B11 : TRANSFORMASI ISOMETRI

Tajuk 11.1 Transformasi

Minggu / Tarikh

Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

Standard 1. Memerihalkan perubahan bentuk, saiz, kedudukan dan orientasi suatu
Pembelajaran objek yang melalui transformasi dan seterusnya menerangkan idea
11.1 Transformasi padanan satu-dengan-satu antara titik-titik dalam transformasi.
2. Menerangkan idea kekongruenan dalam transformasi.

Refleksi 11.1

Tajuk 11.2 Translasi

Minggu / Tarikh

Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

1. Mengenal translasi.
Standard
2. Memerihalkan translasi menggunakan pelbagai perwakilan termasuk
Pembelajaran
dalam bentuk vektor translasi.
11.2 Translasi
3. Menentukan imej dan objek bagi suatu translasi.
4. Menyelesaikan masalah yang melibatkan translasi.

Refleksi 11.2

Tajuk 11.3 Pantulan

Minggu / Tarikh

Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

Standard 1. Memerihalkan pantulan.
Pembelajaran 2. Memerihalkan pantulan menggunakan pelbagai perwakilan.
11.3 Pantulan 3. Menentukan imej dan objek bagi suatu pantulan.
4. Menyelesaikan masalah yang melibatkan pantulan

Refleksi 11.3

122 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 Tajuk 11.4 Putaran

Minggu / Tarikh

Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

Standard 1. Mengenal putaran
Pembelajaran 2. Memerihalkan putaran menggunakan pelbagai perwakilan.
11.4 Putaran 3. Menentukan imej dan objek bagi suatu putaran.
4. Menyelesaikan masalah yang melibatkan putaran

Refleksi 11.4

Tajuk 11.5 Translasi, Pantulan dan Putaran Sebagai Isometri

Minggu / Tarikh

Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

Standard
1. Menyiasat hubungan antara kesan translasi, pantulan dan putaran
Pembelajaran
terhadap jarak di antara dua titik pada objek dan imej, dan seterusnya
11.5 Translasi,
menerangkan isometri.
Pantulan dan Putaran
2. Menerangkan hubungan antara isometric dengan kekongruenan.
sebagai Isometri
3. Menyelesaikan masalah yang melibatkan isometri dan kekongruenan

Refleksi 11.5

Tajuk 11.6 Simetri Putaran

Minggu / Tarikh

Standard Di akhir PdPc yang dijalankan, pelajar dapat :

Pembelajaran 1. Menerangkan simetri putaran.
11.6 Simetri Putaran 2. Menentukan peringkat simetri putaran bagi suatu objek

Refleksi 11.5

123 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIHAN 11.1 : Transformasi

1. Kenal pasti setiap objek yang berikut merupakan suatu tranformasi atau tidak. Beri justifikasi
kepada setiap jawapan anda.

(a)

P Q

(b)

Q
P

(c)

P Q

(d)

P Q

2. Di dalam rajah, UVWXY ialah imej bagi

PQRST di bawah suatu transformasi.
U V
Nyatakakan imej bagi P Q

(a) Titik P = ………………………. R

(b) Garisan RS = ……………………….
T S Y W
(c) PQR = ……………………….
X

124 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

3. Lengkapkan jadual bagi dua segi tiga yang kongruen di bawah E
dengan menyatakan padanan garis dan sudut yang serupa.

Segi Tiga Sisi Sisi Sudut Sudut D F

G H
DEF DE DEF

GHK GH GHK
K

LATIHAN 11.2 : Translasi

1. Tentukan vektor bagi setiap yang berikut.

Q
P
(a) P (b) Q

(c) R (d) S
S

2. Tentukan translasi bagi setiap yang berikut.

Diberi X ialah objek, P, Q, R dan S ialah imej P

kepada X di bawah suatu translasi. Tentukan Q
translasi bagi P, Q, R dan S.
4 

(a) P = 2

X
(b) Q = -4 -2 0 2 4

 -2
R
(c) R =

-4
(d) S = S
125 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018
 3. Tentukan imej bagi P(3, 4) di bawah translasi yang berikut.
3  3
(a)   = ……………. (c)   = …………….
5   2
  4  6
(b)   = ……………. (d)   = …………….
 6   5

4. Diberi Q ialah imej bagi P di bawah suatu translasi. Tentukan vektor translasi bagi P dan Q.

(a) P (3, 2), Q (6, 3) = (b) P(6, –3), Q(10, – 5) =

(c) P (– 2, 7), Q (– 5, 4) = (d) P(4, 12), Q(1, 16) =

5. Tentukan translasi bagi setiap yang berikut.

(a) (b)

P
P’
P
P’

Vektor Translasi = ………………. Vektor Translasi = ……………….

(c) (d)

P’
P’
P

Vektor Translasi = ………………. Vektor Translasi = ……………….

123 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

126
6. Diberi P’ (8, 5) ialah imej bagi P(6, 9). Tentukan kedudukan imej atau objek bagi setiap titik yang
berikut di bawah translasi yang sama.

