Sayılar ve Temel Kavramlar 1.

Çözümleri BÖLÜM

8. I. kıtada 5·4·3 konser vermiştir.

II. kıtada 4·3·1 konser vermiştir.
KOLAY SORU ÇÖZÜMLERİ
5·4·3 + 4·3·1 = 4·3·(5 + 1) = 4·3·6

1. A = 3, B = 3, C = 2 dir. E) Çifttir. = 4·3·2·1·3

Yanıt E = 4!·3 bulunur.

Yanıt A
2. A=3 olursa 2 + 3 = 5 sağlar. 9. Ayberk Görkem .
A=6 olursa 3 + 2 = 5 sağlar.
2+1=3 2–1=1
3 + 6 = 9 dur.
4+3=7 4–3=1
Yanıt B
6 + 5 = 11 6 + 5 = 11
3. x çift sayı ¡ y ve z den biri çift biri tektir.
+8–7=1 + 8 + 7 = 15
y·z = Ç·T = Çift olur. (kesin)
22 28
x – y – z = Ç – T – Ç = Tek olur.
(x + 1)·z = T·z ¡ z belirsiz. Ayberk 3 kez, Gökhan 2 kez toplama sembolü-
Yanıt A nü kullanmıştır.
Yanıt E

4. 7 : 1= 7 b_b 10. A = 5 için B = 8 olur. 558 sayısı 12 ile tam bö-

bb lünmez.
b
8 : 4 = 2 bb
bb B = 5 için A = 2 olur. 252 sayısı 12 ile tam bö-
b
9 : 3 = 3 b` 7 + 2 + 3 + 2 + 3 = 17 lünür.
bb
10 : 5 = 2bbb A+B=5+2=7
bb
6 : 2 = 3 bb Yanıt A
a Yanıt E

11. 9 = (6 + 21) ' 3 = (6·2) – 3

5. a + b tek olmalı. O hâlde c ve b çifttir. O hâlde
A = 21 ve B = 2 olmalıdır.
a da tektir.
A + B = 23
• a + c = tek _b
bb
bb Yanıt D
• b + c = çift b`b I ve III tektir.
b
• a + b + c = tek bb
a
Yanıt E
12.
4 –4
6. B iki sıralı sayı için de var olduğundan B = 5
olmalıdır.
3BC sayısı 354 olur. (C = 4)
A7B sayısı 675 olur. (A = 6)
–1
A + B + C = 6 + 5 + 4 = 15 olur.
Yanıt D

7. 89 < 91 şeklinde eşitsizlik sağlanır. –6 –3 3

A = 8 , B = 9, C = 1 için A + B + C = 8 + 9 + 1 = 18
a = –4 ve b = 3 bulunur. a + b = –1
Yanıt D
Yanıt D

MATEMATİK 1
 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

19. a + c + 8 = 25
13. – / c + d + 2 = 36
4 4 4 b + d + 2 = 16
3 3 3
a+b+8=5
 a + b = –3
4 Yanıt A

4 1 20. c + c = 4a † c = 2a
a – (–1) = ¡a=
3 3
a + c = a·b † 3a = ab † b = 3
4 b 1 4
a·b – a = ¡ – = ¡ b = 5 a+b=7 † a=4
3 3 3 3
b 5 c=8
a = 1 = 5·3 = 15 a + b + c = 15
3 Yanıt E Yanıt B

14. AB, 5 e tam bölündüğü için B = 0 ya da B = 5 tir. 21. Her bir altıgenin köşelerindeki sayıları toplayıp
B = 0 için A0 + 1 = A 1= 3k birbirine eşitleyelim.
2
7+2+1+8+3+4=4+3+5+a+2+4
5
8
= 3 + 8 + 2 + 4 + b + 5
istenilen durumu B = 0 ve A = 5 sağlar. 25 = 18 + a = 22 + b
50 – 1 = 49 = 7m ve 50 + 1 = 51 = 3k dır. a = 7 ve b = 3 bulunur .
A + B = 5 + 0 = 5’tir. a + b = 7 + 3 = 10’dur.
Yanıt A Yanıt C

