ÇEVRE VE ORMAN BAKANLIĞI

Zakir TURAN Sibel Mine GÜÇVER

Jeo.Müh. Biyolog

Deniz ve Kıyı Yönetimi Dairesi Başkanlığı

Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü
DERİN DENİZ DEŞARJI

 Alıcı ortamın yeterli arıtma kapasitesine sahip

olduğu mühendislik çalışmaları ile tespit edilmeli
 alıcı ortamlarda denizin seyreltme ve
 doğal arıtma süreçlerinden faydalanmak

amacıyla atık suların sahillerden belirli

uzaklıklarda deniz dibine boru ve difüzörlerle
deşarj edilmesidir.
DERİN DENİZ DEŞARJI

 TANIMLAR
 SU KİRLİLİĞİ KONTROLÜ
YÖNETMELİĞİ (SKKY)
 İDARİ USULLER TEBLİĞİ
 DERİN DENİZ DEŞARJI İLE
İLGİLİ GENELGELER
 DDD ENVANTER ÇALIŞMALARI
DERİN DENİZ DEŞARJI
 Alıcı ortamın yeterli arıtma kapasitesine
sahip olduğunun mühendislik çalışmaları ile
tespit edilerek
 alıcı ortamlarda denizin seyreltme ve
 doğal arıtma süreçlerinden faydalanarak
 atık suların sahillerden belirli uzaklıklarda
deniz dibine boru ve difüzörlerle deşarj
edilmesidir.
(SKKY- M:4)
DERİN DENİZ DEŞARJI

 Difüzör:
 Alıcı ortamlara verilen atıksu bulutunun
seyreltilebilmesi amacıyla;
 atıksu borusunun ucuna eklenen ve
çoklu bir jet akımı sağlayan özel bir
donanımdır.
(SKKY-M:4)
DERİN DENİZ DEŞARJI

Derin deniz deşarjı ile alıcı

ortamlara doğrudan yapılan atık
suların boşaltımından önce,
öngörülen sınır değerlere kadar
arıtmayı sağlamak,
gerekmektedir.
DERİN DENİZ DEŞARJI

Bu İşlem;
Ön Arıtma’dır.
DERİN DENİZ DEŞARJI

Hangi tür atıksuların DDD ile bertarafına

izin verilir?
DERİN DENİZ DEŞARJI

 Atıksular
 Soğutma suları
Su Kirliliği Kontrolü
Yönetmeliği

 SKKY’de derin deniz deşarjı ilgili maddeler:

 Madde 33(genel)
 Madde 34 (atıksu özellikleri)
 Madde 35(kriterler-alıcı ortam)
 Madde 36(istisnai hükümler)
 Madde 42 (izin)
 Madde 54 (izleme)
SKKY Madde 33

Evsel ve endüstriyel atıksuların

derin deniz deşarjı yöntemiyle
bertarafında alıcı ortama doğrudan
deşarj için belirlenmiş olan deşarj
standartları uygulanmaz.
SKKY Madde 33

 Arıtılmamış evsel nitelikli atıksuların ve

soğutma sularının değişim ve seyreltme
potansiyeli düşük olan yarı kapalı koy
ve körfezlere zorunlu olarak derin deniz
deşarjı yapılması gerekirse;
SKKY Madde 33
 Alıcı ortamdaki ekolojik dengeleri
bozmayacağı
 Tehlikeli Maddelerin Su ve Çevresinde Neden
Olduğu Kirliliğin Kontrolü Yönetmeliğinde
belirtilen maddelerin birikim yapmayacağı
bir ÇED çalışması ile ispat edilirse,

42. Madde uyarınca izin

verilebilir.
SKKY Madde 34

 Derin deniz deşarjına izin verilebilecek

atıksuların özellikleri Tablo:22’de
verilmiştir. Bu tablodaki sınır
değerlerden fazla kirletici özellikler
ihtiva eden suların denize boşaltımına
izin verilmez.
Tablo 22
SKKY Madde 34

 Derin deniz deşarjı yapılacak

atıksuların Tehlikeli Maddelerin Su ve
Çevresinde Neden Olduğu Kirliliğin
Kontrolü Yönetmeliğinde belirtilen sınır
değerleri sağlaması gerekmektedir.
SKKY Madde 35
 Derin Deniz Deşarj Kriterleri
İlk seyrelme S1 değeri;
- 40 ın altında bulunmamalı,
- Tercihen S1 = 100 olmalıdır.

- Bu seyrelmelerin tespiti;
SKKY Teknik Usuller Tebliği’ne göre yapılır.

