Νεοελληνική Γλώσσα Α΄ Γυμνασίου

Ενότητα 4: Φροντίζω για τη διατροφή και την υγεία μου

Παιδική παχυσαρκία, αίτια, αντιμετώπιση

Οι περισσότεροι γονείς θεωρούν την αυξανόμενη πρόσληψη βάρους από τα παιδιά τους ως δείγμα υγείας και
σωστής ανάπτυξης. Ορισμένες φορές, όμως, τα μερικά παραπάνω κιλά μπορούν να οδηγήσουν στην παχυσαρκία.

Αίτια
Σε περισσότερο από το 95% των παιδιών που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα αυτό, υπεύθυνη είναι η υπερβολική
πρόσληψη θερμίδων και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας. Για την εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας
συμβάλλει, λοιπόν, ένας συνδυασμός των παρακάτω:

Διατροφή: Η κατανάλωση τροφών με πολλές θερμίδες, όχι μόνο δεν βοηθά στην ανάπτυξη, αλλά οδηγεί στην
παχυσαρκία. Τέτοιες τροφές είναι συνήθως συσκευασμένα «σνακ», όπως τσιπς, μπισκότα, σοκολάτες,
σφολιατοειδή, χυμοί, σακχαρούχα αναψυκτικά και τα περισσότερα προϊόντα ταχυφαγείων και ψητοπωλείων. Κοινό
χαρακτηριστικό τους είναι η αυξημένη περιεκτικότητα σε ζάχαρη και/ή λιπαρά.

Καθιστική ζωή: Η αντικατάσταση του καθημερινού παιχνιδιού από το διάβασμα, την τηλεόραση, τον υπολογιστή
και τα βιντεοπαιχνίδια έχει ως αποτέλεσμα η ενέργεια των τροφών να αποθηκεύεται ως λίπος αντί να «καίγεται»
με το παιχνίδι.

Οικογενειακοί και ψυχοκοινωνικοί παράγοντες: Οι οικογενειακές συνήθειες είναι αυτές που οδηγούν τα
παιδιά στην παχυσαρκία. Οι ενήλικοι της οικογένειας είναι αυτοί που κάνουν τα ψώνια και είναι υπεύθυνοι για τις
παχυντικές τροφές που υπάρχουν διαθέσιμες στο σπίτι. Είναι επίσης υπεύθυνοι, γονείς και παππούδες, γιατί έχουν
εκπαιδεύσει τα παιδιά από πολύ μικρή ηλικία λανθασμένα. Είναι σφάλμα να χρησιμοποιείται η τροφή ως
ανταμοιβή κάποιας συμπεριφοράς. Πολλοί ενήλικοι και κυρίως παππούδες, φοβούμενοι ότι το παιδί «είναι
αδύνατο» ή «δεν έφαγε το φαγητό του», επιτρέπουν στα παιδιά που δεν έφαγαν ένα υγιεινό κυρίως γεύμα, να
τρώνε οτιδήποτε ανθυγιεινό μέχρι το επόμενο κυρίως γεύμα το οποίο επίσης δε θα φάνε, έχοντας χορτάσει με
διατροφικά «σκουπίδια» ενδιάμεσα.

Τι προβλήματα δημιουργεί η παχυσαρκία στα παιδιά

Είναι σημαντικό η οικογένεια να γνωρίζει τους κινδύνους που παραμονεύουν αν δεν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
Οι κίνδυνοι για τη σωματική υγεία περιλαμβάνουν τον κίνδυνο εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη, υπέρτασης,
πρώιμης ήβης, διαταραχών περιόδου, μεταβολικού συνδρόμου, διαταραχών ύπνου και αναπνευστικών
προβλημάτων. Εξίσου σημαντικό είναι ότι τα παιδιά αυτά έχουν συχνά χαμηλή αυτοεκτίμηση, πέφτουν θύματα
γελιοποίησης από τους συνομηλίκους τους, έχουν αυξημένο άγχος, συχνά μειωμένη κοινωνικοποίηση και σχολικές
επιδόσεις και κινδυνεύουν από κατάθλιψη.

Πώς θα αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα

Το πρώτο βήμα είναι η επίσκεψη στον παιδίατρο και η συζήτηση του προβλήματος. Ο παιδίατρος θα καθορίσει τη
σοβαρότητα του προβλήματος και θα αποφασίσει, αν χρειάζεται, τον κατάλληλο εργαστηριακό έλεγχο. Στη
συζήτηση με τον παιδίατρο πρέπει να εντοπιστούν τα αίτια του προβλήματος, δηλαδή τα λάθη στις διατροφικές
συνήθειες και το έλλειμμα στη σωματική δραστηριότητα.

Οι γονείς είναι αυτοί που ελέγχουν το είδος της τροφής που υπάρχει στο σπίτι, πώς αυτή μαγειρεύεται, πού και
πότε καταναλώνεται. Τα τρία κύρια γεύματα της ημέρας, πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό δεν πρέπει ποτέ να
παραλείπονται. Τα γεύματα αυτά πρέπει να είναι κοινή δραστηριότητα για όλη την οικογένεια, μια ευκαιρία
δηλαδή να βρεθούν όλοι μαζί γύρω από το τραπέζι, όχι μπροστά στην τηλεόραση. Αντικαταστήστε τα
συσκευασμένα σνακ με υγιεινές εναλλακτικές επιλογές. Αντικαταστήστε τους χυμούς με ολόκληρο το φρούτο. Μην
τρώτε ή παραγγέλνετε απέξω συχνότερα από μια φορά την εβδομάδα. Μη χρησιμοποιείτε συγκεκριμένες τροφές
ως επιβράβευση ή τιμωρία.

