Website: tailieumontoan.

com

BÀI 3. LÀM TRÒN SỐ VÀ ƯỚC LƯỢNG

I. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

Làm tròn số
Để làm tròn một số thập phân dương tới một hàng nào đấy (gọi là hàng làm tròn) ta
làm như sau:

• Đối với chữ số hàng làm tròn:

• Giữ nguyên nếu chữ số ngay bên phải nhỏ hơn 5 ;

• Tăng 1 đơn vị nếu chữ sỗ ngay bên phải lớn hơn hay bằng 5 .

• Đối với các chữ số sau hàng làm tròn:

• Bỏ đi nếu ở phần thập phân;

• Thay bởi các chữ số 0 nếu ở phần nguyên.

• Quy tắc làm tròn số thập phân:

Bước 1: Gạch dưới chữ số hàng quy tròn;

Bước 2: Nhìn sang chữ số ngay bên phải:

• Nếu chữ sỗ đó lớn hơn hay bằng 5 thì tăng chữ số gạch dưới lên một đơn vị
rồi thay tất cả các chữ số bên phải bằng chữ số 0 hoặc bỏ đi nếu chúng ở phần
thập phân.

• Nếu chữ sỗ đó nhỏ hơn 5 thì giữ nguyên chữ số gạch dưới và thay tất cả các
chữ số bên phải bằng chữ số 0 hoặc bỏ đi nếu chúng ở phần thập phân.

2. Ước lượng
Ta có thể sử dụng làm tròn số để ước lượng kết quả các phép tính, nhờ đó có thể dễ
dàng phát hiện ra những đáp số không hợp lí.

II. BÀI TẬP VÀ CÁC DẠNG TOÁN

Dạng 1. Các bài toán liên quan đến làm tròn số

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 1

 Website: tailieumontoan.com

1A. Làm tròn số 207,142 tới hàng:

a) phần trăm; b) chục.

1B. Làm tròn số 3928,1264 tới hàng:

a) phần nghìn; b) nghìn. :

2A. Trong bốn số sau có một số là kết quả của phép tính 302,5 + 449,78 + 88,2 . Bằng
cách ước lượng, em hãy cho biết số đó là số nào?

(A) 84,58 (B) 1236,78

(C) 840,48 (D) 8672,18 .

2B. Trong bốn số sau có một số là kết quả của phép tính 99,78 + 701,15 + 350,19 .
Bằng cách ước lượng, em hãy cho biết số đó là số nào?

(A) 1460,2 (B) 1151,12

(C) 115,82 (D) 11512,12 .

3A. Cắt một mảnh vải dài 3,16 m thành năm đoạn bằng nhau. Tính độ dài mỗi đoạn
vải (làm tròn kết quả tới hàng phần trăm).

3B. Một sợi dây thép dài 16,5 m được cắt thành năm phần bằng nhau. Tính độ dài
mỗi đoạn dây thép (làm tròn kết quả tới hàng đơn vị).

4A. Theo Tổng cục Thống kê, tính đễn ngày 31 tháng 12 năm 2020, dân số nước ta
là 97757118 người. Để dễ nhớ, trong nhiều tài liệu, người ta thường nói dân số nước
ta là 98 triệu người. Nói như vậy là ta đã làm tròn số liệu tới hàng nào?

4B. Trong Toán học, số "pi" đóng một vai trò quan trọng. Các nhà Toán học đã chỉ
ra được mười chữ số đầu tiên của số "pi" là: 3,141592653.... Để dễ nhớ, trong nhiều
tài liệu, người ta thường dùng giá trị xấp xỉ của số "pi" là 3,14. Nói như vậy là ta đã
làm tròn số "pi" tới hàng nào?

Dạng 2. Các bài toán liên quan đến ước lượng

5.A. Giá mỗi ki-lô-gam của ba loại hoa quả được ghi lại ở bảng dưới:

Loại quả Táo Bơ Nho

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 2

 Website: tailieumontoan.com

Giá tiền mỗi kg 20000 đồng 30000 đồng 11000 đồng

Bác An mang theo 145000 đồng. Hỏi với số tiền đó, bác An có đủ tiền để mua một
đơn hàng gồm 1,9 kg táo, 2,8 kg bo và 0,9 kg nho không?

