Gjithsej 100 pike 1. Esse 10 2. Pyetjet shumefishe 60 3. Ushtrimet 20 4.

Case Study 10 Koha 2 0re e 30 minuta

Emri ________________ Mbiemri______________

Teze Bisnes Nderkombetar Janar 2008

I. ESSE 10 pike (zgjidhni vetem njeren nga essete e meposhteme)

Arsyetoni rreth pohimeve te meposhme ne formen e nje Esse-je jo me shume se nje faqe. a. Duke analizuar trade creation dhe trade divertion per vendet me nivel inferior zhvillimi dhe struktura te njeaneshme ekonomike, nje student amerikan ka pohuar: I say YES to technology, I say May be to free trade b. Arsyeto instrumentet per zbutjen e kostove afatshkurtra afat mesme te tregtise se lire midis BE dhe Shqiperise ne kuadrin e MSA dhe OBT. II. RASTI 1.8: RRITJA E NOKIAS FINLANDEZE 10 PIKE Kerkesa: Identifiko faktoret baze ose te avancuar qe kane bere te mundur perparesine konkurruese te Nokias ( Kujto Porterin!) Industria e pajisjeve t telefonis celulare ka qen nj nga historit m t famshme t zhvillimit t nj kompanie gjat viteve 90. Numri i abonentve celular sht rritur me shpejtsi. N fund t vitit 1997, n t gjith botn kishte m shum se 100 milion abonent, kundrejt 10 milion n 1990. Firmat q sundojn tregun botror t pajisjeve celulare (p.sh., aparate celulare, pajisje baz, pajisje dixhitale etj.) jan tre: Motorola, Nokia dhe Ericsson. Nga t tria kto kompani, zhvillimi i Nokias ka qen ndoshta m befasuesi. Fillimet e Nokias jan n Finland, nj vend q nuk t shkon n mendje kur bhet fjal pr kompani q drejtojn teknologjin botrore. N 1980, Nokia ishte nj konglomerat finlandez me aktivitete q prfshinin: prodhimin e veshjeve, prodhimin e letrs, t pajisjeve elektronike, dhe t pajisjeve t telekomunikacionit. Sot ajo prmendet si prodhuese me 10 miliard dollar t pajisjeve t telekomunikacionit, ku z vendin e dyt pas Motorola-s, me shitje dhe fitime q rriten me mbi 30 pr qind n vit. Si u b e mundur q nj ishkonglomerat, si Nokia t marr pozicionin e liderit botror n pajisjet celulare? Shumica e prgjigjeve lidhen me historin, gjeografin dhe politikn ekonomike t Finlands dhe fqinjve t saj nordik. Historia fillon n vitin 1981 kur vendet nordik krijuan rrjetin e par celular ndrkombtar. Ato kishin arsye t forta pr tu br pionier. N zonat me dendsi t ult popullsie, dhe me nj klim t ftoht, jo shum t kndshme, kostoja e shtrirjes s shrbimit telefonik tradicional kabllor ishte shum e lart. Kushtet e mesiprme e bjn edhe m t domosdoshm telekomunikimin, sidomos pr njerzit q udhtojn pr n Arktik n koh dimri apo pr pronart e shtepive n zonat veriore t ngrira, q n raste aksidentesh, kan doemos nevojn e nj telefoni pr t krkuar ndihm. Si rezultat, Suedia, Norvegjia, dhe Finlanda u bn vendet e para n bot q investuan seriozisht pr telekomunikimin celular. Ato llogaritn, pr shembull, q, pr t sjell nj linj telefoni normale deri n nj nga kto vende nordik nevojiteshin 800 dollar pr nj abonent, kundrejt 500 dollar pr nj linj telefoni celular. Pr pasoj, n vitin 1994, 12 % e njerzve n Skandinavi kishin telefon celular, kundrejt m pak se 6 pr qind n SHBA, si tregu i dyt m i zhvilluar. Nokia, si nj ofrues afatgjat i pajisjeve celulare tashm ishte i mirpozicionuar pr t shfrytzuar prparsit e ktij zhvillimi, por, n Finland, kishte edhe forca t tjera q ndihmuan Nokian t zhvillonte tehun e vet konkurrues. Ndryshe nga do vend tjetr i zhvilluar, Finlanda nuk ka pasur kurr nj monopol kombtar telefonik. Shrbimi telefonik i vendit, q hert ofrohej nga afro 50 kompani lokale telefonike t pavarura, bordet e zgjedhura t t cilave vendosnin mimet n mnyr referendare (q natyrisht do t thot mime t ulta). Kjo ushtri kompanish, q ofron shrbim telefonik me mime t ulta, nuk e ka perkedhelur Nokian n vendin e saj. Me pragmatizmin e tyre tipik, finlandezt synonin t blinin nga

