ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΠΛΑΓΙΟΥ ΛΟΓΟΥ ΣΕ ΕΥΘΥ

Κατά τη μετατροπή του πλαγίου λόγου σε ευθύ γίνονται οι εξής μεταβολές:

1. Το ρήμα εξάρτησης παραλείπεται.

2. Οι ειδικοί σύνδεσμοι «ὅτι», «ὡς» (όταν πρόκειται για ειδική πρόταση) παραλείπονται.
3. Το ερωτηματικό «εἰ» (όταν εισάγει πλάγια ερωτηματική πρόταση) παραλείπεται.
4. Οι αναφορικές αντωνυμίες και επιρρήματα που εισάγουν πλάγιες ερωτήσεις μετατρέπονται σε
ερωτηματικές αντωνυμίες και επιρρήματα.
5. Η οριστική, η δυνητική οριστική και η δυνητική ευκτική διατηρούνται.
6. Η ευκτική του πλαγίου λόγου μετατρέπεται σε οριστική ή υποτακτική.
7. Η απορηματική υποτακτική διατηρείται.
8. Το ειδικό απαρέμφατο μετατρέπεται σε οριστική.
9. Το δυνητικό απαρέμφατο μετατρέπεται σε δυνητική οριστική ή δυνητική ευκτική.
10. Η κατηγορηματική μετοχή μετατρέπεται σε οριστική.
11. Η δυνητική κατηγορηματική μετοχή μετατρέπεται σε δυνητική οριστική ή δυνητική ευκτική.
12. Το τελικό απαρέμφατο μετατρέπεται σε προστακτική, υποτακτική ή ευχετική ευκτική ανάλογα με το
ρήμα εξάρτησης.
13. Η πλάγια ερώτηση γίνεται ευθεία ερώτηση (με ερωτηματικό στο τέλος).
14. Οι δευτερεύουσες προτάσεις (εκτός από τις ειδικές και τις πλάγιες ερωτηματικές) του πλαγίου
λόγου παραμένουν δευτερεύουσες προτάσεις στον ευθύ λόγο.
15. Μεταφράζουμε την πρόταση του πλαγίου λόγου στα νέα ελληνικά και μετά μεταφέρουμε τη
μετάφρασή μας στον ευθύ λόγο πρώτα στα νέα ελληνικά για να βρούμε τις αλλαγές που γίνονται
στα πρόσωπα. Υποδυόμαστε δηλαδή το πρόσωπο που μιλάει.

ΑΣΚΗΣΗ:

Στις παρακάτω προτάσεις να μετατρέψετε τον πλάγιο λόγο σε ευθύ.

1. Ἔλεγεν ὅτι ἔτοιμος εἴη. Α1

2. Εἶπεν ὅτι οὐδενὶ ἄν ἀπιστήσειε.Α2

3. Ἔφασαν οὐκ ἐπὶ τούτῳ μισθωθῆναι.Α3

4. Κῦρος εἶπεν ὅτι βούλοιτο μένειν.Α4

5. Ἐπυνθάνετο Κῦρον ἐν Κιλικίᾳ ὄντα.Α5

 6. ᾚσθοντο τὴν πόλιν καταληφθεῖσαν.Α6

7. Ἐκέλευσεν αὐτούς ἰέναι εἰς Λακεδαίμονα.Α7

8. Οἱ στρατιῶται ηὔχοντο εὐτυχῆσαι Κῦρον.Α8

9. Ὁ Φίλιππος ἠξίου τοὺς Ὀλυνθίους παραδοῦναι τὴν πόλιν. Α9

10. Οἱ τριάκοντα Σωκράτη ἀπηγόρευον τοῖς νέοις μὴ διαλέγεσθαι.Α10

11. Κῦρος ἤρετο ὅ, τι εἴη τὸ σύνθημα.Α11

12. Ξενοφῶν ἐπυνθάνετο ὅπως ἄν κάλλιστα πορευθείη.Α12

Να μεταφέρετε τις περιόδους (κύριες και δευτερεύουσες) από τον πλάγιο στον ευθύ λόγο.

1. Προσέταξαν τῷ Σωκράτει ἀγαγεῖν Λέοντα, ἵνα ἀποθάνοι.Α13

2. Λέγουσι ὅτι οὐκ ἀρέσκει σφίσιν, ἅ οἱ πρέσβεις εἶπον.Α14

3. Ἔλεγε ὅτι ἕτοιμος εἴη ἡγεῖσθαι τοῖς στρατιώταις εἰς τὸ Δέλτα, ἔνθα πολλά κἀγαθά
λήψοιντο. Α15

ἔνθα= όπου

1. Ἔτοιμος εἰμί.
2. Οὐδενὶ ἄν ἀπιστήσαιμι.
3. Οὐκ ἐπὶ τούτῳ ἐμισθώθημεν.
4. Βούλομαι μένειν.
5. Κῦρος ἐν Κιλικίᾳ ἐστί.
6. Ἡ πόλις κατελήφθη.
7. Ἴτε εἰς Λακεδαίμονα.
8. Εἰ γὰρ/ Εἴθε ὁ Κῦρος εὐτυχήσαι/ εὐτυχήσειε. ή Ὦ Κῦρε, εἴθε εὐτυχήσαις.
9. Ὦ Ὀλύνθιοι , παράδοτε τὴν πόλιν.
10. Ὦ Σώκρατες τοῖς νέοις μή διαλέγου.
11. Τί ἐστί τὸ σύνθημα;
12. Πῶς ἄν κάλλιστα πορευθείην ;

Ὦ Σώκρατες, ἄγαγε Λέοντα, ἵνα ἀποθάνῃ.

Οὐκ ἀρέσκει ἡμῖν, ἅ οἱ πρέσβεις εἶπον.
Ἔτοιμος εἰμί ἡγεῖσθαι τοῖς στρατιώταις εἰς τὸ Δέλτα, ἔνθα πολλά κἀγαθά λήψονται.