‫اگر ظرفیت گرمایی یک ماده در فشار ثابت اندازه گیری شود با ‪ Cp‬و اگر آن را در حجم ثابت اندازه گیری

کنند با ‪ Cv‬نشان‬
‫داده می شود‪ .‬نسبت این دو مقدار را با ‪ ɣ‬نمایش می دهند و معموال در معادالت محاسبه سرعت صوت در گازایده آل به کار‬
‫می برند‪ .‬این نسبت معموال ثابت نیست و به دما بستگی دارد‪ .‬در اندازه گیری ظرفیت گرمایی فشار نیز اهمیت دارد یکی از‬
‫مبناهای اندازه گیری فشار استاندارد اتمسفر ‪ kpa 101.325‬در سطح آزاد دریا است‪.‬‬

‫به طورکلی دو نوع ظرفیت گرمایی وجود دارد‪:‬‬

‫‪ Cv‬یا ظرفیت گرمایی در حجم ثابت ‪Cv=du/dt‬‬ ‫‪)1‬‬
‫‪ Cp‬یا ظرفیت گرمایی در فشار ثابت ‪Cp=dH/dt‬‬ ‫‪)2‬‬

‫برای یک مولکول ‪Cp - Cv= K‬‬

‫‪Cp-Cv=R‬‬ ‫برای یک مول‬

‫و اگر مولکول تک اتمی باشد؛چون انرژی ارتعاشی و چرخشی صفر هستند و فقط حرکت انتقالی وجود دارد‪:‬‬
‫‪Cp=5/2 R‬‬ ‫‪، R Cv= 3/2‬‬
‫که ‪Cp-Cv = R‬می شود‪.‬‬

‫‪ Cp‬بزرگتر از ‪ Cv‬است زیرا در یک فرآیند انبساط هم فشار‪ ،‬به علت افزایش حجم‪ ،‬یک کار هم انجام می شود که انجام‬
‫این کار نیاز به افزایش دما را تقویت می کند ‪ .‬اما در فرآیند در حجم ثابت‪ ،‬کاری انجام نمی شود و گرمای مورد نیاز تنها‬
‫سبب تغییر در انرژی درونی می شود‪.‬‬