Professional Documents
Culture Documents
s7-200 Türkçe Kullanım Klavuzu
s7-200 Türkçe Kullanım Klavuzu
rn Tantm
S7200 serisi Mikro Programlanabilir Otomasyon Cihaz (Mikro PLC), otomasyon gereksinimlerinizi desteklemek zere pek ok cihaza kumanda edebilir. S7200, giri deiimlerini izleyerek kullanc tarafndan hazrlanan programa gre klara kumanda eder. Bu program, Boole mant, sayma, zamanlama, karmak matematik ilemler ve dier akll cihazlarla iletiim ierebilir. Kompakt yaps, esnek konfigrasyonu ve gl komut seti, S7200 pek ok uygulama iin mkemmel bir zm klar.
S7200 CPU
S7200 CPU, gl bir Mikro PLC oluturmak zere kompakt yapda bir mikroilemci, entegre g kayna, giri ve k devreleri ierir (Bkz Resim 1-1). Programnz ykledikten sonra, S7200 uygulamanzdaki girileri izlemek ve klara kumanda etmek iin gereken lojik programn kapsam olur.
Durum LEDleri: Sistem hatas RUN STOP Seime bal kartu: EEPROM Saat Pil I/O LEDleri Eriim kapa: Konum alteri(RUN/STOP) Analog ayar potansiyometresi Genileme portu (ou CPUda)
letiim portu
Resim 1-1
Siemens, deiik uygulamalar iin farkl imkanlar ve kapasiteler sunan birka tip S7200 CPU modeli imal etmektedir. Tablo 11de CPUlarn baz zelliklerini karlatrmal olarak grebilirsiniz. Detayl bilgi iin Ek Aya baknz.
Table 1-1
S7-200 CPUs S7-200 CPU Order Number 6ES7 211-0AA23-0XB0 6ES7 211-0BA23-0XB0 6ES7 212-1AB23-0XB0 6ES7 212-1BB23-0XB0 6ES7 214-1AD23-0XB0 6ES7 214-1BD23-0XB0 6ES7 214-2AD23-0XB0 6ES7 214-2BD23-0XB0 6ES7 216-2AD23-0XB0 6ES7 216-2BD23-0XB0
CPU 221 DC/DC/DC 6 Inputs/4 Outputs CPU 221 AC/DC/Relay 6 Inputs/4 Relays CPU 222 DC/DC/DC 8 Inputs/6 Outputs CPU 222 AC/DC/Relay 8 Inputs/6 Relays CPU 224 DC/DC/DC 14 Inputs/10 Outputs CPU 224 AC/DC/Relay 14 Inputs/10 Relays CPU 224XP DC/DC/DC 14 Inputs/10 Outputs CPU 224XP AC/DC/Relay 14 Inputs/10 Relays CPU 226 DC/DC/DC 24 Inputs/16 Outputs CPU 226 AC/DC/Relay 24 Inputs/16 Relays
Program hafzas with run mode edit without run mode edit Veri hafzas Hafza yedekleme Entegre Giri/k Digital Analog Genileme Modl Hzl Sayc Tek Fazl ki Fazl Darbe klar (DC) Analog ayar potu Gerek Zaman Saati letiim Portu Reel Say Aritmetii Dijital giri/k adreslenebilir alan Boole ilem hz
Entegre
1 RS-485
Entegre
2 RS-485
Entegre
2 RS-485
Var
256 (128 in, 128 out) 0.22 microseconds/instruction
Resim 11
STEP 7-Micro/WIN
letiim Seenekleri
Siemens, bilgisayarnz S7200e balamak iin iki ayr iletiim seenei sunmaktadr: PC/PPI kablosu ile veya MPI ve PROFIBUS-DP iletiim alarnda da kullanlabilecek bir Communication Processor (CP) kart ve MPI kablosu ile. PC/PPI programlama kablosu bilgisayarnz S7200e balamak iin en yaygn olarak kullanlan ve en ekonomik seenektir. Bu kablo, bir taraftan S7200 portuna, dier taraftan bilgisayarnzn seri (COM) portuna balanr. PC/PPI kablosu, sadece programlama amal deil, S7200n dier cihazlara (rnein modem) balants iin bir evirici olarak da kullanlabilir. MPI kablosunu kullanmak iin, bilgisayarnza bir CP kart takmalsnz. Bu CP kart daha yksek iletiim hzlarnda balant iin gereken donanm ierir ve yksek hzda ebeke balantsna olanak tanr.
Operatr Panelleri
TD 200 Text Display nitesi
TD 200, 2 satrlk, her satrnda 20 karakter yer alan ve sadece S7200 cihazna balanan bir text display (metin gsterge) nitesidir. TD 200 yardmc aracn kullanarak, S7200 cihaznz mesaj metinleri ve uygulamanzla ilgili dier deikenleri gstermek zere kolaylkla programlayabilirsiniz. TD 200, uygulamanzdaki proses deikenlerini izlemek ve deitirmek iin ucuz bir arayzey salar. TD 200 ilevlerini ve zelliklerini anlatan farkl bir kullanma klavuzu bulunmaktadr.
Resim 12
Balarken
STEP 7-Micro/WIN, S7200 programlamay kolay hale getirir. Basit bir rnekte yer alan birka ksa admla S7-200 ile nasl balant kuracanz, nasl programlayacanz ve altracanz renebilirsiniz. Bu rnek iin bir PC/PPI kablosuna, bir S7200 CPUya, ve STEP 7-Micro/WIN programlama yazlm yklenmi bir bilgisayara gereksinim vardr.
DC Balant
AC Balant
Programming Device
S7-200
2.
3.
1 -- On 0 -- Off 1 2 3 4 5 6 7 8
Resim 22
letiim Simgesi
Resim 23
2. 3.
2.
3.
Resim 24
1.
2.
Eer STEP 7-Micro/WIN S7200 CPUyu bulamazsa, iletiim ayarlarn kontrol edin ve bu admlar tekrarlayn. S7200 ile iletiim kurduktan sonra, rnek program oluturmak ve yklemek iin hazrlklarmz tamamlanmtr.
Resim 25
LDN M0.0 TON T33, +100 Network 2 //Status konumunda da izlenebilecei gibi karlatrma //bir sre sonra gereklenir. Bylece Q0.0, //(40 x 10 msn = 0.4 sn) saniye sonra 1 olur, //yani %40 OFF/%60 ON olan bir dalga ekli elde edilir. LDW>= T33, +40 = Q0.0 Network 3 //T33 (bit) darbesi Statusta izlenemeyecek kadar hzldr. //Zaman rlesi M0.0 kullanlarak //(100 x 10 msn = 1 sn) sresi sonunda sfrlanr. LD T33 = M0.0 Zamanlama Diyagram
Resim 26
2. 3. 4. 5.
Resim 27
Devre 1
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
Zaman rlesi komutlar grmek iin Timers simgesini tklatn. TONu (OnDelay Timer=ekmede gecikmeli zaman rlesi) sein. Sol fare tuunu basl tutarak zaman rlesini birinci devreye tayn ve brakn. Zaman rlesi kutusunun stndeki ??? alanna tklatn ve rlenin numarasn girin: T33 Enter tuuna basnca imle, zaman ayar (PT) alanna gelecektir. Zaman ayar iin u deeri girin: 100 Enter tuuyla deeri onaylayn.
5. 6.
Q0.0 kn altracak komutu girmek iin: 1. 2. 3. 4. Bit Logic simgesine tklatarak bu alandaki tm komutlarn grlmesini salayn ve k bobinini sein. Sol fare tuuna basl tutarak bobini ikinci devreye tayn ve brakn. Bobinin zerindeki ??? alanna tklatn ve u adresi girin: Q0.0 Enter tuuyla deeri onaylayn.
M0.0 altracak bobini yerletirmek iin: 1. Bit logic komutlar arasndan k bobinini sein.
Resim 29 Devre 3
2. 3. 4.
Sol fare butununa basl tutun ve k bobinini nc devreye tayp brakn. Bobinin zerindeki ??? alanna ift tklatn ve u adresi girin: M0.0 Enter tuuyla girii onaylayn.
2.
Eer S7200 RUN konumundaysa, bir diyalog kutusu grnecek ve S7200 STOP konumuna geirip geirmemeyi soracaktr. Bu diyalog kutusunu onaylayn.
S7200 RUN konumuna geince CPU program iletmeye baladndan Q0.0 LEDi yanp snecektir. Tebrikler! lk S7200 programnz tamamladnz.
Programn almasn Debug > Program Status men komutu sayesinde izleyebilirsiniz. STEP 7Micro/WIN, komutlarn deerleri gsterir. Program durdurmak iin S7200 STOP konumuna alnz. Bunu, STOP simgesine tklatarak veya PLC > STOP men komutunu seerek yapabilirsiniz.
PLC Kavramlar
S7200n temel ilevi fiziksel girileri incelemek ve kumanda mantnza uygun olarak klar amak veya kapamaktr. Bu blm, program altrlrken kullanlan kavramlar, eitli hafza tipleri ve hafzann nasl korunduuyla ilgili bilgi vermektedir.
k Motor Giri
Start / Stop
Program altrr
Tarama
Girileri Okur
Resim 42
Taramann icras S7200n STOP veya RUN konumunda olmasna baldr. RUN konumunda programnz altrlr; STOP konumunda altrlmaz.
Girilerin Okunmas
Dijital giriler: Her tarama, dijital girilerin anlk durumlarnn okunmas ve PII (Process Input Image:Proses Giri mge Kt) alanna yazlmasyla balar. Analog giriler: Analog giri filtreleme seilmediyse, S7200 analog girileri normal taramann bir paras olarak gncellemez. Analog filtreleme seenei daha dengeli bir sinyal salamak iin kullanlabilir. Analog filtreyi her analog giri kanal iin ayr ayr devreye sokabilirsiniz. Analog filtreleme devreye sokulduunda S7200 analog girii her taramada bir kez okur, filtreleme ilemini yapar ve filtre edilmi deeri dahili olarak saklar. Program o analog girie her erimek istediinde en son filtrelenmi deer salanr. Analog filtreleme devreye sokulmadysa, fiziksel modlden okunan deer, program o analog girie eritii zaman gncellenir. Bir baka deyile, bu durumda analog giriler gerek zaman (real time) olarak deerlendirilir.
Programn altrlmas
Taramann icras srasnda, S7200 programnz ilk satrdan balayp son satra kadar ileyerek altrr. Immediate I/O (Annda giri/k) komutlar, program icras bitmeden de giri ve klara eriim salar. Bir baka deyile bu komutlar PII ve PIQyu kullanmadan direkt olarak fiziksel alanlara eriir. Eer programnzda interruptlar kullanyorsanz, interrupt olgularyla ilikilendirilmi interrupt altprogramlar, programnzn bir paras olarak saklanr. Interrupt altprogramlar normal taramann bir paras olarak deil, ilgili olduu interrupt olgusu gerekletiinde icra edilirler. Bu icra, taramann herhangi bir noktasnda ve normal tarama kesilerek o anda gerekletirilir (Interrupt=Yarda Kesme). Bu nedenle, interrupt olgular, ok sratli gelimesi ve/veya ksa srmesi beklenen durumlarn izlenmesi ve kontrol edilmesi iin kullanlr.
klarn Yazlmas
Her taramann sonunda, PIQda toplanm olan sonular, fiziksel klara aktarlr (Analog klarn deeri, taramadan bamsz olarak icra edildikleri anda fiziksel analog klara aktarlr).
-32,768 ila +32,767 -2,147,483,648 ila +2,147,483,647 8000 ila 7FFF 8000 0000 ila 7FFF FFFF Uygulanamaz +1.175495E-38 ila +3.402823E+38 (pozitif) -1.175495E-38 ila -3.402823E+38 (negatif)
Bir hafza alanndaki belli bir bite eriim iin adres tarif edilir. Bu adres, bayt ve bit adresleriyle hafza alan belirtecinden oluur. Resim 43, bir bite eriim rneini gstermektedir (buna bayt.bit adreslenmesi de denmektedir). Bu rnekte, hafza alan (I=Input) ve bayt adresini (3=bayt 3) takiben nokta konmakta ve ardndan bit adresi (4=bit 4) gelmektedir.
I 3 . 4 Bit numaras: 8 bitten 4.cs (0 ila 7) Nokta, bit ve bayt adreslerini birbirinden ayrr Bayt adresi: bayt 3 (drdnc bayt) Hafza alan belirteci Resim 43 Bayt.Bit Adreslemesi Bayt 0 Bayt 1 Bayt 2 Bayt 3 Bayt 4 Bayt 5 PII Hafza Alan 7 6 5 4 3 2 1 0
Bayt adres formatn kullanarak pek ok hafza alanna (V, I, Q, M, S, L ve SM) bayt, word veya double word olarak eriebilirsiniz. Bu amala hafza alan belirteci, veri alan bykl ve bayt, word veya double wordn balang adresi belirtilir (Resim 44). Dier hafza alanlarna (Yani T, C, HC ve akmlatrler) ise alan belirteci ve cihaz numaras ile eriilir.
V B 100
Bayt adresi Bayt boyutuna eriim Alan belirteci MSB LSB
V W 100
Bayt adresi Word boyutuna eriim Alan belirteci
D 100
Bayt adresi Double word boyutuna eriim Alan belirteci
VB100
VB100
En anlaml bayt
MSB
En az anlaml bayt
LSB 8 7
VW100
15
VB100
VB101
En anlaml bayt
MSB
En az anlaml bayt
LSB 24 23
VD100
31
VB100
VB101
16
15
VB102
VB103
Resim 44
k Kt (PIQ): Q
Her taramann sonunda k ktnde bulunan deerler fiziksel k noktalarna kopyalanr. k ktne bit, bayt, word veya double word olarak eriebilirsiniz: Bit: Bayt, Word veya Double Word: Q[bayt addresi].[bit adresi] Q[boyut][balang bayt adresi] Q1.1 QB5
T24
Zaman rlesi bitleri T0 T1 T2 T3 Zaman rlesi bitine eriir
T3
T2 T3
0 (LSB)
Anlk deere eriir Resim 45 Zaman Rlesi Bitine veya Anlk Deerine Eriim
Format:
C[sayc numaras]
C24
I2.1 EN C3 IN
MOV_W
Anlk deer
VW200
Sayc bitleri C0 C1 C0 C1 C2 C3
C3
OUT
15 (MSB)
C2 C3
0 (LSB)
Resim 46
Hzl Sayclar: HC
Hzl sayclar, yksek sratli darbe girilerini CPU tarama sresinden bamsz olarak sayarlar. Hzl sayclarn 32 bitlik bir sayma (veya anlk) deeri vardr. Bu deere eriim iin hafza tipi (HC) ile hzl sayc numarasn birlikte kullanrsnz (rnein HC0). Anlk deer, salt-oku deerdir ve sadece double word (32 bit) olarak eriilebilir. Format: HC[hzl sayc numaras] HC1
Akmlatrler: AC
Akmlatrler, okuma ve yazma yaplabilecek hafza benzeri alanlardr. rnein, bir altprograma parametre atamak iin eitli deikenleri akmlatrler iine yazar ve altprogramda bu deerleri kullanabilirsiniz. S7200de drt adet 32 bit akmlatr bulunur (AC0, AC1, AC2 ve AC3). Akmlatr ieriine bayt, word veya double word olarak eriebilirsiniz. Akmlatrde kullanacanz verinin boyutu kullandnz komutla ilikilidir. Resim 37de grlecei gibi, bayt veya word eriimi halinde akmlatrn En Dk Anlaml Bayt (LSB=Least Significant Byte) veya 2 bayt kullanlr. Akmlatre double word olarak eritiiniz zaman tm 32 bitini de kullanm olursunuz. nterrupt altprogramlarnda akmlatr kullanrken dikkat etmeniz gereken konular iin Blm 6ya baknz. Format: AC[akmlatr numaras] AC0
MSB 7
LSB 0
7 Least significant
LSB 0
Byte 1
Byte 0
Byte 3
Byte 2
Byte 1
Byte 0
Resim 37
Akmlatrlere Eriim
Analog Giriler: AI
S7200 (scaklk veya basn gibi) analog deerleri 16 bitlik dijital bir deer haline evirir. Bu deerlere alan belirteci (AI), veri boyutu (W) ve balang bayt adresi ile eriilir. Analog giriler 2 baytlk deerler olduundan ve her zaman ift sayyla baladklarndan, onlara eriim de sadece ift sayl bayt adresleriyle olur (AIW0, AIW2, AIW4 gibi). Analog giri deerleri salt oku deerlerdir. Format: AIW[balang bayt adresi] AIW4
Analog klar: AQ
S7200 16 bitlik bir deeri, dijital deerle orantl bir akm veya voltaj deerine dntrebilir. Bu deerlere alan belirteci (AQ), veri boyutu (W) ve balang bayt adresi ile eriilir. Analog klar 2 baytlk deerler olduundan ve her zaman ift sayyla baladklarndan, onlara eriim de sadece ift sayl bayt adresleriyle olur (AQW0, AQW2, AQW4 gibi). Analog giri deerleri salt yazlabilen deerlerdir. Format: AQW[balang bayt adresi] AQW4
Resim 48
Bayt 0 Resim 49
Bayt 1
Bayt 2
rnek 20047 16#4E4F 2#1010_0101_1010_0101 Kedi lferi seviyor. +1.175495E-38 (pozitif) -1.175495E-38 (negatif)
CPU 224XP
I0.0 I0.1 I0.2 I0.3 I0.4 I0.5 I0.6 I0.7 I1.0 I1.1 I1.2 I1.3 I1.4 I1.5 I1.6 I1.7 AIW0 AIW2 Q0.0 Q0.1 Q0.2 Q0.3 Q0.4 Q0.5 Q0.6 Q0.7 Q1.0 Q1.1 Q1.2 Q1.3 Q1.4 Q1.5 Q1.6 Q1.7 AQW0 AQW2
4 In / 4 Out
Module 0 I2.0 I2.1 I2.2 I2.3 I2.4 I2.5 I2.6 I2.7 Q2.0 Q2.1 Q2.2 Q2.3 Q2.4 Q2.5 Q2.6 Q2.7
8 In
Module 1 I3.0 I3.1 I3.2 I3.3 I3.4 I3.5 I3.6 I3.7
8 Out
Module 3 Q3.0 Q3.1 Q3.2 Q3.3 Q3.4 Q3.5 Q3.6 Q3.7
Expansion I/O
Local I/O
Resim 4-10
VW200n adresi
1234
V199 V200 V201 V202 V203 V199 V200 V201 V202 V203 12 34 56 78 12 34 56 78
AC1
VW200n adresi
AC0
1234
AC1
VW202nin adresi
AC0
+D
+2, AC1
Yeni hafza alann gstermek zere pointera 2 ekleniyor.
5678
Resim 412de grlecei gibi, pointern iaret ettii alan deitirebilirsiniz. Pointerlar 32 bit deerler olduundan, pointer deerlerini deitirmek iin double word komutlar kullann. Toplama veya arttrma gibi basit aritmetik ilemler pointer deerlerini deitirmek iin kullanlabilir.
