze później. Powiedział mi, że ma w sobie dwóch malarzy.

Tego, którego znam, i… samego Goyę.

– Co pani wtedy pomyślała?

Junon przelotnie się uśmiechnęła. Oznaki irytacji słabły, jej ptasie

rysy odzyskiwały naturalny spokój. Ta studentka o wydatnym nosie

i wodnistych oczach wyglądała na zdeterminowaną marzycielkę, na

winne niewiniątko.

– Powiedziałam sobie, że to geniusz.

Sędzia ugryzł się w język, żeby nie wygłosić osobistej uwagi –

prawdopodobnie obelżywej – a potem podjął:

– Zdawała sobie pani sprawę, że robi falsyfikaty, które Philippe

Sobieski sprzedaje? Że ten handel to zwykłe oszustwo, które przynosi

mu zyski?

– Nie tak to przedstawiał.

– Domyślam się.

– On chciał nie tylko malować w stylu Goi, ale też tworzyć dzieła,

które niejako wyłaniają się z przeszłości. Mówił… – jej głos drżał – że

otworzył przesmyk w czasoprzestrzeni. – Rzuciła mu rozkochane

spojrzenie. – To było fascynujące.

– A przede wszystkim niezgodne z prawem.

 Junon wzruszyła ramionami i zwróciła krystaliczne oczy na

sędziego.

– Od czterech lat jestem studentką Akademii Sztuk Pięknych.

Uczono mnie rysunku, malarstwa, rzeźbiarstwa. Odbyłam staże,

pracowałam jako asystentka uznanych malarzy. Nigdy nie nauczyłam

się tyle o sztuce, co przez tych kilka miesięcy od Sobieskiego. Dzięki

niemu miałam dostęp… do istoty malarstwa.

Wszyscy słuchali w nabożnym skupieniu. Zmieniając charakter,

przestępstwo odmieniło także publiczność: ciekawscy i rozgadani gapie

stali się pokornymi i milczącymi wielbicielami.

– Wróćmy do interesującej nas nocy – powiedział Delage. – Co robiła

pani dla Sobieskiego przez tych kilka godzin?

– Zajmowaliśmy się wypalaniem obrazu. Dzięki tej technice Philippe

może w kilka godzin odtworzyć wysychanie, które trwa setki lat. Ale

trzeba stale pilnować płótna, czuwać, żeby farba nie uległa

uszkodzeniu. To robiliśmy tamtej nocy.

– Zdaje sobie pani sprawę, że te zeznania doprowadzą panią do

więzienia?

– Tak.

– Co jeszcze chce pani powiedzieć?

Junon uniosła głowę. Wyglądała jak Joanna d’Arc – zarazem

heroiczna i pełna poświęcenia, dumna i pokonana.

– Niczego nie żałuję – rzuciła pompatycznie.

Corso spodziewał się już braw, ale sędzia ukrócił takie zapędy,

mówiąc:

– Biorąc pod uwagę nowe fakty, które ujawniono, a także

konieczność weryfikacji przedstawionych zdarzeń, i wreszcie

dochodzenia i ekspertyzy, które należy przeprowadzić, aby ocenić

zeznania świadków i oskarżonego w tym procesie, sąd zwraca się

o dodatkowe śledztwo i wyznacza OCBC, Centralne Biuro do Walki

z Nielegalnym Handlem Dobrami Kultury, do realizacji tego zadania.

Posiedzenia zostaną wznowione dwudziestego drugiego listopada dwa

tysiące siedemnastego roku.

Gdy sędzia przewodniczący rozprawie umilkł, salę wypełniła

kakofonia dźwięków. Sędziowie wstawali już w milczeniu, przysięgli

patrzyli na siebie, nic nie rozumiejąc, a oskarżycielom nogi odmówiły

posłuszeństwa.

Ale najlepsze działo się po prawej: Claudia Muller położyła dłoń na

szybie boksu, a Sobieski dotknął ręką szyby po drugiej stronie. Gest

kochanków, powtarzany w rozmównicach więziennych. A więc ci dwoje

byli ze sobą.

Corso dał się ponieść tłumowi, który płynął już na korytarz.

Dziennikarze wpadli w stan pobudzenia graniczący z transem.

Kamerzyści usiłowali sfilmować adwokata albo świadka. Reporterzy

radiowi na oślep podsuwali mikrofony. Kronikarze sądowi dzwonili,

skuleni w kącie, jakby dostali pięścią w wątrobę.

Policjant zdołał wreszcie wydostać się z tłumu i pobiegł na tyły

Pałacu Sprawiedliwości. Sromotnie przegrał, jednak chciał zobaczyć się

z Claudią, pogodzony z porażką i własną nieudolnością.

– Corso…

Obejrzał się. Stała tu, przy kolumnie, i spokojnie paliła papierosa.

Była jeszcze w biało-czarnej todze, która łopotała na wietrze jak

piracka flaga.

– Jesteś dobrym śledczym, Corso, co do tego nie ma wątpliwości.

Ale tej prawdy nie mogłeś uchwycić. Sobieski to geniusz, a ty jesteś…

zwykłym gliną.
 73

C
Dauphine,
orso

znów
wracał

go
do

zawołano.
samochodu,

Odwrócił się
kiedy,

i zobaczył
już przy

Rougemonta,
placu

prokuratora, w jasnym płóciennym garniturze.

– Chodźmy.

To nie zabrzmiało jak zaproszenie, ale jak rozkaz. Kwadrans później

weszli do Balzara przy ulicy des Écoles, w pobliżu Sorbony. Kolejna

piwiarnia. Podobny wystrój utrzymany w beżach i odcieniach brązu.

I znowu ta atmosfera, która miała zaspokoić nostalgię minionej epoki –

ale właściwie jakiej epoki?

Rougemont poprowadził go do stolika w małej sali. Trójka

konspiratorów już na nich czekała. Sędzia Thureige, pan „Ona nas

ukrzyżuje”, uśmiechnął się do niego. Misja wypełniona, Miss Muller…

Dwoje pozostałych trudniej mu było rozpoznać, kiedy zdjęli togi.

Pełnomocniczka oskarżyciela posiłkowego, mecenas Sophie Zlitan,

w białej letniej sukience wyglądała jak porcelanowy czajniczek ze złotą

pokrywką. Trochę jak ożywiony przedmiot z Dziecka i czarów Ravela.

A w głębi Jego Wysokość przewodniczący składu sędziowskiego Michel

Delage we własnej osobie. W różowej koszuli z krótkim rękawem

przypominał teraz dyrektora prowincjonalnej agencji handlowej.

I wszystko po to, pomyślał Corso. Zabierzcie marmur i gronostaje,

a pozostanie tylko grupka ludzi, którzy szczękają zębami ze strachu

o reputację i emerytury.

– Bardzo proszę – rzucił Delage – o wyłączenie telefonów i położenie

ich na stole.

Corso o mało nie parsknął śmiechem – to już był spisek.

– Co robimy? – zapytał zaraz potem sędzia.

Zrzuciwszy togę, zrezygnował też z prawa dominacji.

– Sam pan to powiedział, zamykając posiedzenie – przypomniał

Thureige. – Trzeba wszcząć śledztwo w związku z nowymi informacjami

i zlecić ekspertyzy Pinturas rojas.

 – To nie jest proces fałszerza – stwierdził Rougemont.

– To proces mordercy, który okazał się fałszerzem – uciął sędzia. –

Trzeba przede wszystkim zweryfikować ten fakt.

Sophie Zlitan wierciła się na krześle. Woń jej perfum krążyła nad

stołem jak niewidzialne duchy.

– Trzeba będzie współpracować z Hiszpanią?

Procedury międzynarodowe były koszmarem wszystkich

pracowników: kilogramy papierków, czas wydłużony jak w świecie

równoległym, rozmówcy, którzy nie mogli przełożyć jednej kartki,

zanim nie odbyła kwarantanny na granicy.

– Niekoniecznie – odparł Thureige. – Jeśli OCBC zdoła skłonić

Fundację Chapi do wypożyczenia obrazów, będzie można

przeprowadzić wszystkie analizy we Francji. Nie znam się na tym, ale

moim zdaniem to kwestia kilku miesięcy.

– Nie zgodzą się na to – powiedziała Zlitan. – Teoretycznie te płótna

są bezcenne.

– Toteż na pewno zechcą się dowiedzieć, czy naprawdę są tak cenne,

czy może jednak fałszywe. Musicie też iść tropem wszystkich

kamyczków, które rzucał Sobieski, sprawdzić programator tego

cholernego pieca, powtórzyć przeszukanie przy Adrien-Lesesne, ale

pod innym kątem. Moim zdaniem uzyskacie tylko potwierdzenia.

Corso słuchał ich z niedowierzaniem: trudno było mu pogodzić się

z faktem, że ci prawnicy siedzą tu razem przy kawie, z dala od spojrzeń

dziennikarzy, wbrew wszelkiej etyce, a nawet prawu. Brakowało tylko

Claudii Muller.

Zlitan znów zabrała głos. Jej jasne włosy lśniły, muskane przez

zagubiony w salce promień słońca.

– Jeżeli tak, to już po nas. Mając zeznania Diane Vastel, trenera

seksualnego i Anglika, a na dokładkę tej zdeterminowanej dziewczyny

w kapeluszu, i dowody obecności Sobieskiego w tajnej pracowni w noc

zabójstwa Sophie Sereys, przysięgli natychmiast go uwolnią.

Zapadła cisza. Teraz zdawali się obawiać, że to oni zostaną skazani.

– Ustawienia pieca nie dowodzą fizycznej obecności Sobieskiego –

zaoponował Rougemont.

– Daruj sobie, François – westchnął Delage. – Kto uwierzy, że

pozostawił wypalanie obrazu tej małej, która ledwie ukończyła studia?

 – W takim razie trzeba odnaleźć obraz.

– Próżny trud. Sobieski nie piśnie słowa. I nie ma takiego

obowiązku. Trzeba przede wszystkim sprawdzić, czy pamięć pieca

można zmanipulować. Jeśli nie, to Sophie ma rację: jest po sprawie.

Prawnicy próbowali pogodzić się z myślą, że nie dopadną

Sobieskiego, a przy okazji wyjdą na durniów albo – przy odrobinie

szczęścia – na ludzi niekompetentnych.

Została jeszcze jedna, ostatnia zagadka: co Corso tu robił? Dlaczego

zaprosili go na to tajne zebranie?

Nie musiał pytać – nagle wszystkie oczy zwróciły się na niego.

– Potrzebujemy innego podejrzanego – oświadczył Delage.

– I?

– Zna pan akta sprawy na pamięć. Sądzi pan, że do wznowienia

procesu da się kogoś takiego znaleźć?

Rougemont, Zlitan i Thureige zawiśli na jego ustach. Zaschło mu

w gardle, jednak nawet nie tknął zamówionej wody.

– Pracowałem nad tą sprawą przez wiele tygodni. Sprawdzaliśmy

wszystkie tropy. Nigdy nie pojawił się żaden inny podejrzany, choćby

gdzieś na horyzoncie.

– Sobieski stale powtarzał, że ktoś go wrobił – wtrącił Thureige.

– Pan też to sprawdzał: jego wrogowie z więzienia i tak dalej. Nikt

nie mógłby popełnić takich zbrodni, żeby go wrobić.

Thureige niechętnie potwierdził.

– Prosimy tylko, żeby pan coś znalazł – podjął Delage.

– Nie pracuję już w Brygadzie Kryminalnej.

– Nie zleciłem sprawy Kryminalnej, ale OCBC. Pracuje pan przecież

na Trois-Fontanot, prawda?

– Tak, ale w Narkotykach.

– Wystarczy przenieść pana do OCBC. Zgodziłby się pan?

Corso nie odpowiedział od razu. Prawdę mówiąc, był gotów

prowadzić to śledztwo po cichu, nawet gdyby nikt go o to nie prosił.

Postawił na winę Sobieskiego, od przeszło roku wierzył, że tak jest.

Teraz wszystko się rozsypało, a on miałby zostać bez podejrzanego, bez

mordercy w takiej sprawie. Wykluczone.

– Nie uda się tak szybko mnie przenieść, ale i tak zajmę się tą

sprawą. Będę po cichu współpracował z ludźmi, którzy przejmą

pałeczkę.

Jego odpowiedź wszystkich zadowoliła.

Sophie Zlitan, która od pewnego czasu znów się wierciła, w końcu

zadała to zabójcze pytanie:

– A pan w to wierzy?

– W co?

– W niewinność Sobieskiego.

Corso postanowił wyłożyć karty na stół.

– Od ponad roku jestem przekonany o jego winie. Dziś nowe fakty

zmusiły mnie do cofnięcia się, ale nie mógłbym w ciągu godziny

zapomnieć o moim przekonaniu. Dobrze znam Sobieskiego i mogę pani

zaręczyć, że jest winny. Ale co dokładnie zrobił? Oto prawdziwe

pytanie. Nie wykluczam jednak, że cały ten burdel to tylko ogniwo jego

planu. Zawsze przewidywał, że może wpaść, i być może przygotował

sobie wyjątkowo sprytne alibi.

Pokiwali głowami, lecz jak nurkowie, których ogranicza niewielki

zapas tlenu. Nie lubili zagłębiać się w takich otchłaniach. Za dużo zła,

za dużo mroku, za dużo dwulicowości. Corso nie był taki jak oni,

potrafił wyobrazić sobie niemal wszystko i przywykł, że potwierdzają

się najgorsze przypuszczenia.

Poczuł, że trzeba rzucić im jakąś kość.

– Zrobię, co się da – rzucił na pożegnanie. – Możecie na mnie liczyć.

 74

C orso nie został oczywiście przeniesiony.

Dzień, kiedy to prokurator i przewodniczący składu sędziowskiego

będą mogli decydować o przydziałach w policji, wydaje się dość odległy.

Mijały miesiące, a Corso pracował tu, gdzie dotąd, czyli na krześle

w Biurze Narkotyków. Żeby prowadzić śledztwo, musiał pracować po

włosku: wieszał marynarkę na oparciu krzesła i znikał na całe

popołudnia.

W tej podziemnej pracy miał jedno ułatwienie: we wrześniu OCBC

zwróciło się do Brygady Kryminalnej i zleciło jej poszukiwanie nowych

podejrzanych, samo zaś zajęło się „fałszerskim” wątkiem sprawy. I oto

Barbara Chaumette alias Barbie, która wiosną awansowała na szefa

grupy, przejęła sprawę.

Razem z Barbie przeglądał długą listę wrogów Sobieskiego:

wszystkich, których Sędzia poniżył, ukarał, okaleczył we Fleury.

Zasięgnęli też informacji o kryminalistach, których mógł wydać

klawiszom albo glinom. Doszli do identycznych wniosków jak Thureige:

żaden obwieś z listy nie byłby w stanie wymyślić czegoś takiego.

Corso zainteresował się również nowym biotopem Sobieskiego:

sztuką współczesną. Czy mógł tak mocno zadrzeć z którymś z kolegów,

marszandów albo kolekcjonerów, żeby wzbudzić potężną wolę zemsty?

Oczywiście, że nie. Rynek sztuki nie był polem działania aniołów, ale

od toczących się tam potyczek do seryjnych zabójców czających się

przy targach w Bazylei było naprawdę daleko.

Jesień ich zaskoczyła, lecz Corso mimo braku wyników zdążył

oswoić się z nową tezą: ktoś chciał zniszczyć Sobieskiego, zabijając

nieszczęsne dziewczyny i podrzucając dowody. Można było uznać, że

morderca-mściciel rozrzucił tropy wiodące do malarza: wykorzystał

bieliznę (jak w przypadku ofiary z Hôpitaux-Neufs), robił węzły

przypominające technikę shibari (którą Sobieski uprawiał od przeszło

dwudziestu lat), wzorował się na Goi – wielkiej fascynacji Sobieskiego,

no i oczywiście wybrał na ofiary kochanki podejrzanego.

Corso obeznawał się z tym scenariuszem, ale bez przekonania, nie

wspominając już o odrazie. Przyznać się do takiej wpadki to dla

gliniarza koszmar. Czasami myślał, chwytając się ostatniej deski

ratunku, o morderstwie Marca Guarnieriego. No ale przecież można

było wyobrazić sobie mordercę, który podąża śladem Sobieskiego (tak

jak zrobił Corso) i po drodze zabija drobnego dilera w identyczny

sposób jak poprzednie ofiary.

Kiedy Corso był już zmęczony analizowaniem tej teorii, skupiał się

na Sobieskim fałszerzu. Tu dowodów nie brakowało. Ludzie z OCBC

odnaleźli we Fleury szkicowniki, a nawet płótna, które potwierdzały

upodobanie Sobieskiego do naśladowania dawnych mistrzów, a przede

wszystkim Francisca Goi.

Odnaleziono Ciuciubabkę i Agustinę de Aragón – znakomite

i genialnie skopiowane dzieła hiszpańskiego mistrza. W skrytce

w domu przy ulicy Adrien-Lesesne odkryto rozmaite falsyfikaty: obrazy

łączące lejtmotywy Goi, ale będące dziełami dotąd nieznanymi.

Sobieski spełnił więc swoje marzenie, stał się diabolicznym malarzem.

Policja śledcza pochyliła się też nad okresem po wyjściu Sobieskiego

na wolność. Były więzień mówił prawdę: trzy lata spędził w pracowni

konserwatorskiej przy ulicy Cler w VII dzielnicy, gdzie dowiedział się,

jakich problemów chemicznych może nastręczać „restaurowanie”

dawnych farb. Zdaniem właściciela pracowni, kiedy Sobieski odszedł,

radził już sobie z większością trudności technicznych fałszerstwa.

OCBC przeanalizowało także wpływy i wydatki malarza. Okazało

się, że jego dochody nie przystawały do stylu życia. Nawet przy

najwyższych notowaniach rynkowych Sobieski nie byłby w stanie

wykazać wpływów, które pokryłyby wydatki (zapłacił gotówką za

manufakturę w Saint-Ouen). Skąd wziął tyle pieniędzy? Oczywiście ze

sprzedaży falsyfikatów!

Na tym specyficznym terenie OCBC połamało sobie zęby. Nie dało

się na przykład dowiedzieć, ile Fundacja Chapi zapłaciła za Pinturas

rojas. Takie instytucje chroniła tajemnica, a Hiszpanie najwyraźniej

nie chcieli rozgłaszać, że wydali fortunę na zakup podróbek pędzla

dawnego kryminalisty.
 Próbowano rozpracować siatkę handlową Sobieskiego, lecz

bezskutecznie. Nie dało się ustalić, jak malarz sprzedawał swoje

produkty ani za ile. Musiał mieć wspólników: marszandów i innych

pośredników (na ogół utrzymywano, że obraz stanowi składnik

spadku, że należy do prywatnej kolekcji albo leżał na strychu

w zamku, ale bardzo trudne – jeśli nie niemożliwe – było

zdemaskowanie takiego obiegu dzieł sztuki).

W przypadku Sobieskiego nikt nie wiedział nawet, ile falsyfikatów

udało mu się sprzedać. Rzecz jasna, nie zanotował w księgach ani

jednej kwoty pochodzącej z tego procederu. Zresztą ten człowiek, który

nie miał nawet telefonu komórkowego, dbał, by nie zostawiać żadnych,

choćby najbłahszych śladów.

Policjanci nie zamierzali tracić czasu – Pinturas rojas wystarczały,

by wykazać, że Sobieski to gruba ryba rynku falsyfikatów, a także by

poświadczyć, że noc śmierci Sophie Sereys malarz spędził w pracowni

(odczyt pamięci pieca poświadczył długotrwałą i nieprzerwaną pracę

tej nocy).

Corso był coraz bardziej zniecierpliwiony. Ta sprawa stała się jego

obsesją. Po nocach śnił mu się Goya rysujący makabryczne obrazki na

murach. Dom Głuchego. Potem obrazy się plątały i to Sobieski

malował Pinturas rojas na ścianach celi. Ostatecznie granice się

zacierały, fakty i osoby mieszały, układając się w spójny ciąg obrazów,

typowy dla świata onirycznego, i to on, Corso, lądował za kratkami,

otoczony przez rozdarte twarze Sophie Sereys, Hélène Desmory

i Marca Guarnieriego… Zmarli błagali, żeby ich pomścił, żeby odnalazł

ich mordercę i przywrócił im spokój. Ale Corso był uwięziony, zdzierał

sobie paznokcie o mur i wył, żeby zagłuszyć jęki zjaw, które go

dręczyły.

Budził się gwałtownie i siadał na łóżku, zlany potem, czując

mdłości. W takich chwilach myślał o Claudii Muller. Prawniczka nie

dawała znaku życia. A on od miesięcy nie przestawał wyczekiwać

telefonu. Setki razy chciał sam do niej zadzwonić. Ale co miałby

powiedzieć? Po tych kilku krótkich rozmowach zaczął wierzyć, że…

No właśnie, co on sobie ubzdurał?

 75

Z godnie z planem do sprawy wrócono dwudziestego drugiego

listopada 2017 roku. Wzywamy tych samych i zaczynamy od nowa. Ci

sami sędziowie, ci sami adwokaci i prokuratorzy, ci sami przysięgli, ten

sam oskarżony… A jednak nie był to już ten sam proces. W sali

rozpraw nad boazerią zawieszono płótna odnalezione w domu

Sobieskiego. Były to niemal wyłącznie dzieła siedemnasto-

i osiemnastowiecznych hiszpańskich malarzy: Juana de Valdés Leala,

Francisca Pacheca, Francisca de Zurbarána i oczywiście Goi. Ogromne

portrety brodatych mężczyzn w szerokich kryzach na szyi, święci

o pełnych ekspresji twarzach, sceny dworskie…

Najbardziej przejmujące w tych dziełach było to, że zapewne

stanowiły tylko próbki albo nieudane kopie, które Sobieski zachował,

żeby jeszcze raz wykorzystać ich piękno – dla niewprawnego oka

wydawały się doskonałe, a zatem autentyczne.

W swoim boksie Sobieski odradzał się jak feniks z popiołów –

niewinny, jeśli chodzi o odrażające zbrodnie, o które go oskarżono,

winny powstania wspaniałych malowideł zdobiących salę, mógł liczyć

na wybaczenie. Tym razem pojawił się w jednym ze swoich efektownych

garniturów, uszytych z białej satyny, która rozświetlała salę. Zezwolono

mu też – a to już miało moc symbolu – na wejście w borsalino, które

tak sobie upodobał. Artysta prezentował się naprawdę doskonale:

udrapowany w biel, nie wydawał się już niemodny, lecz wręcz

przeciwnie: żywcem wyjęty z rapowego klipu, niesamowity. Tak właśnie

wyglądał ten „Goya dwudziestego pierwszego wieku”.

Poranek należał do biegłych.

W imponującym wnętrzu zaczęło się od rozczarowania. Wszyscy

liczyli na show, a oto na scenę wkroczyli chemicy, żeby mówić

o promieniowaniu radu-226 i etapach rozpadu uranu-238 na

przestrzeni czasu.
 Nikt nic z tego nie zrozumiał, ale wnioski z pomiarów były

jednoznaczne:

– Pinturas rojas to falsyfikaty wykonane najwyżej dwanaście lat

przed naszą analizą i przez pomyłkę przypisane Franciscowi Goi –

oznajmił szef grupy ekspertów. – Potwierdza to ponad wszelką

wątpliwość promieniowanie ołowiu zawartego w bieli ołowiowej, użytej

przez malarza.

Inni specjaliści przedstawili drobiazgową analizę programatora

pieca z ulicy Adrien-Lesesne. I znów sędziowie, adwokaci, przysięgli

i publiczność musieli wysłuchiwać długich, niezrozumiałych

wyjaśnień, których konkluzja była jednak jasna:

– Kolejne wypalania zapisane w pamięci pieca nocą z szesnastego

na siedemnastego czerwca dwa tysiące szesnastego roku dowodzą, że

przeprowadzono przyspieszony proces suszenia starego płótna, które

świeżo pokryto farbą.

Bez wątpienia to Philippe Sobieski, artysta, wirtuoz, genialny

fałszerz, czuwał nad piecem. Oczywiście można było założyć, że tej

nocy ktoś inny zaprogramował urządzenie i poddał obróbce tajemnicze

dzieło, ale nikt już w to nie wierzył. Zdemaskowano alchemika przy

pracy, nie złapano mordercy. Philippe Sobieski nie był odpowiedzialny

za śmierć Sophie Sereys.

Corso spodziewał się, że znów zobaczy Junon Fonteray, lecz sędzia

wezwał nieznaną postać o nazwisku Alfonso Perez.

Zgromadzonych w sali przebiegł dreszcz zdumienia: mężczyzna,

który zbliżał się do barierki, był ubrany dokładnie tak jak Sobieski –

w jasny garnitur i kremowy kapelusz z czarnym otokiem. Wyglądał

niczym sobowtór oskarżonego, ale w szykownej śródziemnomorskiej

wersji. No i był znacznie lepiej zakonserwowany.

Alfonso Perez stanął przed balustradą i oparł o nią wyprężone ręce

jak ktoś, kto zamierza zamówić whisky przy barze.

– Przysięga pan mówić całą prawdę i tylko prawdę, wypowiadać się

bez nienawiści i bez lęku? Proszę powiedzieć: „Przysięgam”.

– Przysięgam.

To jedno słowo wystarczyło, by usłyszeć silny akcent mężczyzny.

– Proszę podać imię i nazwisko, wiek, zawód.

– Alfonso Perez, sześćdziesiąt trzy lata, przemysłowiec.

 – Jest pan także kolekcjonerem?

Corso na podstawie kilku pytań i odpowiedzi ocenił sytuację.

Wbrew temu, co dotąd myślano, trzy Pinturas rojas nie były

własnością Fundacji Chapi, ale zostały jej wypożyczone przez Alfonsa

Pereza, madryckiego miliardera, wielbiciela słynnych dzieł. To on

i tylko on kupił falsyfikaty Goi.

– Jestem właścicielem największej prywatnej kolekcji hiszpańskiego

malarstwa z okresu od siedemnastego do dziewiętnastego stulecia –

oznajmił Perez, prężąc pierś.

– Ta kolekcja skupia się wokół Francisca Goi, tak?

– Nie, Goya to mój ulubiony malarz, ale na rynku pojawia się

niewiele jego dzieł.

– Jak pan poznał Philippe’a Sobieskiego?

– Nigdy go nie spotkałem. Wybrał sobie za pośrednika znanego

madryckiego marszanda Fernanda Santa Cruz del Sur.

Sędzia uniósł rękę i oznajmił dobitnie:

– Muszę wyjaśnić, że wspomniany właściciel galerii sztuki przed

dwoma laty zmarł na zawał. Dlatego nie wysłuchamy tu dziś jego

zeznań.

Perez znów zabrał głos i opowiedział zawiłą historię

o dziedziczeniu – tę samą, którą uraczono go, kiedy kupował obrazy.

Mówiła o rodzinie z regionu, w którym znajdował się Dom Głuchego

i w której posiadaniu były trzy obrazy. Jednak nikt nie wiedział, kto

jest ich autorem (obrazy nie zostały opatrzone sygnaturami).

Akcent Pereza był fascynujący. Rwące się akordy gitary, dzikie

flamenco, które chwyta za gardło i wyciska łzy.

Mężczyzna wciąż opierał się jedną ręką o balustradę, a drugą

położył na biodrze, jakby miał lada chwila dobyć szpady niczym

hidalgo. Obserwując go, Corso uświadomił sobie dwie niezwykle ważne

prawdy.

Po pierwsze, to Pereza, a nie Sobieskiego gonił w Fundacji Chapi.

Po drugie – i to bardziej go wzburzyło – Hiszpan byłby idealnym

podejrzanym. Nie z powodu tego kapelusza i białego garnituru, ale

dlatego, że miał motyw: zemstę. Mógł pragnąć zniszczyć człowieka,

który go oszukał i ośmieszył. Nie chodziło o pieniądze – dla Pereza był

to drobiazg – lecz o honor: przez czerwone obrazy Sobieskiego Hiszpan

utracił wiarygodność jako kolekcjoner.

Żeby odegrać się na malarzu, który miał czelność sprzedać mu

podrobionego Goyę, Alfonso Perez zamordował dwie nieszczęsne

dziewczyny. Zrobił to tylko po to, żeby obciążyć winą Sobieskiego

i wysłać go za kraty na resztę życia. Wybrał kochanki malarza, związał

je w sposób charakterystyczny dla osadzonego z Fleury i oszpecił „à la

Goya”, pogrążając tym Sobieskiego, który nigdy nie ukrywał fascynacji

diabolicznym malarzem.

Tyle że ta inscenizacja miała służyć czemuś więcej: Perez

zdecydował się na takie okaleczenia, żeby oszust domyślił się, skąd

przyszła zemsta i dlaczego na niego spadła. Zmasakrowane twarze,

jasna aluzja do Pinturas rojas, były przesłaniem nie dla policji czy

społeczeństwa, ale dla Sobieskiego.

W tym momencie pamięć podsunęła Corso słowa Claudii Muller:

„Prawdziwy morderca. Będzie tam z nami, w sądzie. Wystarczy go

zgarnąć po imprezie”.

Policjant odruchowo spojrzał na prawniczkę, która wpiła oczy

w Alfonsa Pereza. Niewątpliwie był podejrzanym, którego postanowiła

rzucić na żer sędziom i przysięgłym. I na pewno wezwie go także jutro,

by postarać się wskazać go jako winowajcę.

– I nie miał pan wątpliwości, czy obrazy są autentyczne?

– Nigdy!

Zaciskając ręce na balustradzie, Perez prawie krzyknął. Wściekłość

i urażona duma wykrzywiały jego twarz pod kapeluszem.

– Poddał pan płótna ekspertyzie?

– Oczywiście! Wszystkie dostępne wówczas testy potwierdziły ich

autentyzm.

Perez kłamał przez przemilczenie: po zakupie obrazów ogarnęły go

wątpliwości, więc kazał przeprowadzić dodatkowe analizy. Tym razem

ujawniono fałszerstwo. I mężczyzna zrozumiał, że dał się oszukać.

Milczał, żeby nie stracić twarzy, ale obmyślił plan zemsty na tym,

który ośmielił się go nabrać.

Corso nie miał ochoty na dalsze domysły – za mało faktów, za dużo

powieści. Skulił się i z trudem słuchał dalej. Popadł w mentalne

odrętwienie, w którym trwał do końca rozprawy.

 76

P rzeszkadzam ci?

– Zawsze.

– Nie żartuję, potrzebna mi twoja pomoc.

– Słucham.

Jadąc do domu, Corso przedstawił Barbie sytuację: nowy

podejrzany, niemal klon Sobieskiego, elegancki i bogaty, Hiszpan;

hipoteza zemsty: przeprowadzona z rozmachem manipulacja, która

prawdopodobnie jeszcze przed końcem procesu stanie się dla

wszystkich oczywista.

Barbie skwitowała jego słowa, gwiżdżąc z niedowierzania.

– Możesz zebrać dokładne informacje o tym gościu?

– Spróbuję.

– Czas nagli. Muller jutro będzie go przesłuchiwała. To jej upatrzony

sprawca. Chcę go dopaść przed nią, rozumiesz?

– A jeżeli się pomylisz? – zapytała ostro Barbie.

– Poszukaj informacji. Daję słowo, że go dorwiemy. Tylko pamiętaj,

żeby zadzwonić też do oficera łącznikowego w Madrycie. O ile dobrze

zrozumiałem, Alfonso Perez jest tam figurą.

Mówił szybko. Po miesiącach dreptania w miejscu śledztwo znów

się rozpędzało. To przyspieszenie było rzędu od zera do setki w kilka

sekund.

Barbie powściągnęła jego zapał.