15. AB – (A + B) = 36 ¡ 9A = 36 ¡ A = 4 22. 2p – 1 = 31 ¡ 2p = 32 ¡ p = 5 asal sayı oldu-

ğundan 31 sayısı Mersenne asalıdır.
4B – 4·B = 37 ¡ 40 – 3B = 37 ¡ B = 1
2p – 1 = 37 ve 2p – 1 = 63 eşitliklerini sağlayan
A–B=4–1=3
p sayıları asal olmadığı için 37 ve 63 sayıları
Yanıt C
Mersenne asalı değildir.
Yanıt A

16. Sırasıyla; –4, –1, 8, 2 ¡ 4 + 4 = 8 (E)

–4, 2, 8, –1 ¡ –2 – 8 = –10 (A) 23. Burada,
2, –1, 8, –4 ¡ –2 –2 = –4 (B) I. öncül için –2 – 2 = –4
1 1
–4, 8, –1, 2 ¡ – – = –1 (C) II. öncül için 2 x –2 = –4
2 2
Yanıt D III. öncül için –2 + –2 = –4
17. İki sayı 5 e tam bölünüyor ve A, B, C sıfırdan işlemleri yapıldığında üç işlemin sonucu da –4
farklı ise C = 5 olmalıdır. olur. O halde kutucuklara sırasıyla (–), (x) ve
A 5 B 4 e bölünebildiğinden 5B ve 5A, 52 ve (+) sembolleri yerleştirilmelidir.
1
Yanıt C
B5A 56 olabilir.
O halde A = 6, B = 2, C = 5 için
24. ‌Çözümleme yapılırsa;
A + B + C = 13 tür.
AB 8 – AB = 49 B
Yanıt D
10 · AB + 8 – AB = 490 + B
18. • A = 1, B = 0, C = 2 için D = 3 olur. En küçük 9 · AB – B = 482
ABCD sayısı 1023 tür.
90 A + 9 B – B = 482
• A = 8, B = 1, C = 0 için D = 9 olur. En büyük 90 A + 8 B = 482
ABCD sayısı 8109 dur.
A = 5 ve B = 4 olur.
8109 + 1023 = 9132 olur. A + B = 5 + 4 = 9 bulunur. Yanıt A
Yanıt C

2 TYT - MSÜ ÇIKMIŞ SORULAR

 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

25. ‌ AB = BA + A + B 30. ‌n = ^nh^n + 2h^n + 4h^n + 6h ise

10 A + B = 10 B + A + A + B
12 = 12 $ 14 $ 16 $ 18,
8 A = 10 B
10 = 10 $ 12 $ 14 $ 16 ve
4A = 5B
8 = 8 $ 10 $ 12 $ 14 olur .
A = 5 ve B = 4 t ü r .
A . B = 5 . 4 = 20 bulunur . Yanıt D 12 – 10 12 $ 14 $ 16 $ 18 – 10 $ 12 $ 14 $ 16
=
8 8 $ 10 $ 12 $ 14
12 $ 14 $ 16 $ ^ 18 – 10 h
=
8 $ 10 $ 12 $ 14
26. ‌Payı 6! ortak çarpan parantezine alırsak =
16
=
8
olur .
6 ! $ ^7 $ 8 – 7 – 1h 6
10 5 Yanıt E
= bulunur.
6! $ 7 $ 8 7 Yanıt C

27. ‌Toplamları 14 olduğundan farkları en büyük

olan faktöriyel en büyüktür.
c < b < a olur. ORTA SORU ÇÖZÜMLERİ
Ya da
a = 5! . 9! = 5! . 7! . 9 . 8 = 5! . 7! . 72 1. ABB 12 ye, BAB 11 e bölünür. ABB; 3 ve 4 e
b = 6! . 8! = 5! . 7! . 6 . 8 = 5! . 7! . 48 bölüneceğinden B, 4 veya 8 olabilir.
c = 7! . 7! = 5! . 7! . 6 . 7 = 5! . 7! . 42 BAB, 11 e bölünebilme kuralından 2B – A = 11k
olduğundan c < b < a dır. olmalıdır.
Yanıt E • B = 4 için A = 1, 4, 7 olabilir. A = 8 değerini
alamadığından bu durum olmaz.
• B = 8 için A = 2, 5, 8 olabilir.