Resim 412 Bir Pointern Deitirilmesi
V Hafzasna Artm Kullanarak Yaplan Eriimle lgili bir rnek Program Bu rnek LD10u VB0 adresine iaret eden bir pointer olarak kullanmaktayz. Daha sonra pointer VD1004de saklanan bir artm miktar kadar arttracaz. Artk LD10, V hafzasnda baka bir adresi gsteriyor olacaktr (VB0 + artm deeri). LD10un iaret ettii adresteki deer daha sonra VB1900a kopyalanmaktadr. VD1004n deerini deitirerek her V hafzasna eriebilirsiniz. //Herhangi bir VB alann okumak iin artm nasl kullanlr: // //1. V hafzasnn balang adresini bir pointera ykleyin. //2. Artm deerini pointera ekleyin. //3. V hafzasndaki deeri VB1900a kopyalayn. LD SM0.0 MOVD &VB0, LD10 +D VD1004, LD10 MOVB *LD10, VB1900 Devre 1
Bir Tablodaki Veriye Erimek iin Pointer Kullanmyla lgili rnek Program Bu rnek, VB100le balayan alana kaydedilmi olan reetelerden birine eriim iin LD14 pointer olarak kullanmaktadr.rnekte, VW1008 eriilmek istenen reete numarasn iermektedir. Eer tablodaki herbir reete 50 bayt uzunluundaysa, reete numarasn 50 ile arparak erimek istediimiz reetenin balang adresini hesaplamak zere artm deerini elde ederiz. Artm pointera ekleyerek arzu edilen reeteye eriiriz. rneimizde seilen reete, VB1500den balayan 50 baytlk alana kopya edilmektedir. Bu rnei kullanarak reete zellii olmayan Operatr Panellerine bu ilevi dolayl olarak kazandrabilirsiniz. Devre 1 //Bir reete tablosundan belli bir reete nasl seilir: // - Her reete 50 bayt uzunluundadr. // - VW1008 yklenecek reete numarasn ierir. // // //1. Reete balang alann gsteren bir pointer oluturun. //2. Reete numarasn double word deere dntrn. //3. Artm her reetenin boyutuyla arpn. //4. Yeni artm pointera ekleyin. //5. Seilen reeteyi VB1500dan VB1549a kadar kopyalayn. LD SM0.0 MOVD &VB100, LD14 ITD VW1008, LD18 *D +50, LD18 +D LD18, LD14 BMB *LD14, VB1500, 50
S7-200 CPU
EEPROM: Sabit saklama
Program blou Sistem blou Data blok M hafza (kalc alan) Forse edilen deerler
S7-200 CPU
RAM
EEPROM
Resim 415de bir projenin S7-200den nasl okunduu grlmektedir. Bir projeyi PCye aktardnz zaman, sistem blou RAMdan, program blou ve data blok EEPROMdan okunur.
Sistem blou
Program blou Sistem blok V hafza M hafza Zaman rlesi ve sayc anlk deer Forse edilen deerler
S7-200 CPU
Program blou Sistem blok Data blok M hafza (kalc ksm) Forse edilen deerler
RAM
EEPROM
Program blou Sistem blou Data blok M hafza (kalc ksm) Forse edilen deerler
RAM
EEPROM
Eer program verileri baaryla saklandysa, data blok RAMdaki V hafzaya kopyalanr.
Eer program verileri korunamadysa, data blok ve kalc olarak ayarlanan M hafza (MB0 ila MB13) kopyalanr.
RAM
EEPROM
Resim 4-17
Hafza kartuunu yerine takmak iin S7200 CPU zerindeki plastik kapak kartn ve kartuu yerletirin. Hafza kartuunu ters olarak takmanz mmkn deildir.
S7-200 CPU
Program blou Sistem blou V hafza M hafza Zaman rlesi ve sayc anlk deer Forse edilen deerler
Program blou Sistem blou Data blok M hafza (kalc ksm) Forse edilen deerler
4.
RAM
EEPROM
Resim 419da grld gibi, hafza kartuu taklyken enerji verildiinde S7200 aadaki ilemleri gerekletirir: 1. Eer hafza kartuunun ierii dahili EEPROMdakinden farklysa, S7200, RAM siler. S7200, hafza kartuunun ieriini RAMa aktarr. S7200 program blounu, sistem blounu ve data blou EEPROMa aktarr.
Hafza Kartuu
S7-200 CPU
Program blou Sistem blou V hafza M hafza Zaman rlesi ve sayc deeri Tm dier hafza alanlar sfrlanr Program blou Sistem blou Data blok Forse edilenler Program blok Sistem blok Data blok M hafza (kalc alan) Forse edilen deerler
2. 3.
RAM
EEPROM
S7200 her taramada SM31.7 deerini kontrol eder; eer SM31.7 biti 1e eitse, belirtilen deer EEPROMa kaydedilir. lem bitince S7200, SM31.7 bitini 0 yapar.
SMW32
15 V hafza adresi 0
S7200n zellikleri
Uygulamalarnzda karnza kabilecek baz zel gereksinimleri karlamak zere S7200, bir takm zelliklerle donatlmtr.
1.
2.
2. 3.
1. 2. 3.
2.
3.
4. 5.
2. 3.
2.
1.
2.
2. 3.
1.
2. 3. 4.
2.
1.
2. 3.
Resim 427, S7-200n darbe yakalama zellii devredeyken ve devre dndaykenki davrann gstermektedir.
Tarama dngs Sonraki dng
Fiziksel giri Darbe Yakalama: Devre d Devrede Resim 427 S7200 fiziksel giriteki darbeyi yakalar S7200n Darbe Yakalama zelliinin Devre Dyken ve Devredeyken Davran S7200 bu girii karr, nk darbe, S7200 girileri gncellemeden nce gelmi ve gitmitir.
Darbe yakalama fonksiyonu giri filtresinden sonra yer aldndan, darbenin filtre tarafndan ortadan kaldrlmamas iin giri filtresi deerini ksaltmalsnz. Resim 428de dijital giri devresinin blok diyagram grlmektedir.
Darbe Yakalama
S7200e Giri
Resim 429da darbe yakalama devredeyken deiik giri durumlarndaki durum grlmektedir. Bir tarama ierisinde birden fazla darbe varsa, sadece birincisi okunur. Bu ekilde bir taramada birden ok darbenin yer ald durumlarda ykselen/den kenar interruptlarn kullanmalsnz (Interrupt olgularnn listesi iin Tablo 6-44e baknz).
Sonraki dng
Giri gndelleme
ifre Gerekir
Bilgi Notu ifreyi girdikten ve programlama cihaznn S7-200 ile balants kesildikten sonra, o ifreye ait eriim seviyesi yaklak 1 dakika sreyle halen devrededir. Ancak, PC/PPI kablosu balyken STEP 7 Micro/WIN kurallara uygun olarak kapatlrsa, eriim seviyesi derhal kstlanr.
2. 3.
2. 3. 4. 5.
Clear All (Hepsini Silme) ilemi program hafza kartuundan silmez. Hafza kartuunda programla birlikte ifre de sakland iin onu da yeniden programlamanz gerekecektir.
Devre 2 //VW100 deerini bir zaman rlesinin ayar deeri yap. LDN Q0.0 TON T33, VW100 Devre 3 //T33 ayar deerine ulanca Q0.0 altr. LD T33 = Q0.0
Darbe klar
S7200, yksek frekansl darbe klar salar. Q0.0 ve Q0.1den alnabilecek bu klar, bir darbe dizisi (PTO) veya Darbe Genilii Modlasyonu (PWM) olabilir. PTO fonksiyonu seilen bir darbe says (1 ila 4,294,967,295) kadar kare dalgay, seilen tarama sresi (50 sn ila 65,535 sn veya 2 msn ila 65,535 msn) ierisinde ka verir. PTO fonksiyonu genellikle step motor kumandas iin kullanlr ve birden ok (255e kadar) darbe dizisinin ardarda dizilmesi mmkndr. Bu ekilde step motorun hzlanmas, deiik uzaklklara gitmesi ve yavalamas ok kolaylkla salanabilir. PWM fonksiyonu sabit bir peryot boyunca ayarlanabilir k yzdesi imkan sunar. Periyot 50 sn ila 65,535 sn veya 2 msn ila 65,535 msn arasnda olabilir. Darbe genilii miktar ise 0 sn ila 65,535 sn veya 0 msn ila 65,535 msn arasnda olabilir. PWM fonksiyonu hassas scaklk kontrolu iin ok uygundur. Darbe genilii, periyoda eit olduunda k %100 srlr, darbe genilii 0 iken k hi srlmez, aradaki deerlerde ise belirli bir yzdeyle kn zerinde enerji miktar ayarlanabilir. Darbe klaryla ilgili detayl bilgi iin Blm 6ya baknz.
rnek: Bir Programn Temel Bileenleri M A I N S B R 0 Devre 1 LD CALL Devre 1 //lk taramada altprogram 0 ar. SM0.1 SBR_0 //Zaman kontrollu interrupt ayarn //100 msn olarak gir. //Interrupt 0a izin ver. SM0.0 100, SMB34 INT_0, 10
INT 0
Devre 1 LD MOVW
Ana Program
Uygulamanza kumanda eden esas program parasdr. S7200 burada yer alan komutlar srekli olarak tarar. Ana programa OB1 de denir.
Altprogramlar
Programnzn bu seime bal bileenleri sadece arldklar zaman icra edilirler. arlma ilemi ana programdan, bir interrupt altprogramndan veya bir baka altprogramdan yaplabilir. Altprogramlar, bir ilemi birden ok yapacanz zaman zellikle ok yararldrlar. Oluturacanz fonksiyonu programn ierisinde birden ok yerde yazmak yerine sadece bir kere yazar ve ana programdan dilediiniz kere arrsnz. Altprogramlar birka yarar sunar: Altprogramlar genellikle programnzn toplam boyutunu azaltr. Altprogram kullanm genellikle toplam tarama sresini azaltr. Zira, her taramada icra edilmeyecek olan program paras ana program dna aktarlm ve sadece gerektii (yani arld zaman) icra edilecek duruma getirilmitir. S7-200, arlmayan alt programlar taramaz. Altprogramlar, oluturulan kodu tanabilir hale getirir. Belli bir ama iin bir altprograma yazdnz kodu, baka bir alana kolaylkla tayabilirsiniz.
nterrupt Altprogramlar
Bu, seime bal program bileenleri belirli interrupt olgularna bal olarak hareket ederler. nceden bilinen bir interrupt olgusunda ne yaplmas gerektiini burada tanmlarsnz. Szkonusu olgu gerekletiinde S7200 belirtilen interrupt altprogramn altrr. Interrupt altprogramlarnn almas programnzn deil, interrupt olgularnn kontrolundadr. Bir interrupt olgusuyla bir altprogram ilikilendirirsiniz ve S7200 o olgu her gerekletiinde ilikilendirilmi interrupt altprogramn (mevcut program akn keserek) altrr.
Sistem Blou
Sistem blou deiik donanm seeneklerinin ayarlanmasn salar.
Data Blok
Data blok V hafzasndan oluur. Data blou V alan iin balang deerlerini tanmlamak ve gerektiinde yklemek amacyla kullanabilirsiniz.
STEP 7-Micro/WIN, programnz oluturmak iin ayr editr salar: Ladder Logic (LAD), Komut Listesi (STL) ve Function Block Diagram (FBD). Bir ka snrlama dnda herhangi bir editrle yazlan program, dier editrlerle de grntlenebilir ve zerinde deiiklik yaplabilir.
LD I0.0 //Girii oku A I0.1 //Dier girile ANDle = Q1.0 //Sonucu ka yaz
Resim 52
STL editrn seerken aadaki konular dikkate alnz: STL daha ok uzman programc ve bilgisayar eitimi alm kiiler iin uygundur. STL baz zel durumlarda LAD veya FBD editr ile kolay olmayan zmlere kolayca ulamanz salar. Buna karn izleme fonksiyonlar STLde daha zordur. STL editrn sadece SIMATIC komut setiyle birlikte kullanabilirsiniz. LAD veya FBD editryle yazlm program her zaman STL ile izlemek mmkn olduu halde bunun tersi doru deildir. Baz STL programlar LAD veya FBD ile grntlenemez.
LAD editrn seerken u gerekleri dikkate aln: Ladder mant daha ok elektrik eitimi alm kiiler ve yeni balayanlar iin uygundur. ematik gsterim eklinin anlalmas kolaydr ve tm dnyada poplerdir. LAD editr hem SIMATIC, hem de IEC 1131-3 komut setleriyle kullanlabilir. LAD editryle yazlm bir program her zaman STL ile grntlenebilir.
Resim 55
FBD Simgeleri
Annda Giri gstergeleri: ekil 55de grlecei gibi, FBD editrnde bir annda giri, dikey bir izgi halinde gsterilir. Annda giri komutuyla fiziksel giri o anda okunarak programda ilenir. Giri ve k olmayan kutu: Girii olmayan kutu o kutunun enerji akndan bamsz olduunu
Koullu/Koulsuz Giriler
LAD ve FBDde, enerji akna baml bir kutu veya bobin, sol tarafna bal herhangi bir elemanla gsterilir. Enerji akndan bamsz bir bobin veya kutu ise ya direkt enerji hattna baldr (LAD) veya devrede tek bana bulunur (FBD). Tablo 52de koullu ve koulsuz girilerin birer rnei grlmektedir.
Tablo 52 Koullu ve Koulsuz Girilerin Gsterimi Enerji ak Enerji akna bal (koullu) komut Enerji akndan bamsz (koulsuz) komut
LAD
FBD
k Olmayan Komutlar
Kaskatlanamayacak komutlar Boole klar olmadan gsterilmitir. Bunlar arasnda Altprogram arma, Srama ve Koulsuz Geri Dn komutlar yer alr. Ayrca, sadece enerji hattna balanabilecek LAD komutlar vardr. Label, Next, SCR Ykle, Koullu SCR Sonu ve SCR Sonu komutlar bunlara rnektir. Bunlar FBDde kutu olarak gsterilir ve klarnn olmamasyla ayrt edilir.
Karlatrma Komutlar
Karlatrma komutlar enerji akndan bamsz olarak icra edilirler. Ancak, enerji ak yoksa klar her durumda sfrdr. Enerji ak varsa, karlatrma ileminin sonucuna gre k alnr. lem kontak olarak yaplsa bile, SIMATIC FBD, IEC Ladder ve IEC FBD karlatrma komutlar bir kutu olarak gsterilir.
Resim 57
Data bloun ilk satrnn belirli bir V adresini gstermesi gerekir. Sonraki satrlarda adres girilmezse nceki satrn devam adresi olarak kabul edilir. Bir satra virglle ayrlm birden ok deer girilirse, bu deerler o satrn bandaki V hafzasndan balayarak onu takip eden adreslere atanrlar. Data blokta ayn adres veya ayn adresi kapsayacak biimde daha byk boyutlu bir baka adres birlikte kullanlamaz (rnein VB20 ve VW19 ayn anda yer alamaz, zira VW19, VB20yi kapsamaktadr). Data blok editr kk veya byk harfleri kabul eder ve tab, virgl ve boluk karakterlerini adres ile veri deerleri arasndaki ayra olarak kabul eder.
Resim 58
Sembol Tablosu
2. 3. 4. .
Sembol ismini (azami 23 karakter) Symbol Name stnuna girin. Adresi (rnein, I0.0) Address stununa girin. IEC global deiken tablosu iin, Data Type stununa deer girin veya listeden sein.
Resim 59
Bir durum tablosu oluturmak ve deikenleri izlemek iin: 1. 2. 3. 4. zlemeyi istediiniz adresleri Address alanna girin. Format stunundan veri tipini sein. Deikenlerin deerlerini grmek iin Debug > Chart Status men komutunu sein. Deerleri srekli veya sadece bir tarama iin izlemek amacyla ara ubuunda ilgili butonu tklatn. Durum tablosu deikenlere yeni deerler vermek veya forse etmek iin de kullanlr.
Durum tablosuna yeni satrlar girmek iin Edit > Insert > Row men komutunu sein.
2.
3. 4.
Bu konuda detayl bilgi iin STEP 7-Micro/WIN online yardm dosyalarn kullanabilirsiniz. nceden oluturulmu bir komut ktphanesindeki komuta (fonksiyona) eriim iin aadaki admlar izleyin:
Resim 511 Ktphane eren Komut Listesi
1. 2.
File > Add Libraries men komutunu kullanarak ktphanede yer alan komutlarn komut listesine eklenmesini salayn. zel komutu (fonksiyonu) tpk dier komutlar gibi programnza ekleyin. Eer ktphane V hafzas gerektiriyorsa, STEP 7-Micro/WIN derlenirken bir blok adresi (VB100 ile balayan 250 bayt gibi) girmenizi isteyecektir. Library Memory Allocation diyalog kutusu ile bu bloklar tanmlayabilirsiniz.
Program Kontrol Komutlar Koullu Son Stop (Dur) Gzetleyiciyi Resetle For-Next Dng Komutlar Srama Komutlar Sralama Kontrol Rlesi (SCR) Komutlar Kaydr ve Dndr Komutlar Saa Kaydr ve Sola Kaydr Komutlar Saa Dndr ve Sola Dndr Komutlar Shift Register Bit Komutu Baytlar Dei Toku Et Komutu Karakter Dizisi Komutlar Tablo Komutlar Tabloya Ekle lk Giren lk kar (FirstInFirstOut) ve Son Giren lk kar (LastInFirstOut) Hafzay Doldur Tabloda Bul Zaman Rlesi Komutlar SIMATIC Zaman Rlesi Komutlar IEC Zaman Rlesi Komutlar Altprogram Komutlar
Resim 61
Komut Aklamalar
Aklama
Kullanc program boyutu with run mode edit without run mode edit Kullanc data blok boyutu Adreslenebilir giri (PII) Adreslenebilir k (PIQ) Analog giriler (salt oku) Analog klar (salt yaz) Deiken hafza (V) Lokal hafza (L)* Bit hafza (M) zel Hafza (SM) Salt Oku Zaman rleleri Kalc ekmede gec. 1 ms
CPU 222
4096 bytes 4096 bytes 2048 bytes I0.0 to I15.7 Q0.0 to Q15.7 AIW0 to AIW30 AQW0 to AQW30 VB0 to VB2047 LB0 to LB63 M0.0 to M31.7 SM0.0 to SM299.7 SM0.0 to SM29.7 256 (T0 to T255) T0, T64 T1 to T4, and T65 to T68 T5 to T31, and T69 to T95 T32, T96 T33 to T36, and T97 to T100 T37 to T63, and T101 to T255 C0 to C255 HC0 to HC5 S0.0 to S31.7 AC0 to AC3 0 to 255 0 to 63 0 to 127 256 0 to 7 Port 0
CPU 224
8192 bytes 12288 bytes 8192 bytes I0.0 to I15.7 Q0.0 to Q15.7 AIW0 to AIW62 AQW0 to AQW62 VB0 to VB8191 LB0 to LB63 M0.0 to M31.7 SM0.0 to SM549.7 SM0.0 to SM29.7 256 (T0 to T255) T0, T64 T1 to T4, and T65 to T68 T5 to T31, and T69 to T95 T32, T96 T33 to T36, and T97 to T100 T37 to T63, and T101 to T255 C0 to C255 HC0 to HC5 S0.0 to S31.7 AC0 to AC3 0 to 255 0 to 63 0 to 127 256 0 to 7 Port 0
CPU 224XP
12288 bytes 16384 bytes 10240 bytes I0.0 to I15.7 Q0.0 to Q15.7 AIW0 to AIW62 AQW0 to AQW62 VB0 to VB10239 LB0 to LB63 M0.0 to M31.7 SM0.0 to SM549.7 SM0.0 to SM29.7 256 (T0 to T255) T0, T64 T1 to T4, and T65 to T68 T5 to T31, and T69 to T95 T32, T96 T33 to T36, and T97 to T100 T37 to T63, and T101 to T255 C0 to C255 HC0 to HC5 S0.0 to S31.7 AC0 to AC3 0 to 255 0 to 63 0 to 127 256 0 to 7 Port 0, Port 1
CPU 226
16384 bytes 24576 bytes 10240 bytes I0.0 to I15.7 Q0.0 to Q15.7 AIW0 to AIW62 AQW0 to AQW62 VB0 to VB10239 LB0 to LB63 M0.0 to M31.7 SM0.0 to SM549.7 SM0.0 to SM29.7 256 (T0 to T255) T0, T64 T1 to T4, and T65 to T68 T5 to T31, and T69 to T95 T32, T96 T33 to T36, and T97 to T100 T37 to T63, and T101 to T255 C0 to C255 HC0 to HC5 S0.0 to S31.7 AC0 to AC3 0 to 255 0 to 127 0 to 127 256 0 to 7 Port 0, Port 1
ekmede/dm. gec. 1 ms
10 ms 100 ms
Sayclar Hzl sayclar Sralama kontrol rlesi (S) Akmlatrler Srama/etiket arma/Altprogram nterrupt altprogram Den/ykselen kenar PID dngs Portlar
*)LB60 ila LB63 STEP 7-Micro/WIN, version 3.0 veya sonraki versiyon tarafnda rezerve edilir.
