WARISAN KERAJAAN

KEDAH,KELANTAN,NEGERI SEMBILAN &

PERLIS
 Sistem Pemerintahan Beraja
Pengenalan institusi beraja oleh setiap kerajaan sejak sejak pengasasan
merupakan warisan yang kekal hingga hari ini.Warisan ini telah
diperkembangkan menerusi kewujudan institusi raja berpelembagaan apabila
negara mencapai kemerdekaan.

1.Penggunaan gelaran
pemerintah.
Kerajaan Kedah & Kelantan
= SULTAN 2.Cara pelantikan
Kerajaan Perlis=RAJA pengganti pemerintah.
Pelantikan putera
Sultan/raja sebagai
pengganti.
Daripada jurai
keturunann pemerintah
pengasas
 Hierarki tertinggi dalam
pemerintahan beraja
Bertanggungjawab sebagai ketua

Sultan agama ISLAM &lambang perpaduan

rakyat

Wakil pentadbirbagi
(NEGERI)
pihak kerajaan
Bertanggungjawab
terhadap jajahan /daerah PEMBESAR
•Penguasa mukim
(jajahan/daerah) •Orang
perantaraan antara
rakyat dengan
pemerintah
PENGHULU
(mukim)
 KESENIAN
•Warisan seni ukur
•Warisan seni bina
•Wariasn seni pertukangan &perhiasan PERSURATAN
•Warisan seni kraf tangan
•Warisan seni persembahan
•Warisan seni silat

Persamaan adat istiadat

(Kedah,Kelantan,
Perlis)

ADAT ISTIADAT PERUNDANGAN

•Majlis pemahsyuran •Penggantian pemerintah
•Istiadat pertabalan •Peranan sultan/raja
•Penganugerahan •Badan penasihat sultan/raja
bintang&darjah kebesaran •Hak rakyat dalam pentadbiran
•Tanggungjawab sultan/raja
 JURAI KETURUNAN SEBELAH IBU
Pelaksanaan hukuman •Kaum perempuan dianggap ibu soko yang

pertimbangant
•Bersifat pemulihan dengan memberikan

•Kesalahan kecil diselesaikan dengan saling

melahirkan anggota massyarakat
•Anggota suku dianggap sedarah krn berasal
daripada moyang perempuan sebelah ibu
bermaafan/denda ringan
•Mengutamakan perasaan/kepentingan
pesalah

Wanita mewarisi pusaka

Upacara Kedim •Mewarisi harta pusaka,tanah
• Menerima orang dari suku lain atau KEUNIKAN ADAT rumah supaya wanita tidak
orang luar menjadi ahli suku PERPATIH terabai
• Seseorang itu akan bersumpah taat (NEGERI SEMBILAN) •Diwarisi secara turun temurun
setia dan bersaudara dengan suku daripada ibu kepada anak
yang akan disertai serta dibuat perempuan
penghebahan

Perkahwinan
• Sesama suku tidak digalakkan sbb dianggap sebuah keluarga besar / bersaudara
• Menggalakkan perkahwinan diluar suku bagi mewujudkan hubungan persaudaraan sesama suku
• Lelaki yg berkahwin dgn suku isterinya digelar org semenda (orang mendatang)
• Wanita yg berkahwin sesame suku akan hilang hak mewarisi pusaka,manakala lelaki akan hilang hak menyandang
jawatan dalam adat. Namun begitu,jika hendak mengembalikan hak perlu menjalankan adat memulih pusaka
 LUAK
• Daerah atau jajahan merupakan kumpulan ketiga dan
PELANTIKAN PEMIMPIN
terbesar dalam susunan masyarakat Minangkabau

Suku
• Merupakan unit kedua dalam sosiopolitik
Adat Perpatih
• Dibentuk oleh beberapa perut yg
menjadikan keluarga berkenaan semakin
besar

PERUT
• Unit terkecil yang
ahlinya daripada
keturunan sebelah ibu
1.Yamtuan Besar / Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan
• Yang di-Pertuan Besar dipilih oleh UndangYang Empat
• Berperanan sebagai ketua negeri
• Menjadi lambing kesatuan dan persekutuan

2.Undang
• Undang merupakan Ketua Luak yang dilantik oleh Lembaga
• Undang yang ke Empat ialah Undang Sungai Ujong, Undang
Jelebu, Undang johol, dan Undang Rembau
• Undang yang ke Empat akan berkerapatan bagi memilih
seorang yang layak daripada keturunanYamtuan Radin untuk
menjadiYamtuan Besar atauYang di-Pertuan Besar

3.Lembaga
• Lembaga merupakan Ketua Suku dan dilantik oleh Buapak
• Peranan lembaga:
-Memilih Undang dan Penghulu
-Menjaga keamanan dan keselamatan
-Menyelesaikan pertelingkaran antara Suku
-Mengurus pembahagian harta pusaka
 4.Buapak
• Anak buah dalam Perut akan melantik seorang ketua yang digelar Buapak
• Buapak menjadi ketua rujukan aspek yang berkaitan dengan adat dan hukum

5.Anak Buah dan Ibu Soko

• Mengetahui, mamahami dan menghafal adat dan asal usul
kelompok kekeluargaan yang diwakilinya
• Terlibat secara langsung dalam pemilihan dan pelantikan Buapak
dalam kelompok yang diwakilinya
• Jika tiada Ibu Soko, semua peringkat pelantikan pemimpin adat
di Negeri Sembilan tidak boleh dilaksanakan
TAMAT