Matematiğin

Dünyası
 İÇİNDEKİLER
5:Matematiğin Hayatımıza Katkısı
6:Cahit Arf
8:Olasılık Kavramı
9:Resfebe
10:Paradoks
11:Pascal Üçgeni
12:Sudoku
13:Şimdi Sıra Sizde
14:Bulmaca Zamanı

15:Gülelim Eğlenelim

17:Resfebe Cevaplar
18:Matematik ile ilgili ilginç Bilgiler
20:Kaynakça
 ÖNSÖZ
Sevgili Okuyucular;
MATEMATİĞİN BÜYÜLEYİCİ DÜNYASINA
HOŞ GELDİNİZ! BU DERGİ, MATEMATİĞİN
ÇEKİCİ YANLARINI KEŞFETMENİZE,
ZİHNİNİZİN SINIRLARINI ZORLAMANIZA VE
MATEMATİKLE İLGİLİ İLGİNÇ BİLGİLER
EDİNMENİZE OLANAK TANIYACAK.

BULMACALAR, MATEMATİKSEL ZEKANIZI

GELİŞTİRMENİZE YARDIMCI OLURKEN, İLGİNÇ
BİLGİLER MATEMATİĞİN GÜNLÜK HAYATTAKİ
ETKİLERİNİ VE TARİHSEL ÖNEMİNİ VURGULAR.
AYRICA, ÜNLÜ MATEMATİKÇİLERİN
HİKAYELERİ, MATEMATİĞİN NE KADAR İLHAM
VERİCİ VE DERİN BİR ALAN OLDUĞUNU
GÖSTERİR.

BU DERGİ, MATEMATİĞİ EĞLENCELİ VE

ERİŞİLEBİLİR KILMAYI AMAÇLAR. SİZİ
MATEMATİKSEL KEŞİFLERİN HEYECAN
VERİCİ DÜNYASINA DAVET EDİYORUZ!

KEYİFLİ OKUMALAR
DİLERİZ!
 Matematiğin Hayatımıza Katkısı
MATEMATİK HAYATIMIZI
DÜZENLİ HALE GETİRİR VE
KAOSU ÖNLER. MATEMATİK
İLE BESLENEN BELLİ
YETENEKLER; AKIL
YÜRÜTME GÜCÜ,
YARATICILIK, SOYUT VEYA
UZAMSAL DÜŞÜNME,
ELEŞTİREL DÜŞÜNME,
PROBLEM ÇÖZME YETENEĞİ
VE HATTA ETKİLİ İLETİŞİM
BECERİLERİDİR.

MATEMATİK, TÜM YARATIMLARIN BEŞİĞİDİR VE

DÜNYA ONSUZ BİR CM KADAR BİLE HAREKET EDEMEZ.
AŞÇI YA DA ÇİFTÇİ, MARANGOZ YA DA TAMİRCİ, ESNAF
YA DA DOKTOR, MÜHENDİS YA DA BİLİM ADAMI,
MÜZİSYEN YA DA SİHİRBAZ, HERKESİN GÜNLÜK
YAŞAMINDA MATEMATİĞE İHTİYACI VARDIR.
BÖCEKLER BİLE VAROLUŞ İÇİN GÜNLÜK
YAŞAMALARINDA MATEMATİĞİ KULLANIR.

Matematiğin Günlük Hayatımızdaki Yeri

MATEMATİK GÜNLÜK YAŞANTIMIZIN BİR ÇOK
ALANINDA İHTİYAÇ DUYULUR VE KULLANILIR.
EN BASİT OLARAK ÖRNEK VERMEK
GEREKİRSE, ALIŞVERİŞ YAPMAK. TARİHTE
DEĞİŞ TOKUŞTAN SONRA TİCARET YAPMA
GEREĞİ DUYULDUĞUNDA İNSANLAR
MATEMATİĞİ KULLANMIŞLARDIR.