5B. Giá vé vào cửa dành cho các lứa tuổi được ghi ở bảng dưới:

Lứa tuổi Tré em Người lớn Người cao tuối

Giá vé vào cửa 30000 đồng 50000 đồng 25000 đồng

Một đoàn khách du lịch gồm 9 trẻ em, 18 người lớn và 3 người cao tuổi. Người
trưởng đoàn mang theo số tiền là 1400000 đồng. Hỏi với số tiền đó người trưởng
đoàn có mua đủ vé vào cửa cho cả đoàn không?

6A. Người ta dự định chở 195 kiện hàng, mỗi kiện nặng 2,8 tấn bằng một chiếc tàu
thủy có khối lượng 1500 tấn. Biết trọng tải tối đa của chiếc tàu thủy (gồm cả khối
lượng tàu và hàng) là 2160 tấn, hỏi tàu có thể chở toàn bộ số kiện hàng đó không?

6B. Một xe tải có khối lượng không hàng hóa là 5,5 tấn đang chở 220 thùng hàng,
mỗi thùng có khối lượng 15 kg . Một con đường cho phép các xe có khối lượng không
quá 9 tấn đi qua. Hỏi xe tải có được phép đi qua con đường đó không?

III. BÀI TẬP TỰ LUYỆN

7. Làm tròn số 2798,12 tới hàng:
a) phần mười; b) chục.

8. Trong bốn sỗ sau có một số là kết quả của phép tính 199,2 + 501,5 + 10,01 . Bằng
cách ước lượng, em hãy cho biết số đó là số nào?

(A) 710,71 (B) 7107,1

(C) 7,1071 (D) 547,85

9. Bác Yến chia đều 21,6 kg bột bánh vào tám túi. Tính khối lượng bánh có trong
mỗi túi (Làm tròn kết quả tới hàng đơn vị).

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 3

 Website: tailieumontoan.com

10. Khi cần một chai nước, ta thấy số đo trên cân là 351,2 gam nhưng trên vỏ chai có ghi
khối lượng chai là 350 gam. ghi như vậy là ta đã làm tròn khối lượng chai đến hàng
nào?
11. Khối lượng của mỗi sản phẩm loại một, loại 2 và loại 3 lần lượt là 0,8kg; 1,3kg và 2
kg. một chiếc túi làm từ nhựa tái chế có thể chứa tối đa 10 kg hàng. hỏi với chiếc túi
đó người ta có thể đựng được một đơn hàng gồm 3 sản phẩm loại một, 4 sản phẩm
loại 2 và một sản phẩm loại 3 không?
12*. Một đoàn gồm 504 học sinh tham gia chuyến dã ngoại. biết đoàn di chuyển trên các
xe 30 chỗ, hỏi cần ít nhất bao nhiêu xe để chở hết đoàn học sinh?

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 4

 Website: tailieumontoan.com

BÀI 4: MỘT SỐ BÀI TOÁN VỀ TỈ SỐ VÀ TỈ SỐ PHẦN TRĂM

I.TÓM TẮT LÝ THUYẾT.
1. Tỉ số và tỉ số phần trăm
- Tỉ số của 2 số a và b tủy ý (b khác 0) là thương của phép chia số a cho số b, ký hiệu
a
là a : b hoặc .
b
- Chú ý:
a
+Ta thường dùng tỷ số dưới dạng tỉ số phần trăm, tức là tỷ số có dạng , ký hiệu a%.
100
a
+ Tỉ số phần trăm của 2 số a và b là .100%
b
+ Khi tính tỉ số 2 tỉ số% của 2 đại lượng, ta phải quy chúng về cùng một đơn vị đo.
2. Bài toán về tỉ số phần trăm
Bài toán 1: Tìm giá trị phần trăm của một số cho trước
m
Cách giải: Muốn tìm m% của số a, ta tính a.
100
Bài toán 2: tìm một số khi biết giá trị phần trăm của số đó
m
Cách giải muốn tìm một số khi biết m% của số đó là b, ta tính b : .
100
II. BÀI TẬP VÀ CÁC DẠNG TOÁN
Dạng 1: Tỉ số và tỉ số phần trăm
1A. Tính:
a) 15% của 90 b)20,5% của 120.
1B. Tính:
a) 45% của 80 b) 12,5% của 128.
2A. Một chiếc bánh vị dâu tây có khối lượng 2,5kg chứa 350g dâu tây. tính tỉ số phần trăm
dâu tây trong chiếc bánh.
2B. Trong một thanh kim loại nặng 4,2 ki lô gam, người ta đo được khối lượng sắt là 180g.
tính tỉ số phần trăm sắt trong thanh kim loại đó.
3A. Lớp 6A có 30 học sinh, trong đó 24 bạn chọn bóng rổ là môn thể thao yêu thích nhất.
Tỉ số phần trăm thích bóng rổ nhất trong học sinh lớp 6A là bao nhiêu?