28. ‌120 = 23 . 3 . 5 olduğundan

120 2$8 – A = 16 – A = 11 için A = 5 olur.
n nin asal ol-
ması için 2, 3 veya 5 e eşit olması gerekir. A + B = 5 + 8 = 13 tür.
120 120 120 Yanıt E
=2 =3 =5
60 40 24 2. I. 102 = 2·3·17 3
60 + 40 + 24 = 124 bulunur. II. 102 : 3 = 34 7 (Doğru fakat daha küçük olan
Yanıt E 100 sayısı 1 e bölünebilir. Sağlamaz.)
III. Kuvvetleri eşit ve 1 dir. 7 (Doğru fakat
100 = 22 ·52 de kuvvetler eşittir. Sağlamaz.)
29. ‌ a , b ve
a
ardışık 3 tam sayı ise
5 a 3 Yanıt A
a a a a
5
+2 =
3
&
3
–
5
= 2 & 2 a = 30 3. AB ¡ tek sayı, B tek, A + B = 3k
a = 15 tir . BC ¡ B + C = 9k, C çift
a 15 b B = {1, 3, 5, 7, 9} için BC = 18, 36, 54, 72, 90
= = 3 ise a = 4
5 5 olabilir.
b A < C ¡ 218, 518, 154 elde edilir.
= 4 & b = 60 olur .
15 Yanıt B
a + b = 15 + 60 = 75 bulunur.
Yanıt C

MATEMATİK 3
 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

4. 30 ile bölünüyorsa, A ve B; 10. İki ardışık tam sayıdan biri tek biri çift olacağı
• Rakamlarından biri 5, diğeri de çift rakam için toplamları ve farkları her zaman tektir.
olmalıdır. (10 a bölünebilme) a – b + b – c = a – c ¡ Tek
• A + B toplamı 3 ün katı olmalıdır. (3 e bölü- . .
Çift Tek
nebilme)
Tek Çift
A = 4, B = 5 (veya A = 5, B = 4) için
45·54 = 2430 sayısı sağlanır. A + B = 4 + 5 = 9 a·c her zaman çifttir b ile ilgili kesinlik yoktur.
Yanıt B
Yanıt B
5. 2 tekerlekli a tane, 3 tekerlekli b tane bisiklet
için 2a + 3b adet tekerlek kullanılır.
11. 5 ile tam bölünüyorsa 5 çarpanını içermelidir.
2a + 3b = c eşitliğinde; İstenilen sayılar 4·5, 3·4·5, 5·6 ve 9.10 dur.
I. b çift olursa 3b çift olur. 2a + 3b toplamı 20 + 60 + 30 + 90 = 200 olur.
da çift olacağından c sayısı çift demektir. Yanıt D
(Doğru)
II. c tek ise b’nin tek olması hâlinde 2a + 3b
toplamı tek olabilir. 2a ifadesi daima çift oldu-
ğundan d’nin tek mi çift mi olduğu bilinemez.
12. 10a = a + 1
(Yanlış)
III. 2a ifadesinde a sayısı hem çift hem de tek
olabileceği için a + b + c toplamı daima çift 10a = (2.5)a = 2
olamaz. (Yanlış)
Yanıt A a+1 = 2 =1
6. A7B için A + 7 = B ve
CBD için C + B = D olur. Yani a + 1 sayısının 1 tane asal böleni olma-
A B C D lıdır. a = 9 için a + 1 = 10 dur ve 2 tane asal
1 8 0 8 ¡ Olamaz. (C ≠ 0) böleni olur. O hâlde a = 9 olamaz.
1 8 1 9 ¡ Olur. Yanıt D

2 9 0 9 ¡ Olamaz. (C ≠ 0)
A + B + C + D = 1 + 8 + 1 + 9 = 19 olur. Yanıt C
13. En büyük 936, en küçük 213 tür. 936 – 213 = 723
Yanıt A