ofruesi me kosto m t ult, pa e vrar mendjen nse ky ishte Nokia, Motorola, Ericsson apo dikush tjetr. Kjo situat ishte mjaft e ndryshme krahasuar me shum vende t zhvilluara deri n fund t viteve tetdhjet e n fillim t viteve nntdhjet, ku monopolet e zakonshme telefonike i blinin pajisjet nga nj ofrues vendas (dominant) ose i prodhonin ato vet. Nokia iu prgjigj ktij presioni konkurrues duke br t pamundurn pr t ulur kostot e prodhimit. Duke mbetur ndrkaq e para n teknologjin celulare. Pasojat e ktyre masave jan t qarta. Ndrkoh q Motorola mbetet numri nj n pajisjet celulare, Nokia sht lidr n teknologjin celulare dixhitale, s cils duket q i prket e ardhmja. Nokia udhheq sepse Skandinavt filluan t orientohen nga teknologjia dixhitale 5 vjet para pjess tjetr t bots. Gjithashtu, duke pasur presionin e klientve finlandez pr koston, Nokia ka sot koston m t ult se do prodhues i pajisjeve celulare n bot, duke u br nj ndrmarrje m fitimprurse se Motorola. Fitimi operacional i Nokias n vitin 1996 ishte 8.3 %, krahasuar me 4.1 % t Motorolas. Burimi: Charles W. L. Hill International Business, Competing in the global marketplace fq. 142-143

II. Pyetje shumefishe (120 *0.5 = 60 pike)

1. Nga pikpamja e mjedisit nderkombetar ku operon nje kompani faktore te tille si koknurenca, kufizimet ligjore, kontrolli shteteror, klima jane shembuj te: A) Elemente te kontrollueshem. B) Elemente te pakontrollueshem. C) Elemente te parashikueshem D) element demografike. E) elemente culturore. Faktoret e meposhtem jane te elemente te pakontrolllueshem te mjedisit nderkopmbetar me perjashtim te: A) Forcat ekonomike B) Konkurrencva C) Produkti. D) Kultura E) Politika dhe ligjet. Cili nga hapat e meposhtem te analizes nderkulturore per izolimin e ndikimit te self-reference criterion mund te zgjidhe problemin? A) Ripercakto problemin pa ndikimin e SRC-ve dhe zgjidh problemin me optimumin e synimit te biznesit. B) Izolo ndikimin e SRC-ve ne problemin dhe agzaminoe me kujdes se si dhe sa e komplikon problemin. C) Percakto synimin dhe qellimin e biznesit sipas mormave traditave zakoneve kultures ne vendin meme. D) Percakto problemin apo synimin e biznesit sipas mormave traditave zakoneve kultures ne vendin e huaj nepermjet konsultimit me diasporen ne ato vende. E) Asnje nga hapat e mesiperme. Bilanci I pagesave te nje vendi rregjistron te gjithe transaksionet financiare qe ndodhin ndermjet: A) banoreve te vendit dhe partnereve te huaj tragtare. B) rezidenteve te nje vendi dhe pjeses tjeter te botes per nje periudhe te caktuar kohe. C) midis ofruesve dhe marresve. D) midis organizatave fitimprurese dhe jofitimprurese per nje periudhe pesevjecare. E) midis 100 kompanive me te medha te nje vendi dhe 100 kompanive me te ,edha te globit. Xhetit i eshte kerkuar nga kompania e tij te rishikoje nje sere pengesash jo tarifore qe ka perdorur Autoriteti Portual i Honk Kongut per te kontrolluar doganat dhe procedurat administrative hyrese. Cilen nga kategorite e meposhtme do te konsideronte si barriere jo tarifore doganore dhe administrative hyrese? A) Marreveshjet e zakonshme marketing B) kufizimet vullnetare te eksportit C) detyrimet doganore D) Subvencioni i eksporteve. E) Kerkesat per dokumentacion. Kur SHBA-te refuzojne tu shesin te mira Iranit per shkak te perceptimit si bend qe sillet brutalisht dhe terrorist ky refuzim quhet: A) boycott. B) embargo. C) tariff. D) orderly market agreement. E) None of the above. Cili nga tippet e kodeve ligjore gjenden SHBA, Kanada, Angli apo vende te tjera nen influencen angleze? A) code law B) common law C) religious law D) civil law E) universal law Ne se kerkoni te gjeni nje marrveshje te tregtise se lire antare te te ciles do te ishin disa shtete ishuj si Barbados, Haiti, Jamaica, and Trinidad-Tobago, ky do te ishte? A) CETA B) NAFTA C) CARICOM D) MERCOSUR E) CACM

