You are on page 1of 2

Już w XIX wieku zaczęto się interesować badaniem ludzkiej seksualności.

Przestała
ona bowiem być tematem tabu i stała się istotnym elementem ludzkiego życia. Dotyczyć
może zarówno prokreacji, jak i przyjemności. Można zauważyć, że ówcześnie wykracza ona
poza prokreację, obejmując różnorakie fantazje, fetysze i otwartość na nowe doznania
seksualne i poznawanie samego siebie w tych aspektach. Za początki badań nad ludzką
seksualnością wyznacza się rok 1844, kiedy to w Lipsku została wydana pierwsza
„Psychopathia Sexualis” autorstwa ukraińskiego lekarza Heinricka Kaana. Czterdzieści dwa
lata później, Richard von Krafft-Ebing wydał publikację o podobnym tytule „Psychopathia
Sexualis: Studium medyczno-sądownicze”, która zyskała duży rozgłos i wywarła ogromny
wpływ na późniejszą seksuologię.
Coraz większym zainteresowaniem wśród badaczy zaczęło się cieszyć środowisko
BDSM. Korzystamy z kategorii BDSM do opisania erotycznych aktywności znanych
powszechnie pod nazwą sadomasochizmu (S&M), wiązania i dyscypliny (B&D) oraz
dominacji i uległości (D&S). Entuzjaści tej społeczności określają BDSM jako kontrolowaną
i przemyślaną postać wyrazu dorosłej seksualności, która opiera się na otwarciu się na innych
i na dogłębnym uczuciu intymności.
Pionerem w klasyfikowaniu sadyzmu i masochizmu jako patologii był sam Richard
von Krafft- Ebing. Poglądy te znalazły później odzwierciedlenie w teoriach samego Freuda.
Od tego czasu, społeczność BDSM była narażona na nieprzyjemności i stygmatyzację.
Ówcześnie, sadomasochizm i fetyszyzm jeszcze do 2021 roku były określane jako zaburzenia
preferencji seksualnej (F65) w klasyfikacji chorób ICD-10, opracowanej przez Światową
Organizację Zdrowia (WHO). Zmieniło się to od 1 stycznia 2022r., kiedy w życie weszło
ICD-11, rezygnujące z nazewnictwa tych praktyk jako zaburzenie. Niestety, BDSM jest nadal
do pewnego stopnia patologizowane w obowiązującej jeszcze klasyfikacji zaburzeń
psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego (DSM-V), ponieważ uznaje
on sadyzm i masochizm seksualny za parafilię oraz zaburzenia parafilne, jeśli powodują one
cierpienie lub upokorzenie siebie i innych.
Ogólnie mówiąc, w BDSM angażują się dwie grupy ludzi. Pierwszymi są ci, którzy
okresowo o tej formie seksualnych doświadczeń fantazjują i przypadkowo z nią
eksperymentują. Jest to u nich forma podgrzania atmosfery w ich konwencjonalnych pod
względem seksualności związkach poprzez dodanie do nich jakiejś formy erotyzmu spod
znaku BDSM. Przykładem mogą być tutaj klapsy, delikatne wiązanie, czy też odgrywanie ról.
Druga zaś grupa to typowi entuzjaści tej praktyki, których jednoznacznie podnieca BDSM,
aktywnie szukający partnera o podobnych skłonnościach z możliwością poszerzania wiedzy i
obopólnym wsparciu.
W przeciągu ostatnich kilkunastu lat, coraz więcej badań jest prowadzonych na temat
osobowości osób praktykujących dane czynności seksualne. Zwykle taka zależność pomiędzy
seksualnością a osobowością jest badana w wąskiej kategorii wyznaczników osobowości, do
których mogą należeć, np. samoocena, chęć poszukiwania coraz to nowszych wrażeń. W
przeciągu ostatniej dekady zaproponowano wiele teorii osobowości, jednak za najbardziej
autentyczną uznaje się Pięcioczynnikowy Model Osobowości (Wielka Piątka)
zaproponowany przez Paula Costę i Roberta McCrae. Model ten składa się z pięciu
wymiarów: neurotyczności; ekstrawersji; otwartości na doświadczenie; sumienności,
ugodowości. Omawiany wyżej model przyczynił się do powstania psychometrycznych metod
badania osobowości. Należą do nich przydatne w praktyce klinicznej inwentarze osobowości:
NEO-PI-R, który oprócz wymienionych wcześniej pięciu czynników posiada również sześć
składników w obrębie każdego z nich, oraz jego skrócona wersja - NEO-FFI. W niniejszej
pracy uwaga zostanie skupiona na jednym z nich.
Poszczególne wymiary Wielkiej Piątki w oparciu o seksualność zostały już w pewnym
stopniu przebadane. Neurotyczność oddziaływała negatywnie na stabilność małżeńską, jak i
na jej satysfakcję. Ugodowość miała negatywny stosunek do erotofobii, a ekstrawersja
pozytywnie związana z atrakcyjnością seksualną. Natomiast sumienność negatywnie
korelowała z rozwiązłością, a otwartość na doświadczenie pozytywnie z chęcią poszerzania
horyzontów, wiedzy. Powyższe ustalenia jednoznacznie stwierdzają, że jest wiele związków
pomiędzy Wielką Piatką a zachowaniami BDSM.
Przywiązanie to trwała więź uczuciowa, która kształtowana jest już w okresie
niemowlęctwa, jak i dzieciństwie poprzez interakcje z najbliższymi osobami. Ma ona
znaczący wpływ na kształtowanie się danych wzorców zachowań w interakcjach zarówno
interpersonalnych, jak i seksualnych z innymi ludźmi w dorosłym już życiu. Polskim
kwestionariuszem stosowanym do oceny stylów przywiązania jest KSP autorstwa
Mieczysława Plopy (2008). Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych wyodrębnia trzy style
przywiązania: bezpieczne (składające się z zaufania i pewności w relacjach); unikające
(cechujące się unikaniem bliskich kontaktów jako formy ochrony przed zranieniem,
uruchamiając przy tym różne mechanizmy obronne) oraz styl lękowo ambiwalentny
(towarzyszy lęk przed odrzuceniem, jak i duża potrzeba akceptacji). W BDSM, osoby z
bezpiecznym przywiązaniem mogą być bardziej uległe, z większą skłonnością do oddania
partnerowi kontroli podczas stosunku seksualnego, ponieważ darzą go zaufaniem i czują się
komfortowo w relacji.
Coraz większa dostępność literatury na tematy związane stricte z BDSM, jak i
zainteresowanie badaczy skłoniło do tego, by zagłębić się w charakterystykę osób
posiadających do niej skłonności, pokazując przy tym jak znaczącą rolę może odgrywać
osobowość czy też style przywiązania.

You might also like