PENGENALAN

Terdapat beberapa perbincangan, kajian dan tinjauan

telah dilaksanakan oleh pihak-pihak tertentu bagi
mengetahui masalah yang dihadapi dalam pelaksanaan dan
pengurusan kokurikulum di sekolah.

Dilakukan oleh Jawatankuasa Mengkaji Dasar Pelajaran

1979, Asiah Abu Samah (1985), Haji Hussin Mamood
(1985), Haji Razali Ismail (1992), Annamalai (1994) serta
Abd. Alim Abdul Rahim (1988 dan 2000).
Isi kandungan perbincangan tersebut
ialah:
Penglibatan pelajar aktif dalam gerak kerja kokurikulum
1
hanya tertumpu pada bidang tertentu sahaja.

Penyertaan pelajar dalam gerak kerja kokurikulum

2 bergantung pada peraturan sekolah yang dikenakan ke aas
mereka.

Kebanyakan pelajar menyatakan ibu bapa dan penjaga

3
menggalakkan mereka menyertai gerak kerja kokurikulum.

Sebahagian besar pelajar menyatakan peryertaan mereka

4 dalam gerak kerja kokurikulum tidak menjejaskan pencapaian
mereka dalam bidang akademik.
Terdapat beberapa perkara yang perlu diambil kira
semasa membentuk organisasi ini agar dapat
memberikan faedah kepada pelajar dan sekolah:

1. Fungsi dan tanggungjawab setiap ahli

2. Kekerapan mengadakan mesyuarat
3. Pembentukan jawatankuasa kecil
4. Pelaporan berkala
5. Dokumentasi
Setiap persatuan di luar institusi pendidikan
diwajibkan mendaftar
Parti Politik,
pertubuhan
Akta Pendaftaran Pertubuhan belia & badan
kebajikan

Pendaftaran penubuhan
persatuan di luar institusi
pendidikan Persatuan
Pengakap,
Pandu Puteri,
SJAM, PBSM
Akta Parlimen
 Persatuan di institusi pendidikan tidak
perlu didaftar di bawah Akta Parlimen
dan Akta Pendaftaran Penubuhan.

Guru Besar / Pengetua sekolah

mempunyai kuasa menentukan penubuhan
persatuan di sesebuah sekolah.
 Penubuhan persatuan yang belum
ditubuhkan di sesebuah sekolah boleh
diuruskan oleh seorang guru yang berminat.
Persetujuan pihak pengetua atau guru
besar.
Langkah awal yang boleh dilakukan oleh
guru berkenaan ialah memberi cadangan
dan berunding dengan pihak pengetua atau
guru besar sekolah mengikut prosedur
tertentu.
PROSEDUR BAGI MENUBUHKAN PERSATUAN

A. Persatuan yang tidak mempunyai badan induk di

luar institusi pendidikan peringkat sekolah
(tidak mempunyai badan induk yang mengawasi
dan mengelola secara khusus.

B. Persatuan yang mempunyai badan induk di luar

institusi pendidikan.
(Persatuan dalam kategori ini melibatkan
persatuan dalam unit beruniform.)
 A) PENUBUHAN PERSATUAN TIADA
BADAN INDUK

Kebanyakan persatuan yang ditubuhkan di

peringkat sekolah sahaja

Tiada badan induk yang membuat penyelarasan

aktiviti dan pentadbiran secara rasmi

Tidak perlu mendaftar secara rasmi dengan persatuan di

peringkat negeri atau kebangsaan

Dilakukan melalui perundingan antara Guru Besar / pengetua

dengan guru yang terlibat sebagai jurulatih atau guru penasihat
 PROSEDUR PENUBUHAN PERSATUAN

1 Perundingan antara pengetua/Guru Besar dengan guru yang terlibat

2 Memaklumkan kepada Pejabat Pelajaran Daerah (jika perlu)

3 Menyediakan perlembagaan dan undang-undang

4 Menyediakan borang keahlian dan pengambilan ahli

5 Mendaftar keahlian

6 Menghadkan mesyuarat agung dan pemilihan JK Kerja

7 Merancang dan melaksanakan aktiviti

8 Membuat pelaporan aktiviti kepada pentadbiran sekolah

 B) Penubuhan Persatuan Mempunyai
Badan Induk

Semua unit atau persatuan dalam bidang unit

beruniform mempunyai badan induk

Mempunyai badan induk yang membuat penyelarasan

di peringkat daerah, negeri dan kebangsaan

Badan induk akan menyelaras, mentadbir dan mendaftar

keahlian

Sekolah yang ingin menubuhkan persatuan perlu berunding dengan

badan induk persatuan berkenaan terlebih dahulu
Sesetengah persatuan dalam bidang beruniform mempunyai
prosedur penubuhannya yang rumit dan perlu mengikut
peraturan tertentu yang ditetapkan oleh kementerian yang
berkaitan.

