Krimi Organizuar Ligjeratat

FAKULTETI I DREJTËSISË
STUDIME TË KRIMINALISTIKËS
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR
Doc. Dr. Bekim Maksuti
2/2/2018 1
KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

ORGANIZUAR
Kush dhe çfarë është kuptimi i kriminalitetit të
organizuar?
Kush dhe çfarë është lënda e kriminalitetit të
organizuar?
2/2/2018 2

ORGANIZUAR
Çfarë nënkuptojmë me krim të organizuar –
definime dhe nocione të ndyshme:
- shkencoro-juridike,
-të përgjithshme epistemiologjike (përshkruese),
- thënie të ndryshme të njohura.
2/2/2018 3

ORGANIZUAR
Çfarë është lënda dhe objekt i studimit të
kriminalitetit të organizuar?
Çfarë shkence paraqet kriminaliteti i organizuar?
- Shoqroro-sociale,
- Juridike,
- Pjese përbërëse e ndonjë shkence tjetër.
2/2/2018 4

ORGANIZUAR
Ky fenomen apo “djall shoqëror” ka karakteristikat e
veta të cila e bëjnë që vështirë të definohet pë
shumë arsye si:
- Kërkim i fitimit financiar (metoda të ndyshme),
- Besnikëri e paskrupullt e antarëve të organizatës,
- Koruptim i zyrtarëve shtetërore,
2/2/2018 5

ORGANIZUAR
- Strukturë hierahike (jo e domosdoshme),
- Diversitet i krimit (shumëllojshmëri dhe
shpërndarje),
- Pjekuri organizative.
Pra kto karakteristika vështirsojnë definimin dhe
përcaktimin e këtij fenomeni.
2/2/2018 6
ORGANIZUAR
Problemet dhe përkufizimit dhe përcaktimit të
kuptimit dhe lëndës së kriminalitetit të organizaur
janë nga më të ndryshmet.
Kuptimi i shprehjes “krim i organizuar”, për
shumëkënd mund të jetë lehtë i perceptueshëm,
por jo edhe nëse atë duam në aspektin shkecor ta
definojmë apo përcaktojmë.
2/2/2018 7
ORGANIZUAR
Dy janë parimet që do i japin formë definimit dhe
kuptimit të kriminalitetit të organizuar:
-përfshirja apo gjografia e tij dhe
-aspekti normativ.
Mungesa e një modeli unik të kriminalitetit të
organizuar vshtirson kuptim dhe definimin e lëndës
së këtij fenomeni.
2/2/2018 8
ORGANIZUAR
Variatetet e ndryshme dhe spektri i gjërë i
kriminalitetit të organizuar mundësojnë diversitet
në strukturimin e tij sipas:
-kulturës,
-historisë,
-vendit.
2/2/2018 9
KRIMINALISTIKËS
ORGANIZUAR
Pra të gjitha këto kanë pamundësuar dhe shpesh
herë vështirsuar definimin në bazë të kutpimit dhe
lëndës. Tendencat për aritjen e një përkufizimi
univerzal për këtë fenomen i kanë vshtirsuar edhe
perceptimet dhe pikpamjet e ndryshme të vendeve
të ndyshme në lidhje me krimet të cilat mund ti
fusin në thesarin e kriminalitetit të organizuar.
2/2/2018 10
ORGANIZUAR
Në këtë drejtim zakonisht rol më të veçantë kanë
lujatur SHBA-ja dhe Italia për shkak të zanafillës,
ritjes, përhapjes dhe zhvillimit.
Pas disa konferencash, takimesh, simpoziumesh
ndërkombëtare të inicuara nga organizata dhe
institucione të ndryshme do të arihet një
marveshtje e unifikuar për definim si:
2/2/2018 11

ORGANIZUAR
"Organizimi kriminal është para se gjithash, një
bashkësi personash që bashkëpunojne (në shoqeri) për
t'iu dedikuar veprimtarive kriminale në një mënyre pak
a shumë të qëndrueshme. Ata reagojnë në formën e
një sipermarrje, administrojnë pasuri dhe shërbime të
paligjshme, por edhe të ligjshme, që megjithatë, janë
fituar nëpërmjet mënyrave të paligjshme (vjedhjeve,
rrëmbimeve e mashtrimeve."
2/2/2018 12
ORGANIZUAR
Pra ky fenomen do ketë kuptim se paraqet një nga
format devijuese, shkatëruese të një sistemi
shoqror ku si detyrë të fundit ka përfitimet duke
mos zgjedhur forma, mjete dhe mënyra për aritjen
e tij.
Për sa i përket lëndës kriminaliteti i organizuar
paraqet shencë e cila studjon format e krimit.
2/2/2018 13

ORGANIZUAR
Sipas dr. Vasilika Hysi thekson se kriminaliteti i
organizuar, është dukuri komplekse dhe shqetësim
mbarëbotror. Ai është formë e organizuar e kryerjes
së veprave penale-krimeve ndërkufitar,
ndërshtetror dhe ndërkombëtar, ku zakonisht kjo
dukuri te shqiptarët është shprehur nëpërmjet
trafikimit me lëndë narkotike, makina të vjedhura,
trafikim me qenie njerzore dhe klandestinë.
2/2/2018 14

ORGANIZUAR
Sipas Vlado Kambovskit krimi i organizuar paraqet
“kryerje të veprave penale nga ana e grupeve kriminale
të organizuara, për përfitim dhe/ose aritjen e pushtetit
nëpërmjet përdorimit të dhunës apo të shfrytëzimit të
pozitës shoqërore, me zvoglimin e rrezikut nëpërmjet
bashkangjitjes në aktivitete legale ekonomike, politike
dhe tjera si dhe sistem të kurdisur që më parë për
mbrojtje nga ndjekja penale”.
Krimi i organizuar institucional- Miodrag Laboviq
2/2/2018 15

ORGANIZUAR
Karakteistika të kriminalitetit të organizuar te
shqiptarët
- Pa pretendime hegjemoniste dhe përjashtuese,
- Pa strukturë veritkale në raportet ndërmjet
grupeve dhe organizatave të ndyshme,
- Ndërim anësh apo padroni nga antarët,
2/2/2018 16

ORGANIZUAR
- Përdorimi i dhunës si mjet paraprijës dhe
detyrues,
- Organizim mbi bazë qytetesh apo fisesh,
- Qarkullim “cash” të parave dhe përfitimeve
finaciare,
- Dobësi komunikimi dhe zbulim i lehtë.
2/2/2018 17
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR
2/2/2018 18
METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR
Çka është metodë/metodologji e studimit të
kriminalitetit të organizuar?
Cilat janë metodat e studimit të kriminalitetit të

organizuar?
2/2/2018 19

Shkencat e kriminalistikës në zhvillimin e saj njeh
edhe degëzime apo ndarje të ndryshme si:
teknikat, taktikat dhe metodikën. Shpesh herë
bëhet fjalë se çka nënkuptojmë me metodë apo
metodologji të të stdudimit të kriminalitetit të
organizauar.
2/2/2018 20

Pra në lekcionet e mëparshme pamë qartë se çka
është kriminaliteti i organizuar dhe si e definojmë atë
në më shumë aspekte, në aspekt juridiko-normativ,
socialo-shoqrorë apo tjetër.
Pikërisht definimi dhe ndarja apo tipologjia e
kriminalitetit të organizaur do mundësojnë edhe
përcaktimin e metodologjisë dhe metodave të
studimit.
2/2/2018 21

Metodologji e studimit të kriminalitetit të
organizaur paraqet ndërmarja e masave taktiko-
teknike operative dhe normativo-juridike të
ndërmara me qëllim përcaktimin e një kornize se
në ç’formë do të kryhet studimi në lidhje me
fenomenin siç është kriminaliteti i organizuar.
2/2/2018 22

Metodat e studimit të kriminalitetit të organizaur
do të paraqesin format apo gjetjen e formave
adekuate për studimin e këtij fenomeni shoqëror
apo pjese të kriminalistikës duke i përodrur masat
operative, studiuese, hetimore dhe hulumtuese
për studmin e këtij fenomeni.
2/2/2018 23

Pra e thamë edhe më lartë se tipologjia e
kriminalitetit të organizaur do të jetë edhe shkaktari
kryesor se në çfarë forme do të përcaktohen dhe
zhvillohen metodat me të cilat do të kryhet studimi
mbi këtë fenomen.
Pra krimi i organizuar ekonomik, apo financiar
gjithsesi se do të studiohet në bazë të formave të
veçanta
2/2/2018
në krahasim me të tjerat. 24

Zhvillimi i një metodologjie apo metodash studimi
të këtij fenomeni, gjithëkohësh ka qenë sfidë për
studiues të ndryshmëm.
Përpjekjet që kriminaliteti i organizuar të
definohet apo përcaktohet si nocion por edhe si
lëmi apo shkencë, ngren më vete edhe nevojën e
përcaktimit të metodave të studimit.
2/2/2018 25

Metodologjia dhe metodat e studimit të kriminalitetit të
organizuar do mvaren kryesisht nga disa aspekte:
- Përcaktimi i objektit të studimit,
- Koha e paraqitjes së këtij fenomeni,
- Faktorët që ndikojnë në paraqitjen e tij,
- Shtrirja e këtij fenomeni,
- Organizimi i këtij fenomeni,
- Llojet apo tipet e këtij feneomeni,
-Qëllimi
2/2/2018
i studimit apo përcaktimit të një metodologjie. 26
Përcaktimi i objektit të studimit
Përcaktimi i objektit të studimit në lidhje me
metodologjinë dhe metodat e studimit të kriminalitetit
të organizuar është i patjetërsueshmëm.
Përcaktimi se çka apo cili është objekt studimi do na
jap edhe kahejen më të mirë të asaj se çfarë
metodologjie dhe metodash do të përdorim gjat
studimit të këtij fenomeni. Qysh më herët tham se
kriminaliteti i organizuar mund të studiohet nga
këndvështrime te ndryshme (sociale, juridiko-penale etj).
2/2/2018 27
Koha e paraqitjes së këtij fenomeni
Aspekti historik i paraqitjes së këtij fenomeni është i
një rëndësie të veçantë në drejtim të përcaktimit të
një metodologjie apo metodash studimi.
Nëse kemi parasysh se zanafilla e këtij fenomeni mund
të themi se është një mbartje nga Italia drejt SHBA-ve
në fundin e shekullit XIX dhe fillimin e shekullit XX,
atëherë do kryejme një studim krahasues.
2/2/2018 28
Faktorët që ndikojnë në paraqitjen e tij
Kriminaliteti i organizuar mvarësisht se nga çfarë
këndvështrimi studiohet mund të ketë faktorë të
ndryshëm me ndikim në paraqitjen e tij.
-faktorët ekonomik apo social,
-faktorët juridik apo mungesë e Rule of Law,
-faktorët patologjik apo psikologjik,
-faktorët global dhe tjerë.
2/2/2018 29