 T90 değeri:
Yaz aylarında
Ege ve Akdeniz’de en az 1 saat,
Karadeniz’de 2 saat
Marmara Denizinde ise 1,5 saat alınmalıdır.

Kış aylarında ise T90 değeri daha yüksek olacağı için bu değer ortalama 3-5 saat
arasında alınmalıdır.
(
Tablo 23
SKKY Madde 35
 Derin Deniz Deşarj Kriterleri
Minimum deşarj derinliği:

- 20 metre olmalı,
- Eğer 20 metre derinliğe inmek ekonomik olarak mümkün
değilse, difüzör hariç deşarj boru boyu ortalama kıyı
çizgisinden itibaren bu Yönetmeliğin ekinde yer alan Tablo
24’te gösterilenden az olmamalıdır.
- Tablodaki nüfus değerlerinden daha büyük yerleşim
yerleri, "önemli kirletici kaynak" sınıfına giren faaliyetler ve
sanayi kuruluşları için deşarj boru boyu, ön veya tam arıtma
alternatifleri ile birlikte ele alınarak belirlenir.
Tablo 24
SKKY Madde 36
Bakanlık,
 Daha sıkı kriterler ve tedbirler aldırabilir
 Tabloda verilen parametrelerin dışında
kirletici özellikler ihtiva eden suların denize
boşaltımı için bilimsel çalışmalar isteyebilir
 Yüzme ve rekreasyon amacıyla kullanılan
sulara atık suların arıtılmasında azot ve
fosfor giderimi ile birlikte dezenfeksiyon
işlemi yapılır.
SKKY Madde 42

Derin Deniz Deşarjı İzni;

 5 yıl süre geçerlidir.
 Dosyanın eksiksiz olması durumunda
max 2 ay içinde İzin Belgesi verilir.
(SKKY-M:42)
SKKY Madde 42
Derin deniz deşarjı izni için müracaatta bulunan
kurum/kuruluş ve işletmeler başvurularında;
1. Onaylanmış derin deniz deşarjı projesi sureti,
2. Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği İdari Usuller
Tebliği’nde verilen derin deniz deşarjı izni başvuru
formu,
3. Derin deniz deşarjı izin belgesini,
gerçeğe uygun şekilde hazırlayarak idareye
sunmakla yükümlüdürler.
SKKY Madde 54

 6 aylık periyotlarla T:23 ve T:4’deki

parametrelerden atıksu
karakterizasyonuna uygun olan
parametreler izlenir.
 İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine
rapor edilir.
 Gerekli görüldüğünde izleme
periyotlarında değişikliğe gidilir.
SKKY Madde 29

 Derin deniz deşarjı ile sonuçlanan

bütün atıksu arıtma veya ön arıtma
tesislerinin çıkış noktasında numune
alma bacası, atıksu debisi 1000
m3/gün üzerinde olan tesislerin ise,
ayrıca otomatik numune alma ve
debi ölçme cihazlarını
bulundurmaları zorunludur.
DERİN DENİZ DEŞARJI
İDARİ USULLER TEBLİĞİ
EK-3
Derin Deniz Deşarjı İzni Başvuru Formu
 Genel Bilgiler
 Proje Özellikleri
 Deşarj Edilecek Atıksu Özellikleri
 Ekler

EK-4
Derin Deniz Deşarjı İzin Belgesi
 DERİN DENİZ DEŞARJI
27.07.2006 tarih ve 2006/21 sayılı
Derin Deniz Deşarjı Proje Onay Genelgesi

I.PROJENİN HAZIRLANMASI VE SORUMLULUKLAR

 Yüklenici firmaların özellikleri
 İhale şartnamesine Bakanlıkça onaylanacağına dair hüküm
konur
 Proje hazırlama ekibinin özellikleri
 Proje dosyasında bulunması gerekenler
 Yüklenici firmanın sorumlulukları
II. PROJE SUNUMU VE ONAYI
 Bilgi,belge ve dökumanlar
 Sunum (istenebilir)
 Mevzuata uyum
DERİN DENİZ DEŞARJI
27.07.2006 tarih ve 2006/21 sayılı
Derin Deniz Deşarjı Proje Onay Genelgesi

Proje “DERİN DENiZ DEŞARJI PROJE HAZIRLAMA ESASLARI” Ek-1’e

göre hazırlanır.
 KAPAK
 İÇİNDEKİLER
 GİRİŞ
 ATIKSU ARITMA TESİSİ (AAT) YERİNİN ÖZELLİKLERİ VE AAT
SİSTEMİNİN TANITIMI
 DERİN DENİZ DEŞARJI GÜZERGAHININ ÖZELLİKLERİ VE
SİSTEMİNİN TASARIMI
 YATIRIMIN VE İŞLETMENİN TAHMİNİ MALİYETİ
 KAYNAKLAR
 EKLER
DERİN DENİZ DEŞARJI
27.07.2006 tarih ve 2006/21 sayılı
Derin Deniz Deşarjı Proje Onay Genelgesi

İzleme, Bakım ve Kontrol: (EK-1)

 Her yıl bahar ayında boru boyunca deşarj hattı kamera ile
kaydedilip kontrol edilerek kayıt altına alınır.