14!
7. 11 · 12 · 7 · 2 · 13 = 14 · 13 · 12 · 11 =
10!
Yanıt C
14. 10B + A – 10A – B = 9(B – A) = 36 ¡ B – A = 4
10C + A – 10B – A = 10(C – B) = 40 ¡ C – B = 4
C = 9 için B = 5 ve A = 1 olur.
A + B + C = 15 tir.
8. Arif – Berk ¡ Tek sayı olmalıdır.
Yanıt A
Berk – Can ¡ Çift sayı olmalıdır.
8 – 5 = 3 (Tek), 7 – 5 = 2 (Çift)
Yanıt E
15. B + B = A olmalı. O halde A çift doğal sayı
olur.
9. 1, 4 ve 7 kullanılarak yazılan iki basamaklı 11,
14, 17, 41, 44, 47, 71, 74 ve 77 sayıları vardır. 15 – 3 = A olmalı. O halde A = 12 dir.
Bu sayılardan sadece 47, 74 ve 77 nin rakam- 2B = A Ş B = 6
ları toplamı 1, 4 ve 7 rakamlarından oluşur. A 4 C = B 4 2 & 12 | C = 6 # 2 olur Ş C = 1
Yanıt C A + B + C = 12 + 6 + 1 = 19 olur.
Yanıt B

4 TYT - MSÜ ÇIKMIŞ SORULAR

 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

16. z tek, x ve y çift olmalıdır. 21. (a – b)·c ve b·c sayılarından biri tek ve ortak
çarpanları c olduğundan c tek olmak zorunda-
I. çift + tek = tek
dır.
II. çift + çift = çift Ş I ve III sağlar. ^a - bh·c = Tek ise b·c = Çift
III. çift + çift + tek = tek . .

Tek Çift
Yanıt D Bu durumda a tek, b çift ve c tek olur.
^a - bh·c = Çift ise b·c = Tek
.
17. 8:2 = 4 .
Çift Tek
4·1 = 4
Bu durumda a tek, b tek ve c tek olur.
7–3=4 Yani a ve c her zaman tek sayıdır.
Yanıt D
5 + 6 = A ¡ A = 11

Yanıt E

18. A A A
2 2 2
22. a (b + c) = tek ise a tek ve b + c tek olmalıdır.
. .
–A A Tek Tek
2 2
b + c = tek ise b tek, c çift ya da b çift, c
A 3A . .
¡ = 6 veya =6 Tek Çift tek olmalıdır.
2 2 Çift Tek
A = 12 veya A = 4
Yani a kesin tektir, b ve c nin durumları kesin
12 + 4 = 16 değildir.
Yanıt B
I. ab + c † Kesinlik yoktur.

kesin belirsiz
19. (4)3 = [4 – 3, 4 + 3] = [1, 7] tek

(8)3 = [8 – 3, 8 + 3] = [5, 7] II. bc + a † Kesinlik yoktur.

(4)3 « (8)3 = [1, 7] « [5, 7] kesin

belirsiz tek
III. c + b † c tek ise b çift olmalıdır. Bu duru-
a
= [5, 7]
ma göre,
ca + b = Tek + Çift = Tek olur.
5 5
= (6)1
Tek Çift
Yanıt D
ca + b † c çift ise b tek olmalıdır. Bu duru-
ma göre,
46 xy c a + b = Çift + Tek = Tek olur.
20. 5 5
Çift Tek
xy 46
x x Her iki durumda ca + b ifadesi her zaman
46·y 6·(xy) tek olur.
46x 4(xy)
Yanıt B
46y = 6·(xy)
46y = 60x + 6y
40y = 60x
2y = 3x
koşulunu sağlayan sayılar 23, 46 ve 69 dur.
46’nın kuzen sayıları 23 ve 69’dur.
23 + 69 = 92
Yanıt C

MATEMATİK 5
 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

23. Verilen tanıma göre n üçsel sayı ise, 27. ‌ 33 n

n.9 = 333...3 olur. x
–
Her iki tarafı da 3’e bölersek, 5

3n = 111...1 olur. olduğuna göre n > 5 ve

Bu durumda 3n sayısı 1, 11, 111, 1111, ... gibi 33 = n . x + 5
sayılara eşit olmalıdır.
28 = n . x olur.
1 1
3n = 1 ise n = , fakat doğal sayı değildir. 28 sayısının 5 ten büyük olan bölenleri 7, 14 ve
3 3
11 11 28 olduğundan
3n = 11 ise n = , fakat doğal sayı değildir.
3 3 7 + 14 + 28 = 49 bulunur.
Yanıt E
111
3n = 111 ise n = = 37 olur.
3
O halde en küçük üçsel sayı 37 dir.
37 nin rakamları toplamı 3 + 7 = 10 dur. ZOR SORU ÇÖZÜMLERİ
Yanıt D