Shtrirja e këtij fenomeni
Shtrirja paraqet efektin e kundërt të paraqitjes apo
lindjes së këtij fenomeni. Pra atë sot e hasim në çdo
vend të botës në çdo kontinent dhe në të gjitha
format.
Ai është i shtrirë në të gjitha sferat shoqrore, në aspekt
ndërkufitar, rajonal, ndërkombëtar apo transnacional.
2/2/2018 30

Organizimi i këtij fenomeni
Problematika e organizimit të këtij fenomeni do jetë
gjithashtu e rëndësishme për krijimin e një metodologjie dhe
metodash studimi.
Më herët thamë dhe përsëri do e tregojmë se kriminaliteti i
organizuar do të jetë me strukturë dhe organizim nga më të
ndryshmit në varsi të qëllimeve, shtrijes, aspektit tradicional,
koës së paraqitjes dhe tjera. A do jetë krimi i organizuar i
formës “familjare”, “organizate”, “strukturë hierahike”-të
njohur dhe panjohur, do të determinojnë metoda dhe
metodologji
2/2/2018
të veçanta studimi. 31

Llojet apo tipet e këtij feneomeni
Çfarë tipi apo lloji do të jetë kriminaliteti i organizuar
do të ndikojë në përcaktimin e metodologjisë dhe
metodave të studimit. A do jetë ekonomik, financiar,
trafikim, terorizëm, vepra penale-vjedhje, vrasje dhe
tjera do të përcaktojë se si do jetë metodologjia e
studimit dhe cilat metoda do të përdoren për studim
efikas të këtij fenomeni. Do të përdoren metoda
kriminalistike për studim apo hetim apo do të
përdoren
2/2/2018
forma socio-psikologjike. 32
Qëllimi i studimit apo përcaktimit të një metodologjie
Cili do jetë qëllimi i studimit të këtij fenomeni do jep
edhe përgjigjen në përcaktimin e metodologjisë dhe
metodave të studimit. Pra do jetë për nevoja hetuese-
investigive, do jetë për nevoja përshkrimi apo paraqitje
si fenomen (nevoja gazetareske), do jetë për nevoja
përcaktuese – definuese juridike apo penale ose për
nevoja psikologjike.
2/2/2018 33

Pra mvarësisht nga kjo që thamë do të shohim se
metodologjia e studimit do të mvaret nga shumë
faktorë. Aspekti juridiko-penal, socialo-shoqror apo
psikologjik do të luajnë rol të rëndësishëm se si do
jetë metodologjia e studimit të këtij fenomeni.
Degëzimi apo thejshtëzimi i kësaj metodologjie do
na jep metodat e ndryshme apo format e studimit.
2/2/2018 34
Disa nga metodat që janë përdorur edhe në shkencat
dhe fenomenet tjera janë:
-Metoda empirike,
-Metoda krahasuese,
-Metoda kulaitative,
-Metoda kuantitative,
-Metoda analitike dhe tjera.
2/2/2018 35
STUDIME TË DREJTËSISË
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 36
STUDIME TË DRJTËSISË
RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

DISA FORMA TË TJERA TË KRIMEVE
https://www.youtube.com/watch?v=KJd8q7zhEi8
https://www.youtube.com/watch?v=u8Ap6D53RB
8
https://www.youtube.com/watch?v=imm6OR605
UI
2/2/2018 37
RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME DISA

FORMA TË TJERA TË KRIMEVE
Definimi i ndryshëm i fenomenit apo nocionit të
kriminalitetit të organizuar na mundëson e përcaktimin e
raportit ndërmjet këtij fenomeni dhe llojeve apo krimeve të
tjera.
Përpjekjet që ky fenomen të definohet në formë të
përgjithësuar padyshim se kërkon edhe përzierjen apo
aplikimin e definimit dhe përcaktimit të krimeve apo
veprave penale tjera të cilat drejtëpërsëdrejti apo indirekt
ndikojnë në definimin por edhe në raportin apo lidhjen me
format apo llojet e tjera të krimeve.
2/2/2018 38

Kriminaliteti i organizuar v.s. krime tjera
Zbërthyerja e enigmës çka është kriminaliteti I
organizuar, çka paraqet ai, do na jep përgjigje të
shumta edhe në atë se si qëndron apo cila është
lidhja me krimet tjera.
Tipologjia e krimeve është divergjente, shënon
krime nga të njohurit deri tani por edhe anonim.
2/2/2018 39

Përcaktimi dhe definimi i kriminalitetit të
organizuar si bashkëpunim dhe bashkëveprim
ndërmjet tre e më shumë personave me qëllim
përfitime ilegale duke kryer forma të ndryshme të
veprave penale.
2/2/2018 40

Nëse nisemi nga perceptimi bazë se kriminaliteti I
organizuar me fjalë të tjera mund të përcaktojmë
si vjedhje apo pasurim i legal, paligjshëm mirëpo
duke shfrytëzuar edhe metoda dhe forma apo
mjete legale, do të del se ky raport duhet të jetë
vetëm ndërmjet vjedhjes apo malverzimit
financiar.
2/2/2018 41

Por nëse nisemi nga fakti se veprat penale apo
krimet gjithashtu mund të trajtohen si forma
vetanake por edhe nga aspekti global ose ai I
kriminalitetit të organizuar do të del se ky raport
mund të ndryshojë.
Mund të shtrojmë pyetjen se si mund të jetë ky
raport, kush kujt I bashkëdyzon apo paraprin.
2/2/2018 42

Për të analizuar, zbërthyer dhe konstatuar raportin
e këtyre formave si krime tjera dhe kriminalitetit
të organizuar patjetër e kemi që ti përcaktojmë
ato forma apo krime me të cilat ky fenomen
ngjan, është i prekshëm apo edhe ndikueshëm.
2/2/2018 43

Nëse themi se format më të përhapura me të cilat
bashkëvepron kriminaliteti i organizuar janë:
vjedhjet, plaçkitjet, kërcënimet, torturimet,
kanosjet, kindapimet, vrasjet, shkatërimet e
pronave, e tjera, do të shohim se të gjitha ndoshta
në të shumtën e rasteve kanë të bëjnë me një
qëllim të caktuar PËRFITIM.
2/2/2018 44

Pra nga kjo del se të gjitha veprat penale të
lartëpërmendura apo formave të krimit mund të
jenë të të dy trajtave të asaj që të perceptohen si
vetanake dhe si kriminalitet i organizuar. Shtrohet
pyetja se çka është ajo që i bën këto që të jenë të
tilla pra edhe si krim vetanak apo vepër edhe si
kriminalitet i organizuar.
2/2/2018 45

Vetëm nëse e marim si një shembull një vjedhje
tek e cila nuk duhet të pyesim se çka ka qenë
objekt saj, vlera apo koha, por vetëm mënyra do
jetë ajo që do të përcakton se për çka bëhet fjalë.
Pra është MOPDUS OPERANDI, ai që do të
përcakton se për kënd bëhet fjelë për cilën formë.
2/2/2018 46

Edhe pse një vjedhje mund të realizohet duke u
planifikuar dhe organizuar, por nëse ajo është
kryer në formë vetanake ajo do jetë vetëm formë
e krimit apo vepër penale. Gjithashtu edhe nëse
një vjedhje kryhet nga një grup kriminel po sikur
edhe të shkon huq- pa organizim të mirfilltë dhe
shpejt për së shpejti ajo do jetë krim i organizuar.
2/2/2018 47

Pra nuk do jetë asnjë faktorë tjetër që tregon për
raportin se si mund ta trajtojmë një vepër penale,
por do jetë mënyra e kryerjes. Njëherit edhe
proceset e masave operative kriminalistike për
zbulimin e saj mund të jenë nga më të ndryshmet
me pista hetimore apo versione të ndryshme, që
mund të lehtësojnë apo vështirsojnë të provuarit.
2/2/2018 48

Pikërisht nga kjo që tham mund edhe ti ndajmë
format e krimeve të organizuar si trajta të cilat më
shumë bashkëdyzojnë apo janë më shumë si
mënyra të kryerjes së kriminalitetit të organizuar
ku për qëllim kryesor është pra përfitmi duke
shfrytëzuar forma të ndryshme të aritjes së tij.
2/2/2018 49

Ndarja e vjedhjeve gjithashtu mund të ndikojë
rrjedhëshëm në përcaktimin e raportit ndërmjet
kësaj dukurie vetanake dhe si formë e
kriminalitetit të organizuar.
Qëllimi i vjedhjes si akt dhe ndarja e sajë janë
përcaktuesit më të mirë të formës. Pra është më
se e saktë se çdo krim i organizuar fillon me krim.
2/2/2018 50

Statusin e njejtë do ta kenë edhe format e tjera të
krimeve, duke qenë qëllimi dhe mënyra e kryerjes
përcaktues të raportit. Nëse flasim për plaçkitje
ajo mund të jetë forma më e butë e kriminalitetit
të organizuar që lirisht mund të themi se është në
vijë ndarje shumë të hollë dhe sdimë se ku ta
trajtojmë.
2/2/2018 51