– Nie rozumiem tej historyjki. Twoim zdaniem Perez chciał obarczyć

Sobieskiego winą za zabójstwo. Ale teraz wszystko obraca się

przeciwko niemu: Sobieski zostanie uniewinniony, a skandal

z czerwonymi obrazami wyszedł przecież na jaw, więc Perez zrobił

z siebie durnia.

Corso już się nad tym zastanawiał: zemsta Hiszpana okazała się

totalną porażką, a mężczyzna nie mógł nie brać pod uwagę, że dla

ratowania skóry Sobieski przyzna się do fałszerstw. Policjant był

jednak przekonany, że wola zniszczenia oszusta wzięła w Perezie górę

nad kruchą nadzieją na ocalenie reputacji.

– W tej chwili nie znam jeszcze wszystkich odpowiedzi – rzucił

krótko. – Ale nie zdziwiłbym się, gdyby szykował coś nowego.

– Zadzwonię, kiedy się czegoś dowiem.

– Nie zapomnij o najważniejszym: chcę wiedzieć, w którym hotelu

się zatrzymał.

– Co ci chodzi po głowie?

– Nie zamierzam spuszczać go z oka od dzisiejszego wieczoru.

Rozłączył się i skupił na drugim problemie: Thaddée. Skończyły się

czasy, kiedy mógł brać na siebie nieprzerwaną obserwację,

przesiadywać całymi nocami w samochodzie po krótkim telefonie do

Emiliji. Teraz w „swoje” tygodnie musiał wracać punkt siódma

wieczorem, żeby zwolnić nianię. Zadzwonił, żeby zapytać, czy

zgodziłaby się zostać na kilka dodatkowych godzin. „Nie ma mowy”.

Dziewczyna miała lekcję chińskiego dla początkujących o dwudziestej.

Corso szukał rozwiązania. Telefon do Emiliji nie wchodził w grę.

Wybrał znacznie lepszą opcję: Miss Beret. Przez tych kilka miesięcy

młoda kobieta miała okazję poznać Thaddée i zdobyć jego sympatię.

Stéphane niechętnie prosił o takie przysługi, bo dziewczyna mogła

pomyśleć, że znaczy w jego życiu więcej, niż chciał, żeby znaczyła.

Oczywiście zgodziła się, a on poczuł wdzięczność wobec partnerki,

której dawał tak mało, by otrzymywać tak dużo.

Kiedy się rozłączył, próbował wyobrazić sobie powiązania między

piekielnym światem, w którym żył – światem Sobieskiego i Pereza,

zmasakrowanych kobiet i podrobionego Goi – a zacisznym komfortem,

w jakim wychowywał się jego syn, w jakim żyła Miss Beret. To on był

łącznikiem między tymi dwoma odrębnymi światami. On, tykająca

bomba, która mogła w każdej chwili wybuchnąć.

Telefon, który jeszcze trzymał w ręce, zaczął wibrować. Barbie, tak

szybko.

Na pewno miała coś o wilku z Madrytu.

 77

R
skutkami
ejon ulicy de la Huchette nasuwał skojarzenia ze zgubnymi

podwyższonego cholesterolu. Żyły i tętnice zapchane

tłuszczem, ledwie pozwalające krążyć ludzkiej masie. Brudne uliczki

pękały w szwach od greckich knajpek i stoisk z kebabem. Ten

przeludniony zakątek osiągnął to, czego nie udało się dokonać dwóm

tysiącleciom historii: pogodzić Greków i Turków mocą przegrzanej

oliwy i turystycznego menu.

Corso prawie biegł, klucząc wśród opatulonych przechodniów, i nie

zwracał już uwagi na drażniącą uszy muzykę pseudokreteńskich

grajków rodem z Maghrebu, na dźwięki sirtaki do kuskusu. Na

każdym kroku natykał się na uzbrojonych po zęby gliniarzy

w czarnych mundurach, z psami – terroryzm zrobił swoje, ale trzeba

przyznać, że w tej nieciekawej dzielnicy można było sobie pomyśleć, że

świat popadł w paranoję. Do tego dochodziły bożonarodzeniowe

dekoracje, pasujące tu jak kwiatek do kożucha: rozświetlone girlandy,

neonowe gwiazdy, migoczące lampki.

Wbrew wszelkim oczekiwaniom Perez nie zatrzymał się w żadnym

z luksusowych paryskich hoteli, ale w skromnym, trzygwiazdkowym

hoteliku przy Saint-Michel. Dyskrecja, dyskrecja… Tuż po otrzymaniu

informacji Corso przyjechał tu, żeby przyczaić się w pobliżu hotelu

Saint-Séverin. Obserwując fasadę, miał wrażenie, że czyha przed grotą

drapieżcy, który wylizuje rany. Perez się ukrywał, jego urażona do

żywego duma wciąż cierpiała, a poniżenia nic nie mogło już nagrodzić,

nawet zemsta.

Kiedy wybiła dwudziesta pierwsza, przemarznięty Corso wszedł do

maleńkiej naleśnikarni, z której doskonale widział hotel. Trochę

później dostał wiadomość od Barbie – przesłała mu syntezę informacji

o niejakim Alfonsie Perezie, które zdołała zebrać. W gruncie rzeczy nie

było tego dużo, ale wystarczyło, żeby potwierdzić intuicję Corso.

 Miliarder był dość niezwykłym człowiekiem. W młodości siedział

w więzieniu za przemoc i oszustwa, potem zdołał zbić fortunę na

przetwarzaniu śmieci. Innymi słowy, ten Frank Nitti z Madrytu większą

część życia spędził z nosem w śmieciach, a oddychał tylko przy swojej

kolekcji malarstwa.

Miał kilka żon, dużo dzieci, ale zawsze mieszkał samotnie

w którymś z wielu domów. Nikt nigdy nie wiedział, gdzie przebywa,

a tym bardziej gdzie ukrywa swoje dzieła sztuki. Od czasu do czasu

wypożyczał coś muzeum, jak Pinturas rojas – Fundacji Chapi, lecz

większości kolekcji zazdrośnie strzegł.

Corso domyślał się, że te dobra były jego jedynym powodem do

dumy, jedyną pasją, i że szczycił się swoją wiedzą o malarstwie.

A tymczasem jakiś wykolejony oszust, tak trywialny, zniszczył jego

rację bytu.

O dwudziestej drugiej Perez wyszedł z hotelu. Jeśli zależało mu na

dyskrecji, to mógł się bardziej postarać. Pojawił się w jasnoszarym

garniturze, który układał się miękko i nienagannie, no i w kapeluszu

upodabniającym go do mafiosa z Ameryki Środkowej. W środku zimy

taka fantazja musi zwracać uwagę.

Szedł pod prąd zatłoczoną ulicą Saint-Séverin. Łatwo było go

śledzić – żaden mężczyzna w tym mrowiu nie nosił tak jasnych

kolorów. Jego kapelusz stał się chorągiewką, jaką przewodnicy

trzymają w górze, żeby nie zgubić grupy.

Corso nie wiedział, na co liczy. Perez przyjechał do Paryża na kilka

dni, nic nie wskazywało, żeby mógł się zdradzić albo zrobić coś

niezgodnego z prawem. A jednak ta nocna przechadzka wyglądała na

mecz rewanżowy po madryckim pościgu. Tym razem Stéphane go nie

zgubi.

Perez skręcił w prawo, w ulicę de la Harpe, i przyspieszył kroku.

Corso odczekał chwilę, po czym też skręcił, ale ulica była tak

zatłoczona, że nie dało się zobaczyć kogokolwiek dalej niż pięć metrów

przed sobą. Lampiony drgały nad tysiącami głów, jakby lada chwila

miały spaść, rażąc wszystkich prądem.

Corso zanurzył się w tłumie. W Paryżu to on był u siebie, nie da się

zgubić jak żółtodziób. I nagle zobaczył borsalino – Perez znów skręcił

w prawo, w ulicę de la Huchette. Dlaczego się cofał?

 Policjant ruszył biegiem. Nagle wydostał się z tłumu, jakby

ściągnięty na prawo. Znalazł się w opustoszałej uliczce, nie tej

najwęższej w Paryżu (czyli du Chat-qui-Pêche), kilka metrów stąd, ale

też jednej z tych ciasnych i mrocznych: na ulicy Xavier-Privas.

Przyparty do oślizłej ściany, ujrzał przed sobą ogorzałą gębę Alfonsa

Pereza. A pomiędzy nimi, niczym nawiązanie kontaktu, ostrze noża

sprężynowego, który Hiszpan trzymał w dłoni jak uliczny bandzior.

Miliarder nigdy nie wyrwał się z kręgu przemocy.

Przez moment Corso mógł tylko podziwiać jego rasową twarz:

mocno zarysowane, władcze łuki brwiowe, orli nos, wydatne usta – to

był nie tylko Kastylijczyk, lecz także starożytny wojownik, żołnierz

Iliady.

– Czego chcesz? – warknął Hiszpan, wkładając w te słowa cały

gniew swej spragnionej deszczu ziemi, tej, która pęka i drży w słońcu.

– Komendant Stéphane Corso – rzucił policjant, nie tracąc pewności

siebie. – Jest pan aresztowany pod zarzutem morderstwa Sophie

Sereys i Hélène Desmory. Od tej chwili wszystko…

– ¡Hijo de puta!

Corso zdążył jedynie uchylić głowę, żeby uniknąć ostrza. Drugą

ręką Perez chwycił go za gardło z nadnaturalną, niezwykłą jak na swój

wiek siłą i chciał mocniej przycisnąć go do ściany. Szykował się do

zadania ciosu, ale Corso mu się wyrwał i zgiął wpół niczym bokser

przy uniku. Ostrze wbiło się w warstwę tłuszczu na jego ramieniu – nie

czuł bólu, a tylko ciepło krwi, która trysnęła mu na kark. Odruchowo

wyciągnął rękę i chwycił uzbrojony nadgarstek napastnika, a zaraz

potem drugą pięścią walnął go w brzuch. Żadnej reakcji.

A przynajmniej nie taka, jakiej się spodziewał. Perez zrewanżował mu

się, uderzając go w kark pięścią z góry, jak młotem. Ten cios powalił

Corso na kolana. Skąd ten facet czerpał herkulesową siłę?!

Corso wzniósł oczy i zobaczył błysk ostrza w załamaniu światła

girland wiszących kilka kroków dalej. Instynktownie odbił się od ziemi

i walnął z byka w tors Hiszpana. Nóż przeszył powietrze – policjant

zyskał kilka sekund. Perez już wyprężył ciało, szykując nowy atak.

Corso uderzył go przedramieniem w twarz i znów na chwilę odepchnął.

Jednak rozjuszony Hiszpan ponownie nacierał.

 Policjant chwycił go za nadgarstek, otoczył lewym ramieniem,

obrócił i już miał kolanem zerwać mu więzadła stawu kolanowego, gdy

mężczyzna gwałtownie drgnął i wyrwał się z uścisku. Jak na sprężynie

ręka Pereza błyskawicznie ruszyła w stronę jego własnej szyi. Wszystko

stało się w ułamku sekundy, zanim Corso zdążył cokolwiek zrozumieć.

Puścił przeciwnika, zalanego krwią.

Osłupiał, gdy Hiszpan padł z otwartą tętnicą, z której krew tryskała

jak z sikawki. W przebłysku świadomości cofnął się, żeby uniknąć tego

strumienia zalewającego uliczkę. Na bruku Perez odpływał dosłownie

i w przenośni. Z jego oczu wyzierało bezgraniczne zdumienie. Po

omacku szukał palcami rączki noża, który sam wbił sobie w szyję.

W końcu znalazł i wyrwał go z rany, ale to otworzyło tylko drogę

potężniejszemu, silniejszemu, gwałtowniejszemu krwotokowi

i przyspieszyło koniec.

Corso ujął trupa pod pachy i wciągnął go pod bramę, za biegnącą

po murze rynnę – tam, gdzie nie było go widać z ulicy.

Obmacując kieszenie, znalazł komórkę i wybrał numer ratunkowy,

brudząc ekran zakrwawionymi palcami.

– Halo?

Znajomy głos Barbie. Powrót do górnego świata.

– Gdzie jesteś? Pracujesz?

– A jak myślisz? – odparła, jak zwykle obcesowa.

Nie pamiętał, żeby kiedykolwiek wyszła z pracy przed dwudziestą

drugą.

– Przyjedź po mnie – wychrypiał.

– Dokąd?

– To dwa kroki. Na ulicę Xavier-Privas.

Parsknęła śmiechem.

– Przedtem to było blisko.

– Przed czym?

– Zanim przenieśliśmy się do siedemnastej dzielnicy.

Spanikowany, zupełnie zapomniał, że brygady trzydziestkiszóstki

przeprowadziły się na drugi koniec Paryża.

– Co się dzieje? – spytała.

Corso popatrzył na Alfonsa Pereza u swych stóp.

– Mam tu trupa. Musisz mnie wyciągnąć z tego gówna.

– Będę za dwadzieścia minut. Do tego czasu masz wytrzymać.
 78

G dyby Miss Beret nie zdążyła dotąd

wykonuje niebezpieczną i przerażającą pracę, to jego powrót tej nocy

zrozumieć, że Corso

z pewnością by ją o tym przekonał. Oblepiony krwią, otępiały glina

wydusił z siebie trzy słowa i ruszył wziąć prysznic. Kiedy już doszedł

do siebie, nie dodał nic więcej, ale zgodził się, żeby założyła mu

opatrunek – rana ramienia była niegroźna. Potem Corso podziękował

dziewczynie i wezwał taksówkę. Często zastanawiał się, czy nie mści

się na niej za kobiety w ogóle, a za Emiliję w szczególności.

Co do Saint-Michel, to plan był prosty: śmierć Pereza nie mogła

spowodować odroczenia procesu. Barbie i on postanowili, że

dokumenty ofiary znikną – jego identyfikacja potrwa wiele dni,

a przysięgli do tego czasu mogą podjąć decyzję. Bez względu na

wszystko Philippe Sobieski zostanie uniewinniony, a na wznowienie

śledztwa w sprawie zabójstwa striptizerek i ustalenie roli Alfonsa

Pereza będzie jeszcze czas.

Jeśli chodzi o ewentualne związki tej śmierci z osobą Stéphane’a

Corso, to dwójka policjantów podjęła jeszcze bardziej stanowczą

decyzję: na razie nic nie mówić i czekać na pierwsze ustalenia. Gdyby

nieszczęśliwym trafem powiązano jakoś kastylijskiego miliardera ze

śledczym numer jeden w sprawie Sobieskiego, Barbie spisze protokół

przesłuchania, antydatując go, a Corso poda swoją wersję wydarzeń:

oczywistą obronę konieczną.

Corso poszedł ucałować Thaddée na dobranoc. Słodki sen dziecka

nie przyniósł – a na to liczył Stéphane – ukojenia. Policjant zalał się

łzami i musiał jak najszybciej wyjść z pokoju, żeby nie obudzić małego.

Coraz trudniej było mu przekonać samego siebie, że stoi po właściwej

stronie i że chroni niewinne istoty. Takie jak Thaddée. Wydawało mu

się, że nosi w sobie świat brutalności i okrucieństwa, że ściąga na

syna wieczny koszmar.

 Zaparzył sobie kawę i jeszcze raz wszedł pod prysznic. Kiedy

trzymając w ręku dzbanek do kawy, zorientował się, że powtarza już

raz wykonane czynności, usiadł na kanapie w salonie, żeby pozbierać

myśli. Nie był w stanie przeanalizować sytuacji. Ale przecież wszystko

było jasne. Sobieski niewinny. Perez winny. Corso zabił winnego.

Prawda, że proste?

Jego mózg zaczynał się strzępić jak zwłoki Marca Guarnieriego

w ponurych wodach Morza Irlandzkiego. Pił już chyba dziesiątą

filiżankę kawy, leżąc na kanapie, gdy ktoś zadzwonił do drzwi. Już

miał nadzieję na dobre nowiny: Catherine Bompart, jego dobra

wróżka, przyszła mu powiedzieć, że wszystko jest pod kontrolą (ale

przecież jeszcze do niej nie zadzwonił), a może Barbie spieszy

z informacją, że zwłoki przewieziono do Instytutu Medycyny Sądowej

jako niezidentyfikowane.

Ale w progu stała Claudia Muller.

– Zapłacisz mi za to, skurwielu.

Corso nie wiedział, co powiedzieć. W tym momencie Claudia nie

była ani ładna, ani brzydka. Była tylko masą negatywnej energii.

– O co pani chodzi?

– O Alfonsa Pereza.

Cofnął się, żeby ją wpuścić. Weszła, ciągnąc za sobą smugę

zapachu, który oczarował go w kawiarni koło Sorbony.

– Napije się pani czegoś? – zaryzykował.

– Do kurwy nędzy, to był mój winny. Jedyne możliwe zakończenie

procesu!

Corso zrozumiał, że jakimś niepojętym zbiegiem okoliczności

Claudia już o wszystkim wie. Usiadł na kanapie i nawet nie próbował

jej zwodzić.

– On albo ja – wyjaśnił. – Próbował poderżnąć mi gardło. Jak się

pani dowiedziała?

Wciąż stojąc, Muller patrzyła prosto przed siebie, w stronę okna.

W pikowanym czarnym palcie, botkach z lakierowanej skóry,

z niewielką teczką, uczesana w koński ogon, wyglądała jak

bojowniczka, która walczy o życie i nie boi się śmierci.

– Byliśmy umówieni na placu Saint-Michel – wyjaśniła spokojniej. –

Kiedy zobaczyłam, że policja zamyka ulicę de la Huchette, od razu się

domyśliłam. Kręcili się tam oficerowie policji śledczej, których znam,

pozwolili mi zerknąć na zwłoki.

– Powiedziała im pani, że go zna?

Uśmiechnęła się pogardliwie.

– A więc o to chodzi? To ty ukradłeś mu dokumenty? Pieprzony

łajdak…

– Dlaczego mnie pani podejrzewa?

Corso konsekwentnie zwracał się do niej per pani. Nie zwykł

spoufalać się z wrogami.

– Znam tylko jednego policjanta zdolnego do bójki w ciemnym

zaułku i to z mordercą, który lada chwila miał usłyszeć zarzuty. Jesteś

większym zagrożeniem dla wymiaru sprawiedliwości niż dla

przestępców.

– Groźny był Perez.

Claudia potrząsnęła głową, jakby miała mokre włosy. Nie

odpowiedziała.

– Zamierzała pani powiedzieć mu o swoich podejrzeniach? – rzucił.

– Chciałam go zapoznać z moimi materiałami. Wytłumaczyć, że jego

jedyną szansą jest przyznanie się do winy.

– W kawiarni?

– Spotkanie przy świadkach to najbezpieczniejsza sytuacja.

Corso nie prosił, żeby pokazała mu te materiały, wiedział, że i tak

wkrótce je zobaczy.

– Skończyłaby pani na miejscu Pereza, w ciemnej uliczce.

Z poderżniętym gardłem – stwierdził.

– Potrafię się bronić.

Claudia Muller w końcu usiadła. Natomiast Corso, jakby

w odpowiedzi, wstał i podszedł do okna. Nie miał na co patrzeć, bo

widok zasłaniała ślepa ściana szpitala Cochin. Od roku powtarzał, że

musi się przeprowadzić…

Odwrócił się i spojrzał na kipiącą gniewem kobietę. Teraz postrzegał

ją jako małą awanturnicę, dla której świat zbrodni sprowadzał się do

roli żyznej gleby, na której rozkwitała jej kariera. Nie obchodziły jej ani

ofiary, ani prawdziwy sprawca, ani nawet Sobieski – chciała tylko

wygrać, zobaczyć swoje nazwisko w gazetach, zdobyć nowych klientów

i zgarnąć jeszcze więcej kasy.

 – Nic straconego – podjął, wsuwając ręce do kieszeni. – Żywy czy

martwy, Alfonso Perez to dobra alternatywa dla winy Sobieskiego. Jego

śmierć nie przekreśla oskarżenia go.

Znów pokręciła głową i teraz zobaczył, że faktycznie ma mokre

włosy. Musiało padać, ale przeżycia tego wieczoru na dłuższy czas

odcięły go od świata zewnętrznego.

– Ty durniu – wycedziła przez zęby – widać, że nie studiowałeś

prawa. Nie wiesz, że nie można oskarżyć zmarłego? Ściganie go ustaje

wraz z biciem serca.

– Ale pani celem jest uniewinnienie Sobieskiego, prawda?

– Nie chcę, żeby Sobieski został uniewinniony z braku dowodów, bo

wtedy jego niewinność będzie obarczona cieniem wątpliwości. Chcę,

aby oczyszczono go z wszelkich zarzutów. Chcę, żeby prawda wyszła na

jaw!

Może jednak Claudia była adwokatem z powołania. Może naprawdę

przeżywała każdą sprawę jak krucjatę. Choć raczej – i tak myślał od

początku – oszalała na punkcie tego bezzębnego malarza, który lubił

być dupczony.

– Będę zeznawał – powiedział, podchodząc do niej. – O wszystkim

opowiem. Dzisiejsza napaść to dowód winy Pereza.

– Ty naprawdę nic nie rozumiesz. Zmarli nie mogą się bronić przed

oskarżeniami, a w związku z tym nigdy nie są też tak naprawdę winni.

Sprawa pozostanie nierozwiązana.

Młodej idealistce brakowało doświadczenia: ile niezakończonych

spraw widział w swej karierze? Właśnie to było kanwą wymiaru

sprawiedliwości. Pełną dziur, kompromisów i łat.

Wstała, wciąż wściekła, i chwyciła torbę.

– Jutro rano zażądam twojego aresztowania. Za morderstwo

z premedytacją i ucieczkę. Twoje DNA musi być na całej ulicy Xavier-

Privas.

– Proszę tego nie robić – powiedział, stając jej na drodze. – Nie

ucieknę przed odpowiedzialnością, ale muszę pozostać na wolności.

Mam syna. Wie pani o tym. Muszę się nim opiekować, bo…

– Jesteś chodzącą porażką. Świat sprawiedliwości nie potrzebuje

takiego gówna jak ty. – Wyminęła go i ruszyła do drzwi. – Nie myśl, że

tak łatwo się wywiniesz. Jesteś tchórzem i karykaturą policjanta. Przez

twoją głupotę Sobieski o mało nie trafił na resztę życia do pudła.

– Wiesz równie dobrze jak ja, że podczas śledztwa wszystko

wskazywało na jego winę.

Bezwiednie zaczął mówić do niej per ty – to już była ostra dyskusja,

czas uprzejmości się skończył.

– To ty prowadziłeś śledztwo, a zaślepiała cię nienawiść do

Sobieskiego. Zapatrzyłeś się w czubek własnego nosa i w spluwę.

Zawlokę cię na ławę oskarżonych, tam, gdzie dziś siedzi Sobieski,

a mógł usiąść Perez. I tym razem Bompart nie uratuje twojej dupy!

Aż trudno uwierzyć, że mógł myśleć o romansie z tą gorgoną. Może

nawet miałby u niej szanse, ale przecież Claudia Muller żywiła się tylko

nienawiścią. Albo zdeprawowaną, patologiczną miłością, którą czuła do

Sobieskiego.

– Myślisz, że nie czytałam twojej biografii? – spytała, otwierając

drzwi. – Że nie domyśliłam się, że Bompart kryła cię w sprawie,

która…

Nie dokończyła zdania – Corso chwycił ją za gardło, jakby łapał

kurę na podwórku.

– Słuchaj uważnie, burżujko niewarta trzech groszy – szepnął,

przyciskając ją do futryny. – Zachciało ci się badać moją przeszłość?

Nie wysilaj się.

– Ja…

Uzmysłowił sobie, że ją dusi, i natychmiast ją puścił.

Masowała sobie gardło, ale nie ruszyła się z miejsca. Czekała.

– Kiedy miałem jakieś trzynaście, czternaście lat – zaczął – trafiłem

do rodziny zastępczej z Nanterre, na osiedle Pablo-Picasso. Nie twoje

klimaty.

– Znam.

– Z dziennika telewizyjnego? Wychowywała mnie ulica, zacząłem

szaleć, zadawałem się z dilerami. Był wśród nich pewien

charyzmatyczny gość. Potworny śmieć, którego nazywali Mama.

Polubił mnie, dawał mi prochy na piękne oczy. A tak naprawdę szybko

zrobił ze mnie niewolnika seksualnego. Najpierw dla siebie, potem dla

swoich kumpli. Planował sobie, że będzie handlował moją dupą.

 Claudia weszła do mieszkania. W półmroku przedpokoju jej blada

twarz stała się świetlista.

Corso wyciągnął rękę. Cofnęła się, ale on tylko zamknął drzwi –

sąsiedzi nie musieli słuchać jego zwierzeń.

– Kiedy zaczął mną handlować, próbowałem uciec, więc zamknął

mnie w piwnicy i nie dawał mi ani grama. Po kilku dniach, gdy

przyszedł sprawdzić, czy ta nauczka wystarczy, wydłubałem mu oczy

śrubokrętem i zadźgałem go, zadając siedemnaście ciosów.

Twarz Claudii dosłownie migotała w półmroku.

– Bompart dowodziła wtedy jedną z grup w Narkotykach.

Obserwowała siatkę, do której należał Mama. Znalazła mnie w kącie

piwnicy, całego w zaschniętej krwi tego łotra. Nie ruszyłem się

z miejsca, przez trzy dni siedziałem przy trupie. Wyciągnęła mnie

stamtąd, zmusiła, żebym zdał maturę, a potem kopniakami posłała do

szkoły policyjnej. Zostałem jednym z najlepszych gliniarzy

w trzydziestceszóstce, ale w głębi ducha wciąż jestem mordercą.

Claudia straciła resztki pewności siebie. Widać było, jak dygocze

pod pikowanym paltem.

– Dla… dlaczego mi to mówisz?

– Chciałaś wiedzieć, co łączy mnie z Bompart. Tamtej nocy

pogrzebaliśmy Mamę na terenie porzuconej fabryki nad Sekwaną.

Zapewniam cię, że takie przeżycia łączą ludzi.

– Nie boisz się, że wykorzystam to przeciwko tobie?

Otworzył drzwi, znów się uśmiechając, ale budzącym grozę

uśmiechem trupiej czaszki.

– Słyszałaś o przedawnieniu, ślicznotko. Nie muszę uczyć cię prawa.

Odpłaciła mu ponurym grymasem.

– Jesteś tylko kolejnym psychopatą w tej sprawie.

– Czyli jest nas o dwoje więcej.

 79

C holerny farciarz z ciebie.

Ósma rano. Barbie znalazła chwilę, żeby oddzwonić.

– Mów jaśniej.

– Po pierwsze, to moja grupa przejęła ulicę Xavier-Privas.

– A miałaś dyżur?

– Nie, ale jakoś sobie poradziłam.

– A po drugie?

– Rozmawiałam z technikami. Podobno na miejscu zbrodni jest

krew tylko jednej osoby. Ofiary.

Corso właśnie wkładał brudne talerze do zmywarki, a Thaddée

szczotkował zęby w łazience. Po śniadaniu w popłochu biegli do szkoły.

Normalny poranek rodziny Corso.

Stéphane nie rozumiał, jak może wykonywać te banalne czynności

po takiej nocy. Nie spał, a jeśli tak, to ledwie kilka chwil, zapadając

w nicość, by znów znaleźć się na plaży jawy, która do złudzenia

przypominała obłęd.

– Technicy pobrali odciski. Nic istotnego, panie generale.

Posprzątałam.

– Chcesz powiedzieć…

– Że czas zamknąć gębę i czekać na identyfikację staruszka.

Corso pomyślał o Claudii Muller. Czy spełni swoje pogróżki?

Opowiedział Barbie o nocnej wizycie pani adwokat.

– Kobiety zawsze za tobą szalały.

– Nie wiem, co o tym myśleć.

– Nie myśl. Niczego nie zdoła ci udowodnić, a jeśli chce złożyć

zeznania w tej sprawie, to przyjmę je osobiście.

Thaddée wiązał już buty w przedpokoju, uginając się pod szkolnym

plecakiem na miarę katorżników z Gujany Francuskiej z czasów

Papillona.

– Przeglądałaś poranne gazety? – spytał Corso.

 On sam poświęcił na to kilka minut, kiedy syn jeszcze spał.

Wszędzie pisano o procesie fałszerza i zaskoczeniach, jakie przyniósł

pierwszy dzień rozpraw.

– Spapraliśmy tę sprawę – powiedziała z goryczą Barbie. – Ale to się

zdarza.

– Muszę lecieć, bo spóźnimy się do szkoły.

Thaddée dreptał już przy windzie. Nikt nie pilnuje godzin tak, jak

mały chłopiec, który idzie do szkoły.

– Obserwuj rozgrywkę w sądzie – rzuciła na pożegnanie Barbie. –

Zadzwoń, żeby podać mi wynik.

 80

S iedząc na ławce, wśród innych, Corso czuł się bezpiecznie –

był jednym z wielu, anonimowym obserwatorem. Mimo fatalnej formy,

mdłości i bladej twarzy wyglądał jeszcze na tyle przyzwoicie, żeby nie

rzucać się w oczy.

Należało oczekiwać, że sędzia odda głos pełnomocniczce

oskarżyciela posiłkowego, a potem prokuratorowi, którzy wygłoszą

mowy. Teraz, kiedy udowodniono, że Philippe Sobieski był fałszerzem

sztuki i nocą, gdy zamordowano Sophie Sereys, czuwał przy piecu

w swojej pracowni, reszta stała się oczywista. Nie zabił Niny Vice, tak

jak nie zabił Hélène Desmory znanej jako Miss Velvet. Co do Marca

Guarnieriego, to choć nie było to przedmiotem rozprawy, nikt już nie

uwierzyłby (dzięki Jimowi Małemu Wężowi Delaveyowi), że to dzieło

Sobieskiego.

„Po sprawie”, powiedziałaby Catherine Bompart. Ale Corso chciał

wysłuchać mów, a przede wszystkim mowy mecenas Muller, która

prawdopodobnie przedstawi referat o zaślepieniu policji i o miernotach

wśród sędziów śledczych.

Przewodniczący składu sędziowskiego zamierzał oddać głos

mecenas Zlitan, kiedy Rougemont uniósł rękę.

– Panie prokuratorze – zwrócił się do niego sędzia, któremu

wyraźnie zależało na jak najszybszym zakończeniu posiedzenia –

przecież zna pan reguły: najpierw mowę wygłosi mecenas Zlitan,

dopiero potem pan.

– Wysoki Sądzie, nie zakończyliśmy jeszcze przedstawiania

dowodów.

Delage uniósł głowę, patrząc na Rougemonta ze zdziwieniem.

– O jakich dowodach pani mówi?

– O wynikach ostatnich analiz. OCBC wczoraj przekazało je do akt.

Prokurator dał znak swemu asystentowi, który wstał, by wręczyć

dokumenty sędziemu, asesorom, przysięgłym i Claudii Muller. Ze

swojego miejsca Corso widział tylko plik spiętych kartek, na których

widniała jakaś lista albo tabele.

Wszyscy zamarli, zwłaszcza Claudia Muller, która nie spodziewała

się dowodów rzucanych za pięć dwunasta.

Sędzia przejrzał dokument i zwrócił oczy na prokuratora.

– Czegoś tu nie rozumiem. Czy Pinturas rojas poddano kolejnym

badaniom?

– Nie Pinturas rojas, Wysoki Sądzie, ale współczesne płótna

Sobieskiego. OCBC zarekwirowało dowody o numerach sto trzydzieści

dwa, sto trzydzieści trzy, sto czterdzieści jeden, sto pięćdziesiąt cztery

oraz sto siedemdziesiąt dwa, czyli obrazy stanowiące dowody

z przeszukania przeprowadzonego w oficjalnej pracowni Philippe’a

Sobieskiego siódmego lipca dwa tysiące szesnastego roku.

