MAKROEKONOMIA

Model Keynes’a
2 Model AD-AS
 Produkcja
3

Produkcja potencjalna - to poziom produkcji, który może być osiągnięty

przez gospodarkę, gdyby wykorzystała swoje zasoby w pełni, przy
założeniu, że nie występują żadne zakłócenia, takie jak niedobór zasobów,
brak innowacji technologicznych lub ograniczenia instytucjonalne.

„[…] odpowiada ona wielkości produkcji wytwarzanej w gospodarce w

sytuacji, gdy bezrobocie utrzymuje się na poziomie naturalnym, czyli
normalnym. Naturalny poziom produkcji to taki jej poziom, do którego
zmierza gospodarka w długim okresie.”
****.G. Mankiw, M.P. Taylor (2009) Makroekonomia, PWE, Warszawa, s. 314
 Krzywa zagregowanej podaży AS
4

Agregowana podaż - łączna ilość dóbr i

usług, jaką producenci działający w
gospodarce gotowi są wytworzyć i
dostarczyć na rynek. (A.Z.Nowak, T. Zalega,
Makroekonomia)
Wraz ze wzrostem poziomu cen rośnie
również realny PKB. Dlaczego?
Dlaczego krzywa AS przecina linię
wyznaczającą poziom potencjalnego
PKB?
Przesunięcie całej krzywej - zmiana m.in.:
Ogólna obniżka kosztów pracy
Obniżka cen surowców, materiałów i
energii
Wzrost produktywności,
umożliwiający wytworzenie
produktów po niższych kosztach
jednostkowych
 Długookresowa krzywa podaży LRAS
5

Założenie elastyczności
wszystkich cen;

Poziom cen
Zmianom ogólnego poziomu LRAS
c e n t owa r ó w t owa r z y s z ą
odpowiednie dostosowanie cen
czynników produkcji —> zatem
nie powstają bodźce do zmiany
rozmiarów produkcji.

Pp- produkcja potencjalna

Yp Produkcja
 Krzywa agregowanego popytu AD
6

Pokazuje związek między poziomem cen towarów

a realną produkcją, na którą zgłaszany jest popyt.
A(A.Z.Nowak, T. Zalega, Makroekonomia)

Powody ujemnej zależności między poziomem cen

a agregatowym popytem:
efekt majątkowy
efekt stopy procentowej
efekt kursu walutowego
Ruch wzdłuż krzywej AD
Zmiany ogólnego poziomu cen towarów
Przesunięcie całej krzywej AD
Zmiany innych czynników niż ogólny poziom
cen np.
Nastroje konsumentów i przedsiębiorców
stają się bardziej optymistyczne (wzrost
wydatków);
Zagranica raptownie zwiększa zakupy w
naszej gospodarce (wzrost eksportu
netto)
Rząd zmniejsza podatki (wzrost
wydatków)
Bank centralny zwiększa podaż
pieniądza
 Recesja wywołana pandemią: kwestia popytu czy
podaży?
7

Jakie zmiany w modelu AD-AS wywołała pandemia?

Jak można przedstawić je graficznie?
8 Model dwusektorowy
Gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa

dr Tomasz Rosiak Zakład

Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych
 Składniki popytu globalnego (AD)
9

popyt konsumpcyjny gospodarstw domowych (C)

popyt inwestycyjny przedsiębiorstw (I)
AD = C + I
 Popyt konsumpcyjny
10

Rozporządzalne dochody osobiste (dochody

netto) - dochody gosp. domowych powiększone o
wypłaty transferowe a pomniejszone o podatki
bezpośrednie.
Gospodarstwa domowe decydują czy przeznaczyć
je na konsumpcję czy oszczędności.
Uwaga: Założenie upraszczające: całkowity popyt
konsumpcyjny gospodarstw domowych zwiększa się
wraz ze wzrostem całkowitych rozporządzalnych
dochodów osobistych.
 Krańcowa skłonność do konsumpcji
11

Krańcowa skłonność do konsumpcji (MPC –

Marginal Propensity to Consume) -jest to część każdej
dodatkowej złotówki dochodu rozporządzalnego,
którą gospodarstwa domowe pragną przeznaczyć na
konsumpcję*
Rozporządzalne dochody osobiste
– to dochody, które gospodarstwa
domowe otrzymują od
MPC= przedsiębiorstw, powiększone o
wypłaty transferowe od państwa i
zmniejszone o podatki
Gdzie: bezpośrednie.*
- zmiana wielkości konsumpcji
- zmiana dochodu rozporządzalnego

* Na podstawie: D. Begg, S. Fisher, R. Dornbusch (2003) Makroekonomia, PWE, Warszawa