2.

3.

4.

5.

6. 7. 8.

9. Te drejtat e patentave, markave tragtare a[pot e drejten per te perdoruru procese teknologjike nga nje kompani tjeter ja ne quajtur: A) direct exporting. B) indirect exporting. C) strategic alliances. D) licensing. E)Internet dot.com source sites. 10. Nje _____________________ eshte nje marrveshje biznesi e the,meluar nga dy ose me shume kompani per te koperuar per nevojat reciproke, ndare rriskun dhe arritjen e objektivave te perbashketa. A) Grup per shitje direkte B) eksplorim kontraktual C) IWeb site per import nepermjet internetit. D) aleance strategjike nderkombetare E) marrveshje francize 11. Marveshja Interim (e ndermjetme) pjese e MSA perfshin kerkesen per marveshje tetregtise se lire te Shqiperise me a. Qipron b. Turqine c. Serbine d. Irakun e. BE 12. Ne ditet e sotme EFTA ka prirje te rrise nuMrin e antareve: a. E vertete b. gabuar 13. NAFTA eshte Zone e Tregtise se Lire te Amerikes Latine a. E vertete b. e gabuar 14. ASEAN eshte Zone e Tregtise se Lire te Azise Juglindore a. E vertete b. e gabuar 15. Deget e kompanive konsiderohen banore te vendit prites a. E vertete b. e gabuar 16. Huate dhe interesi per to rregjistrohen ne llogarite kapitale a. E vertete b. e gabuar 17. Deficiti i bilancit te pagesave nenkupton qe kerkesa per produktet vendase bie ne raport me kerkesen per importe dhe investime te huaja a. E vertete b. e gabuar 18. Llogarite korente jane autonome kurse llogarite kapitale jane kompensuese a. E vertete b. e gabuar 19. Tarifat specifike caktohen si shuma fikse per cdo njesi te importuar, ndersa tarifat ne vlere caktohen si % mbi vleren e mallrave te importuara a. E vertete b. e gabuar 20. Nga perdorimi i tarifave fitojne a. vetem qeveria b. konsumatoret c. qeveria dhe prodhuesit vendas 21. Sipas teorive moderne te tregtise mbeshtetjet shteterore duhet te orientohen: a. ne industrite e ndjeshme ndaj ekonomise se shkalles b. Neindustrite qe kontrollohen nga nje numur i kufizuar konkurrentesh ne nivel global c. Per penetrimin, qendrimin dhe rritjen e konkurrueshmerise ne tregjet nderkombetare te industrive nacionale d. te treja me siper 22. Ligjet e taksimit i konsiderojne filialet si pjese te kompanise meme a. E vertete b. e gabuar 23. Kreditimi i taksave ul detyrimet aktuale te taksave per tu paguar ne vend a. E vertete b. e gabuar 24. Zbritja e taksave ul sasine e te ardhurave te taksueshme a. E vertete b. e gabuar 25. Te ardhurat e degeve taksohen kur krijohen dhe jo kur merren nga mema a. E vertete b. e gabuar 26. Te ardhurat e filialeve taksohen kur merren nga mema a. E vertete b. e gabuar 27. Kreditimi indirekt i takses aplikohet kur mema zoteron me pak se 10% te filialit a. E vertete b. e gabuar 28. Kreditimi direkt i takses aplikohet kur mema zoteron me shume se 10% te filialit a. E vertete b. e gabuar 29. Ne fillim te operacioneve nderkombetare firma: a. Pajton nje manaxher eksporti nga jashte b. Parapelqen nje person brenda firmes 30. Kur firma perdor me shume kapital hua i ekspozohet me shume rriskut. a. E vertete b. e gabuar

