Farmaceutski pristupi u liječenju

Alzheimerove bolesti
 Alzheimerova bolest
• Prvi put opisana u literaturi prije 110 godina
• Psihofarmakološka era započinje ranih 50tih godina gdje se koristi
hlorpromazin kao osnovni lijek kod psihijatrijskog liječenja
• AB je bolest koja većinom pogađa stariju populaciju
• Tipična bolest treće životne dobi
• AB se dijagnosticira rano te se može pristupiti ranom liječenju bolesti
• Danas je odobreno par lijekova za AB
Antidementivi
• Najmanja grupa među psihofarmacima koja broji samo 5 supstanci
• Takrin, donepezil, rivastigmin, memantin i galantamin su lijekovi koji
se koriste u terapiji AB
• Memantin spada u antagoniste NMDA receptora a ostali su inhibitori
acetilholin esteraze
• Pošto je riječ o dva različita mehanizma djelovanja u liječenju se
preporučuje dvojna terapija (donepezil i memantin)
• Nuspojave kod ovih spojeva su slabo primjetne, blage i prolazne
Antiamiloidna terapija
• Cilj terapije je smanjiti razinu amiloidnih fragmenata u mozgu
• Terapija enzimskim inhibitorima koji smanjuju proizvodnju Aƅ
fragmenata
• Ovi fragmenti su rezultat sekvencijskih odsijecanja amiloidnog
prekursorskog proteina
• U antiamiloidnoj terapiji se koriste lijekovi za smanjenje amiloidnih
fragmenata, lijekovi koji spriječavaju agregaciju amiloidnih fragmenata
te lijekovi koji potiču njihovu razgradnju
Terapija usmjerena na TAU
• Tau pripada porodici proteina povezanih sa mikrotubulima
• Sadrži veliki broj potencijalnih mjesta fosforilacije te dolazi do
povećanog nakupljanja fosfata (hiperfosforilacija)
• TAU hiperfosforilacija dovodi do destabilizacije neuronskih
mikrotubula te do oštećenja sinaptičke funkcije.
• Lijekovi koji se koriste za regulaciju Tau proteina su: inhibitori
nakupljanja Tau proteina, inhibitori Tau fosforilacije te imunizacijski
pristup antitjelima.
• Pod inhibitorima nakupljanja podrazumjevamo supstance koji
spriječavaju nakupljanje Tau proteina kao što su antrakinonski,
fenilaminski i rodaninski inhibitori. Inhibicijom nakupljanja se
spriječava pojave hiperfosforilacije.
• Inhibitorima tau fosforilacije se djeluje na enzime zadužene za
hiperfosforilaciju kod Alzheimerove bolesti
• Tau antitjela u imunoterapiji znatno smanjuje patološka stanja u
mozgu.
Antioksidativna terapija
• Oksidativni stres igra bitnu ulogu u patogenezi neurodegenerativnih
oboljenja kao što je Alzheimerova bolest
• Reaktivne vrste kisika i azota sudjeluju u patogenezi mnogih
degenerativnih bolesti
• Antioksidansi kao što su glutation, tokoferol, karotenoidi i askorbinska
kiselina u fiziološkim uvjetima uklanja reaktivni kisik i spriječavaju
biološku disfunkciju
• Antioksidativne terapije pokazuju uspjeh u predkliničkim studijama,
dalji razvoj strategija prevencije oksidativnog oštećenja bi mogao
pokazati terapijsku učinkovitost
Vitamini i karoten
• Vitamini smanjuju neuronska oštećenja uzrokovana slobodnim
radikalima
• Povećan unos hrane bogate vitaminom E može umjereno smanjiti rizik
od nastanka demencije i Alzheimerove bolesti.
• Vitamin E je je antioksidans topiv u mastima koji se nalazi u
membranama i LDL česticama
• Vitamin C je vodotopiv antioksidans i snažan inhibitor lipidne
peroksidacije
• Karotenoidi su antioksidansi topivi u mastima koji smanjuju lipidnu
peroksidaciju i poboljšavaju antioksidativni status
Drugi antioksidansi
• Biljni antioksidansi pokazuju aktivnost kod terapije dementnih
oboljenja (Coptidis Rhizoma)
• Silibinin iz biljaka spriječava oštećenje pamćenja i oksidativni stres
• Melatonin je hormon sisavaca koji se sintetizira u epifizi i smanjuje
oksidativna oštećenja
• Selegilin dovodi do poboljšanja u kogniciji ponašanju i raspoloženju.
• Ovi antioksidansi mogu pomoći u profilaksi a zbog nedovoljno dokaza
se ne koriste kao službeni preparati u terapiji oboljenja
Druge terapije primjenjene na neurotransmiterima
• Holinergički antagonisti se koriste u vidu muskarinskih agenasa za
poboljšanje kognitivnih svojstava
• Inhibicija fosfodiesteraze dovodi do aktivacije CREB, transkripcijskog
faktora koji potiče ekspresiju gena za neurotrofin i poboljšava
kognitivna svojstva
• Modulacijom AMPA receptora traži se spoj koji ima značajan
neurotrofički učinak a pritom minimalan rizik za izazivanje
epileptičkog napada
• H3 antagonisti djeluju na histaminski receptor u cerebralnom
korteksu , hipokampusu i hipotalamusu
Drugi pristupi liječe