Tablo 62
Eriim Yntemi
Bit eriimi (bayt.bit) I Q
V M SM S T C L
CPU 221
0.0 to 15.7 0.0 to 15.7 0.0 to 2047.7 0.0 to 31.7 0.0 to 165.7 0.0 to 31.7 0 to 255 0 to 255 0.0 to 63.7 0 to 15 0 to 15 0 to 2047 0 to 31 0 to 165 0 to 31 0 to 63 0 to 3 KB (Constant) 0 to 14 0 to 14 0 to 2046 0 to 30 0 to 164 0 to 30 0 to 255 0 to 255 0 to 62 0 to 3 0 to 30 0 to 30 KW (Constant) 0 to 12 0 to 12 0 to 2044 0 to 28 0 to 162 0 to 28 0 to 60 0 to 3 0 to 5 KD (Constant)
CPU 222
0.0 to 15.7 0.0 to 15.7 0.0 to 2047.7 0.0 to 31.7 0.0 to 299.7 0.0 to 31.7 0 to 255 0 to 255 0.0 to 63.7 0 to 15 0 to 15 0 to 2047 0 to 31 0 to 299 0 to 31 0 to 63 0 to 3 KB (Constant) 0 to 14 0 to 14 0 to 2046 0 to 30 0 to 298 0 to 30 0 to 255 0 to 255 0 to 62 0 to 3 0 to 30 0 to 30 KW (Constant) 0 to 12 0 to 12 0 to 2044 0 to 28 0 to 296 0 to 28 0 to 60 0 to 3 0 to 5 KD (Constant)
CPU 224
0.0 to 15.7 0.0 to 15.7 0.0 to 8191.7 0.0 to 31.7 0.0 to 549.7 0.0 to 31.7 0 to 255 0 to 255 0.0 to 63.7 0 to 15 0 to 15 0 to 8191 0 to 31 0 to 549 0 to 31 0 to 63 0 to 3 KB (Constant) 0 to 14 0 to 14 0 to 8190 0 to 30 0 to 548 0 to 30 0 to 255 0 to 255 0 to 62 0 to 3 0 to 62 0 to 62 KW (Constant) 0 to 12 0 to 12 0 to 8188 0 to 28 0 to 546 0 to 28 0 to 60 0 to 3 0 to 5 KD (Constant)
CPU 224 XP
0.0 to 15.7 0.0 to 15.7 0.0 to 10239.7 0.0 to 31.7 0.0 to 549.7 0.0 to 31.7 0 to 255 0 to 255 0.0 to 63.7 0 to 15 0 to 15 0 to 10239 0 to 31 0 to 549 0 to 31 0 to 63 0 to 255 KB (Constant) 0 to 14 0 to 14 0 to 10238 0 to 30 0 to 548 0 to 30 0 to 255 0 to 255 0 to 62 0 to 3 0 to 62 0 to 62 KW (Constant) 0 to 12 0 to 12 0 to 10236 0 to 28 0 to 546 0 to 28 0 to 60 0 to 3 0 to 5 KD (Constant)
CPU 226
0.0 to 15.7 0.0 to 15.7 0.0 to 10239.7 0.0 to 31.7 0.0 to 549.7 0.0 to 31.7 0 to 255 0 to 255 0.0 to 63.7 0 to 15 0 to 15 0 to 10239 0 to 31 0 to 549 0 to 31 0 to 63 0 to 255 KB (Constant) 0 to 14 0 to 14 0 to 10238 0 to 30 0 to 548 0 to 30 0 to 255 0 to 255 0 to 62 0 to 3 0 to 62 0 to 62 KW (Constant) 0 to 12 0 to 12 0 to 10236 0 to 28 0 to 546 0 to 28 0 to 60 0 to 3 0 to 5 KD (Constant)
Bayt eriimi
IB
QB VB MB SMB SB LB AC KB (Constant)
Word eriimi
IW
QW VW MW SMW SW T C LW AC AIW AQW
KW (Constant)
ID
QD VD MD SMD SD LD AC HC
KD (Constant)
Annda Kontaklar
Annda (immediate) kontak, S7200 tarama sresine baml deildir; gncellemeyi annda yapar. Annda Normalde Ak (LDI, AI ve OI) ve Annda Normalde Kapal kontak komutlar (LDNI, ANI ve ONI), komut ilendii vakit fiziksel girii okur ve kullanr, ancak giri ktn (PII) gncellemez. Annda Normalde Ak kontak, eer fiziksel giri 1 ise kapaldr (akm geirir) ve Annda Normalde Kapal kontak eer fiziksel giri 0 ise kapaldr (akm geirir). STLde, Annda Normalde Ak komutu, ilgili girile lojik ynn birinci bitini ykler, ANDler veya ORlar; Annda Normalde Kapal Kontak komutu giri deerinin DEL (tersi) ile lojik ynn tepesini ykler, ANDler veya ORlar.
NOT Komutu
Not (Deilleme) komutu (NOT) enerji aknn ynn lojik olarak deiller, yani lojik ynn birinci biti 0 ise 1, 1 ise 0 yapar.
rnek: Kontak Komutlar Network 1 //Q0.0n almas iin Normalde Ak kontaklar I0.0 VE I0.1 //1 olmaldr. //NOT komutu bir deilleyici olarak grev yapar. //RUN konumunda, Q0.0 ve Q0.1 birbirlerinin tersidir.
LD I0.0 A I0.1 = Q0.0 NOT = Q0.1 Network 2 //Q0.2nin almas iin Normalde Ak kontak I0.2 olmal VEYA //Normalde Kapal kontak I0.3 olmamal. //k altrmak iin bir veya daha fazla paralel LAD //hattnn enerji geiriyor olmas gereklidir (OR lojii). LD I0.2 ON I0.3 = Q0.2 Network 3 //P kontana ykselen kenar geldii zaman veya N kontana //den kenar geldii zaman, 1 tarama srelik bir darbe elde //edilir. Ancak RUN konumunda Q0.5 ve Q0.4n deiimi //status konumunda izlenemeyecek kadar hzldr. Set ve reset //komutlar darbeyi Q0.3de kilitlerler ve konum deitirme //grlebilir hale gelir. LD I0.4 LPS EU S Q0.3, 1 = Q0.4 LPP ED R Q0.3, 1 = Q0.5 Zamanlama Diyagram
Bobinler
k
k komutu (=), kn yeni deerini k ktne yazar. Komut ilendiinde, S7200 programa gre k ktndeki biti 1 veya 0 yapar. LAD ve FBDde, tanmlanan bit, enerji akna eit klnr. STLde lojik ynn tepe biti, belirtilen bite kopyalanr.
Annda k
Annda k komutu (=I), yeni deeri taramann sona ermesine beklemeden hem k ktne, hem de fiziksel ka yazar. Annda k komutu ilendiinde, fiziksel k noktas, annda enerji akna eitlenir. STLde, lojik ynn tepe deeri fiziksel ka aktarlr. I, ilemin annda yaplacan gsterir. Sonu da ayn anda hem k ktne, hem de fiziksel ka yazlr. Fiziksel ka o anda yazmamas dolaysyla normal k komutundan ayrlr.
Set ve Reset
Set (S) ve Reset (R) komutlar, belli bir balang adresinden (bit) itibaren belli bir saydaki (N) bitin set (1 yapar) ve reset (0 yapar) ilemini gerekletirir. N, 1 ila 255 arasnda olabilir. Eer Reset ilemi zaman rlesi (T) veya sayc (C) bitine uygulanrsa, hem sayc veya zaman rlesi biti, hem de anlk deerler silinir.
ENO = 0 yapan hata koullar 0006 (endirekt adresleme) 0091 (operand tanm aral dnda)
rnek: Bobin Komutlar Network 1 //k komutlar harici k (Q) ve //dahili hafza (M, SM, T, C, V, S, L) bitlerini kullanabilir.
LD I0.0 = Q0.0 = Q0.1 = V0.0 Network 2 //Sral 6 adet biti set et. //Balang adresi ve ka bitin set edilecei belirtilir. //Program statusta izleme yaparken, dier bitlerin durumuna //baklmakszn, ilk bit (Q0.2) 1 ise bobin ekili gsterilir. LD I0.1 S Q0.2, 6 Network 3 //Sral 6 adet biti reset et. //Balang adresi ve ka bitin reset edilecei belirtilir. //Program statusta izleme yaparken, dier bitlerin durumuna //baklmakszn, ilk bit (Q0.2) 0 ise reset devrede olarak gsterilir. LD I0.2 R Q0.2, 6 Network 4 //8 adet biti (Q1.0 ila Q1.7) grup halinde set veya reset eder. LD I0.3 LPS A I0.4 S Q1.0, 8 LPP A I0.5 R Q1.0, 8 Network 5 //Set ve reset komutlar kilitleme rleleri yerine geer. // Set/Reset komutunu kullanrken, bobinin altnda yer alan set/reset //edilecek bit saysna dikkat ediniz. Yanl kullanm halinde istem d //olarak yanl bitler de set/reset edilebilir. rnekte, Network 4 sekiz k //bitini (Q1.0 ila Q1.7) set ve reset etmektedir. RUN konumunda Network //5, Q1.0 bitinin zerine yazabilir. LD I0.6 = Q1.0 Zamanlama Diyagram
Lojik Yn Komutlar
AND Load (AND Ykle)
AND Load komutu (ALD), lojik ynn birinci ve ikinci bitleri arasnda AND ilemi yapar, sonucu lojik ynn tepesine yazar. ALD ileminden sonra lojik ynn derinlii bir azalr.
AND ENO
AND ENO komutu (AENO) ENO bitiyle lojik ynn tepe deeri arasnda lojik AND ilemi yapar ve LAD veya FBD kutularnn ENO kna benzer ilev grr. Bu ilemin sonucu lojik ynn yeni tepe deeri olur. ENO, kutu ilemleri iin Boole kdr. Eer bu tarz bir komutun EN giriine enerji ak olmusa ve ilem hatasz tamamlanmsa, ENO k, ak bir sonraki elemana aktarr. Bu ekilde ENO bitini hatasz tamamlanm komutun gstergesi olarak kullanabilirsiniz. STL komutlarnn EN biti yoktur; koullu komutlarn ilenmesi iin lojik ynn tepe deeri 1 olmaldr. STLde ayrca ENO da yoktur. Ancak, STL komutlar da LAD ve FBDdekine benzer bir ENO biti retir. Bu bite AENO komutuyla eriilebilir.
Set ve Reset ncelikli FlipFlop iin Geerli Operandlar Veri Tipi Operandlar BOOL BOOL BOOL I, Q, V, M, SM, S, T, C, Enerji Ak I, Q, V, M, SM, S, T, C, L, Enerji Ak I, Q, V, M, S
Tablo 67 Komut
Saat Komutlar
Gerek Zaman Saatini Oku ve Ayarla
Read RealTime Clock (TODR, Gerek Zaman saatini Oku) komutu, donanm saatinden anlk saati ve tarihi okur ve T adresiyle balayan 8 baytlk alana yazar. Set RealTime Clock (TODW, Gerek Zaman Saatini Ayarla) komutu, T ile balayan 8 baytlk alana yazlm olan saat ve tarih bilgisiyle donanm saatini ayarlar. Tm saat ve tarih bilgilerini BCD formatna evirmelisiniz (rnein, yl 1997 iin 16#97). Resim 63 zaman alan (T)nin formatn gstermektedir. Uzun sreli enerji kesilmelerini veya hafza silinmesini takiben gerek zaman saati aadaki deerlere dner: Tarih: Saat: Haftann gn: 01-Ocak-90 00:00:00 Pazar
ENO = 0 yapan hata koullar 0006 (endirekt adresleme) 0007 (TOD veri hatas) Sadece Ayarlamada 000C (saat yok) Tablo 68 Giri/k T T Yl: 00 ila 99 T+1 Ay: 01 ila 12 Saat Komutlar iin Geerli Operandlar Veri Tipi Operandlar BAYT T+2 Gn: 01 ila 31 IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, *VD, *LD, *AC T+3 Saat: 00 ila 23 T+4 Dakika: 00 ila 59 T+5 Saniye: 00 ila 59
*T+7
T+6 0
Resim 63
letiim Komutlar
Network Oku ve Network Yaz Komutlar
Network Oku (Network Read:NETR) komutu, seilen port (PORT) zerinden ve tabloda (TBL) tanmland ekilde, uzak bir iletiim noktasndan okuma ilemi gerekletirir. Network Yaz (Network Write:NETW) komutu, seilen port (PORT) zerinden ve tabloda (TBL) tanmland ekilde, uzak bir iletiim noktasna yazma ilemi gerekletirir.
ENO = 0 yapan hata koullar: 0006 (endirekt adresleme) Eer ilem bir hata oluturur ve tablo durum baytnn E biti set olursa (bkz Resim 64)
Network Oku ve Yaz komutlar uzak bir istasyondan 16 bayt bilgi okuyabilir veya yazabilir. Programnzda kullanabileceiniz Network Oku ve Yaz komutlarnn bir snr yoktur, ancak ayn anda sadece 8 adet bu tarz komut aktif olabilir. rnein 4 Network Oku ve 4 Network Yaz veya 2 Network Oku ve 6 Network Yaz komutu ayn anda aktif olabilir. Birbirinin peisra okuma ve yazma ilemleri iin Network Oku/Yaz Komut Sihirbaz kullanlabilir. Bu amala, Tools > Instruction Wizard men komutunu ve alan pencereden Network Read/Network Write sein.
Tablo 69 Giri/k TBL PORT Network Oku ve Network Yaz Komutlar iin Geerli Operandlar Veri Tipi BAYT BAYT Operandlar VB, MB, *VD, *LD, *AC Sabit CPU 221, CPU 222, CPU 224 iin: CPU 226 ve CPU 226XM iin: 0 0 veya 1
Resim 64de TBL parametresiyle belirlenen tablonun alm ve Tablo 610da hata kodlar grlmektedir.
Byte Ofset 7 0
0 1 2 3 4 5 6 7 8 22
Hata kodu
D A E
Bitti (ilem tamamland): Aktif (ilem devam ediyor): Hata (ilem hatayla sonuland):
Uzak istasyonun adresi Uzak istasyondaki pointer (I, Q, M, veya V) Veri uzunluu Data bayt 0 Data bayt 1 Data bayt 15 Resim 64
Uzak istasyon adresi: eriilecek PLCnin adresi. Uzak istasyondaki veri alanna pointer: eriilecek veriyi gsteren endirekt bir pointer.
Veri uzunluu: eriilecek verinin bayt olarak uzunluu (1 ila 16 bayt). Gnderme veya alma alan. Veri iin 1 ila 16 bayt rezerve edilmelidir. Network Oku komutu iin, uzak istasyondan okunan deerler buraya yazlr. Network Yaz komutu iin, uzak istasyona gnderilecek deerler burada bulunmaldr
Tablo 610 TBL Parametresi iin hata kodlar Kod Tanm 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Hata yok. Zaman am: Uzak istasyon cevap vermiyor. Alm hatas: Parite, ereveleme veya checksum hatas. Offline hata: Ayn adrese sahip istasyon veya arzal donanmdan kaynaklanan hata. Tam hatas: Ayn anda 8den fazla Network Oku veya Network Yaz komutu aktif. Protokol ihlali: SMB 30 veya SMB130da PPI Master Mod seilmeden Network Oku veya Network Yaz ilemi giriimi. Geersiz parametre: TBL parametresi geersiz deer ieriyor. Kaynak yok: Uzak istasyon megul. (Ykleme veya okuma ilemi devam ediyor.) Seviye 7 hatas: Uygulama protokol ihlali Mesaj hatas: Yanl veri adresi veya geersiz veri uzunluu
Resim 65de Network Oku ve Network Yaz komutlarnn uygulamasyla ilgili bir rnek grlmektedir. Bu rnekte, kaseler margarinle doldurulmakta ve drt kutulama makinasndan birine gnderilmektedir. Makina, 8 kaseyi bir koliye paketlemektedir. Bir datc makina margarin kaseleriyle paketleme makinalar arasndaki ak kontrol etmektedir. Drt adet S7200 paketleme makinalarn ve bir adet S7 200 ve ona bal bir TD 200 de datc makinaya kumanda etmektedir.
Paketleme #1 stasyon 2
Paketleme #2 stasyon 3
Paketleme #3 stasyon 4
Paketleme #4 stasyon 5
TD 200 Station
VB100 VW101
Kontrol Durum
VB100 VW101
Kontrol Durum
VB100 VW101
Kontrol Durum
VB100 VW101
Kontrol Durum
VB200
Alm Alan
VB300
letim alan
stasyon 2 alm alan stasyon 3 alm alan stasyon 4 alm alan stasyon 5 alm alan
ist. 2 iletim alan ist. 3 iletim alan ist. 4 iletim alan ist. 5 iletim alan
t Kase eksik b Kutu eksik g Zamk eksik f Hata gstergesi eee Hata kodu
Resim 65
Resim 66de istasyon 2ye eriim srasnda kullanlan alm alan (VB200) ve iletim alan (VB300) grlmektedir. S7200, Network Oku komutu ile herbir paketleme sisteminden durum ve kontrol bilgilerini srekli olarak okumaktadr. Her bir paketleme makinasnn 100 koli paketledii her durumda datc bunu not eder ve durum wordnn silinmesi iin Network Yaz komutuyla bir bilgi gnderir.