31. Ne tregtine Countertrade produktet shkembehen me para? a. E vertete b. e gabuar 32. Countertrade eshte operacion: a. fillestar b. i avancuar c. Fillestar dhe i avancuar 33. Sasia minimale e monedhes me te cilen mund te futesh ne tregun future eshte me e ulet se ajo ne tregun forward a. E vertete b. e gabuar 34. Cili nga vendet e meposhtme ka shkallen me te ulet te individualizmit: a. Shtetet e Bashkuara te Amerikes c. Pakistani b. Hollanda d. Kanadaja 35. Eshte tendenca e njerezve tu perkasin grupeve qe mbeshtesin njeri-tjetrin ne shkembim te miresjelljes. a. kolektivizmi c. maskuliniteti b. feminiliteti d. distanca e pushtetit 36. Te paret tane kane qene me pak te veteplotsuar se ne a. E vertete b. e gabuar 37. Sipas teorise klasike, pasuria e kombeve varet nga thesari qe ata jane ne gjendje te akumulojne a. E vertete b. e gabuar 38. Krahasuar me tregtine e lire akumulimi i thesarit on me shume ne rritjen e mireqenies se popullit a. E vertete b. e gabuar 39. Teoria e avantazhit konkurrues te Porterit e perjashton teorine Heksher Ohlin a. E vertete b. e gabuar 40. Sistemi monetar i Bretton Woodsit karakterizohet nga kurset luhatese te kembimit? a. E vertete b. e gabuar 41. Ne tregun e kapitaleve marrin pjese: a) Individe, kompani, qeveri b) Fonde te perbashketa c) Fonde pensionesh d) Te gjitha te siperpermedura. 42. Avantazhet e Tregut Nderkombetar te kapitaleve jane: a) Zgjerimi i sasise e parave per huamarresit. b) Rritje e kostos se parave per huamaresit. c) Rritje e riskut per huadhenesit. d) Mundesi te kufizura per huamarresin. 43. Tregjet e euromonedhave konsitojne ne te gjitha monedhat e botes te cilat jane te depozituara: a) Ne vendet e origjines se monedhes. b) Ne vende te origjines se monedhes dhe jo te origjines se monedhes. c) Ne vende te tjera jo te origjines se monedhes. 44. Marrveshja interim eshte: a) Marrveshje per liberalizimin e levizjes se njerezve b) Pjese e Marrveshjes se MSA qe hyn ne fuqi me shpejte se ajo c) Marrveshje per mbrojtjen e pronave intelektuale d) Marrveshje qe parashikon heqjen menjehere te barrierave te tregtise midis BE dhe Shqiperise 45. Euro hyri ne qarkullim ne vendet e Bashkimit Evropian. a) 1 Janar 2000 b. 1 Janar 2001 c. 1 Janar 2002 d. 1 Janar 2003 46. Te gjithe faktoret e meposhtem ndikojne ne kursin e kembimit perve: a) Bilanci i pagesave b) Prqindja e interesit c) Inflacioni d) Karakteristikat psiko-garfike e) Rndsia e monedhs n tregun global 47. Cmimi me i lire i Big Mac eshte ne a) Kine b. Zvicer c. SHBA d. Argejntine 48. Efekti nderkombetar sipas Fisherit do te shkaktoje nje zhvleresim ne kurset e kembimit: a) spot b. forward c. future d. option