Por nëse flasim për kindapime, vrasje dhe forma
më të rënda të veprave penale, tek ato qartë
mund të vërejmë dhe perceptojmë ndarjen e tyre
dhe status-raportin si vepërpenale (krim) apo
kriminalitet të organizuar. Këto forma mund të
kryhen për shumë arsye dhe njëra nga to mund të
jetë kriminaliteti i organizuar.
2/2/2018 52
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 53
TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

Si forme posaqerisht e rrezikshme e manifestimit te
krimit trajtohet kriminaliteti i organizuar. Ai
cilesohet me disa vecori, si lidhshmeria e
perhereshme me shume persona ne kryerjen e
aktiviteteve kriminale, egzistimi i nje strukture
organizative me hierarki dhe pushtet te fuqishem te
udheheqesit, dominimi i rregullit, rendit, disiplines,
pergjegjesise se antareve, solidariteti i imponuar,
ruajtja efshehtesise se veprimit dhe moszbulimi i
organizates , mostradhetia ndaj udheheqesit etj.
2/2/2018 54

Shrohet pyetja: “Valle jane te gjitha keto vecori dhe
karakteristika te nevojshme per vendosjen e teorive
apo te nje teorie mbi kriminalitetit e organizuar?
Sigurisht se jo. Ato qe pame me larte ishin vetem
karakteristikat por duke mos hyre ne detaje te asaj se
cka ndikon ne definimin e ketej fenomi por qoft edhe si
aktivitet me vete, kombinim aktivitetesh apo teori te
pergjithshme mbi te. Pra ne baze te kesaj mund te
themi se kete fenomen mund ta trajtojm ne aspektin
praktik
2/2/2018 dhje teorik. 55

Cka do te jete me e rendesishme dhe kush do ti
paraprij tratjtimi apo shiqimit, dhe analizes se ketej
fenomeni, do mvaret kryesisht nga qellimi si objekt
studimi.
Nese marim se ky fenomen per nga aspekti i
praraqitjes eshte relativisht I ri, qasja teorike mbi te
do te jete relativisht moderne apo bashkekohore.
Pra nuk ka vend per trajtim apo qasje tradicionale.
2/2/2018 56

Kur folem per kriminalitetin e organizuar dhe
lidhjen apo edhe definimin e ketij fenomeni me
krimet apo veprat penale ne pergjithesi, pame se
eshte i lidhur ngusht apo mund te ndajme
perceptimet edhe ate:
-Ne aspektin shoqror,
-Ne aspektin shkencor,
-Ne aspektin praktik.
2/2/2018 57

Mu kjo qasje jep edhe teorite e ndryhsme mbi kete
fenomen duke e trajtuar ate ne disa forma.
Aspekti shoqror do jep pergjigjen e me shume
pyetjeve qe kane te bejne me ate se cka paraqet ky
fenomen, duke u bazuar kryesisht mbi teorite
shoqrore, ne dallim te aspektit shkencor i cili do
meret kryekput me definimin shkencor te ketij
problemi duke e trajtuar ate nepermjet teorive
penale, kriminalistike, kriminologjike e penologjike.
2/2/2018 58

Aspekti praktik ndoshta do jete bashkedyzim I dy te
parteve. Duke kombinuara definimet shkencore te
keteij fenomeni, qasjes dhe analizes shoqrore
gjegjesisht nga teorite shoqerore, do jepen disa
mundesi qe ky fenomen te trajtohet edhe ne
menyren praktike duke dhene shume pergjigje ne
pyetjet apo problemet qe i shtrojne dy te paret.
Vetem shembulli i hetimit praktik te ketij fenomeni
do na tregon lidhjen me shkencat praktike.
2/2/2018 59

Pra do jete e tepert nese mundohemi te japim nje
definim teorik mbi ate se cilave teori apo c’teori
mund te kemi ne qasjen teorike mbi kete fenomen.
Edhe nje here do te perserisim se paraqitja
relativisht e vonshme ne aspektin historiko-kohor e
ketij feneomeni edhe pse krimet dhe teorite apo
shkencat e ndryshme qe trajtojne kete
problematike i kemi patur qysh me heret, nuk do
paraqiten ne kete rast dhe ky do te trajtohet
2/2/2018 60

- nepermjet teorive tjera qe ne menyre direkte apo
indirekte jane te lidhura me fenomenin e
kriminalitetit te organizuar.
2/2/2018 61
DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

BASHKËKOHORE
Pikerisht definimi i keteij fenomeni apo
problematyike si bashkepunim ndermjet dy apo me
shume personave ne kryerjen e veprave penale me
qellim perfitimi dhe tjera jepnin definimin
gjithperfshires mbi kriminalitetin e organizuar, do te
del se pikerisht ky fenomen ektivitetin e vet do ta
shtryn nepermjet organizata te ndryshme sepse
fundja ky eshte edhe qellimi – ORGANIZMI.
2/2/2018 62

BASHKËKOHORE
Krimi i organizuar është një dukuri sa e vjetër dhe re në
vënde të ndryshme të botes. Sipas studiuesve, kanabis
(Cannabis sativa) është njohur prej njerezimit qysh në
kohët e vjetra, kurse në Europen Perëndimore, kjo lloj
droge është sjellë në shekullin XVI. Sipas disa të
dhënave të ardhura deri në ditet tona, në France droga
është sjellë nëpërmjet ushtarëve të Napoleonit, gjatë
luftrave
2/2/2018 në Egjipt. 63

BASHKËKOHORE
Në Rusi, në shekullin XVII, Moska është konsideruar si
qendra e shoqërise kriminale ruse. Sipas studiuesve
rus, kriminaliteti profesional rus filloi të konsolidohej
në vitin 1740.
Në Shtetet e Bashkuar, krahas mafias italiane, ka ende
një prani të fortë të karteleve kolumbiane të kokainës,
të grupeve ruse, të triadave kineze deri te trafikantet
Nigerian të drogave.
2/2/2018 64

BASHKËKOHORE
Amerika është vendi me i madh, jo vetëm i
konsumit te drogave, por edhe i pastrimit të parave
që burojnë nga trafikimi i tyre. Pastrimi i parave
bëhet nëpërmjet sistemit bankar, sistemit financiar,
sistemeve jobankare dhe sidomos nëpermjet
veprimeve në dorë ose qëndrave të shkembimit të
parave.
2/2/2018 65

BASHKËKOHORE
Peruja konsiderohet si prodhuesja më e madhe e
kokaines, duke qënë në varesi të karteleve
kolumbiane, ndërsa Brazili është vendi i trafikut të
drogave, i femijeve, i kontabandës dhe trafikut të
armeve. Afrika është një kontinent tjetër që po
përballet me rritjen e krimit të organizuar. Maroku
është një nga prodhuesit më të mëdhenj botëror të
kanabisit.
2/2/2018 66

BASHKËKOHORE
Në përgjithesi vendet e Afrikes janë më të dalluara
për trafikun e drogave se sa për pastrimin e parave,
por vende të tilla si: Kuvajti dhe Emiratet e
bashkuara janë vende me tradite ne pastrimin e
parave dhe kontrabantën e floririt. Pjesa lindore e
Azise, kresisht Kina, Hong Kongu dhe Tajvani
dallohen për prodhim droge, trafikim, prostitucion
dhe pastrim parash.
2/2/2018 67
DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË BASHKËKOHORE

Për një kohë të gjate, krimi i organizuar në Europen Perëndimore është
përfaqesuar me mafian italiane, por pa lënë mënjanë edhe grupet
kriminale të vendeve të tjera si: Franca, Gjermania dhe disa grupe që
veprojne në Austri dhe Mbreterine e Bashkuar. Për shumë studiues Europa
është konsideruar si një kryqezim i rrugëve kriminale, që operojnë në nivel
europian dhe ndërkombetar. Kështu kartelet kolumbiane, në trafikun e
kokainës përdorin
Spanien dhe mafian italiane, triadat kineze kanë vendosur lidhje me grupet
kriminale në Spanje,
Hollande dhe Mbreterinë e Bashkuar. Ndërsa grupet kriminale nga Turqia
dhe Pakistani
kontrollojne trafikun e heroines nga Azia Qendrore dhe Lindja e Largët.
2/2/2018 68

BASHKËKOHORE
Kështu kartelet kolumbiane, në trafikun e kokainës
përdorin Spanien dhe mafian italiane, triadat kineze
kanë vendosur lidhje me grupet kriminale në
Spanje, Hollande dhe Mbreterinë e Bashkuar.
Ndërsa grupet kriminale nga Turqia dhe Pakistani
kontrollojne trafikun e heroines nga Azia Qendrore
dhe Lindja e Largët.
2/2/2018 69

BASHKËKOHORE
Kështu kartelet kolumbiane, në trafikun e kokainës
përdorin Spanien dhe mafian italiane, triadat kineze
kanë vendosur lidhje me grupet kriminale në
Spanje, Hollande dhe Mbreterinë e Bashkuar.
Ndërsa grupet kriminale nga Turqia dhe Pakistani
kontrollojne trafikun e heroines nga Azia Qendrore
dhe Lindja e Largët.
2/2/2018 70

BASHKËKOHORE
Grupet kriminale kryejnë aktivitete të ndryshme
duke filluar nga trafiqet ilegale deri tek pastrami I
parave, kështu që është e vështirë të përshkruhen
me hollesi të gjitha aktivitete që kryhen. Trafiku I
drogës është një ndër format më të shpeshta të
krimit të organizuar. format më të përhapura të
krimit të organizuar në botë.
2/2/2018 71

BASHKËKOHORE
Ky lloj krimi po shqeteson të gjitha vendet e botës,
në vecanti Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe
European. Trafiku i paligjshem është një formë
tjetër e krimit të organizuar, si ai i armëve, i qënieve
njerëzore për shfrytezim seksual ose përfitime të
tjera si dhe emigrimi illegal, përbejnë format më të
përhapura të krimit të organizuar në botë.
2/2/2018 72

BASHKËKOHORE
Për të realizuar format e sipërpermendura të
kriminalitetit, persona dhe grupe te ndryshme
organizohen dhe themelojne organizata kriminale
duke shfrytëzuar bisnese të ndryshme për të arritur
pastrimin e parave të ardhura nga aktiviteti i tyre i
jashtëligjshëm.
2/2/2018 73
DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË BASHKËKOHORE