Paketleme makinas #1den okumak iin alm alan
7 VB200 VB201 VB202 VB203 VB204 VB205 VB206 VB207 VB208 0 VB300 VB301 VB302 VB303 VB304 VB305 VB306 VB307 VB308
D A E 0 Hata kodu Uzak istasyon adresi = 2 Uzak istasyon verisine eriim iin pointer = (&VB100) Veri uzunluu = 3 bayt Kontrol durumu (MSB) durumu (LSB) rnek iin TBL Verileri
D A E 0 Hata kodu Uzak istasyon adresi = 2 Uzak istasyon verisine eriim iin pointer = (&VB101) Veri uzunluu = 2 bayt 0
Resim 66
rnek: Network Oku ve Network Yaz Komutlar Network 1 LD MOVB FILL Network 2 //lk taramada, PPI master moduna ge ve /tm alm ve iletim alanlarn sfrla. SM0.1 2, SMB30 +0, VW200, 68 //NETR Bitti biti (V200.7) set olunca //ve 100 koli paketlenince: //1. Paketleme makinas #1in adresini ykle. //2. Uzak istasyon verisi iin pointer ykle. //3. letilecek veri uzunluunu ykle. //4. letilecek veriyi ykle. //5. Paketleme makinas #1in kutu saysn //resetle
V200.7 VW208, +100 2, VB301 &VB101, VD302 2, VB306 +0, VW307 VB300, 0 //NETR Bitti biti set olunca //paketleme makinas #1in bilgileri kaydedilir. V200.7 VB207, VB400
Network 3 LD MOVB
rnek: Network Oku ve Network Yaz Komutlar (devam) Network 4 /Eer ilk tarama deilse ve hata yoksa: //1. Paketleme makinas #1in adresini ykle. //2. Uzak istasyon verisini gsteren pointer ykle. //3. Alnacak veri uzunluunu ykle. //4. Paketleme makinas #1in //kontrol ve durum bilgisini oku. SM0.1 V200.6 V200.5 2, VB201 &VB100, VD202 3, VB206 VB200, 0
Karlatrma Komutlar
Nmerik Deerlerin Karlatrlmas
Karlatrma komutlar iki deerin aadaki artlar salayp salamadna bakar: IN1 = IN2 IN1 > IN2 IN1 >= IN2 IN1 < IN2 IN1 <= IN2 IN1 <> IN2
Bayt Karlatrma ilemleri iaretsizdir. Tamsay Karlatrma ilemleri, Double Word Karlatrma lemleri, Reel Say Karlatrma ilemleri iaretlidir. LAD ve FBD iin: Karlatrma sonucu doru ise, kontak veya k kapanr (1 olur). STL iin: Karlatrma sonucu doru ise komut, lojik ynn tepesi ile 1i Ykler, ANDler veya ORlar. IEC karlatrma komutlarn kullanrken giriler iin deiik veri tiplerini kullanabilirsiniz, ancak her iki giri de ayn tipte olmaldr (her ikisi de bayt, word veya double word).
Not Aadaki durumlar birincil hatalardr ve S7200n annda program taramasn kesmesiyle sonulanr: Geersiz endirekt adresleme varsa (tm Karlatrma ilemlerinde) Geersiz reel say (NAN olarak gsterilir) varsa (Reel Say Karlatrma komutu) Bu durumlarn olumasn engellemek iin pointerlarn ve reel saylarn doru olarak kullanldndan emin olun. Karlatrma komutlar enerji akndan bamsz olarak ilenirler.
Tablo 614 Karlatrma Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k Tip Operandlar IN1, IN2 BAYT INT DINT REAL BOOL IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit I, Q, V, M, SM, S, T, C, L, Enerji Ak
k (veya OUT)
rnek: Karlatrma Komutlar Network 1 //Analog ayar potansiyometresi 0 evirerek //SMB28 bayt deerini deitirin. //SMB28 deeri 50den kk veya eitse //Q0.0 aktiftir. //SMB28 deeri 150den byk veya eitse //Q0.1 aktiftir. I0.0 SMB28, 50 Q0.0 SMB28, 150 Q0.1 //V hafza adreslerine kk deerler //giriliyor, bylece karlatrma ilemleri //olumsuz olacak. I0.1 -30000, VW0 -200000000, VD2 1.012E-006, VD6 // V hafza adreslerine byk deerler //giriliyor, bylece karlatrma ilemleri //olumlu olacak. I0.2 +30000, VW0 -100000000, VD2 3.141593, VD6 //Tamsay karlatrma komutu, //VW0 > +10000 doru mu deil mi aratryor. //Deiik veri tipleri burada rneklenmitir. //Karlatrma komutu sabit olmayan //giriler de ierebilir, rnein: //VW0 > VW100. I0.3 VW0, +10000 Q0.2 -150000000, VD2 Q0.3 VD6, 5.001E-006 Q0.4
Sayc Komutlar
SIMATIC Sayc Komutlar
Yukar Sayc
Yukar Say komutu (CTU), yukar sayma giriinin (CU) her ykselen kenarnda (0dan 1e dnmnde) anlk sayma deerini bir arttrr. Cxx anlk deeri ayar deeri PVye eit veya bykse Cxx biti set olur. Reset (R) girii geldiinde ve Reset komutu ilendiinde sayc deeri sfrlanr. Maksimum deere (32767) ulaldnda sayma ilemi durur.
STL alma ekli : Reset girii: Lojik ynn tepe deeri Sayma girii: Lojik yndaki ikinci deer
Aa Sayc
Aa Say komutu (CTD), yukar sayma giriinin (CD) her ykselen kenarnda (0dan 1e dnmnde) anlk sayma deerini bir azaltr. Cxx anlk deeri 0a eitse Cxx biti set olur. LD (Load) girii geldiinde sayc biti sfrlanr ve anlk deer PV deerine eit yaplr. Sfra ulaldnda sayma ilemi durur (ve Cxx biti set olur).
STL alma ekli: LD girii: Lojik ynn tepe deeri Aa Sayma girii: Lojik yndaki ikinci deer.
Yukar/Aa Sayc
Yukar/Aa Say komutu (CTUD), yukar sayma giriinin (CU) her ykselen kenarnda yukar sayar, aa sayma giriinin (CD) her ykselen kenarnda ise aa sayar. Saycnn anlk deeri Cxx o ana kadarki saylan deeri saklar. Sayma ilemi yapld anda anlk deer ile ayar deeri PV karlatrlr. Maksimum deere (32767) eriildiinde yeni bir yukar sayma girii anlk deerin minimum deere dnmesine neden olur (-32768). Ayn ekilde, minimum deere ulaldktan sonraki aa sayma giri sinyali anlk deerin maksimum deer (32767) olmasna neden olur. Anlk deer Cxx ayar deeri PVye eit veya bykse Cxx biti set olur. Dier durumda sfrdr. Reset (R) girii geldiinde veya Reset komutu ilendiinde sayc sfrlanr. CTUD saycs PV deerine ulatnda sayma ilemi durur.
STL alma ekli: Reset girii: Lojik ynn tepe deeri Aa Sayma girii: Lojik ynn ikinci deeri Yukar Sayma girii: Lojik ynn nc deeri Tablo 621 SIMATIC Counter Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k Veri Tipi Operandlar Cxx CU, CD, LD, R PV WORD BOOL INT Sabit (C0 ila C255) I, Q, V, M, SM, S, T, C, L, Enerji Ak IW, QW, VW, MW, SMW, SW, LW, T, C, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit
Tablo 622 Sayc Komutlarnn alma ekli Tip CTU CTUD alma ekli CU anlk deeri arttrr. Anlk deer 32767ye kadar arttrlabilir. CU anlk deeri arttrr. CD anlk deeri azaltr. Anlk deer sayc resetleninceye kadar arttrlp azaltlabilir. Sayc Biti Sayc biti u durumda 1 olur: Anlk deer >= Ayar deeri Sayc biti u durumda 1 olur: Anlk deer >= Ayar deeri lk Taramada Sayc biti sfrdr. 1 Anlk deer saklanabilir. Sayc biti sfrdr. 1 Anlk deer saklanabilir.
CTD
1
CD anlk deeri 0 oluncaya kadar azaltr. Sayc biti u durumda 1 olur: Anlk deer = 0
Saycnn kalc olmasn (enerji kesintisinde sfrlanmamasn) seebilirsiniz. S7200 CPUda kalclk hakknda daha detayl bilgi iin Blm 4e baknz.
rnek: SIMATIC Aa Sayc Komutu Network 1 //I0.1 yokken her I0.0 geldiinde sayc C1, //3den 0a doru geri sayar. //I0.1 geldiinde sayc anlk deeri 3 olur LD LD CTD I0.0 I0.1 C1, +3
Zamanlama Diyagram
rnek: SIMATIC Yukar/Aa Sayc Komutu Network 1 //I0.0 yukar sayar //I0.1 aa sayar //I0.2 sayc deerini sfrlar I0.0 I0.1 I0.2 C48, +4 //Anlk deer >=4 iken //C48 biti 1 olur C48 Q0.0
LD LD LD CTUD Network 2 LD =
Zamanlama Diyagram
Aa Sayc
Aa Say komutu (CTD) sayma (CD) giriinin her ykselen kenarnda anlk deeri birazaltr. Anlk deer (CV) sfra eit olduunda k biti (Q) 1 olur. LD girii geldiinde sayc sfrlanr ve anlk deer ayar deerine (PV) eitlenir. Aa sayc sfra ulatnda saymay durdurur.
Yukar/Aa Sayc
Yukar/aa Say komutu (CTUD) yukar sayma (CU) veya aa sayma (CD) girilerinin her ykselen kenarnda yukar veya aa sayar. Anlk deer (CV) ayar deerine (PV) eitse yukar k (QU) 1 olur. Anlk deer sfra eitse aa k (QD) 1 olur. LD girii geldiinde anlk deer ayar deerine eitlenir. Reset (R) girii geldiinde sayc biti ve anlk deer sfrlanr. Sayc sfra veya ayar deerine ulatnda saymay durdurur.
Tablo 623 IEC Sayc Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k Veri Tipi Operandlar Cxx CU, CD, LD, R PV Q, QU, QD CV CTU, CTD, CTUD BOOL INT BOOL INT Sabit (C0 ila C255) I, Q, V, M, SM, S, T, C, L, Enerji Ak IW, QW, VW, MW, SMW, SW, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit I, Q, V, M, SM, S, L IW, QW, VW, MW, SW, LW, AC, *VD, *LD, *AC
4 3 2
4 3 2 3
Hzl Sayc
Hzl Sayc komutu (HSC) zel hafza bitleri ve baytlar yoluyla yaplan ayarlarn hzl saycya aktarlmasn salar. N parametresi hzl saycnn numarasdr. Hzl sayc tanmlamann tersine, HSC komutu bir hzl sayc iin birden fazla kullanlabilir. Hzl sayclar 12 alma ekline kadar ayarlanabilirler. Bkz Tablo 625. Bu fonksiyonlarn desteklendii her saycn sayma, yn kontrolu, reset ve balatma amacyla girileri vardr. ki fazl (yukar/aa) sayclarda her iki sayma girii de maksimum hzda olabilir. Drtl (enkoder tipi) sayclarda, maksimum hzn bir misli (1x) veya drt misli (4x) sayma seim olana vardr. Tm sayclar birbirlerini etkilemeden maksimum hzda altrlabilir.
ENO = 0 yapan hata koullar 0001 (HDEFden nce HSC kullanm) 0005 (ayn anda iki HSC ileniyor) Tablo 624 Hzl Sayc Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k HSC, MODE N Veri Tipi BAYT WORD Operandlar Sabit Sabit
Tipik olarak bir hzl sayc dnen bir afta balanm artmsal enkoderden sinyal alr. Enkoder, tur bana belirli sayda darbe gnderir ve bazlar her turda bir defa da sfrlama (referans) sinyali verir. Enkoderden gelen bu sayma darbeleri ve reset sinyali hzl saycnn girilerini oluturur. Uygulamalarn ounda herbir enkoder iin birden ok ayar deeri gerekmektedir. Bu durumda, nce ilk ayar deeri hzl saycya yklenir ve sayma deeri ayar deerinden kk iken arzu edilen ilemler yaplr. Sayma deeri ayar deerine ulatnda veya bir reset girii geldiinde interrupt oluturulur. Bu interrupt geldiinde hem klarda yaplmas gereken deiiklikler yaplr, hem de hzl sayc yeni ayar deeriyle yklenir. Yeni ayar deeri yeni sayma deerine eit olduunda yine bir interrupt oluturulabilir ve bu bylece devam ettirilebilir. nterruptlar hzl sayclarn sayma hzlarndan ok daha hzl ilenebildikleri iin bu tarz bir uygulama ok hassas darbe lmn salar, stelik PLC tarama hz da hemen hemen hi etkilenmez. Her yeni ayar deerinin yklenmesi durum kontrolunun kolaylkla yaplabilmesi iin ayr bir interrupt altprogramnda gerekletirilir. (Ancak, tm interrupt olaylarnn ayn altprogramda ilenmesi de mmkndr.)
Tablo 625 Hzl Sayclarn Girileri Mod Aklama HSC0 HSC1 HSC2 HSC3 HSC4 HSC5 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 A/B sinyalli enkoder saycs 2 sayma girii 2 fazl (2 ynl) sayc
Giriler I0.0 I0.6 I1.2 I0.1 I0.3 I0.4 I0.4 I0.5 I0.1 I0.7 I1.3 I0.2 I0.2 I1.1 I1.1 I1.2
Dahili yn kontrollu tek fazl (tek ynl) Sayma sayc Sayma Sayma Harici yn kontrollu tek fazl (tek ynl) Sayma sayc Sayma Sayma Yukar Say Yukar Say Yukar Say A Sinyali A Sinyali A Sinyali Yn Yn Yn Aa Say Aa Say Aa Say B Sinyali B Sinyali B Sinyali Reset Reset Start Reset Reset Start Reset Reset Start Reset Reset Start
Network 1 LD CALL
SB R0
Network 1
//lk taramada HSC1i ayarla: //1. Saycnn almasna izin ver. // - Yeni bir anlk deer yaz. // - Yeni bir ayar deeri yaz. // - Balang yn yukar sayma olsun. // - Start ve reset girileri aktif yksek olsun. // - 4x modunu se. //2. HSC1i start ve reset girii bekleyen // A/B sinyalli enkoder saycs olarak ayarla. //3. HSC1in anlk deerini sil. //4. HSC1 ayar deerini 50 yap. //5. HSC1 anlk deeri = ayar deeri olduunda, // (olgu13) olay INT_0 ile ilikilendir. //6. nterruptlara izin ver. //7. HSC1i programla. SM0.1 16#F8, SMB47 1, 11 +0, SMD48 +50, SMD52 INT_0, 13 1
INT 0
Network 1
//HSC1i programla: //1. HSC1 anlk deerini sil. //2. Sadece yeni anlk deer yaz // ve HSC1in almasna izin ver. SM0.0 +0, SMD48 16#C0, SMB47 1
Darbe k Komutu
Darbe k komutu (PLS) ile hzl klarn (Q0.0 ve Q0.1), darbe dizisi (Pulse Train Output: PTO) ve darbe genilii modlasyonu (Pulse Width Modulation: PWM) eklinde altrlmas mmkn olmaktadr. Darbe klar konfigre etmek iin pozisyon kontrol sihirbazn kullanabilirsiniz. PTO, ayarlanabilir darbe says ve evrim sresi ile eit aralkl kare dalga k salar. PWM, ayarlanabilir darbe genilii ve dng sresi ile srekli bir k fonksiyonu salar. S7200de iki adet PTO/PWM reteci bulunmakta olup bunlardan biri Q0.0a, dieri ise Q0.1e baldr. zel hafza alannda her k iin u veriler saklanabilir: Kontrol bayt (8 bitlik deer), darbe says (iaretsiz 32 bitlik deer), evrim sresi ve darbe genilii deeri (iaretsiz 16 bitlik deer). PTO/PWM reteci ve proses k imge kt, Q0.0 ve Q0.1in kullanmn paylar. Q0.0 veya Q0.1de PTO veya PWM fonksiyonu aktif ise, kontrol PTO/PWM retecindedir ve kn normal kullanm engellenir. k dalga ekli proses imge ktnn deerinden, forse edilmeden ve annda k komutlarndan etkilenmez. PTO/PWM fonksiyonu devrede deilken, kn kontrolu proses imge ktne geer.
Tablo 630 Darbe k Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k Veri Tipi Operandlar Q0.X WORD Sabit: 0 (= Q0.0) veya 1 (= Q0.1)
Matematik Komutlar
Toplama, karma, arpma ve Blme Komutlar
Toplama
IN1 + IN2 = OUT IN1 + OUT = OUT
karma
IN1 - IN2 = OUT OUT - IN1 = OUT LAD ve FBD STL
Tamsay Toplama (+I) veya Tamsay karma (-I) komutlar iki 16 bitlik tamsayy toplar veya karr ve 16 bitlik sonu oluturur. Double Tamsay Toplama (+D) veya Double Tamsay karma (-D) komutlar 32 bitlik iki sayy toplar veya karr ve 32 bitlik sonu oluturur. Reel Say Toplama (+R) ve Reel Say karma (-R) komutlar 32 bitlik iki reel sayy toplar veya karr ve (32 bitlik) reel say oluturur. Tm komutlarda sonu, OUTa yazlr.
arpma
IN1 * IN2 = OUT IN1 * OUT = OUT
Blme
IN1 / IN2 = OUT OUT / IN1 = OUT LAD ve FBD STL
Tamsay arpma (*I) veya Tamsay Blme (/I) komutlar iki 16 bit tamsayy arpar veya bler ve 16 bitlik sonu oluturur (Blmede, kalan saklanmaz). Double Tamsay arpma (*D) veya Double Tamsay Blme (/D) komutlar iki 32 bitlik tamsayy arpar veya bler ve 32 bitlik sonu oluturur (Blmede, kalan saklanmaz). Reel Say arpma (*R) veya Reel Say Blme (/R) komutlar iki (32 bitlik) reel sayy arpar veya bler ve (32 bitlik) sonu oluturur. Tm komutlarda sonu, OUTa yazlr.
SM Bitleri ve ENO
SM1.1, tama hatalarn ve geersiz deerleri gsterir. Eer SM1.1 set olmu ise, SM1.0 ve SM1.2nin deerleri geerli deildir ve k gncellenmez. Eer SM1.1 ve SM1.3 set olmam ise, ilem hatasz ekilde bitmi, SM1.0 ve SM1.2 geerli deerler ieriyor demektir. Eer bir blme ilemi srasnda SM1.3 set olmusa, dier matematik durum bitleri ayn ekilde kalr.
ENO = 0 yapan hata koullar SM1.1 (tama) SM1.3 (sfra blme) 0006 (endirekt adresleme) Etkilenen zel hafza bitleri SM1.0 (sfr) SM1.1 (tama, ilem srasnda geersiz deer olutu veya giri parametresi geersiz) SM1.2 (negatif) SM1.3 (sfra blme) Tablo 637 Toplama, karma, arpma ve Blme Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k Veri Tipi Operandlar IN1, IN2 INT DINT REEL INT DINT, REEL IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *AC, *LD, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, LW, T, C, AC, *VD, *AC, *LD ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC
OUT
Reel (veya gerel veya kayar noktal) saylar, ANSI/IEEE 754-1985 standartnda akland ekilde gsterilirler (tek hassasiyetli). Detayl bilgi iin belirtilen bu standarta baknz.
rnek: Tamsay Matematik Komutlar Network 1 LD I0.0 +I AC1, AC0 *I AC1, VW100 /I VW10, VW200
rnek: Reel Matematik Komutlar Network 1 LD I0.0 +R AC1, AC0 *R AC1, VD100 /R VD10, VD200
Double Tamsay Sonulu Tamsay arpma komutu (MUL) iki 16 bit tamsayy arpar ve 32 bitlik sonu oluturur. STL MUL komutunda, 32 bitlik OUT alannn en az anlaml (least significant) 16 biti, arpanlardan biri olarak kullanlr.