49. Vlera e SDR mesatare e ponderuar e Dollar, Jen, Pound, Franga franceze dhe Markes gjermane ishte: a) 1 SDR = 1.20 USD b. 1 SDR = 1.32 USD c. 1 SDR = 1.40 USD d. 1 SDR = 1.42 USD 50. Shitja e bonove te thesarit nga qeverite ndikon ne: a) Barazon oferten monetare me kerkesen ne tregje. b) Rritjen e ofertes monetare. c) Reduktimin e ofertes monetare. d) Asnjera prej tyre. 51. Deklarata e Barrosos lidhur me ngadalesimin e anetareve te rinj ne BE, mendoni qe lidhet me: a. BE do te orientohet me shume ne konsolidimin e vet te brendeshem b. Kandidatet e mbetur jane shume larg standarteve te pranimit c. a & b d. Politikat e vendeve kandidate jane te orientuara me pak ndaj integrimit evropian e me shume ndaj blloqeve te tjere ekonomike 52. Parku industrial turk GOSB eshte themeluar nepermjet: a. Partneritetit pushtet qendror - privat b. Parteritet pushtet vendor privat c. Vetem Privat vendas d. Privat vendas privat te huaj 53. Infrastruktura e Parkut industrial turk GOSB eshte financuar nga burime a. private b. shteterore c. Private dhe shteterore d. Grante nderkombetare 54. GOBS teknopark ka pershtatur modelin a. Irlandez b. Izraelit c. Indian d. Japonez. 55. Ceshtje themelore ne percaktimin e nen-njesive te nje kompanie nderkombetare jane: a. dimensioned e produktit b. Gjeografike, c. Funksionale d. Te treja 56. Eshte e vertete qe: a. Struktura e nje kompanie nderkomnbetare ndjek strategjine b. Strategjia e nje kompanie nderkombetare ndjek stretegjine 57. Bizneset e standardizuara ne tregjet boterore nga pikpamja e produktit, perdorimit, sjelljes konsuamtore dhe shperndarjes marrin dizavantazhe nga menaxhimi i perqendruar a. e vertete b. E gabuar 58. Kontrolli familiar i organizates dhe natyra hierarqike e mardhenieve te punes jane me te forte ne a. France, b. Gjermani c. Britanine e Madhe d. SHBA 59. Struktura me departament funksional tye eksportit eshte karakteristike e a. Operacione te avanacuara te Biznesit nderkombetar b. Stade fillestare te nderkombetarizimit 60. Faktoret e meposhtem percaktojne zgjedhjen e manaxhereve nderkombetare me perjashtim te: a. Disponibiliteti dhe cilesia e burimeve lokale c. Kushtet e mjedisit b Politikat e kompanise d. Qendrimi politik 61. Per perzgjedhjen e manaxhereve nderkombetare perdoren te gjithe kriteret e meposhtem me perjashtim te : a. Kopetenca b. Pershtatja c. Raca d. Karakteristikat personale. 62. Mbajtja e nje bilanci te madh cash eshte strategji e rrisk i larte fitim i larte? a. e vertete b. E gabuar 63. Motivet e meposhteme jane proaktive me perjashtim te: a. presioni konkurues b. fitimi c. Informacion ekskluziv d. ekonomia e shkalles 64. Ne BE Kerkojne miratim unanim te gjitha ceshtjet e meposhtme me perjashtim: a. politikat transportit, b. taksat, c.politika e jashtme dhe siguria, d. emigracioni, 65. Ndarja e pushtetit legjislativ me Keshillin e BE eshte rol, funksion i: a. Komisionit Evropian b. Keshillit te Ministarve, c. Parlamentit Evropian 66. Kushtetuta e BE eshte rrezuar ne: a. Athine b. France, c. Bruksel, d. Rome 67. BE eshte partneri kryesor tregtar me Shqiperine? a. Po, b. Jo 68. Kompania qe ka ofruar nje material per antidumpingun ne Shqiperi eshte: a. 2K grup, b. Deka, c. FPM, d. Kurum