Organizata më e madhe kriminale që vepron në Japoni është
Jakuza, është e formuluar nga bashkimi I tre numrave të lojës
bixhozit, që janë Ja-8, K-9 dhe Za-3.
Veprimtaria e kësaj organizatë është e hershme në kohë, që në
kohën e samurajve ku objektivi I saj ishte dhënia e ndihmes ndaj
popullsisë së varfër. Me kalimin e kohës ajo u
kthye në një organizate të miefillte kriminale, me qëllim përfitimin
e të ardhurave. Kështu
veprimtaria e saj kriminale është e shumëllojshme dhe e
pakufizuar. Ajo ka lidhjet e saj në
tregëtine e drogës, armëve, qënieve njerëzore, prostitucionit, etj.
2/2/2018 74

BASHKËKOHORE
Me kalimin e kohës ajo u kthye në një organizate të
miefillte kriminale, me qëllim përfitimin e të
ardhurave.
Kështu veprimtaria e saj kriminale është e
shumëllojshme dhe e pakufizuar. Ajo ka lidhjet e saj
në tregëtine e drogës, armëve, qënieve njerëzore,
prostitucionit, etj.
2/2/2018 75

BASHKËKOHORE
Ajo numëron rreth 90.000 anetare dhe është e shtrirë
dhe në territore të tjera përvec Japonisë, duke krijuar
kështu kontakte me organizata të tjera të të njëjtit lloj,
duke e bërë më të rrezikshme veprimtarine kriminale, e
akoma më të vështire luftën ndaj saj. Megjithese
karakteristikat e organizimit janë të ndryshme nga ato
te Cosa Nostra, hierarkia e vendosur në themel të tyre
është
2/2/2018 e njëjta. 76

BASHKËKOHORE
Triada është një organizate kriminale që vepron në
Kine dhe Hong Kong, por ndikimi I saj është shtrirë
edhe në SHBA dhe Europe. Ky është një fakt
shqetesues që tregon se lidhjet që vendosin mes
tyre kriminelët nuk kufizohen Brenda nje vendi te
caktuar, por janë gjithmone në kërkim të territoreve
të reja.
2/2/2018 77

BASHKËKOHORE
Në Kolumbi, që është një nga vendet më të përfolura
për trafikimin e drogës, organizata kriminale më e
njohur është Narkokarteli Kolumbian. Kjo organizate
dallohet para se gjithash për mënyren se si ka arritur
t'a shndërroje aparatin shtetëror në një vegel në duart
e tij. Drejtuesi kryesor I kësaj organizate Pablo Escobar,
ushtronte në qeveri një ndikim aq të madh sa që ishte I
aftë të shkarkonte ministra apo të conte vendin në
zgjedhje të reja.
2/2/2018 78

BASHKËKOHORE
Mafia ruse, ndryshe nga organizatat e tjera kriminale ka
si prioritet të saj tregëtimin e armeve dhe së fundmi
tregetimin e lendeve radioactive, si dhe prodhimin dhe
shitjen e armëve bërthamore dhe atyre biologjike.
Gjithsesi edhe mafia ruse ka ushtruar tregëtine e
lëndëve narkotike si dhe ka realizuar te ardhura te
konsiderueshme dhe nga prostitucioni, trafikimi I
qenieve
2/2/2018
njerëzore, etj. 79
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 80

BASHKËKOHORE
Mafia italiane, lindja dhe zhvillimi
Mafia italiane ka një histori të vetën të lindjes dhe zhvillimit
të saj në kohe. Për një kohë të gjatë kur flitej për krim
tëorganizuar, vëmendja përqëndrohej menjëherë tek Mafia
italiane dhe veçanërisht tek organizata kriminale që
ushtronin veprimtarine e tyre sidomos në jug të Italisë.
Mafia italiane ka një histori të mbushur me mistere, lufte,
tradhëti,
2/2/2018
por një histori që gjithsesi është magjepse. 81

BASHKËKOHORE
Mafia italiane, lindja dhe zhvillimi
Sipas disa autorëve, Mafia rrjedh nga një emërtim i një
organizate, e cila ishte krijuar në Sicili, diku nga viti 1282,
me qëllimin për t'i rezistuar pushtimit të Francës. Ajo
organizate quhej"Morte alia Francia Italia Amelia" dhe
pikerisht nga gërmat e para të saj u krijua Mafia, term I cili
tashmë përdoret për të evidentuar të gjitha organizatat
kriminale.
2/2/2018 82

BASHKËKOHORE
Disa autore të tjerë mendojnë se fjala Mafia vjen nga fjala
arabe "Mahias" që do të thotë guxim ose njeri i guximshëm
ose mendohet se mund të rrjedhi nga fjala arabe "Muafas"
që ka kuptimin, të kujdesesh për anetaret e familjes. Në
kohët e hereshme në të ashtuquajturen mafia e vjetë'r,
mafiozet e quanin veten "burra të besës", kurse termi
Mafia nuk përdorej nga ata, por mjaftonte që ata të
shpreheshin për njeri-tjetrin se "është gjëja jonë" dhe
kuptohej që benin pjesë në të njëjten organizatë.
2/2/2018 83

BASHKËKOHORE
Në Itali , krimi i organizuar i referohet kryesisht Mafias, si
Cosa Nostra, Camorra Campagna, Ndragheta-kalabreze,
Sacra corona Unita-puljeze, organizata kriminale që Kodi
penal Italian, duke filluar nga viti 1982, përcakton dhe
sanksionon me nenin 416. Objektivat e nje grupi criminal
mund te konsistojne në:
a) pasurimin e shpejte dhe shumë të madh;
b) kërkimin e mosdenimit;
c) fitimin e një pozicioni të pushtetshëm.
2/2/2018 84

BASHKËKOHORE
Organizata më e madhe kriminale në Itali konsiderohet
Cosa Nosta, që ka patur strukturën më të organizuar dhe
për dekada më rradhë ka ushtruar ndikimin e saj te plote
mbi të gjithë vendin sidomos jugun e Italisë.
Përfshirja në të e anetareve të rinj, bëhej sipas një
seleksionimi të kujdesshem të elementeve më të stërvitur
dhe inteligjente ndër të rinjtë e territorit.
2/2/2018 85

BASHKËKOHORE
Një rëndësi të madhe për futjen në këtë organizatë
përbënte background familjar, kështu psh nqs babai, vellai
apo familjar të tjerë ishin nderkohë "burra të besës"
rekrutimi ishte pothuajse i sigurtë. Me kalimin e viteve
ritualet e pranimit të elementeve të rinjë filluan të
humbisnin solemnitetin që kishin patur më parë duke e
zbehur kështu rëndësine e momentit fillestare të pranimit
në2/2/2018
organizate. 86

BASHKËKOHORE
Secila organizate kishte një ceremoni karakteristike për
personat që futeshin në rradhët e tyre, duke e konsideruar
vendimin e pjesëmarrjes në Mafia si jetik. Në momentin e
hyrjes kandidati ose kandidatet çoheshin në një dhomë teë
veçuar para "përfaqesuesit të familjes" dhe para burrave të
tjerë të nderuar (Domini D"onore). Këta të fundit
qëndronin të rreshtuar në një anë, ndërsa personat që
donin
2/2/2018
të hynin në mafia qëndronin në anën tjetër. 87

BASHKËKOHORE
Një lloj tjetër organizate kriminale (familje) vepron në Itali,
në qytetin e Napolit, është ajo që nihet me emrin Camorra.
Kjo familje përbëhet nga 126 organizata kriminale, që për
të permbushur aktivitetin e tyre criminal përdorin
organizma të tjera më të vogla, të cilat janë në funksion te
tyre. Shpesh këto organizma janë të regjistruara dhe
shfaqen si te ligjshme, ndërsa në të vërtete janë vegla në
duart
2/2/2018
e krimit të organizuar. 88

BASHKËKOHORE
Në Kalabri gjithashtu vepron organizata kriminale e quajtur
Ndragheta, që në dialektin kalabrez përkthehet "shoqate e
ndershme", pra njerez të mireë, njerëz të fjalës. Edhe në
këtë lloj organizatë shohim një përpjekje të anëtareve të
këtyre organizatave për të dhënë këtyre bashkimeve
njerezish, nuance të tjera nga ato që ka në të vërtete, por
një organizate kriminale mund te jete e cfaredo lloji
pervecse e ndershme, pavaresisht nga normat që ka në
themel të saj. (150 klane 5500 antare 2,5 milon Euro/vit
2/2/2018 89

BASHKËKOHORE
Një tjetër organizatë kriminale me përmasa më modeste në
raport më të ngjashmet, është Sacra Corona Unita, që
vepron në krahinën e Puglias. Kjo organizate përbëhet nga
rreth 7 grupe dhe numëron përtej 500 anetareve. Kjo
organizate ka si aktivitet kryesor të saj trafikun e paligjshem
të lëndëve narkotike, qenieve njerezore si dhe
klandestineve. Kjo organizate ka lidhje te ngushta dhe forta
me grupe kriminele shqipatare kryesisht me aktivitet te
trafikimit te lendeve narkotike dhe qenieve njerzore.
2/2/2018 90

BASHKËKOHORE
Organizata më e madhe kriminale që vepron në Japoni
është Jakuza, është e formuluar nga bashkimi I tre numrave
të lojës bixhozit, që janë Ja-8, K-9 dhe Za-3. Veprimtaria e
kësaj organizatë është e hershme në kohë, që në kohën e
samurajve ku objektivi i saj ishte dhënia e ndihmes ndaj
popullsisë së varfër. Me kalimin e kohës ajo u kthye në një
organizate të miefillte kriminale, me qëllim përfitimin e të
ardhurave.
2/2/2018 91

BASHKËKOHORE
Kështu veprimtaria e saj kriminale është e shumëllojshme
dhe e pakufizuar. Ajo ka lidhjet e saj në tregëtine e drogës,
armëve, qënieve njerëzore, prostitucionit, etj. Ajo numëron
rreth 90.000 anetare dhe është e shtrirë dhe në territore të
tjera përvec Japonisë, duke krijuar kështu kontakte me
organizata të tjera të të njëjtit lloj, duke e bërë më të
rrezikshme veprimtarine kriminale, e akoma më të vështire
luftën ndaj saj.
2/2/2018 92