Kalanl Tamsay Blme komutu (DIV) iki 16 bitlik tamsayy bler ve 32 bitlik sonu oluturur. Bu sonucun 16 bitlik ksm kalandr ve en anlaml wordde yer alr. 16 bitlik dier ksm ise blm ierir. STLde 32 bitlik OUTun en az anlam word (16 bit), blnen olarak kullanlr.
SM Bitleri ve ENO
Bu sayfada yer alan her iki komut iin de zel hafza (SM) bitleri hatalar ve geersiz deerleri gsterir. Eer blme ilemi srasnda SM1.3 (sfra blme) set olursa dier matematik durum bitleri deimeden kalr. Aksi durumda, matematik ilemin sonunda dier tm durum bitlerindeki deerler geerlidir.
ENO = 0 yapan hata koullar SM1.1 (tama) SM1.3 (sfra blme) 0006 (endirekt adresleme) Etkilenen zel hafza bitleri SM1.0 (sfr) SM1.1 (tama) SM1.2 (negatif) SM1.3 (sfra blme) Tablo 638 Double Tamsay Sonulu Tamsay arpma ve Kalanl Tamsay Blme iin Geerli Operandlar Giri/k IN1, IN2 OUT Veri Tipi INT DINT Operandlar IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC Network 1 LD I0.0 MUL AC1, VD100 DIV VW10, VD200
Double Tamsay Sonulu Tamsay arpma 400 AC1 * 200 VW102 = 80000 VD100
kalan blm
Kalanl Tamsay Blme 4000 VW202 / 41 VW10 =
rnek: Double Tamsay Sonulu Tamsay arpma ve Kalanl Tamsay Blme Komutu
23
VW200
97
VW202
VD200
Derece olarak verilmi bir ay radyana dntrmek iin: MUL_R (*R) komutunu kullanarak derece cinsinden verilmi ay 1.745329E-2 ile arpn (yani, yaklak pi/180 ile).
Doal logaritmay kullanarak 10 tabanl logaritma hesaplamak iin: Doal logaritma sonucunu 2.302585a bln (yani, yaklak LN(10) ile). Bir reel saynn bir baka reel say kadar kuvvetini hesaplamak iin (ksuratl stler dahil): Doal ssel fonksiyon ile doal logaritma komutlarn birletirin. rnein, Xin Yinci kuvvetini hesaplamak iin u ilemi yapn: EXP (Y * LN (X)).
Karekk
Karekk komutu (SQRT), INde yer alan herhangi bir reel saynn karekkn alr ve sonucu OUTa yazar. SQRT (IN)= OUT Dier kkler iin rnekler: 5in kb = 5^3 = EXP(3*LN(5)) = 125 125in kpkk = 125^(1/3) = EXP((1/3)*LN(125))= 5 5in kbnn karekk = 5^(3/2) = EXP(3/2*LN(5)) = 11.18034
Tablo 639 Nmerik Fonksiyonlar iin Geerli Operandlar Giri/k Veri Tipi Operandlar IN OUT REEL REEL ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC
Reel (veya gerel veya kayar noktal) saylar, ANSI/IEEE 754-1985 standartnda akland ekilde gsterilirler (tek hassasiyetli). Detayl bilgi iin belirtilen bu standarta baknz.
Azaltma
IN - 1 = OUT OUT - 1 = OUT
Arttrma ve Azaltma komutlar, INdeki deerden/deeri 1 arttrr veya azaltr. Sonu OUT deikenine yazlr. Bayt Arttrma (INCB) ve Bayt Azaltma (DECB) komutlar iaretsizdir. Word Arttrma (INCW) ve Word Azaltma (DECW) komutlar iaretlidir. Double Word Arttrma (INCD) ve Double Word Azaltma (DECD) komutlar iaretlidir.
ENO = 0 yapan hata koullar: SM1.1 (tama) 0006 (endirekt adresleme) Etkilenen zel hafza bitleri: SM1.0 (sfr) SM1.1 (tama) SM1.2 (negatif) Word ve Double Word ilemleri iin
Tablo 640 Arttrma ve Azaltma Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN Veri Tipi BAYT INT DINT BAYT INT DINT Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, *VD, *LD, *AC, Sabit IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *AC, *LD IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC,*VD, *LD, *AC ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC
OUT
rnek: Arttrma ve Azaltma Komutlar Network 1 LD I4.0 INCW AC0 DECD VD100
Word Arttr 125 AC0 Double Word Azalt 128000 VD100
+1=
126 AC0
-1=
127999 VD100
PID (Proportional, Integral, Derivative) dng komutu bir PID hesaplama yapmak zere salanmtr. Lojik ynn tepe deerinin 1 veya enerji aknn olmas durumunda PID ilemi gerekleir. Komutun iki operand bulunmaktadr: Dng tablosunun balang adresinin girildii TBL ve 0 ila 7 arasnda bir sabit olan dng numaras (LOOP). Bir programda en fazla sekiz adet PID komutu kullanlabilir. Ayn dng numarasna sahip iki veya daha fazla PID komutu kullanlmas durumunda (tablo adresleri farkl olsa bile), PID hesaplamalar akr ve k belirsiz hale gelir. Dng tablosu dngye kumanda etmek ve izlemek iin gerekli dokuz adet parametreyi ierir: Proses deikeninin anlk (actual) ve bir nceki deeri, ayar deeri (setpoint), k, rnekleme zaman, kazan, integral zaman, trev zaman ve integral toplam. PID dngsnn belli bir rnekleme zamannda ilenmesini salamak iin PID komutu ya zaman kontrollu interrupt ile veya ana programdan bir zaman rlesi yardmyla altrlmaldr. Bu rnekleme zaman PID komutuna dng tablosu yoluyla da bildirilmelidir.
Tablo 641 PID Dng Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k TBL LOOP Veri Tipi BAYT BAYT Operandlar VB Sabit (0 ila 7)
STEP 7Micro/WIN, kapal evrim kumandasnn kolayca gerekletirilmesi iin PID sihirbazn sunar. Tools > Instruction Wizard men komutunu sein ve alan pencereden PID seimini yapn.
nterrupt Komutlar
nterruptlara zin Ver ve nterrupt znini Kaldr
nterruptlara zin Ver komutu (Enable nterrupt:ENI), tm ilikilendirilmi interrupt olgularnn ilenmesine izin verir. nterrupt znini Kaldr komutu (Disable nterrupt:DISI), tm interrupt olgularn ilenmesini engeller. S7-200 RUN konumuna getiinde, interupttlar balangta devrede deildir. nterruptlarn ilenmesini RUN konumunda ENI komutunu ileterek devreye alabilirsiniz. nterrupt znini Kaldr komutuyla birlikte yeni interrupt oluumuna izin verilmez, ancak yrrlkte olanlar ilemeye devam eder.
ENO = 0 yapan hata koullar: 0004 (ENI, DISI veya HDEF komutlarnn interrupt altprogramnda arlmas giriimi)
nterrupttan Koullu Dn
nterrupttan Koullu Dn komutu (CRETI), bir interrupt altprogramnn nceki lojie bal olarak bitirilmesi iin kullanlabilir.
nterrupt likilendir
nterrupt likilendir komutu (ATCH), EVNTde tanmlanan bir interrupt olgusunu INTde numaras girilen interrupt altprogram ile ilikilendirir ve o olguya izin verir.
ENO = 0 yapan hata koullar: 0002 (HSC giri tanmlamasnda eliki)
Tablo 644 nterrupt Olgular Olgu Aklama 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 I0.0 I0.0 I0.1 I0.1 I0.2 I0.2 I0.3 I0.3 Port 0 Port 0 Ykselen kenar Den kenar Ykselen kenar Den kenar Ykselen kenar Den kenar Ykselen kenar Den kenar Karakter alm letim tamamland SMB34 SMB35
CPU 224 XP
Zaman kontrollu interrupt 0 Zaman kontrollu interrupt 1 HSC0 HSC1 HSC1 HSC1 HSC2 HSC2 HSC2 PLS0 PLS1 Zaman rlesi T32 Zaman rlesi T96 Port 0 Port 1 Port 1 Port 1 HSC0 HSC0 HSC4 HSC4 HSC4 HSC3 HSC5
CV=PV (anlk deer = ayar deeri) CV=PV (anlk deer = ayar deeri) Yn deiti Harici reset CV=PV (anlk deer = ayar deeri) Yn deiti Harici reset PTO darbe says tamamland PTO darbe says tamamland CT=PT (anlk deer = ayar deeri) CT=PT (anlk deer = ayar deeri) Mesaj alm tamamland Mesaj alm tamamland Karakter alm letim tamamland Yn deiti Harici reset CV=PV (anlk deer = ayar deeri) Yn deiti Harici reset CV=PV (anlk deer = ayar deeri) CV=PV (anlk deer = ayar deeri)
rnek: nterrupt Komutlar M A I N Network 1 //lk taramada: //1. I0.0n den kenarnda INT_0a sransn //2. nterruptlara izin ver. SM0.1 INT_0, 1
//Eer bir I/O hatas oluursa, // I0.0 interruptn devre d brak. //Bu network seime baldr. LD SM5.0 DTCH 1 Network 3 // M5.0 varsa, //tm interruptlar devre d brak. LD M5.0 DISI
INT 0
Network 1 LD CRETI
//I0.0 den kenar interrupt altprogram: // I/O hatasna bal olarak koullu dn. SM5.0
rnek: Analog Giriin Zaman Kontrollu Olarak Okunmas MA IN Network 1 //lk taramada altprogram 0 ar. LD SM0.1 CALL SBR_0 Network 1 //1. nterrupt 0n zaman ayarn 100 msn yap. //2. Zaman kontrollu interrupt 0 (olgu 10) INT_0 ile ilikilendir. //3. nterruptlara izin ver. SM0.0 100, SMB34 INT_0, 10
SB R0
INT 0
Network 1 //Her 100 msnde bir AIW4 oku LD SM0.0 MOVW AIW4, VW100
Tablo 649 Ters evirme Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN Veri Tipi BAYT WORD DWORD BAYT WORD DWORD Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, *VD, *LD, *AC, Sabit IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC,*VD, *LD, *AC IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, *VD, *LD, *AC ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC
OUT
SM Bitleri ve ENO
Bu sayfada yer alan tm komutlar iin aadaki durumlar SM bitlerini ve ENOyu etkiler.
ENO = 0 yapan hata koullar 0006 (endirekt adresleme) Etkilenen SM bitleri: SM1.0 (sfr)
Tablo 650 AND, OR ve Exclusive OR Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN1, IN2 Veri Tipi BAYT WORD DWORD BAYT WORD DWORD Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, *VD, *LD, *AC, Sabit IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *AC, *LD IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, *VD, *AC, *LD ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *AC, *LD
OUT
rnek: AND, OR ve Exclusive OR Komutlar Network 1 LD I4.0 ANDW AC1, AC0 ORW AC1, VW100 XORW AC1, AC0
AND Word AC1 0001 1111 0110 1101 AND AC0 1101 0011 1110 0110 eittir AC0 0001 0011 0110 0100 Exclusive OR Word AC1 AC0 AC0
OR Word AC1 VW100 VW100 0001 1111 0110 1101 OR 1101 0011 1010 0000 eittir 1101 1111 1110 1101
0001 1111 0110 1101 XOR 0001 0011 0110 0100 eittir 0000 1100 0000 1001
Tablo 651 Tama Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN Veri Tipi BAYT WORD, INT DWORD, DINT REEL OUT Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *AC, *LD, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, HC, &IB, &QB, &VB, &MB, &SB, &T, &C, *VD, *LD, *AC, Sabit ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit
BAYT IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC WORD, INT IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AQW, *VD, *LD, *AC DWORD, DINT, REEL ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, AC, *VD, *LD, *AC
Tablo 652 Bayt Annda Oku Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k IN OUT Veri Tipi BAYT BAYT Operandlar IB, *VD, *LD, *AC IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC
Tablo 653 Bayt Annda Yaz Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k IN OUT Veri Tipi BAYT BAYT Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit QB, *VD, *LD, *AC
Blok Ta Komutlar
Blok Bayt, Word veya Double Word Ta
Blok Bayt Ta (BMB), Blok Word Ta (BMW) ve Blok Double Word Ta (BMD) komutlar, IN adresinden balayan belirtilen miktar (N) kadar bayt, word veya double word OUT ile balayan adrese yazar. N, 1 ila 255 aralndadr.
ENO = 0 yapan hata koullar 0006 (endirekt adresleme) 0091 (operand tanm aral dnda)
Tablo 654 Blok Ta Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN Veri Tipi BAYT WORD, INT DWORD, DINT BAYT WORD, INT DWORD, DINT BAYT Operandlar IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, *VD, *LD, *AC IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AIW, *VD, *LD, *AC ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, *VD, *LD, *AC IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, *VD, *LD, *AC IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AQW, *VD, *LD, *AC ID, QD, VD, MD, SMD, SD, LD, *VD, *LD, *AC IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, Sabit, *VD, *LD, *AC
OUT
rnek: Blok Ta Komutu Network 1 LD BMB //Array 1i (VB20 ila VB23) //array 2ye ta (VB100 ila VB103) I2.1 VB20, VB100, 4
VB20 Array 1 30 VB100 Array 2 30 VB21 31 VB101 31 VB22 32 VB102 32 VB23 33 VB103 33
Stop
Stop komutu (STOP), S7-200 CPUnun RUNdan STOP konumuna gemesine neden olarak program ilenmesini sonlandrr. Eer Stop komutu bir interrupt altprogramnda kullanldysa altprogram derhal kesilir ve sonraki interruptlar da ihmal edilir. O anki taramada yaplmas gereken ilemlere devam edilir ve ana programn sonunda RUNdan STOPa gei gerekletirilir.
Gzetleyiciyi Resetle
S7-200n ierisinde tarama sresinin ar bir seviyeye varp varmadn izleyen bir gzetleyici (watchdog) bulunmaktadr. Gzetleyiciyi Resetle komutu (WDR), bu gzetleyiciyi tekrar tetikleyerek gzetleyici hatas verilmeden S7-200n tarama sresinin uzatlmasn salar. Gzetleyiciyi Resetle komutunu ok dikkatle kullanmalsnz. Taramann sonulanmasn engellemek veya ok uzatmak iin evrimsel ilemler yapyorsanz, tarama sonulanmadan aadaki ilemlerin engellendiini dikkate almalsnz: letiim (Freeport hari) Giri/k gncelleme (annda giri/klar hari) Forse etme gncelleme SM bit gncelleme (SM0, SM5 ila SM29 gncellenmez) Programlama hatalar tehisi 25 saniyeyi geen tarama srelerinde 10 msn ve 100 msn zaman rleleri doru almayacaktr nterrupt altprogram iinde kullanlan STOP komutu Saysal k ieren genileme modllerinde de, klar S7-200 tarafndan gncellenmezse devre d brakacak ekilde alan ek gzetleyiciler vardr. Uzatlm tarama sresinde klarn gncellenmesi salamak iin saysal klara Annda k komutuyla gncel deerleri yazmalsnz. Aadaki rnee baknz.
rnek: Stop, Son ve Gzetleyiciyi Resetle Komutlar Network 1 LD STOP Network 2 //Giri/k hatas gzlendiinde: //CPU STOPa gesin. SM5.0
//M5.6 varsa, tarama sresinin artmasna izin verilsin: //1. CPU Gzetleyicisini yeniden tetikle. //2. lk k modlnn gzetleyicisini tetikle. M5.6 QB2, QB2
LD WDR BIW
For-Next dngs altrldnda, evrim ilemini INDX=FINAL oluncaya kadar tekrarlar. Son, balang deerleri ve anlk dng numaras, dng ierisinden de deitirilebilir. Dng tekrar altrldnda, kendini resetler ve balang deerini indeks deerine kopyalar.
rnein, INIT iin 1, FINAL iin 10 girilmi olsun. Bu durumda dng altnda 10 tekrar yapacak ve INDX deeri 1, 2, 3, ...10 eklinde artacaktr. Eer balang deeri son deerden byk ise dng iletilmez. Her dngden sonra INDX deeri 1 arttrlr ve sonutaki deer FINAL ile karlatrlr. Eer INDX > FINAL ise, dng sona erdirilir. Komuta balandnda lojik ynn tepe deeri 1 ise, bittiinde de 1 olacaktr.
Tablo 655 For-Next Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k INDX INIT, FINAL Veri Tipi INT INT Operandlar IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, *VD, *LD, *AC VW, IW, QW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit
//I2.0 geldiinde dtaki dng //(ok 1) 100 defa ilenir I2.0 VW100, +1, +100 //teki dng (ok 2), dtaki dngnn //her almasnda ve I2.1 varsa //2 defa altrlr. I2.1 VW225, +1, +2 //Dng 2nin sonu.
LD FOR Network 2
Srama Komutlar
Etikete Srama komutu (JMP), program ierisinde Etiket (label) Ne bir dallanma gerekletirir. Etiket komutu (LBL), srama noktas Ni iaretler. Srama komutunu ana programda, altprogramda ve interrupt altprogramnda kullanabilirsiniz. Srama ve ona ait olan Etiket komutu, ayn program paras iinde yer almaldr (ayn altprogramda veya ana programda). Ana programdan bir altprogram veya interrupt altprogramndaki etikete srama yapamazsnz. Ayn ekilde farkl altprogramlar arasnda srama da mmkn deildir. Srama komutu SCR paras iinde kullanabilirsiniz, ancak ona ait Etiket de ayn SCR parasnda yer almaldr.
Tablo 656 Srama Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k N Veri Tipi WORD Operandlar Sabit (0 ila 255)
rnek: Etikete Sra Komutu Network 1 //Kalc veri silinmediyse LBL4e sra LDN SM0.2 JMP 4 Network 2 LBL 4
Snrlamalar
SCRleri kullanrken aadaki snrlamalara dikkat ediniz: Ayn S bitini farkl program parasnda kullanamazsnz. rnein, S0.1i ana programda kullandysanz bir altprogramda kullanmamanz gerekir. SCR parasnn iinden darya veya dardan ieriye srama yapamazsnz; ancak, Srama ve ilgili Etiketi ayn SCR parasnn iinde yer almak zere kullanabilirsiniz. SCR parasnn iinde Koullu Son (END) komutunu kullanamazsnz.
Tablo 657 Sralama Kontrol Rlesi iin Geerli Operandlar Giri/k S_bit Veri Tipi BOOL Operandlar S
Resim 631de SCRyi yklemeden nceki ve sonraki lojik yn grlmektedir. Sralama Kontrol Rlesi ilemleri iin aadakiler geerlidir: SCRyi Ykle (LSCR) komutu SCR parasnn balangcn, SCR Sonu (SCRE) komutu ise bitimini iaretler. Bu iki komut arasndaki tm lojik, ilenmesi iin S ynnn deerine bamldr. SCR Sonu ile bir sonraki SCR Ykle komutu arasndaki lojik, S ynna baml deildir. SCR Gei komutu (SCRT), aktif SCR parasndan bir sonrakine geii salar. SCR Gei komutunun enerji ak ile ilenmesi sonucunda aktif olan parann S biti resetlenir ve SCR Gei komutunda tanmlanan bit set edilir. Aktif SCR parasnn S bitinin resetlenmesi, SCR Gei komutu ileninceye kadar S ynn etkilemez. Sonu olarak, SCR parasndan klncaya kadar aktif kalmaya devam eder.