Michel Delage wzruszył ramionami.

– Po co zlecono te analizy?

– Śledczy uznali, że warto poddać analizie pigmenty i inne

substancje używane przez oskarżonego do malowania tych

współczesnych dzieł.

– W jakim celu?

– Żeby ustalić elementy łączące Sobieskiego współczesnego malarza

z Sobieskim fałszerzem.

Sędzia nie wyglądał na przekonanego.

– Co dały te analizy?

– Ustalono, że tworząc te dzieła, Sobieski nie użył żadnego ze

składników zidentyfikowanych na falsyfikatach.

Sędzia uniósł ręce, a potem pozwolił, żeby ciężko opadły na stół,

jakby chciał powiedzieć: „Tyle zachodu tylko po to?”. Już zamierzał

zakończyć dyskusję, gdy Rougemont dodał:

– Ale technicy znaleźli coś innego.

– Co?

Prokurator włożył okulary, przekartkował dokumenty i zatrzymał

się na podkreślonym fragmencie. Odczytał go:

– Każde z płócien zawiera śladowe ilości żelaza, kwasu foliowego,

witaminy B-dwanaście…

– O co tu chodzi? – spytał zniecierpliwiony Delage.

– O krew, Wysoki Sądzie. O ludzką krew.

 Zapadła cisza, potem ludzie zaczęli spoglądać na siebie w popłochu,

a wreszcie nerwowo szeptać.

Sędzia nakazał ciszę, lecz w jego głosie zabrakło mocy

i zdecydowania. Corso zerknął na Sobieskiego i Muller, którzy patrzyli

na siebie zdezorientowani.

Stéphane czuł, że dokonuje się nagły zwrot. Coś, czego nikt się nie

spodziewał. Przypomniał mu się pewien fakt: niegdyś o Caravaggiu,

awanturniku i barokowym malarzu włoskim, który jako pierwszy

zaczął posługiwać się efektem światłocienia, mówiono, że aby tchnąć

w swe obrazy więcej życia, używał spermy i krwi. To była na pewno

tylko legenda, ale Sobieski lubił dorównywać legendom.

Rougemont kontynuował omawianie wyników analiz, potwierdzając,

że na każdym z zarekwirowanych obrazów wykryto ślady hemoglobiny.

Czytał fragmenty raportu beznamiętnym tonem, bez pośpiechu, bez

śladu emocji.

– Podsumowując – powiedział – możemy stwierdzić, że oskarżony

dodał ludzkiej krwi do farb, którymi malował obrazy.

Sobieski poderwał się z miejsca w swoim boksie.

– To nieprawda! – krzyknął. – Ktoś mnie wrabia!

Jego twarz wydawała się rozdarta, asymetrią wyrażała desperację,

coś przerażającego, niemal tak strasznego jak okaleczone twarze

Sophie Sereys i Hélène Desmory.

– Muszę zaznaczyć, że na każdym obrazie jest to krew innej osoby –

ciągnął z kamienną twarzą Rougemont.

Claudia Muller poderwała się z miejsca.

– W tej sytuacji – krzyknęła – wnosimy o odroczenie rozprawy. Te

nowe dowody, o których nie wiedzieliśmy, wymagają kontranalizy i…

– Wniosek odrzucony – uciął sędzia. – Pozwólmy najpierw

dokończyć panu prokuratorowi. Wydaje się, że jego mowa wnosi wiele

informacji.

Zachęcony taką reakcją sędziego Rougemont zdjął okulary

i wyszedł na środek sali, przed sędziów i przysięgłych. Zdawał się

jednak obserwować kątem oka Sobieskiego i Claudię Muller.

– Przed czterema miesiącami w tej sali profesor Jean-Pierre

Audissier, psychiatra zatrudniony w zakładzie karnym Fleury-Mérogis,

drobiazgowo opisał szczególną patologię, występującą u Philippe’a

Sobieskiego. W okresie odbywania kary oskarżony przejawiał

nadwrażliwość na malarstwo. Widział wibracje barw, widział, jak

poruszają się obiekty na obrazach, jak wyłaniają się motywy

i kontrasty. Zdaniem profesora malowanie obrazów uspokoiło

Philippe’a Sobieskiego. A dziś możemy przypuszczać, że podrabianie

Goi również było formą terapii.

– Do rzeczy, panie prokuratorze, do rzeczy.

Rougemont przeszedł kilka kroków, zanim podjął:

– Śledczy pomyśleli, że tym, co uspokajało Sobieskiego, mogło być

coś, co umieścił na każdym z tych obrazów.

– Proszę mówić jaśniej.

– Podpisy krwią.

– Podpisał się swoim nazwiskiem?

Jeszcze kilka kroków. Prokurator dbał o teatralne gesty.

– Zaschnięta krew ma taki sam kolor jak pigment ochry lub brązu,

ale różni się od nich składem chemicznym. Innymi słowy, motyw

namalowany krwią może się stopić kolorystycznie z ciemnoczerwoną

powierzchnią, ale pod względem chemicznym ten motyw różni się od

tła.

– Wniosek?

Prokurator dał znak dwóm umundurowanym policjantom, którzy

po chwili wnieśli cztery duże, owinięte przezroczystą folią płótna

Sobieskiego i ustawili je przed sędziami.

Wychudzona, naga prostytutka leżąca na kanapie.

Striptizerka ubrana tylko w czerwone boa z piór.

Ćpun na haju skulony w ciemnym tunelu.

Aktor porno, wydepilowany i przepasany purpurowym jedwabiem.

Sala zafalowała – to zgromadzeni tu ludzie cofnęli się z odrazą.

Mroczni bohaterowie obrazów Sobieskiego zdawali się patrzeć na

tamtych z głębi swego zdeprawowanego świata.

– Wysoki Sądzie, jeśli to możliwe, chciałbym prosić o zasłonięcie

okien. Do pokazu potrzebuję ciemności.

Delage bez wahania wydał polecenie. Pilno mu było dowiedzieć się,

do czego zmierza prokurator. Po kilku sekundach sala pogrążyła się

w mroku i stała się niepokojąco obca, jakby powiedział Freud.

 Mogło się wydawać, że boazeria i meble zlały się w jedną orzechową

masę: togi sędziów zniknęły, wchłonięte przez światłocienie. Corso

jeszcze raz zerknął na Sobieskiego i na Claudię – wyglądali na

zagubionych, przegranych. Zupełnie jakby tonęli w głębinie, nie mogąc

działać.

Dla nich światło już nie rozbłysło.

 81

K iedy było już całkiem ciemno, do

w białe kombinezony technicy kryminalistyki. Tego jeszcze świat nie

sali wkroczyli ubrani

widział: sala sądowa w paryskim Pałacu Sprawiedliwości zamieniła się

w scenę zbrodni.

Za pomocą nożyków technicy ostrożnie rozcięli plastik chroniący

płótna. Każdy ich ruch pozostawiał blady ślad. Ten taniec duchów

w cygarnicy odbywał się o dziesiątej rano…

Uwolnieni z kokonów bohaterowie Sobieskiego nagle stali się bardzo

obecni, jakby mrok był ich naturalnym środowiskiem, w którym mogą

prawdziwie rozkwitać.

Rougemont znów zabrał głos, a ten w ciemnościach zdawał się

dobiegać zewsząd, niczym głos demiurga:

– Choć niewidoczne gołym okiem, ślady krwi są rozmieszczone

zgodnie z pewną zasadą, jakby kreśliły rysunek na rysunku.

Technicy otworzyli czarne teczki z polipropylenu i wyjęli środek,

który Corso z miejsca rozpoznał: luminol, powodujący, że zawarte we

krwi cząsteczki żelaza zaczynają świecić.

Prokurator wygłosił krótki wykład techniczny, a potem przeszedł do

sedna.

– Dzięki temu specyficznemu roztworowi będziemy mogli zobaczyć,

jakie niewidoczne gołym okiem rysunki tworzą te ślady krwi.

Ruchem niemal symultanicznym (jak doskonale zgrani pływacy)

technicy zaczęli wolno rozpylać substancję, pokrywając nią

powierzchnię obrazów.

Zduszony krzyk – także doskonale zsynchronizowany – rozbrzmiał

w sali. Proces chemiluminescencji trwał. Na płótnach pojawiły się

rozedrgane wielkie litery, które układały się w imiona.

Na obiciu kanapy, na której leżała prostytutka, obecni przeczytali

SARAH. W boa z piór wpisane było imię MANON. Na ściekach

płynących kanałem w tunelu LÉA. A z fałd jedwabiu, osłaniającego

lędźwie aktora, wyłoniło się imię CHLOÉ.

– Jak widać, to żeńskie imiona wypisane krwią. Na ile…

– KTOŚ MNIE WRABIA! – powtórzył Sobieski.

W odpowiedzi sędzia nakazał:

– Pani mecenas, proszę powiedzieć klientowi, żeby zamilkł, albo

każę wyprowadzić go z sali!

Widownia była rozpalona do żywego. Ludzie wstawali, inni łamali

przysięgę, fotografując telefonami obrazy, umundurowani policjanci

próbowali do tego nie dopuszczać.

Technicy w śnieżnobiałych kombinezonach, klęcząc, wciąż

spryskiwali obrazy Sobieskiego, a napisy stawały się coraz

wyraźniejsze.

– Śledczy porównali te ślady z próbkami krwi wykrytej w pracowni

przy ulicy Adrien-Lesesne: pojawiło się wiele zbieżności. Krew na

płótnach i na stole Sobieskiego pochodzi od tych samych ofiar.

– Wysoki Sądzie – krzyknęła Claudia Muller – zgłaszam sprzeciw

wobec tych stwierdzeń!

Delage nie raczył nawet odpowiedzieć. Na czas pokazu wyszedł zza

stołu sędziowskiego, a za nim podążyli asesorzy i przysięgli. Wszyscy

patrzyli jak zahipnotyzowani na mroczne postaci z obrazów

Sobieskiego.

Claudia Muller doczekała się jednak odpowiedzi, ale z ust

Rougemonta.

– Zapomnijmy o moich, jak to pani raczyła nazwać,

„stwierdzeniach” i wróćmy do morderstw, które są przedmiotem

rozprawy.

Policjanci w rękawiczkach wnieśli dwa kolejne obrazy. Technicy

natychmiast spryskali katalizatorem blade sylwetki.

Pomiędzy konturami postaci pojawiły się świetliste litery, które

ułożyły się w imiona SOPHIE i HÉLÈNE. Pismo było drżące, kreska

niepewna, ale jedno nie podlegało dyskusji: imiona były wyraźne

i błyszczały pod wpływem luminolu.

W sali podniosła się wrzawa: morderca potwierdził zbrodnie na

swoich dziełach. Zaskoczenie przerodziło się w jarmarczny wybuch

ciekawości – wszyscy wstawali, chcąc dokładnie zobaczyć imiona,

wyciągali komórki…

Ale nie Corso. Siedział bez ruchu, już wiedząc, co myślą Rougemont

i wszyscy inni. Kiedy Sobieski patrzył na swoje obrazy, widział przede

wszystkim podpisy. Rzucał światu w twarz zbrodnie, o które nikt nie

mógł go podejrzewać.

– Te dwa imiona zostały napisane krwią ofiar. Mamy zatem

podstawy sądzić, choć może się to nie podobać obronie, że pozostałe

obrazy noszą ślad innych zbrodni.

Prokurator prawie krzyczał, a policjanci uspokajali wzburzoną

publiczność i rozsuwali zasłony w wysokich oknach.

– Co do hipotezy manipulacji wymierzonej w Sobieskiego, o czym

chciałaby nas przekonać moja szanowna koleżanka, to dodam, że

oficerowie OCBC przeprowadzili analizę grafologiczną napisów. Wyniki

znajdują się w aktach. Ponad wszelką wątpliwość jest to pismo

oskarżonego.

Wrzawa sięgnęła apogeum, ale nikt nie zdołałby zagłuszyć

przejmującego, rozdzierającego krzyku Philippe’a Sobieskiego, który

wyjąc, powtarzał, że nie chce zdychać w więzieniu.

 82

P hilippe Sobieski został skazany na trzydzieści lat więzienia

z prawem ubiegania się o wcześniejsze zwolnienie dopiero po odbyciu

dwudziestu dwóch lat kary, a to oznaczało, że sędziowie i przysięgli

postanowili trzymać malarza fałszerza za kratami aż do śmierci.

W ciągu kilku minut w niepamięć poszły wszelkie dowody

i zeznania przemawiające za jego niewinnością – oczywiście jako

oskarżonego o morderstwa, a nie jako fałszerza. Imiona wpisane

w smugi farb na obrazach uczyniły Sobieskiego winnym w oczach

wszystkich.

Wyrok zapadł nazajutrz po przedstawieniu nowych dowodów,

w piątek dwudziestego czwartego listopada (wszystko musiało zostać

załatwione przed weekendem – przewodniczący składu sędziowskiego

nie zgodził się na jakiekolwiek odroczenie, które umożliwiłoby Claudii

Muller dalszą walkę). Hemoglobina na obrazach przesądziła

o wszystkim.

Po wystąpieniach Rougemonta i Sophie Zlitan Claudia Muller nie

mogła już nic zrobić. Cokolwiek by powiedziała, przysięgli mieli przed

oczyma krwawe imiona na obrazach. Powoływała się na alibi klienta,

próbowała oskarżać Corso o brak bezstronności, obarczała winą

Alfonsa Pereza, który zniknął, bo jego zwłoki nadal pozostawały

niezidentyfikowane, ale nic nie wskórała. Sprawa potoczyła się jak

casting: po nadzwyczajnym popisie inni kandydaci, choćby

najzdolniejsi, wypadają blado.

Narada trwała zaledwie dwie godziny. Nikt nie potrafił wyjaśnić,

jakim cudem ten oszust zdołał zapewnić sobie alibi, jednak bez

względu na wszystko okazało się, że najważniejsze jest wrażenie, jakie

Sobieski robił na ludziach – on po prostu wyglądał na mordercę

i kiedyś już zabił, jego tajna pracownia przypominała zaś kryjówkę

psychopaty, który nocami okrutnie pastwi się nad kobietami.

A same obrazy…
 Przysięgli, sędziowie, obserwatorzy procesu, media – cała Francja –

czuli na ich widok odrazę i reagowali tak samo. Ten zawikłany proces,

ta zakazana gęba, ten oszust, który zachowywał się tak zuchwale

i bezczelnie – wszystko wypłynęło na powierzchnię jak rozkładający się

trup, kiedy Rougemont uczynił ciemność w sali sądowej i ujawnił

imiona nieznanych ofiar. I to tego bydlaka Sobieskiego, tę hienę

sądzono.

Po ogłoszeniu wyroku Philippe Sobieski z krzykiem rzucił się na

szybę, a Claudia Muller osunęła się na krzesło. Corso niemal im

współczuł.

Dwoje tak bezwzględnych ludzi, pewnych siebie i aroganckich,

a teraz załamanych i pokonanych: ileż w tym było patosu!

On też wyszedł z sądu kompletnie wykończony. Nie słyszał gwaru,

choć otaczał go tłum, nie widział poruszenia dziennikarzy, którzy

dopadli adwokatów, prokuratora i sędziów. Poszedł tą samą drogą co

zawsze, przez hol Harlaya. Nie rozglądał się nawet za Claudią Muller,

bo i tak nie wiedziałby, co jej powiedzieć. Proces przebiegał

w ogromnym napięciu, pojawiały się różne prawdy, tak różne światy…

Sprawiedliwość nie pierwszy raz dowiodła swej pychy i relatywizmu.

Sobieski winny? Naprawdę? Corso jeszcze nie wsiadł do samochodu,

a już w to zwątpił. Imiona wypisane krwią zdawały się obciążać

oskarżonego, ale przecież nie podważały wartości innych dowodów.

Alibi Sobieskiego, hipoteza celowego działania, by go obciążyć,

prawdopodobna odpowiedzialność Alfonsa Pereza, który jego też

usiłował zabić.

Jeszcze jedna sprawa, która wbrew pozorom utknęła w ślepej

uliczce, nie ujawniając żadnej przekonującej prawdy. Włożył w tę

sprawę tyle emocji, że zaczął liczyć na jej jasne, czyste rozwiązanie –

choć raz. Ale nie wziął pod uwagę słabostek aktorów tego teatrzyku:

oskarżonego, świadków, adwokatów, sędziów, przysięgłych… A im

udało się zniszczyć każdy pewnik, rozdzielić każdy włos na czworo,

podważyć każdy obiektywny fakt, doszukując się dwuznaczności.

Nie ma prawdy, są tylko udane kłamstwa.

Mijając szpital Cochin, Corso wzruszył ramionami i postanowił

zapomnieć o całym tym gównie, żeby skupić się nad prawdziwym

sensem życia: Thaddée wychodził ze szkoły. Trzeba to było jakoś

uczcić.

Nie wspomniał, z jakiej to okazji, tylko zabrał syna do jego

ulubionej pizzerii i zaprosił Miss Beret na to świętowanie. Patrzeć

z uwielbieniem na opychającego się synka i na siedzącą obok

epizodyczną partnerkę, prostolinijną i obdarzoną dużym biustem –

tego mu było trzeba, żeby odzyskać spokój.

Mimo to przez cały wieczór nie odrywał oczu od telefonu. Po co się

okłamywać? Czekał na wiadomość od Claudii Muller.

 83

P aryż w słońcu wygląda nieźle, ale Paryż w

prostu apoteoza. Żywotne strugi, lśniące chodniki, czarne niebo, które

deszczu to po

przemienia każdy budynek w bladą, niemal odblaskową bryłę,

a zdobienia fasady w linie życia. Jeśli schronisz się w kafejce,

poczujesz czystą radość bycia w samym środku tego miasta, w jego

otulinie, jakbyś skrył się w jego sercu, za szybami, o które dudni

deszcz. W takich chwilach Corso miał wrażenie, że rozumie istotę

swego miasta, miasta zakochanych, łotrów, randek i poderżniętych

gardeł, ezoterycznych spisków i zbrodni z namiętnością w tle.

Teraz, kiedy zbliżały się święta Bożego Narodzenia, spektakl tracił

na jakości, bo miasto tonęło w dekoracjach. W czasie deszczu światła

ociekały, tworząc obrzydliwie landrynkowe strumienie. No cóż,

a jednak to wciąż był Paryż, który szeptał do ucha, wił się i rozgrzewał

serce.

Szóstego grudnia 2017 roku, we środę, Corso wziął wolne –

pieprzyć narkotyki – żeby wybrać się z synem na bulwar Haussmanna,

gdzie tak imponująco wyglądały wystawy wielkich sklepów.

Szybko zorientował się, że popełnił błąd, bo syn, który miał już

dziesięć i pół roku, był za duży, żeby zachwycać się dekoracjami. Był

raczej fanem mangi i niezrozumiałych japońskich kreskówek, różnych

superbohaterów i teleturnieju Niech wygra najlepszy. Ale prawdziwe

widowisko miał dziś Corso, gdy podziwiał tę niewinną buzię, po której

przesuwały się bożenarodzeniowe światełka, dodające blasku i barw

dziecięcej radości.

Zawsze bolało go podobieństwo Thaddée do matki. Chłopiec

odziedziczył po Bułgarce urodę, ale także pewien sposób bycia,

kładzenia słów na końcu języka. Te wciąż obecne refleksy najgorszego

wroga w istocie, którą kochał ponad wszystko, szarpały mu nerwy.

Jednak odkąd zajmował się synem na przemian z byłą żoną, odprężył

się i zaczął akceptować tę symbiozę. Dostrzegał w niej nawet pewien

ratunek dla żałosnego związku, jaki tworzył z Emiliją. Z ich

seksualnych gier, patologicznych kłótni, z ich zaciekłej nienawiści

zrodziło się coś dobrego, wręcz cudownego: Thaddée.

Z rozmarzenia wyrwał go telefon. Bompart.

– Słyszałeś już?

– O czym?

– Sobieski odebrał sobie życie w izbie chorych we Fleury.

Myśli prysnęły. Corso nie zareagował na wiadomość. Zadał tylko

jedno pytanie, typowe dla policjanta:

– Jak to zrobił?

– Zranił się celowo, żeby iść do izby chorych. Zdobył przedłużacz

i powiesił się na plafonierze. Przeraża mnie, że w dzisiejszych czasach

tak łatwo odebrać sobie życie w takim zakładzie karnym jak Fleury.

Corso instynktownie ścisnął rękę Thaddée i przyspieszył, torując

sobie drogę w tłumie.

– Przyjedź po mnie – rozkazała Bompart.

– Po co?

– Jedziemy do Fleury. Na małe czuwanie.

– Nie mogę, jestem z Thaddée.

– Poradzisz sobie. Musimy być tam pierwsi.

– Co w tym pilnego?

– Chłopcze, to samobójstwo ściągnie media. Trzeba wykorzystać

każdą chwilę, żeby przygotować strawną wersję zdarzeń. Za kilka

godzin wszyscy się dowiedzą i zapewniam cię, że w ten czy inny sposób

ta śmierć obryzga nas błotem.

 84

M
zaprosiła
atka

go na
jednego

obiad
ze

i
szklonych kolegów

popołudnie:
Thaddée

spacer po
z radością

Ogrodzie

Luksemburskim i samodzielne przygotowanie naleśników na

podwieczorek.

Corso odwiózł do niej syna, a potem szybko pojechał do XVII

dzielnicy, na ulicę du Bastion, gdzie od niedawna mieściła się siedziba

Policji Śledczej. Jeszcze nigdy tam nie był i na widok błękitnego

giganta, który wyglądał tak, jakby wybudowano go z klocków Lego, ku

swemu zaskoczeniu pomyślał o wieżach Aillauda, które towarzyszyły

mu, kiedy dorastał. Nie żałował, że odszedł z Brygady Kryminalnej,

i bardzo się cieszył, że nie musi codziennie patrzeć na tę dzielnicę,

która wciąż jeszcze przypominała ogromny plac budowy.

Bompart wsiadła do samochodu, przeklinając „te gówniane nowe

biura” i błoto, które niszczyło jej buty. To wszystko cuchnęło dywersją –

żadne z nich nie chciało mówić o samobójstwie Sobieskiego. Gliniarze

uczą się milczeć, kiedy nie mają dokładnych informacji.

Gdy jechali obwodnicą, Bompart spytała:

– Wiesz, że Ahmed Zaraoui wyszedł na wolność?

– Kto?

– Ahmed Zaraoui, ten bandzior z osiedla Pablo-Picasso.

Jak migawka powrócił tamten dzień sprzed półtora roku, kiedy

Corso czołgał się w tunelu wentylacyjnym nad meczetem, a potem

wypadł na parking i otworzył ogień do Mehdiego Zaraoui, brata

Ahmeda. Pracując w OCRTIS, powinien wiedzieć o zwolnieniu dilera.

– I co? – spytał.

– Może ci grozić zemsta.

– Za co?

– Nie udawaj idioty – rzuciła Bompart, patrząc na drogę. –

Ukręciłam łeb tej sprawie, ale czuję, że wciąż śmierdzi.

 Matka chrzestna Corso potrafiła – kiedy tego chciała – elegancko

wyrażać swe myśli.

– Mam to gdzieś – odparł, trzymając się stylu rozmowy.

– Błąd. Ten pieprzony smoluch jest cholernie mściwy. Lambert już

robi w portki.

Kumpel Corso, glina od narkotyków, faktycznie miał problem –

oficjalnie to on zastrzelił brata dilera.

Obserwując widoki z autostrady, można było zapłakać – albo się

wyrzygać, zależnie od nastroju. Ten pejzaż nie miał nic wspólnego

z delikatnym, pełnym blasku Paryżem, bo wokół rozciągały się

betonowe bryły wtapiające się, niczym szare fale, w brudny horyzont.

Ale Corso i tak cieszył się, że jedzie z Catherine Bompart do zakładu

karnego. Byli jak maleńka rodzina udająca się we Wszystkich Świętych

na cmentarz.

Kiedy wysiedli z samochodu, lunęły na nich strugi wody. Biegnąc

do najbliższego wejścia, Bompart postanowiła podzielić się z Corso

opinią na temat Sobieskiego.

– To samobójstwo kończy sprawę. Teraz nie ma już wątpliwości co

do jego winy.

– Naprawdę?

– A masz inny pomysł?

Schronili się w bramie i zadzwonili, niczym Czerwony Kapturek,

który zapukał do drzwi babci.

– Jestem przeciwnego zdania – rzucił Corso. – Może odebrał sobie

życie, bo nie mógł pogodzić się z niesprawiedliwością, która go

spotkała.

– Mógł złożyć apelację.

– Nie miał siły czekać i zaliczać kolejnych lat pudła.

– Mówisz poważnie?

Corso nie odpowiedział. Wszędzie ten deszcz. Jakby smutek świata

sprzysiągł się przeciwko nim i wcisnął w ciemny kąt, żeby ich

wykończyć.

Wreszcie pojawił się strażnik. Dokumenty, przeszukanie, broń do

szatni. Potem labirynt korytarzy, drzwi, krat. Corso nie znosił

zakładów karnych. Dusił się w nich jak wszyscy, z tą różnicą, że czuł

się tu jak u siebie. Zawsze miał wrażenie, że przynależy do więziennego

świata. Za zabicie Mamy zaliczyłby co najmniej dziesięć lat, gdyby

Bompart nie wzięła go pod swoje skrzydła. Albo dużo więcej, gdyby

używał spluwy po stronie złych.

Fleury było więzieniem rozmiarów Luwru. Cokolwiek się robiło,

dokądkolwiek się szło, droga trwała co najmniej pół godziny – pół

godziny wdychania najohydniejszych smrodów na świecie, bo wszędzie

tu cuchnęło uwięzionymi ludźmi, którzy nieustannie plują goryczą

i jadem.

Dotarli do więziennej lecznicy. Mimo liczebności więźniów – było ich

tu ponad cztery i pół tysiąca przy pojemności trzech tysięcy – zakład

nie zapewniał opieki medycznej godnej szkoły podstawowej.

W niedużym pokoiku dwa żelazne łóżka dzieliły przestrzeń

z materacem okrytym białym prześcieradłem w kącie; na ścianie wisiał

negatoskop, w rogu stał stary jak świat telewizor, obok podręczna

biblioteczka medyczna.

Opiekun tego miejsca nosił coś w rodzaju fartucha z granatowego

papieru, tak ciemnego, że wyglądał jak sutanna – zwłaszcza przy

białym kołnierzyku koszuli przypominającym koloratkę. Najbardziej

uderzająca była jednak ta przesadna, wręcz podniosła powaga,

zupełnie jakby w jego skromnej lecznicy zmarł ktoś bardzo ważny.

– Ani jednego pensjonariusza? – zainteresował się Corso, który

dobrze znał zwyczaje więźniów: wiecznie chorych.

– Nie chcieli zostać. Przez te zwłoki.

Corso zastanawiał się, jak taki Sobieski, podstarzały malarz

fałszerz, morderca striptizerek, został przywitany po powrocie na stare

śmieci.

– Proszę za mną – powiedział pielęgniarz, kłaniając im się na

japońską modłę.

Poprowadził ich do innego pomieszczenia, gdzie poza zamykaną

szafą z lekami znajdowała się „lodówka”. To tu działy się rzeczy

poważne. Zwłoki pod kluczem. A „lodówka” tak naprawdę była długą,

chłodzoną komorą pod trzecim łóżkiem, które wyglądało jak stół do

badań. Pielęgniarz wysunął chłodnię.

Zwłoki okryto prześcieradłem, którego grube, sztywne jak marmur

fałdy nasuwały skojarzenie z nagrobkami we florentyńskich

kościołach.
 Pielęgniarz odsłonił ciało do pasa. Sobieski chyba jeszcze się

skurczył. Jego sylwetka stała się niemal chłopięca. Corso mimo woli

widział go żyjącego, miał przed oczyma jego wychudzoną gębę, krzywy

uśmiech, te drapieżne pieńki. Sob la Tob.

– To straszne – skomentował pielęgniarz, splatając ręce na

wysokości krocza, jak mnich albo chłopczyk, któremu chce się siusiać.

– Ale co jest straszne? – spytał rozdrażniony Corso.

– Uważnie śledziłem tę sprawę. Dobrze go znałem. Jestem znawcą

jego historii.

Tego tylko brakowało.

– I co? – odparł Corso, nie kryjąc gniewu.

– Nie będzie już mógł ujawnić całej prawdy.

Głos pielęgniarza był niski i poważny, niczym bicie dzwonu.

– Został przecież skazany.

Na twarzy pielęgniarza pojawił się zakłopotany uśmiech,

adresowany przede wszystkim do Corso.

– Panie komendancie, obaj dobrze wiemy, że ta sprawa zasługiwała

na coś więcej niż wyrok wydany po dwóch godzinach narad.

– Tak czy inaczej – mruknął Corso – nie był niewinny.

– Ale jaka właściwie była jego wina? – spytał pielęgniarz, wznosząc

oczy ku niebu, jakby sam Bóg miał mu odpowiedzieć.

– Czy ostatnio wyglądał na załamanego? – wtrąciła się Bompart.

– Przestał jeść, nie chciał rozmawiać. Pogrążał się w całkowitej

izolacji i…

– Zostawił jakiś list? – przerwał Corso. – Cokolwiek?

Mężczyzna patrzył to na Corso, to na Bompart, chcąc wzmóc ich

ciekawość, a po chwili powiedział:

– Zostawił coś lepszego.

Podszedł do szafy aptecznej i otworzył ją kilkoma różnymi kluczami.

Ten sejf ulgi, chemicznego snu, sztucznego delirium…

Zobaczyli szereg szarych, plastikowych szufladek opatrzonych

etykietkami albo podpisanych flamastrem. Pielęgniarz wysunął jedną

z nich i wyjął zaplombowaną torbę.

Wrócił i położył ją na zwłokach, między dwiema fałdami

prześcieradła.

– Co to jest? – zdziwiła się Bompart.

 – Kabel, na którym się powiesił.

Corso już wiedział: przez przezroczystą folię, którą owinięto przewód

elektryczny powleczony plastikiem, zobaczył pętlę związaną

przesuwnym węzłem. Rozpoznał ulubiony węzeł mordercy ze Squonka:

ósemkę, którą zabójca zostawiał otwartą, aby wyrażała

„nieskończoność i jeszcze więcej”.

Lecz tym razem ósemka była zamknięta.

Sobieski zostawił im przesłanie: seria morderstw kończyła się jego

samobójstwem.
 85

Z ły pomysł

sposób przejść do innych.

jest jak przywara – kiedy się już pojawi, nie

Jeszcze tego samego dnia Corso próbował dodzwonić się na numer

komórkowy Claudii Muller. Nie odbierała. Nie wiedział, dlaczego chce

z nią rozmawiać. Żeby złożyć jej kondolencje? Nie byłyby szczere. Żeby

wyciągnąć z niej dodatkowe informacje? To naprawdę nie był właściwy

moment. Wykorzystać tę chwilę, żeby się do niej zbliżyć? Jeszcze

gorzej. Claudia z pewnością uważała, że mistrz poniósł śmierć z jego

i tylko jego winy. Z winy Stéphane’a Corso, upartego i głupiego

gliniarza.

Mimo to nazajutrz, siódmego grudnia rano, postanowił ją

odwiedzić. Zasięgnął informacji i wiedział, że Claudia Muller mieszka

obecnie przy ulicy de Miromesnil. Tym razem wyjątkowo skorzystał

z metra. W drodze na stację Denfert-Rochereau kupił gazety, żeby

ocenić temperaturę komentarzy w mediach. Prasa podzieliła się na

dwa obozy – jedni myśleli jak Corso, inni jak Bompart. A zatem dla

części komentatorów samobójstwo Sobieskiego równało się przyznaniu

się do winy, dla pozostałych natomiast był to desperacki czyn

człowieka niewinnego i niesłusznie skazanego.