(a) K (3, 4) = …………………… (c) M’ (11, 14) = ……………………

(b) L (– 3, – 7) = …………………… (d) N’(– 4, 12) = ……………………

7. Pada rajah di bawah, lukis imej bagi P setiap translasi yang diberi. Tandakan imej dengan P’
5   2
(a)   (b)  
 2  3

  4  4
(c)   (d)  
 3   3

 5   2
(e)   (f)  
  3   4


P P


127 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIHAN 11.3 : Pantulan

1. Tentukan sama ada setiap yang berikut merupakan satu pantulan atau bukan. Beri justifikasi
kepada jawapan anda.
(a) (b)

----------------------------------------------------- ---------------------------------------------------

----------------------------------------------------- ---------------------------------------------------

(c) (d)

----------------------------------------------------- ---------------------------------------------------

----------------------------------------------------- ---------------------------------------------------

2. Pada rajah di bawah, bina imej bagi setiap objek yang berikut yang dipantul pada garis lurus.
(a)

128 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 (b)

(c)

3. Lukis paksi pantulan bagi setiap yang berikut.

(a) (b)

129 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

4. Merujuk kepada rajah dibawah, huraikan pantulan yang memeta imej bagi segi tiga X yang berikut.

P X
4

2
Q

x
-8 -6 -4 -2 0 2 4 4 6 8
S -2
R
-4

(a) P = Pantulan pada ………………………………

(b) Q = Pantulan pada ………………………………

(c) R = Pantulan pada ………………………………

(d) S = Pantulan pada ………………………………

5. Diberi Y(10, 4) ialah imej bagi X(- 6, 4) di bawah satu pantulan. Tentukan imej bagi setiap titik
yang berikut di bawah pantulan yang sama.

Nama Pantulan : Pantulan pada ……………………..

(a) P(- 2, 8) = …………………. (c) R(4, - 4) = ………………….

(b) Q(- 4, - 2) = …………………. (d) S(8, 2) = ………………….

130 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIHAN 11.4 : Putaran

1. Tentukan anak panah berikut menggambarkan putaran ikut arah jam atau lawan arah jam.
(a) (b) (c) (d)

[ ] ikut arah jam [ ] ikut arah jam [ ] ikut arah jam [ ] ikut arah jam
[ ] lawan arah jam [ ] lawan arah jam [ ] lawan arah jam [ ] lawan arah jam

2. Di dalam rajah, Y ialah imej bagi X di bawah suatu putaram. Huraikan putaran bagi setiap yang
berikut pada titik P.
(a) (b)

X X
Y
Y

P

P

…………………………………..………….. ………………………………..…………..

…………………………………..………….. ………………………………..…………..

(c)

……………………………………………..
X
……………………………………………..

P

131 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 3. Lukis imej bagi setiap yang berikut.
(a) Putaran 90o ikut arah jam pada titik P


P

(b) Putaran 90o lawan arah jam pada titik P



(c) Putaran 180o ikut arah jam pada titik P



131 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

4. Pada satah di bawah, X ialah objek dan P, Q, R dan S masing-masing imej bagi X di bawah suatu
penjelmaan. Huraikan selengkapnya penjelmaan itu.
y

4
X
Q
P 2

x
-8 -6 -4 -2 0 2 4 6 8 10

-2
S
R
-4

(a) P = ………………………………………………………………………………………

(b) Q = ………………………………………………………………………………………

(c) R = ………………………………………………………………………………………

(d) S = ………………………………………………………………………………………

5. Kamu diberi satu helaian seperti di dalam

rajah dan diminta untuk menerangkan
kepada rakan-rakan kamu, apa yang kamu
faham. Terangkan kepada rakan kamu
selengkapnya.

…………………………………………..

…………………………………………..

…………………………………………..

132 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIHAN 11.5 : Translasi, Pantulan dan Putaran Sebagai
Isometri

1. Tentukan sama ada setiap yang berikut merupakan transformasi isometri atau bukan.
(a) (b)

…………………………………….…….. …………………………………….……..

…………………………………….…….. …………………………………….……..

(c) (d)

…………………………………….…….. …………………………………….……..

…………………………………….…….. …………………………………….……..

2. Tentukan sama ada setiap transformasi yang berikut merupakan suatu isometri.
(a) Suatu pantulan diikuti translasi = ………………………..
(b) Suatu putaran dan translasi = ………………………..
(c) Dua translasi berturut-turut = ………………………..

3. Di dalam rajah, PQRS dan TUVW ialah suatu transformasi isometri. Hitung nilai x.

132o

133 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIHAN 11.6 : Simetri Putaran

1. Adakah setiap yang berikut mempunyai simetri putaran.

(a) (b) (c) (d)

2. Objek simetri berikut diputarkan pada suatu titik. Nyatakan peringkat simetri putaran jika

Kedudukan Ikut arah jam Lawan Arah Jam

kedudukan P berada di
kedudukan T

kedudukan R berada di
kedudukan U

kedudukan T berada di
kedudukan R

kedudukan U berada di
kedudukan W

kedudukan Q berada di
kedudukan V

134 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 LATIH TUBI FORMAT PT3

1. (a) Suaikan setiap yang berikut

Pemindahan semua titik pada satu satah

Simetri Putaran mengikut arah dan magnitud suatu vektor

Putaran Bentuk atau imej yang diputar kurang

daripada 360o pada suatu titik tetap,
Translasi bentuknya masih kelihatan sama.