HAYATIMIZDA MATEMATİK YOK GİBİ DÜŞÜNELİM. SAATE

BAKTIK AMA KAÇ OLDUĞUNU ÖĞRENEMEDİK ÇÜNKÜ
MATEMATİK YOKSA RAKAMLARDA OLMAZ. SAATTEKİ
SAYISININ VE BİR SAATİN 60 DAKİKA OLMASI
MATEMATİĞİN SONUCUDUR. ALIŞVERİŞE GİTTİĞİMİZ DE
FİYATLARI BİLEMEDİK, ÇÜNKÜ MATEMATİK YANİ SAYILAR
YOK.
 Cahit Arf
Cahit Arf, 1910 – 1997 yılları arasında yaşamış
dünyaca ünlü matematikçi. Cisimlerin kuadratik
formlarının sınıflandırılımasında ortaya çıkan ve
kendi adıyla anılan “Arf Sabiti“, “Arf Halkaları” ve
“Arf Kapanışları” gibi terimleri bularak,
matematik ve bilim dünyasına önemli katkılarda
bulundu. Alman matematikçi Helmut Hesse ile
birlikte, Hesse-Arf Kuramı’nı geliştirdi.

Yüksek öğrenimini Fransa’da

Ecole Normale Superieure’de
1932′de tamamladı. Bir süre
Galatasaray Lisesi’nde
matematik öğretmenliği
yaptıktan sonra İstanbul
Üniversitesi Fen
Fakültesi’nde doçent adayı
olarak çalıştı. Doktorasını
yapmak için Almanya’ya
gitti. 1938 yılında Göttingen
Üniversitesi’nde doktorasını
bitirdi.

Türkiye’ye döndüğünde İstanbul Üniversitesi Fen

Fakültesi’nde profesör ve Ordinaryus profesörlüğe yükseldi
ve 1962 yılına kadar çalıştı. Daha sonra Robert Koleji’nde
matematik dersleri vermeye başladı. 1964 yılında Türkiye
Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ilk bilim
kurulu başkanı oldu.
 Daha sonra gittiği Amerika Birleşik
Devletleri’nde araştırma ve
incelemelerde bulundu; Kaliforniya
Üniversitesi’nde konuk öğretim üyes
olarak görev yaptı. Türkiye’de yaşama
istemesi üzerine kendi isteğiyle 1967
yılında Türkiye’ye döndü. Döndükten
kısa bir süre sonra Kanada ve
Amerika’daki üniversitelerden konuk
öğretim üyesi olarak teklifler aldı.
Ancak kendisi bu tekliflere cevap
veremeden Ortadoğu Teknik
Üniversitesi’nden gelen telefon bu
üniversiteye atandığını ve uçak
biletinin yolda olduğunu söylüyordu v
artık Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nd
göreve başlamıştı. 1980 yılında emek
oldu. Emekliye ayrıldıktan sonra
Arf, İnönü Armağanı’nı
TÜBİTAK’ın geliştirilmesinde çok
(1943) ve TÜBİTAK Bilim emeği geçti ve TÜBİTAK’a bağlı Gebz
Ödülü’nü kazandı (1974). Bu Araştırma Merkezi’nde görev aldı.
ödülü alırken yaptığı 1983-1989 yılları arasında Türk
konuşmada “Bilim insanının Matematik Derneği başkanlığını yapt
amacı anlamaktır” hemen
ardından “ama büyük
harflerle anlamaktır” sözüyle
kendine göre bilim insanını
açıklamıştır. Onuruna
yapılan cebir ve sayılar
teorisi üzerine uluslararası
bir sempozyum, 1990′da 3-7
Eylül tarihleri arasında
Silivri’de
gerçekleştirilmiştir. Halkalar
ve geometri üzerine ilk
konferanslar da 1984′te
İstanbul’da yapılmıştır. Arf,
matematikte geometri
kavramı üzerine bir makale
sunmuştur. Cahit Arf, 1997
yılının Aralık ayında ağır bir
kalp hastalığı nedeni ile
ölmüştür.
 OLASILIK KAVRAMLARI
Deney
Bir olayın sonucunun ne olacağını görmek için yapılan
işleme deney denir.

Çıktı
Bir deney sonucunda elde edilebilecek durumların
her birine çıktı denir.

Örnek Uzay
Bir deney sonucunda elde edilen bütün çıktıların kümesin
örnek uzay denir ve bu küme E harfiyle isimlendirilir.

Olay
Bir örnek uzayın her bir alt kümesine olay denir.