1. A ≠ B ≠ C ≠ 0 olmak üzere AB + BC = CA – 1 ¡
10A + B + 10B + C = 10C + A – 1
¡ 11B + 1 = 9(C – A) elde edilir.
24. ‌ACB + AC = 3BC Bu denklem B = 4 için C – A = 5 olursa sağlanır.
100A + 10C + B + 10A + C = 300 + 10B + C C = 6 ve A = 1 , C = 7 ve A = 2, C = 8 ve A = 3
110 . A + 10 . C = 300 + 9 . B olabilir.
↓ ↓ ↓ Sırasıyla 146, 247, 348 olacak şekilde 3 tane
2 8 0 ABC sayısı yazılabilir.
A . C = 2 . 8 = 16 bulunur.
Yanıt D Yanıt C

2. A5C’nin 5 ile bölümünden kalan A ise A = C

veya C = A + 5 olur. Rakamları farklı olduğun-
dan A = C durumu olamaz. C = A + 5’tir. 6 ile
25. ‌x $ 1 = AB bölünebilmesi için C’nin çift olması gerekir.
3 A5C
1 ↓
x$ = BA
8 0(olamaz)
eşitliklerini oranlayalım. 2(olamaz)
8(10B + A) = 3(10A + B)
4(olamaz)
2A = 7B
6(A = 1 olur.) ¡ A5C = 156
A = 7, B = 2
8(A = 3 olur.) ¡ A5C = 368
A + B = 9 bulunur. Yanıt C 358 sayısı 3 ile bölünmediğinden sayımız
156’dır.
A + C = 1 + 6 = 7 bulunur.
Yanıt A

26. ‌ABAB = 404 . (A + B + A + B) 3. 843 = (4·21)3 = (22·31·71)3 = 26·33·73

1010A + 101 . B = 808A + 808B 3 kez 7 rakamı kullanılacağı için sayılar 77, 79,
202 . A = 707 . B ⇒ 2A = 7B 81 ve 83 bulunur. En büyük sayı 83 olduğun-
A = 7, B = 2 dan rakamlar toplamı 8 + 3 = 11 dir. Yanıt C
A . B = 14 bulunur.
Yanıt C

6 TYT - MSÜ ÇIKMIŞ SORULAR

 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

4. 10n – 22 = 999…78 (n basamaklı) 10. Her birinde b kişi bulunan c tane grupta b·c
999…78 : 3 = 333…26 kişi vardır.
(n – 2) · 3 + 2 + 6 = 44 ¡ n = 14 Toplam kişi sayısı a + b·c’dir.
Yanıt B Turnike teklerde sarı, çiftlerde mavi renk olur.
I. a + b·c tek sayıdır.
a çift ise b·c tektir.
5. a tek, b çift için a + 5b tek, 2a + 3b çift, 3a + b
tek olur. O halde; I tek, II çift, III çift olur. a tek ise b·c çifttir.
Yanıt E II. a + b + c için kesin bir şey söylenemez.
III. a·b·c kesinlikle çift sayıdır.
Yanıt D

6. 8. 11.
X A+X
x 1 – 2x x
B+2
K = 1 + x ve L = 1 + x + 1 – 2x = 2 – x tir.
K·L = (1 + x)(2 – x) = 2 + x – x2 olur. 0 < x < 1 Y Z
olduğundan 0 < x – x2 < 1 dir.
O halde 2 < 2 + x – x2 < 3 olmalıdır.
2(A + X) + 2(B + 2) + 2·C = 2 + 3 + .... + 10
Yanıt D
2(A + X + B + 2 + C) = 54
7. A & A · 4 ( 2 " 1 asal ) I. 9 için 2 = 2 ✔
A + X + B + 2 + C = 27
A & A · 5 ( 5 " 1 asal ) II. 10 için 2 = 2 ✔ A + X=8¡ A=3
III. 12 için 2 ≠ 3 ✖ X A+X †8 . .