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Krańcowa skłonność do oszczędzania
12

Krańcowa skłonność do oszczędzania (MPS –

Marginal Propensity to Save) -jest to część każdej
dodatkowej złotówki dochodu rozporządzalnego,
którą gospodarstwa domowe pragną przeznaczyć na
oszczędności*

MPS=
Gdzie:
- zmiana oszczędności
- zmiana dochodu rozporządzalnego

* Na podstawie: D. Begg, S. Fisher, R. Dornbusch (2003) Makroekonomia, PWE, Warszawa

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Funkcja konsumpcji i oszczędzania
13

C = CA + MPC x YD = CA + cY S = - CA + MPS x YD

Oszczędności
Konsumpcja

CA
Dochód Dochód
CA

Przykład: C = 1150 +0,85 x YD S = -1150 +0,15 x YD

Wniosek: MPC + MPS = 1

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Popyt inwestycyjny - założenia
14

Założenia:
Popyt inwestycyjny przedsiębiorstw jest stały, czyli
planowane lub zamierzone wydatki na powiększenie
zasobów kapitału trwałego (budynki, wyposażenie
produkcyjne oraz zapasy)
Popyt inwestycyjny jest stały w okresie lecz zmienny
między okresami

UWAGA: w przypadku gdy w modelu występuje zmienna będąca stałą jest to tzw.
zmienna autonomiczna np.: autonomiczny popyt inwestycyjny, autonomiczny popyt
państwa itp.

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Funkcja zagregowanego popytu – gospodarka
zamknięta
15

AD = C + I
Lub
Y=C+I
gdzie:
C = CA+ MPC x YD – popyt konsumpcyjny
I = IA – autonomiczny popyt inwestycyjny

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Produkcja w punkcie równowagi
16

AD
Y = AS = AD = C + I = CA + cY + I
45° AD

AD0
E0

AD
I
CA
Wnioski: Y0 Y
1. Funkcja zagregowanego popytu „wychodzi” z punktu AD odpowiadającemu sumie
autonomicznych składników popytu
2. Nachylenie krzywej AD jest zależne od składnika cY (krańcowej skłonności do konsumpcji)
 Produkcja w stanie równowagi
17

„Przy stałych cenach i płacach równowaga

krótkookresowa na rynku dóbr istnieje wtedy, kiedy
popyt globalny (planowane wydatki) zrównają się z
faktycznie wytworzoną produkcją.”*
 Produkcja w punkcie równowagi (1)
18

AD
Y = AS = AD = C + I = CA + cY + I
45°
AD

AD1
E1
AD0 X

Y0 Y1 Y

W tej sytuacji popyt jest większy niż podaż- aby osiągnąć punkt równowagi
produkcja musi wzrosnąć

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Stan równowagi – wnioski (2)
19

AD
Y = AS = AD = C + I = CA + cY + I
45°
AD

AD0 X
AD1
E1

Y1 Y0 Y

W tej sytuacji podaż jest większa od popytu - aby osiągnąć punkt równowagi
produkcja musi ulec zmniejszeniu

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Wpływ zmiany poziomu inwestycji na poziom
równowagi (1)
20

Założenia:
 Wzrost inwestycji o ( i) początkowo spowoduje wzrost
produkcji o ( i)
 W gospodarce występują wolne moce produkcyjne (nie
ma opóźnień w reakcji przedsiębiorstw na umiarkowane
zmiany popytu)
 W reakcji na wzrost popytu przedsiębiorstw podnoszą
produkcję o tyle o ile wzrósł popyt

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Wpływ zmiany poziomu inwestycji na poziom
równowagi (2)
21

Przykład*:
 MPC = 0,7
 I = Y = 2000

*T. Zalega (2001) Makroekonomia, Wyd. WSPiZ im. L. Koźmińskiego w Warszawie, Warszawa, 98

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Mnożnik inwestycyjny
22

Mnożnik inwestycyjny:
mi = lub mi =

Mnożnik inwestycyjny a MPC i MPS

MPC mi MPC mi
lub
MPS mi MPS mi

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Wpływ wzrostu oszczędności w krótkim terminie
23

Spadek
konsumpcji

Mniejszy popyt 
Wzrost mniejsza produkcja
oszczędności (spadek Y)

Mniejszy dochód
dyspozycyjny

UWAGA: Powyższa zależność spełniona jest jedynie w krótkim okresie!!!

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak

 Paradoks zapobiegliwości
24

I AD
45°

S2 AD

S1 AD’

AD0
E0

E AD1

Y1 Y0 Y Y1 Y0 Y

Źródło: mat. dyd. dr T. Rosiak