69. Marrveshja Interim ose e ndermjetme eshte: a. Kalim nga marrv simetrike ne asimetrike b. Nga asimetrike ne simetrike c. Asnje ndryshim me paramarrveshjen 70. Starbucks sht kompani qe meret me biznesin: a. muzikes, b. autoveturave, c kafese, d. djathit feta 71. Shqiperia akordon asistence financiare per eksportet a. E vertete b. E Gabuar 72. Kompanite angleze jane optimiste per efektin e BE ne tregun e vendit te tyre? a. e vertete b. e gabuar 73. Shqiperia tashme ka nenshkruar marreveshjen e Tregtise se Lire me Greqine. a. e vertete b. e gabuara 74. Suksesi i P&G ne Japoni pas deshtimit fillestar i dedikohet te gjithe faktoreve te meposhtem pervec: a. Formules se produktit b. Ndryshimit te paketimit c. Politikes se mimit d.Reklame agresive 75. Motoja egziston nje bote e vogel pas gjithe kesaj i perket kompanise a. Disney Land b. Mazda c. Hitachi d. Kawasaki 76. Zbatimi i standardeve nderkombetare te kontabilitetit ne Gjermani ishte rezultat e motivimit: a. proaktiv b. reaktiv 77 Kontabiliteti ne Kine synon: a. Grumbullimin e informacionit b. Konsolidimin e raporteve financiare c. Fiskalin d. Te treja 78 Monsanto shquhet per: a.Trajnimin e manaxhereve nderkombetare b. Programet per riatdhesimit te manaxhereve c.Trajnimin e familjes se manaxherit nderkombetar d. Trajnimin nderkulturor 79. Motoja To become the best automaker in the world i perket: a. Toyotas, b. Fordit c. Benzit d. Fiatit 80. Punonesit punojne me shume ore pune ne nje vit ne: a. Republiken eke, b. Holande, c. Zvicerr, d. Britani 81. Shkallen me te larte te pranueshmerise ndaj kulturave te huaja e ka: a. Franca, b. Gjermanina, c. Holanda, d. Suedia 82. Shkallen me te ulet te pranueshmerise ndaj kulturave te huaja e ka: a. Franca, b. Gjermanina, c. Holanda, d. Suedia 83. Koston me te ulet te jeteses nga kater vendet e kane bote e ka: a. Argjentina, b. Britania, c. Danimarka, d. SHBA 84. Midis Matsushites dhe MCA eshte kryer transaksioni: a. Matsushita ka blere MCA, b. MCA ka blere Matsushuten. c. Te dyja kane krijuar ndermarrje te perbashket 85. Produkti me i globalizuar eshte: a. Veshjet, b. Frutat, c. Elektroniket, d. Telekomunikimi. 86. Numuri nje ne teknologjine celulare dixhitale ne bote eshte: a. Ericson, b. Motorola, c. Nokia, d. Samsung 87. Operacioni i parei i Toyotes ne SHBA ishte ne : a. Fremont, Kaliforni, b. Xhorxhtown, c. Omaha, d. Philadelfia 88. Peso eshte monedhe e a. Porto Rikos, b. Spanjes, c. Meksikes, d. Venezueles 89. Bata LTD eshte kompani e prodhimit te: a. Veshjeve, b. Bananeve, c. Kepuceve, Automobilave 90. Kongo (Zaireja) citohet si nje shembull i nje politike te FMN: a. E gabuar, b. E drejte 91. Bahti dhe Finance One ju kujtojne: a. Tajlanden, b. Filipinet, c. Singaporin d. Malajzine 92. Duke marre pjese ne tregjet forward Japan Airlines (JAL) ka a. Shmangur rriskun, b. ka humbur shuma te medha 93. Ne rast se ne ate kohe do te ishin te zhvilluara tregjet OPTION Jal do te kishte perjetuar humbje me te vogla a. e vertete b. E gabuar