Nikt nie wiedział o istnieniu węzła – nie ujawniono tej informacji,

lecz nawet ten szczegół był niejednoznaczny. Oczywiście, skoro

Sobieski posłużył się węzłem mordercy, to obwieszczał, że jest nim

właśnie on. Ale jeżeli znało się malarza, tak jak znał go Corso, trzeba

było przyjąć, że równie dobrze mogła to być ostatnia prowokacja. Tak

jakby Sobieski powiedział: „Tego chcieliście? No to proszę: daję wam

ostateczny dowód – bez waszej woli i wiedzy – na to, że jesteście

cholerną bandą idiotów”.

W gruncie rzeczy Corso nie przejmował się już tym, kto zabijał, kto

skłamał, kto umarł. Postanowił zamknąć ten rozdział. A samobójstwo

Sobieskiego było kropką kończącą sprawę.

 Nie potrafił jednak tak po prostu o wszystkim zapomnieć.

Prawda była banalna: chciał wykorzystać śmierć malarza, żeby

spotkać się z Claudią Muller. Kiedy najdzie cię zły pomysł…

Jej kamienica nie była jedną z tych haussmanowskich

przysadzistych i wojowniczych budowli VIII dzielnicy, ale wąskim

budynkiem z cegły, przypominającym wysoką wieżę.

Nie potrzebował kodu, bo ekipa przeprowadzkowa zablokowała

otwarte drzwi. Corso domyślił się, że przeprowadza się właśnie

Claudia. Wszedł po kręconych schodach – znacznie bardziej

osiemnasto- niż dziewiętnastowiecznych – mijając po drodze osiłków,

którzy dźwigali opakowane rzeczy, w tym obrazy. Corso zadał sobie

pytanie, czy Sobieski podarował Claudii któreś ze swych płócien. Ale

zaraz skarcił się za ten sarkazm – to nie był odpowiedni moment na

wygłupy. Wcale.

Minął drugie piętro i wchodził wyżej, gdy w połowie drogi na trzecie

zobaczył przez uchylone drzwi mieszkania Claudię. Siedząc w salonie

na jeszcze osłoniętej filcowym pokrowcem kanapie, pisała coś na

telefonie. W oknach nie było firanek, więc jej profil rysował się na tle

błękitnego nieba, tak wyrazisty, jak na obrazach Fontany: wycięty

z precyzją i brutalnością brzytwy.

Przystanął, by ją podziwiać. Zmarszczone czoło upartej dziewczyny,

prosty nos rodem ze wspaniałej epoki rzeźby greckiej, usta o idealnym

obrysie i brwi, które – gdyby nieco je przeciągnąć – mogłyby być zbyt

mocno zarysowane, jednak teraz przydawały twarzy największej

elegancji. Może Claudia miała fascynującą osobowość, burzliwą

przeszłość, naturalny czar i cokolwiek jeszcze – nic go to nie

obchodziło. Oczarowała go jej uroda.

Catherine Bompart, mówiąc o miłości – a, o dziwo, zdarzało się to

bardzo często – powtarzała: „Mężczyźni kochają tylko powłokę

zewnętrzną, kobiety obchodzi jedynie wnętrze. Lubimy owoc i jego

smak. Oni zadowalają się obierkami”.

Postanowił pokonać ostatnie stopnie i pomyślał, wpatrując się

w Claudię: Niech będą obierki.

Kiedy zobaczyła go w otwartych drzwiach, wymijającego krążących

tragarzy, uśmiechnęła się. Nie liczył na takie powitanie.

 Mimowolnie przystanął w progu, a Claudia wyszła mu na

spotkanie. Miała zagubiony wzrok. Już podczas procesu wiele razy

zauważył to spojrzenie. Pewna siebie prawniczka, manipulantka,

perfekcjonistka tak często patrzyła na świat zdziwionymi oczyma

osoby, która przemierza ocean życia bez kompasu, oscylując między

zaskoczeniem a niepewnością.

Rzuciła kilka słów na powitanie, potem pchnęła go w stronę salonu,

sama zaś poszła zaparzyć herbatę. Robiło się coraz dziwniej.

Pokój był mały, domyślał się jednak, że mieszkanie jest przestronne,

może nawet dwupoziomowe. Wysokie, ale wąskie. Na razie meble

czekały w tymczasowym bałaganie. Kanapa, komoda, sekretarzyk…

Stary styl, którego nie rozpoznawał.

– Usiądź – poleciła, wracając z tacą, na której stały dzbanek i dwie

filiżanki.

Wciąż to poufałe „ty”. Tym razem jednak odebrał je jako oznakę

przyjaźni. Wybrał bogato zdobiony fotel z pozłacanego drewna

i obserwował Claudię serwującą herbatę. Przysiadła spokojnie na sofie

z czerwonego weluru i wcale nie sprawiała wrażenia przejętej śmiercią

Sobieskiego, ale przecież nie należała do osób uzewnętrzniających

uczucia. Austriacka krew czyniła ją zamkniętą w sobie.

– Co ty tu robisz? – zapytała pogodnie.

– Chciałem złożyć ci kondolencje.

Zastygła z dzbankiem w ręce.

– Nie graj tak ze mną.

– Wcale nie gram.

– Jeżeli przyszedłeś do mojego domu, żeby mnie obrażać…

– Nie. Skądże. Nie chciałem tego i zależało mi, żebyś o tym

wiedziała.

– Powiedziałabym, że raczej wróciłeś na miejsce zbrodni.

– Jakiej zbrodni?

– Zabiłeś Sobieskiego za moim pośrednictwem.

Chciała wstać. Ujął ją za rękę i przytrzymał na miejscu. Pozwoliła

na to, a on, dotykając jej skóry, poczuł, że nogi ma jak z waty.

– Nie mam nic wspólnego z jego samobójstwem – warknął.

– Powiedzmy, że do końca trwałeś w swojej roli. A mnie się nie

udało ujawnić manipulacji, której ofiarą padł Sobieski.

 – Wciąż o tym myślisz?

– Tylko mi nie mów, że nadal jesteś przekonany o jego winie –

odparła, podając mu filiżankę.

Żeby zyskać na czasie, powiódł wzrokiem po wnętrzu: antyki –

wazy, rzeźby, sztuka prymitywna, książki o sztuce – leżały na meblach

albo po prostu na podłodze. Właściwie trudno było powiedzieć, czy nie

zostały jeszcze poukładane, czy może każda rzecz znalazła już swoje

miejsce.

Claudia wzięła do ręki filiżankę, drugie ramię położyła na oparciu

sofy, a bose stopy podwinęła pod pośladki. Miała na sobie dżinsy

i sweter pod szyję, prosty, ale elegancki. Jej niedbała pozycja zupełnie

nie pasowała do pani mecenas z sądu, rzeczowej i zdecydowanej, lecz

doskonale komponowała się z aromatem herbaty unoszącym się

w powietrzu.

Wciąż nadrabiając miną, Corso uniósł filiżankę do ust i wypił łyk

zielonej herbaty, której gorzkawy smak błyskawicznie przerodził się

w słodki, melancholijny, uzależniający jak seks i crack.

– Zdecydujesz się w końcu? – zapytała Claudia.

Corso drgnął.

– Ale na co?

– Wyznać, że za mną szalejesz.

 86

J ej pytanie mogłoby wydać się obcesowe, jednak Corso tak go

nie odebrał. Claudia Muller tak przywykła do spraw kryminalnych, do

mężczyzn, którzy kroją swoje kobiety na kawałki, do świrów, którzy

gwałcą ofiary, aż te skonają, do potworów pastwiących się nad dziećmi,

że normalne uczucia, takie jak namiętność, miłość, złamane serce,

były dla niej śmieszne. Prawdopodobnie nie potrafiła na nie patrzeć

inaczej niż z lekką ironią.

Przyjął więc ten rozbawiony ton z nutką cynizmu:

– Przyznaję się do winy.

Wstała, odstawiła filiżankę i przechyliła się ku niemu nad niskim

stolikiem. Była tak blisko, że ich twarze dzieliło ledwie kilka

centymetrów, oparła dłonie o fotel, na którym siedział.

– W takim razie powiem wprost, że nie masz najmniejszych szans.

W tych słowach nie było okrucieństwa, tylko obojętność – zimny,

bezwzględny ton, jakby mówiła: „zarzuty stawiane mojemu klientowi

nie znajdują żadnego uzasadnienia”.

– Dlaczego? – zapytał głupio, czując swoistą ulgę.

Znów usiadła na sofie.

– Moje serce jest już zajęte, jak to się mawia w wyciskaczach łez.

Nikt dziś nie nazywał romansów wyciskaczami łez, a Barbie

twierdziła, że ta literatura bardziej skupia się na seksie niż na

romantycznych uczuciach.

– Sobieski?

Claudia milczała. Jak to często bywa, pierwszy pomysł był trafny.

Pani mecenas okazała się niewarta więcej niż te wszystkie wariatki,

które pisały listy do siedzących w więzieniu seryjnych zabójców, by

wyznać im miłość.

Stéphane nie przerywał ciszy, bo doświadczenie nauczyło go, że to

najlepszy sposób, by skłonić podejrzanego do zeznań.

 – Odkryłam go przez jego malarstwo – zaczęła zgodnie

z przewidywaniami. – Należę do znienawidzonego przez ciebie kręgu

bogatych intelektualistów, którzy nie wiedzą, przeciw komu zwrócić

swój bunt, tak bardzo związani są z władzą, z panującym ładem,

z tym, przeciw czemu chcieliby się buntować. Sobieski był jak dar.

Widzieliśmy w nim Jeana Geneta albo Luciana Freuda. Kochałam

malarza. Nie znałam człowieka. W końcu spotkałam go w dwa tysiące

piętnastym roku na panelu poświęconym warunkom odbywania kary

przez więźniów z wysokimi wyrokami.

Sobieski musiał być królem takich wieczorków. Facet wszystko

wiedział, wszystkiego zaznał, a perorować mógł do świtu.

– Nigdy nie poznałam kogoś równie nieprzyjemnego – ciągnęła,

krzywiąc się. – A jednak, pod skorupą wypłoszonego kojota, naćpanego

od rana do wieczora, coś wyczułam. Człowieka zagubionego,

złamanego, który duszą i ciałem oddał się malarstwu, narkotykom

i seksowi, żeby zapomnieć o czarnej dziurze tych siedemnastu lat

spędzonych za kratami.

– Dziewczyna z Hôpitaux-Neufs straciła dużo więcej – rzucił Corso,

jak przystało na dobrego glinę i mściwego prawicowca. – Każdy ma

swoją rolę.

Claudia uśmiechnęła się i dała mu kuksańca.

– Przestań, kolego, nie spotkaliśmy się, żeby się kłócić.

– Widywałaś się z nim potem?

– Nigdy. Zachowałam tylko te mieszane wrażenia. A później była

sprawa Squonka. Wzięłam teczkę i poszłam, żeby się z nim spotkać

w więzieniu. Wiedziałam, że wszyscy dawni sprzymierzeńcy odwrócą

się od niego, a jego adwokat nie poradzi sobie z tą sprawą.

– Dojrzał do ciebie. Sam przeciw wszystkim.

Claudia wzruszyła ramionami.

– Cokolwiek by powiedzieć, cały kraj chciał ukarać recydywistę.

Przemowa Claudii opierała się na stereotypie: „Każdemu należy się

druga szansa”, i na całej tej przyprawiającej o mdłości szlachetnej

gadaninie, która nic nie kosztowała, kiedy mieszkało się parę kroków

od Pałacu Elizejskiego.

– Byłam bardzo zaskoczona, gdy okazało się, że doskonale mnie

pamięta.
 Corso miał ochotę powiedzieć, że nawet Sobieski, zapatrzony

w siebie i własnego fiuta, nie mógłby zapomnieć tak pięknej kobiety –

w końcu jako malarz był też estetą.

– Od razu mi zaufał i przygotowaliśmy linię obrony. Podczas

kolejnych spotkań odkrywałam tego pokiereszowanego przez życie

człowieka, którego wyczułam na początku. Ta agresywna maska,

niedopasowana twarz geniusza-prowokatora, rozwiązłego artysty, to

nie był on. Prawdziwą naturą Sobieskiego było to, co dostrzegało się na

pierwszy rzut oka w jego rachitycznym i wyniszczonym ciele, w jego

tragicznym malarstwie, które rodziło się ze śmierci i ze źródła…

– Naprawdę pociągające.

– Przestań zgrywać idiotę. Mówię o wewnętrznej wrażliwości,

która…

– Wnętrze Sobieskiego doprawdy mnie olśniewa.

– Kobieta pragnie podziwiać mężczyznę.

Miał wrażenie, że Claudia koniecznie chce nizać paciorki tej

opowieści.

– Co w nim właściwie podziwiałaś? – rzucił ostro. – Jego

wulgarność, priapizm, upodobanie do rozpusty czy kryminalną

przeszłość?

– Przede wszystkim jego malarstwo.

– To prawdziwe czy falsyfikaty?

Od razu pożałował tej uwagi. Umawiali się: bez sarkazmu.

– Tak czy inaczej, przez ten rok przywiązałam się do niego.

– Powinniście się pobrać.

– Nie baw się moim cierpieniem, Corso. Sobieski nie żyje.

– Po co mi o tym opowiadasz?

– Nie chcę, żebyś się łudził: w moim życiu nie ma dla ciebie miejsca.

A w każdym razie nie takie, o jakim marzysz.

Taką szczerość mógł skwitować tylko uśmiechem.

– Przynajmniej wyrażasz się jasno.

– Zajmę się jego pogrzebem i sama stanę nad jego grobem.

Siedziała wyprostowana, trzymając splecione dłonie między

zaciśniętymi kolanami. Dopiero w tym momencie w głowie Corso

zapaliło się światełko: to wszystko było tylko przedstawieniem.

Prawniczce chodziło o coś innego.

 – Może skończyłabyś już z tą grą? – rzucił brutalnie.

– Z jaką grą?

– Te sentymentalne historyjki, zwierzenia, ta poza zbolałej wdowy…

Chyba stać nas na więcej.

Claudia wstała. Wsunęła palce do tylnych kieszeni spodni i stanęła

przy oknie.

– Chcę, żebyśmy zaczęli śledztwo od początku. Ty i ja.

– Jakie śledztwo?

Odwróciła się do niego. Słońce tańczyło po jej białej skórze,

dosłownie napromieniowując ją oślepiającym blaskiem.

– Chcę, żebyśmy przejrzeli akta śledztwa.

Poderwał się z fotela i ruszył w jej stronę.

– Odbiło ci?

Zrobiła krok do przodu, a Corso się zatrzymał. Czuł do niej tak

silny pociąg, że zdawał się on graniczyć z odrazą.

– Dużo o tym myślałam. Pomyliliśmy się. Mordercą nie był ani

Sobieski, ani Perez.

– A to ciekawe.

– Coś nam umknęło.

Mógłby uznać to za okazję, żeby się do niej zbliżyć. Ale byłoby to

nieporozumienie: prawniczka chciała uniewinnić Sobieskiego, żeby żyć

w szczęściu z duchem. Nie zamierzał dawać im takiej szansy.

– Dla mnie to już przeszłość.

Zaśmiała się drwiąco i znów odwróciła się do okna. Tym razem

Corso podszedł do niej.

– Sobieski nie żyje – szepnął jej do ucha. – Powiesił się, wiążąc

węzeł mordercy. To już koniec, Claudio.

– Nie mogę uwierzyć, że nie dostrzegasz oczywistości.

– Odchrzań się.

Ruszył do drzwi. Ekipa przeprowadzkowa wniosła właśnie na piętro

marmurowy stolik. Corso stał w progu, gdy Claudia go dogoniła.

– Pomóż mi. Śledztwo nie zostało zakończone.

– Póki nie wyjdziesz z wiedeńskiej cukierni z okruchami cukru na

ustach, nie zrozumiesz, że nic nigdy się nie kończy. Musisz się nauczyć

żyć z tą sprawą na sercu i tyle.

Stanęła przed nim, torując mu drogę.

 – Nigdy nie rozumiałeś tej sprawy, Corso. Wiesz, co się wydarzyło

pod La Manche, kiedy śledziłeś Sobieskiego?

Policjant prawie zapomniał o tym niesamowitym pościgu.

– Dostarczał płótno. To, które kończył w noc zabójstwa Sophie

Sereys. Wymiana miała miejsce w tunelu, na neutralnym terenie.

Przed oczyma stanęła mu postać malarza z tamtego dnia: kapelusz,

plecak ze zrolowanym materacem. Kiedy zobaczył Sobieskiego

w Blackpool, materaca nie było.

Jak ten szczegół mógł mu umknąć?

 87

U
Pierwszy
Claudii zaraził się dwoma wirusami.

to wirus zawodu miłosnego. Otwarta rana, która miała

jątrzyć się przez pewien czas. Corso przyjął ją ze stoickim spokojem,

czuł nawet, że obraz prawniczki oddala się, w miarę jak on znajduje

racjonalne powody, by o niej zapomnieć. Musiał skupić się na Thaddée

i zadowolić Miss Beret.

Drugi wirus był znacznie groźniejszy: to podejrzenie, że morderca ze

Squonka wciąż jest na wolności.

Claudia nigdy nie wierzyła, że Corso jej pomoże, wiedziała jednak,

że mimo gadaniny o rezygnacji wystarczy byle drobiazg, może nawet

słowo, żeby zasiać wątpliwości.

Ten numer pod La Manche nie był niczym niezwykłym, jednak

dołączał do długiej listy faktów, co do których Corso zupełnie się mylił.

Przez następne dni coraz częściej myślał o tym, że morderca Hélène

i Sophie wymknął się śledczym.

Ani Sobieski, ani Perez, ale jeszcze ktoś inny.

Nie mogąc tego wytrzymać, zaprosił Barbie na kawę do Soleil d’or,

knajpki, w której kiedyś spotykali się gliniarze z trzydziestkiszóstki.

Chciał pogadać z nią o aktach sprawy Sobieskiego.

– Sprawa została zamknięta.

– To nie znaczy, że wszystko jest wyjaśnione. Prawdę mówiąc, tu nic

nie jest jasne.

– Zgadzam się z tobą, ale w Kryminalnej mamy teraz na tapecie

innych denatów.

Corso pokiwał głową, obserwując przez szybę ruch na moście

Saint-Michel.

– Słyszałeś coś na ten temat? – zagadnęła.

Pokręcił głową, nie patrząc na nią i zastanawiając się, czy jak

sugerowała Claudia, warto byłoby grzebać w aktach sprawy. Ale

przecież znał te papiery na pamięć.

 – A Perez? – zapytał, nie odrywając oczu od samochodów.

– Oczywiście niczego nie znaleźliśmy – powiedziała ironicznym

tonem Barbie. – Sędzia zamknie sprawę, uznając to za napad

rabunkowy, bo w końcu ukradziono mu portfel.

Corso stwierdził cynicznie, że zbrodnię doskonałą może popełnić

tylko policjant.

Jego spojrzenie skupiło się na Barbie. Władza dobrze jej zrobiła.

Dziewczyna nie sprawiała już wrażenia tak nerwowej, przestała

obgryzać paznokcie, wyraz jej twarzy stał się dojrzalszy. Natomiast

wizerunek wciąż pozostawiał wiele do życzenia: sukienka wyglądała jak

uszyta z wojskowej derki, grzywka była potargana.

– Nie wyglądasz najlepiej – zaniepokoiła się. – Wszystko u ciebie

w porządku?

– Owszem.

– Jak w pracy?

– Rutyna. Znalazłem sobie ciepły stołek.

– A Thaddée?

– Okej. – Spojrzał na zegarek. – Muszę odebrać go ze szkoły.

Barbie czytała między wierszami.

– Tego właśnie chciałeś, nie?

– Powtarzam: wszystko jest w porządku.

Wyczuwalna w jego głosie irytacja dowodziła, że wcale nie jest okej.

Wolał jednak nie rozmyślać o tym, co nie dawało mu spokoju od

miesięcy: czy był stworzony do spokojnej egzystencji ojca rodziny? Czy

naprawdę było w jego stylu godzić się z faktem, że nie ustalił ponad

wszelką wątpliwość, kto jest sprawcą serii morderstw?

– Miło było się z tobą zobaczyć – rzucił, wstając. – Następnym razem

wybierzemy się na obiad.

Barbie nie odpowiedziała. Wystarczająco dobrze znała Corso, żeby

wiedzieć, że to tylko czcza gadanina. Gliniarz nie przetrawił tamtej

sprawy i tyle. Żeby mógł odzyskać spokój, trzeba było otworzyć puszkę

Pandory.

Przez tydzień zakazywał sobie dzwonić do Bompart, która mogła

dać mu dostęp do archiwum. Udało mu się też nie przeglądać notatek

i dokumentów, które zachował. Jednak obsesja rosła jak guz w tkance

mózgowej. Wciąż myślał o szczegółach, które do siebie nie pasowały,

o faktach, które sobie przeczyły, o elementach, których nie dawało się

wyjaśnić. Ani Sobieski, ani Perez… Nocami, zasypiając, miał wrażenie,

że kładzie się w cieniu potwora – tego prawdziwego, który zmylił całą

Francję i pewnego dnia znów zaatakuje…

Nocą z czternastego na piętnastego grudnia obudził go telefon.

Zanim odebrał, zobaczył imię na rozświetlonym ekranie: BARBIE.

– Mamy denatkę – powiedziała, dysząc. – Ten sam sposób działania,

takie same okaleczenia. Morderca ze Squonka wrócił.

– Striptizerka?

Zapadła cisza. Corso miał wrażenie, że Barbie płacze. To było

niemal niewiarygodne.

– Claudia Muller.
 88

O koło trzeciej nad ranem w rejonie

wytwórni betonu gotowego do użycia, grupa ochroniarzy natknęła się

Tolbiac, nieopodal

na zwłoki. Miejsce to znajdowało się stosunkowo blisko składowiska

śmieci w Poterne des Peupliers, gdzie odkryto ciało pierwszej ofiary.

Corso jechał tam jak zombi. Miss Beret nocowała u niego, więc

mogła zająć się Thaddée. Poza tą jedną sprawą nie dbał o nic – był

w głębokim szoku.

Wciąż uganiał się za niewłaściwą zwierzyną, nie potrafił zapobiec

morderstwom, a nawet powodował kolejne. Teraz zaś w pewnym sensie

przyczynił się do śmierci Claudii Muller.

Dlaczego ona? Bo zaangażowała się w sprawę Squonka? Bo broniła

przed sądem Sobieskiego, „pozornego zabójcy”? Bo chciała wznowienia

śledztwa? Ale skąd morderca mógł o tym wiedzieć? A może za dawne

grzechy, o których Corso nie miał pojęcia? Albo – trudno to

wykluczyć – żeby go sprowokować… jego, gliniarza, który prowadził

śledztwo? Corso nie był chyba jednak zbyt groźny, skoro od pierwszego

morderstwa w czerwcu 2016 roku wciąż przechodził obok prawdy.

Kiedy dotarł w pobliże portu Tolbiac, wrażenie irrealizmu jeszcze się

wzmocniło: brzegi rzeki spowijała fioletowa poświata, jakby na

gigantycznym, odblaskowym neonie smażyły się miliony komarów.

Zaparkował, okazał policjantom legitymację i zszedł po kamiennej

rampie nad samą rzekę. Wtedy zrozumiał, skąd brała się ta poświata.

Monumentalna budowla – fabryka betonu – odnowiła swe oblicze,

a olbrzymi kontener obramowany lampami ledowymi rozświetlał

Sekwanę. Wyglądał jak monolit z czystego światła, niesamowity,

rytmicznie zmieniający zabarwienie.

U stóp tej konstrukcji, wokół której migały niebieskie koguty

policyjnych samochodów, zobaczył grupę ubranych po cywilnemu

ludzi. Za każdym razem, gdy któryś z policjantów dotykał kontenera,

światło rozpryskiwało się na tysiące iskier, które przypominały

świetliki w noc zorzy polarnej.

Zafascynowany Corso obserwował to zjawisko. Był jednak

oszołomiony, widział wszystko jakby z daleka, niezdolny do logicznego

myślenia. Jego wewnętrzny świat legł w gruzach, a na to, co go

otaczało, patrzył ze zdumieniem i niezrozumieniem.

– Chcesz zobaczyć zwłoki?

Drgnął. Barbie z petem w zębach stała obok niego w aureoli

zielonego teraz światła kontenera. Jej twarz wyglądała jak blada

gipsowa maska. Piekielnie się postarzałaś, szefowo grupy…

– Jesteście pewni, że to ona? – spytał Corso.

– Ponad wszelką wątpliwość. Ale jest tak jak z tamtymi: ani ubrań,

ani dokumentów.

Oświetlenie zmieniło się na niebieskie. Ruszyli w kierunku miejsca

odnalezienia zwłok, za kontener piachu i kamieni i poza krąg

kolorowego światła, tam, gdzie dominowała szpitalna biel reflektorów

policji śledczej. Miejsce zbrodni osłonięto namiotem, żeby nie można go

było obserwować z bulwaru, bo mimo późnej pory kręciło się tam

sporo milczących włóczęgów i podchmielonych balowiczów, którzy

pozwalali sobie na głupie żarty.

– Przegońcie stąd tych durniów! – warknął Corso, nie kryjąc złości,

i wszedł do namiotu.

Barbie wyrozumiale pokiwała głową – Corso zapomniał, że nie ma

tu już nic do powiedzenia.

– Próbujemy coś z tym zrobić, ale nie możemy zamknąć całego

nabrzeża. Jesteś gotów?

– Nie traktuj mnie jak prawiczka.

Weszli do wnętrza, zakładając hipoalergiczne nitrylowe rękawiczki.

Corso zwrócił uwagę (głupi szczegół, ale mózg decydował za niego), że

te rękawiczki pasują do oświetlenia kontenera, który wciąż błyszczał

w dali i teraz powrócił do pierwotnego fioletu.

Na ich widok technicy się odsunęli i policjant mógł stwierdzić

(chociaż była to kolejna absurdalna myśl), że ich białe sylwetki

wyglądają pięknie. Policyjni technicy przemieniali sceny zbrodni

w artystyczny performance.
 Kiedy znalazł się blisko ciała, wiedział już, że ten obraz będzie mu

towarzyszył aż do grobowej deski. Twarz Claudii rozwarła się od ucha

do ucha w obscenicznym krzyku. Oczy nie były przekrwione, ale

przecież nawet morderca nie nad wszystkim mógł panować. Pod tym

względem Claudia mu się nie poddała.

Pod innymi względami już tak. Zwracała się do nich profilem,

a właściwie głowę miała obróconą o trzy czwarte, lekko ku ziemi, jakby

zwinęła się na asfalcie nabrzeża.

– Pozycja ciała jest nieco inna, ponieważ zrzucił ją ze szczytu

silosu – powtórzyła Barbie.

– To pewne?

– Byliśmy na górze. Mimo deszczu na dachu są jeszcze ślady krwi.

Zresztą drzwi prowadzące na schody silosu zostały wyważone. Dopełnił

rytuału na górze, a potem zrzucił ofiarę.

– Dlaczego?

– Dlaczego tak myślimy czy dlaczego morderca to zrobił?

– Nie baw się ze mną.

– Prawdopodobnie – szepnęła Barbie – zamierzał pokazać ją na

dachu silosu, ale z jakiegoś powodu ją zrzucił. Można też przyjąć, że

zwłoki zsunęły się i spadły. Dach to kopuła. A może jeszcze żyła

i szarpała się, aż spadła. Może sekcja coś wyjaśni.

– Skoro jest krew, to są ślady, odciski.

– Otóż nie. To niewiarygodne. Nie wiem, jak on to zrobił, ale nigdzie

nie ma żadnych odcisków. Wygląda na to, że morderca lewitował, nie

dotykając dachu. Mamy chyba do czynienia…

Corso już nie słuchał. Wpatrywał się w półksiężyc rozdartego ciała,

w tę czerń, którą ział uśmiech Claudii. Miał ochotę paść na kolana

i błagać ją o wybaczenie. Ostatni obraz żywej dziewczyny – skąpanej

w słońcu, w salonie – z uporem nakładał się na ten makabryczny

widok, powodując potężne iskrzenie w głowie Corso.

– Każę zabrać zwłoki – ciągnęła Barbie. – Technicy już skończyli, ale

musiałoby dopisać nam szczęście. Nic nie wskazuje na to, żeby

morderca tym razem popełnił jakiś błąd. Poza tym upadkiem ciała. Ale

może ktoś go wystraszył i coś zostawił… Chociaż raczej w to nie wierzę.

Corso wciąż patrzył na zwłoki, na wyraźnie rysujące się pod skórą

kręgi, na kończyny powykręcane i skrępowane bielizną, na gardło

zmiażdżone kamieniem. I znów naszła go myśl niezwiązana z sytuacją:

Claudia miała piękne ciało – smukłe, blade, wyniosłe. Ciało, które do

niej pasowało.

Potem zwrócił oczy na rozpłataną twarz, na ten makabryczny

uśmiech gotów połknąć fioletową noc, bezradnych gliniarzy i tę pustą

energię, którą potrafią tylko trwonić. Ten uśmiech był czarną dziurą –

tak głęboką i potężną, że nikt nie zdoła wyrwać z niej najmniejszego

promienia, najdrobniejszej cząstki prawdy.

– Zebraliście już jakieś informacje?

– Na razie nikt nie wie, co robiła wieczorem. Ostatnią rozmowę

odbyła z asystentką około dziewiętnastej. Zamierzała zostać w domu,

kończyła urządzać się w nowym mieszkaniu.

Świeża farba na ścianach, meble jeszcze w pokrowcach, zalegające

w kątach przedmioty, które czekały na swoje miejsce w którymś

z pokoi. Prawdopodobnie Claudia chciała zmienić otoczenie, żeby

zacząć od nowa po sprawie Sobieskiego. Ale zrozumiała, że nie zdoła

tego zrobić, dopóki prawda nie wyjdzie na jaw.

Pracownicy zakładu pogrzebowego podeszli z pokrowcem. Etui na

plakietkę identyfikacyjną lśniło w jaskrawym świetle, trzeba było tylko

wypełnić kartę. Corso nie chciał na to patrzeć.

– Ty poprowadzisz śledztwo? – spytał, wychodząc z namiotu.

– Na pewno – odparła Barbie. – Miałam akurat dyżur,

a doświadczenie…

– Zadzwoń do mnie rano. Chcę znać każdy najdrobniejszy szczegół.

A potem odwrócił się na pięcie i uciekł ku sinemu monolitowi, który

wyglądał jak statek kosmiczny zawieszony w lodowato zimnej nocy.

Wchodząc po kamiennej rampie, pomyślał – nareszcie racjonalnie –

że cieszy się, iż to nie on będzie musiał przekazać wiadomość rodzicom

Claudii Muller. I przyznał z bólem, że jest tchórzem. Brutalna

przemoc – to był jego świat, ale nie chciał dłużej być grabarzem.

Wsiadł do samochodu, gwałtownie ruszył i mknął po bulwarach,

lekceważąc wszystkie światła. Kiedy mijał Notre Dame, ostro

zahamował, sięgnął po telefon i zadzwonił do Catherine Bompart.

– Już wiesz?

– Przykro mi, naprawdę myślałam…

– Chcę wrócić do trzydziestkiszóstki.

– Kiedy?

– Natychmiast.
 89

O czywiście sztuczka się nie udała. Nawet Catherine Bompart

nie potrafiła dokonywać cudów.