Contoh: Kedet Bersatu, Kadet Bomba dan Kadet polis

Kedet Bersatu Kementerian Pertahanan

Kadet Bomba Kementerian Perumahan dan Kerajaan

Tempatan

Kadet Polis Kementerian Dalam Negeri

 PROSEDUR PENUBUHAN PERSATUAN

Pengetua/Guru Besar Mengisi borang permohonan yang

perlu mengadakan dikeluarkan oleh badan induk dan
perbincangan awal menyediakan beberapa maklumat yang
dengan badan induk diperlukan mengikut peraturan badan induk
yang berkaitan (jurulatih, permohonan tauliah pemimpin)

Pengumuman pendaftaran boleh dibuat

kepada murid untuk menjadi ahli pertubuhan Menghantar borang
berkenaan sementara mendapat kelulusan berkenaan kepada SU @
daripada ibu pejabat badan induk Pesuruhjaya Daerah @
pegawai penjaga di
daerah @ negeri untuk
diproses
Mendapat kelulusan
atau sijil pendaftaran
Melaksana serta menjalankan aktiviti
daripada badan induk
 Setiap persatuan di sekolah seharusnya
mempunyai perlembagaan dan undang-undang
tubuh yang tersendiri ,terutama persatuan
yang tidak mempunyai badan induk.

Semua unit beruniform mempunyai

perlembagaan dan peraturan yang telah
ditetapkan oleh badan induk.
 FUNGSI
Panduan dan pedoman untuk menggerakkan persatuan
berkenaan

Untuk melicinkan perjalanan sesuatu pertubuhan

Menetapkan bidang tugas atau tanggungjawab bagi

setiap jawatankuasa

Sebagai rujukan apabila timbul sesuatu masalah yang

berbangkit mengenai perjalanan & aktiviti persatuan
berkenaan
 Perlembagaan dan undang-undang persatuan
perlu mengandungi:
Nama dan alamat pertubuhan
Matlamat
Keahlian
Jawatankuasa (bilangan, tugas dan lain-lain)
Kewangan
Pembatalan dan pembubaran persatuan
Pindaan perlembagaan dan undang-undang persatuan
Mesyuarat-mesyuarat persatuan (mesyuarat
jawatankuasa, mesyuarat agung)

Perlembagaan ini perlu dikemaskini dan diubahsuai supaya

selaras dengan keperluan persatuan berkenaan dari semasa
 Sesetengah persatuan menambah beberapa perkara
dalam perlembagaan supaya sesuai dengan kehendak &
tujuan pertubuhan, seperti:-

Lencana & logo pertubuhan

Cogan kata atau motto persatuan
Visi dan Misi
Disiplin dan tatatertib persatuan
Harta dan tanggungan

Tugas persatuan di peringkat sekolah, cawangan,

daerah dan sebagainya

Larangan dalam persatuan

 Perlantikan jawatankuasa sesuatu pertubuhan
berbeza antara satu sama lain

Perbezaan ini bergantung kepada

perlembagaan pertubuhan berkenaan

Terdapat 2 cara perlantikan jawatankuasa:-

a) Dipilih dalam mesyuarat agung

b) Dilantik dengan kuasa pihak tertentu

 Pemilihan di peringkat
Mesyuarat Agung

Semua ahli berhak mencalon,

menjadi calon, membuat
Jawatan yang dipertandingkan:
pengundian & memilih sesiapa a) Pengerusi
daripada kalangan ahli untuk b) Naib Pengerusi
menjadi AJK c) Setiausaha
d) Bendahari
Pencalonan, Pemilihan & e) Jawatankuasa Kerja

Perlantikan dilakukan dalam

sesuatu mesyuarat agung
Calon yang terbanyak mendapat
sokongan daripada ahli akan
Pemilihan dijalankan secara
dapat memegang jawatan
undian (mengangkat tangan atau
berkenaan
undi sulit)
 Dilantik dengan
kuasa pihak tertentu

Kebanyakan berlaku dalam Unit

Pergabungan proses pemilihan
Beruniform
dan perlantikan: Pengerusi yang
dipilih berhak melantik
Penasihat/Jurulatih akan
Setiausaha dalam kalangan ahli
melantik AJK berdasarkan ujian
pertubuhan
kecekapan atau pencapaian
(jawatan Setiausaha tidak
seseorang dalam bidang
dipertandingkan)
tertentu

