MAKSUD ADAT ISTIADAT

• Adat istiadat sebahagian adat yang mengatur segala

upacara dan kegiatan suci yang perlu menerima
penghormatan awam. Adat istiadat berlaku kerana
masyarakat mengamal dan menjaganya dengan
baik . Walau bagaimanapun, adat istiadat
bergantung pada prinsip perubahan melalui
muafakat dan perundingan serta pengaruh luar.
Etimologi perkataan adat berasal daripada bahasa
Arab iaitu, ‘Adah’ yang bermaksud kebiasaan atau
perbuatan yang dilakukan secara berulang-ulang
lalu menjadi kebiasaan yang tetap dan dihormati.
Seterusnya, perbuatan kebiasaan ini akan menjadi
adat. Kata majmuk adat merupakan adat istiadat.
Adat istiadat dalam masyarakat Melayu traditional
merupakan segala proses kehidupan manusia
bermula daripada kelahiran hingga kematian .
Gambaran adat istiadat dan larangan - larangan
yang mementingkan protokol dan adat istiadat
bertujuan untuk menonjolkan kebesaran raja
Melaka.
 KONSEP ADAT ISTIADAT DALAM
KESULTANAN MELAYU

Konsep adat istiadat terbahagi kepada dua iaitu, adat

dan istiadat. Adat mewakili undang-undang dan
larangan Diraja. Larangan Diraja merupakan
pelaksanaan undang-undang berdasarkan hukuman
melanggar undang-undang atau melakukan sebarang
kesalahan. Undang–undang pula melibatkan
larangan mengenai perhiasan pakaian peralatan raja.
Istiadat pula mewakili aturan dalam negeri dan
pelaksanaan upacara atau istiadat. Istiadat
kebiasaannya dijalankan di istana raja dan
mengutamakan kelengkapan dan perjalanan upacara.
Seterusnya, aturan dalam negeri ialah istiadat aturan
dalam negeri tidak melibatkan denda dan
mementingkan protokal.
Starata atau tingkat kedudukan masyarakat
Melayu dalam Sulalatus Salatin. Starata masyarakat
Melayu pada zaman kesultanan Melayu terdiri
daripada golongan pemerintah dan golongan yang
diperintah. Golongan pemerintah terdiri daripada
raja dan pembesar. Golongan diperintah pula terdiri
daripada rakyat dan hamba. Masyarakat Melayu
traditional sememangnya mengamalkan sistem
pemerintahan secara mutlak.
 PERBEZAAN DIANTARA
KONSEP ADAT DAN
ISTIADAT

ADAT ISTIADAT
• Peraturan yang lazim • Adat-istiadat ialah protokol,
peraturan, upacara dalam sesuatu
diamalkan oleh majlis. Ia boleh mengubah adat
masyarakat Melayu sedia ada, mengikut kesesuaian
dan sesuatu tujuan seperti untuk
lama dahulu hingga memudahkan membezakan taraf
menjadi cara hidup, dan pangkat seperti Sultan,
pembesar dan rakyat dalam
maka diangkat menjadi sesuatu majlis. Kedudukan posisi
adat simpul kain, bilangan jinjang, tebal
bengkung dan bahagian tanjak juga
boleh diubah untuk kegunaan
sesuatu majlis. Apa yang digunakan
dalam adat-istiadat hanya
diamalkan dalam sesuatu majlis
dan bukan harian. Sebab itu apa
yang diamalkan dalam adat-istiadat
seperti upacara di istana tidak
sesuai digunakan sebagai adat
harian. Setiap negeri pula
mempunyai adat-istiadat yang
berbeza. Setiap zaman juga
mempunyai perbezaan adat-
istiadat.
 UPACARA YANG
DILAKUKAN DALAM ADAT
KEPUTERAAN DAN ADAT
ISTIADAT PEMAKAMAN
• ADAT KEPUTERAAN ADAT PEMAKAMAN

Melenggang perut ketika • Tempoh berkabung

kandungan berusia tujuh bergantung pada pihak
bulan untuk membetulkan istana
kedudukan bayi di dalam
perut ibu bagi • Pihak istana memberikan
memudahkan proses sedekah kepada rakyat
kelahiran dalam tempoh
perkabungan
Bayi diperdengarkan azan
sebaik sahaja dilahirkan • Usungan disediakan untuk
mengangkat jenazah ke
Bercukur, apabila putera tempat perkaman dikenali
atau puteri berusia tujuh sebagai Seraja Diraja
hari
• Setelah jenazah
Berendoi, iaitu meletakkan dimakamkan ,nobat tidak
bayi di dalam buaian dan akan dimainkan untuk
diperdengarkan alunan tempoh tertentu
marhaban
RUJUKAN