Corso musiał pogodzić się z koniecznością wypełnienia tony

formularzy, biegać od biura do biura, wyjaśniać powody swojej prośby

i czekać jak wszyscy, aż rozpatrzą jego wniosek. Z pewnością

pozytywnie, ale za późno, by wskoczyć do pociągu z tabliczką

„Zabójstwo Claudii”.

Toteż zmienił taktykę i zaproponował Barbie pomoc, ale dyskretną.

Policjantce wcale się do tego nie paliło. Teraz to ona dowodziła grupą

i nie potrzebowała opiekuna. Poza tym sytuacja była niezwykle

napięta. Mimo wszelkich starań Barbie nie zdołała ukryć przed

mediami kolejnego morderstwa i dotyczących go szczegółów,

a zwłaszcza metody, która do złudzenia przypominała „kata ze

Squonka”. Po listopadowym procesie i samobójstwie Sobieskiego

wydawało się, że ta sprawa jest definitywnie zamknięta…

W obecnej sytuacji Barbie wolała nie mieć u nogi takiej kuli jak

Corso: zero obiektywizmu wobec ofiary, zszargana opinia (i ta bójka,

w której zginął Alfonso Perez), postrzeganie sprawy wypaczone po wielu

błędach… Za dużo emocji, a za mało logiki. No i oczywiście żadnych

praw do wtrącania się w jego metody. Czarna owca, w dodatku

człowiek nieprzydatny, wręcz kłopotliwy.

Nawet gdyby Corso natychmiast wrócił do Brygady Kryminalnej,

nikt nie powierzyłby mu tej sprawy, bo to kolejne morderstwo

świadczyło jedynie o niekompetencji policjanta, a śledztwo było serią

pomyłek.

– Znam sprawę jak nikt inny – bronił się z uporem.

– Powiedziałabym, że nawet zbyt dobrze – odparła Barbie.

– Nie odwracaj kota ogonem, jestem ci teraz potrzebny. Kurwa,

przecież nie jestem ani emerytem, ani świrem!

 Z niechęcią zgodziła się informować go o przebiegu śledztwa, jednak

wymusiła na nim obietnicę, że nie pojawi się w trzydziestceszóstce i nie

będzie nic robił za jej plecami. Miał być tylko cichym doradcą –

nieoficjalnym i wręcz tajnym.

Corso usłuchał, bo nie miał wyboru, ale po dwóch dniach

zorientował się, że w tej sprawie nie ma czego analizować: śledztwo

zaczęło się od zera i utknęło. Ogarnęło go przytłaczające wrażenie, że

już to widział i że znów jest bezradny.

Czternastego grudnia Claudia Muller wyszła z kancelarii około

szesnastej, żeby zająć się urządzaniem nowego mieszkania. Dziesięć

minut po dziewiętnastej zadzwoniła do asystentki. Od tej chwili

z nikim się już nie kontaktowała i nikt jej nie widział. Podobnie jak

Sophie Sereys i Hélène Desmora wyparowała, by pojawić się w porcie

Tolbiac – naga, skrępowana, zmasakrowana.

Prawdę mówiąc, to śledztwo nie tylko utknęło – ono doszło do

dramatycznego punktu, w którym wszystko, co można było zrobić,

zostało już zrobione. Nie pojawił się żaden nowy trop, żaden kierunek

działania i grupa Barbie musiała przyznać, że każda kolejna nuta

gamy była jeszcze jednym zerem dorzuconym do serii. Zero do

kwadratu.

Sekcja wykazała, że Claudia nie zmarła na skutek uduszenia, ale

upadku. Morderca nie miał czasu, by doprowadzić do uduszenia, jak

czynił poprzednio. Wszystko wskazywało na to, że kobieta się broniła

i spadła z dachu. W wyniku uderzenia o asfalt doszło do przerwania

rdzenia kręgowego – silos miał ponad dwadzieścia metrów głębokości.

O mordercy nie dowiedziano się niczego. Nie zostawił odcisków ani

śladów organicznych. Nie było świadka ani monitoringu. W życiu

Claudii nie doszukano się żadnej podejrzanej znajomości. Pani

mecenas wiodła żywot mniszki, a przeprowadzka była nową formą

podróży po świecie wewnętrznym – wśród obrazów, książek, filmów.

Nikt nie słyszał, żeby miała partnera. Rodzice mieszkali w Wiedniu.

W Paryżu Claudia nie miała rodziny ani przyjaciół. Samotnica, która

obrała sobie za cel bronić najgorszych przestępców i niesłusznych

spraw.

Corso nie rozumiał, jak ta kobieta, zaangażowana po uszy w sprawę

Sobieskiego, mogła dać się zaskoczyć. Dokładnie znała modus

operandi mordercy, wiedziała, że porywa ofiary – albo je wabi – nie

zostawiając śladów. Jak mogła wpaść w pułapkę? Nierealne. Claudia

nie wydawała się pierwszą naiwną, można powiedzieć, że jej

postępowanie było uwarunkowane sprawą, która przez rok nie dawała

jej spokoju i nękała ją aż do śmierci. Gdyby zauważyła coś

podejrzanego, zareagowałaby.

Corso doszedł więc do wniosku, że znała mordercę i darzyła go

zaufaniem. Ten (albo ta), kto odwiedził ją tej nocy, był poza wszelkim

podejrzeniem.

Wieczorem w niedzielę siedemnastego grudnia Barbie zadzwoniła,

żeby powiedzieć mu, że ciało Claudii zostało wreszcie oddane rodzinie –

po ponad pięćdziesięciu godzinach sekcji, badań i najrozmaitszych

oględzin. Rodzice postanowili pochować córkę w Paryżu, na cmentarzu

Passy.

– Kiedy odbędzie się pogrzeb?

– Jutro o jedenastej rano.

 90

C mentarz Passy to VIP-owska kwatera zmarłych. Liczy około

dwóch tysięcy sześciuset grobów, co sprawia, że zagęszczenie na metr

kwadratowy jest tu maksymalne. Ogród sław pogrzebanych na szczycie

wzgórza z widokiem na plac Trocadéro. Przed monumentalną bramą

w stylu art déco zatrzymał się gliniarz. Jeszcze się wahał. Gdyby

rozpoznał go ktoś z rodziny albo ktokolwiek z żałobników, skończyłby

powieszony na gałęzi kasztanowca na cmentarzu. Przecież to on

błędnie wskazał mordercę, oskarżył klienta Claudii i, choć nie

bezpośrednio, podsunął bestii pomysł, by zabić młodą prawniczkę.

Śmiało, Corso, bywałeś w większych tarapatach.

Ironia niewzruszonej przyrody sprawiła, że pogoda tego dnia była

przepiękna. W słońcu stele i krzyże lśniły jak migoczące fale. W ten

wyjątkowy poranek wiatr nie kołysał nawet najdrobniejszą gałązką.

Błękit nieba był czysty niczym szkło i przypominał mu ostatnie

spotkanie z Claudią w jej nowym mieszkaniu.

Wsunąwszy ręce do kieszeni, Corso szukał grupy żałobników. Mijał

białe mauzolea przypominające małe świątynie, domki z witrażami,

z których spoglądały na niego anioły i Madonny jakby wykradzione

z kościoła, ekstrawaganckie kapliczki o barokowych ornamentach.

Claudii nie spodobałoby się to miejsce. Propagatorka i zaciekła

obrończyni sprawiedliwości równej dla wszystkich nie ucieszyłaby się

z tego powrotu do burżuazyjnych korzeni.

Po chwili zobaczył grupę w czerni, jakby nakreśloną ołówkiem na

białej kartce. Dyskretnie zbliżając się do żałobników, zrozumiał, że nic

mu nie grozi: nad grobem stali sami wiedeńczycy. Claudia nie miała

przyjaciół, ale miała rodzinę. Poważne oblicza, szlachetne rysy – ludzie

zamknięci w sobie. Mowy wygłaszane po niemiecku, z twardym

akcentem. Brakowało tylko złotych ram z liści, aby upamiętnić to

zgromadzenie nad otwartym grobem.

 Barbie zapewniła go, że nie będzie dziennikarzy ani nawet

ciekawskich. Powiedziała prawdę: celowo rozpuściła plotkę, że rodzice

Claudii Muller, Austriaczki, postanowili przewieźć ciało córki do

Wiednia, gdzie miała spocząć na podmiejskim cmentarzu.

Ci Austriacy nie wierzyli w Boga – w ceremonii nie uczestniczył

ksiądz ani kapłan żadnej religii. Nad trumną nie odprawiano modłów,

było tylko głębokie skupienie. Corso obserwował kobiety i mężczyzn,

których podobieństwo wydało mu się uderzające: wszyscy w czarnych,

doskonale skrojonych ubraniach, o twarzach jakby wyrzeźbionych

w białym marmurze. Część wiedeńskiej elity odbyła podróż i zdawała

się odlana z tej samej formy.

Policjant zastanawiał się, która z pań jest matką Claudii, gdy niska

kobieta wysunęła się przed grupę. Nawet nie spojrzała na

przygotowany dla mówców pulpit i zatrzymała się tuż nad grobem.

A za nią olbrzym o srogiej twarzy, niczym bodyguard. Ojciec Claudii.

Choć niska i pulchna, pani Muller była podobna do zmarłej –

czyste, jakby narysowane jednym pociągnięciem rysy cechowała

głęboka harmonia. Czarne włosy miała związane z tyłu. Blade, surowe

piękno kojarzyło się z gorzkim i świętym smakiem hostii.

Na widok tej kobiety chłód przeniknął Corso od stóp do głów. Bał

się jej spojrzenia, ale nie uniosła nawet powiek. Ręce splotła przed

sobą, nie miała torebki ani palta. Tylko czarną sukienkę, która

prostotą przypominała nasączone smołą szaty skazanych na stos,

którzy dzięki temu szybciej płonęli.

Zaczęła recytować z pamięci, zapatrzona w głąb siebie:

Hasta te creo dueña del universo.

Te traeré de las montañas flores alegres, copihues,

avellanas oscuras, y cestas silvestres de besos.

Quiero hacer contigo

lo que la primavera hace con los cerezos.

Corso nie spodziewał się, że usłyszy tu hiszpański, ale od razu

rozpoznał najsłynniejszy z dwudziestu wierszy o miłości (i młodości)

Pabla Nerudy. Chcę zrobić z tobą to, co wiosna robi z czereśniami…

Zdruzgotana matka zwracała się więc do córki wersami miłosnego

wiersza, tak zmysłowego. Claudia prawdopodobnie odwróciła się od

rodziny. Żeby o nich zapomnieć i żeby ich sprowokować, zamieszkała

w Paryżu i została świętą opiekunką zbrodniarzy.

Nieoczekiwanie Stéphane rozpoznał tu kilka twarzy. Na cmentarz

przyszli nie tylko Austriacy. Barbie nie zapobiegła dotarciu informacji

do „przyjaciół” Sobieskiego, czyli intelektualistów, polityków i artystów,

którzy trzymali się na uboczu, kiedy głośno było o winie malarza, ale

wychylili się z nor, gdy jego niewinność stała się oczywista.

Corso widział, że szepczą między sobą. Zauważyli go, rozpoznali

swojego historycznego wroga, faszystowskiego gliniarza, który

popełniał same błędy, nic nie rozumiał i myślał, że sprawa jest

załatwiona, podczas gdy morderca grasował na wolności.

Na szczęście żaden z tych bojowników nie miał okazji wygłosić

mowy. To był austriacki i tylko austriacki pogrzeb. W przeciwnym razie

mogliby rzucać słowami pełnymi oburzenia, mówić o Claudii,

walecznej adwokatce, poświęconej przez tępą policję i ślepą

sprawiedliwość, i o Sobieskim, „samobójcy z winy społeczeństwa”.

Teraz wszyscy przechodzili przed grobem i rzucali białe róże. Wolał

cofnąć się między nagrobki – nie miał róży i nie miał prawa. Nie

zamierzał też składać kondolencji rodzicom ani nikomu innemu.

„Przyjaciele” Sobieskiego rzucali mu już groźne spojrzenia.

Odwrócił się i wtedy zauważył twarz, która tu nie pasowała. Wręcz

raziła. Ukrył się za stelą i czekał, aż ludzie zaczną się rozchodzić. Nie

zamierzał opuścić cmentarza, dopóki nie uzyska wyjaśnienia tej

zbędnej obecności.
 91

C
Corso
o ty tu robisz?

wysunął się z ukrycia, kiedy żałobnicy się rozchodzili.

Zwrócił się do niskiego mężczyzny, który przez cały czas trzymał się na

uboczu. Dopiero po kilku sekundach przypomniał sobie, skąd go zna,

i teraz był pewien, że gość jest policjantem z trzydziestkiszóstki.

A dokładniej z Centralnej Służby Identyfikacji Śledczej.

To był ten z fryzurą figurki Playmobilu i o głowie jak dynia, ten,

który pokazał mu pierwsze płótna zarekwirowane u Sobieskiego.

Obrazy, które miały skompromitować malarza, a okazały się zwykłymi

kopiami zdjęć sprzedanych przez tuluzańczyka Ludo.

– Ja…

– Zapomniałem, jak się nazywasz.

– Porucznik Philippe Marquet.

– Co tu robisz?

Marquet rozpaczliwie zerkał na oddalający się kondukt.

W końcu rzucił tonem, który miał być ostry:

– Claudia była moją przyjaciółką.

– Gdzie ją poznałeś?

– W pracy.

– Technicy kryminalistyki nigdy nie stykają się z adwokatami.

– Claudia miała zgodę sędziego na pobranie niektórych materiałów.

W laboratorium zajmuję się materiałem organicznym. Zbieram próbki,

wysyłam je do analizy, potem odbieram i archiwizuję.

Prawdę mówiąc, Marquet miał gębę gościa, który przychodzi do

trzydziestkiszóstki jako świadek, a zostaje jako główny oskarżony.

– Kiedy to było?

– Jakieś dwa lata temu.

– W związku z jaką sprawą?

– Już nie pamiętam.

 Pierwsze kłamstwo. Corso nie dodał: „sprawdzimy to”, ale tak

pomyślał. Trudno mu było wyobrazić sobie tego wypierdka w gronie

przyjaciół Claudii. A poza tym pani mecenas nie miała przyjaciół.

– Jaki był charakter waszej znajomości?

– To nie pańska sprawa.

Philippe Marquet otarł czoło rękawem marynarki, jakby odpowiedź

stanowiła dla niego wysiłek fizyczny.

– Sypialiście ze sobą? – spytał prowokacyjnie Corso.

Odwrócił się plecami do słońca, zmuszając tamtego, żeby patrzył

prosto w jaskrawe światło.

– Nie muszę odpowiadać na takie pytania.

Nadszedł czas, żeby przejść do ostrzejszych metod. Chwycił

delikwenta za kołnierz, bojąc się, że tani garnitur zostanie mu

w garści.

– Nie zgrywaj idioty. Claudia właśnie wylądowała w grobie.

Zamordowana w potworny sposób. Jeżeli twoja znajomość z nią,

jakakolwiek by ona nie była, wyjdzie na jaw, to zapewniam cię, że

nikomu się to nie spodoba. Możesz szybko znaleźć się na liście

podejrzanych. W końcu nikt tak skutecznie nie wprowadziłby w błąd

policji, jak gość z Centralnej Służby Identyfikacji Śledczej. Nareszcie

byłoby wiadomo, jak bardzo morderca wodził nas za nos.

Marquet zacisnął palce na nadgarstkach Corso – miał tyle siły co

gruźlik dogorywający w sanatorium.

– Niech pan mnie puści!

– Do diabła, gadaj, co was łączyło!

Marquet otworzył usta, ale nie mógł wydusić z siebie słowa. Corso

w końcu go puścił i otarł dłonie o kurtkę, bo były lepkie, jakby zjadł

palcami garść frytek.

– Byliśmy razem – wychrypiał w końcu Marquet, zanosząc się

kaszlem.

Teraz to Corso osłupiał. Marquet nie miał powodu kłamać.

A jednak… Claudia Muller, ta olśniewająca kobieta, która triumfowała

w salach sądowych i na pewno miała u stóp wszystkich adwokatów

i nie tylko adwokatów, ale też sędziów, prokuratorów, oskarżonych,

przysięgłych, ta nieprzystępna kobieta, która zadurzyła się w malarzu

fałszerzu skazanym za podwójne zabójstwo, miałaby wybrać technika

policyjnego od siedmiu boleści?

– Nie wierzę ci.

– Może pan nie wierzyć. – Urażony, uniósł się honorem.

Corso zbliżył się o krok, zmuszając Marqueta, żeby oparł się o stelę.

– Nie mieszkaliście razem.

– Oczywiście, że nie.

– Czyli co?

Mały gliniarz topił się w słońcu jak kostka masła na patelni.

– Spotykaliśmy się. Chyba… chyba mnie lubiła.

– Nawet ostatnio?

Marquet uśmiechnął się drwiąco. Wreszcie zrozumiał, dlaczego

Corso był tak agresywny. On też zakochał się w ślicznotce.

– Mówiła mi o panu… – rzucił z pogardą.

– A co mówiła?

– Że takich jak pan nienawidzi najbardziej na świecie.

Zabolało. Corso czuł, jak słońce ogrzewa mu plecy, podczas gdy

lodowaty wiatr bezlitośnie chłoszcze twarz.

– Dlaczego? – zapytał zdławionym głosem.

Marquet wzruszył ramionami. Dostrzegł na twarzy Corso

autentyczny ból, nie chciał pogarszać sytuacji. Claudia została

pochowana kilka kroków dalej, to nie były ani miejsce, ani czas na

pojedynki.

– Bo oskarżyłem Sobieskiego?

Technik spojrzał na Corso, jakby chciał oszacować jego gotowość na

kolejny cios.

– Nie tylko. W jej oczach był pan uosobieniem ograniczonego gliny,

który stawia własne przekonanie wyżej niż dowody i kieruje się jedynie

instynktem.

Corso chętnie dałby mu w gębę, ale nie tu, nie teraz. Poza tym to

nie było nic nowego. Claudia miała okazję powiedzieć mu to wszystko

prosto w oczy.

– Spadaj – rzucił.

Patrzył, jak Marquet zmyka, ile sił w nogach, zataczając się w alei.

Coś tu nie grało: technik nie powiedział całej prawdy. Corso postanowił
zapamiętać sobie ten zgrzyt. A na razie milczeć i obserwować. Mieć na

oku tego gnojka i działać jak najszybciej.

Szybkim krokiem dotarł do bramy. Pogrzeb Claudii przywrócił mu

energię. Obietnice złożone Barbie nic go już nie obchodziły.

Postanowił sam zacząć to śledztwo od zera.

 92

Z decydował, że zacznie od ponownego spotkania z Mathieu

Veranne’em, mistrzem sztuki wiązania, i pokaże mu zdjęcia z nowego

miejsca zbrodni. Być może nawashi zauważy różnicę między węzłami

Claudii i pozostałych ofiar albo dostrzeże szczegół, który pozwoli

poczynić postępy w śledztwie.

Paryż dosłownie uginał się pod bożonarodzeniowymi ozdobami,

a w powietrzu wyczuwało się zniecierpliwienie podszyte smutkiem, tak

charakterystyczne dla schyłku roku. Znów będzie obżarstwo,

podjadanie, prezenty, a wszystko po to, żeby zapomnieć o przykrej

prawdzie: rok więcej, czyli rok mniej…

Corso uprzedził Veranne’a o swojej wizycie, a ten, najwyraźniej nie

aż tak oblegany, obiecał na niego czekać. Kiedy policjant dotarł na

ulicę Docteur-Blanche, a potem na dziedziniec przed budynkiem, gdzie

wciąż stała zaciśnięta pięść z czarnej żywicy, uświadomił sobie, że od

tamtej wizyty dzieliła go cała wieczność.

Mathieu Veranne wcale się nie zmienił. Wciąż miał twarz wąską jak

otwór strzelniczy, a oczy tak duże, że wydawały się osadzone

w skroniach. Szczęki drapieżcy przypominały potrzask. Veranne

wyglądał jak żywcem wyjęty z bajki. Był wilkiem z baśni, ogrem

z zamczyska.

Ten markiz de Sade, który zawsze miał czas, fascynował Corso.

Arystokrata przemierzający ścieżki rozkoszy, sybaryta o jednym tylko

celu: by drążyć psychikę ludzką, szukając tego, co najbardziej pokrętne

i sprzeczne.

– Słyszałem w radiu, że jest kolejna ofiara.

– Zgadza się.

Veranne zaprowadził go do salonu. Ani słowem nie wyraził

współczucia czy choćby ubolewania. W pewnym sensie to spotkanie

było dla niego okazją, by się odprężyć.

– W czym mogę panu pomóc?

 Corso wyjął zdjęcia.

– Nowa ofiara. Chciałbym, żeby przyjrzał się pan uważnie tym

fotografiom. Proszę powiedzieć, czy pańskim zdaniem te węzły różnią

się od poprzednich. Mam oczywiście zdjęcia innych ofiar, żeby

odświeżył pan sobie pamięć i…

– Nie są mi potrzebne.

Veranne usiadł na czerwonej kanapie, wziął od niego zdjęcia

i rozłożył je na stoliku, a potem wpatrywał się w nie z ogromnym

zainteresowaniem. Corso zastanawiał się, czy nie karmi niezdrowej

ciekawości tego świra albo nawet nie daje mu źródła swoistej

przyjemności, pokazując te makabryczne obrazy.

Nawashi przyglądał się zdjęciom jak drapieżnik ofierze. Jego

wytrzeszczone oczy pożerały mu twarz i zdawały się przekazywać do

mózgu informacje zbyt silne, zbyt brutalne.

– Znam tę kobietę.

– Broniła Philippe’a Sobieskiego. Widział pan ją podczas procesu.

– Nie, znałem ją wcześniej.

– Słucham?

Corso szeroko otworzył oczy.

– Była moją uczennicą.

Policjant miał wrażenie, że salon niebezpiecznie się przechyla,

a meble vintage wibrują, jak filmowane kamerą z ręki. Co on plecie,

ten szaleniec?

– Dwa czy trzy lata temu chodziła na mój kurs – ciągnął Veranne. –

Używała pseudonimu Lorelei.

Istnieje niemiecka legenda o Lorelei, nimfie, która wabiła żeglarzy

na Renie swym śpiewem, wiodąc ich ku zgubie, jak syreny z mitologii

greckiej. Lorelei to także skromna skała nad Renem – niebezpieczny

przełom rzeki, gdzie rozbiło się mnóstwo statków. Ponury symbol dla

Claudii, która też rzucała czar na mężczyzn i niszczyła ich,

przemieniała we wraki, o czym Corso wiedział najlepiej.

– Ale uczyła się u mnie tylko przez rok. Była bardzo zdolna. Potem

spotkałem ją kilka razy w klubach treningowych i klubach sado-maso.

Corso nie wiedział, na jakie aspekty tej sensacyjnej informacji

powinien zwrócić szczególną uwagę. Claudia gustująca

w perwersyjnych rozkoszach, Claudia znawczyni sztuki krępowania.

Claudia związana z Sobieskim zapewne na długo przed serią

morderstw. Claudia uprawiająca z nim shibari, a może też już wtedy

jego kochanka…

Veranne podał mu kolejną informację, która przebiła wszystkie

poprzednie:

– Była adeptką samopodwieszania.

– A co to takiego?

– Specyficzna technika, która umożliwia samodzielne związanie się.

Po zakończeniu operacji cała sieć wiązań się zamyka. I nagle zawisasz.

A wszystko bez niczyjej pomocy.

Myśli w głowie Corso tłukły się jak kamienie, wydawało mu się

nawet, że walą w kości czaszki. Nie chciał dopuścić do siebie prawd,

które wynikały z tej inscenizacji.

Veranne już pochylał się nad jednym ze zdjęć.

– Chwileczkę… Tak, bez wątpienia są to węzły typowe dla tej

techniki. Jeżeli uważnie się pan przyjrzy, zrozumie pan, że wszystkie

są zwrócone do środka. Lorelei sama się związała.

Veranne rzucił fotografię na stolik. Po raz pierwszy on też doznał

szoku. Jego twarz się zapadła i zrobiła się jeszcze węższa – zostały

z niej właściwie tylko oczy, pałające i rozgorączkowane otwory.

– Myśli pan, że…? – spytał.

Mistrz sado-maso nie dokończył zdania, a Corso nie udzielił mu

odpowiedzi. Obaj znali już prawdę.

Claudia odebrała sobie życie, naśladując styl działania kata ze

Squonka.

Zrobiła to w jednym jedynym celu: żeby ostatecznie oczyścić

z zarzutów Philippe’a Sobieskiego.

 93

D
Kolumny.
eszcz.

Sklepienia. Mury. Cała ruchoma architektura – ciężka

i płynna, która rozbijała się o asfalt, o maski samochodów i dachy

budynków. To był wodny blitzkrieg, inwazja wody, wściekłość grudnia.

Choć dochodziła dopiero trzecia po południu, już panowały ciemności.

Podmuchy wiatru kołysały dekoracjami rozwieszonymi nad ulicami.

Opady potęgowały migotanie girland i neonów. Gwiazdka i jej kolory

deformowały się we wszechobecnym huku potężnego potopu, który

groził porwaniem wszystkiego, co napotka na swej drodze.

Corso jechał na złamanie karku w stronę portu Tolbiac – włączył

syrenę, dorzucając coś od siebie do gry świateł i szyb wystawowych. Na

wysokości Notre Dame bulwary były zakorkowane i nawet na sygnale

nie dało się przejechać.

Czas zadzwonić.

– Przeszkadzam ci?

– Zależy, po co dzwonisz.

– A jak myślisz?

Coscas, lekarz sądowy, westchnął:

– Co chcesz wiedzieć?

– Przeprowadziłeś analizy toksykologiczne Claudii Muller?

– Wyłącznie z poczucia odpowiedzialności zawodowej. Przecież

wiadomo, że przyczyną jej śmierci nie było otrucie ani

przedawkowanie.

– Masz wyniki?

Coscas przez chwilę milczał, a w tle słychać było, jak porusza

palcami po klawiaturze.

– Zabawne, że zadzwoniłeś właśnie teraz…

– Dlaczego?

– Ponieważ właśnie je dostałem i jest tu coś dziwnego.

– Co?
 – Pobrałem próbki materiału z różnych części ciała. Te z twarzy są

zastanawiające, bo zawierają silny miejscowy środek znieczulający.

– W innych partiach ciała go nie wykryłeś?

– Nie. Prawdopodobnie wstrzyknięto jej ten środek tuż przed

rozcięciem policzków. Środek znieczulający nie zdążył dojść do

krwiobiegu. Dodam, że to lidokaina, używana do znieczuleń

miejscowych. Jakby morderca chciał zmniejszyć cierpienie ofiary.

A to dopiero nowina! Samochody ruszały. Przez pociętą szarymi

wężykami przednią szybę Corso widział już, jak rodzi się obłąkańczy

plan, zdumiewający projekt, który przerasta wszystko, z czym dotąd

zetknął się w Brygadzie Kryminalnej.

– Wydrukowałem zbliżenia twarzy – ciągnął Coscas. – Na skroniach

i policzkach widać ślady wstrzyknięć. W pierwszej chwili tego nie

zauważyłem, ale przy takiej masakrze…

– W porządku, Coscas, niech ci to nie leży na wątrobie. Gdyby

zrobić listę błędów popełnionych w tej sprawie, wszyscy moglibyśmy

ustawić się w kolejce po zasiłek dla bezrobotnych.

– Co o tym sądzisz?

Ta zagadka wyraźnie nie dawała spokoju patologowi. W jego pracy

widywało się wulkany szaleństwa, ale nie sprzeczne elementy. Bo

szaleństwo to czerwona linia, kieruje się własną logiką i nigdy jej nie

łamie.

Corso nie mógł jeszcze powiedzieć Coscasowi, że tym razem działały

dwa szaleństwa: mentora i uczennicy. Kata ze Squonka i Claudii,

Lorelei ławy przysięgłych.

– Przekażesz to Barbie?

– Zgodnie z procedurą.

– Daj mi dwadzieścia cztery godziny.

Nie wiedział, dlaczego prosi o zwłokę, ale lekarz sądowy zgodził się,

choć jego głos brzmiał tak, jakby obcinano mu rękę. Stéphane się

rozłączył. Właśnie minął gmach Biblioteki Narodowej, wciąż jadąc

slalomem między tkwiącymi w korku na wodzie samochodami.

I wreszcie port Tolbiac.

Skręcił w lewo, zmuszając samochody do gwałtownego hamowania,

i zjechał na rampę prowadzącą na brzeg. Zatrzymał się przed

wytwórnią betonu i wysiadł z polo. Natychmiast zalały go strugi

deszczu.

Miejsce było wciąż otoczone żółtą taśmą, która stanowiła jedyny

barwny element w szarym morzu ulewy. Miał wrażenie, że zalany brzeg

lada chwila oderwie się od lądu i odpłynie z wezbraną rzeką. Sekwana

unosiła się, jakby oddychała wolno, ale bardzo głęboko.

Corso wszedł na zabezpieczony teren i skierował się ku drzwiom

wyłamanym przez Claudię. Teraz nie miał już żadnych wątpliwości,

wiedział, co tu się stało, i chciał tylko dać sobie chwilę na dokładną

rekonstrukcję zdarzeń i na weryfikację wszelkich szczegółów.

Zewnętrze schody biegły pod metalową strukturą ochronną, wijąc

się wokół silosu. Zaczął wchodzić, pochylony jak na pokładzie okrętu

wojennego podczas sztormu. Stanął na górze, nie czując najmniejszego

lęku, bo po prostu nic nie widział. Deszcz był tak gęsty, że tworzył

szarą zasłonę ciasno otulającą silos i sięgającą aż do nieba.

Corso usiadł po turecku na kopule i medytował jak hinduski sadhu

u źródeł Gangesu. Przed oczyma przewijał mu się film.

Claudia weszła tu w środku nocy. Wstrzyknęła sobie lidokainę

w skronie, policzki, szczęki, a potem, czekając, aż środek zacznie

działać, rozebrała się i związała, pozostawiając jedną rękę wolną, żeby

dokończyć dzieła. Na skraju dachu leżała już wygięta, spętana własną

bielizną. Rozpłatała sobie policzki aż do uszu i wepchnęła do gardła

kamień, straszliwie krwawiąc. Corso dokładnie to sobie wyobrażał: ból

był silniejszy od lidokainy, mgła zasnuwająca oczy, śmierć, która

otaczała kobietę szkarłatnym kręgiem.

Wtedy pozbyła się sprzętu: noża, strzykawek, ubrań. Gdzie? Corso

już wcześniej zauważył na dachu klapę, przez którą można było zajrzeć

do wnętrza silosu. Przesunął ją – nie była zamknięta – i pochylił się,

ale nic nie zobaczył. Zbyt głęboko.

A potem wszystko potoczyło się bardzo szybko. Claudia na pewno

nie bardzo już wiedziała, co robi, życie uchodziło z jej szeroko

otwartych ust, dach silosu czerwieniał. Mimo to zdołała sięgnąć wolną

ręką za plecy i wsunąć ją w pętlę zrobioną z ramiączka stanika.

I wówczas jednym ruchem oswobodziła naprężenie utrzymywane

przez węzły – była już związana jak wszystkie ofiary kata ze Squonka.
Dusiła się, bo w gardle miała kamień, dławiła się krwią. Zsunęła się po

kopule i runęła w przepaść.

Corso płakał, wciąż siedząc po turecku. To było najstraszliwsze

samobójstwo, jakie można sobie wyobrazić. Dlaczego Claudia Muller

zadała sobie taką śmierć? Po co to cierpienie?