Bir zar atma deneyinde zarın üst yüzüne;

asal sayı gelmesi olayı A = {2, 3, 5},
çift sayı gelme olayı Ç = {2, 4, 6},
4’ten büyük sayı gelme olayı D = {5, 6} şeklinde yazılabilir

Bir Olayın Tümleyeni

Bir örnek uzayda, A olayının çıktılarının dışındaki elemanları
içeren olaya A olayının tümleyeni denir ve A’ ile gösterilir.

Bir zar atma deneyinde zarın üst yüzüne asal sayı gelmesi olayı A
= {2, 3, 5} ise asal gelmemesi olayı A’ = {1, 4, 6} olur.

ÖRNEK: İçinde haftanın günlerinin yazılı olduğu eş toplar bulunan b

torbadan rastgele bir top seçiliyor. Çıkan topta hafta sonuna ait bir g
yazması olayını ve bu olayın tümleyenini inceleyelim.

Deney: Bu torbadan rastgele bir top seçmek

Örnek Uzay: E = {Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe, Cuma,

Cumartesi, Pazar}

Olay: Çıkan topta hafta sonu günü yazması A = {Cumartesi, Pazar}

Olayın Tümleyeni: A’ = {Pazartesi, Salı, Çarşamba, Perşembe, Cuma

s(E) = 7 , s(A) = 2 , s(A’) = 5

 PARADOKS
PARADOKS, GÖRÜNÜŞTE
DOĞRU OLAN BİR İFADE VEYA
İFADELER TOPLULUĞUNUN BİR
ÇELİŞKİ OLUŞTURMASI VEYA
SEZGİYE KARŞI BİR SONUÇ
OLUŞTURMASIDIR.
ÇOĞUNLUKLA, ÇELİŞKİLİ
GÖRÜNEN SONUÇ VEYA
SONUÇLARIN ASLINDA
ÇELİŞKİLİ TARAFLARI VARDIR.
PARADOKS TERİMİNİN
KARŞILIĞI OLARAK TÜRKÇEDE
AÇMAZ, ÇATIŞKI, ÇELİŞKİ,
YANILTMAÇ SÖZCÜKLERİ ŞEKİL A'DA BİR PARADOKS
KULLANILMAKTADIR. YOKTUR, BİR İLLÜZYON VEYA GÖZ
YANILMASIDIR. ŞEKİLDE İLK
DURUMDA İKİ PARÇADAN OLUŞAN
ÜST EĞİMLİ YÜZEY İÇE DOĞRU
BÜKÜK DURMAKTA, İKİNCİ
DURUMDA İSE BU YÜZEY YİNE
PARÇALI FAKAT DIŞA BÜKÜK
OLDUĞU İÇİN ORADAN ALAN
KAZANCI OLMUŞ, BU DA İÇERİYE
BİR BOŞ KARE OLARAK
YANSIMIŞTIR. ANCAK BU PEK ÇOK
KİŞİ TARAFINDAN DA UZUN SÜRE
FARK EDİLEMEYEBİLMEKTEDİR.

BAŞKA BİR BAKIŞ AÇISI OLARAK; KIRMIZI

ÜÇGENİN EĞİMİ OLAN 3/8 İLE MAVİ
ÜÇGENİN EĞİMİ OLAN 2/5, GÖRÜLDÜĞÜ
GİBİ EŞİT DEĞİLDİR. DOLAYISIYLA BU İKİ
ÜÇGEN İLE İKİ PARÇACIĞIN
OLUŞTURDUĞU HER İKİ ŞEKİL DE ÜÇGEN
DEĞİLDİR. BU YÜZDEN DE İKİ ŞEKLİN
ALANLARININ FARKLI ÇIKMASI GİBİ BİR
ŞEY SÖZ KONUSU OLAMAZ.

AYRICA KENDİ İÇİNDE ÇELİŞEN VEYA TAM

TERSİ ŞEKİLDE SONUÇ OLARAK DOĞRU
OLAN FAKAT ABSÜRT VEYA ÇELİŞKİLİ
GÖZÜKEN BİR İFADEYE (İFADELERE VEYA
İFADELER BÜTÜNÜNE) DE PARADOKS
DENMEKTEDİR.[1] KÖKLEŞMİŞ İNANIŞLARA
AYKIRI OLARAK İLERİ SÜRÜLEN DÜŞÜNCE
OLARAK DA TANIMLANABİLİR. YANİ BİR
NEVİ ÇELİŞKİDİR.