Sx.y deerini SCR ve lojik ynna ykle. S yn ivS iv0 iv1 Lojik yn iv2 iv3 iv4 iv5 iv6 nce iv7 iv8 Sonra Sx.y S biti Sx.y iv1 iv2 iv3 iv4 iv5 iv6 iv7 iv8
Koullu SCR Sonu (CSCRE) komutu, bu komutla SCR Sonu arasndaki komutlarn ilenmeden geilebilmesi iin imkan salar. Koullu SCR Sonu komutu herhangi bir S bitini etkilemedii gibi S ynn da etkilemez. Aadaki rnekte, ilk tarama biti SM0.1, S0.1i set eder. O halde ilk taramada adm 1 aktif olacaktr. 2 saniyelik bir gecikmeden sonra, T37 adm 2ye gei salar. Bu gei adm 1 SCRsini (S0.1) devre d brakr ve adm 2 SCRsi (S0.2) aktif hale gelir.
rnek: Sralama Kontrol Rlesi Komutu Network 1 //lk taramada adm 1i devreye sok. LD SM0.1 S S0.1, 1 Network 2 //Adm 1 kumanda ksmnn balangc. LSCR S0.1 Network 3 //Cadde 1in klarna kumanda eder: //1. Set: Krmz yak. //2. Reset: Yeil ve sar lambalar kapat. //3. ki saniyelik zaman rlesini altr. SM0.0 Q0.4, 1 Q0.5, 2 T37, +20
LD S R TON
Network 4 //2 saniyelik gecikme sonra adm 2ye ge. LD T37 SCRT S0.2 Network 5 SCRE //Adm iin SCR parasnn sonu.
Network 6 //Adm 2 kumanda balangc. LSCR S0.2 Network 7 //Cadde 2nin klarna kumanda eder: //1. Set: Yeil yak. //2. 25 saniyelik zaman gecikmesini balat. SM0.0 Q0.2, 1 T38, +250
LD S TON
Network 8 //25 saniye sonra adm 3e ge. LD T38 SCRT S0.3 Network 9 SCRE //Adm 3 SCR paras sonu.
Dalma Kumandas
Pek ok uygulamada bir ak, iki veya daha ok aka ayrlabilir. Kumanda ak birden ok aka daldnda, tm aklarn ayn anda aktive edilmesi gereklidir. Bu durum Resim 632de gsterilmitir.
Durum L
Gei Koulu
Durum M
Durum N
Resim 632
Kumanda aklarnn dalmas, SCR ile yaplacak uygulamada, birden ok SCRT komutunun ayn gei koulu ile ilenmesi yoluyla gerekletirilebilir. Aadaki rnee baknz.
rnek: Kumanda Aknn Dalmas Network 1 //Durum L Kumanda Paras. LSCR S3.4 Network 2 LD M2.3 A I2.1 SCRT S3.5 SCRT S6.5 Network 3 SCRE
//Durum Mye gei //Durum Nye gei //Durum L iin SCR sonu.
Birleme Kumandas
Dalma kumandasna benzer bir durum, birden ok kumanda aknn tek bir akta birlemesi olaynda da grlebilir. Aklar birletiinde, bir sonraki duruma geilmesi iin tm gelen aklarn sona ermi olmas gereklidir. Resim 633de bu durum ematik olarak gsterilmektedir. Kumanda aklarnn birlemesi SCR ile yaplan uygulamada L durumunda L* durumuna ve M durumundan M* durumuna gei ile gerekletirilebilir. L* ve M* durumunu gsteren her iki SCR biti de 1 ise, durum Nye geilebilir. Aadaki rnee baknz.
Durum L
Durum M
Resim 633
rnek: Kumanda Aklarnn Birlemesi Network 1 //Durum L balangc LSCR S3.4 Network 2 //Durum L*a gei LD V100.5 SCRT S3.5 Network 3 SCRE //Durum L iin SCR sonu
Network 4 //Durum M balangc LSCR S6.4 Network 5 //Durum M*a gei LD C50 SCRT S6.5 Network 6 Network 7 //Durum M iin SCR sonu //Hem L*, hem de M* durumlar aktifse: //1. N durumuna ge (S5.0) //2. L* resetle (S3.5) //3. M* resetle (S6.5) S3.5 S6.5 S5.0, 1 S3.5, 1 S6.5, 1
LD A S R R
Baz durumlarda, gei koulunun durumuna gre, bir kumanda aknn birka olas aktan birine ynlendirilmesi gerekebilir. Byle bir durum 634de gsterilmi olup rnek program da aadadr.
Durum L
Resim 634
rnek: Koullu Geiler Network 1 //Durum L balangc LSCR S3.4 Network 2 //Durum Mye gei LD M2.3 SCRT S3.5 Network 3 //Durum Nye gei LD I3.3 SCRT S6.5 Network 4 SCRE //L iin SCR sonu
OUT
rnek: Kaydr ve Dndr Komutlar Network 1 LD I4.0 RRW AC0, 2 SLW VW200, 3
Dndr AC0
Tama x Tama 1
Kaydr VW200
Tama x Tama 1
Tama 0 VW200
Tama 1
Tama 1
Kaydrma ktnn en anlaml (MSB) bitini hesaplamak iin aadaki forml kullanabilirsiniz (MSB.b): MSB.b = [(S_BITin bayt) + ([N] - 1 + (S_BITin biti)) / 8] . [8e blm sonunda kalan deer] rnein: Eer S_BIT =V33.4 ve N=14 ise, aadaki hesaplama sonucu MSB biti V35.1 olarak bulunur. MSB.b = V33 + ([14] - 1 +4)/8 = V33 + 17/8 = V33 + 2 (1 kalanyla) = V35.1
Saa kaydrma N = -14
V33 S_BIT MSB 7 LSB
V34
Negatif N iin, giri deeri (DATA) kaydrma ktnn en anlaml bitine yerletirilir, tm ktk bir sola kaydrlr ve en az anlaml bit (S_BIT) dar atlr. Dar atlan S_BITin deeri tama bitine (SM1.1) tanr. Pozitif N iin, giri deeri (DATA), kaydrma ktnn en az anlaml bitine (S_BIT) yazlr, tm ktk bir saa kaydrlr ve en anlaml bit dar atlr. Dar atlan bitin deeri tama bitine (SM1.1) tanr. Kaydrma ktnn maksimum deeri pozitif veya negatif 64 bittir. Ancak, uygun programlama teknii kullanlarak birden ok kaydrma kt biraraya getirilebilir. Resim 6 35de pozitif ve negatif N deerleri iin bit kaydrmann ekli gsterilmektedir.
Sola kaydrma N = 14
V35
0 0
V34
V35
Ktn MSBsi
rnek: Shift Register Bit Komutu Network 1 LD I0.2 EU SHRB I0.3, V100.0, +4
Zamanlama Diyagram lk kaydrmadan nce V100 I0.2 Pozitif gei (P) I0.3 lk kaydrma kinci kaydrma
7 (MSB)
0 (LSB)
S_BIT
0 x
I0.3
Tama (SM1.1) lk kaydrmadan sonra V100 Overflow (SM1.1) 2. kaydrmadan sonra V100 Tama (SM1.1)
S_BIT
1 0 0 1
I0.3
S_BIT
I0.3
Tablo 660 Bayt Dei Toku Et Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k IN Veri Tipi WORD Operandlar IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW,AC, *VD, *LD, *AC
Tablo 662 Karakter Dizisi Kopyala ve Ekle Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k IN, OUT Veri Tipi BAYT(String) Operandlar VB, LB, *VD, *LD, *AC
rnek: Karakter Dizisi Uzunluu, Kopyala, Ekle Komutlar Network 1 //1. // //2. // //3. // VB20de yer alan diziyi VB0dakine ekle VB0daki diziyi VB100e yeni bir dizi olarak kopyala VB100de yer alan dizinin uzunluuna bak
VB6 ''
VB25 'A'
Program altrldktan sonra VB0 11 'S' 'E' 'L' VB100 11 'S' AC0 11
'A'
'M'
''
'D'
''
'N'
'Y'
'E'
'L'
'A'
'M'
''
'D'
''
'N'
'Y'
Tablo 663 Diziden Altdiziyi Kopyala Komutu iin Geerli Operandlar Giri/k IN, OUT INDX, N Veri Tipi BAYT(Dizi) BAYT Operandlar VB, LB, *VD, *LD, *AC IB, QB, VB, MB, SMB, SB, LB, AC, *VD, *LD, *AC, Sabit
rnek: Diziden Altdiziyi Kopyala Komutu Network 1 LD SSCPY //VB0 dizisinin 7. karakterinden balayarak, //5 karakteri VB20 adresine kopyala I0.0 VB0, 7, 5, VB20
'A'
'M'
''
'D'
''
'N'
'Y'
VB11 'A'
Program altrldktan sonra VB20 5 'D' '' 'N' 'Y' VB25 'A'
rnek: Dizi inde Dizi Bul Aadaki rnek, VB0da yer alan bir karakter dizisinin pompay amak (on) veya kapamak (off) iin komut olarak kullanmn gstermektedir. VB20de On dizisi ve VB30da Off dizisi saklanmtr. Dizi inde Dizi Bul komutunun sonucu AC0da (OUT parametresi) saklanmaktadr. Eer sonu 0 deilse, On dizisi aranan alanda bulunmu demektir. Network 1//1. AC0 1 yap. // (AC0, OUT parametresi olarak kullanlmaktadr.) //2. VB0 ile balayan dizide VB20 dizisini (On) ara. // Arama birinci karakterden balasn (AC0=1). LD I0.0 MOVB 1, AC0 SFND VB0, VB20, AC0
'T'
'r'
'n' VB30 3
''
'P'
'm'
'p'
''
'O'
VB12 'n'
'O'
'O'
'f'
AC0 11
AC0 0
rnek: Dizi inde lk Karakteri Bul Aadaki rnekte, VB0dan balayan dizide scaklk deeri yer almaktadr. VB20 ile balayan alanda numerik deerler (ve + ile -) bulunmaktadr. rnek program, VB0dan balayan alanda bulunan ve yeri tam olarak bilinmeyen scaklk deerini bulup karmakta ve reel say olarak VD200e yazmaktadr. Network 1 //1. // // //2. // //3. ACO 1 yap. (AC0, OUT parametresidir ve aramann dizinin ilk karakterinden balayacan gsterir.) VB0 alannda yer alan dizinin iinden nmerik deeri bul. ASCII nmerik deeri reel sayya evir.
VB0 11 VB20 12 '1' '2' '3' '4' '5' '6' '7' '8' '9' '0' 'T' 'e' 'm' 'p' '' '' '9' '8' '.' '6'
Tablo 669 SIMATIC Zaman Rlesi Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k Txx IN PT Veri Tipi WORD BOOL INT Operandlar Sabit (T0 ila T255) I, Q, V, M, SM, S, T, C, L, Enerji Ak IW, QW, VW, MW, SMW, SW, T, C, LW, AC, AIW, *VD, *LD, *AC, Sabit
Bilgi Notu Ayn zaman rlesi numarasn (Txx) hem ekmede gecikmeli (TON), hem de dmede gecikmeli (TOF) olarak kullanmayn. rnein, ayn programda hem TON T32, hem TOF T32 yer alamaz. Tablo 670de grlecei gibi, zaman rlesi eidi deiik zamanlama gereksinimlerini karlar: TONu belirli bir zaman araln tanmlamak iin kullanabilirsiniz. TONRyi birden ok zaman aralnn toplamn almak iin kullanabilirsiniz. TOFu bir ilemin bitmesini takiben zaman gecikmesi koymak amacyla kullanabilirsiniz. rnein, bir motor durduktan sonra soutma fannn bir sre daha almas iin.
Tablo 670 Zaman Rlesi Komutlarnn alma ekli Tip TON Anlk deer >= Ayar deeri Giriin durumu (IN) Zaman rlesi biti 1 Anlk deer 32,767ye kadar saymaya deam eder Zaman rlesi biti 1 Anlk deer 32,767ye kadar saymaya deam eder Zaman rlesi biti 0 Anlk=ayar, sayma durur ON: Anlk deer zaman sayar OFF: Zaman rlesi biti 0, anlk deer = 0 ON: Anlk deer zaman sayar OFF: Zaman rlesi biti ve anlk deer son durumu korur ON: Zaman rlesi biti 1, anlk deer = 0 OFF: 1den 0a geite rle saymaya balar lk taramada Zaman rlesi biti 0 Anlk deer = 0 Zaman rlesi biti 0 1 Anlk deer saklanabilir Zaman rlesi biti 0 Anlk deer = 0
TONR
TOF
1
Enerji kesilip geri gelmesini takiben zaman rlesinin kalcl seilebilir. S7-200 CPUda hafza kalcl ile ilgili detayl bilgi iin Blm 4e baknz.
TON ve TONR komutlar IN girii varsa zaman sayar. Anlk deer ayar deerine eit veya bykse, zaman rlesi biti 1 olur. IN girii gittiinde TON zaman rlesinin anlk deeri silinir, oysa TONR rlesinin anlk deeri saklanr. TONR zaman rlesini, giriin var olduu zamanlarn toplamnn bulunmas iin kullanlr. TONRnin anlk deerini silmek iin Reset (R) komutunu kullann. TON ve TONR zaman rleleri ayar deerine eriildikten sonra da saymaya devam ederler ve maksimum deer olan 32,767ye ulaldnda sayma durur. TOF komutu, giri gittikten sonra kn kapanmasn belli bir sre geciktirmek iin kullanlr. IN girii 1 olduunda, zaman rlesi biti annda 1 olur ve anlk deer sfra eitlenir. Giri 0 olduunda, zaman rlesi ayar deerine eriinceye kadar sayar. Ayar deerine eriilince, zaman rlesi biti 0 olur ve anlk deerin artmas durur; ancak, eer TOF ayar deerine ulamadan nce giri tekrar gelirse, zaman rlesi biti 1 kalmaya devam eder. TOFun saymaya balamas iin giriin 1den 0a gemesi (den kenar) gereklidir. Eer TOF zaman rlesi bir SCR parasnda yer alyor ve SCR paras aktif deilse, anlk deer ve zaman rlesi biti sfrlanr ve anlk deer arttrlmaz.
rnek: SIMATIC ekmede Gecikmeli Zaman Rlesi Network 1 LD TON //100 msnlik zaman rlesi T37, I0.0 geldikten //(10 x 100msn=1 saniye) sonra saymay durdurur. I0.0 T37, +10
Zamanlama Diyagram
rnek: SIMATIC Kendini Resetleyen ekmede Gecikmeli Zaman Rlesi (ift Zaman Ayarl Flar) Network 1 //10 msnlik zaman rlesi T33n sresi (100 x 10 msn = 1sn) //sonra dolar //M0.0, Statusda izlenmek iin ok hzldr M0.0 T33, +100 //Q0.0 (40 x 10 msn) sonra a //Bylece 400 msn-600 msnlik //flar elde edilmi olur T33, +40 Q0.0 //Zaman rlesini M0.0 zerinden resetle //(M0.0n ters kontann T33n girii olduuna dikkat //ediniz) T33 M0.0
LDW>= =
Network 3
LD = Zamanlama Diyagram
rnek: SIMATIC Dmede Gecikmeli Zaman Rlesi Network 1 //10msnlik zaman rlesi T33n sresi (100 x 10 msn = 1sn) //sonra dolar //I0.0, 1den 0a getiinde=T33 alr //I0.0, 0dan 1e getiinde =T33 durur ve sfrlanr I0.0 T33, +100
LD TOF
rnek: SIMATIC Kalc ekmede Gecikmeli Zaman Rlesi Network 1 //10 msnlik TONR zaman rlesi T1n sresi (100 x 10s=1s) //sonra dolar LD I0.0 TONR T1, +100 Network 2 LD = T1 Q0.0 //TONR zaman rlelerinin resetlenmesi gereklidir. //I0.1, T1i resetler. //I0.0n 1 olduu sre 1 sn olduysa //Q0.0 1 olur
Zamanlama Diyagram
TON komutu, giri (IN) geldiinde ayar deerine kadar zaman aralklarn sayar. Geen sre (ET) ayar deerine (PT) eit olduunda, k biti (Q) 1 olur. Giri gittiinde k biti de sfrlanr. Ayar deerine eriildiinde zaman rlesi durur. TOF komutu, giriin gidiinden sonra bir sre daha kn almasn salar. Giriin (IN) 0 olmasyla birlikte ayar deerine doru almaya balar. Geen sre (ET) ayar deerine (PT) eit olduunda, zaman rlesi k biti (Q) 0 olur ve geen sre, giri 1 oluncaya kadar saklanr. Eer giri ayar deerinden daha ksa sre sfr olursa, k 1 kalmaya devam eder. TP komutu belirli sre iin darbe retir. Giri (IN) geldii anda k biti (Q) 1 olur. k biti, ayar deeri (PT) kadar kalr. Geen sre (ET) ayar deerine eit olduunda, k biti gider. Geen sre, giri gidinceye kadar saklanr. Geen srenin her artm zaman tabannn arpmdr. rnein, 10 msnlik zaman rlesinde 50 ayar 500 msnye denk gelir. IEC zaman rleleri (TON, TOF ve TP) iin znrlk deeri szkonusudur. Tablo 673de grlecei gibi znrlk, zaman rlesi numaras tarafndan belirlenir .
Tablo 673 IEC Zaman Rlelerinin znrl znrlk Maksimum Deer 1 msn 10 msn 100 msn 32.767 sn 327.67 sn 3276.7 sn (0.546 dk.) (5.46 dk.) (54.6 dk.)
Zaman Rlesi Numaras T32, T96 T33 ila T36, T97 ila T100 T37 ila T63, T101 ila T255
VW100 (anlk) PT = 3 k
Altprogram Komutlar
Altprogram ar komutu (CALL), program ak kontrolunu SBR_N altprogramna aktarr. Altprogram ar komutunu parametreli ve parametresiz olarak kullanabilirsiniz. Altprogram tamamlannca, program ak altprogramn arld yerin bir alt satrndan (bir sonraki komuttan) devam eder. Altprogramdan Koullu Dn komutu (CRET) nceki lojiin salanmas kouluna gre altprogram sonlandrr. Bir altprogram eklemek iin Edit > Insert > Subroutine men komutunu kullann.
ENO = 0 yapan hata koullar 0008 (maksimum altprogram dallanma snr ald) 0006 (endirekt adresleme)
Ana programdan, bir altprograma 8 kademeye kadar dallanabilirsiniz (altprogramdan baka bir altprogramn arlmas). Bir interrupt altprogramndan, sadece 1 kademeli altprogram ars yaplabilir. Bir baka deyile, interrupt altprogramndan bir altprogram ars yapldysa, bu altprogramda CALL komutu kullanlamaz. Altprogramnn iinden kendisinin arlmas engellenmi deildir, ancak bu durum hatayla sonulanacaktr.