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 1

 Website: tailieumontoan.com

3B. Cầu thủ A nhận được giải thưởng cầu thủ xuất sắc nhất giải đấu với 225 nhà báo bình
chọn trong tổng số 360 nhà báo tham gia. Tỉ số phần trăm phiếu bình chọn cầu thủ A
là bao nhiêu?
Dạng 2: Hai bài toán về tỉ số phần trăm
4A. Bác Khải gửi 120 triệu đồng vào ngân hàng với lãi suất tiền gửi kỳ hạn một năm là
6,5%. Hỏi sau một năm, bác Khải rút cả vốn lẫn lãi thì nhận được bao nhiêu tiền?
4B. Một doanh nghiệp vay ngân hàng 230 triệu đồng với lãi suất tiền vay kỳ hạn một năm
là 6,5%. Hỏi sau một năm, nếu tính cả tiền vay ban đầu và tiền lãi, doanh nghiệp phải
trả ngân hàng bao nhiêu tiền?
5A. Một cửa hàng bán một chiếc máy tính thu được lợi nhuận là 2 triệu đồng. Biết số tiền
lợi nhuận bằng 10% giá vốn, tính giá vốn của chiếc máy tính đó.
5B. Anh Nam bán một chiếc bàn thu được lợi nhuận là 600 000 đồng. Anh nhẩm tính số
tiền lợi nhuận bằng 15% giá vốn. Tính giá vốn của chiếc bàn anh Nam đã bán.
6A. Năm 2016, số lượng ôtô của một thành phố là 145 321 chiếc. Sau 5 năm, số lượng ô tô
của thành phố tăng thêm 372 452 chiếc. Hỏi sau 5 năm, số ôtô ở thành phố đó đã tăng
bao nhiêu phần trăm?(làm tròn kết quả tới hàng đơn vị).
6B. Năm 2019, một tỉnh có 1762 hộ nghèo. Đến năm 2021, số hộ nghèo của tỉnh giảm xuống
còn 534 hộ. Hỏi sau 2 năm, số hộ nghèo của tỉnh đó giảm bao nhiêu phần trăm?(làm
tròn kết quả tới hàng phần mười).
III. BÀI TẬP TỰ LUYỆN
7. Tính
a) 35% của 60 b) 11,2% của 135.
8. Phân tích một thanh kim loại 1,8kg, bác An thấy khối lượng đồng là 945 g. Tính tỉ số
phần trăm đồng trong thanh kim loại đó.
9. Khi kiểm tra một lô hàng gồm 1500 sản phẩm, người ta thấy có 1485 sản phẩm đạt yêu
cầu. Tính tỉ số phần trăm sản phẩm đạt yêu cầu của lô hàng đó.
10. Ở điều kiện thường, khí nitrogen chiếm khoảng 78% thể tích không khí. Tính số mét
khối nitrogen trong một căn phòng có thể tích 12 5,8m3
11. Một người làm thử một công việc với mức lương ban đầu là 3 triệu đồng. sau một
thời gian làm việc, mức lương của người đó được tăng thêm 22% so với mức lương
ban đầu. Tính mức lương sau khi tăng của người đó.
12. Doanh số bán hàng của một công ty trong hai năm gần nhất được thể hiện trong bảng
sau:
Năm Năm thứ nhất Năm thứ hai

Liên hệ tài liệu word toán SĐT (zalo): 039.373.2038 2