Yanıt C 3 5
B+2 †9
8. 56 + 6k = AB (kŒZ+) B+2=9¡B=7
AB – 5m = 15 (m ŒZ+) Y Z † 10 C = 10
56 + 6k – 5m = 15 ¡ 5m = 6k + 41
A + B + C = 3 + 7 + 10 = 20
¡ k = 4, m = 13 olur.
Yanıt B
(k = 9 olanırsa AB iki basamaklı olmaz.)
AB = 56 + 6k ¡ AB = 56 + 24
12. ‌a 2 + ab + a + b = a 2 + a + ab + b
¡ AB = 80 olur.
= a(a + 1) + b(a + 1)
¡ A + B = 8 + 0 = 8’dir.
eşitliğinde a·(a + 1) çarpımı daima çifttir. So-
Yanıt C
nucun tek olması için b·(a + 1) çarpımının tek
sayı olması gerekir. Bu durumda hem b, hem
9. Rakamsal genişlik 8 ise kullanılan rakamların de (a + 1) tektir. O hâlde a çifttir. a çift, b tek
ikisi 1 ve 9 ya da 0 ve 8 olmalıdır. olduğuna göre;
1 ve 9 kullanılırsa 0 kullanılmaz. (Rakamsal ge-
nişlik 9 olur.) I. a çift olduğundan doğrudur.
0 ve 8 kullanılırsa 9 kullanılmaz. (Rakamsal ge- II. a + b = (çift) + (tek) = (tek) olduğundan yanlıştır.
nişlik 9 olur.)
III. a · b = (çift).(tek) = (çift) olduğundan doğrudur.
19 • → 7 tane • 91 → 7 tane
91 • → 7 tane • 19 → 7 tane Yanıt C
1 • 9 → 7 tane 80 • → 7 tane 13. ‌p = 3 asal sayı olur.
9 • 1 → 7 tane 8 • 0 → 7 tane p . n = 3p
• 80 → 7 tane •08 → 7 tane 3 . n = 33 ⇒ n = 9 olur.
10·7 = 70 tane p + n = 3 + 9 = 12 bulunur.
Yanıt A
Yanıt B

MATEMATİK 7
 Sayılar ve Temel Kavramlar Çözümleri

14. ‌22 + 32 + 42 = 29 20. ‌Asal sayıları düşünürsek;

32 + 42 + 52 = 50 (2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41)
42 + 52 = 41 aralarındaki fark 4 olan asal sayı ikilileri;
52 + 62 = 61 (3,7) , (7,11) , (13,17) , (19,23) , (37,41) şeklin-
35 olamaz. de devam eder.
Yanıt B 7 + 11 = 18 (A seçeneği)
13 + 17 = 30 (B seçeneği)
15. ‌x tek ise y ve z çift olur.
19 + 23 = 42 (C seçeneği)
y + z sağlanamaz.
37 + 41 = 78 (E seçeneği)
x çift, z tek, y çift sağlar.
Toplamları 66 ve aralarındaki fark 4 olan asal
II ve III doğrudur. sayı çifti olmadığı görülür.
Yanıt D
Yanıt D
16. ‌4 e tam bölünmesi için
A=2 324
A=4 344
A=6 364
A=8 384
3 e tam bölünmesi için 2 ve 8 olur.
2 + 8 = 10 bulunur.
Yanıt A

17. ‌A(n) = 2 . 3
22 . 33 = 108 ⇒ 1 + 0 + 8 = 9 bulunur.

Yanıt E

18. ‌AB ve BA sayılarının 17 ile bölümünden elde

edilen kalanlar a ve b olsun. (a + b = 17 dir.)
AB = 17x + a
+ BA = 17y + b
AB + BA = 17 (x + y) + a + b
10A + B + 10B + A = 17 (x + y) + 17
11(A + B) = 17 (x + y + 1)
eşitliğinde A + B = 17 olmalıdır. O hâlde
A = 9 ve B = 8 dir.
A – B = 9 – 8 = 1 bulunur.
Yanıt A

19. ‌EKOK(5,a) = EBOB(20,a)

eşitliğini sağlayan a sayıları 5, 10 ve 20 dir.
5 + 10 + 20 = 35 bulunur.
Yanıt C

8 TYT - MSÜ ÇIKMIŞ SORULAR