Języki słowiańskie

Klasyfikacja języków słowiańskich

języki indoeuropejskie
języki bałtosłowiańskie

języki słowiańskie (ok. 317 mln)

języki zachodniosłowiańskie (ok. 61 mln)

grupa lechicka, czyli języki lechickie
języki połabskie †
języki pomorskie (ok. 50 tys)
kaszubski (ok. 50 tys) 1
słowiński †
polski (ok. 44 mln)
śląski 1
grupa łużycka, czyli języki łużyckie (ok. 70 tys)
dolnołużycki (ok. 15 tys)
górnołużycki (ok. 55 tys)
grupa czesko-słowacka
czeski (ok. 10 mln)
słowacki (ok. 5 mln)
morawski †
knaan †

języki południowosłowiańskie (ok. 29 mln)

grupa wschodnia (ok. 10 mln)
staro-cerkiewno-słowiański (starosłowiański) †
cerkiewnosłowiański †*
bułgarski (ok. 8,5 mln)
macedoński (ok. 1,8 mln)
grupa zachodnia (ok. 19 mln)
słoweński (ok. 2 mln)
serbsko-chorwacki (serbski, chorwacki, bośniacki, czarnogórski) (ok.17mln)

języki wschodniosłowiańskie (ok. 210 mln)

Krywiczów †
staroruski †
starobiałoruski †
białoruski (ok. 10 mln)
rosyjski (ok. 160 mln)
ukraiński (ok. 40 mln)
rusiński

Oznaczenia:
† - język wymarły lub dawne stadium historyczne języka dzisiejszego
†* - język dawny, ale zachowany tradycyjnie w liturgii, tekstach religijnych, filozoficznych
lub naukowych
1
- często uznawany za dialekt języka polskiego

1
Języki słowiańskie - grupa języków w obrębie rodziny języków indoeuropejskich
(podrodzina bałtosłowiańska). Składa się z trzech zespołów językowych: zachodnio-,
wschodnio- i południowosłowiańskiego. Najstarsze zachowane manuskrypty z tekstami
słowiańskimi pochodzą z X wieku. Do zapisu języków słowiańskich używane są lub były
alfabety: głagolicki, cyrylicki i łaciński (w niewielkim zakresie również arabski). Wywodzą
się z języka prasłowiańskiego używanego przez dawnych Słowian, który uległ ostatecznemu
rozbiciu na dialekty regionalne w wyniku ekspansji Słowian na Bałkany w VI wieku naszej
ery.
Językami słowiańskimi posługuje się ponad 300 mln osób.
Na bazie języków słowiańskich powstały też sztuczne języki słowiańskie jak slovio,
meżduslavianski i glagolica, które są zrozumiałe dla mówiących przynajmniej jednym
językiem słowiańskim. Na podstawie wschodniosłowiańskich dialektów Syberii (z
zapożyczeniami z języków tureckich oraz języka arabskiego) opracowano sztuczny język
syberyjski. Również oparte na językach słowiańskich są fikcyjne języki północnosłowiańskie
oraz wenedyk, język romański który przeszedł podobny rozwój jak polski.

Wspólne cechy

 wybitnie fleksyjna morfologia - większość języków słowiańskich ma 6 lub 7

przypadków
 podział czasowników na dokonane i niedokonane (aspekt)
 bogaty system spółgłosek
 obecność palatalizacji
 skomplikowane zbitki spółgłoskowe, powstałe po zaniku jerów, np. w polskim
wyrazie bezwzględny lub rosyjskim wstrjecza "spotkanie" (w językach salisz
występują jednak jeszcze bardziej skomplikowane zbitki)

Niektóre mikrojęzyki słowiańskie

 jugorusiński - skodyfikowana w Wojwodinie (Serbia) forma języka rusińskiego;

 rezjański - powstały na bazie dialektu słoweńskiego w Rezji (północne Włochy)
 prekmursko-słoweński - używany w Słowenii i na pobliskich terenach Węgier i
Austrii;
 kajkawski - powstały na bazie dialektów chorwackich, używany w północnej
Chorwacji (ma pewną tradycję piśmienniczą; uważany też za dialekt języka serbsko-
chorwackiego);
 burgenlandzki - używany przez mniejszość chorwacką w Austrii, na Węgrzech, w
Czechach i na Słowacji (uważany też za dialekt języka serbsko-chorwackiego)
 molizański - powstały na bazie dialektów chorwackich, używany we włoskiej
prowincji Molise;
 banacki - powstały na bazie języka bułgarskiego i serbskiego w Rumunii i w
Jugosławii.

Istnieje też tendencja do wyodrębniania się kolejnych języków słowiańskich:

 czarnogórskiego - z języka serbskiego;
 morawskiego - z języka czeskiego.