Tablo 674 Altprogram Komutlar iin Geerli Operandlar Giri/k SBR_N Veri Tipi WORD Operandlar sabit CPU 221, CPU 222, CPU 224 ve CPU 226 iin: CPU 226XM iin: 0 ila 63 0 ila 127
Bir altprogram arldnda, tm lojik yn saklanr, lojik ynn tepe deeri set edilir, tm dier yn bitleri sfrlanr ve program ak arlan altprograma aktarlr. Altprogram tamamlandnda, kaydedilmi deerler lojik yna geri yazlr ve program ak aran program parasna geri aktarlr. Akmlatrler aran program paras ve altprogram iin ortaktr. Altprogram kullanmna bal olarak akmlatrler iin kaydetme ilemi yaplmaz.
Tablo 675 Bir Altprogram iin Parametre Tipleri Parametre Aklama IN Bu tip parametreler altprogramn girileri olup ierdikleri deerler altprograma aktarlr. Eer parametre direkt bir adres ise (rnein VB10), belirtilen alann deeri altprograma aktarlr. Eer parametre endirekt bir adres ise (rnein *AC1), iaret ettii alann deeri altprograma aktarlr. parametre bir sabit ise (16#1234 gibi) veya adres ise (&VB100 gibi), sabit veya adres deeri altprograma aktarlr. Belirtilen parametre alanndaki deer hem altprograma aktarlr, hem de altprogramda ald deer ayn alana geri yazlr. Sabitler (16#1234 gibi) ve adresler (&VB100 gibi) input/output parametresi olarak kullanlamaz. Altprogramda elde edilen sonu, belirtilen parametre alanna yazlr. Sabitler (16#1234 gibi) ve adresler (&VB100 gibi) k parametresi olarak kullanlamaz. Aktarlan parametrelerin dndaki her trl lokal hafza, altprogram ierisinde geici (Temp=temporary: geici) saklama iin kullanlr.
IN_OUT
OUT TEMP
Resim 637de grlecei gibi, lokal deiken tablosunun veri tipi alan parametrenin boyutunu ve formatn belirler. Parametre tipleri aada verilmitir: BOOL: Bu veri tipi bit boyutundaki giriler ve klar iin kullanlr. Aadaki rnekteki IN3, bir Boole giriidir. BAYT, WORD, DWORD: Bu veri tipleri srasyla 1,2 ve 4 baytlk iaretli giri ve klar iin kullanlr. INT, DINT: Bu veri tipleri srasyla srasyla 1,2 ve 4 baytlk iaretli giri ve k parametrelerini gsterir.
Resim 637 Lokal Deiken Tablosu
REEL: Bu veri tipi tek hassasiyetli (4 baytlk) IEEE kayar nokta deerini gsterir. Enerji Ak: Boole enerji ak sadece bit (Boole) girileri iin kullanlr. Bu tanm, STEP 7 Micro/WINe giri parametresinin bit lojik komutlarnn kombinasyonu sonucunda oluan enerji aknn deerini alacan syler. Boole enerji ak girileri lokal deiken tablosunda tm dier veri tiplerinin stnde yer almaldr. Sadece giri parametrelerinin bu tarzda kullanmna izin verilir. Aadaki rnekte yetkilendirme (EN) ve IN1 girileri Boole mantn kullanmaktadr.
rnek: Altprogram ars ki STL rnei verilmitir. Birinci STL komut seti yalnzca STL editrnde izlenebilir. Zira enerji ak girileri olarak kullanlan BOOL parameterleri L hafzasna kaydedilmemitir. kinci STL komut seti LAD ve FBD editrlerinde de izlenebilir, nk BOOL giri parametrelerinin durumu L hafzasna kaydedilmi olup bunlar LAD ve FBDde enerji ak olarak gsterilirler. Yalnzca STL: Network 1 LD I0.0 CALL SBR_0, I0.1, VB10, I1.0, &VB100, *AC1, VD200 LAD ve FBDde doru grntleme iin: Network 1 LD I0.0 = L60.0 LD I0.1 = L63.7 LD L60.0 CALL SBR_0, L63.7, VB10, I1.0, &VB100, *AC1, VD200
IN4deki gibi adres parametreleri (&VB100), altprograma DWORD (iaretsiz double word) deeri olarak aktarlr. Sabit parametrenin tipi, kullanld programda deikenin bana eklenen aklayc yoluyla belirtilmelidir. rnein, 12345 deerine sahip double word iaretsiz bir sabiti gstermek iin DW#12345 yazlmaldr. Eer bu aklayc girilmezse, sabitin baka bir veri tipinde olduu varsaylabilir. Giri ve k parametreleri iin otomatik veri dnm szkonusu deildir. rnein, lokal deiken tablosunda REEL olarak tanmlanan bir parametre iin altprogramn arld program parasnda double word bir deer yazlrsa, altprogramdaki deer bir double word olacaktr. Deerler altprograma aktarldnda, altprogramn lokal deiken tablosuna yazlrlar. Tablonun en soldaki stunu, aktarlan parametrenin lokal adresini gsterir. Giri parametre deerleri, altprogram arldnda lokal hafzaya kopyalanr. Altprogramn iletilmesi tamamlandnda, k parametreleri lokal hafzadan belirtilen adreslere kopyalanr. Parametrelerin kodlanmasnda veri boyut ve tipi gz nne alnr. Parametre deerlerinim lokal hafzaya atanmas u ekilde yaplr: Parametre deerleri, lokal hafzaya altprogram arsnn yapld srayla, L0dan balayarak atanrlar. Bir ila sekiz sral bit parametre deeri tek bir bayta atanrlar (Lx.0den balayp Lx.7ye kadar devam ederek). Bayt, word ve double word deerleri lokal hafzaya uygun veri boyutunda atanrlar (LBx, LWx veya LDx). Parametre ieren Altprogram ar komutunda, parametreler yle dzenlenmelidir: Giri parametreleri nce, giri/k parametreleri sonra ve k parametreleri en sonda olmaldr. Eer STLde programlyorsanz, CALL komutunun format yledir: CALL altprogram numaras, parametre 1, parametre 2, ... , parametre n
rnek: Altprogram ve Altprogramdan Dn Komutlar M A I N S B R 0 Network 1 //lk taramada, altprogram 0 ar. LD SM0.1 CALL SBR_0 Network 1 //Eer programnzn mant gerektiriyorsa, //son devreden nce koulsuz dn komutu //kullanabilirsiniz. M14.3
LD CRET
Network 2 //Eer M14.3 varsa, bu devre atlanacaktr. LD SM0.0 MOVB 10, VB0
CPU Specifications
Table A-2 CPU Order Numbers
CPU Model CPU 221 CPU 221 CPU 222 CPU 222 CPU 224 CPU 224 CPU 224XP CPU 224XP CPU 226 CPU 226 Power Supply (Nominal) 24 VDC 120 to 240 VAC 24 VDC 120 to 240 VAC 24 VDC 120 to 240 VAC 24 VDC 120 to 240 VAC 24 VDC 120 to 240 VAC Digital Inputs 6 x 24 VDC 6 x 24 VDC 8 x 24 VDC 8 x 24 VDC 14 x 24 VDC 14 x 24 VDC 14 x 24 VDC 14 x 24 VDC 24 x 24 VDC 24 x 24 VDC Digital Outputs 4 x 24 VDC 4 x Relay 6 x 24 VDC 6 x Relay 10 x 24 VDC 10 x Relay 10 x 24 VDC 10 x Relay 16 x 24 VDC 16 x Relay Comm Ports 1 1 1 1 1 1 2 2 2 2 Analog Inputs No No No No No No 2 2 No No Analog Outputs No No No No No No 1 1 No No Removable Connector No No No No Yes Yes Yes Yes Yes Yes Order Number 6ES7 211-0AA23-0XB0 6ES7 211-0BA23-0XB0 6ES7 212-1AB23-0XB0 6ES7 212-1BB23-0XB0 6ES7 214-1AD23-0XB0 6ES7 214-1BD23-0XB0 6ES7 214-2AD23-0XB0 6ES7 214-2BD23-0XB0 6ES7 216-2AD23-0XB0 6ES7 216-2BD23-0XB0
Table A-3
Order Number 6ES7 211-0AA23-0XB0 6ES7 211-0BA23-0XB0 6ES7 212-1AB23-0XB0 6ES7 212-1BB23-0XB0 6ES7 214-1AD23-0XB0 6ES7 214-1BD23-0XB0 6ES7 214-2AD23-0XB0 6ES7 214-2BD23-0XB0 6ES7 216-2AD23-0XB0 6ES7 216-2BD23-0XB0
Table A-4
Memory
CPU Specifications
CPU 221 CPU 222 CPU 224 CPU 224XP CPU 226
User program size with run mode edit without run mode edit User data Backup (super cap) (optional battery) I/O Digital I/O Analog I/O Digital I/O image size Analog I/O image size Max. expansion modules allowed Max. intelligent modules allowed Pulse Catch inputs High-Speed Counters Single phase Two phase Pulse outputs General Timers Counters Internal memory bits Stored on power down Timed interrupts Edge interrupts Analog adjustment Boolean execution speed Real Time Clock Cartridge options Communications Built-in Ports (Limited Power) PPI, DP/T baud rates Freeport baud rates Max. cable length per segment Max. number of stations Max. number of masters Peer to Peer (PPI Master Mode) MPI connections 1
4096 bytes 4096 bytes 2048 bytes 50 hours typical (8 hours min. at 40C) 200 days typical
8192 bytes 12288 bytes 8192 bytes 100 hours typical (70 hours min. at 40C) 200 days typical
100 hours typical (70 hours min. at 40C) 200 days typical
6 inputs/4outputs none
8 inputs/6 outputs
14 inputs/10 outputs
256 (128 In/128 Out) None None None 6 4 counters total 4 at 30 kHz 2 at 20 kHz 2 at 20 kHz (DC outputs only) 32 (16 In/16 Out) 2 modules1 2 modules1 8 64 (32 In/32 Out) 7 modules1 7 modules1 14 6 counters total 6 at 30 kHz 4 at 20 kHz 6 counters total 4 at 30 kHz 2 at 200 kHz 3 at 20 kHz 1 at 100 kHz 2 at 100 kHz (DC outputs only) 24 6 counters total 6 at 30 kHz 4 at 20 kHz 2 at 20 kHz (DC outputs only)
256 total timers; 4 timers (1 ms); 16 timers (10 ms); 236 timers (100 ms) 256 (backed by super capacitor or battery) 256 (backed by super capacitor or battery) 112 (stored to EEPROM) 2 with 1 ms resolution 4 up and/or 4 down 1 with 8 bit resolution 0.22 s per instruction Optional cartridge Memory, Battery, and Real Time Clock Built-in Memory and battery 2 with 8 bit resolution
1 RS-485 port 9.6, 19.2, 187.5 kbaud 1.2 kbaud to 115.2 kbaud
2 RS-485 ports
With isolated repeater: 1000 m up to 187.5 kbaud, 1200 m up to 38.4 kbaud Without isolated repeater: 50 m 32 per segment, 126 per network 32 Yes (NETR/NETW) 4 total, 2 reserved (1 for a PG and 1 for an OP)
You must calculate your power budget to determine how much power (or current) the S7-200 CPU can provide for your configuration. If the CPU power budget is exceeded, you may not be able to connect the maximum number of modules. See Appendix A for CPU and expansion module power requirements, and Appendix B to calculate your power budget.
Table A-7
Type Rated voltage Voltage range Surge current (max.) Logic 1 (min.) Logic 0 (max.) Rated current per point (max.) Rated current per common (max.) Leakage current (max.) Lamp load (max.) Inductive clamp voltage On State resistance (contact) Isolation Optical (galvanic, field to logic) Logic to contact Resistance (logic to contact) Isolation groups Delay (max.) Off to on (s) On to off (s) Switching Pulse frequency (max.) Lifetime mechanical cycles Lifetime contacts Outputs on simultaneously Connecting two outputs in parallel Cable length (max.) Shielded Unshielded 1
2 3 4
0.3 typical (0.6 max.) 500 VAC for 1 minute See wiring diagram 2s (Q0.0, Q0.1), 15s (all other) 10s (Q0.0, Q0.1), 130s (all other) 20 kHz2 (Q0.0 and Q0.1) -
All at 55 C (horizontal), All at 45 C (vertical) Yes, only outputs in same group 500 m 150 m No
When a mechanical contact turns on output power to the S7-200 CPU, or any digital expansion module, it sends a 1 signal to the digital outputs for approximately 50 microseconds. You must plan for this, especially if you are using devices which respond to short duration pulses. Depending on your pulse receiver and cable, an additional external load resistor (at least 10% of rated current) may improve pulse signal quality and noise immunity. Relay lifetime with a lamp load will be reduced by 75% unless steps are taken to reduce the turn-on surge below the surge current rating of the output. Lamp load wattage rating is for rated voltage. Reduce the wattage rating proportionally for voltage being switched (for example 120 VAC - 100 W). -
Technical Specifications
Appendix A
Table A-8
Number of inputs Analog input type Voltage range Data word format, full scale range DC Input impedance Maximum input voltage Resolution LSB value Isolation Accuracy Worst case 0 to 55 C Typical 25 C Repeatability Analog to digital conversion time Conversion type Step response Noise rejection
Table A-9
Number of outputs Signal range Voltage Current Data word format, full range Date word format, full scale Resolution, full range LSB value Voltage Current Isolation Accuracy Worst case, 0 to 55 C Voltage output Current output Typical 25 C Voltage output Current output Settling time Voltage output Current output Maximum output drive Voltage output Current output
2% of full-scale 3% of full-scale 1% of full-scale 1% of full-scale < 50 S < 100 S 5000 minimum 500 maximum
Balant ekilleri
CPU 224 XP Analog Input/Output
Rle k
V LOAD I LOAD
-+
+ --
N(-) L(+) M I V M A+ B+
1L
.0
.1
.2
+ --
Output
Inputs
L(+)
2L 0.4 0.5
0.6
L1 AC
1M 0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 2M 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
L+
24 VDC
Sensr k
Resim A5 CPU 224XP Balant ekilleri Tablo A8 Konnektr S7200 letiim Portu iin Pin Balantlar Pin Numaras PROFIBUS Sinyali 1 2
Pin 1 Pin
Ekran 24 V Dn RS485 Sinyal B RequesttoSend 5 V Dn +5 V +24 V RS485 Sinyal A Uygulanabilir deil Ekran
3 4 5 6 7 8 9 Konnektr klf
Pin Pin 5
Port 0/Port 1 ase Lojik ortak nokta RS485 Sinyal B RTS (TTL) Lojik ortak nokta +5 V, 100 ohm seri diren +24 V RS485 Sinyal A 10bit protokol seimi (giri) ase
PC/PPI Kablosu
PC/PPI Kablo (6ES7 901-3BF21-0XA0) Genel zellikler Besleme gerilimi 24 V DC nominal beslemede akm Yn deiim gecikmesi: RS-232 start bit alm ile RS-485 start bit iletimi Yn deiim gecikmesi: RS-232 stop bit alm ile RS-485 start bit durmas letim gecikmesi zolasyon (RS-485den RS-232ye) RS-485 Taraf Elektriksel zellikler Ortak mod gerilim aral Alc giri empedans Sonlandrma Alc duyarll letici diferansiyel gerilim RS-232 Side Taraf Elektriksel zellikler Alc giri empedans Alc duyarll letici k gerilimi 14.4 ila 28.8 VDC 50 mA RMS maks. 1.2 mikrosn maks. 1.4 karakter zaman maks. (1.4 x 11/baud) = 1.6 msn (9600 baud) 4 mikrosn maks., RS-485den RS-232ye, 1.2 mikrosn maks., RS-232den RS-485e 500 VDC -7 V ila +12 V, 1 saniye, 3 V RMS srekli 5.4K min., sonlandrma dahil 10K +5Va (B, PROFIBUS pin 3) 10K GNDa (A, PROFIBUS pin 8) +/- 0.2 V, 60 mV tipik histerezis 2 V min. RL = 100 ; 1.5 V min. RL = 54 3K min. 0.8 V min. low, 2.4 V max. high, 0.5 V typical hysteresis +/- 5 V min. RL = 3K
PPI
1 0
1 2 3 4 5 6
Dipswitch # 123 4 1= 10 BIT 115.2-38.4K 000 0= 11 BIT 19.2 001 5 1= DTE 9.6K 010 0= DCE 2.4K 100 6 1= RTS for XMT 1.2K 101 0= RTS Always
Resim A36
PC
* Svi : 1 = Yukarda; 0 = Aada Tablo A56 RS-485den RS-232ye DCE Konnektr iin Pin Balantlar
Pin Numaras 1 2 3 4 5 6 7 8 9 RS485 Konnektr Pin Balantlar Sinyal Aklamas Toprak (RS485 lojik toprak) 24 V Dn (RS485 lojik toprak) Sinyal B (RxD/TxD+) RTS (TTL seviyesi) Toprak (RS485 lojik toprak) Balant yok 24 V Besleme Sinyal A (RxD/TxD-) Protokol seimi RS232 DCE Konnektr Pin balantlar Pin Numaras Sinyal Aklamas 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Data Carrier Detect (DCD) (kullanlmyor) Receive Data (RD) (PC/PPI kablodan k) Transmit Data (TD) (PC/PPI kabloya giri) Data Terminal Ready (DTR)( kullanlmyor) Toprak (RS232 lojik toprak) Data Set Ready (DSR) (kullanlmyor) Request To Send (RTS) (kullanlmyor) Clear To Send (CTS) (kullanlmyor) Ring Indicator (RI) (kullanlmyor)
RS485 Konnektr Pin Balantlar Sinyal Aklamas Toprak (RS485 lojik toprak) 24 V Dn (RS485 lojik toprak) Sinyal B (RxD/TxD+) RTS (TTL seviyesi) Toprak (RS485 lojik toprak) Balant yok 24 V Besleme Sinyal A (RxD/TxD-) Protokol seimi
RS232 DTE Konnektr Pin Balantlar 1 Pin Numaras Sinyal Aklamas 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Data Carrier Detect (DCD) (kullanlmyor) Receive Data (RD) (PC/PPI kabloya giri) Transmit Data (TD) (PC/PPI kablodan k) Data Terminal Ready (DTR) (kullanlmyor) Ground (RS232 logic ground) Data Set Ready (DSR) (kullanlmyor) Request To Send (RTS) (PC/PPI kablodan k) (svile seilebilir) Clear To Send (CTS) (kullanlmyor) Ring Indicator (RI) (kullanlmyor)
Modemler iin diiden erkee, 9 pinden 25 pine dnm iin adaptr gerekebilir
V3. 1
Plc ile balant kurulamazsa yine ayn mende yer alan communications ikonuna tklanr ve buradaki ayarlarn yle olmas gerekir. Remote address: 2, Local address: 0, Module: PC/PPI cable (COM 1), Protocol: PPI, Transmission rate: 9.6kbps, Mode: 11 bit, bu ayarlar yapldktan sonra PPI kablosunun zerinde bulunan anahtarlarn konumlar srasyla 010000 olmaldr. Bundan sonra PLC yi bilgisayardan RUN veya STOP moduna geirebiliyorsak iletiim salanm demektir. imdi de men ubuundaki ikonlar srasyla inceleyelim. Men ubuunda srasyla; File, Edit, View, Plc, Debug, Tools, Windows, Help ikonlar vardr. imdi bunlardan birincisini yani File mensn inceleyelim. Windows tabanl programlarn temel bir mens olup Trkede dosya denilen bu men aadaki komutlar ierir.