BASHKËKOHORE
Triada është një organizate kriminale që vepron në Kine
dhe Hong Kong, por ndikimi i saj është shtrirë edhe në
SHBA dhe Europe. Ky është një fakt shqetesues që tregon
se lidhjet që vendosin mes tyre kriminelët nuk kufizohen
Brenda nje vendi te caktuar, por janë gjithmone në kërkim
të territoreve të reja. Triada sipas mitologjisë kineze ka
kuptimin e trekëndëshit kryesor Qiell-Toke-Njeri, të cilat
jane tre shtullat e kozmosit.
2/2/2018 93

BASHKËKOHORE
Fillimet e kësaj organizate njihen që në shekullin e dyte
p.e.s dhe kishin karakter të ndryshem nga ai që kane tani.
Fillimisht kjo organizate u krijua për të luftuar pushtuesit e
Kinës dhe kishte si symbol atë të dragoit dhe si parim
shprehjen "Urreji, shkatërroi e luftoi të huajt". Aktiviteti i
Triadës u shndërrua në levrimin e trafiqeve të ndryshme te
jashtëligjshme, sidomos asaj të drogës, nëpërmjet të
ashtuquajturit "trekendeshit të artë" i Azisë Juglindore.
2/2/2018 94
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 95
DISA FORMA TË MANIFESTIMIT TË KRIMIT TË
ORGANIZUAR (TRAFIKIMI I LËNDËVE NARKOTIKE
DHE I QENIES NJERZORE)
Nje nga format me te rezikshme te krimit te organizuar qe
gjithashtu eshte e lidhur edhe me format tjera paraqet
kontrabanda me lende narkotike dhe drogera te ndryshme.
Ato jane substanca natyrore dhe sintetike te cilat jane te
ndaluara per perodrim per shkak te efekteve shendetsore
dhe ndikimit te tyre ne shoqeri duke krijuar mvarshmeri
dhe ndikim ne sistemin nervor.
2/2/2018 96
DHE I QENIEVE NJERZORE)
Kjo veprimtari ilegale perfshin prodhimin, shperndarjen
dhe trafikimin ilegal me qellim perdorimit dhe konsumimit
te tyre.
Nder drogat dhe supstancat narkotike me te njohura jane:
opiumi, morfina, heroina, kodeina, kokaina, marihuana,
fleta kanabis, hashhashi, lini indian, meskalina, amfetamina
dhe tjera. Pra lende biologjike dhe sintetike.
2/2/2018 97
Kjo dukuri e trafikimit te lendeve narkotike sa vlen e
shtohet gjat kohes. Vlersohet se sot 5% e popullsise se
pergjitheshme perdorin drogat, prej te ciles rreth 200 milon
te moshes 15-64. Numri I personava te evnidentuar si
perdorues te drogave te ndryshme arin ne 25 milion ne
mbare boten. Perfitimiet nga kjo dukuri jane maramendese
– vetem
2/2/2018
ne SHBA gjat vitit 1984 kane qene 40 miliard dollar.
98
Cmimet e lendeve narkotike ndryshojne ne menyre drastike
nga vendi ku prodhohen deri tek veni perfundimtar I shitjes.
Vetem si shembull ne Tailande 1kg heroin kushton rreth
10.000 dollar ndersa ne SHBA e njejta arin 25 here vlere me
te madhe.
Drogat dhe lendet narkotike prodhohen ne vende te
ndryshme
2/2/2018
te botes si Amerike Latine, Azi dhe Europe. 99
Mvaresisht nga llojet e tyre do te kemi edhe vendet
prodhuese si: Amerika Latine (Kolumbi, Ekuador, Panama)
prodhon me se shumti kokaine dhe droga te ngjajshme,
Azia (Tajlande, Laos, Burma, Avganistan, Indi etj) prodhon
heroin ne pjesen jugore dhe qendore opium. Pra
Avganistani njihet si vendi ku prodhohet 40% e opiumit
boteror qe perdoret edhe ne industrine farmaceutike por
edhe si lende narkotike.
2/2/2018 100
Europa (Shqiperi, Bullgari, Romani, Turqi) ka vende dhe vise
ku prodhohet marihuna dhe kanabisi. Deri pak kohe me
pare u llogariteshe se furnizues kryesor I tregut european
me kanabis dhe marihuane ishte konkretisht Shqiperia
(Lazarati) ku edhe u prodhoheshte nje nga dorgat me
kualitet me te larte dhe me e kerkuar.
Nuk ka dyshim se ballkani paraqet rrugtimin dhe kryqezimin
kryesor te levizjes se drogave te ndryshme nga Azia.
2/2/2018 101
Maedonia dhe vendet perreth jane goxha te prekur nga ky
fenomen si per nga numri I rasteve te evidentuara te
trafikimit, te sasise se kapur deri me tani por edhe nga lista
gjegjesisht numri I perosnave perodrues te drogave. Ky
fenomen eshte I denueshem sipas Kodit Penal te R.
Maqedonise dhe cdo posedim, trafkimim, shitje, konsumin
eshte
2/2/2018
I denueshem sipas dispozitave ligjore. 102
Pra duke patur parasysh perfitimet qe vijne nga kjo forme e
krimit te organizuar, organizatet e ndryshme jane ne gjendje
qe edhe te blejne dhe fitojne favore ne te shumten e
rasteve edhe per forma tjera te krimit te organizuar. Lirimi
apo pagesa e avokateve mbrojtes me te mire, mitdhenja
dhe koruptimi I personave zyrtar do ta bejne kete fenomen
edhe me te rezikshem per nga lufta ndaj tij.
2/2/2018 103
Trafikimi I qenieve njerzore vecmas I femrave dhe femijeve
dhe aktivitetet e tjera ilegale jane te lidhura ngushte dhe
paraqesin nje forme mjaft te rezikshme te krimit te
organizuar. Pra ky fenomen eshte gjithashtu pjese e
aktiviteteve te organizatave te ndryshme kriminale dhe
kombinim apo edhe shkembim ne aktivitetet e ndryshme
ndermjet
2/2/2018
tyre. 104
Per nga perfitimet (prioriteti) ky fenomen paraqet formen e
trete me profitabile. Lirisht mund te themi se nuk egziston
shetet apo vend ne bote I cili nuk eshte I prekur nga ky
fenomen. Pra ka shtete te cilat jane viktime (njerez nga keto
shtete trafikohen ne shtete tjera) dhe shtete te cilat
sherbejne si parajse per ti kontrabanduar qeniet e dryshme
njerzore.
2/2/2018 105
Organizatat kriminale aktivitetet e tyre do ti kryejne
nepermjet disa rrugeve edhe ate:
- Rrruga Baltike (Rusia – vendet Baltike – Europe pernd.),
- Rruga veriore (Vendet skandinave - evrope prendimore),
- Rruga Ballkanike (Azi – Kaukaz – Afrike – Ballkan – Europe),
- Rruga juogre dhe perendimore (Afrike/Amerike Latine –
Europe – SHBA).
2/2/2018 106
Padyshim se nder vendet te cilat jane te prekura me kete
fenomen jane vendet e varfera dhe te pazhvilluara si dhe
vendet te pasigurta (konflikte luftra). Pra ketu lirisht mund ti
numrojme vendet si: Mordavia, Armenia, Ukraina Romania,
Bulgaria e tjera. Mirepo nuk jane larg edhe vendet tjera te
Ballkanit si Kosova, Maqedonia, Serbia, Shqiperia Bosnja e
tjere te cilit kane edhe trafikim te mbrendeshem edhe te
jashtem duke sherbyer si rruga kryesore per Europe.
2/2/2018 107
Nga nje statistike e OKB-se dhe SHBAV-ve forma krimit te
organizuar si trafikimit te qenieve njerzore kap permasa
alarmanete ku cdo vit trafikohen nga 600.000-900.000
persona, nderkaq vetem ne SHBA ky numer arin 14.500-
50.000.
Edhe te ne poqese e shiqojme buletinin e policise mund te
themi lirisht se nuk ka jave pa ndonje denoncim per trafikim
te tille te qenieve njerzorer.
2/2/2018 108
Trafikimi me njerez apo edhe me femra ne vecanti per
perdorim ne industrine e prostitucionit apo “rrober te
bardhe” arin koston e perfitimit ne vlera maramendese prej
me shume se 7 miliard dollar ne vit. Nuk eshte me pak I
perhapur dhe I rezikshem edhe trafikimi me njerez tjere
sidomos me femije te cilet mund te perdoren per gjera dhe
aktivitete
2/2/2018
nga me te ndryshmet. 109
Lufta ndaj kesaj forme te fenomeit te krimit te organizuar ka
disa karakteristika dhe perpjekje shume te rendesishme.
Konventa e pare (marveshtja) per parandalimin eshte e
nenshkruar ndermjet 16 vendeve te europes qysh ne vitin
1904. konventa tjera nga ana e OKB-se jane miratuar edhe
me vitin 1910 (rroberve te bardhe), 1921 (gra dhe femije),
1933 (moshes madhore), 1949 (prosititucionit), protokolet
shtese te vitit 2005 (KE – trafikimin e qenieve njerzore).
2/2/2018 110
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 111

ORGANIZUAR
(TRAFIKIMI I ARMËVE DHE MUNICIONIT,
KONTRABANDA ME MALLRA TË LIGJSHME)
Kontrabanda me arrme ushtarake dhe municion gjithashtu
paraqet nje nga format e kriminalitetit te organizuar me
perfitime materijale shume te medha per organizata dhe
individ te ndryshem. Objekt i trafikimit me arrme ushtarake
nuk jane vetem ato por edhe lendet ekspozive, municionet
dhe pjese e pajisje tjera.
2/2/2018 112