94. Kostoja e nje kompanie nga mos realizimi i nje kontrate Option eshte a. zero b. Kufizuar d. E ndjeshme 95. Downey ju kujton: a. Cokollatat, b. superat, c. veturat, d. kepucet 96. Industria e naftes ne Venezuele eshte nje shembull I politikes se investimeve: a. Politike e mbyllur ndaj investimeve te huaja b. Politike e hapur ndaj investimeve te huaja c. Politike e mbyllur qe kalon ne nje politike te hapur 97. Ecoban dhe First Interstate of California ju kujtojne operacione: a. Countertrade, b. Lincesing, c. Eksport indirect, d. Franciza 98. Ecoban eshte e motivuar ne bisnes ne menyre a. ProaKtive b. Reaktive 99. Procter and Gamble e manaxhon thesarin ne shkalle : a. Te shperqendruar, b. Rajonale, c. Globale 100. Shmangesit me te medhenj te detyrimeve fiskale nepermjet mimeve te transferomit jane: a. Britaniket, b. Gjermanet, c. Kanadezet, d. Japonezet 101. Te blesh ose te shesesh valute ne tregun spot do te thote qe levrimi i valutes te behet brenda 1 jave? a. E vertete b. e gabuar 102. Te blesh ose te shesesh valute ne tregun option do te thote qe levrimi i monedhes do te behet pas nje kohe te percaktuar, por me nje cmim te parapercaktuar ne kontrate ? a. E vertete b. e gabuar 103. Te blesh ose te shesesh valute ne tregun forward do te thote qe levrimi i monedhes do behet pas nje kohe te paracaktuar, por me cmimin ne kete kohe te paracaktuar ? a. E vertete b. e gabuar 104. Sasia minimale e monedhes me te cilen mund te futesh ne tregun future eshte me e ulet se ajo ne tregun forward a. e vertete b. e gabuar 105. Dollari amerikan quhet Eurodollar vetem kur ai investohet ne Europe? a. e vertete b. e gabuar 106. Elementet e meposhtem jane elemente te kultures, -pervec: a. fitimit c. vlerave b. besimit fetar d. menyrave 107. Problemi me i madh ne perkthimin nga nje gjuhe ne tjetren eshte: a .pas perkthimit mesazhi eshte me i gjate b.pas perkthimit mesazhi eshte me i shkurter c. mesazhi nuk merr kuptim ne nje gjuhe tjeter sepse disa nga fjalet nuk kane kuptim d. kostoja e perkthimit eshte shume e larte 108. Eshte kufiri ne te cilin njerezit ndjehen te demtuar nga situatat ambicioze dhe kane krijuar institucionet dhe besimet per pakesimin ose evitimin e ketyre pasigurive. a. individualizmi c. maskuliniteti b. distanca e pushtetit d. evitimi i pasigurise 109. Cili nga vendet e meposhtme ka shkallen me te ulet te individualizmit: a. ShBA b. Pakistani c. Hollanda d. Kanadaja 110. Konfiskimi i pasurise dallon nga shpronesimi ne ate qe firmat nuk kompensohen kur ato konfiskohen a. E vertete b. e gabuar 111. Sanksionet priren drejt masave te vecanta shtrenguese te pjesshme, ndersa embargot zakonisht jane me te thella a. E vertete b. e gabuar 112. Ekspozimi ekonomik eshte dukuri afatshkurter? a. E vertete b. e gabuar 113. Deviza funksionale mund te jete monedha e vendit prites ose e vendit meme, por kurresesi e nje vendi te trete a. E vertete b. e gabuar 114. Politika diversifikuese rrit shkallen e rrezikut a. E vertete b. e gabuar 115. Zona e tregtise se lire parashikon bashkepunim te ngushte midis anetareve,