Di peringkat sekolah, jawatan Pengetua bertindak sebagai

Pengerusi, Setiausaha, Penaung dan guru sebagai
Bendahari dan AJK dipilih atau penasihat
dilantik di kalangan pelajar.
STRUKTUR CARTA ORGANISASI
JAWATANKUASA
Pengetua (Penaung)

Guru (Penasihat)

Pengerusi

Naib Pengerusi

Setiausaha Bendahari

Jawatankuasa kerja (lain-

lain)
 BIDANG TUGAS AJK
PENAUNG

Disandang oleh GB/pengetua sekolah

Membuat pemantauan secara keseluruhan mengenai

pelaksanaan aktiviti dan pengurusan sesebuah persatuan
supaya selaras dengan peraturan persatuan dan undang-
undang KPM
 BIDANG TUGAS AJK
PENASIHAT

Disandang oleh Penolong Kanan Kokurikulum (PKKK)

Membuat pemantauan secara keseluruhan mengenai

pelaksanaan aktiviti dan pengurusan sesebuah persatuan
supaya selaras dengan peraturan persatuan dan undang-
undang KPM
 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Setiap guru perlu melibatkan diri dengan kegiatan

kokurikulum

Merupakan tugas rasmi dan wajib dilaksanakan

Tugas dalam kegiatan kokurikulum dicatat dalam senarai

tugas yang dikeluarkan oleh pentadbir sekolah

Tanggungjawab & peranan adalah mengikut keperluan

Memainkan peranan yang penting untuk menjamin unit

berkenaan bergerak aktif
 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Memberi panduan, nasihat, bimbingan dan sebagainya kepada AJK

dalam aspek pentadbiran dan melaksanakan aktiviti

Melaksana dan menentukan polisis KPM, Pejabat Pendidikan Negeri

& Daerah, sekolah dijalankan dengan berkesan

Menghadiri dan memberi nasihat dalam mesyuarat agung dan

mesyuarat jawatankuasa

Menjadi pengantara antara pentadbir sekolah dengan murid

Berperanan aktif memberi tunjuk ajr dan latihan kepada ahli

 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Membuat perancangan dan memberi latihan kepada ahli-ahli

Memberi panduan, nasihat, bimbingan dan sebagainya kepada AJK

dalam aspek pentadbiran dan melaksanakan aktiviti.

Melaksanakan pentadbiran di peringkat sekolah

Menjadi penghubung antara badan induk dengan pentadbiran

sekolah atau pentadbir sekolah dengan persatuan.

Memastikan mesyuarat agung dan pemilihan AJK diadakan setiap

tahun pada tarikh yang ditetapkan.
 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

-Memastikan ada perlembagaan dan peraturan Persatuan.

-Memastikan aktiviti selaras dengan objektif sekolah.

-Memastikan AJK menjalankan tugas mereka.

Merancang aktiviti tahunan dengan kerjasama guru penasihat lain.

Memastikan aktiviti berjalan mengikut jadual yang ditetapkan.

Merancang strategi untuk meningkatkan kecemerlangan pasukan.

Memastikan pengurusan kewangan dan harta benda diurus dengan

baik.
 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Memastikan minit mesyuarat dan laporan aktiviti disediakan dan

difailkan.

Mendaftar pasukan Badan Beruniform / Kelab / Persatuan /

Permainan.

Memberi bimbingan dan tunjuk ajar serta galakan kepada ahli.

Mengurus Penyertaan ahkli-ahli dalam kegiatan diperingkat

sekolah, zon, daerah, negeri dan kebangsaan.

Menandatangani buku kehadiran pelajar.

Menghadiri perjumpaan dan mesyuarat yang berkaitan dengan unit

lain.
 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Menentukan papan kenyataan digunakan dengan sepenuhnya.

Mencadangkan nama ahli yang layak menerima sijil penghargaan.

Berkerjasama dengan pihak sekolah dalam menjayakan sesuatu

program.

Menyertai mesyuarat dan membentuk AJK.

Merancang aktiviti tahunan.

Mendapatkan khidmat nasihat dari mereka yang pakar.

 BIDANG TUGAS AJK
GURU
PENASHIHAT

Memastikan peraturan dan undang-undang dipatuhi.

Memilih dan melatih pasukan sekolah mengikut takwim sekolah.

Menganjurkan perlawanan antara rumah/pasukan.

Mengurus pengangkutan untuk pasukan sekolah.

Mengurus surat menurat dengan ibu bapa dan pihak lain.