Pantulan Transformasi yang membalikkan titik-titik

pada satu satah

[3 markah]

(b) (i) Q(3, 6) ialah imej bagi P(8, 3) di bawah suatu translasi. Nyatakan vektor translasi itu.

3  5
(ii) Cari imej bagi R(- 4, - 7) jika R melalui translasi   diikuti   .
5   4
[3 markah]

135 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 (c) Rajah di ruang jawapan menunjukkan sebuah sisi empat P.

(i) Q ialah imej bagi P di bawah suatu pantulan pada paksi-x. Pada satah Cartes di ruang
jawapan, lukis imej bagi P dan labelkan dengan huruf Q.

P 2 R

x
-8 -6 -4 -2 0 2 4 4 6 8

-2

-4

(ii) R ialah imej bagi Q di bawah suatu penjelmaan M. Huraikan selengkapkan penjelmaan
M.

M = ………………………………………………………………………………………

[4 markah]

136 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

2. (a) Namakan penjelmaan yang berlaku bagi setiap rajah yang berikut.

(i) (ii) (iii)

[3 markah]

(b) (i) Cari vektor translasi bagi titik J(6, 3) kepada K(2, 5).
(ii) Kenal pasti paksi pantulan bagi pasangan titik L(5, - 3) dan M(13, - 3).
[3 markah]

(c) Hayani meletak dua keping wang kertas RM5 dan RM1 di atas sebuah meja untuk dikeringkan
setelah termasuk ke dalam mesin basuh. Wang tersebut ditunjukkan di dalam rajah di ruang
jawapan dimana P ialah wang kertas RM5 dan Q ialah wang kertas RM1.

Hayani memasang kipas angin untuk mempercepatkan wang kertas itu kering. Setelah hampir
kering, wang kertas itu telah diterbangkan angin kipas lalu berada di kedudukan R untuk wang
kertas RM5 dan S bagi wang kertas RM1.

137 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 (i) Huraikan hubungan antara wang kertas P dan wang kertas R dan juga hubungan antara
wang kertas Q dan wang kertas S.

(a) Wang kertas P dan R = …………………………………………………………….

(b) Wang kertas Q dan S = …………………………………………………………….

(ii) Pada satah Cartes di dalam rajah di ruang jawapan tandakan pusat penjelmaan yang
berlaku labelkan dengan X.

2
P R
x
-8 -6 -4 -2 0 2 4 4 6 8

-2

-4
Q S

[4 markah]

138 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

3. (a) Tandakan [ √ ] [ada rajah yang terhasil daripada suatu transformasi dan tandakan [ × ] pada
rajah yang bukan terhasil dari suatu transformasi. Tanda jawapan di dalam kotak yang
disediakan di bawah gambar rajah.

[3 markah]

(b) Rajah menunjukkkan beberapa titik dilukis pada satah Cartes. Berdasarkan rajah itu,
lengkapkan ruang yang kosong bagi jadual di bawah.
y

6
S
P
4

R 2 T

x
-8 -6 -4 -2 0 2 4 4 6 8
Q
 -2
U
-4 U

Objek Transformasi Yang Berlaku Imej Objek Transformasi Yang Berlaku Imej

 3
P Translasi   Putaran 180o pada (2, 2) Q
  3

Putaran 90o ikut arah jam

U Pantulan pada garis x = 3 R
pada (4, 2)

139 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018

 (c) Rajah menunjukkan peta Negeri Sembilan.

Kembara Negeri Sembilan anjuran Persatuan Cintai Alam Sekitar Nesmilan 2018 telah
menganjurkan konvor menjelajah Negeri Sembilan. Konvoi itu bermula di P. Konvor
bergerak mengikut perancangan berikut.

 3
(i) Hari Pertama : Bergerak   dari P dan berehat di X selepas pantulan pada x = 4.
  2
(ii) Hari Kedua : Bergerak dari (i) dengan putaran 90o lawan arah jam pada (10, 6)
1 
kemudian translasi   dan berehat di Y.
 3
(iii) Hari Ketiga : Bergerak dari (ii) dengan putaran 180o pada (10, 10) dan menamatkan
1 
jelajah pada   di Z.
  2

Nyatakan daerah dan koordinat bagi X, dan Z.

[4 markah]
(i) X = Daerah …………………….., Koordinat …………………..

(ii) Y = Daerah …………………….., Koordinat …………………..

(iii) Z = Daerah …………………….., Koordinat …………………..

140 |PUSKAS 2.0 – Pertingkat Usaha Kbat Akan Senang//arzmanrzkiey//2018