July 2010 PM Dr.

Siti Eshah Mokshein

eshah_moe@yahoo.com
1
5. KESAHAN & KEBOLEHPERCAYAAN
5.1 Kesahan

Berkaitan kesesuaian (appropriateness)
Sejauhmana instrumen/ujian mengukur objektif
pembelajaran yang ingin diukur.
Menentukan sejauhmana hasil penilaian itu boleh
digunakan. ****
Spesifik untuk tujuan tertentu sahaja.
Melibatkan penilaian darjah kesesuaian
July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
2
5.1 KESAHAN

Jenis:
I. Kesahan Kandungan Sejauhmana sampel
tugasan ujian mewakili apa yang ingin diukur.
Bandingkan item ujian/penilaian dengan objektif/
spesifikasi domain tugasan yang ingin diukur (JPU)

II. Kesahan Konstruk/Gagasan/Idea Sejauhmana
pencapaian dalam ujian boleh ditafsir sebagai
penting atau bermakna untuk mengukur kualiti yang
ingin diukur. Tentukan ciri-ciri atau indikator untuk
menunjukkan kualiti tersebut. Contoh: Tahap Sosio-
ekonomi (SES) Indikator: tahap pendidikan;
pendapatan; jenis pekerjaan; tanggungan;
perbelanjaan; harta dimiliki; kawasan tempat tinggal


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
3
5.1 KESAHAN
Contoh Konstruk:
o Sikap terhadap Sains
Seronok belajar sains
Menyiapkan segera semua tugasan sains
Menumpukan perhatian dalam pelajaran
sains
Kerap membaca buku berkaitan sains
Percaya sains penting dalam kehidupan
semua orang
Ingin pekerjaan berkaitan bidang sains


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
4
5.1 KESAHAN
Contoh Konstruk:

o Waktu belajar lepas sekolah
Mengulangkaji pelajaran di sekolah
Buat kerja rumah/ tugasan
Membaca bahan pelajaran akan datang
Membaca majalah/ ensiklopedia tentang
tajuk berkaitan
Menonton tv/video tentang tajuk berkaitan
Berbincang dengan rakan/keluarga tentang
pelajaran


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
5
5.1 KESAHAN
Contoh Konstruk:

o Kemahiran penakulan sains dan penyelesaian
masalah
Menerangkan alasan di sebalik idea
Menganalisis perkaitan menggunakan graf,
carta, jadual
Menyelesaikan soalan yang tiada langkah/
kaedah penyelesaian yang jelas atau serta
merta
Menerangkan pemerhatian
Menyusun objek atau peristiwa dalam urutan
dan menyatakan sebab


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
6
5.1 KESAHAN
Contoh Konstruk:
o Kemahiran Sosial
Hubungan dengan guru
Hubungan dengan rakan sebaya
Konsep kendiri
Disiplin diri
Tanggungjawab sosial
Sikap terhadap pelajaran
Semangat kewarganegaraan


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
7
5.1 KESAHAN
Jenis:
III. Kesahan Kriterion Sejauhmana pencapaian
dalam ujian ini meramalkan pencapaian masa
depan (kriterion); atau berkait dengan
pencapaian ujian lalu yang telah diakui (kriterion).
Cara Bandingkan prestasi dalam kedua-dua
ujian dan dapatkan pekali korelasi. Link.....\M&E
LECTURE NOTES\KPN_validity_test.xls
..\M&E LECTURE NOTES\KPN_validity_test.sav

IV. Kesahan Muka Sekali pandang ujian kelihatan
mengukur kemahiran/pengetahuan/ kandungan
yang hendak diukur. Tidak mencukupi.


July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
8
5. KESAHAN & KEBOLEHPERCAYAAN
5.2 Kebolehpercayaan

Berkaitan ketekalan, kestabilan (consistency) hasil
pengukuran.

Sejauhmana keputusan ujian konsisten jika
ditadbirkan pada salah satu daripada berikut:
waktu yang berbeza; atau
ditadbirkan kepada kumpulan yang berlainan; atau
diperiksa oleh guru yang berlainan.

July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
9
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Jenis / Kaedah:
I. Bentuk Belah Dua (`Split-Half) Mengukur
ketekalan dalaman. Satu ujian dibahagikan
kepada dua sub-ujian. Contoh:
Item ganjil Bentuk A, Item genap -
Bentuk B
Item disusun mengikut aras kesukaran.
Item ganjil Bentuk A, Item genap
Bentuk B
Item dikelompokkan kepada Bentuk A
dan Bentuk B berdasarkan tugasan yang
sepadan
Jumlah markah untuk item Bentuk A dan B
dibandingkan dan dapatkan pekali korelasi.