Teraz trzeba było przeszukać wnętrze silosu, spisać zeznania

Veranne’a albo wezwać go jako eksperta; przejrzeć i przeanalizować

wszystkie zdobyte informacje pod kątem samobójstwa. Nic dziwnego,

że technicy nie znaleźli śladów mordercy, skoro go tu po prostu nie

było.

Zadzwoni do Barbie i wszystko jej wyjaśni. Ale na razie miał

pilniejsze zajęcia. Musiał zrozumieć powody tego szaleństwa. Miłość

Claudii do Sobieskiego i jej wola oczyszczenia go z zarzutów nie były

wystarczającymi motywami. Coś innego pchnęło ją do tego czynu.

Znał tylko jedną osobę, która mogła rzucić światło na ostatnie dni

samobójczyni. Trudno mu było się z tym pogodzić, ale chodziło

o Philippe’a Marqueta, tego z głupią gębą i włosami obciętymi od

garnka.

Że też najpiękniejsze kobiety tak lokują uczucia…

Corso wsiadł do samochodu i spojrzał na zegarek. Już prawie

czwarta. Żeby kontynuować śledztwo, musiał rozwiązać ważny

problem.

Niechętnie wybrał znienawidzony numer. Był tak przemoczony, że

czuł się, jakby siedział w bajorze.

– Emilija? To ja.

– Przeszkadzasz mi.

– Potrzebuję twojej pomocy.

– Oczywiście odmawiam.

– Chodzi o Thaddée.

– Co się stało?

– Czy mogłabyś zabrać go dziś wieczorem, przed wyjściem niani?

Mam urwanie głowy w pracy.

Zapadła cisza. Corso miał już dosyć ciągłej walki, konfliktów

i negocjacji, które przebiegały zawsze zgodnie z tym samym

schematem. Najpierw będzie musiał prosić, a ona będzie obrzucać go

błotem, potem się pokłócą i zwymyślają jedno drugie, a w końcu dojdą

do z góry znanego wyniku: Emilija rzecz jasna zajmie się dzieckiem,

ale nie po to, żeby wyświadczyć przysługę jego ojcu, a dlatego, że dla

niej był to nie tylko obowiązek, ale też przyjemność.

O dziwo, tym razem wyjątkowo nie musiał powtarzać prośby i udało

się uniknąć kłótni. Czyżby stosunki między nimi zaczęły się

poprawiać? Ostatnio Corso nieznacznie zmienił opinię o Emiliji.

Przypomniał sobie, że była żona ma pewne zalety i może nawet stać ją

na krytycyzm wobec własnych perwersji: nigdy, przenigdy nie

wplątałaby w te seksualne gry Thaddée.

– Przyjadę po niego do ciebie o szóstej.

– Dziękuję.

Teraz już miał czas na zejście do piekła.

 94

S
– Jaki?
ypialiśmy ze sobą, ale to był pewien deal.

– Claudia chciała ode mnie czegoś w zamian za swoją…

przychylność.

Corso nie musiał używać przemocy. Pojechał do mieszkania

Marqueta przy bulwarze Ornano w XVIII dzielnicy. Technik policyjny

wziął kilka dni wolnego, żeby uporać się ze stratą Claudii. Corso po

prostu zadzwonił do drzwi. Marquet spodziewał się go, doskonale

zdając sobie sprawę, że nie skończyli rozmowy.

Corso nie powiedział mu, że Claudia odebrała sobie życie –

przyszedł tu, żeby zdobyć nowe informacje, a nie przekazywać nowiny.

Mężczyźni stali w salonie, gdzie panował półmrok, bo włączona była

tylko lampa na półce. Na dworze wciąż lało.

Corso czekał na ciąg dalszy, jednak Marquet nic już nie mówił.

– Czego żądała w zamian? – zapytał po chwili.

– Chciała…

Jego głos zamarł. Corso zbliżył się o krok.

– Powiesz wreszcie?

Marquet osunął się na fotel i zniknął w mroku. Tylko głos wiązał go

jeszcze ze światem żywych.

– Chciała, żebym podmienił próbki DNA ofiar, Sophie Sereys

i Hélène Desmory.

Usłyszawszy to, Corso podskoczył i zacisnął ręce na

podłokietnikach fotela Marqueta.

– Powtórz!

– Przysięgam! Musiałem zamienić materiał organiczny pochodzący

od ofiar, a także próbki krwi pobranej z ich ciał.

Corso wyprostował się i cofnął o dwa kroki. Teraz to on wtopił się

w ciemności. Wcisnął się w kąt pokoju, próbując zebrać myśli. Te nowe

fragmenty puzzli do niczego nie pasowały. Tworzyły obraz diametralnie

różny od tego, który brał pod uwagę, i obraz ten wydawał się

niezrozumiały.

– To znaczy, że nigdy nie pracowaliśmy na dobrych próbkach? –

rzucił z niedowierzaniem.

– Nigdy.

To było znacznie więcej niż proste stwierdzenie: całe dochodzenie

legło w gruzach, bo opierało się na złych fundamentach. Wszyscy

zostali wprowadzeni w błąd co do materiału dowodowego.

– Już na początku poprosiła cię, żebyś podmienił krew Sophie

Sereys?

– Nazajutrz po morderstwie. Tak. Siedemnastego czerwca dwa

tysiące szesnastego roku.

Corso wolał na razie nie rozwodzić się nad tym, że Claudia

wiedziała o pierwszym morderstwie, zanim ktokolwiek upublicznił tę

informację.

Skup się.

Po co to oszustwo?

Czy już wtedy chciała ochraniać Sobieskiego?

Nie, bo ani krew, ani DNA ofiary nie mówiły nic o tożsamości

mordercy.

– To dlatego z tobą sypiała?

Jego oczy zdążyły oswoić się z ciemnością, toteż dostrzegł blady

uśmiech na twarzy Marqueta. Uśmiech niczym pęknięcie nocnika.

– Na pewno nie uległa mojemu czarowi osobistemu.

Choć Corso nie rozumiał celu Claudii, rozgryzł jej strategię.

Marquet był w trzydziestceszóstce jedyną osobą, która mogła

podmienić materiał dowodowy. Ten niski facet zajmował kluczowe

stanowisko, jeśli ktoś chciał zmienić wyniki analiz krwi albo testów

DNA przeprowadzonych na potrzeby Brygady Kryminalnej.

– Co zamierzała uzyskać dzięki temu oszustwu?

– Zapytałem ją o to, ale nie chciała mi powiedzieć. To był układ:

albo spełnię jej prośbę i będę trzymał język za zębami, albo mogę

zapomnieć o seksie z nią.

Marquet długo się nie wahał. W prawdziwym świecie taki

mężczyzna jak on nie miałby szansy zbliżyć się do kobiety klasy

Claudii.
 – Skąd brałeś nowe próbki?

– Ona mi je dostarczała.

Corso skojarzył fakty i zapytał:

– Czy to ty naniosłeś krew na obrazy Sobieskiego?

– Nie ja. Ona.

Przed oczyma stanęły mu rozedrgane litery wpisane w obrazy.

SARAH. MANON. LÉA. CHLOÉ. No i oczywiście SOPHIE i HÉLÈNE.

Claudia Muller nie tylko naniosła krew na płótno, ale też podrobiła

pismo Philippe’a Sobieskiego. Analizy grafologiczne potwierdziły, że

imiona zostały napisane ręką malarza.

– Skąd ta pewność? – podjął, czując już szum w głowie.

– Nie ma innej możliwości. Poza mną tylko ona miała próbki krwi,

które podłożyłem jako pobrane od Sophie i Hélène. Jeżeli więc nie ja to

zrobiłem, to pozostaje jedynie ona.

Kolejny element puzzli i kolejna zagadka. Gdyby Claudia zrobiła to,

żeby pogrążyć Sobieskiego, jej zachowanie byłoby perfidne: udawałaby,

że broni malarza, żeby pozbawić go szansy w tym procesie. Na pozór

walcząc o jego uniewinnienie, tak naprawdę robiłaby wszystko, żeby

dostał dożywocie. Najlepszą metodą, by doprowadzić do skazania, było

zostać jego obrońcą.

Corso poczuł zawrót głowy, przypominając sobie w odwróconej

kolejności (i w przyspieszonym tempie) główne wątki sprawy. To

Claudia od samego początku manipulowała wszystkim tak, żeby

Sobieski zdechł za kratami. To ona kazała podmienić probówki

z krwią, żeby mieć pewność, że tę samą krew naniesie na obrazy

Sobieskiego już wcześniej, w jego tajnej pracowni.

Ale po co?

Przez moment zastanawiał się też, skąd pochodziła krew, którą

wypisała inne imiona na płótnach, bo tej tajemnicy nikomu nie udało

się rozwikłać.

Lecz nie o to teraz chodziło. Corso był już bliski innej dedukcji, nie

głębokiej pewności, ale – powiedzmy – wersji bardzo prawdopodobnej.

Z tego manipulowania próbkami organicznymi wynikał fakt zupełnie

szalony: być może to Claudia zamordowała striptizerki.

I tu jednak nasuwało się pytanie: po co?

 Czyżby była perwersyjną morderczynią, która w Sobieskim

dostrzegła świetnego kozła ofiarnego? A może, przeciwnie, malarz

(i jego ostateczna klęska) był głównym celem jej działań? Wówczas

jednak zabiłaby dwie kobiety z otoczenia artysty tylko po to, żeby

postawić go przed sądem. A potem rozsiałaby tropy wskazujące na jego

winę aż po kropkę nad i: imiona obu kobiet wypisane krwią na

najnowszych obrazach Sobieskiego.

Corso był skłonny wyobrazić sobie i zaakceptować wszystko, wciąż

jednak brakowało mu najważniejszego: motywu. Po co Claudia Muller

miałaby to robić? Co było przyczyną skrywanej i tak zaciekłej

nienawiści do malarza?

A gdyby założyć, że jest morderczynią, to po co podmieniła krew

ofiar? Przecież równie dobrze mogła zachować odrobinę ich krwi

i pozostawić jej ślady w pracowni Sobieskiego, a także na obrazach.

W gruncie rzeczy byłoby to znacznie prostsze. Dlaczego uciekła się do

tej sztuczki, skoro nie miało to znaczenia dla losów Sobieskiego

i właściwie niczemu nie służyło?

Marquet najwyraźniej podążał tropem myśli Corso.

– Ja też się nad tym zastanawiałem – przyznał. – I przeprowadziłem

własne dochodzenie.

– Czyli?

– Pomyślałem, że skoro Claudia prosi mnie o zamianę dowodów, to

chce ukryć coś, co dotyczy Sophie i Hélène. Zachowałem próbki ich

krwi i na własną rękę zleciłem analizy.

Corso miał tak sucho w gardle, że mógłby zapalić o nie zapałkę.

– Znalazłeś coś?

Marquet znów pozwolił sobie na enigmatyczny uśmiech w półmroku

upstrzonym cieniami strug deszczu, który zalewał okno.

– To banalne. Sophie i Hélène były siostrami.

– Chcesz powiedzieć… siostrami biologicznymi?

– Dokładniej przyrodnimi. Ale z całą pewnością miały wspólnego

ojca.
 95

C orso zdążył na pociąg odjeżdżający

dwadzieścia trzy do Frasne, miasta, o którym nigdy nie słyszał. Potem

o osiemnastej

przesiadł się, żeby dojechać do Pontarlier. Po trzech godzinach podróży

w zimową noc, w stronę gór i prawdy, dotarł do celu, za kompana

mając tylko komputer.

A tym celem był dom dziecka w La Motte-Sassy, gdzie od 1998 do

2004 roku razem dorastały Sophie Sereys i Hélène Desmora. Stéphane

chciał pomówić z kimś, kto je znał i mógłby potwierdzić sensacyjną

wiadomość dnia.

Dziewczynki były przyrodnimi siostrami i wcale nie było to aż tak

zaskakujące, jak mogło się wydawać. Sophie urodziła się bezimiennie,

porzucona przez matkę, która wydała ją na świat w Lyonie w 1984

roku. Hélène, młodsza o dwa lata, pochodziła z Lons-le-Saunier, a jej

rodzice nie potrafili zapewnić jej opieki. Teoretycznie więc ojcem obu

dziewczynek był Jean-Luc Desmora, kelner, śmieciarz, bezrobotny,

a nade wszystko alkoholik ze skłonnościami do agresywnych

zachowań.

Można było sobie wyobrazić, że dwa lata wcześniej krążył

w okolicach Lyonu, gdzie nawiązał przelotną znajomość z matką

Sophie, która z jakiegoś powodu odrzuciła dziecko. Smutna historia

rodzinna, jakich wiele.

Nic też dziwnego, że dziewczynki się poznały (i w pewnym sensie

rozpoznały) w miejscowym domu dziecka. Od tej chwili chowały się

w tych samych ośrodkach i rodzinach zastępczych. Razem pojechały

do Paryża i próbowały swych sił w świecie striptizu. Corso pamiętał

też, że ukrywały swoją przyjaźń, prawdopodobnie po to, żeby w razie

problemów dysponować większą siłą. To była ich tajna broń.

Ale dlaczego Claudia Muller – czy była morderczynią, czy nie –

chciała ukryć ich pokrewieństwo?

 Rodziło się wiele innych pytań, lecz Corso przysiągł sobie, że nie

będzie na razie nad nimi rozmyślał. Wiedział, że zmęczona w tej chwili

głowa i tak nie znajdzie na nie odpowiedzi, zwłaszcza że tak niewielu

rzeczy był pewny. A gdyby nawet podsuwała mu jakieś pomysły na

oślep, mogłoby być jeszcze gorzej.

Trzy godziny jazdy pociągiem poświęcił więc na zapisanie

w komputerze wszystkiego, co dotąd zrozumiał, i tego, co zakładał.

A co do reszty…

Pewien fakt nie dawał mu spokoju. Claudia poprosiła Marqueta,

żeby zamienił próbki już po pierwszym morderstwie. Było to bardzo

ważne, oznaczało bowiem, że prawniczka w chwili śmierci Sophie znała

kolejną ofiarę – Hélène.

A zatem albo była morderczynią, albo znała mordercę i jego

zamiary.

W tym drugim przypadku powinna jednak uprzedzić Hélène.

Dlaczego tego nie zrobiła?

Żadnych pytań, Corso. Żadnych pytań.

Oparł czoło o szybę i próbował w ciemnościach obserwować

krajobraz. Niewiele zobaczył. Zanurzył spojrzenie i myśli w tej czarnej

pustce za oknem, pragnąc się w nią wtopić. Obudził go dopiero

przyjazd do Frasne. Wytoczył się na peron i ujrzał inny świat.

Wszędzie było biało. Dworzec tonął w śniegu. Światło latarni

odbijało się w zaspach, które ciągnęły się wzdłuż torów TGV, bajecznie

skrząc. W innych miejscach śnieg tworzył łagodniejsze pagórki,

układające się tak miękko, jakby ktoś zrobił świąteczne dekoracje

z waty. Brakowało tylko małego Jezuska w stajence. Corso poczuł się

trochę nie na miejscu. Przyjechał w lekkiej kurtce, bez walizki. Na

peronie nie było nikogo.

Tylko on wysiadł we Frasne.

Tylko on czekał na pociąg do Pontarlier.

Przez dziesięć minut dygotał z zimna. Czuł się tak, jakby zamknięto

go w śnieżnej kuli, takiej, jaką potrząsa się, żeby zobaczyć wieżę Eiffla

albo Świętego Mikołaja wśród płatków śniegu. Potem nadjechał krótki

pociąg o futurystycznym wyglądzie, w barwach gołębiostalowych.

Stajenka, śnieżna kula, pociąg elektryczny – Corso wylądował

w krainie zabawek. Wsiadł do wagonu, wciąż sam. Po kwadransie

znalazł się w Pontarlier. Było tu bardzo podobnie jak we Frasne, z tym

że przybyło śniegu i – jeśli to możliwe – ludzi było jeszcze mniej, bo

stąd wyniosła się nawet obsługa dworca.

Skierował się do wyjścia, licząc, że znajdzie przynajmniej taksówkę.

Udało się – jedna jedyna czekała na niego. Czarna przednia szyba,

niewidoczny kierowca, rura wydechowa wyrzucająca kłęby dymu

w świetle latarni. Z bożonarodzeniowej scenerii pejzaż zamienił się

teraz w scenografię horroru – wystarczyło wsiąść do auta, żeby

zrozumieć, że wiezie cię do motelu na pustkowiu, gdzie składa się

ofiary z ludzi.

Kiedy Corso powiedział, dokąd chce jechać, kierowca zaśmiał się

wesoło:

– Całe szczęście, że mam dobre opony!

Samochód piął się po drodze w stronę Larmont i granicy ze

Szwajcarią. Za oknem rozpościerał się niesamowity, posrebrzony

blaskiem księżyca pejzaż. Śnieg odmieniał równiny i góry, które

wyglądały jak zjawy. Jego blada poświata zdawała się nawet ziemię

czynić niematerialną.

W takich okolicznościach Stéphane wyobrażał już sobie dom

dziecka w La Motte-Sassy jako wznoszący się na zboczu góry gmach

o ciemnych oknach, nawiedzany przez ruchliwe duchy. Czekała go miła

niespodzianka – ujrzał długi, otynkowany na różowo i sowicie

oświetlony budynek, którego duże balkony nasuwały skojarzenie

z hotelami w górskich kurortach.

– Mam czekać czy nie?

– Nie, dziękuję – powiedział Corso, płacąc za kurs.

Nie uprzedził o swoim przyjeździe i nie miał pojęcia, co czeka go

w tej placówce, która przed prawie dwudziestu laty przyjęła dwie

dziewczynki wychowujące się jak siostry i – choć nikt o tym nie

wiedział – będące siostrami.

Policjant przeszedł po cichu kilka kroków do wejścia po miękkim,

ale śliskim śniegu, potem użył staromodnego dzwonka. Czekał

cierpliwie, dygocząc w cienkiej kurtce. Temperatura jeszcze spadła

i był pewien, że przypłaci to chorobą.

W końcu drobny facet w dresie, który równie dobrze mógł być

wychowawcą co kryminalistą, otworzył drzwi. Corso przedstawił się,

pokazując odznakę, i poprosił o rozmowę z osobą, która kieruje tą

placówką. Była dwudziesta druga trzydzieści, więc facet mógł po

prostu trzasnąć drzwiami, ale nawet się nie obruszył i bez słowa

poszedł tam, skąd przyszedł, jakby poruszał się po torach kolejowych.

Stéphane czekał w ogromnej sali, którą bezskutecznie próbowała

rozweselić bogato zdobiona (własnoręcznie robionymi bombkami

i łańcuchami) choinka. Przespacerował się kilka kroków po

nieskazitelnie czystym holu. Rozpoznawał ten wystrój: gładki gres,

olejne ściany, bordowe linoleum. Łatwe do mycia i dezynfekcji. W tego

rodzaju instytucjach za każdym biegli ze ścierką – żadnych śladów,

żadnych wspomnień.

Przygotował się do tej wizyty, opancerzył się mentalnie. Nie wolno

mu było dopuścić do głosu własnych wspomnień, pozwolić, żeby

pokazały swoją paskudną mordę. Kiedy jednak podszedł do choinki,

ścisnęło mu się serce. Na widok figurek z kartonu i łańcuchów

z papieru kolorowanego flamastrami przypomniał sobie te wszystkie

Gwiazdki, gdy mimo prezentów zawsze czuł, jak otwiera się stara rana

i przysparza cierpień. Za każdym razem bolało go, że nie ma rodziców

ani tej skupionej tylko na sobie miłości.

Zawsze bronił twierdzenia, że w życiu zdarzają się większe

nieszczęścia niż dorastanie w domu dziecka, a brak korzeni

rodzinnych sam w sobie nie jest katastrofą. A jednak ta rana nigdy się

nie zabliźniła. Rósł z nią, żył z nią, co dnia starając się wypełnić ją

okruchami miłości zdobytej to tu, to tam – nawet gdy te okruchy

złożyły się na Mamę i obróciły w tragedię.

– Komendant Corso? Brigitte Caron, jestem dyrektorką tej

placówki.

Kobieta około czterdziestki, także w dresie, stała przed nim. Na

nogach miała kapcie, dlatego nie usłyszał, że nadchodzi. Włosy koloru

słomkowego, ceglasta cera, pyzata twarz – dyrektorka wyglądała jak

lukrowane jabłko.

Corso znów się przedstawił. W kilku słowach wyjaśnił cel swojej

wizyty. Sophie Sereys. Hélène Desmora. Lata 1998–2004. Nie wyjaśnił,

dlaczego pyta o te dwie dziewczynki.

– I przychodzi pan o tej porze? – zdziwiła się.

– To niezwykle pilne śledztwo.

 Pokiwała głową. Przyjechał tu mimo zimna i śniegu, nocą, tylko po

to, żeby porozmawiać o dwojgu zapomnianych przez świat dzieciach.

Godne podziwu.

– Przykro mi, ale pracuję tutaj dopiero pięć lat. Nie potrafię panu

pomóc.

– A może któryś z wychowawców pracował tu w tamtych czasach?

Ktoś, kto mógłby udzielić mi informacji.

– Nie. Pracownicy często się zmieniają, żeby nie dopuścić do

powstawania zbyt bliskich więzi między wychowawcami

a wychowankami.

– Jak w banku.

– Słucham?

Oparła dłonie na biodrach i wyglądała teraz niczym kulomiotka

z ekipy lekkoatletów z Europy Wschodniej.

– Nie, nic – powiedział, wsuwając do kieszeni telefon.

– Chwileczkę. Może jednak jest ktoś taki.

– Kto?

– Lekarka z Pontarlier, Emmanuelle Cohen. Jest tu od bardzo

dawna.

– Zechce pani podać mi jej adres?

Brigitte Caron po raz pierwszy zdobyła się na uśmiech – pęknięcie

na lukrowanym jabłku.

– Ma pan szczęście. Właśnie tu jest. Zachorowało jedno z dzieci.

Corso o mało nie krzyknął z radości. Był głęboko przekonany, że

tego, kto podejmuje ryzyko – na przykład jedzie nagle w nieznane

miejsce, nie mając żadnej gwarancji, że cokolwiek wskóra – zawsze

czeka miłe zaskoczenie.

– Pójdę po nią.
 96

W łosy krótkie i siwe, smukła, przygarbiona sylwetka, niemal

złamana na wysokości karku – lekarka pojawiła się na schodach po

pięciu minutach.

To była prawdziwa pani doktor z górskiej wioski. Miała plecak,

czapkę i puchową kurtkę. Wyglądała na osobę, która ma w nogach

czterdzieści lat wspinaczki do chorych i rodzących. Pogromczyni

szczytów i wąskich ścieżek Francji.

Corso od razu poczuł do niej sympatię. Sympatię, której korzenie

sięgały jego dzieciństwa, a także tych lat, kiedy uzależnił się od

heroiny. Spotkał kilku podobnych do niej lekarzy, którzy nie tylko

zapisywali mu leki, ale też dawali coś znacznie cenniejszego:

serdeczność, współczucie, życzliwość. Paliwo dla dziecka i dla

zdegenerowanego podrostka, którym był.

– Brigitte powiedziała, że to coś ważnego. Chodzi o Sophie i Hélène,

tak?

Corso zerknął na nią, zdziwiony.

– Czytam gazety – wyjaśniła. – Wiem, jak zginęły te biedne

dziewczyny.

– Pamięta je pani?

– Oczywiście, leczyłam je przez kilka lat.

– Na co chorowały?

Podeszła do ławki i odstawiła plecak. Wsunąwszy ręce do kieszeni,

mówiła dalej, wyprostowana, lecz z pochyloną głową – jak latarnia.

– Różnie, na ogół to były banalne choroby. Ale długofalowo

musiałam grać rolę psychologa. Z tymi dziewczynkami nie było za

dobrze.

– Może pani to sprecyzować?

– Jedna wciąż kipiała gniewem, druga wierzyła w duchy.

Z łatwością je rozpoznał: Sophie, która ziała nienawiścią do

wszystkich, nawet do siebie samej; Hélène, która sypiała z trupami.

 Corso od razu przeszedł do rzeczy.

– Śledztwo wykazało, że były siostrami.

– To była tajemnica poliszynela.

Policjant liczył, że uzyska efekt zaskoczenia. Nie udało się.

– Tak naprawdę były siostrami przyrodnimi – uściślił.

– Zrozumiałam.

– Skąd pani o tym wiedziała?

– Nie mieliśmy pewności, ale były do siebie bardzo podobne.

– Fizycznie?

– Nie, raczej w sposobie zachowania, mówienia… Niektóre gesty

miały uderzająco podobne.

– Ale to mógł być efekt przebywania ze sobą.

Uśmiech, który pojawił się na twarzy lekarki, zdołałby pokonać

każdy wicher, każdą przeszkodę.

– Musiałby pan je znać. One z pewnością miały wspólne korzenie.

– Analizy wykazały, że miały wspólnego ojca, Jean-Luca Desmorę.

Znała go pani?

Emmanuelle Cohen stała przy ławce, trzymając ręce w kieszeniach.

Mimo siwych włosów wysuwających się spod czapki wyglądała jak

studentka, która czeka na kolejny wykład.

– Jest pan w błędzie. Desmora nie był ojcem Hélène.

– Słucham?

– Kolejna tajemnica poliszynela: Nathalie Desmora została

zgwałcona na przedmieściu Besançon.

Corso czuł narastający szum w uszach – może to był głos prawdy.

– Zgłosiła to?

– Nie. Była już żoną Desmory i wiodła rozwiązłe życie.

– W takim razie może dziecko nie było owocem gwałtu?

Lekarka przeszła kilka kroków, jej sylwetka w obszernej kurtce

wyglądała jak patyk.

– Trudno to wykluczyć. Tylko że od tamtej pory nikomu nie dała się

tknąć. Ciąża była dla niej istną udręką, sowicie zakrapianą czerwonym

winem i piwem.

– Skąd ma pani takie informacje?

– To nieduży region. Tu wie się o wszystkim. Zresztą w tamtym

czasie Nathalie często bywała moją pacjentką. Ona i jej mąż żyli
w okropnych warunkach. Nędza, alkohol, przemoc… To było wręcz

przerażające. Tuż po porodzie opieka społeczna odebrała im dziecko.

Tu wie się o wszystkim. Corso miał coraz większe nadzieje.

– Ustalono, kto ją zgwałcił?

– Krążyły plotki. Mówiło się o włóczędze, bestii seksualnej. Ponoć

kręcił się po pograniczu i zadarł już z prawem, ale na południu kraju.

W takiej sytuacji informacje nigdy nie są precyzyjne. Żandarmi mówią

coś w kafejce, ich słowa są powtarzane, przekręcane, a w końcu rodzą

się prawdziwe mity.

Szum w uszach wciąż się nasilał.

– Skoro Sophie i Hélène były siostrami, to gwałciciel musiał być

ojcem Sophie.

– Oczywiście. Ale o tym też wszyscy wiedzieli.

Dla policjanta plotkująca i szepcząca o wszystkim wieś była jak

manna z nieba.

– Ho, ho – powiedział, żeby trochę zwolnić rytm tych wynurzeń. –

Czyżby chciała mi pani powiedzieć, że wiadomo też, kto był matką

Sophie?

Emmanuelle Cohen znów zrobiła kilka koków. Poruszała się po

linoleum tak cicho, jakby jej długa postać nic nie ważyła.

– Poród jako X w szpitalu w Pontarlier? Wszyscy o tym wiedzieli.

Pielęgniarki nie potrafią trzymać języka za zębami.

Corso pomyślał o własnych narodzinach i tym przekonaniu, na

którym budował swoje życie: ustalenie tożsamości matki jest

niemożliwe. Jego przyjście na świat miało wartość bezwzględnej

tajemnicy. Gadanie! Po prostu chronił się w ten sposób.

– Kto był matką Sophie? – spytał wprost.

– Nie pamiętam już, jak się nazywała. Kelnerka, około dwudziestu

lat. Pracowała w barze przy drodze do Morteau. Też została zgwałcona.

O ile się nie mylę, zgłosiła popełnienie przestępstwa. Wszczęto

śledztwo, ale to nic nie dało.

– I uważa pani, że gwałcicielem jej i Nathalie był ten sam człowiek?

– Z pewnością. Pamiętam, że rysopisy były zbieżne. Chudy gość bez

kilku zębów. Żandarmi skupili się na mężczyźnie, który krążył po

okolicy i odpowiadał profilowi łotra, o którym mówiłam. Ale śledztwo

niczego nie przyniosło. Facet nie miał alibi, jednak kobiety go nie

rozpoznały. Albo nie chciały go rozpoznać.

Szum w uszach stał się hukiem jak po wybuchu. Corso miał

wrażenie, że ogłuchł. Blast, jak mówią Anglicy.

– Pamięta pani jakieś szczegóły? – zdołał zapytać. – Jakąś

wskazówkę, która mogłaby nas nakierować?

– Tak. Mówiło się wtedy o sposobie wiązania, którego użył

gwałciciel. To był szczególny węzeł, chyba skautowski, nie bardzo

wiem. Wszyscy fascynowali się tą osobliwą pieczęcią. Ale proszę

pamiętać, że to, co mówię, to tylko pogłoski, plotki powtarzane

w przygranicznych barach. Nic naprawdę poważnego…

Corso właściwie już nie słyszał, jakby ciśnienie rozerwało mu

bębenki. Prawda, która wyłaniała się od pewnego czasu, teraz spadła

mu na sumienie i wyniszczała go tak, jak straszliwe tsunami zmiata

z powierzchni ziemi portowe miasto.

Sophie Sereys i Hélène Desmora były córkami Philippe’a

Sobieskiego.

Ta wiadomość stała się nowym, bardzo silnym środkiem grawitacji

i przyciągała wszystko inne: czas, przestrzeń, myśl. Kiedy odzyskał

w miarę normalny stan świadomości, zorientował się, że został sam na

sam z choinką, która wciąż się na niego gapiła.

Emmanuelle Cohen wyszła, i to chyba już dawno. Powiedziała mu

„do widzenia”, a on odruchowo odpowiedział.

Nagle usłyszał szuranie kapci na bordowym linoleum.

– Jeszcze pan tu jest?

Brigitte Caron pojawiła się w dresie i kapciach.

Corso zdobył się tylko na pytanie:

– Czy mogę tu przenocować?

 97

N ie sen i nie śmierć.

Coś czarnego, wilgotnego, głębokiego.

Kiedy Corso się obudził, kompletnie ubrany, nie wiedział, gdzie jest

ani nawet kim jest. Dopiero po kilku minutach zdołał wszystko

uporządkować i przypomniał sobie, że spędził noc w domu dziecka

w La Motte-Sassy. Zaprowadzono go do wolnego pokoju, gdzie stało

piętrowe łóżko. „Górne, jeśli pan tak miły”.

Teraz przypomniał mu się cały wczorajszy spektakl.

Niesamowity i niepojęty. Dwie pierwsze ofiary kata ze Squonka były

córkami Philippe’a Sobieskiego, którego uznano za sprawcę tych

zbrodni.

Corso podszedł chwiejnym krokiem do umywalki i wsadził głowę

pod zimną wodę. Może liczył, że wymaże to wszystko z pamięci albo –

przeciwnie – ustali naturalny i logiczny porządek niespójnych

elementów.

Obserwował w lustrze swoją mokrą twarz – nie poznawał samego

siebie: nieogolony, pełen lęku, ze szklistym spojrzeniem. Miał wrażenie,

że przeszedł przez niewidzialną zasłonę i znalazł się

w surrealistycznym wymiarze bytu. A może było odwrotnie i dotąd

całkowicie mijał się z prawdą?