ORGANIZUAR
Trafikimin e armeve dhe municionit mund ta ndajme ne ate
konvencional (tradicional me arrme te vogla dhe tjera
ushtarake) dhe jo konevncional (te armeve nukleare, kimike
dhe biologjike). Pikerisht ky kontabandim dhe trafikim i
arrmeve te tilla eshte edhe me i rrezikshme per arsye te
shume
2/2/2018 faktoreve dhe efektit te tyre. 113

ORGANIZUAR
Trafikimi dhe kontrabandimi me arrme mjete dhe pajisje
ushtarake ka qene qe moti dukuri negative.
Shuekush nga ben pyetjen se pse te jete kjo dukuri njera
nga me te perhapurat dhe njera nga me fitimprureset. Me
vendosjen e sistemit te shteteve dhe sistemeve
bashkekohore, u dasht qe te meren masa edhe ne drejtim
te asaj qe quhet kontrolle ndaj armeve.
2/2/2018 114

ORGANIZUAR
Ndoshta pikerisht kjo praktike ka detyruar edhe
keqperdorues dhe persona apo organizata te ndryshme
kriminale te kryejne aktivitete te trafikimit dhe
kontrabandimit te armeve dhe mjeteve ushtarake.
Si fusheveprim I trafikanteve paraqiten zakonisht vendet ne
konflikt
2/2/2018 ne mbare rruzuulin toksor. 115

ORGANIZUAR
Ja vetem nje shembull: Nga nje studim i STRADFOR dhe
OKB eshte vertetuar se organizata teroriste “Tigrat Tamil”
eshte e furnizuar vetem gjat viteve 1990-2000 me 60t
eksploziv Ukrainas, 20 raketa SAM-14 toke – ajer nga
Bullgaria, 32.400 minahledhes dhe murtaja nga Kroacia.
2/2/2018 116

ORGANIZUAR
Sigurisht se ne praqitjen dhe shtimin e ketij fenomeni kane
konflikte ne disa rajone te botes (konflike kronike dhe te
ngrira) mirepo edhe konflikte apo luftrat e ndryshme qe
mund te eskalojne ne vende te ndryshme te bote. Konflikti
ne ish-Jugoslavi, Lindja e Mesme, Amerika Latine, Afrika,
Kaukazi, Azia Jugore e tjera jane vendet permanente per
trafikim
2/2/2018
dhe kontrabandim. 117

ORGANIZUAR
Nese me vemendje e shyrtojme rajonin e Ballkanit do te
hasim ne disa fakte shume interesante. Qysh ne kohen e vet
Ish-Jugoslavia eshte renditur ne vendin e 5-te per nga
prodhimi dhe teknologjia ushtarake. Nese kesaj ja shtojme
edhe faktin se bota ishte ne nje lufte imagjinare (Lufta e
Ftohte) do shohim se shume vende kishin qellim strategjik
arrmatimin sa me te madh dhe te sofistikuar.
2/2/2018 118

ORGANIZUAR
Shperberja e Ish-Jugosllavise, Bashkimit Sovjetik dhe Paktit
te Lindjes solli edhe mungesen e kontrollit te shume depove
ushtarake dhe armatimeve te ndryshme. Kjo me se miri u
verejt edhe ne situaten dhe trazirat ne Shqiperi ne vitin
1997 ku mbreda nje periudhe shume te shkurter u arit te
vidhet nje sasi maramendese e armatimit dhe municioneve
te 2/2/2018
ndryshme. 119

ORGANIZUAR
Saktesisht akoma nuk ka statistika te sakata per ate se cfar
sasishe u vodhen mirepo figurojne shifra te peraferta se
mbi 2 milion arrme te lehta, 500 arme te renda, mbi 25
miliarde municione te ndryshme dhe mbi 370t eksploziv.
Vetem per nje dite ne Tirane mga policia jane sekuestruar
275 pushke te ndryshme dhe mitraloze, 37 granata hedhes
dhe mbi 20000 fisheke dhe municion.
2/2/2018 120

ORGANIZUAR
Si mallra te ligjshem te cilet kontrabandohet zakonisht jane
mallrat te cilat kane akcize si: cigaret alkoholi, derivatet e
naftes, kafja, automjetet dhe armet. Edhe ky fenomen qe
parqet njeren nga formate e kriminalitetit te organizaur
gjithashtu eshte I lidhur edhe me format tjera por edhe me
situata
2/2/2018
te ndryshme ne vende te ndryshme. 121

ORGANIZUAR
Krizat e ndryshme, konflikte luftrat, shtete e deshtuara
paraqesin parajsen per kontrabandim e mallrave te
ligjshem. Konflikte e ndryshme dhe situata si ajo ne Ballkan
sollen qe ky fenomen te ndermer permasa te
jashtezakonshme dhe sidomos pas vendosjes edhe te
embargove
2/2/2018
te ndryshme ndaj vendeve te ndryshme. 122

ORGANIZUAR
Evidente ishte situata me cigare si shtet ku ishte I perzier
mke se shumti ne kete forme te kriminalitetit te organizuar
Mali i Zi. Ndersa gjat periudhes se embargos ndaj Srebise
kontrabanda me nafte dhe derivateve te saj ishte me e
dukshme nepermjet Maqedonise dhe Shqiperise. Edhe
Maqedonia ishte ne nje embargo ekonomike prej Greqise
dhe vendi ishte per nje kohe te gjate I kapliuar me kete.
2/2/2018 123
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 124

ORGANIZUAR (TREGTIA ME VEPRA TË ARTIT DHE
KULTURËS NACIONALE, TRAFIKU KLANDESTIN I
PERSONAVE, LARJA E PARAVE, FALSIFIKIMI I
PARAVE, REKETIZMI)
Keto lloje dhe forma te krimit te organizuar po ashtu jane
te pranishme ne shoqerite e ndryshme dhe kapin
dimiensione transnacionale dhe kontinentale. Lirshem
mund te themi se nuk ka dhe nuk egziston shtet ne
rruzullin
2/2/2018 toksor te pa prekur nga ky fenomen. 125

PARAVE, REKETIZMI)
Veprat e artit dhe te kultures gjithmone kane qene ne
shenjester te grupeve dhe strukturave te cilat mund ti
kontrabandojne ato, falsifikojne, vjedhin apo kembejne me
dic tjeter. Kjo eshte mu per shkak te asaj qe ato kane vlera
edhe
2/2/2018materiale maramendese por edhe vlera kulturore. 126

PARAVE, REKETIZMI)
Veprat artistike me vlera dhe permasa nacionale, rajonale
apo edhe nderkombetare zakonisht mund te jene ne
pronesi te shtetit, organizatave te ndryshme, institucioneve
por edhe individeve te ndryshem. Ekspozimi apo edhe
rruajtja
2/2/2018 e tyre paraqet sfide edhe per sistemin e sigurise.127

PARAVE, REKETIZMI)
Ato mund te jene te niveleve te ndryshme me vlera
trashigimie apo edhe materijale qe vlersohen nga nje cmim
fillestar e deri tek vlera e qindra milioneshe dollaresh. Ato
ekspozohen ne galeri, muze, objekte vetare apo pronesi
private
2/2/2018 (shtepi, banesa dhe tjera). 128

PARAVE, REKETIZMI)
Pikerisht vlera asristike dhe trashigimore e veprave te
ndryshme aristike ka ndikuar edhe ne sjelljenne nje
Konvente te caktuar nga OKB – UNESCO me vitin 1970 ne
te cilen jane definuar sakte se cilet jane objekte,
patundshmeri
2/2/2018 dhe tundshmeri – vepra me vlere. 129

PARAVE, REKETIZMI)
Pikturat, veprat skulputore, artefakte te ndryshme
historike, punime figurative dhe skulpurore ne teknika dhe
materijale te ndryshme, zbulimet arkeologjike, gjesendet
etnologjike e tjera, te gjitha keto perllogariten si vlera
artistike
2/2/2018 dhe te trashigimise se vecante. 130

PARAVE, REKETIZMI)
Raste me vjedhje dhe kontrabandim te ketyre veprave
artistike kemi mjaf gjate historise edhe ate ne nivel
kombetar – lokal dhe rajonal por edhe nderkombetar.
Vjedhja e ikonave te ndryshme nga kishat e Beratit, Ohrit e
tjera deri tek vjedhja e pikturave te Pikasos dhe tjera. 131
2/2/2018

PARAVE, REKETIZMI)
Raste me vjedhje dhe kontrabandim te ketyre veprave
artistike kemi mjaf gjate historise edhe ate ne nivel
kombetar – lokal dhe rajonal por edhe nderkombetar.
Vjedhja e ikonave te ndryshme nga kishat e Beratit, Ohrit e
tjera deri tek vjedhja e pikturave te Pikasos dhe tjera. 132
2/2/2018

PARAVE, REKETIZMI)
Fenomeni I klandestineve sa shkon e ritet bile edhe duke
prekur edhe shoqerine tone dhe rajonin. Ky fenomen eshte
I kushtezuar apo ndikuar nga shume faktore mirepo para se
gjithash nga aspekti ekonomiko – politik dhe shoqror
(konfliktet,
2/2/2018 pasigurite, situatat e renda ekonomike e tjera).
133

PARAVE, REKETIZMI)
Ketij fenomeni si duket goxha me shume I ka ndihmuar
edhe zhvillimi I pa balancuar dhe jo I ekuliblruar ndermjet
vendeve te ndryshme shteteve por edhe rajoneve dhe
kontinenteve. Pra I tham se cka ndikon ne kete fenomen
dhe kush jane faktoret por pa permend egzekutuesit. 134
2/2/2018

PARAVE, REKETIZMI)
Ketij fenomeni si duket goxha me shume I ka ndihmuar
edhe zhvillimi I pa balancuar dhe jo I ekuliblruar ndermjet
vendeve te ndryshme shteteve por edhe rajoneve dhe
kontinenteve. Pra I tham se cka ndikon ne kete fenomen
dhe kush jane faktoret por pa permend egzekutuesit. 135
2/2/2018

PARAVE, REKETIZMI)
Grupe dhe struktura (organizata) kriminale jane shume te
perfshira ne kete fenomen por gjithomne duke mos
anashkaluar edhe personat zyrtat te nivele te ndryshem qe
ndikojne ne forme direkte dhe indirekte ne kete rast por
edhe duke mos luftuar ne forme adekuate ate.
2/2/2018 136