GENELDE PARADOKSLARIN CEVAPLARI

YOKTUR. YIKILAMAZ BİR DUVARA
DURDURULAMAZ BİR TRENİN ÇARPTIĞI
ZAMAN OLUŞACAK ÇELİŞKİ (PARADOKS)
GİBİ, SONUCUN GÖRÜLMESİ
ENGELLENMİŞ OLUR.
 Pascal Üçgeni
PASCAL ÜÇGENİ, MATEMATİKTE BİNOM
KATSAYILARINI İÇEREN ÜÇGENSEL BİR
DİZİDİR. FRANSIZ MATEMATİKÇİ BLAİSE
PASCAL'IN SOYADIYLA ANILSA DA PASCAL'DA
ÖNCE HİNDİSTAN, İRAN, ÇİN, ALMANYA VE
İTALYA'DA MATEMATİKÇİLER TARAFINDAN
ÇALIŞILMIŞTIR.

GENELLİKLE PASCAL ÜÇGENİNİN SATIRLARI

ÜSTTEN N=0'DAN BAŞLAYARAK
NUMARALANDIRILIR VE HER SATIRDAKİ
SAYILAR İSE SOLDAN İTİBAREN K=0'DAN
BAŞLAYARAK NUMARALANDIRILIRLAR.
SATIRDAKİ SAYILAR KOMŞU SÜTUNLARININ
BOŞLUKLARINA GELİR VE BU BASİT YAPI TÜM
ÜÇGEN BOYUNCA SÜRER. 0. SATIRA YALNIZCA 1
DEĞERİ YAZILIR. SONRAKİ SATIRLAR
OLUŞTURULURKEN, HESAPLANAN NOKTANIN
SOL ÜSTÜNDE VE SAĞ ÜSTÜNDE BULUNAN
DEĞERLER ÇIKARILIR. EĞER SAĞ VE SOL
ÜSTTÜNDE SAYI YOKSA BURADAKİ DEĞER 1
OLARAK ALINIR. ÖRNEĞİN, İLK SATIRIN İLK
SAYISI 0 + 1 = 1'DİR ÜÇÜNCÜ SATIRDA İSE 4 VE 3
TOPLANARAK 4. SATIRDAKİ 7 SAYISINI
OLUŞTURUR.
 Sudoku

KLASİK SUDOKU, 9×9 BOYUTLARINDA BİR

DİYAGRAMDA (KUTU, BLOK VEYA BÖLGE OLARAK
DA ADLANDIRILABİLEN) ÇÖZÜLEN VE HER SATIR,
HER SÜTUN VE HER 3×3'LÜK KAREDE 1'DEN 9'A
KADAR RAKAMLARIN BİRER KEZ YER ALMASINI
GEREKTİREN SAYI TABANLI BİR ZEKÂ OYUNUDUR.
Şimdi Sıra Sizde
Bulmaca Zamanı
 Gülelim Eğlenelim
Üç Profesör Fıkrası
3 profesör konuşuyorlarmış. Tam karşılarındaki binaya
kişinin girdiğini, 3 kişinin çıktığını görmüşler. Bunun
üzerine:
Fizikçi:
- Ölçme hassas değildi

Biyolog:
- Üremişlerdir

Matematikçi:
- Binaya bir kişi daha girerse içeridekilerin sayısı sıfır ol

Zor Soru Fıkrası

Bir gün matematik dersinde bir öğrenci tahtaya kalkmış ama bir
türlü soruyu çözememiş. Öğretmeni
- Evladım niye yapmadın!?
- Biliyorum ama daha zoru gelir diye öğretmenim.
- Öyle şey olur mu evladım?
- Bence olur öğretmenim. Haksızsam haksızsın deyin.
- Haklısın...
- ????
 Virgül Nerede Fıkrası
Öğretmen matematik dersinde sınıf tahtaaına 15,25 Lira
yazmış ve sınıfın en çalışkan olan öğrencisi Ömer'e
dönerek sormuş.