 Difüzörlerde tıkanıklık olup olmadığına bakılır, besleme

bacasındaki su seviyesi kontrol edilir, buradaki ani su artışı veya
kesilmesi durumlarında müdahale edilir.

 Ayrıca bölgesel bazda alıcı ortamın deşarj sonrasındaki durumu

takip altına alınır, atık suyun yayılımı kontrol edilir. Belirlenen
Koruma bölgesinde ise koliform izlemesi yapılır.
DERİN DENİZ DEŞARJI

13.10.2008 tarih ve 2008/13 sayılı

Derin Deniz Deşarjı Proje Onay Prosedürü
Genelgesi
 Projenin sunum süreci

 Ön inceleme süreci ( 15 gün)

 Teknik inceleme süreci

 Proje onay süreci

 Proje izin süreci

DERİN DENİZ DEŞARJI

13.10.2008 tarih ve 2008/13 sayılı

Derin Deniz Deşarjı Proje Onay
Prosedürü Genelgesi

 Genelge ile proje onayı ile ilgili

süreçler ve bunlar için belirlenen max
süreler verilmektedir.
DERİN DENİZ DEŞARJI
13.10.2008 tarih ve 2008/13 sayılı
Derin Deniz Deşarjı Proje Onay Prosedürü
Genelgesi
Genelge’nin 2 Eki bulunmaktadır. Bunlar;
 Derin Deniz Deşarjı İle Sonuçlanan Atıksu
Arıtma Tesisleri Projeleri Onay Formu
(1sayfa)
 Derin Deniz Deşarjı Projeleri Onay Formu (1
sayfa)
 Yazılı ve
elektronik olarak
3 nüsha

ÖN
İNCELEME
15 GÜN

2006/21 sayılı 2006/21 sayılı

Genelgeye UYGUN Genelgeye UYGUN
DEĞİL

TEKNİK İNCELEME Sunmuyorsa

1 AY Yükleniciye iade Başvuru
edilir. 1 ay içinde geçersiz
sunması gerekir.

Eksiklik bulunursa
iade edilir. Yeniden
Teknik incelemeye
alınır.

UYGUN Onay ücreti ONAY Ek-1

ve Ek-2
formu
doldurulur.
DERİN DENİZ DEŞARJI
30.07.2009 tarih ve 2009/16 sayılı Derin Deniz Deşarjı İzleme
Genelgesi
Derin Deniz Deşarjlarının çevresel etkileri;
 atıksuda,
 alıcı ortamda
 derin deniz deşarjı hattında
Genelgede verilen parametreler,
 izleme noktaları,
 izleme yöntemi
 numune alma aralığına göre,

Derin deniz deşarj izni alan kurum, kuruluş ve işletmeler

tarafından izlenir.
DERİN DENİZ DEŞARJI
 Parametrelerin ölçüm ve analizleri,
Bakanlığımızca yetki verilen kurum/kuruluş
laboratuarlarında yaptırılır.
 İzleme sonuçları, her yıl en geç Aralık ayı
sonuna kadar Bakanlığımız Merkez Teşkilatı
ile İl Çevre ve Orman Müdürlüklerine yazılı
ve elektronik ortamda sunulur.
 İzleme sonuçlarının değerlendirilmesini
müteakip, İl Çevre ve Orman Müdürlüğünce
gerekli görülen durumlarda izleme periyodu
sıklaştırılır.
 EK – 3: Derin Deniz Deşarjı Hattının İzlenmesi
UYGULAMALAR

 Mevcut tesislerin derin deniz deşarjı

izinlerinin mevcudiyeti ve izleme
verilerinin toplanması amacıyla
envanter çalışmaları yürütülmüştür.
Paşabahçe DDD
Lara DDD
UYGULAMALAR

 Yapılan bu çalışmalar neticesinde;

 Ege- Akdeniz Bölgesi’nde 37,
 Marmara Bölgesi’nde 26,
 Karadeniz Bölgesi’nde 17

Adet Derin Deniz Deşarjı Sistemi

bulunmaktadır.
İLGİNİZE TEŞEKKÜR EDERİM