PARAVE, REKETIZMI)
Ky fenomen mund te llogarite lirshem edhe si I treti per nga
fitim prurjet sepse eshte direkt I lidhur edhe me shume
forma apo lloje te tjera te krimit te organizuar. Pra
tejkalimet ilegale qe njeherit jane edhe njera nga llojet e
formes se kontrabandimit apo trafikut me njerez jane
shume te perhapura dhe ato kryhen per para.
2/2/2018 137

PARAVE, REKETIZMI)
Pastrimi I parave (larja, shperlarja) eshte forme gjithashtu
shume e perhapur e krimit te organizuar. Lirisht mund te
themi se kjo paraqet ndoshta edhe njeren nga format me te
sofistikuara te krimit te organizuar me rrenje te thella edhe
ne institucione, banka dhe veprimtari tjera shoqroro-
publike.
2/2/2018 138

PARAVE, REKETIZMI)
Ndryshe kete fenomen mund ta definojme edhe si
“tendence per ligjshmeri te te ardhurave ne menyre apo
forme joligjore (kriminale) me c’rast do krijohen kushte
legjitime per njohje te nje pasurie te caktuar”. Shume kush
mund ta shtron pyetjen si funksionon kjo forme apo ky lloj I
krimit te organizuar?
2/2/2018 139

PARAVE, REKETIZMI)
Me kte dukuri apo fenomen jemi te rrethuar vec e thuaj se
cdo dite ne cdo nive nga persona te ndryshem mirepo me
se shpeshti edhe zyrtare dhe afariste fiktiv apo joserioz. Pra
organizata kriminale do kete tendence qe perfitimet
kriminele ti fsheh dhe ti shfaq si perfitime ligjore, duke mos
patur mundesine per ti treguar ndryshe.
2/2/2018 140

PARAVE, REKETIZMI)
Edhe falsifikimi I parave sikurse format e lartepermendura
gjithashtu do te paraqesin nje nga llojet e krimit te
organizuar mjaft te perhapur. Ky fenomen do jete prezent
ne mbare rruzullin toksor mirepo me shume I shfaqur ne
vendet e varfera dhe ne zhvillim. Kjo dukuri prek falsifikim
te shume valutave mirepo me shume te atyre te fortave.
2/2/2018 141

PARAVE, REKETIZMI)
Nga nje statistike e Interpolit thuhet se nga falsifikimi I
parave jane prekur 135 vende te botes, ku me I falisifikuari
eshte dollari amerikan, keshtuqe ne 65 shtete jane
regjistruar 803 lloje falsifikimi te kesaj valute dhe ne SHBA
vetem mbrenda vitit 1999 jane bllokuar 130 milion dollar te
falsifikuar.
2/2/2018 142

PARAVE, REKETIZMI)
Reketimi paraqet njeren nga format ndoshta qe direkt e ka
prejardhjen nga organizatat e ndryshme kriminale mirepo
posacerisht nga banda e Al Kapones. Ky fenomen ka filluar
“si takse apo harac qe duhet ti paguhet me te fortit per
lejim te veprimtarise me te cilen meresh”. Pra duhet qe nje
shume te cakuar te paguhet ne forme leje per pune.
2/2/2018 143
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 144
FAKTORËT E PARAQITJES SË KRIMIT TË

ORGANIZUAR
Paraqitjes se krimit te organizuar i ndihmojne faktore te
shumte. Njohja e ketyre faktoreve dhe shkaqeve qe
favorizojne paraqitjen e ketij fenomeni jane te nje rendesie
te vecante per sa I takon parandalimit por edhe luftimit te
krimit te organizuar.
Kriminaliteti I organizuar dhe studimi i ketij fenomeni jane
te lidhur direkt me kriminologjine si shkence por edhe me
etiologjine kriminale ne vecanti. Pra perse ndodh krimi dhe
sidomos ai I organizuar eshte pyetja kryesore?
2/2/2018 145

ORGANIZUAR
Ne paraqitjen e kesaj forme te kriminalitetit perfshire edhe
ate te organizuar do ndikojne dy grupe faktoresh edhe ate:
te jashtem (objektiv) dhe te mbrendeshem (subjektiv).
Keto faktore mund edhe ti pergjithesojme si: krizat dhe
depresionet ekonomike, rrethanat shoqroro-politike, mjetet
e informimit publik, mungesa e legjistlacionit adekuat,
mungesa e eksperiences dhe paaftesia e organeve per
luftimin e ketij fenomeni, procesi I globalizimit, reformat
dhe transformimet e ndryshme shoqrore e tjere.
2/2/2018 146

ORGANIZUAR (Krizat dhe depresionet ekonomike)
Krizat dhe depresionet ekonomike konsiderohen nder
faktoret me te fuqishem dhe me me ndikim I paraqitjes se
disa formave te krimit te organizuar. Gjat krizave vjen deri
tek stagnimi ekonomik, mbyllje te fablikave, leshim te
puntoreve nga puna, zvoglim te fuqise blerese te
popullates, prishje te ekujlibrit te prodhimit, harxhimit dhe
shpenzimit qe njeherit jane faktore qe kane ndikim direkt
ne aktivizmin e aktiviteteve ilegale dhe te kunderligjshme
qe lirisht mund ti kalsifikojme si forma te krimit te organi.
2/2/2018 147

ORGANIZUAR (Krizat dhe depresionet ekonomike)
Ne kemi qene deshmitar direkt te paraqitjeve te krizave dhe
depresioneve te ndryshme ekonomike ne vend dhe rajon.
Pikerisht keto periudha jane shfrytezuar rahatshem nga
indivit dhe lidhje me grupe te caktuara kriminale per tregti
ilegale me shume vende pr edhe me kompani vendore. Vlen
vetem te theksohet kriza dhe embargoja ndaj Serbise gjat
vite te 90’ gjat krizez dhe konflikteve te ndryshme ne rajon,
ku gjith furnizimi me karburante dhe te mira tjera u
kryheshte nepermjet Maqedonise, Shqiperise dhe tjera.
2/2/2018 148
FAKTORËT E PARAQITJES SË KRIMIT TË ORGANIZUAR

(Retha dhe konfliktet shoqroro-politike)
Poashtu edhe ky faktor eshte relevant dhe kyc ne paraqitjen
e nje mori formash dhe llojesh te kriminalitetit te organizuar.
Permbysjet e sistemeve te ndryshme ku vende vende
ndodhin edhe nepermjet konflikteve te hapura te
armatosura apo edhe rrethanave te nderlikuara politike kane
ndikim shume te rendesishem si ne lulzimin e ketij fenomeni
degradues shoqror por edhe ne pamundesine dhe pengesen
per lufte dhe ndjekje te kriminalitetit te organizuar. Trazirat
politike dhe konfliktet e hapura ndikojne dukshem mbi te.
2/2/2018 149

(Retha dhe konfliktet shoqroro-politike)
Gjendja jostabile rrethant e renda politike dhe situata te
nderlikuara ndikojne dukshem dhe jane direkt faktoret
kryesor per paraqitjen e disave nga format si: tregtia me
arrmatime, kontrabanda me mallra te ligjshme dhe
paligjshme, kontrabandimi me migrante dhe klandestine e
tjera. Gjithashtu lirisht mund te themi se rajoni jone ne
pergjithesi njihet si nje “oaze” ku mund dhe ka lulezuar ky
fenomen me disa nga format e veta.
2/2/2018 150

(Lufta dhe rrethanat e luftes)
Lufta me te gjitha karakteristikat dhe me fazat e paraqitjes se
vet gjithashtu luan rol te madhe ne ndikmin e parqitjes se
ketij fenomeni. Per dallim nga faktoret qe permendem me
pare tani me nuk mund te themi per disa forma ku krimi I
organizuar eshte I fshehur por ai paraqet “lufte a vdekje”
edhe per vet egzistencen e vet. Ktu me as qe mund te bejme
dallimi se kush eshte I implikuar deri ne cfar sasie dhe
rrethanash sepse shpesh her ne “shtetet e deshtuara” pra
paraqitet vet shteti si organizate kriminale me aktivitete.
2/2/2018 151

(Mjetet e informimit publik - masmediat)
Ne dallim nga format e mepara kjo forme mund te ndikon
pozitivisht si faktor per paraqitjen apo edhe mos paraqitjen e
ketij fenomeni. Shtypi, literaturat e ndryshme, radio,
televizioni, filimi, interneti –rrjetet sociale kane dnikim te
madh ne informimin e drejte apo jo te drejte te dukurive sic
eshte krimi I organizuar ne nje shoqeri. Pra ato mund te
ndikojne edhe ne formimin e personalitetit te indivit por
edhe te nje shoqerie ne pergjithesi.
2/2/2018 152

(Mjetet e informimit publik - masmediat)
Pra nuk ka dyshim se mjetet e informimit ndikojne dukshem ne
krimin e organizuar por thame se ai ndikim mund te jete pozitiv.
Por ska medyshje se ky ndikim njeherit mund te jete edhe
negativ. Shembull praktik mund te parqesin mediat dhe protalet
te cilat shkruajne mbi ndonje krim apo veper penale dhe
detajojne edhe zbulimin e saj apo rrethant ne te cilen kane
ndodhur duke ngritur keshtu kureshtjen e nje grupi te caktuar
qytetaresh te cilet jane ne gjendje ta provojne kete fenomen. Pra
kjo forme e ndikmit mund te jete edhe jo produktive duke treguar
edhe luften ndaj ketij fenomeni.
2/2/2018 153

(Ideologjite e ndryshme dhe sektet religjisoze)
Eshte vertetuar se edhe ideologjite e ndryshme qofshin
kombetare dhe qofshin fetare apo te ndryshme kane rol
mjaftueshem te madh dhe mund te perceptohen si faktore
per paraqitjen apo edhe parandalimin dhe leften kundrejt
ketij fenomeni. Qofshin ideologjite e ndryshme perparimtare
qofshin ato religjioze apo sekteve te ndryshme gjat historise
se njerzimit kane qene faktor me ndikim mbi kete fenomen.
Sektete e ndryshme ne vende te ndryshme te botes kane
kryer aktivitete te kunderligjsme – krim te organizuar.
2/2/2018 154