 BIDANG TUGAS AJK
PENGERUSI

Mengurus & mentadbir pertubuhan mengikut perlembagaan

Melaksanakan keputusan mesyuarat agung & mesyuarat

jawatankuasa kecil

Mempengerusikan mesyuarat pertubuhan

Mengetuai untuk merancang, melaksana dan menyelia

aktiviti pertubuhan

Menjalankan tugas sebagaimana ketetapan yang

diperuntukkan dalam perlembagaan
 BIDANG TUGAS AJK
NAIB
PENGERUSI

Membantu pengerusi mengurus & mentadbir pertubuhan

mengikut perlembagaan

Mempengerusikan mesyuarat pertubuhan apabila ketiadaan

pengerusi.

Menjalankan tugas seperti ketetapan yang diperuntukan

dalam perlembagaan persatuan.
 BIDANG TUGAS AJK
SETIAUSAHA

Menyimpan pendaftaran keahlian

Bertanggungjawab dalam urusan surat menyurat dengan

badan luar pentadbir sekolah dan ahli pertubuhan

Menjemput dan mengedar surat pangilan semua jenis

mesyuarat

Bekerjasama dengan pengerusi bagi mentadbir dan

mengurus pertubuhan

Menjalankan tugas seperti ketetapan yang diperuntukkan

dalam perlembagaan
 BIDANG TUGAS AJK
NAIB
SETIAUSAHA

Menyimpan rekod dan stok harta persatuan.

Memungut dan menyimpan kenyataan pembayaran yuran keahlian.

Mengurus dan mentadbir pembelian dan kewangan persatuan.

Menyimpan dan menyiapkan penyata kira-kira persatuan.

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang diperuntukkan dalam

perlembagaan persatuan.
 BIDANG TUGAS AJK
BENDAHARI

Menyimpan rekod dan stok harta pertubuhan

Memungut yuran dan menyimpan penyata pemungutan yuran

Memungut dan menyimpan penyata keluar masuk wang

Mengurus dan mentadbir pembelian dan kewangan

Menyimpan dan menyiapkan penyata kira-kira

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang diperuntukkan

dalam perlembagaan
 Quarter Master Kumpulan BIDANG TUGAS AJK
(bagi pengakap dan Pandu
Puteri)

Menyimpan rekod-rekod harta/peralatan kumpulan seperti

khemah, periuk, parang, pisau dan sebagainya.

Mengemas kini dan mengawal pergerakan keluar/masuk

harta/peralatan kumpulan.

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang diperuntukkan dalam

perlembagaan persatuan.
 BIDANG TUGAS AJK
Ketua Patrol atau Ketua Biro
atau Ketua Platon

Mengetuai sebuah kumpulan kecil ahli bagi melaksanakan sesuatu

tugas yang ditetapkan

Membantu pengerusi atau setiausaha melaksanakan tugas yang

telah ditetapkan mengikut perlembagaan persatuan.

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang diperuntukkan dalam

perlembagaan persatuan.
 BIDANG TUGAS AJK
Penolong Ketua Patrol atau
Penolong Ketua Platon

Penolong bagi sebuah kumpulan kecil ahli bagi melaksanakan

sesuatu tugas yang ditetapkan.

Membantu Ketua Patrol atau Ketua Platon melaksanakan tugas yang

telah ditetapkan mengikut perlembagaan persatuan.

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang dipertuntukkan dalam

perlembagaan persatuan.
 BIDANG TUGAS AJK
Quarter Master Patrol (QM
Patrol)

Meminjam dan memulangkan peralatan kegunaan patrol daripada

Quarter Master Kumpulan semasa perkhemahan atau aktiviti.
Peralatan tersebut seperti khemah, periku, parang, pisau dan
sebagainya.

Memastikan peralatan patrol tidak tertinggal di kawasan

perkhemahan semasa aktiviti.

Mengambil bekalan makanan semasa di perkhemahan.

Menjalankan tugas mengikut ketetapan yang diperuntukkan dalam

perlembagaan persatuan.
Setiap guru seharusnya berusaha menambahkan pengetahuan mereka
dalam bidang yang dipimpin untuk menjalankan peranan dengan lebih
berkesan dan berjaya.

Seorang guru juga perlu mempunyai pengetahuan asas dan lanjutan

mengenai pengurusan dan pentadbiran yang berkaitan dengan
persatuan yang dipimpinnya.

Mereka boleh menghadiri berbagai-bagai kursus yang dianjurkan

berkaitan dengan persatuan yang dipimpinnya sama ada yang
berkaitan dengan kemahiran kepimpinan atau pengurusan seperti
sistem fail, pengendalian mesyuarat, protokol, pidato, juruacara
dan sebagainya.
SEKIAN
TERIMA
KASIH