Znane wzory na pochodne i caªki

Pochodne UWAGI Caªki (C ∈ R) UWAGI

0 R
(C) = 0 C∈R 0dx = C −
(x)0 = 1
R
− 1dx = x + C −
n 0 n+1
xn dx = xn+1 + C
n−1
R
(x ) = nx − n ∈ R \ {−1}
x 0 x
ax = lna a + C
x
R
(a ) = a ln a a>0 a>0
x 0 x
R
(e ) = e − ex = ex + C −
0 1
(loga x) = x ln a a, x > 0
0 1
R dx
(ln x) = x x>0 R x = ln |x| + C x 6= 0
(sin(x))0 = cos(x) − sin(x) = −cos(x) + C −
0 R
(cos(x)) = −sin(x) − R cos(x) = sin(x) + C −
0 1 π dx π
(tg(x)) = cos2 (x) x 6= 2 + kπ, k ∈ Z 2 (x) = tg(x) + C x 6= 2 + kπ, k ∈ Z
0 −1
R cosdx
(ctg(x)) = sin2 (x) x 6= kπ, k ∈ Z 2 (x) = −ctg(x) + C x 6= kπ, k ∈ Z
0 1
R sindx
(arcsin(x)) = √1−x2 x ∈ R \ {−1, 1} √
1−x2
= arcsin(x) + C x ∈ R \ {−1, 1}
0 −1
(arccos(x)) = √1−x2 x ∈ R \ {−1, 1}
0 1
R dx
(arctg(x)) = 1+x2 − 1+x2
= arctg(x) + C −
(arcctg(x))0 = 1+x −1
2 −

Wzory na pochodne:
(f (x) + g(x))0 = f 0 (x) + g 0 (x)
(f (x) − g(x))0 = f 0 (x) − g 0 (x)
(a · f (x))0 = af 0 (x), a ∈ R
(f (x)· g(x))0 = f 0 (x) · g(x) + f (x) · g 0 (x)
 0
f (x) f 0 (x)·g(x)−f (x)·g 0 (x)
g(x)
= g 2 (x)
0 0 0
[f (g(x))] = f (g(x)) · g (x)

Wzory na caªki:
R R R
R (f (x) + g(x)) dx = R f (x)dx + R g(x)dx
R (f (x) − g(x)) dx
R = f (x)dx − g(x)dx
a · f (x)dx = a f (x)dx, a ∈ R

u(x) · v 0 (x)dx = u(x) · v(x) − v(x) · u0 (x)dx

R R

f (g(x)) g 0 (x)dx =
R R
f (t)dt, t = g(x)

Zastosowanie caªek oznaczonych w geometrii:

Niech y = f (x), a ≤ x ≤ b. Przy odpowiednich zaªo»eniach zachodz¡ wzory:
Rb
Pole pod wykresem funkcji: f (x) dx |P | = a
Rbp
Dªugo±¢ krzywej b¦d¡cej wykresem funkcji: |L| =
a
1 + (f 0 (x))2 dx
Rb 2
Objeto±¢ bryªy powstaªej z obrotu wykresu funkcji wokóª OX: |V | = π f (x) dx
Rb a
p
Pole pow. powstaªej z obrotu wykresu funkcji wokóª OX: |S| = 2π
a
f (x) 1 + (f 0 (x))2 dx
Rb
Objeto±¢ bryªy powstaªej z obrotu wykresu funkcji wokóª OY : |V | = 2π xf (x) dx
R b pa
Pole pow. powstaªej z obrotu wykresu funkcji wokóª OY : |S| = 2π
a
x 1 + (f 0 (x))2 dx