FILE MENS New: Buradan yeni bir izim ekran alr. Ayrca ksa yol olarak Ctrl+N tularna klavyeden basarsak yine bu men alr. Open: Burada kaydedilen bir dosyay disketten veya bilgisayardan amaya yarar. Ayrca Ctrl+O ile de ksa yol olarak alr. Close: Am olduumuz izim ekrann kapatr. Ancak kapatrken bize izmi olduumuz program kaydetmek isteyip istemediimiz sorulur, kaydedeceksek dosya adn yazp kaydet tuuna basarz. Save: Yapm olduumuz program kaydetmek iin kullanlr. Save as: Yine yapm olduumuz program bu sefer farkl kaydetmek iin kullanlr. Import: Kullandmz programa uygun bir programda izilmi bir program bizim kullandmz programa almak iin kullanlr. Export: Buda ayn import gibidir ancak burada izdiimiz program bir baka uyumlu programa atmak iin kullanlr. Upload: PLCde ykl olan program bigisayar ekranna alr.Ksa yol olarak Ctrl+U kullanlmaldr. Download: Ekrandaki program PLC ye yklemek iin kullanlr. Bununda ksa yolu Ctrl+D dir. Page setup: Yazc ayarlar buradan yaplr. Print preview: Bask nizlemedir.(Yazcdan kada geecek son eklin izlenmesi) Print: Burada da yazc ayarlar yaplr. 1: En son kullandmz dosyay gsterir. Exit: Programdan kmak iin kullanlr, bastktan sonra bize program kaydetmeyi isteyip istemediimiz sorulur, kaydedeceksek YES demeliyiz. ED T MENS Undo: Son olarak izdiimiz nesneyi eer yanl izdiysek O ekli geri almak iin kullanlr.(Geri al ilemi) Cut: stediimiz bir ekli yerinden kesmek iin kullanlr.(Kes) Copy: stediimiz bir ekli kopyalamak iinkullanlr.(Kopyala) Paste: Kestiimiz veya kopyalamak istediimiz nesneyi yaptrmak iin kullanlr.(Yaptr) Select all: izim yaptmz dosyada ki btn nesneleri semek iin kullanlr. nsert: eklimize ekleme yapmak iin kullanlr. Mesela yeni bir network eklemek istediimizde kullanlmaktadr. Delete: Seili olan tek bir nesneyi yada bir network u silmek iin kullanlr. Find: ok kark devrelerde bir network u bulmak ok zordur. Bu komut ile bulmak istediimiz network numarasn yazp okeylersek o networku bulur.(Bul) Replace: Yerlerini deitirmek isteimiz elamanlar bulduktan sonra baka bir elamanla deitirebiliriz.(Deitir) Go to: Gitmek istediimiz network numarasn buraya yazarak gidebiliriz.(Git)
V EW MENS:(Grnm) Stl: Statement List trnde komutlarla programlama ortamn seer. Ladder: izimimizin merdiven mant ile izilmesini salar. Fbd: Semboller ile programlama ortamn seer. Symbol table: Programdaki sembolleri gsterir ancak, bunlar kendimiz yazmamz gerekir.(Giri ve klarn adreslerine karlk isimler atanr.) Status chart: Bu listeye yazlan giri,k veya deikenlerin durumu izlenebilir. Data block: Deiken hafzasna balang deerleri atanmasn salar. System block: Burada sistem hakkndaki ayarlar vardr. Toolbars: Ekrann en stnde bulunan yardmc butonlar gizlemeye veya karmaya yarar.(Ara ubuklar) Navigation bar: En soldaki gezinti mensn amaya veya kapamaya yarar. Instruction tree: Aa eklindeki talimat mensn, yani izim ekrannn hemen solundaki meny kaldrr yada getirir. Output window: PLC nin hangi ilemi yaptn gsteren ekrann en altndaki penceredir ve bu pencerenin aktif veya pasif yaplmasn salar. Zoom: Ekran yaknlatrmak iin kullanlr. Properties: Programn zelliklerini gsterir.
PLC MENS Run: Plc yi alma moduna alr. Stop: Plc yi durdurma moduna alr. Compile: Aktif penceredeki program derlemek iin kullanlr. Compile all: Programlarn hepsinin birden derlenmesi iin kullanlmaktadr. Clear: PLC nin hafzasndaki program silmek iin kullanlr.(PLC Stop modunda) Power-up reset: Byk hatalar olutuunda PLC yi resetlemek iin kullanlr. Information: PLC nin zellikleri hakknda bilgi verir. (rnein PLCnin modeli,giri-k dzenlemesi,alma modu..). Program the memory cartridge: Programnz bir EEPROMa saklama seeneidir. Create data block from ram: CPUnun hafzasn EEPROMa oradanda Data Bloka kaydrr. Time of day clock: PLC yi gnn hangi saatinde durmas hangi saatinde almas gerektiini buradan komut vererek yapabiliriz.Geerli saati grebilir, ayarlayabiliriz. Compare: Ekranda ak olan program ile CPUdaki program karlatrr. Type: PLC nin eidi,CPU su ve bilgisayarla iletiim ayarlar buradan seilmektedir.(Elinizdeki PLCde bulunmayan seenekleri kullandrmayarak batan hata yapmanz engellenir.)
DEBUG MENS :(Hata Bulma) First scan: Yaptmz devrenin bilgisayar tarafndan ilk taramas yaplr. Multiple scans: Bu da devreyi oklu olarak inceler ve bize ka devir daim yapacan sorar eer devremizde hata yoksa 0 errors yazar. Program status: Programdaki giri veya klarn enerjilenme durumlarn gsterir. Chart status: Bilgi al verii yapmamz salar.
TOOLS MENS :(Aralar) Instruction wizard: renim sihirbaz dr.Karmak ilemlerin kolayca yaplmasna salar. Td 200 wizard: TD-200 Programlama biriminin mesajlarn ayarlamamz salar. Customize: Ksayol ubuklarn kaldrmak veya getirmek iin kullanlr.(zelletir) Options: Dili, ekrann rengini ve benzeri ayarlarn yapld yerdir.(Seenekler)
W NDOWS MENS :(Pencere) Alm pencerelerin ekranda yerleiminin ayarland mendr. Cascade: izimimizin arka arkaya ekranda grnm ile ilgilidir. Dier ikiside ayn grevi grmektedir.Ayrca altta bulunanlar ise kullanmda olan dosyalar gstermektedir. Horizontal: Grnm yatay blmlendirmemizi salar. Vertical: Grnm dikey blmlendirmemizi salar.
HELP MENS :(Yardm) Contents and index: Burada yardm konular hakknda endeks vardr. Aramak istediimiz bir yardm konusunu bu mende yer alan Bul adl butona tkladktan sonra ismini yazarak bulabiliriz. What is this: Bir soru iareti semboln yardm istediimiz nesnenin zerine gtrp tklarz. About: Kullanlan Microwin yazlm hakknda bize bilgi verir.
rnek1: M CROW N programn kullanmay renmek amacyla aada verilen rnekteki izimin yapl anlatlacaktr. Balamadan nce PLC adl menden CPU yu 224XP semeliyiz. (Bu ilem programn sonunda da yaplabilir). Programa balamadan nce konfigrasyon yaparsak daha iyi olur. Yani girileri klar plc ye tantmamz gerekiyor. Bunu nasl yapacamz srayla grelim. View mensnden Symbol table mensn aarz. NOT: Yeni seilen bir elamann sembol adn sa tklayarak Define symbol seeneinde tanml sembol isimlerinden birini sememize imkan tanr. Burada yazanlar srasyla giri veya ka verdiimiz isim, adres (adresler: giriler I0.0I0.5 e, klar ise Q0.0, Q0.3 kadardr) ve birde yazlmas gerekiyorsa aklama yazlr. Daha sonra devreyi kurmaya balayalm bunun iin F4 veya ksa yol ubuundan kontaklar karrz buradan hangisi iimize yaryorsa onu alrz, burada en sttekini seelim. Daha sonra yine ayn yerden ama kapal konta alalm ve F6 ya basarak ta kmz seelim bu k dahili bir ktr onun iin de adresinin M ile balamas gerekir.Tekrar F4 e basarak ak bir kontak daha alalm bu ak kontak bizim dahili rlemizin ak konta olup onunla ayn ismi tamak zorundadr. Daha sonra F9 tuuna basarak kutular aarz bu kutulardan TON u (Timer On belirli bir zaman sonunda kontaklar konum deitirir.) seeriz adresini T37 setikten sonra son ksma geliriz, burada da zamann ak kontan motor knn nne kayarz. Normal bir k olan motor kn da F6ya basarak karrz ve adresi motor veya Q0.0 yazarz.Programmz artk almaya hazr duruma gelmitir. Eer PLC ye ykleyip denemek isterseniz file mensn den DOWN LOAD sein ve yklemesini bekleyin, ykleme srasnda PLC nin stop modun da olmas gerekir.(RUN modunda ise bilgisayar size; PLC yi stop moduna almak istermisiniz diye sorar yes dediimizde PLC stop modunda dr. ) stop modundayken PLC ye ykleme yaplr. Bekleyin daha sonra ister bilgisayardan ister PLC nin zerindeki anahtardan RUN moduna getirilir ve altrlr. Not: rnekteki zaman rlesi 10sn gecikmeli olarak alr.Verdiimiz 100 deerini 100 ile arpar sonu msn.dir. rnein; 25sn. yapmak istiyoruz, PT deerini 250 gireriz ve buda 250*100=25000msn.Eder bunu sn. cinsinden yazarsak 25000/1000= 25sndir. almas: Start a basldnda dahili rle mhrleme yapar, dahili rleye ait ne kadar kontak varsa hepsi konum deitirir. 2. satrdaki dahili rlenin ak konta da konum deitirir ve zaman isimli zaman rlesini devreye sokar bylece zaman rlesi 10sn. saymaya balar 10sn. sonunda zaman rlesinin kontaklar da konum deitirir bylece motor alr, durmas sadece stop butonu ile gerekleir. imdi de PLC ye yazdmz program nasl ykleriz adm adm bunu grelim. File mensn den veya Ctrl+D tularna basarak yandaki download mensn aarz. kan ekranda PLC ye hangi bloklar yklemek istediimizi sorar (genellikle hepsi yklenir) , daha sonra ok tuuna basarak PLC ye program yklemeye balayabiliriz. Eer PLC stop modun da deilse bilgisayar bir uyaryla plc yi stop moduna
almamz gerektiini syler buna da tamam dediimizde PLC stop moduna alnr ve program yklenmeye balar. Eer yklemeye altmz program sorunsuz yklendi ise yandaki uyar karmza kar. PLCyi bilgisayardan yada PLC zerinden RUN moduna alrz ve programmz almaya hazr hale gelmitir. rnek2: Bantl bir sistemde snr anahtarna arparak kk kutular gemektedir. Bu kk kutulardan 10 adet geip byk bir kutunun iine dolmaktadr. Snr anahtarnn nnden her 10 adet kutu geiinden sonra baka bir motor alacaktr. Bu motorda dolan kutular kamyona yklemektedir, bu devreyi imdi tasarlayalm. zm: Band altran motora M1, snr anahtarna da SA1 , kamyona ykleyen bandn motoruna da M2 diyelim. Yine her zamanki gibi giri ve klar PLC ye tantalm. Devrenin birde mhrlemesi olmaldr, bunlara da balatmaya start, durdurmaya stop, mhrleme k olarak ta dahili rle kullanalm, ayrca 2. motoru durdurabilmek iin SA2 isimli bir snr anahtarna ihtiyacmz vardr. Devrenin giri ve klarn PLC ye tanttktan sonra tekrar merdiven mantn aarak eklimizi izmeye balayabiliriz. F4 tuuna basarak bir ak kontak seiyoruz ve ismine start diyoruz daha sonra tekrar F4 e basarak bu sefer de kapal kontak seerek ismine stop diyoruz. Dierinde ise F6 ya basarak normal bir k seiyoruz adna dahili diyor ve bunun ak kontandan mhrleme yapyoruz.Sonraki aamalarda ayn ekilde devam ediyor. Saycya gelince ise F9 a basp CTU (Counter Up yani yukar sayc)yu seiyoruz. Saycnn en st ksmna saydrmak istediimiz bir anahtar takyoruz. (bizim devremizde snr anahtar ile saym yapld iin bu ksma SA1 i koyduk). Saycnn orta ksmndaki balant ise reset ksmdr.(eer saycy resetlemezsek sayc saym iini yapamaz) Biz bu ksma da motor 2nin ak kontan taktk. En alt ksm ise saydrmak istediimiz say deeridir. Dier ksmlar da tamamladktan sonra devre hazrdr. PLC ye yukardaki rnekteki gibi ykleyebilirsiniz. almas: Starta bastmzda stop giriinin zerinden dahili k enerjilenir. Ak kontan da kapatarak mhrleme yapar, ayrca snr anahtarn ve M1i devreye sokar. Daha sonra SA1 her kapandnda sayc bir say yukarya sayar say deeri 10 a ulatnda kontaklar konum deitittirir. Bu sayede motor2 devreye girer ve sayc da resetlenmi olur. Ayrca SA2, motor2 yi durdurmadan sayc aktif duruma geemiyecei iin burada bant motorunu yani M1 i durdurmalyz bunu da motor1 in nne saycnn kapal kontan ekleyerek yapabiliriz. SA2 kapandktan sonra motor2 de durur ve ayn olaylar tekrar eder. rnek3: Bir motoru yldz-gen yol verme ile altrmak istiyoruz. Ayrca bu motoru dinamik frenleme ile durdurmak istiyoruz bu artlar salayan PLC devresini kuralm.
Not: Baz devrelerde motorun aniden durmasn isteriz, bu durumlarda motorlar frenlemek gerekir bu frenlerden biride dinamik frenlemedir. Dinamik frenleme; fazl asenkron motorlarn 3 faz beslemesi bittikten hemen sonra herhangi iki fazna doru akm verilip motorun sarglarnda motoru frenleyen bir doru akm dolatrlmas olaydr. Not: Yldz-gen yol verme; Asenkron motor ilk kalk annda ok akm eker bunu nlemek iin motor ilk nce yldzda altrlr ve sarg bana den gerilim 220V olur ve 380V a gre daha az akm eker. (uzun sre yldzda altrlrsa motor yanabilir.) Daha sonra gene geilir sarg bana bu sefer 380Va der ama motor devrini alm olduu iin fazla akm ekmeden alr. zm: Her zamanki gibi giri ve klar PLC ye tantalm. Girite kullanlanlar; start butonu, stop butonu. kta kullanlanlar; yldz, gen, fren, zaman rlesi. Bunlarn yannda bir adette dahili rle kullanmak gerekir. Devremizi de her zamanki gibi kurarsak; almas: Starta basldnda Ara rle enerjilenir ve ak kontan kapatarak mhrleme yapar. Bylece dahili rlenin altnda bulunan ak konta da kapanr ve motor yldz da almaya balar. Zaman hesaplarsak 60*100=6000msn.=6sn. yani yldz devrede 6sn kalyor ve yerine geni brakyor, bundan sonra motor gende almaya devam eder. Stop butonuna basldnda ise Ara rle devreden kar dolaysyla buna bal olan klarda enerjisiz kalr, yalnzca dinamik fren k enerjili kalr, dinamik frenleme ancak bizim Stop a bastmz kadar srecektir. Not: Devrede yldz ve gen klarnn mhrlemesine gerek olmad iin yaplmamtr. nk bunlar Ara rle tarafndan mhrlenmilerdir. Aklama: Gerek kumanda devrelerinde zaman rlesinin devreden karlmas gerekir. nk zaman rlesi srekli enerjili kalr ama PLC de byle bir sorun olmad iin devrede kalmasnn bir sakncas yoktur. rnek3: Bir trafik devresi yapalm( krmz 15sn, krmz-sar 3sn, yeil 10sn ve sar 3sn yandktan sonra tekrar batan). Yine giri ve klar tantalm; Daha sonra da devremizi izebiliriz.
almas: Starta bastmzda dahili rle mhrleme yapar, bunun sonucunda da krmz lamba ve zaman1 enerjilenir ve zaman 12sn sayar. 12sn sonunda zaman2 enerjilenir, bu enerjilenme sonunda krmz ve yeil ayn anda 3sn yanarlar, bylece krmz lamba da 15sn yanm olur, ayrca tekrar isimli zaman rlesi de devreye girer. Bir sonraki aamada ise zaman3 devreye girer sar ve krmz lambalar snerken yeil lamba yanmaya balar tekrar isimli zaman rlesi 30sn sonra devreden kt iin yeil lambann mhrlemesini yapmak zorundayz, 15sn sonra zaman3 te devreden kt zaman devre tekrar baa dner krmz lamba tekrar yanar. rnek5: 3 motor aadaki artlara gre altrlacaktr. 1-) 1. motor 20sn alsn 2-) 2. motor 1.motordan 30sn. sonra devreye girecek 3-) 3. motor 2. motordan 20sn sonra devreye girecek ve 10sn 2. motor ile alacak. 4-) 3. motorda 10sn altktan sonra devrenin enerjisi tamamyla kesilecek. zm: Bu devrede 3 motor iin 3 adet normal k, mhrleme iin 1 adet dahili rle, zaman ayarlar iinde 3 adet zaman rlesi kullanmamz gerekir.
Gerekli balantlar da yaptmzda karmza yandaki ekil kar. almas: Starta bastmzda zaman3 n kapal konta zerinden dahili rle enerjilenerek mhrleme yapar. Bir sonraki aamada ise motor1 zaman1 in kapal konta zerinden enerjilenerek alr, bu srada zaman1 rlesi de 20sn saymaya balamtr. Ayrca motor1 in ak kontada kapanr ve zaman2 de devreye girer 30sn saymaya balar. 20sn sonra zaman1 rlesi kontaklarn deitirir bylece motor1 devreden kar 10sn sonra motor2 alr motor2 nin almasna bal olarak zaman3 te devreye girer motor2 ve motor3 ayn anda 10sn alrlar 10sn sonunda zaman3 kontaklarn konum deitirerek devrenin enerjisini keser.
rnek6: 3 adet motor aadaki artlara gre alacaktr. 1- Starta bir kere basldnda 1. motor 2- Starta iki kere basldnda 2. motor 3- Starta kere basldnda 3. motor alsn Not: Motorlardan birisi alrken dier ikisi almayacak.
zm: Giri klar tantalm. Daha sonrada devre elemanlarn yerlerine monte edelim.
almas: Starta bir kere bastmzda 1. motor direkt olarak devreye girecek ve de mhrlemesini yapacaktr, sayclar yeterli sayya ulamadklar iin enerjilenmiyecektir. Starta iki defa basldnda say1 devreye girecek motor2 enerjilenecek ve motor1 in nndeki kapal konta aarak motor1 i devre d brakacak, starta defa basldnda ise say2 devreye girecek bu srada say1 de devrede motor2 de alabilir bunu nlemek iin motor2 nin nne motor3 n kapal kontan koyarz buna kilitleme denir. . Her motor mhrlemesini ayr ayr kendisi yapt iin sadece bir stop ile devrenin btn enerjisi kesilebilir.