1.https://ir.unimas.my/id/eprint/11289/1/Publication
%20Update%20IBS%20Vol.1%20(March
%202016).pdf#page=7
2. https://destarmelayu.blogspot.com/2019/05/adat-dan-
adat-istiadat-adalah-dua.html

3. https://prezi.com/p/bjlhkxskxiob/adat-istiadat/
4. http://teratakhikayat.blogspot.com/p/adat-
istiadat.html
5.https://www.freemalaysiatoday.com/category/bahasa/2
018/08/21/adat-dalam-kehidupan-masyarakat-melayu/

6.https://ikinzolkifli.wordpress.com/langkah-langkah/
 JENIS JENIS ADAT DALAM
KEHIDUPAN MASYARAKAT
MELAYU
• Adat yang sebenar adat • Adat yang diadatkan

• Adat jenis ini lebih dikenali

• Maksud adat ini ialah sebagai hukum adat iaitu
hukum tabii yang peraturan hidup yang
diciptakan oleh Allah. diwujudkan oleh nenek moyang
orang Melayu dahulu untuk
Adat jenis ini memastikan terdapat
merangkumi setiap keharmonian dalam hidup
benda atau unsur di bermasyarakat. Maksudnya,
dunia ini yang wujud adat jenis ini ialah hukum,
undang-undang, dan peraturan
dalam keadaan yang disebut hukum adat yang
semulajadi dan tertakluk tidak bertulis.
kepada fitrah atau hukum
semulajadi.
• Contoh : jangan duduk di atas
bantal nanti kepala tumbuh
• Contoh : adat api bisul, anak perempuan yang
membakar, adat air belum berkahwin dilarang
membasah, adat angin menyanyi di dapur nanti dapat
menyejukkan, adat ayam suami tua, jangan tambah nasi
ketika nasi sudah habis di
berkokok dan adat tajam pinggan nanti rezeki susah
memutuskan. masuk dan sebagainya.
 JENIS JENIS ADAT DALAM
MASYARAKAT MELAYU
• Adat resam
• Adat istiadat

• Adat jenis ini

• Adat jenis ini ialah
ritual-ritual yang sering
mengiringi sesuatu
majlis yang dianggap
rasmi.
• Contoh : adat cukur
jambul, adat • Contoh : terlopong
berkahwin, adat
berkhatan, adat
pertabalan raja dan
sebagainya.
merangkumi kebiasaan
atau kelaziman manusia
daripada segi
perbuatan, berpakaian,
makan, menghias diri
dan sebagainya.
sewaktu menonton
televisyen, menggaru
kepala apabila tidak
faham, tersengih-sengih
apabila berasa malu,
memakai kain pelikat di
rumah pada waktu
malam dan sebagainya.
 KEPENTINGAN ADAT
ISTIADAT KEPADA
MASYARAKAT MELAYU
PADA HARI INI
• Kepentingan adat istiadat yang menjadi simbol
identiti bangsa ini amat dijaga dan dipelihara
• agar dapat diperturunkan daripada satu generasi
kepada satu generasi lain. Kepelbagaian adat
• dalam hidup bermasyarakat ini menjadi cerminan
kepada ketinggian sahsiah bangsa dan akal
• budi masyarakat tersebut, di samping memancarkan
nilai kehalusan perilaku dan kesopanan
• dalam berbudaya. Hal ini kerana, adat juga berkait
dengan perilaku manusia, khususnya yang
• diperlukan dalam membentuk seorang manusia yang
budiman dan beradat. Orang beradat ialah
• orang yang bertertib, berhemah tinggi dan dapat
menyesuaikan diri dalam majlis-majlis keramaian
• tertentu (Norazit Selat, 2001). Oleh hal demikian,
masyarakat Melayu menganggap adat sebagai
• sesuatu yang primer dan `mesti’ dipatuhi sehingga
terungkap pepatah ‘biar mati anak jangan mati
 LANGKAH LANGKAH
MENGEKALKAN WARISAN
ADAT ISTIADAT DI NEGARA
KITA
• Mengadakan pameran dan aktiviti berasaskan
kesenian pelbagai kaum

• Mengekalkan kesenian sebagai warisan budaya

yang amat berharga
• Mengadakan pelbagai pertandingan kesenian pada
peringkat sekolah dan negara

• Melibatkan diri dalam usaha meningkatkan

kesedaran tentang kepentingan kesenian
• Advertisements