lidhur me politikat monetare, fiskale dhe ato te punezenies. a. E vertete b. e gabuar 116. Bashkimet doganore parashikojne politika tregtare te pavarura ne raport me vendet joanetare. a. E vertete b. e gabuar 117. Tregu i perbashket parashikon perdorim te monedhes se vetme nga te gjithe anetaret a. E vertete b. e gabuar 118. Kur nje grup vemdesh tregtojne lirisht midis tyre dhe mbajne pengesa tregtare te perbashketa kundrejte jo anetareve, priten vetem rezultate pozitive a. E vertete b. e gabuar 119. Kur nje vend vendos tarifa doganore mbi importin, cmimi i mallrave zakonisht ulet a. E vertete b. e gabuar 120. Integrimi ekonomik rrit numrin e firmave konkuruese a. E vertete b. e gabuar

III. Ushtrime 25 pike

1. U1 5 pike Kompania Franceze "Jolie" me qender ne Grenoble ka hapur nje dege te sajen ne qytetin e Gjirokastres. Te ardhurat vjetore te deges per 2007 perpara taksimit kapen shifren 5.000.000 Euro. Perqindja e taksimit ne Shqiperi per produktet e kesaj kompanie eshte 10% dhe ne France 20%. Gjeni se sa taksa gjithsej do paguaj kjo dege po qe se aplikohet taksimi i dyfishte? Sa do te jete ky detyrim (ne vlere dhe ne %) po qe se aplikohet kreditimi i taksave? Sa do te jete ky detyrim (ne vlere dhe ne %) po qe se aplikohet zbritja e taksave?

Ushtrimi 2 (15 pike)

2. Ta zem se kuotat per nje date te caktuar sipas Wall Street Journal jan si m posht: Vendi Ekuivalenti ne USA $ 1. Britani (pound-spot) 1.6180 30 dit FW 1.6131 90 dit FW 1.6052 180 dit FW 1.5957 2. Zvicra (Frang Zvic.-spot) 0.6605 30 dit FW 0.6626 90 dit FW 0.6655 180 dit FW 0.6686 Dime gjithashtu qe nje kompani Amerikane disponon kapitale perkohesisht te lira ne vleren 200 milion $. Si pasoje e renies se prodhimit ne degen ku kjo kompani ushtron aktivitetin bordi drejtues i saj vendos te investoje keto para ne banke deri ne kohen e mundesise per investime qe parashikohet 180 dite. Interesat per depozitat jane perkatesisht 8% ne Sh.B.A. dhe 12 % ne Angli. Tatimi mbi fitimin per depozitat ne SH.B.A eshte 20% ndersa ne Angli eshte 40%. Kerkesat: 1. Te percektohen kuotat e anasjellta 2. Te percaktohen kurset e kryqezuara 3. Te percaktohet perqindja vjetore e shteses ose e zbritjes per te dy monedhat per kursin forward 90 dite 4. Me te dhenat e mesiperme zgjidhni dhe argumentoni alternativen me te mire per investimin e parave ne SH.B.A ose ne Angli.

Suksese!

Shenim: 100 piket e tezes se mesiperme perfaqesojne 6.0 nota. Ndersa 4 notat e tjera jane 2 vleresimi i pedagogeve te seminareve dhe 2 vleresimi i pergatitjes dhe prezantimit te detyres se kursit.