(Faktore te tjere)
Nder fatore te tjere qe ndikojne ne paraqitjen apo edhe ne
parandalimin dhe luften ndaj ketij fenomeni jane edhe
mungesa e shtetit ligjor, mungesa e legjistlacionit te
pershtateshme te parandalimit te formave te ndryshme te
ketij fenomeni, duke u nisur nga parimi juridik se “cdo gje qe
nuk eshte e ndaluar eshte e lejuar”, mungesa pervojes ne
luften kundrejt ketij fenomeni, mungesa adekuate e
organeve per perndjekje ndeshkim dhe egzekutim te
penalizmieve ndaj presonave dhe grupeve kriminale.
2/2/2018 155
KRIMINALITETI I
ORGANIZUAR

2/2/2018 156
LUFTIMI DHE PARANDALIMI I KRIMINALITETIT TË

ORGANIZUAR
Per faktin se kriminaliteti i organizuar paraqet fenomen qe
ka kapluar globalisht tere boten, luftimi dhe parandalimi I tij
duhet te shqyrtohet dhe behet ne disa aspekte dhe qasje.
Pra kjo qasje duhet te jete lokale, nacionale, rajonale por
edhe nderkombetare. Vetem ne kete menyre mendohet se
mund te kete sukses ne luften dhe implementimin e
masava per parandalimin e ketij fenomeni. Pra ne kete
drejtim masat dhe mjetet per luftim dhe parandalim te ketij
fenomeni do ti ndajme ne nderkombetar dhe nacional.
2/2/2018 157

ORGANIZUAR
Ne nivel nderkombetar deri me tani jane ndermare disa
nisma legjistlative dhe politike ne drejtim te parandalimit
apo edhe te luftimit te ketij fenomeni. Si akte me te
rendesishme juridike konsiderohen implementimi nacional
dhe pasqyrimi I konventave nderkombetare ne ligjet
nacionale. Pra konventat e OKB-se, Keshilli I Evropes dhe
organizata tjera nderkomebatre jane te kycura ne menyre
aktive ne perpilimin e konventave dhe protokoleve te
ndryshme ne drejtim te ketij fenomeni.
2/2/2018 158

ORGANIZUAR
Nje nder dokumentet me te rendesishme paraqet Konventa
e OKB kunder krimit te organizuar nderkombetare e vitit
2000. Ne vazhdimsi do jepen edhe dy Protokole shtese te
kesaj konvente edhe ate: Protokoli kunder trafikimit te
migranteve neper rruge toksore, ajrore dhe ujore (detare)
si dhe Protokoli per parandalimin, pengimin dhe
ndeshkimin e trafikut te personave, vecanarisht te grave
dhe femijeve. Me ane te kesaj konvente jepet edhe
perkufizmi i grupit kriminal te organizuar dhe terma tjere.
2/2/2018 159

ORGANIZUAR
Kjo Konvente ne menyre decide potencon obligimet e
shteteve per inkriminimin e veprave penale serioze (te
renda) transnacionale (per te cilat eshte parapare denim
me se paku 4 vjet burg), korupsion, larjen e parave,
obstrukcion te drejtesise ne kryerjen e hetimeve per veprat
e kryera nga grupi kriminal. Ceshtjet si jurisdikcioni I perzier,
eksptradimi, transferimi I personave te denuar, ndihma
ligjore reciproke, hetimi I perbashket, mbrojtje
deshmitaresh e tjera qe dalin si obligime nga kjo konvente.
2/2/2018 160

ORGANIZUAR
Protokoli kunder trafikimit te migranteve me rruge
toksore, ajrore dhe ujore e ploteson kete konvente dhe ka
per qellim te detalizoje qasjen e kesaj konvente ndaj nje
ceshtje specifike sic eshte trafikimi I migranteve. Ky protokol
perkufizon edhe termat e perdorura si “trafik I migranteve”,
“kalim I paligjshem”, “dokument I falsifikuar udhetimi dhe
identifikimi” etj. Dispozitat e tjera qe permban ky protokol
jane obligacione ndaj shteteve nenshkruese ne drejtim te
bashkepunimit nderkufitar, ne fushen e drejtesise dhe gjyk.
2/2/2018 161

ORGANIZUAR
Protokoli mbi parandalimin, pengimin dhe ndeshkimin e
trafikut te personave, vecanarisht te grave dhe femijeve I
cili po ashtu ploteson konventen e meparshme paraqet nje
perkufizim te asaj cka mund ta quajme edhe si:
a) Parandalim dhe luftimi te trafikimit te tille (me njerez),
b) Te mbroje dhe ndihmoje viktimat e ketij lloji te trafikmit,
c) Te nxise dhe lehtesoje bashkepunimin ndermjet
shteteve ne marjen e masave te perbashkta.
2/2/2018 162

ORGANIZUAR
Nje konvente gjithashtu shume e rendesishme paraqet ejo
per ndeshkimin e tregtise me njerez dhe shfrytezimin me
prostitucion nga te tjeret e viti 1949. Me nenshkrimin e
kesaj konvente palet obligohen te denojne te gjitha format
e trafikimit, me qenie njerzore per qelime prostitucioni dhe
njeherit te nxis bashkepunimin ndermjet paleve dhe shtete
ne drejtim te efikasitetit te luftimit ligjor (duke sjellur ligje
dhe nenshkruar marveshtje) por edhe luftimit praktik
nepermjet te timeve speciale te perbashketa.
2/2/2018 163

ORGANIZUAR
Konventa e Vienes e vitit 1988 ose Konventa e OKB-se
kunder trafikut te paligjshem te drogave dehese dhe
lendeve psikotrope, ka per qellim definmin e nocioneve te
ndryshme si dhe vendosjen e kornizave juridike te cilat
duhet te implementohen nga palet nenshkruese te kesaj
konvente. Njeherit kjo konvente edhe rregullon dhe nxit
bashkepunimin nderkombetare ne drejtim te parandalimit
(marjes se masave adekuate) dhe luftimit te ketij fenomeni
jo vetem ne suaza nacionale.
2/2/2018 164

ORGANIZUAR
Protokoli (2001) kunder prodhimit te paligjshem dhe
trafikimit te arrmeve te zjarit, pjeseve te tyre,
komponenteve dhe munucioneve (shtojce e Konventes se
OKB-se kunder krimit te oragnizuar), do te jep sqarime dhe
definicione me te hollsishme ne drejtim te kesaj forme te
krimit te organizuar. Qellimi I ketij protokoli eshte kontrolli
me I madh civil ndaj te gjith artamtimit nacional dhe nxitje
e bashkepunimit ne marjen dhe gjetjen e masave adekuate
per parandalim dhe luftim te ketij feneomeni.
2/2/2018 165

ORGANIZUAR
Keshilli I Europes do sjell dhe miraton disa konventa te
rendesishme ne drejtim te parandalimit dhe luftimit te
krimit te organizuar. Konventa per masat kunder trafikimit
te qenieve njerozre e vitit 2005, ku edhe nje herit riafirmon
konventat egzistuese te OKB mirepo shkon nje hap me larg
duke I bera ato obligative per vendet antare te Bashkimit
European. Ajo parasheh masa te ndryshme nga
parandalimi, luftimi deri tek bashkepunimi I ndersjelle
ndermjet vendeve antare dhe tjera.
2/2/2018 166

ORGANIZUAR
Konventa e KE per pastrimin, depistimin (ndgrirjen),
sekuestrimin, dhe konfiskimin e produketeve te krimit dhe
financimin e terorizmit, e vitit 2005 e nxjere ne Varshave
duke u pazuar ne rekomandimin numer 11 te KE, “Per
parimet baze per luften kunder krimit te organizuar”, kjo
konvente do jep mundesine e ndermarjes se disa masave te
cilat deri me atehere ishin vetem si pjese legjistlative te disa
vendeve (si Italia) por jo edhe ne nivel te antareve te BE.
2/2/2018 167

ORGANIZUAR
Konferenca nderkombetare e ministrave te puneve te
brendesheme e organizuar nga OKB ne Napoli - Itali (1994)
do jep miratimin e nje Deklarate Politike te OKB per Planin e
Veprimit Global kunder Krimit te Organizuar. Me ane te ketij
plani percaktohen 6 karakteristikat e krimit te organizuar. Ky
moment kishte simboliken e vet edhe per nga koha por
edhe per nga vendi ne shenje mbeshtetje dhe solidarizmi te
vrasjes se dy gjykatesve te njohur italian Xhovane Falkone
dhe Paolo Borselino.
2/2/2018 168

ORGANIZUAR
Konferenca nderkombetare e ministrave te puneve te
brendesheme e organizuar nga OKB ne Napoli - Itali (1994)
do jep miratimin e nje Deklarate Politike te OKB per Planin e
Veprimit Global kunder Krimit te Organizuar. Me ane te ketij
plani percaktohen 6 karakteristikat e krimit te organizuar. Ky
moment kishte simboliken e vet edhe per nga koha por
edhe per nga vendi ne shenje mbeshtetje dhe solidarizmi te
vrasjes se dy gjykatesve te njohur italian Xhovane Falkone
dhe Paolo Borselino.
2/2/2018 169

Krimi Organizuar Ligjeratat

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Krimi Organizuar Ligjeratat

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

FAKULTETI I DREJTËSISË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

KUPTIMI DHE LËNDA E KRIMINALITETIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

Cilat janë metodat e studimit të kriminalitetit të

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

METODOLOGJIA DHE METODAT E STUDIMIT TË

Doc. Dr. Bekim Maksuti

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME DISA

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

RAPORTI I KRIMINALITETIT TË ORGANIZUAR ME

Doc. Dr. Bekim Maksuti

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

TEORITË MBI KRIMINALITETIN E ORGANIZUAR

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË BASHKËKOHORE

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË BASHKËKOHORE

DISA ORGANIZATA KRIMINALE NË SHOQËRITË