- Ömer, söyle bakalım evladım tahtada ne yazıyor?

- 15 lira 25 kuruş yazıyor öğretmenim demiş Ömer.

Öğretmen, 15,25 teki virgülü silmiş ve Ömer'e

- Peki virgül silinince ne olur Ömer

- Ne olacak öğretmenim, virgül silgide kalır

Mateist Çocuk Fıkrası

Çocuk okulda din kültürü dersi işlerken
öğretmeni ateistleri anlatıyormuş. Çocuk hemen
parmağını kaldırmış. Öğretmeni söz hakkı
vermiş.
Çocuk
- Öğretmenim ben de mateistim, demiş
Öğretmen;
- O da ne evladım? demiş
Çocuk
- Öğretmenim matematiğe inanmıyorum. Demiş
 Matematik İle İlgili İlginç Bilgiler
1700’lü yıllarda kumarbazlar için yaptığı
olasılık hesaplamaları ile tanınan ve olasılık
teorisinin temellerini attığı “Şansın
Doktrinleri” kitabını yazan ünlü Fransız
İstatistikçi Abraham de Moivre olasılık
bilimini kendi ölüm tarihini hesaplamak için
kullanmıştı. Belli bir yaştan sonra her gün bir
öncekinden 15 dakika fazla uyuduğunu
farkedip 24 saat uyuyacağı yani öleceği
günü tespit etmişti. Şu anda kendisinden
bahsetmemize sebep olan şey ise tam da
belirlediği tarih olan 27 Kasım 1754‘te
ölmesiydi. Günümüzde yaşasa kendisine
sayısalın sonuçlarını soracak cahillerle
muhattap olmaması ise işin sevindirici kısmı.

1900 yılında, dünyanın bütün

matematiksel bilgisi yaklaşık 8
kitapta toplanabilirken, günümüz
100.000 kitaptan fazlasını
doldurabilirmiş. Ama bu 100.00
kitap arasında en önemlisinin
hangisi olduğu çok açık.🙂

30-60-90 dereceli dik üçgen

zaten klasiktir. 3-4-5 üçgeni
amatörü eğlendirir. Ama asıl
adam gibi dik üçgen 5-12-13’tür.
Ortaokul ve lisenin vazgeçilmez
matematik terimlerinden
hipotenüsün bu halini görünce
“Aaa böyle düşününce çok
mantıklı ya” diyeceksiniz.
 Matematikte yakından
tanıdığımız karekök
işaretinin İngilizce ‘kök’
anlamına gelen ‘root
kelimesinin ilk harfi olan
r’nin zamanla evrimleşmesi
sonucunda günümüzdeki
formunu aldığını biliyor
muydunuz? Kimlik numaranızın 1. 3. 5. 7. ve
9. hanelerinin toplayın ve 7 ile
çarpın. Sonra bu sayıdan, 2. 4.
6. ve 8. hanelerinin toplamını
çıkartın. Elde ettiğiniz sonucun
10’a bölümünden kalan rakam
TC kimlik numaranızın 10.
basamağını size verecektir.
Şimdi ise 1’den 10’a kadar olan
rakamları toplayıp 10’a bölün,
bu kez kalan sayı TC kimlik
numaranızın 11. ve son
rakamını size verecektir.
Solda sıfır kelimesinin anlamını
pek çoğumuz biliyordur. “Değersiz,
önemsiz, karşılaştırıldığında
değersizliği anlaşılan” anlamına
gelir.

Peki bunun matematikle ilgisi

nedir? Biliyorsunuz bir sayının
sağına gelen her 0’da sayı onlar,
yüzler, binler basamağı şeklinde
artar. Peki soluna eklediğinizde?
Evet değişen hiçbir şey olmaz.
 https://listelist.com/az-
bilinen-matematik-
bilgileri/
https://tr.wikipedia.org/wik
i/Anasayfa
https://www.ufukhocam.com/?
pnum=190&pt=%C4%B0LG%C4%
B0N%C3%87+B%C4%B0LG%C4%
B0LER

https://www.xn--fkraoku-
rfb.com/matematik-
fikralari/

https://www.egitimhane.com/in
dex.php

https://www.matematikciler.com/
olasilik-konu-anlatimi/