Zacznijmy od początku. Claudia Muller zabiła Sophie Sereys

i Hélène Desmorę. A skoro tak, to także Marca Guarnieriego. Spała

z tym nieszczęśnikiem z Centralnej Służby Identyfikacji Śledczej, żeby

nikt się nie dowiedział, że dwie pierwsze ofiary to siostry przyrodnie.

Potem postarała się, żeby Sobieski został oskarżony i skazany za

morderstwa, których ofiarami padły jego córki.

Informacji było sporo, to prawda, ale brakowało wciąż tej

najważniejszej: DLACZEGO. Z pewnością była to zemsta, jednak

motyw pozostawał zagadką. Czy Claudia chciała pomścić zgwałcone

matki? Ich córki, które żyły, pozbawione korzeni? Nie mści się,
zabijając tego, kogo chce się pomścić. No i ten finalny absurd:

zakładając, że prawniczka chciała ukarać malarza fałszerza, trudno

pojąć, dlaczego odebrała sobie życie w taki sposób, w jaki zginęły

ofiary, bo przecież automatycznie dowodziła niewinności Sobieskiego.

Dlaczego postanowiła umrzeć, burząc pułapkę, którą sama zastawiła?

Corso nie zjadł śniadania. Nie pożegnał się nawet z Brigitte Caron.

Po prostu wezwał taksówkę i nie umywszy się ani nie przebrawszy,

wymknął się jak złodziej z laptopem pod pachą. Wymięty, brudny,

kazał się zawieźć na dworzec w Pontarlier, nadal zasypywany przez

śnieg, a stamtąd pojechał pociągiem do Genewy, gdzie z dworca

taksówką dotarł na lotnisko. Teraz realizował już przemyślany plan.

Najpierw zadzwonił do Emiliji – Thaddée miewał się świetnie. Potem

połączył się z Barbie, żeby ktoś na tej ziemi wiedział, gdzie się

podziewa.

– Co ty wyprawiasz? – warknęła jak urodzona szefowa grupy:

autorytarna, ale też chcąca chronić swych ludzi.

– Jadę do Wiednia. Zamierzam porozmawiać z rodzicami Claudii.

– Co to za nowe szaleństwo? – Nie pozwoliła mu nawet

odpowiedzieć, za to poczęstowała kazaniem. To także była cecha

rasowego dowódcy. – Musisz się odsunąć od tej sprawy, Corso. Pozwól

nam działać i zajmij się czym innym.

– A do czego doszliście?

– Do niczego.

– Aż się chce was zostawić, żebyście radzili sobie sami.

– A co? – rzuciła agresywnie. – Masz lepszy pomysł?

– Może.

– Jaki?

– Zadzwonię stamtąd.

– Nie, zaczekaj.

– Co?

– Wiesz o Lambercie?

– Nie. Co się stało?

– Wczoraj wieczorem zastrzelili go w samochodzie w Saint-Denis.

Dwaj motocykliści wpakowali w Lamberta trzy kule, strzelali z bliska.

Corso przypomniał sobie ostrzeżenie Catherine Bompart: „Wiesz, że

Ahmed Zaraoui wyszedł na wolność?”. Diler teraz się mścił.

 – Wiadomo, kto to zrobił?

– Od razu pomyśleliśmy o Zaraouim, ale ma alibi.

– Mógł dać kontakt na Lamberta.

Barbie nie powiedziała już ani słowa. Ta cisza znaczyła: „a drugi

pewnie na twoją głowę”. Jego dawna zastępczyni, tak jak Bompart,

nigdy nie dała się oszukać w tej sprawie – wiedziała, że Corso

uczestniczył w strzelaninie w Pablo-Picasso. Ważne było, czy i Zaraoui

o tym wiedział.

Corso spokojnie odłożył telefon. W tej chwili nie miał już ani

odrobiny miejsca w głowie i nie mógł przejmować się kolejną pogróżką.

Liczyła się tylko sprawa Squonka.

Na lotnisku Genewa-Cointrin szybko przeszedł do strefy odlotów

i znalazł lot do Wiednia easyjetem o godzinie czternastej. Czekał,

snując się pomiędzy sklepami i wchodząc czasem do baru na kawę.

Kiedy w końcu znalazł się w samolocie, usiadł przy oknie i odizolował

się od świata. Kłopot w tym, że jego świat wewnętrzny nie był zbyt

wesoły. Mógł trzymać się tylko jednej hipotezy: w życiu Claudii Muller

wydarzyło się coś, co uczyniło z niej mścicielkę. A to „coś” miało

związek z Sobieskim.

W Wiedniu wylądował około szesnastej. Już się ściemniało. Przed

rokiem w Londynie pozłacane wystawy i czerwone autobusy sprawiły,

że poczuł się jak w sklepie z zabawkami. W Wiedniu pod koniec

grudnia trafił w sam środek krainy Świętego Mikołaja: wszystko lśniło,

były czerwone tramwaje i mosiężne aniołki.

To miasto kojarzyło się zresztą z takim obrazem: dziecięce chóry,

jeźdźcy na białych koniach, kobiety, których życie płynie w rytmie na

trzy pas, jak na balu w Operze Wiedeńskiej…

Skulony w taksówce, przemarznięty, z roztargnieniem patrzył na

pałace, pomniki, fontanny z najadami… Wyrafinowana architektura,

bogactwo zdobień jak w zamku Walta Disneya, a wszystko błyszczące

niczym rosyjskie cerkwie. Śniegu nie było, ale cierpliwie na niego

czekano.

Corso znał miasto. Zwiedzał je z Emiliją, zanim jej zabawy w sado-

maso zdusiły ich miłość. Chodzili po nim zakochani, przytuleni,

jeździli dorożką, liczyli zegary, do znudzenia zwiedzali muzea, bywali

na koncertach, jedli strudel.

 – Daleko jeszcze? – zapytał po niemiecku (Emilija nauczyła go

podstawowych zwrotów).

– Już dojeżdżamy.

Barbie w końcu zgodziła się podać mu adres Mullerów na

Himmelpfortgasse. Majestatyczny gmach z białego kamienia z dużą

bramą, przez którą mogły przejeżdżać dorożki.

Kiedy wspiął się na schody, jego uwagę zwróciły szczegóły –

szerokość stopni, poręcz z lakierowanego drewna, złocone gałki

u drzwi – świadczące o spokojnym charakterze tego miejsca. Dla Corso

wnętrze kamienicy było jak to, co znajduje się pod spódnicą

dziewczyny: chwila prawdy, gdy dostrzega się naturę rzeczy.

Wszedł po cichu i zadzwonił do masywnych, polakierowanych na

beżowo drzwi. Czekał przynajmniej dwie minuty, jakby stopniowo

wynurzał się po nurkowaniu w głębinie. Kiedy drzwi się otworzyły,

zrozumiał swój nietakt. Stał przed nim ojciec Claudii. Twarz miał

lodowatą. Sweter w serek, sztruksowe spodnie.

– Po co pan tu przyszedł?

Franz Muller powiedział to doskonałą francuszczyzną, wyniosłym

tonem, który znaczył: „Władam pańskim językiem, a pan nie zna

mojego. Znam pańskie zasady, a pan nigdy nie zrozumie moich”.

– Chciałem zadać państwu kilka pytań, chodzi o państwa córkę.

Śledztwo trwa i…

– Wynocha.

Austriak wystarczająco dobrze znał francuski, żeby wiedzieć, kiedy

drobne odstępstwo od uprzejmości jest skuteczne. Corso skinął głową.

Wiedział już, że nie tylko nie uzyska tu żadnej odpowiedzi, ale też za

chwilę może zjechać ze schodów na tyłku.

Przy okazji zauważył, że surowe oblicze pięknej Claudii było tym, co

odziedziczyła po ojcu. Wypukłe czoło, mocno zarysowane kości

policzkowe, roziskrzone źrenice… Górna część twarzy wyrażała emocje,

dolna zajmowała się sprawami bieżącymi. Mullerowie, ojciec i córka,

uwodzili spojrzeniem, a swą wolę narzucali głosem.

W tym momencie za plecami męża stanęła Martha Muller. Nie miała

tej wrodzonej elegancji Claudii, jednak jej pulchna, ale proporcjonalna

figura nosiła ślady piękna, a cera zachowała bladość kości słoniowej.

 Przez ułamek sekundy myślał, że może jeszcze ponowić prośbę, ale

małżonka ujęła męża pod ramię i zawisła na nim niczym tonący na

szczątkach masztu statku. Podróż na darmo.

Zanim Franz Muller trzasnął mu drzwiami przed nosem,

podsumował sytuację w jasnych, jednoznacznych słowach:

– Zabił pan naszą córkę.

 98

C orso ze spuszczoną głową,

Himmelpfortgasse. Jak pokonany, cień bez konturów, przemykał przed

przygarbiony, szedł

wystawami. Wiedział, że musi wrócić do Paryża z pytaniami, ze

sprzecznymi tropami, z okruchami prawdy, które są jeszcze gorsze od

kłamstwa.

„Zabił pan naszą córkę” – może nawet by to wolał. Bo wtedy Claudia

byłaby niewinna. A poza tym można by coś z tej sprawy zrozumieć.

– Panie Corso!

Nie od razu rozpoznał kobietę, która zbliżała się do niego w czarnej

puchowej kurtce, lśniącej jak torba na śmieci. Martha Muller.

– Panie Corso – powtórzyła, zadyszana. Para przesłaniała jej

twarz. – Chciałam pana przeprosić. Franz, mój mąż… Rozumie pan,

jest wstrząśnięty.

Corso skłonił głowę, nie wyjmując rąk z kieszeni. Ukłon,

przywitanie, przeprosiny – mogła to odebrać, jak chciała. Ale może był

to tylko odruch, żeby lepiej słyszeć tę kobietę, która sięgała mu pachy.

– Możemy porozmawiać? – spytała z lekkim szwajcarskim

akcentem.

Corso rozejrzał się, szukając miejsca, gdzie mogliby usiąść.

Pięćdziesiąt metrów dalej zobaczył kawiarnię.

– Chodźmy – rzucił.

Może jednak uzyska wskazówki, na jakie liczył.

Wydawało mu się, że wybrał tradycyjną wiedeńską kawiarnię, jak

się tu mówiło, Kaffehaus, okazało się jednak, że weszli do cukierni-

herbaciarni. Od progu poczuł zapach strudla z jabłkami. Po kilku

wdechach miał już wrażenie, że przytył o dwa kilogramy.

Posadził niską kobietę przy stole, tak jak zawiesza się figurkę anioła

na gałęzi choinki – a włosy, okalające puklami twarz lalki, Martha

miała anielskie – ale to był anioł powalony na kolana, niezdolny wzbić

się do lotu.
 – Czego się pani napije? – spytał.

– Kawy.

Corso złożył zamówienie, a potem położył dłonie na stoliku. Chciał

sobie udowodnić, że nie drżą, on zaś gotów jest ze spokojem wysłuchać

informacji: ważnych lub nie.

Tak upłynęło im kilka pierwszych sekund w przytłumionym

szmerze cukierni. Ciasta wędrowały nad ich głowami. A na dworze

wreszcie sypał śnieg.

Podano kawę. To był sygnał dla Corso.

– O czym chciała mi pani powiedzieć?

– Mam wiadomość, która może być dla pana przydatna, choć nie

wiem jak.

– Przekonajmy się.

Corso dostrzegał teraz u Marthy oznaki, które nie mogły go zmylić:

obrzmiała twarz, suche kąciki ust, ciężkie powieki. Antydepresanty,

dlatego się trzymasz.

Kobieta milczała. Trudno jej było to z siebie wyrzucić. W końcu

zaczęła od pytania:

– Na jakim etapie jest śledztwo?

– Nie biorę bezpośredniego udziału w tej procedurze, ale…

– Na pewno pan wie, co zdołali osiągnąć pańscy koledzy.

– Jak dotąd nie mają niczego konkretnego.

– A pan? Jak pan to widzi?

Corso spojrzał na nią z ukosa, niczym wspinacz, który przechyla

głowę i wznosi oczy, ciągnąc asekurującą go linę. Nie, nie była dość

mocna. Nie powie tej kobiecie prawdy. A zresztą, sam nie znał jeszcze

całej prawdy.

– Proszę mi powiedzieć coś, co mogłoby mi pomóc – uciął. – Proszę.

Utkwiła wzrok w filiżance kawy, którą mieszała. Aromat z trudem

przebijał się przez ciężką woń wypieków. Siedziała tak przez dłuższą

chwilę, jakby chciała wprowadzić się w stan hipnozy.

– Claudia nie była córką Franza.

Nawet jeśli spodziewasz się najgorszego, rzeczywistość zawsze

potrafi przerosnąć oczekiwania. Corso przyjął do wiadomości fakt,

teraz czekał na szczegółową opowieść.

 – Kończyłam szkołę średnią w Ormes – zaczęła. – To była pensja dla

dziewcząt w Szwajcarii, pod Yverdon-les-Bains nad jeziorem Neuchâtel.

Corso miał przed oczyma mapę regionu: Yverdon-les-Bains,

oddalone o zaledwie czterdzieści kilometrów od Pontarlier, znajdowało

się na terenie łowieckim Philippe’a Sobieskiego z lat osiemdziesiątych.

– Nie wybijałam się w szkole. Jako osiemnastolatka nie uzyskałam

jeszcze świadectwa dojrzałości, odpowiednika francuskiej matury.

Większość czasu spędzałam, podpierając ściany, podjadając i świetnie

się bawiąc. Typowa dziewczyna, taka, jakie lubi się na szwajcarskich

pensjach.

Policjant nie miał dość cierpliwości, by słuchać tak szczegółowej

relacji.

– Została pani zgwałcona? – zapytał.

– Owszem, można tak powiedzieć. Spotkałam go w przygranicznym

barze. Szczerze mówiąc, nie zapamiętałam go zbyt dokładnie.

Wygadany bad boy, całkiem przystojny. Początkowo miał moje

przyzwolenie, ale potem stał się agresywny. Powtarzam: niewiele

pamiętam, bo byłam pijana. Wszystko działo się na podwórzu za

barem, między wychodkiem a śmietnikami. Tak została poczęta

Claudia.

Martha zamilkła. Miała specyficzny sposób mówienia: szwajcarski

akcent zdradzał pewną indolencję, treść wypowiedzi była za to

niezwykle konkretna.

– Domyśla się pan, co było dalej – podjęła po chwili. – Po dwóch

miesiącach zorientowałam się, że jestem w ciąży.

– I?

– Załatwiono to po austriacku.

– Ale pani jest Szwajcarką.

– Rodzice byli Szwajcarami, jednak od dawna mieszkali w Wiedniu.

Ojciec był doradcą podatkowym najbogatszych rodzin w mieście.

Innymi słowy, trzymał wszystkich za jaja.

– Co ma pani na myśli?

Okrągłą twarz rozjaśnił uśmiech. Tak mogłaby wyglądać gwiazdka

na ilustracji w książce dla dzieci.

– Potrzasnął małą społecznością, żeby błyskawicznie znaleźć mi

męża. Syn albo kontrola podatkowa… taki był układ. Nie musiał się
specjalnie wysilać, propozycje napływały. Pewnie pan myśli, że nie

miało to wiele wspólnego z miłością. Przyznaję panu rację. Moja

rodzina powstała z szybkiego rżnięcia i szantażu, ale Claudia przyszła

na świat z podniesioną głową. Mogła być bękartem, a była tylko

wcześniakiem z wiedeńskiej elity.

Obserwował tę księżycową twarz o roztargnionych oczach.

Fascynujące zobojętnienie albo rozpacz. Tak czy inaczej, ta kobieta już

dawno zrezygnowała z marzeń.

– Czy zna pani tożsamość tego… przygodnego kochanka?

– Początkowo nie znałam. Ale potem nasilały się pogłoski, doszło do

morderstwa w Hôpitaux-Neufs. Kiedy toczył się proces, byłam

w Szwajcarii. Oglądałam dzienniki telewizyjne, czytałam prasę.

Rozpoznałam ojca Claudii, Philippe’a Sobieskiego. Tę wstrętną łajdacką

gębę i pewność siebie sutenera. Jak mogłam dać się omamić takiemu

śmieciowi? Kobiety mają jednak skłonność do perwersji.

Fakty układały się w logiczny ciąg. W latach osiemdziesiątych

Sobieski grasował między Francją, Szwajcarią i Włochami. Uwodził,

wykorzystywał, gwałcił. Swym nasieniem znaczył szlak wędrówek,

które zakończyły się, gdy zamordował Christine Woog.

– Czy w tamtym okresie pani mąż wiedział o gwałcie?

– Nie. Tylko nasi rodzice znali sytuację. Franz był dopiero

studentem, pretensjonalnym, ale potulnym.

– A Claudia?

– Można zwodzić męża. – Uśmiechnęła się. – W końcu po to jest. Ale

nie da się oszukać dziecka. Claudia zawsze czuła, że coś jest nie tak,

że nad naszym życiem unosi się kłamstwo. Zresztą nigdy nie była

małą, zrównoważoną dziewczynką. W wieku siedmiu lat przeszła

pierwszą depresję. Kolejne lata jej dzieciństwa to niekończące się

problemy. Anoreksja, samookaleczenia, narkotyki, alkohol…

Słuchając jej, policjant przypomniał sobie, że dostrzegał

podobieństwo łączące Claudię i Franza. Znów wykazałeś się węchem,

Corso.

– Kiedy skończyła dwadzieścia lat, uznałam, że muszę wszystko jej

powiedzieć…

– Jak zareagowała?
 – Zaskoczyła mnie, a może zrobiła właśnie to, czego oczekiwałam,

nie wiem. Postanowiła studiować prawo i bronić w najgorszych

procesach. Stanęła po stronie zła w każdej postaci. Być może,

prowadząc tę walkę, usprawiedliwiała czyny ojca, a także własne

narodziny.

Corso był odmiennego zdania. Claudia nigdy nie stanęła po stronie

Sobieskiego. Przeciwnie: kiedy tylko pojawiła się taka możliwość,

postanowiła zniszczyć go raz na zawsze, i to zemsta stała się jedyną

racją jej bytu.

Została adwokatem, specjalistką od zbrodni i kłamstwa, znawczynią

prawa i najlepszych sposobów omijania go. Nie kierowała się wolą

bronienia przestępców, zamierzała sama przejść do czynu.

Chciała zabić biologicznego ojca.

Chciała zabić jego potomstwo.

Chciała zabić siebie.

Ogrom nienawiści w Claudii był porażający: musiała pozbyć się nie

tylko potwora, ale też jego krwi, zatrzeć jego ślad na ziemi – jego dzieci.

Zaplanowała radykalną operację eksterminacji.

– Próbowała spotkać się z Sobieskim, kiedy siedział w więzieniu?

– Nie. Ale wyjechała do Francji, żeby studiować tam prawo.

Postanowiła zająć się mordercami z ojczyzny Sobieskiego. Zupełnie

jakby wiedziała, że pewnego dnia będzie go bronić.

Co ty powiesz!

– Rozmawiała z panią o nim?

– Rzadko. Właściwie nie wiem, co tak naprawdę o nim myślała, ale

czułam, że była dumna, kiedy został słynnym malarzem.

– Myśli pani, że powiedziała mu prawdę, gdy zgodziła się go bronić?

– Nie sądzę, nie. Ale teraz już się tego nie dowiemy.

Martha spojrzała na zegarek. Wyznała swą sensacyjną tajemnicę,

w pewnym sensie uciekła z kulturalnego świata, do którego

przynależała. Teraz musiała wrócić do komfortowego mieszkania, do

autorytarnego męża, żeby leczyć ból i zapomnieć o kłamstwach sprzed

lat.

– Czy Claudia wspomniała pani o Sophie Sereys? O Hélène

Desmorze?

– To chyba nazwiska innych ofiar, prawda?

 Corso skinął głową.

– Właściwie nie. Podczas procesu nie miała nawet czasu, żeby do

nas zadzwonić.

– A o Marcu Guarnierim?

– Nigdy o nim nie słyszałam. Dlaczego miałaby nam o nich mówić?

Bo wszyscy należycie do tej samej kurewskiej rodzinki.

Corso zapłacił rachunek.

Odrobina uprzejmości na drogę:

– Dziękuję pani, rozmowa ze mną wymagała dużej odwagi.

– Ale czy sądzi pan, że w czymś to panu pomoże?

– Z pewnością dzięki temu więcej zrozumiem.

Nagle Martha zrzuciła maskę spokoju i chwyciła rogi stołu.

– Powiedziałam panu, co wiem, teraz pan powie, co wy naprawdę

wiecie.

Corso uważnie na nią spojrzał i raz jeszcze uznał, że nie byłaby

w stanie znieść prawdy. O machiawelizmie córki, o rzezi, której się

dopuściła. O ogromie jej zemsty. Nikt nie byłby gotów wysłuchać takiej

historii.

– Niestety, nic jeszcze nie wiemy. Nie wiemy, dlaczego morderca

wybrał w dwa tysiące szesnastym roku tamte dziewczyny i dlaczego

teraz zabił Claudię.

– Ale Sobieski nie był zamieszany w tę serię morderstw?

– Nie, nie był. Bardzo się wtedy pomyliłem. Sądzę, że prawdziwy

morderca to istota trawiona przez nienawiść, ktoś, kto chciał zemścić

się na Sobieskim, obarczając go winą za morderstwa, których malarz

nie popełnił.

– Ale dlaczego w takim razie zabił Claudię?

– Dlatego, że broniła Sobieskiego.

Martha odchyliła się na krześle, znów pogrążając się w żałobie.

Bolała nad tym, że całe jej życie pozostało związane z łajdakiem, na

którego natknęła się w pewną noc, kiedy miała osiemnaście lat.

– Znajdziemy go, przysięgam pani. Aresztujemy i postawimy przed

sądem.

Po tej patetycznej obietnicy wstał i wyszedł z cukierni. Jeszcze

nigdy nie kłamał tak krańcowo, z takim zaangażowaniem. Bo wiedział,

że nawet jeśli odkryje całą prawdę, to nigdy jej nie ujawni.

 Chciał do końca wyjaśnić przypadek Sobieskiego, ale po to, by

ostatecznie go pogrzebać i wysłać do krainy wiecznego mroku.

 99

W
wspomnienia.
ciągu

Teraz
kilku

chciał
godzin

faktów
zebrał

potwierdzonych
historie, pogłoski,

metodami

naukowymi. Porównanie DNA Philippe’a Sobieskiego, Sophie Sereys,

Hélène Desmory, Claudii Muller i Marca Guarnieriego (nie miał już

wątpliwości, że Narco należał do rodziny) przypieczętuje dotychczasowe

ustalenia. Sytuację ułatwiał fakt, że Corso wiedział, komu zlecić te

prace analityczne: mimowolnemu wspólnikowi Claudii bratobójczyni,

Philippe’owi Marquetowi.

Motywacje pani mecenas na zawsze miały pozostać tylko

hipotezami. Trzeba było wyobrazić sobie udrękę życiową tej kobiety,

która czuła się tak, jakby bezprawnie zajęła cudze miejsce. Jako owoc

przestępstwa, połączenie komórek powstałe z chorej żądzy, Claudia

nigdy nie była szczęśliwa ani zrównoważona. Mówiąc córce prawdę,

matka w końcu dała jej spójność, ale też coś, co doprowadziło ją do

decyzji o autodestrukcji i śmierci.

Pośród sypiącego śniegu, z rękami w kieszeniach, Corso ruszył na

poszukiwanie hotelu: małego, niedrogiego, nierzucającego się w oczy.

Wśliznął się do pokoju jak zwierzę do nory, a potem zadzwonił do

Philippe’a Marqueta. Technik nie odebrał. Zostawił mu wiadomość,

prosząc o pilny kontakt, i włączył komputer. Poświęcił godzinę na

spisanie wszystkiego, co zrozumiał, co odgadł, co podskórnie

wyczuwał.

Claudia była stuknięta, ale nie aż tak obca Corso. Znał cierpienie

spowodowane tym, że nie urodziłeś się dobrze i za całe korzenie masz

tylko czarną dziurę. On postanowił przykryć tę otchłań masywną

płytą, ona podjęła inną decyzję – uniosła kamień i zajrzała w przepaść.

Dwudziesta trzecia. Jeszcze jeden SMS do Philippe’a Marqueta

i powrót do pracy. Corso jak w transie stukał w klawiaturę. Od czasu

do czasu przerywał, żeby ogarnąć całą tę makabrę. Wyobrażał sobie

Sobieskiego, który sypia z własnymi córkami; był pewien, że Claudia

postarała się, żeby je poznał. Widział ją, gdy unieruchamiała ich głowy,

gdy rozcinała im policzki i wpychała kamień do gardła. Albo kiedy

topiła zwłoki Marca Guarnieriego przy Black Lady. A potem widział,

jak walczy w sądzie, żeby uniewinnić Sobieskiego, równocześnie czeka

zaś, aż ktoś podda analizie krew, którą sama naniosła na obrazy.

Najbardziej fascynowała go jednak ta inscenizacja zainspirowana

Goyą. Claudia przez kilka lat zbierała informacje o Sobieskim.

Wiedziała, że jest zdolnym fałszerzem. Szpiegowała go i odgadła, że

namalował trzy Pinturas rojas. Postanowiła się na nich wzorować, żeby

podejrzenie padło na malarza, ale także po to, żeby wykrzyczeć własną

wściekłość. Ten makabryczny krzyk był jej krzykiem. Krzykiem istoty,

która w iście machiaweliczny sposób zorganizowała koniec swojego

świata.

Pomyśleć tylko, że uważał Emiliję za niebezpieczną…

Punktualnie o północy Corso dostał wiadomość od policjantów

z Blackpool, którzy na jego prośbę dokładniej przyjrzeli się przeszłości

Marca Guarnieriego. Nie zaskoczyło go, że dziecko nie znało ojca,

a o jego pochodzeniu krążyły rozmaite pogłoski. Mówiło się, że to było

coś brutalnego i niechcianego. Marco urodził się w Aoście w 1983

roku. Dokładnie wtedy, kiedy po okolicy krążył Sobieski. Istniały zatem

podstawy, żeby dopisać go do czarnej listy. Claudia musiała przeglądać

archiwa Franche-Comté, Jury, Neuchâtel, Doliny Aosty, wypytywać

tysiące osób, badać przeszłość tych rejonów, żeby odnaleźć ofiary

Sobieskiego i „produkt” każdego gwałtu.

Corso musiał przerwać pracę. Nic już nie widział: ze zmęczenia

dudniło mu w głowie i nie rozumiał, co pisze. Pochylony nad maleńkim

blatem, który udawał biurko, odwrócił się w stronę łóżka. Zapraszało

go, wyciągało ramiona. Przespać się chociaż kilka godzin, a jutro

złapać pierwszy samolot do Paryża.

W tym momencie przypomniał sobie, że Marquet wciąż nie dawał

znaku życia. Kurwa. Zadzwonił znowu i tym razem technik odebrał po

drugim sygnale.

– Nigdy nie oddzwaniasz?

– Nie mogłem.

– Będziesz mi potrzebny jutro rano.

– Ale… czego pan chce?

 – Przeprowadzić analizy porównawcze materiału genetycznego

wszystkich próbek.

– Jakich?

– Nie udawaj idioty. Wiem, że zachowałeś każdą próbkę.

– Ale… z czym chce je pan porównać?

Nazwiska „Sobieski” i „Muller” wywołały wstrząs. Marquet zdawał

się niczego już nie rozumieć. Corso miał nadzieję, że ten dupek

skończy pracę, zanim umrze ze strachu. Lecz czuł też, że coś jest nie

tak, bo Marquet wydawał się zdołowany.

– Co się stało? – zapytał Corso.

– Chodzi o cmentarz.

– O jaki cmentarz?

– Passy.

Trzeba było wyciskać z niego każde słowo.

– Co się stało? – ponowił Corso.

Marquet coś burknął.

– Do cholery, mów wyraźnie! – wrzasnął.

– Poszedłem dziś na grób Claudii.

– I co?

– I co? – powtórzył za nim Marquet. – Grobu już nie ma!

 100

T o było wykonanie testamentu.

– Co pan chce przez to powiedzieć?

– Pani Claudia Muller pozostawiła bardzo dokładne dyspozycje

w testamencie złożonym u notariusza Rogiera w kancelarii przy

bulwarze Malesherbes.

Corso udał się do biura konserwacji cmentarza Passy, małego

pomieszczenia o wyglądzie stacyjki kolejowej, znajdującego się przy

bramie-pomniku ku czci zmarłych. Było to jedno spośród wielu

sanktuariów, z tą różnicą, że w jego wnętrzu przebywali żywi ludzie.

Nie można powiedzieć, żeby panowało tu szczególne poruszenie – dwa

biurka stały na wprost siebie, jak biurko sędziego i protokolanta. Tu

prowadzono statystyki zmarłych i spisywano życzenia funeralne

przyszłych pensjonariuszy.

Po sensacyjnej informacji, którą przekazał mu Marquet, Corso

zgasił światło, zasnął kamiennym snem, rano wsiadł do pierwszego

samolotu, na który zdążył, i wylądował w Paryżu z wybiciem południa.

Swoim polo pojechał prosto na cmentarz Passy, żeby uzyskać

wyjaśnienie tego kolejnego przedstawienia: grób Claudii Muller

wyparował.

Urzędnik (na widok legitymacji Corso od razu wyjął papiery pani

Muller) wręczył mu dokumenty. Stéphane obawiał się, że nic z nich nie

zrozumie, ale dyspozycje były jasne. W swym testamencie Claudia

wyraźnie napisała, że nazajutrz po pogrzebie, który odbędzie się tak,

jak ustalą jej rodzice, jej ciało ma zostać przeniesione na paryski

cmentarz Thiais.

– Dlaczego Thiais? – zapytał Corso, patrząc na urzędnika.

– Nie mam pojęcia. Ale notariusz przekazał nam jednoznaczne

dyspozycje. – Mężczyzna przekładał dokumenty, karty, faktury

i wyglądało to jak plany bitewne, tu jednak chodziło tylko o miejsce

wiecznego spoczynku Claudii. – Pani Muller kazała wybudować tam

mauzoleum.

Corso znał cmentarz Thiais, znajdujący się w departamencie Dolina

Marny. Powstał w latach trzydziestych i znany był z tego, że można tam

było uzyskać darmowe miejsce w kwaterach dla ubogich. Thiais był

cmentarzem kloszardów, zapomnianych, bezimiennych. Corso coś

o tym wiedział, bo zajmował się pochówkiem pięćdziesięciu siedmiu

paryskich ofiar upalnego lata 2003 roku. Po tyle zwłok nikt się nie

zgłosił.

– Czy mógłby mi pan podać numer kwatery?

– Oczywiście. – Urzędnik szybko poruszał palcami, przeglądając

ponure dokumenty. – To przy alejkach sto cztery i sto pięć.

Te numery oznaczały kwatery darmowe. Indywidualne groby

ciągnęły się w nich niczym nieoznaczone. Dlaczego Claudia chciała

tam spocząć? Co oznaczał ten nowy epilog?

– Kto zorganizował przeniesienie zwłok?

– Zakład pogrzebowy opłacony ze spadku po pani Muller. Wszystko

przebiegło zgodnie z prawem.

Claudia dokładnie zaplanowała każdy krok. Morderstwa. Proces.

Samobójstwo. I miejsce wiecznego spoczynku.

– Proszę – powiedział urzędnik, podając mu kartkę. – To plan

cmentarza, gdyby pan chciał odwiedzić grób.

Nakreślił na planie krzyżyk, dokładnie jak recepcjonista z hotelu

wskazujący dobrą restaurację w nieznanym gościowi mieście.

Corso wziął kartkę i zadał ostatnie pytanie:

– Czy w grobowcu pochowano jeszcze kogoś?