July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
10
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Formula:
Kebolehpercayaan, r
xx
= 2r
1/2,1/2
--------------------
1 + r
1/2,1/2
yang mana r
xx
= kebolehpercayaan ujian
r
1/2,1/2
= korelasi antara dua sub-ujian

II. Kaedah Berdasarkan Kovarian Item -
Menggunakan formula:
Pekali alpha
Formula Kuder-Richardson





July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
11
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Formula Cronbach alpha:
Kebolehpercayaan,
= k
i
2

------- ( 1 - ----- )
k 1
x
2

yang mana k = bilangan item

i
2
= jumlah varian bagi setiap item


x
2
= varian bagi keseluruhan ujian
berkenaan








July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
12
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Formula Kuder-Richardson 20: Untuk item
dengan jawapan betul/salah

KR20 = k pq

------- ( 1 - ----- ); yang mana
k 1
r
2

p = perkadaran calon yang dapat jawapan betul;
(0<p<1)
q = perkadaran calon yang dapat jawapan salah
(1-p)

r
2
= varian bagi jumlah skor
k = bilangan item










July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
13
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN


Formula Kuder-Richardson 21: Untuk item
dengan jawapan betul/salah

KR21 = k m ( k m)
------ [ 1 - --------------- ]
k 1 ks
2

yang mana
k = bilangan item dalam ujian
m = min ujian
s
2
= varian ujian
Contoh pengiraan: link KR20.xls









July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
14
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

II. Uji dan Ulang Uji (Test-Retest) Ujian yang
sama ditadbirkan kepada kumpulan pelajar
yang sama dalam dua masa yang berbeza.
Dapatkan pekali korelasi, r. Kebolehpercayaan
= r
2

III. Bentuk Setara / Selari (Parellel Form) Dua
ujian setara (aras kemahiran, kandungan)
diberi kepada pelajar. Dapatkan pekali korelasi
(r) antara skor kedua-dua ujian.
Kebolehpercayaan = r
2

IV. Bentuk Selang-Seli (Alternate Form) Dua
bentuk ujian yang sama (Bentuk A dan B)
diberi kepada pelajar dalam masa yang
berturutan. Dapatkan pekali korelasi (r) antara
skor kedua-dua ujian. Kebolehpercayaan = r
2





July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
15
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

V. `Inter-rater Reliability Ketekalan skor yang
diberi oleh beberapa orang pemeriksa atau
pakar.










Contoh : Handout Table 5.2, page 113,
Measurement & Assessment in Teaching, Linn
& Miller, 2005. LinkInter-Rater.xls







Skor Bagi 50 Esei Yang Diberi Oleh Dua
Pemeriksa

Skor Diberi oleh Pemeriksa 2

Skor 1 2 3 4 5 6 Jum
Skor Diberi
Oleh Pemeriksa
1
0 0 0 1 1 3 5
5 0 0 1 2 2 3 8
4 0 1 2 4 4 1 12
3 0 2 5 3 2 0 12
2 1 7 1 0 0 0 9
1 3 1 0 0 0 0 4
Jumlah 4 11 9 10 9 7 50
6
July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
16
5.2 KEBOLEHPERCAYAAN

Ralat Lazim Pengukuran (Standard Error of
Measurement)

Cronbach alpha, KR20, KR21, etc. Mengukur
ketekalan / kestabilan skor sekumpulan pelajar.

Ketekalan/ Kestabilan skor seseorang pelajar jika dia
mengambil ujian tersebut beberapa kali? - Diukur
dengan indek Ralat Lazim Pengukuran (SE)

SE, S
e
= S
x
(1 r
xx
) ; yang mana


S
x

= SD = Sisihan lazim skor ujian

r
xx
= kebolehpercayaan ujian








July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
17
5. KESAHAN & KEBOLEHPERCAYAAN
Ralat Lazim Pengukuran (Standard Error of
Measurement)
Cronbach alpha, KR20, KR21, etc. Mengukur
ketekalan / kestabilan skor sekumpulan pelajar.

Ketekalan/ Kestabilan skor seseorang pelajar jika dia
mengambil ujian tersebut beberapa kali? - Diukur
dengan indek Ralat Lazim Pengukuran (SE):

SE, S
e
= S
x
(1 r
xx
) ; yang mana


S
x

= SD = Sisihan lazim skor ujian

r
xx
= kebolehpercayaan ujian

July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
18
5. KESAHAN & KEBOLEHPERCAYAAN
5.3 Faktor Yang Mempengaruhi Kesahan
Kesahan rendah jika:
Item kurang baik tidak dapat mengukur dengan
tepat kemahiran/pengetahuan yang ingin diukur. ****
Arahan kurang jelas
Soalan kabur
Penggunaan perbendaharaan kata yang sukar
difahami calon
Masa tidak mencukupi
Bilangan item tidak mencukupi.
Susunan jawapan boleh diramal
July 2010 PM Dr. Siti Eshah Mokshein
eshah_moe@yahoo.com
19
5. KESAHAN & KEBOLEHPERCAYAAN
5.4 Faktor Yang Mempengaruhi Kebolehpercayaan

Panjang ujian atau bilangan item - Lebih banyak item /
lebih panjang ujian kebolehpercayaan lebih tinggi.
Kepelbagaian individu dalam kumpulan (Ingat formula
KR20 melibatkan pq?) Kumpulan heterogen
kebolehpercayaan tinggi.
Kebolehan pelajar yang mengambil ujian. Item sukar
pelajar akan meneka jawapan.
Teknik yang digunakan untuk menganggar
kebolehpercayaan
o Teknik bentuk setara dan selang seli
kebolehpercayaan lebih rendah daripada prosedur uji
dan ulang uji atau bentuk belah dua
Apa yang ingin diukur (pembolehubah). Pencapaian
akademik keputusan lebih konsisten daripada sahsiah
atau sikap/ nilai. Kebolehpercayaan tinggi.