Η σωματική δραστηριότητα πρέπει να είναι καθημερινή, ακόμη και αν πρόκειται για κάποιο παιχνίδι ή περπάτημα.
Για να κινητοποιήσουμε τα παιδιά μας πρέπει να κινητοποιηθούμε και εμείς. Ο χρόνος μπροστά σε οθόνες (TV,
υπολογιστής, Playstation) δεν μπορεί να ξεπερνά τη μια ώρα τις καθημερινές ή τις δυο τα Σαββατοκύριακα. Μια
δραστηριότητα που διασκεδάζει, π.χ. παιχνίδι ή αθλητισμός με φίλους είναι πιθανότερο να γίνει ευχάριστη
συνήθεια. Η εναλλαγή δραστηριοτήτων βοηθά να μη βαριόμαστε.

Προσωπικά όταν ακούω γονείς να λένε «Το παιδί μου δεν τρώει αλλά παχαίνει» ή όταν απαντούν στην ερώτηση
«Κάνει αθλητισμό;» με την απάντηση «Ναι, στο σχολείο», νιώθω ότι οι οικογένειες αυτές χρειάζονται πολλή
προσπάθεια για να συνειδητοποιήσουν το πρόβλημα και να αλλάξουν. Αντίθετα, όταν μου λένε «ξέρουμε τι φταίει,
θέλουμε να αλλάξουμε», έχουν κάνει το πρώτο σημαντικό βήμα, συνειδητοποιούν το πρόβλημα.»

Σταύρος Διαμαντόπουλος, Παιδίατρος – Παιδοενδοκρινολόγος, διασκευή

http://www.infokids.gr/

1. Πλαίσιο επικοινωνίας

Να συμπληρώσετε τα πιο κάτω:

Πομπός: Σταύρος Διαμαντόπουλος, Παιδίατρος – Παιδοενδοκρινολόγος

Δέκτης: οι αναγνώστες του άρθρου

Σκοπός: να μας παρουσιάσει το πρόβλημα της παιδικής παχυσαρκίας, τα αίτια που την προκαλούν και τους
τρόπους αντιμετώπισής της.

Κειμενικό είδος: άρθρο στο διαδίκτυο

Ύφος/ Λεξιλόγιο: επίσημο/προσεγμένο

2. α) Να γράψετε τα δομικά μέρη (θεματική πρόταση, λεπτομέρειες, κατακλείδα) της παραγράφου «Είναι

σημαντικό η οικογένεια... κατάθλιψη».

Θεματική πρόταση: Είναι σημαντικό η οικογένεια να γνωρίζει τους κινδύνους που παραμονεύουν αν δεν
αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

Λεπτομέρειες: Οι κίνδυνοι ...κατάθλιψη

Κατακλείδα: Δεν υπάρχει

β) Να γράψετε έναν πλαγιότιτλο για την ίδια παράγραφο.

Οι συνέπειες της παχυσαρκίας

3. Στον πιο κάτω πίνακα να καταγράψετε τα αίτια που οδηγούν στην παχυσαρκία καθώς και τις συνέπειες που
προκύπτουν σύμφωνα με τον συγγραφέα του κειμένου.

Αίτια παχυσαρκίας Συνέπειες παχυσαρκίας

 Κίνδυνοι για τη σωματική υγεία, αυξημένες

 Η κατανάλωση τροφών με πολλές θερμίδες που πιθανότητες για εμφάνιση πολλών
έχουν κοινό χαρακτηριστικό την αυξημένη προβλημάτων υγείας (διαβήτης, υπέρτασης..)
περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά.

 Η αντικατάταση του παιχνιδιού με την καθιστική

ζωή (τηλεόραση, βιντεοπαιχνίδια..).  Κίνδυνοι για την ψυχική υγεία των παιδιών,
χαμηλή αυτοεκτίμηση, θύματα γελιοποίησης,
άγχος, αντικοινωνική συμπεριφορά,
κατάθλιψη..
 Οι οικογενειακές συνήθειες, τα σφάλματα των
γονιών και των παππούδων ως προς τις
διατροφικές συνήθειες των παιδιών.

4. Ποιους τρόπους εισηγείται ο συγγραφέας του κειμένου για αντιμετώπιση του φαινομένου;

 Επίσκεψη στον παιδίατρο και συζήτηση του προβλήματος

 Έλεγχος από τους γονείς των τροφών που καταναλώνουν τα παιδιά
 Αντικατάσταση των ανθυγιεινών τροφών με υγιεινές
 Σωματική δραστηριότητα καθημερινά
 Συνειδητοποίηση του προβλήματος από τους γονείς

5. Σας έπεισε το πιο πάνω κείμενο; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας.

Το κείμενο μας έπεισε γιατί γράφτηκε από κάποιον ειδικό, ο οποίος είναι παιδίατρος – παιδοενδοκρινολόγος, άρα
κατέχει το θέμα. Επίσης αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα http://www.infokids.gr/, η οποία είναι σοβαρή ιστοσελίδα και
ασχολείται με θέματα που απασχολούν τα παιδιά και τους γονείς. Συμπερασματικά η πηγή μας είναι αξιόπιστη.