Mężczyzna znów zajrzał do papierów.

– Nie mam tu nazwisk, ale biorąc pod uwagę wielkość mauzoleum,

raczej nie leży tam sama.

 101

C
Garigliano,
orso wrócił do samochodu i pojechał bulwarami do mostu

gdzie skręcił na obwodnicę. Przy Vanves zjechał na

Autostradę Słońca, kierując się na Rungis. Na horyzoncie nie widać

było słońca, a ruch był płynny.

Teraz wszystkie jego nadzieje wiązały się z cmentarzem. Bez

żadnych podstaw powtarzał sobie, że Claudia wyznaczyła mu tam

spotkanie. Domyślała się, że Corso odkryje prawdę i że ta prawda

zaprowadzi go do kwatery nędzarzy.

Skręcił w zjazd do Rungis. Za oknami rozpościerał się monotonny

pejzaż przedmieścia, a on myślał o Sophie Sereys, która zabawiała się,

zadając cierpienie swojemu ciału, o Hélène Desmorze, która sypiała

z nieboszczykami, o Marcu Guarnierim, który handlował narkotykami

w cieniu karuzeli w Blackpool. Był prawie pewien, że Claudia Muller

przeniosła ich szczątki do swojego sanktuarium.

Kazała wybudować grobowiec dla swej przeklętej rodziny, dla klanu,

który unicestwiła, bo jej zdaniem nie miał prawa do życia. Czy

sprowadziła tam również zwłoki Philippe’a Sobieskiego? Nie, bo

w piekielnym świecie Claudii malarz był wrogiem, znienawidzonym

potworem, sprawcą ich nieszczęść.

Corso zorientował się, że jest już blisko celu: jechał wzdłuż

kamiennego muru otaczającego cmentarz w Thiais. W końcu dotarł do

ostatniego ronda przed prostym i skromnym łukiem triumfalnym –

główną bramą nekropolii. Momentalnie się rozbudził i ogarnął

spojrzeniem mur po lewej, otwierającą się przed nim bramę, ale też

coś, co go zaniepokoiło. Jakiś szczegół, który działał na jego

podświadomość i zapalał lampkę alarmową.

Lewe lusterko boczne.

Sto metrów za nim dwóch motocyklistów dosiadało potężną czarną

maszynę. Nie znał się na motocyklach, ale linia tego, a także pozycja

motocyklistów pochylonych nad zbiornikiem przypominały mu pojazd

kolegi z BRI, Ducati Monster Dark, cud dla fanów o nazwie doskonale

oddającej charakter motoru.

Ułamek sekundy później Corso zauważył, że pasażer trzyma w ręce

przedmiot, który nawet z tej odległości rozpoznał bez trudu: uzi pro,

słynny izraelski pistolet maszynowy, wystrzeliwujący do kilkuset razy

na minutę.

Zanim dotarło do niego, co mu grozi, napastnicy zdążyli się z nim

zrównać. Corso z impetem otworzył drzwi, które uderzyły w motocykl.

Kierujący stracił kontrolę nad pojazdem i wbił się w betonową

balustradę rozdzielającą jezdnie, a Corso w poślizgu zjechał na

pobocze.

Jego samochód obracał się, a on gorączkowo kręcił kierownicą,

próbując odzyskać kontrolę nad autem. Jeden obrót, drugi, trzeci…

Polo uderzyło w barierkę i zatrzymało się z hukiem.

Ahmed Zaraoui. Po Lambercie przyszła kolej na niego. Gdyby nie

stał się więźniem obsesji na punkcie Sobieskiego, a teraz Claudii

Muller, powziąłby środki zapobiegawcze, ale teraz nawet o tym nie

pomyślał.

Wystarczyło, że odruchowo sięgnął do pasa, a przypomniał sobie, co

i dlaczego zmienił w swoim życiu. Od dawna nie nosił już broni,

należał teraz do kasty gryzipiórków, niegroźnych gości, których trzeba

było chronić przed złymi.

W lusterku wstecznym zobaczył, że dukati przeleciał przez pas

bezpieczeństwa i leżał na jezdni, blokując ruch. Kierujący usiłował

wydostać się spod motoru, a jego pasażer w kombinezonie i czarnym

kasku zasłaniającym twarz, utykając, szedł w stronę wysokiej

balustrady. Z trudem unosząc nogę, pokonał tę barierę i zbliżał się do

polo. Wciąż trzymając uzi, wyciągnął rękę i puścił pierwszą serię. Tylna

szyba rozpadła się na drobne kawałki.

Leżąc na fotelu pasażera, Corso ruszył: wrzucił na luz, potem lewą

ręką wrzucił wsteczny. Wcisnął sprzęgło i dodał gazu, wyciągając nogi

na ukos. Nic nie widział, nie miał pojęcia, gdzie jest strzelec.

Poczuł uderzenie, a potem zobaczył, jak potrącony motocyklista

wzbija się nad samochód, z hukiem spada na dach i stacza się na

maskę jadącego do tyłu polo, które bokiem ocierało się o betonową

balustradę. Corso zyskał kilka sekund życia.

 Zasypany odłamkami szkła, wyprostował się, znów wcisnął

sprzęgło, ruszył do przodu. Strzelec już się podnosił, szykował do

strzału czarną paszczę pistoletu maszynowego. Oddał drugą serię,

zanim samochód zwalił go z nóg. Ale tym razem nie przeleciał nad

autem, a znalazł się pod nim.

Corso przyspieszył, czując, że ciało mordercy tkwi pod kołami. Po

kilku metrach ostro zahamował. Nie kalkulował, nawet nie oddychał,

skupiał się na manewrach, które mogły ocalić mu życie. Szybkie

spojrzenie w lusterko: mężczyzna leżał dziesięć metrów za nim i już się

nie podnosił. Corso znów wrzucił wsteczny i ruszył prosto na ciało.

Zepchnął je do balustrady, a potem wykonał kilka gwałtownych

manewrów i najechał kołem na głowę leżącego.

Po chwili utknął na balustradzie. Lewe tylne koło zawisło na

betonowej przeszkodzie. Corso zacisnął rękę na kierownicy

i z grymasem na twarzy drugą usiłował otworzyć drzwi. Wykluczone –

blokował je beton. Odpiął pas i próbował przecisnąć się na prawą

stronę.

Wtedy rozpadła się boczna szyba po lewej, a do kabiny wsypało się

jeszcze więcej szkła. Zdążył tylko otworzyć drzwi pasażera i wyturlać

się na ziemię. Ten, który kierował motocyklem, w końcu wydostał się

spod maszyny. Czy jednym z tych dwóch był Zaraoui? Prawdopodobnie

nie. Miał ludzi od takiej roboty. Męty, które na szczęście strzelały jak

noga.

Corso przeczołgał się za samochód. Nadal nie widział przeciwnika,

ale po kącie strzału domyślał się (mniej więcej) jego pozycji. Na pewno

był za pasem bezpieczeństwa. Policjant przywarł do betonowej bariery

i zaryzykował wysunięcie głowy ponad nią: zobaczył napastnika na

jezdni, gdy ten mierzył z uzi.

Corso mógł próbować ucieczki, szybko schować się między

stojącymi samochodami, ale ryzyko było zbyt duże – łotr zacząłby

strzelać na oślep i mógłby zranić, a nawet zabić kryjących się za

samochodami ludzi.

Wybrał iście filmowy scenariusz: otworzył bagażnik, wyjął kanister

z benzyną, który woził od kilku miesięcy. Odkręcił go i wylał benzynę

pod samochód. Brakowało już tylko zapalniczki Zippo, ale dokładnie

taką miał w kieszeni. Stéphane jeszcze raz spojrzał na betonową

barierę. Morderca w kasku szedł, strzelając na prawo i lewo –

rozjuszony łajdak cieszył się, że zastraszył wszystkich wokół, bo

kierowcy i pasażerowie za jego plecami wypełzli z aut i kryli się między

zderzakami, próbując wezwać policję i zobaczyć, co dzieje się na tym

bulwarze śmierci.

Corso błyskawicznie ocenił sytuację: zbir znajdzie się obok niego za

pół minuty, kałuża benzyny zapali się, a samochód… nie wybuchnie,

bo samochody w realnym świecie nie wybuchają. Była natomiast duża

szansa, że pojawią się kłęby czarnego dymu. Tego właśnie chciał.

Rzucił zapaloną zapalniczkę pod samochód. Płomień liznął asfalt

i po chwili trzasków rozniecił się z głuchym hukiem. Z ziemi zaczął

unosić się ciemny dym, ogarnął otwarte drzwi i bagażnik. Po kilku

sekundach mur z dymu rozdzielił dwie grupy: samochody blokowane

przez pojazd Corso po jednej stronie i te zatrzymane przez leżące na

jezdni dukati po drugiej.

Corso nic nie widział, ale tamten też nie. Policjant poderwał się do

biegu, żeby rzucić się na napastnika. W toksycznych oparach nie

zauważył ciała. Potknął się o nie, upadł, zdołał przyklęknąć, lecz wtedy

ogarnął go żar bijący od płonącego samochodu. Twarz go piekła, ciało

drżało z zimna. Szedł na czworakach, trzymając się tuż przy ziemi, pod

osłoną balustrady.

Dławił się, łzawiły mu oczy i poruszał się po omacku, czując, że

każda sekunda rozciąga się, jakby była tą ostatnią. Morderca mógł

wynurzyć się zza czarnej zasłony i strzelić mu w głowę. Nawet marny

strzelec nie chybiłby z odległości metra. Macał jezdnię, a za plecami

czuł gorący podmuch ognia. Choć starał się wstrzymywać oddech,

wiedział, że trujące opary wdzierają się w jego ciało, zatykają pory

skóry i każdy ruch to krok w kierunku omdlenia.

Kurwa. Wciąż na czworakach uświadomił sobie, że brodzi we krwi

pierwszego motocyklisty. Nie tylko we krwi, ale i mazi, w jaką zamienił

się mózg wypływający przez zmiażdżony kask. O mało nie

zwymiotował, kiedy z kłębów dymu wyłonił się ten drugi – ze spluwą,

z palcem na spuście i twarzą ukrytą za czarnym kaskiem.

Potem mogła być już tylko śmierć, ale mężczyzna nie strzelił.

Nie zdążył.
 Corso nareszcie znalazł to, czego szukał: zacisnął rękę na uzi pro,

leżącym obok trupa. Jego ramię się wyciągnęło, palec pociągnął za

spust i kule poleciały w stronę wroga, skazując go na nicość

anonimowej śmierci bandyty.

 102

w
D
Thiais był
uża, otwarta

niczym
przestrzeń,

wspomnienie
równina

czasów,
płyt

kiedy
i żwiru:

ludzie
cmentarz

wierzyli, że

Ziemia jest płaska.

W ten zimny dzień Corso z trudem szedł między rzędami grobów,

cały zakrwawiony i osmalony. Jego twarz nerwowo drgała, ciałem

wstrząsały dreszcze i przenikał je ból. Z daleka, bardzo daleka słyszał

już nadciągającą pomoc – syreny wozów policyjnych, strażackich

i karetek pogotowia. W tym na ogół spokojnym zakątku Île-de-France

Stéphane Corso o mało nie zginął.

Cmentarz w Thiais był duży jak miasteczko i odwiedzający go

najczęściej dojeżdżali samochodami do grobu, którego szukali. Corso

szedł teraz przez kwaterę 94: „kwaterę aniołków”, gdzie chowano

przedwcześnie narodzone dzieci. A zatem obok piekła bezimiennych

znajdował się przedsionek dla tych, którzy umarli, zanim się narodzili,

albo odeszli na samym początku życia. Przejmujący był widok tych

małych nagrobków przystrojonych kwiatami, wianuszkami, szklanymi

słojami, w których zamknięto pluszaki, bransoletki czy niemowlęce

czapeczki.

Po chwili policjant minął kwaterę 102, przeznaczoną dla tych,

którzy oddali ciało nauce. Miejsce pamięci i skupienia nad pustymi

grobami, na których wypisano nazwiska i daty.

I wreszcie dotarł do alei 104 i 105, no man’s land zmarłych bez

grosza przy duszy, bez krewnych, bez kwiatów. Tu właśnie chciała

spocząć Claudia. Nie tak trudno było zrozumieć, dlaczego – mimo

bogactwa, burżuazyjnego wychowania, elitarnych szkół – pani

mecenas uważała się za jedną z nich. We własnych oczach była nic

niewarta i to „nic” stało się jedyną racją jej bytu. Musiała wymazać

wszelkie ślady tej odrażającej historii – ojca mordercy, niechcianych

dzieci… – i skończyć tu, wśród nędzarzy i bezimiennych.

Nie dało się przeoczyć mauzoleum Claudii.

 Budowla wznosiła się pośród niskich grobów. Nie miała żadnych

cech szczególnych, żadnego stylu: prosty klocek z cementu, bardziej

przypominający bunkier niż grobowiec. Żadnych nazwisk ani dat.

Corso stanął w progu i nacisnął żelazną klamkę. Drzwi się otworzyły.

Światło przenikało do wnętrza wąskimi jak otwory strzelnicze

okienkami, których nie dostrzegł z zewnątrz. Promienie załamywały się

na pięciu ustawionych na katafalkach trumnach. Corso zastanawiał

się, czy tak to miało wyglądać na życzenie Claudii, czy też tymczasowo

zostawiono trumny na widoku, by następnie każdą z nich przykryć.

Zauważył, że na każdej – były standardowe, sosnowe – na

wysokości nóg przymocowano tabliczkę. Czytał bez zaskoczenia:

„Sophie Sereys”, „Hélène Desmora”, „Marco Guarnieri”, „Claudia

Muller”.

Zadawał sobie pytanie, jak udało jej się ekshumować zwłoki

i zebrać je tutaj. Ale nie było to aż tak trudne, w końcu Claudia była

adwokatem, znała różne prawne sztuczki, a zmarli nie mieli rodzin.

Kiedy podszedł do piątej trumny, pochylił się, żeby przeczytać

nazwisko, i gwałtownie odskoczył, jakby zobaczył przerażającego gada.

I właściwie tak było – na tabliczce wypisano jego nazwisko. Co to za

obłęd?

Trumna nie była zamknięta. Przesunął wieko i zobaczył wewnątrz

biały prostokąt. Koperta. Otworzył ją i wyjął kilka zapisanych

odręcznie kartek. Nie znał charakteru pisma Claudii, ale był pewny, że

to list od niej. Zostawiła go, żeby wszystko wyjaśnić.

Wybrała go, powierzyła mu swój sekret.

Corso postanowił przeczytać list tu, w spokoju. Z zewnątrz wciąż

dobiegało zawodzenie syren. Policja wkrótce go znajdzie i zatrzyma. Nie

przejął się tym – zanim go dopadną, pozna prawdę i nic już nie będzie

miało znaczenia.
 103

Corso,

skoro czytasz ten list, to pokonałeś długą drogę i znasz już całą

historię.

Kiedy dowiedziałam się prawdy o moim pochodzeniu, moje życie

stanęło w miejscu. Nie jesteśmy bytem, Corso, ale czasem. Zwykłym

trwaniem na Ziemi. A mój czas nic już nie znaczył. Nie był prawowity.

Był zwykłą pomyłką zrodzoną z przemocy i ohydy.

Przez wiele lat prowadziłam śledztwo. Podążałam, krok po kroku,

śladem wędrówek mojego biologicznego ojca, jego podróży, zła, które

czynił, agresji… Wzdłuż wschodniej granicy Francji szukałam

zrodzonych z gwałtu dzieci, malców, którzy przyszli na świat jako X,

i wszystkiego, co ta fala przemocy mogła wyrzucić na brzeg.

Stopniowo stworzyłam portret naszej rodziny: Sophie, Hélène,

Marco… Tymczasem dojrzewał mój plan: wyeliminować owoce nasienia

Sobieskiego i wykorzystać śmierć jego potomstwa, żeby definitywnie

zniszczyć tego śmiecia.

„Nieubłagany” – lubię to słowo.

Moja zemsta miała być nieubłagana.

Na pewno nie rozumiesz, dlaczego wymordowałam krewnych

i zadałam im tyle cierpień. Wierzysz w Boga, Corso? Jestem pewna, że

tak. Pod pozorami włóczęgi i łobuza kryje się w Tobie strachliwy

drobnomieszczanin, kurczowo trzymający się norm, których nigdy nie

przestrzegałeś. Jako dobry katolik wiesz jednak, że cierpienie

oczyszcza, że poświęceniem odkupujemy grzechy i że gdy ciało jest

udręczone i profanowane, dusza wznosi się ku niebu.

Trzeba było przejść przez te morderstwa. Torturować ofiary, dopóki

nie traciły przytomności. Dusić je w apoteozie bólu. To był jedyny

sposób, żeby je uwolnić, wyrwać z tej nędznej wegetacji,

z groteskowego ciała zrodzonego ze zła.

 Chcesz poznać szczegóły? Oto one. Spotkałam Sobieskiego na długo

przed wdrożeniem mojego planu w czyn. Oczywiście natychmiast

chciał mnie przelecieć, ale zdołałam przekierować jego zdeprawowane

żądze, pokazując mu Squonka. Przedstawiłam mu Sophie i Hélène.

Spodobały mu się własne córki – podzielały jego najohydniejsze żądze.

Szkoda, że nie wiedzieli, że razem złamali największe tabu:

kazirodztwo.

Nie tak trudno było pozbyć się tych dwóch gęsi opętanych chorymi

żądzami. Natomiast w Blackpool sprawy nie potoczyły się zgodnie

z planem. To ja nakłoniłam marszanda z Manchesteru, żeby zaprosił

Sobieskiego. Po przekazaniu obrazu w tunelu La Manche (nawet ja nie

wiem, o jakie dzieło chodziło) trzeba było zwabić tego łotra na północ

Anglii. Wiedziałam, że kiedy już tam przyjedzie, nie oprze się

wypaczonym rozkoszom Blackpool. Miałam nadzieję, że kupi trochę

towaru od Marca, ale do ich spotkania nie doszło. Drobiazg –

wystarczyło, że podejrzany znalazł się w pobliżu miejsca zbrodni.

Zabiłam tej nocy młodszego brata. Zatopiłam zwłoki przy Black

Lady, dbając o to, żeby ktoś mnie zauważył. Spodobał mi się pomysł

pozostawienia trupa w morzu, w czarnej, lecz przejrzystej wodzie,

która odmieniła wymowę krzyku Goi…

Tymczasem śledztwo chwilami zbaczało z właściwego toru.

Postarałam się, żeby Sophie Sereys umarła w dniu Twojego dyżuru, ale

wezwano Cię do innej sprawy, a ta trafiła do Borneka. Najwyraźniej

jednak siła wyższa stała po mojej stronie, ponieważ w końcu sprawa

przeszła w Twoje ręce.

Od tego momentu musiałam tylko poumieszczać dowody na Twojej

drodze: szkicownik w piwnicy Squonka, ślady krwi w pracowni

Sobieskiego, podpisy na obrazach (próbki krwi kupiłam na lewo

w pracowni transfuzjologii). Pojawienie się Jacquemarta bardzo mi

pomogło, obrazy Sobieskiego według zdjęć z miejsc zbrodni mogły

wszystko zaprzepaścić, ale Ty nie odpuściłeś podejrzanemu.

Problemem był też Mathieu Veranne: kiedy pojawił się jako świadek

w sali rozpraw, bałam się, że Ci powie o naszej znajomości i o tym, że

sam nauczył mnie samopodwieszania. Na szczęście przemilczał ten

drobiazg. Gdybyś wiedział, że ja też uprawiałam shibari,

podejrzewałbyś, że istnieje skrywana więź między mną a Sobieskim.

Pomyliłbyś się, bo uczyłam się tej techniki wyłącznie z myślą

o zemście.

Po aresztowaniu Sobieskiego wjechałam na prostą i wygodną

autostradę: podjęłam się jego obrony, żeby skuteczniej go pogrążyć.

Sobieski był fałszerzem i ta działalność stanowiła najlepsze alibi.

Aluzja do Goi pozwalała mi równocześnie go oskarżyć i uniewinnić,

a w zanadrzu, jako rezerwowego mordercę, miałam Pereza. Mam

doświadczenie z przysięgłymi, zdawałam sobie sprawę, że wszystko, co

zostało powiedziane na rozprawach, pójdzie w niepamięć, kiedy

pojawią się krwawe sygnatury na obrazach. Nic nie oddziałuje na

umysły tak, jak odrobina teatru.

Szczegół, o którym nikt nie wie: pracownicy OCBC nigdy nie

wpadliby na to, żeby poddać analizie współczesne prace Sobieskiego.

Musiałam napisać anonimowy liścik i doradzić im ten krok.

Wbrew temu, co może myślisz, samobójstwo Sobieskiego nie

przepełniło mnie radością. Chciałam, żeby zdychał latami w mamrze,

ale trudno – to, że powiesił się, używając węzła takiego jak mój, było

nieoczekiwaną kropką nad i. Sobieski miał pewną zaletę: był spójny

w swej głupocie. Aż do końca pozostał prowokatorem. Tym węzłem

chciał zmylić wrogów, utwierdzić ich w błędnym przekonaniu, choćby

miał oskarżyć samego siebie.

Pozostało mi już tylko umrzeć. Musiałam zadać sobie tortury takie

same jak innym. Co było dla nich, było i dla mnie. Dlaczego się

znieczuliłam? Analizy toksykologiczne na pewno wykazały to

odstępstwo. Nie po to, żeby mniej cierpieć. Chciałam jedynie być

pewna, że dokończę to dzieło, a nie wiedziałam, czy pod wpływem bólu

nie zatracę trzeźwości umysłu.

Moja śmierć musiała wprawić gliniarzy w rozpacz i zdumienie, ale

ja chciałam grać z Tobą. Moja śmierć miała wstrząsnąć Tobą.

Doszedłbyś do wniosku, że morderca nadal żyje, potem odkryłbyś, że

popełniłam samobójstwo. I pomyślałbyś, że zrobiłam to w ten sposób,

bo chciałam oczyścić z zarzutów Sobieskiego.

Ale prawda była jeszcze inna. Doprowadziła cię tu, do grobowca

„Sobieskich”. Jesteśmy rodziną, Corso, i musimy spoczywać razem

w tej nicości, z której nie powinniśmy się nigdy wyłonić.

 Po co ta piąta trumna z Twoim nazwiskiem? Spędziłam wiele lat,

szperając w archiwach przy wschodniej granicy – odwiedzałam

merostwa, czytałam zgłoszenia przestępstw, zeznania, dokumentację

żandarmerii. Badałam księgi szpitali na terenie łowieckim Sobieskiego.

Przesiadywałam w kafejkach, słuchając plotek, bywałam w sklepikach

i nawet w domach starców.

Sto razy myślałam, że mam nową ofiarę gwałciciela, ale z braku

dowodów musiałam zapomnieć o wielu przypadkach. Potwierdziłam

tylko pochodzenie Sophie Sereys, Hélène Desmory, Marca

Guarnieriego, no i moje. Badania DNA dowiodły pokrewieństwa.

Lecz przemierzając te doliny, dostałam coś w darze od diabła. Mały

bonus. Jeszcze jeden gwałt. Jeszcze jedne bezimienne narodziny.

Jeszcze jedno dziecko.

Jego matka, siedemnastoletnia uczennica z Grenoble, zgłosiła

gwałt, ale śledztwo niczego nie wyjaśniło. Dziewczyna wyjechała do

Nicei i tam anonimowo urodziła. Wydawało jej się, że w ten sposób

wymaże okropny epizod z pamięci, ale nie udało się – wpadła

w depresję i kilka miesięcy później odebrała sobie życie. Dziecko

narodzone z tej tragedii rosło na wspak: sięgało po narkotyki, weszło

na drogę przestępstwa, zostało zabójcą, a potem się podźwignęło za

sprawą dobrej wróżki policjantki. I zostało jednym z najlepszych

funkcjonariuszy trzydziestkiszóstki. Czy coś Ci to przypomina? Już

dawno wykonałam badanie Twojego DNA: połowa Twojego

genetycznego dziedzictwa należy do diabła. Jesteś pierworodnym

synem Philippe’a Sobieskiego. Spełniło się moje marzenie, by

przydzielono Ci to śledztwo i żeby cała ta historia stała się sprawą

prawdziwie rodzinną.

Myślałeś, że prowadzisz śledztwo, że znalazłeś winnego,

a prawdopodobnie też – że we mnie odnalazłeś miłość, ale to wszystko

było złudzeniem. Odegrałeś jedynie swoją rolę w naszym rodzinnym

dramacie. Nie próbuj teraz nikomu ujawniać prawdy – nasza historia

kończy się w tym grobowcu i dotyczy wyłącznie nas.

Zostało Ci już tylko jedno: skończyć ze sobą.

Corso, wiem, że przez całe życie walczyłeś, jak mogłeś. Zostałeś

policjantem, ożeniłeś się, masz dziecko, ale nic nie zdołałoby Cię

ocalić. Jesteś złoczyńcą. Jesteś mordercą. Jesteś perwersyjny. Twoja

krew jest zatruta, toksyczna, brudna. Im szybciej położysz temu kres,

tym lepiej. Jesteśmy błędem genetycznym i ani Ty, ani ja nic nie

mogliśmy na to poradzić: nasz czas to czas zatruty.

Nie musisz niczego robić natychmiast. Dojrzej do decyzji. Pomyśl

o swoich siostrach, odrażających i zboczonych striptizerkach, o bracie

Marcu, ćpunie i dilerze, wartym tyle co jeden skręt. Pomyśl o mnie,

o tym, że jedyny sens życia znalazłam w morderstwach

i okrucieństwie. Pomyśl o ojcu, czystym wytworze zła, istocie, która

nigdy nie powinna żyć.

Taki jest Twój klan, taka krew płynie w Twoich żyłach.

Nie mówię żegnaj, ale na razie. Wiem, że mogę na Tobie polegać.

Zawsze żyłeś z tą raną, z tym rakiem, który oboje nas toczył. Nasze

miejsce jest tu, na cmentarzu w Thiais, bo wywodzimy się z najgorszej

nędzy. Nikt nas nie chciał, nikt nigdy nie wyczekiwał nas z nadzieją.

Byliśmy martwi, zanim się urodziliśmy.

Być może pewnego dnia otrzymamy nową szansę, urodzimy się

z prawdziwego pożądania, będziemy upragnieni, wyczekiwani, kochani.

Ale dziś jedynym wyjściem jest Kraina Umarłych. Czekam tam na

Ciebie w ciszy, jak pestka w miąższu owocu.

Claudia
 104

K iedy wyszedł z mauzoleum, przez morze grobów przetaczały

się fale. Policjanci z bronią w ręku krążyli między grobami i krzakami,

jakby szukali podejrzanego wśród zmarłych. Było to bliskie prawdy, bo

Corso – na pół zombi, na pół człowiek, na którym ciążyła klątwa –

opuścił właśnie rodzinne spotkanie w grobie.

Syreny wciąż wyły, czarny dym smolił niebo, a atmosfera

przypominała koniec świata. Wspaniale. Stéphane zataczał się

w świetle dogasającego dnia. Teraz już wiedział, kim jest, i mógł się

pośmiać: pochodzi od swojego wroga, jest owocem z nasienia mordercy,

wywodzi się ze świata zbrodni. Odkąd był policjantem, nieustannie

walczył przeciwko temu, co było jego korzeniami: przeciwko światu

zabójców, gwałcicieli, złoczyńców – tych wszystkich, którzy zostali

odrzuceni przez społeczeństwo i odpłacali mu, siejąc śmierć i strach

na Ziemi.

Pierwszy gliniarz, który go zobaczył, wycelował do niego, każąc się

zatrzymać. Inni poszli jego śladem. W końcu wytropili zwierzynę, tego,

który w biały dzień zabił dwóch ludzi na spokojnym bulwarze. Corso

morderca, Corso glina, Corso dziecko zła. Podniósł ręce jak pierwszy

lepszy bandzior, który nie ma wyboru.

Rzucili go na ziemię, przeszukali, założyli kajdanki. Przycisnęli jego

twarz do grobu anonimowego umarlaka. Odczytali jego prawa i obiecali

sezon w piekle.

A Corso się uśmiechał. Teraźniejszość go nie interesowała.

Przeszłość też nie, a przyszłość jeszcze mniej.

– Puśćcie go, idioci!

Wciąż leżąc, Corso uniósł głowę. Stała przed nim Barbie. Tylko że

teraz była to komendant Barbara Chaumette, ubrana w płaszcz, który

ukrywał jej bazarową kieckę i ledwie zipiące rajstopy.

Podnieśli go, zdjęli kajdanki, wygładzili ubranie.

 – Wynoście się stąd – rozkazała Barbie, a mundurowi nie kazali

sobie tego dwa razy powtarzać.

– Zidentyfikowaliście ich? – zapytał po prostu.

– To Ahmed Zaraoui we własnej osobie i jego główny adiutant

Mokhtar Kassoum. Zajęła się tobą elita.

– A strzelali jak niedorajdy.

– Złóż reklamację. – Rozejrzała się po cmentarzu. – Mógłbyś mi

wyjaśnić, co tu robisz?

Nie od razu odpowiedział. Claudia jeszcze tańczyła mu przed

oczami. To dążenie do zniszczenia. Ta krwawa misja oparta na

nienawiści do siebie i odrazie do przeszłości. Ta wściekłość, która

zmiotła wszystko, co znalazło się na jej drodze. I to osobliwe

zaproszenie do samobójstwa…

– Claudia Muller kazała się tu pochować.

– I co z tego?

– Chciałem zobaczyć to miejsce, pochylić się nad jej grobem.

Barbie skinęła głową, ale nie uwierzyła mu. Na pewno jakiś czas

temu zauważyła, że coś jest nie tak z morderstwem Claudii Muller, lecz

nie wiedziała co, a zaprzątały ją kolejne przestępstwa i zapominała już

o tej sprawie.

– Musisz przyjść do trzydziestkiszóstki, żeby złożyć zeznania.

– Oczywiście. – Corso się uśmiechnął.

– Bompart chce cię widzieć.

– Po co?

Teraz to Barbie się uśmiechnęła.

– Jest zgoda na twój powrót do trzydziestkiszóstki. Ze skutkiem

natychmiastowym. Będziesz mógł poznać naszą siedzibę przy ulicy du

Bastion.

Ten adres brzmiał jak dowcip. Ale to było ostateczne potwierdzenie,

na które czekał. Tak, jego życie miało sens, musiał jeszcze łapać

bandytów, podążać krętymi drogami, zarabiać na życie, ratując innych

ludzi. A przede wszystkim wychować Thaddée, dając mu całą swą

miłość, choćby miał dogadywać się z byłą żoną, urywać z pracy

i nurzać w brudach ludzkiej egzystencji.

Barbie szła już w stronę czarnej chmury, która unosiła się nad

światem ludzi, przetykana błękitnymi blaskami kogutów.

 Ruszył za nią, powłócząc nogą. Zostawił za sobą klątwę Claudii,

otchłań, którą otworzyła mu pod nogami, i te ohydne prawdy, które

ujawniła.

Pamiętał, że ma się z nią spotkać.

Ale miał też synka, pracę i przyszłość. Kraina Umarłych mogła

jeszcze poczekać.
 1
Z hiszp. (wulg.) pedał. (Wszystkie przypisy pochodzą od tłumaczki).
2
Alfred Musset, Dedykacja [Do poematu „Puchar i usta”], przeł.

Bolesław Londyński, 2011, e-book.

3
Z fr. owal, piłka do rugby.
4
Compagnies Républicaines de Sécurite – oddziały prewencji policji,

przeznaczone m.in. do ochrony manifestacji i tłumienia zamieszek.

5
Z ang. sutener.